Architectural secrets of the world's ancient wonders | Brandon Clifford

Çeviri: Cihan Ekmekçi Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

Do you think the things we build today

Sizce bugün inşa ettiğimiz tüm bu şeyler

will be considered wonders in the future?

geleceğin harikaları olacak mı?

Think of Stonehenge,

Stonehenge'i düşünün.

the Pyramids,

Piramitler'i,

Machu Picchu and Easter Island.

Machu Picchu'yu ve Paskalya Adası'nı.

Now, they're all pretty different from what we're doing today,

Bugün yaptıklarımızdan oldukça farklılar,

with those massive stones,

o devasa taşlar,

assembled in complex but seemingly illogical ways,

Karmaşık ama görünüşte mantıksız yollarla bir araya getirilmiş.

and all traces of their construction

Yapımlarına dair her şey ise...

erased,

silinmiş,

shrouding them in mystery.

yerini gizeme bırakmış.

It seems like people could not have possibly built these things,

Bunları, insanların inşa etmiş olması imkânsız görünüyor

because people didn't.

çünkü insanlar yapmadı.

They were carefully crafted by a primordial race of giants

İlkel bir devler ırkı tarafından özenle işlendiler,

namıdiğer Kikloplar tarafından.

known as Cyclops.

(Laughter)

(Kahkahalar)

And I've been collaborating with these monsters

Bu dev taşları nasıl taşıdıkları sırrını öğrenmek için

to learn their secrets for moving those massive stones.

bu canavarlarla iş birliği içindeyim.

And as it turns out, Cyclops aren't even that strong.

Anlaşılan Kikloplar o kadar güçlü değiller.

They're just really smart about getting material to work for them.

Eldeki materyalden faydalanma konusunda çok zekiler sadece.

Now, the videos you see behind me of large, stone-like, wobbly creatures

Arkamda gördüğünüz videoda büyük, taş benzeri, eğri büğrü şeyler var,

are the results of this collaboration.

Bunlar iş birliğinin sonuçları.

OK, so Cyclops might be a mythical creature,

Tamam, Kikloplar efsane olabilir

but those wonders are still real.

ama bu mucizeler hâlâ gerçek.

People made them.

Onları insanlar yarattı.

But they also made the myths that surround them,

Tıpkı onları çevreleyen efsaneler gibi.

and when it comes to wonders, there's this thick connective tissue

Harikalara gelirsek... mitoloji ve gerçeklik arasında

between mythology and reality.

çok kalın bir bağlantı var.

Take Easter Island, for example.

Örneğin Paskalya Adası.

When the Dutch explorers first encountered the island,

Hollandalı kaşifler adaya ilk ayak bastıklarında

they asked the people of Rapa Nui

Rapa Nui halkına

how their ancestors could have possibly moved those massive statues.

atalarının bu devasa taşları nasıl oynatabildiğini sordular.

And the Rapa Nui said,

Rapa Nuililer şöyle dedi:

"Our ancestors didn't move the statues,

"Atalarımız taşları oynatmadı,

because the statues walked themselves."

taşlar kendi kendine yürüdü."

For centuries, this was dismissed, but actually it's true.

Yüzyıllarca bu ciddiye alınmadı ama aslında doğruydu.

The statues, known as moai, were transported standing,

Moai olarak bilinen taşlar ayakta taşındı,

pivoting from side to side.

kendi ekseninde iki yana oynatılarak.

OK?

Tamam mı?

As spectacular as the moai are for visitors today,

Moai bugün ziyaretçilerin ne kadar ilgisini çekse de

you have to imagine being there then,

o zamanlar orada olmayı hayal etmelisiniz,

with colossal moai marching around the island.

ada boyunca taşınan devasa moai taşlarını.

Because the real memorial was not the objects themselves,

Çünkü asıl hatırlanması gereken bu nesnelerin kendisi değil,

it was the cultural ritual of bringing a stone to life.

bir taşı hayata geçirmek için gerçekleştirilen kültürel ritüel.

So as an architect, I've been chasing that dream.

Ben de bir mimar olarak bu hayalin peşindeyim.

How can we shift our idea of construction to accommodate that mythical side?

İnşaat fikrimizi bu efsanevi yönle uyumlu hâle nasıl getirebiliriz?

So what I've been doing is challenging myself

Ben de bu konuda kendime meydan okuyorum,

with putting on a series of performances

bu antik ama oldukça net göreve ilişkin

of the ancient but pretty straightforward task

kendime bir dizi görev tanıyarak

of just moving and standing big heavy objects,

büyük ve ağır nesneleri ayakta hareket ettiriyorum;

like this 16-foot-tall megalith designed to walk across land

örneğin zeminde yürümek ve dikey durmak için tasarlanmış

and stand vertically;

yaklaşık beş metrelik bu megalit

or this 4,000-pound behemoth that springs itself to life

veya sahnede dans etmek için hareket eden

to dance onstage.

yaklaşık iki tonluk bu dev taş.

And what I've found is that by thinking of architecture

Bulduğum şey ise,

mimariyi tasarımdan tamamlamaya kadar

not as an end product but as a performance

bir nihai ürün olarak değil de bir performans olarak düşündüğümüzde

from conception to completion,

we end up rediscovering some really smart ways to build things today.

bir şeyler inşa etmek için gerçekten zekice yolları yeniden keşfediyoruz.

You know, so much of the discussion surrounding our future

Geleceğimiz hakkındaki tartışmaların büyük bir bölümü

focuses on technology, efficiency and speed.

teknoloji, etkinlik ve hız üzerine odaklı.

But if I've learned anything from Cyclops,

Ama Kikloplardan bir şey öğrendiysem

it's that wonders can be smart, spectacular

o da şu ki bu harikalar kütleleri ve gizemleri sayesinde

zekice tasarlanmış, büyüleyici ve sürdürülebilir olabilir.

and sustainable --

because of their mass and their mystery.

And while people still want to know how those ancient wonders were built,

İnsanlar hâlâ bu antik harikaların nasıl yapıldığını merak ederken

I've been asking Cyclops how to create the mystery

onların bunları sorgulamasını sağlayan

that compels people to ask that very question.

o gizemi nasıl yaratacağımızı Kikloplara soruyorum.

Because in an era where we design buildings

Çünkü 30, belki de 60 yıl kadar dayanabilen binalar yaptığımız bu çağda

to last 30, maybe 60 years,

I would love to learn how to create something

sonsuza dek büyüleyiciliğini koruyacak bir şeyin

that could entertain for an eternity.

nasıl yaratılacağını öğrenmeyi çok istiyorum.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)