Architectural secrets of the world's ancient wonders | Brandon Clifford

Translator: Hoàng Trung Lê Reviewer: Nhu PHAM

Do you think the things we build today

Bạn có nghĩ rằng những thứ ta xây dựng hôm nay

will be considered wonders in the future?

sẽ được xem như kì quan trong tương lai?

Think of Stonehenge,

Hãy nghĩ đến Stonehenge,

the Pyramids,

các Kim tự tháp,

Machu Picchu and Easter Island.

tàn tích Machu Picchu và Đảo Phục Sinh.

Now, they're all pretty different from what we're doing today,

Chúng khác biệt với những thứ hiện nay,

with those massive stones,

với những tảng đá khổng lồ,

assembled in complex but seemingly illogical ways,

gắn kết theo những cách phức tạp nhưng phi lí,

và mọi dấu vết về quá trình xây dựng

and all traces of their construction

erased,

đều bị xóa bỏ,

shrouding them in mystery.

nằm dưới tấm màn bí ẩn.

It seems like people could not have possibly built these things,

Dường như con người không thể xây những thứ này,

vì thực tế là vậy.

because people didn't.

They were carefully crafted by a primordial race of giants

Chúng đã được cẩn thận chế tác bởi giống loài khổng lồ ban sơ

tên là Cyclop.

known as Cyclops.

(Laughter)

(Cười)

And I've been collaborating with these monsters

Tôi đã hợp tác cùng những con quái vật đó

to learn their secrets for moving those massive stones.

để học bí mật di chuyển những tảng đá lớn.

And as it turns out, Cyclops aren't even that strong.

Hóa ra, Cyclop cũng chẳng khỏe mấy.

Chúng chỉ khôn khéo trong cách khiến vật liệu làm việc cho mình.

They're just really smart about getting material to work for them.

Video bạn thấy sau lưng tôi về những sinh vật đá to lớn, lảo đảo

Now, the videos you see behind me of large, stone-like, wobbly creatures

are the results of this collaboration.

là kết quả của sự kết hợp này.

OK, so Cyclops might be a mythical creature,

Vậy Cyclop có thể là huyền thoại,

but those wonders are still real.

nhưng những kì quan kia là thật.

People made them.

Con người tạo ra chúng.

But they also made the myths that surround them,

Nhưng chúng cũng tạo ra các thần thoại xung quanh,

and when it comes to wonders, there's this thick connective tissue

và khi xét đến kì quan, có một mối liên kết chặt chẽ

between mythology and reality.

giữa thần thoại và thực tế.

Take Easter Island, for example.

Lấy Đảo Phục Sinh làm ví dụ.

When the Dutch explorers first encountered the island,

Khi lần đầu đến đảo,

những nhà thám hiểm Hà Lan hỏi người dân đảo Rapa Nui rằng

they asked the people of Rapa Nui

how their ancestors could have possibly moved those massive statues.

làm thế nào tổ tiên họ có thể di chuyển những bức tượng to lớn thế.

And the Rapa Nui said,

Và người Rapa Nui nói:

"Our ancestors didn't move the statues,

''Tổ tiên chúng tôi không di chuyển tượng,

because the statues walked themselves."

vì những bức tượng tự di chuyển.''

For centuries, this was dismissed, but actually it's true.

Trong hàng thế kỉ, câu nói đó bị gạt bỏ, nhưng nó là sự thật.

The statues, known as moai, were transported standing,

Những bức tượng moai được di chuyển thẳng đứng,

pivoting from side to side.

nghiêng bên này sang bên kia.

OK?

Được chứ?

As spectacular as the moai are for visitors today,

Các bức tượng moai gây ấn tượng với du khách hiện nay,

nhưng bạn phải tưởng tượng chúng khi đó,

you have to imagine being there then,

with colossal moai marching around the island.

những moai khổng lồ diễu hành quanh đảo.

Because the real memorial was not the objects themselves,

Vì đài tưởng niệm thật sự không phải là bức tượng,

it was the cultural ritual of bringing a stone to life.

mà là nghi lễ bản địa thổi sự sống vào đá.

So as an architect, I've been chasing that dream.

Là một kiến trúc sư, tôi luôn theo đuổi giấc mơ đó.

How can we shift our idea of construction to accommodate that mythical side?

Làm thế nào xoay chuyển lý tưởng xây dựng theo hướng thần thoại?

So what I've been doing is challenging myself

Vậy nên điều tôi đang làm là thách thức bản thân

with putting on a series of performances

bằng việc hoàn thành một loạt

of the ancient but pretty straightforward task

các thử thách cổ xưa nhưng dễ thực hiện:

of just moving and standing big heavy objects,

di chuyển và dựng đứng những vật thể to lớn,

like this 16-foot-tall megalith designed to walk across land

như khối cự thạch năm mét được thiết kế

and stand vertically;

để di chuyển mặt trên đất và đứng thẳng;

or this 4,000-pound behemoth that springs itself to life

hay làm con vật 1,8 tấn này sống dậy và nhảy múa.

to dance onstage.

Điều tôi nhận thấy là bằng cách xem kiến trúc

And what I've found is that by thinking of architecture

not as an end product but as a performance

không phải như sản phẩm cuối cùng mà là một cách thể hiện,

from conception to completion,

từ ý tưởng thành hiện thực,

we end up rediscovering some really smart ways to build things today.

ta khám phá ra vài cách xây dựng thông minh cho ngày nay.

You know, so much of the discussion surrounding our future

Bạn biết đấy, có quá nhiều bàn luận về tương lai,

focuses on technology, efficiency and speed.

tập trung vào công nghệ, hiệu suất và tốc độ.

Nhưng nếu tôi học được gì từ Cyclop,

But if I've learned anything from Cyclops,

it's that wonders can be smart, spectacular

thì đó là kì quan có thể thông minh, ngoạn mục

and sustainable --

và bền vững --

because of their mass and their mystery.

vì sự đồ sộ và bí ẩn của chúng.

Và nếu mọi người vẫn muốn biết

And while people still want to know how those ancient wonders were built,

làm thế nào các kì quan cổ đại được xây nên,

I've been asking Cyclops how to create the mystery

tôi đã hỏi các Cyclop cách tạo ra bí mật

that compels people to ask that very question.

buộc mọi người phải đặt câu hỏi.

Because in an era where we design buildings

Vì trong thời đại mà ta thiết kế các công trình

to last 30, maybe 60 years,

để tồn tại trong 30, hay có thể là 60 năm,

I would love to learn how to create something

tôi muốn học cách tạo ra

that could entertain for an eternity.

thứ có thể trường tồn.

Thank you.

Xin cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)