This is what it's like to go undercover in North Korea | Suki Kim

Çeviri: Deniz Akcan Gözden geçirme: Ramazan Şen

In 2011, during the final six months of Kim Jong-Il's life,

2011'de, Kim Jong-İl'in hayatının son altı ayı boyunca

I lived undercover in North Korea.

gizli bir şekilde Kuzey Kore'de yaşadım.

I was born and raised in South Korea, their enemy.

Düşmanları olan Güney Kore'de doğdum ve büyüdüm.

I live in America, their other enemy.

Diğer düşmanları olan Amerika'da yaşıyorum.

Since 2002, I had visited North Korea a few times.

2002'den beri Kuzey Kore'yi birkaç kez ziyaret etmiştim.

And I had come to realize that to write about it with any meaning,

Orası hakkında anlamlı bir şey yazabilmek veya

or to understand the place beyond the regime's propaganda,

orayı rejimin propagandasının ötesinde anlayabilmek için tek seçeneğin

the only option was total immersion.

tamamen oralı gibi yaşamak olduğunu fark etmiştim.

So I posed as a teacher and a missionary

Bu yüzden Pyongyang'daki erkeklere özel bir üniversitede

at an all-male university in Pyongyang.

öğretmen ve misyoner olarak görev aldım.

The Pyongyang University of Science and Technology

Pyongyang Bilim ve Teknoloji Üniversitesi

was founded by Evangelical Christians who cooperate with the regime

Kuzey Kore'nin seçkin sınıfının oğullarını eğitmek için rejimle işbirliği yapan

to educate the sons of the North Korean elite,

Evanjelik Hıristiyanlar tarafından kuruldu, ama dinlerini yaymamak koşuluyla;

without proselytizing, which is a capital crime there.

bu orada cezası ölüm olan bir suç.

The students were 270 young men, expected to be the future leaders

Öğrenciler, var olan en soyutlanmış ve en vahşi diktatörlüğün

of the most isolated and brutal dictatorship in existence.

gelecek liderleri olmaları beklenen 270 genç adamdı.

When I arrived, they became my students.

Oraya vardığımda öğrencilerim oldular.

2011 was a special year,

2011 özel bir yıldı.

marking the 100th anniversary of the birth of North Korea's original Great Leader,

Kuzey Kore'nin asıl Büyük Lideri Kim İl-Sung'un doğumunun

Kim Il-Sung.

100. yılıydı.

To celebrate the occasion, the regime shut down all universities,

Rejim bu önemli günü kutlamak için bütün üniversiteleri kapattı ve

and sent students off to the fields

dünyanın en güçlü ve zengin ulusu olarak

to build the DPRK's much-heralded ideal

Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti'nin müjdelediği ideali inşa etmeleri için

as the world's most powerful and prosperous nation.

öğrencileri alanlara yolladı.

My students were the only ones spared from that fate.

Bu kaderden yalnızca benim öğrencilerim kurtuldu.

North Korea is a gulag posing as a nation.

Kuzey Kore, ulus kılığına girmiş bir Sovyet çalışma kampı.

Everything there is about the Great Leader.

Oradaki her şey Büyük Lider'le ilgili.

Every book, every newspaper article, every song, every TV program --

Her kitap, her gazete yazısı, her şarkı, her televizyon programı --

there is just one subject.

yalnızca tek bir konu var.

The flowers are named after him,

Çiçeklere onun adı veriliyor,

the mountains are carved with his slogans.

dağlara onun sloganları yazılıyor.

Every citizen wears the badge of the Great Leader at all times.

Her vatandaş her zaman Büyük Lider'in rozetini takıyor.

Even their calendar system begins with the birth of Kim Il-Sung.

Takvimleri bile Kim İl-Sung'un doğumuyla başlıyor.

The school was a heavily guarded prison, posing as a campus.

Okul, kampüs kılığına girmiş çok sıkı korunan bir hapishaneydi.

Teachers could only leave on group outings accompanied by an official minder.

Öğretmenler grup gezilerine yalnızca resmi bir muhafız eşliğinde gidebiliyordu.

Even then, our trips were limited to sanctioned national monuments

O zaman bile gezilerimiz Büyük Lider'i öven, onaylanmış

celebrating the Great Leader.

ulusal anıtlarla sınırlıydı.

The students were not allowed to leave the campus,

Öğrencilerin kampüsten ayrılması ve

or communicate with their parents.

anne-babalarıyla iletişim kurması yasaktı.

Their days were meticulously mapped out, and any free time they had

Günleri titizlikle planlanmıştı ve tüm boş zamanları

was devoted to honoring their Great Leader.

Büyük Lider'i onurlandırmaya adanmıştı.

Lesson plans had to meet the approval of North Korean staff,

Ders planlarının Kuzey Koreli personel tarafından onaylanması gerekiyordu,

every class was recorded and reported on, every room was bugged,

her ders kaydedilip raporlanıyordu, her odaya gizli kayıt cihazı konulmuştu

and every conversation, overheard.

ve her konuşma dinleniyordu.

Every blank space was covered with the portraits of Kim Il-Sung and Kim Jong-Il,

Her boşluk Kim İl-Sung ve Kim Jong-İl'in portreleriyle doldurulmuştu,

like everywhere else in North Korea.

Kuzey Kore'deki diğer her yer gibi.

We were never allowed to discuss the outside world.

Dış dünya hakkında konuşmamız yasaktı.

As students of science and technology, many of them were computer majors

Bilim ve teknoloji öğrencileri olarak çoğu bilgisayarla ilgili bölümlerde okuyordu,

but they did not know the existence of the Internet.

ama İnternet'in varlığından haberleri yoktu.

They had never heard of Mark Zuckerberg or Steve Jobs.

Ne Mark Zuckerberg'in ne de Steve Jobs'un adını duymuşlardı.

Facebook, Twitter -- none of those things would have meant a thing.

Facebook, Twitter -- bunların hiçbiri bir anlam ifade etmiyordu.

And I could not tell them.

Ben de onlara söyleyemiyordum.

I went there looking for truth.

Oraya gerçeği aradığım için gitmiştim.

But where do you even start when an entire nation's ideology,

Ama bütün bir ulusun ideolojisi,

my students' day-to-day realities,

öğrencilerimin gündelik gerçeklikleri,

and even my own position at the universities,

hatta üniversitelerdeki kendi pozisyonum tamamen yalanlar üzerine kurulmuşken

were all built on lies?

nereden başlayabilirdim?

I started with a game.

Bir oyunla başladım.

We played "Truth and Lie."

Adı "Gerçek ve Yalan"dı.

A volunteer would write a sentence on the chalkboard,

Bir gönüllü tahtaya bir cümle yazıyordu,

and the other students had to guess

diğer öğrencilerin de bu cümlenin

whether it was a truth or a lie.

gerçek mi yalan mı olduğunu tahmin etmesi gerekiyordu.

Once a student wrote, "I visited China last year on vacation,"

Bir keresinde bir öğrenci "Geçen yıl tatilde Çin'e gittim." yazdı

and everyone shouted, "Lie!"

ve herkes "Yalan!" diye bağırdı.

They all knew this wasn't possible.

Hepsi bunun imkansız olduğunu biliyordu.

Virtually no North Korean is allowed to leave the country.

Hemen hemen hiçbir Kuzey Koreli'nin ülkeden ayrılmaya izni yok.

Even traveling within their own country requires a travel pass.

Kendi ülkelerinde dolaşmak için bile gezi iznine ihtiyaçları var.

I had hoped that this game would reveal some truth about my students,

Bu oyunun öğrencilerimle ilgili bazı gerçekleri açığa çıkarmasını ummuştum,

because they lie so often and so easily,

çünkü gerek Büyük Lider'in efsanevi başarılarıyla ilgili olsun,

whether about the mythical accomplishments of their Great Leader,

gerek beşinci sınıfta tavşan klonladıklarıyla ilgili tuhaf iddia olsun,

or the strange claim that they cloned a rabbit as fifth graders.

o kadar sık ve o kadar rahat yalan söylüyorlar ki!

The difference between truth and lies seemed at times hazy to them.

Gerçek ve yalanlar arasındaki fark onlara bazen bulanık gözüküyordu.

It took me a while to understand the different types of lies;

Farklı yalan türlerini anlamam biraz zaman aldı;

they lie to shield their system from the world,

sistemlerini dünyadan korumak için yalan söylüyorlar

or they were taught lies, and were just regurgitating them.

veya yalnızca onlara öğretilen yalanları tekrar ediyorlardı.

Or, at moments, they lied out of habit.

Bazen de alışkanlıktan yalan söylüyorlardı.

But if all they have ever known were lies,

Ama bildikleri her şey yalanlardan ibaretken

how could we expect them to be otherwise?

farklı olmalarını nasıl bekleyebilirdik?

Next, I tried to teach them essay writing.

Sonra onlara deneme yazmayı öğretmeye çalıştım.

But that turned out to be nearly impossible.

Ama bu neredeyse imkansızdı.

Essays are about coming up with one's own thesis,

Denemeler kişinin kendine ait bir tez bulmasını ve

and making an evidence-based argument to prove it.

bu tezi ispatlamak için kanıtlara dayalı bir sav öne sürmesini gerektirir.

These students, however, were simply told what to think,

Ama bu öğrencilere ne düşünmeleri gerektiği doğrudan söyleniyordu,

and they obeyed.

onlar da denileni yapıyordu.

In their world, critical thinking was not allowed.

Onların dünyasında eleştirel düşünmeye izin yoktu.

I also gave them the weekly assignment of writing a personal letter,

Ayrıca onlara her hafta istedikleri birine kişisel bir mektup yazma

to anybody.

ödevi verdim.

It took a long time, but eventually some of them began to write

Uzun sürdü, ama sonunda bazıları

to their mothers, their friends, their girlfriends.

annelerine, arkadaşlarına, kız arkadaşlarına yazmaya başladılar.

Although those were just homework,

Bunlar sadece ödev olsa da

and would never reach their intended recipients,

ve yazıldıkları kişilere asla ulaşamayacak da olsalar

my students slowly began to reveal their true feelings in them.

öğrencilerim yavaş yavaş gerçek duygularını açığa vurmaya başladılar.

They wrote that they were fed up with the sameness of everything.

Her şeyin aynı olmasından bıktıklarını yazdılar.

They were worried about their future.

Gelecekleri için endişeleniyorlardı.

In those letters, they rarely ever mentioned their Great Leader.

O mektuplarda Büyük Lider'den çok az söz ettiler.

I was spending all of my time with these young men.

Bütün zamanımı bu genç adamlarla geçiriyordum.

We all ate meals together, played basketball together.

Birlikte yemek yiyorduk, birlikte basketbol oynuyorduk.

I often called them gentlemen, which made them giggle.

Onlara sık sık "beyefendiler" diyordum, bu da onları güldürüyordu.

They blushed at the mention of girls.

Kızlardan söz edince kızarıyorlardı.

And I came to adore them.

Onları çok sevmeye başladım.

And watching them open up even in the tiniest of ways,

En ufak bir şekilde bile açılmalarını izlemek

was deeply moving.

çok duygulandırıcıydı.

But something also felt wrong.

Yine de yanlış gelen bir şeyler vardı.

During those months of living in their world,

Onların dünyasında yaşadığım o aylarda

I often wondered if the truth would, in fact, improve their lives.

sık sık gerçek, onların yaşamlarını gerçekten iyileştirir mi merak ediyordum.

I wanted so much to tell them the truth,

Onlara ülkelerinin ve dış dünyanın gerçeğini söylemeyi

of their country and of the outside world,

o kadar çok istiyordum ki.

where Arab youth were turning their rotten regime inside out,

Arap gençliği sosyal medyanın gücüyle

kokuşmuş rejimlerini ters yüz ediyordu

using the power of social media,

where everyone except them was connected through the world wide web,

ve o dünya çapındaki ağa kendileri hariç herkes bağlıydı.

which wasn't worldwide after all.

Demek ki pek de dünya çapında değildi.

But for them, the truth was dangerous.

Ama onlar için gerçek tehlikeliydi.

By encouraging them to run after it, I was putting them at risk --

Gerçeğin arkasından koşmaları için onları cesaretlendirmem onları riske atmaktı --

of persecution,

zulüm ve

of heartbreak.

hayal kırıklığı riskine.

When you're not allowed to express anything in the open,

Bir şeyi açıkça ifade etmenize izin verilmediği zaman

you become good at reading what is unspoken.

söylenmeyeni anlama yeteneğiniz gelişir.

In one of their personal letters to me, a student wrote that he understood

Bir öğrenci bana olan bir mektubunda onlara neden beyefendiler dediğimi

why I always called them gentlemen.

anladığını yazmış:

It was because I was wishing them to be gentle in life, he said.

Bir beyefendi gibi kibar yaşamalarını dilediğim için.

On my last day in December of 2011,

2011'in Aralık ayındaki son günümde,

the day Kim Jong-Il's death was announced,

yani Kim Jong-İl'in ölümünün duyurulduğu günde,

their world shattered.

dünyaları paramparça oldu.

I had to leave without a proper goodbye.

Düzgün bir veda edemeden ayrılmak zorunda kaldım.

But I think they knew how sad I was for them.

Ama bence onlar için ne kadar üzüldüğümü biliyorlardı.

Once, toward the end of my stay, a student said to me,

Bir keresinde, oradaki süremin sonuna doğru, bir öğrenci bana dedi ki:

"Professor, we never think of you as being different from us.

"Profesör, sizin bizden farklı olduğunuzu düşünmüyoruz.

Our circumstances are different, but you're the same as us.

Şartlarımız farklı, ama siz bizimle aynısınız.

We want you to know that we truly think of you as being the same."

Sizi gerçekten kendimizle aynı gördüğümüzü bilmenizi istiyoruz."

Today, if I could respond to my students with a letter of my own,

Elbette bu imkansız ama, bugün öğrencilerime kendim bir mektup yazıp

which is of course impossible,

cevap verebilecek olsaydım

I would tell them this:

onlara şöyle derdim:

"My dear gentlemen,

"Sevgili beyefendilerim,

It's been a bit over three years since I last saw you.

sizi son gördüğümden beri 3 yıldan biraz fazla zaman geçti.

And now, you must be 22 -- maybe even as old as 23.

Şimdi 22, hatta belki de 23 yaşlarındasınız.

At our final class, I asked you if there was anything you wanted.

Son dersimizde size istediğiniz bir şey olup olmadığını sordum.

The only wish you expressed, the only thing you ever asked of me

Tek dileğiniz, orada geçirdiğim bütün o zaman boyunca

in all those months we spent together,

benden istediğiniz tek şey

was for me to speak to you in Korean.

sizinle Korece konuşmamdı.

Just once.

Sadece bir kere.

I was there to teach you English;

Size İngilizce öğretmek için oradaydım;

you knew it wasn't allowed.

bunun yasak olduğunu biliyordunuz.

But I understood then, you wanted to share that bond of our mother tongue.

Ama o zaman anladım, ana dilimiz olan o bağı paylaşmak istiyordunuz.

I called you my gentlemen,

Size beyefendilerim diye sesleniyordum,

but I don't know if being gentle in Kim Jong-Un's merciless North Korea

ama Kim Jong-Un'un acımasız Kuzey Kore'sinde kibar olmak

is a good thing.

iyi bir şey mi ki?

I don't want you to lead a revolution --

Sizden bir devrimi yönetmenizi istemiyorum --

let some other young person do it.

bırakın onu başka bir genç yapsın.

The rest of the world might casually encourage or even expect

Dünyanın geri kalanı bir çeşit Kuzey Kore Baharı'nı çok da umursamadan

some sort of North Korean Spring,

cesaretlendirebilir, hatta bekleyebilir,

but I don't want you to do anything risky,

ama ben sizin riskli bir şey yapmanızı istemiyorum.

because I know in your world, someone is always watching.

Çünkü sizin dünyanızda birinin her zaman izlediğini biliyorum.

I don't want to imagine what might happen to you.

Size ne olabileceğini hayal etmek istemiyorum.

If my attempts to reach you have inspired something new in you,

Size ulaşma denemelerim içinizde yeni bir şeyler uyandırdıysa

I would rather you forget me.

beni unutmanızı tercih ederim.

Become soldiers of your Great Leader, and live long, safe lives.

Büyük Lider'inizin askerleri olun ve uzun, güvenli hayatlar yaşayın.

You once asked me if I thought your city of Pyongyang was beautiful,

Bir keresinde şehriniz Pyongyang'ı güzel bulup bulmadığımı sormuştunuz.

and I could not answer truthfully then.

O zaman size dürüst bir yanıt verememiştim,

But I know why you asked.

ama neden sorduğunuzu biliyorum.

I know that it was important for you to hear that I, your teacher,

Biliyorum ki gitmenizin yasak olduğu dış dünyayı görmüş öğretmeniniz olarak

the one who has seen the world that you are forbidden from,

şehrinizin en güzel şehir olduğunu söylediğimi duymanız

declare your city as the most beautiful.

sizin için önemliydi.

I know hearing that would make your lives there a bit more bearable,

Biliyorum ki bunu duymak hayatlarınızı biraz daha katlanılabilir kılardı,

but no, I don't find your capital beautiful.

ama hayır, başkentinizi güzel bulmuyorum.

Not because it's monotone and concrete,

Tekdüze ve beton olduğu için değil,

but because of what it symbolizes:

simgelediği şey yüzünden:

a monster that feeds off the rest of the country,

Vatandaşları asker ve köle olan

where citizens are soldiers and slaves.

ülkenin geri kalanından beslenen bir canavar.

All I see there is darkness.

Orada tek gördüğüm şey karanlık.

But it's your home, so I cannot hate it.

Ama orası sizin eviniz, o yüzden oradan nefret edemem.

And I hope instead that you, my lovely young gentlemen,

Onun yerine sizlerin, sevgili genç beyefendilerim,

will one day help make it beautiful.

bir gün orayı güzelleştirmeye yardım edeceğinizi umuyorum.

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkış)