Tan Le: My immigration story

Translator: Natta Yantasri Reviewer: Panchompoo Wisittanawat

How can I speak in 10 minutes

ฉันจะพูดเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างผู้หญิงจาก 3 ยุคสมัยได้อย่างไร

about the bonds of women over three generations,

ภายในเวลาเพียงแค่ 10 นาที

about how the astonishing strength of those bonds

และความลึกซึ้งของสายสัมพันธ์ระหว่างกัน

took hold in the life of a four-year-old girl

ที่เกิดขึ้นในชีวิตของเด็กผู้หญิง

อายุ 4 ขวบคนหนึ่ง

huddled with her young sister, her mother and her grandmother

ซุกกอด เบียดกันกับน้องสาวตัวน้อย

แม่ของเธอ และยายของเธอ

เป็นเวลาห้าวันห้าคืน

for five days and nights in a small boat in the China Sea

ในเรือลำเล็กๆ ในทะเลจีน

เมื่อสามสิบกว่าปีก่อน

more than 30 years ago.

Bonds that took hold in the life of that small girl

สายสัมพันธ์ที่ผูกชีวิตเด็กผู้หญิงตัวเล็กๆไว้

และมีอยู่ตลอดไป

and never let go --

that small girl now living in San Francisco

เด็กผู้หญิงคนนั้นตอนนี้อาศัยอยู่ที่ ซาน ฟรานซิสโก

และกำลังยืนพูดกับทุกคนอยู่ในวันนี้

and speaking to you today.

นี่ไม่ใช่เรื่องเล่าที่มีตอนจบ

This is not a finished story.

It is a jigsaw puzzle still being put together.

มันเป็นเหมือนชิ้นจิกซอว์ที่ค่อยๆประกอบเข้าด้วยกัน

ดิฉันจะเล่าเรื่องชิ้นส่วนพวกนั้นให้ฟัง

Let me tell you about some of the pieces.

ลองจินตนาการชิ้นส่วนชิ้นแรก

Imagine the first piece: a man burning his life's work.

ผู้ชายคนหนึ่งมีชีวิตเพื่องาน

He is a poet, a playwright,

เขาเป็นนักกวีและนักเขียนบทละคร

ผู้ชายที่ชีวิตอยู่เพื่อความหวัง

a man whose whole life

had been balanced on the single hope of his country's unity and freedom.

หวังเดียวที่จะทำให้ประเทศของเขา

มีเสรีภาพและความเป็นหนึ่งเดียวกัน

Imagine him as the communists enter Saigon --

ลองจินตนาการผู้ชายท่านนั้นเดินทางไปไซ่ง่อนในฐานะนักคอมมิวนิสต์

confronting the fact that his life had been a complete waste.

เพื่อไปเผชิญความจริงที่ว่า

ชีวิตเขาที่้ผ่านมาช่างสูญเปล่า

Words, for so long his friends, now mocked him.

โดนคำพูดถากถาง ดูถูกมากมาย

เค้าหลีกหนีจากทุกสิ่งอย่างเงียบๆ

He retreated into silence.

He died broken by history.

และสุดท้ายจากโลกนี้ไปโดยไม่มีบันทึกใดๆ ในประวัติศาสตร์

He is my grandfather.

ผู้ชายคนนั้นคือคุณตาของดิฉัน

ดิฉันไม่เคยได้มีโอกาสรู้จักเขา

I never knew him in real life.

แต่ชีวิตคนเราไม่ได้มีแค่ความทรงจำเท่านั้น

But our lives are much more than our memories.

My grandmother never let me forget his life.

คุณยายเล่าเรื่องชีวิตของคุณตาให้ดิฉันฟังเสมอ

My duty was not to allow it to have been in vain,

หน้าที่ของดิฉันคือระลึกถึงมันอยู่ตลอด

และบทเรียนของดิฉันคือ

and my lesson was to learn that, yes, history tried to crush us,

แน่นอน ประวัติศ่าสตร์จะตามมาหลอกหลอนเรา

but we endured.

แต่เรายังยืนหยัดอยู่ได้

จิ๊กซอว์ชิ้นต่อไป

The next piece of the jigsaw is of a boat in the early dawn

คือเรือลำหนึ่งในเวลารุ่งสาง

slipping silently out to sea.

กำลังออกสู่ทะเลอย่างเงียบๆ

เมื่อตอนคุณตาเสีย

My mother, Mai, was 18 when her father died --

แม่ของดิฉัน คุณไหมมีอายุ 18 ปี

already in an arranged marriage,

มีชีวิตแต่งงานที่มาจากการคลุมถุงชน

already with two small girls.

และลูกสาวตัวน้อยๆ สองคน

For her, life had distilled itself into one task:

สำหรับเธอแล้ว ชีวิตลิขิตมาให้ทำเพียงอย่างเดียว

คือหนีจากครอบครัวที่เธอมี

the escape of her family and a new life in Australia.

และไปเริ่มต้นใหม่ที่ประเทศออสเตรเีลีย

It was inconceivable to her that she would not succeed.

เธอไม่มีทางเลือกอื่น

นอกจากจะทำสิ่งที่ตั้งใจไว้ให้สำเร็จ

So after a four-year saga that defies fiction,

หลังจากหนังชีวิตดำเนินไปสี่ปี

a boat slipped out to sea disguised as a fishing vessel.

เรือลำน้อยซึ่งปลอมเป็นเรือหาปลา

จึงลอยออกสู่ทะเล

All the adults knew the risks.

ผู้ใหญ่ทุกคนรู้ว่าเป็นเรื่องเสี่ยง

The greatest fear was of pirates, rape and death.

เสี่ยงมากที่จะเจอโจรสลัด

ถูกข่มขืนหรือถึงแก่ชีวิต

เช่นเดียวกับผู้ใหญ่ส่วนมากในเรือ

Like most adults on the boat,

แม่ของดิฉันมีขวดยาพิษเล็กๆ อยู่ขวดหนึ่ง

my mother carried a small bottle of poison.

If we were captured, first my sister and I,

หากว่าเราถูกจับ แม่จะกรอกยาพิษให้ดิฉันแล้วน้องสาวก่อน

ตามมาด้วยตัวท่านเองและคุณยาย

then she and my grandmother would drink.

My first memories are from the boat --

ความทรงจำแรกๆ ของดิฉันมาจากชีวิตบนเรือนั้น

เสียงเครื่องยนต์ดังเป็นจังหวะต่อเนื่อง

the steady beat of the engine,

คลื่นกระทบหัวเรือ

the bow dipping into each wave,

เส้นขอบฟ้าที่กว้างใหญ่และไม่มีจุดจบ

the vast and empty horizon.

ดิฉันจำโจรสลัดที่มาบุกเรือเราอยู่หลายต่อหลายครั้งไม่ได้

I don't remember the pirates who came many times,

but were bluffed by the bravado of the men on our boat,

แต่ทุกคนโอ้อวดถึงความกล้าหาญ

ของผู้ชายบนเรือลำนั้น

or the engine dying and failing to start for six hours.

หรือเรื่องเครื่องยนต์พัง

แล้วไม่สามารถติดเครื่องใหม่ได้นานเกือบ 6 ชั่วโมง

But I do remember the lights on the oil rig off the Malaysian coast

แต่ดิฉันจำแสงของแท่นขุดเจาะน้ำมัน

ทางชายฝั่งมาเลเซียได้

และผู้ชายหนุ่มท่านหนึ่งที่ล้มลงและเสียชีวิต

and the young man who collapsed and died,

the journey's end too much for him,

การเดินทางของเขาได้สิ้นสุดลง

มีู้ผู้ชายจากฐานขุดเจาะน้ำมัน

and the first apple I tasted, given to me by the men on the rig.

ยื่นแอปเปิ้ลลูกหนึ่งให้ดิฉันชิมเป็นครั้งแรกในชีวิต

No apple has ever tasted the same.

ไม่มีแอปเปิ้ลลูกไหนรสชาติเหมือนแอปเปิ้ลลูกนั้นอีกเลย

หลังจากสามเดือนในค่ายอพยพ

After three months in a refugee camp, we landed in Melbourne.

เราเดินทางมาถึงเมลเบิร์น

จิ๊กซอว์ชิ้นต่อไป

And the next piece of the jigsaw is about four women

คือผู้หญิงสี่ท่านจากสามยุคสามสมัย

across three generations shaping a new life together.

พยายามสร้างชีวิตใหม่ร่วมกัน

เราตั้งรกรากในเมือง ฟุ๊ตสเครย์

We settled in Footscray,

ชานเมืองสำหรับชนชั้นแรงงาน

a working-class suburb whose demographic is layers of immigrants.

ซึ่งเต็มไปด้วยผู้อพยพหลายเชื้อชาติ

Unlike the settled middle-class suburbs, whose existence I was oblivious of,

ต่างกับชานเมืองของคนชั้นชนกลางทั่วไป

ซึ่งให้สิทธิแก่ดิฉัน

ที่ฟุ๊ตสเครย์ ไม่มีสิทธิเหล่านั้น

there was no sense of entitlement in Footscray.

กลิ่นจากประตูร้านเป็นกลิ่นจากทั่วทุกมุมโลก

The smells from shop doors were from the rest of the world.

ทุกคนพยายามสื่อสารกัน

And the snippets of halting English

ผ่านภาษาอังกฤษกระท่อนกระแท่น

were exchanged between people who had one thing in common:

แต่ทุกคนต่างมีสิ่งๆ หนึ่งที่เหมือนกัน

They were starting again.

คือการเริ่มต้นใหม่อีกครั้ง

My mother worked on farms,

แม่ของดิฉันเริ่มงานในฟาร์ม

then on a car assembly line,

และโรงงานประกอบรถยนต์

working six days, double shifts.

ทำงานวันละสองกะ หกวัน

ท่านหาเวลาเรียนภาษาอังกฤษจากเวลาอันน้อยนิดที่เหลือ

Somehow, she found time to study English

and gain IT qualifications.

และได้รับวุฒิทางด้านไอที

พวกเรายากจน

We were poor.

เงินที่หามาได้ถูกแบ่งจัดสรร

All the dollars were allocated

ส่วนสำหรับการติวพิเศษภาษาอังกฤษและคณิตศาสตร์

and extra tuition in English and mathematics was budgeted for

ถูกแบ่งมาจาก

regardless of what missed out,

อะไรก็ตามที่พวกเราสละได้

which was usually new clothes;

ซึ่งมักจะเป็นเสื้อผ้าใหม่ๆ

เสื้อผ้าพวกเราเป็นของมือสองเสมอ

they were always secondhand.

เรามีถุงเท้าสองคู่สำหรับไปโรงเรียน

Two pairs of stockings for school,

each to hide the holes in the other.

ใส่ทับกันเพื่อปิดรู ของแต่ละข้าง

ชุดนักเรียนนั้นยาวถึงตาตุ่ม

A school uniform down to the ankles, because it had to last for six years.

เพื่อจะเก็บไว้ใช้ได้ตลอด 6 ปี

บางครั้งจะมีเสียงสาปแช่ง

And there were rare but searing chants of "slit-eye"

จากผู้ไม่ประสงค์ดี

บางทีก็มีการพ่นเพ้นท์กำแพง

and the occasional graffiti:

"Asian, go home."

เขียนว่า "พวกผิวเหลือง กลับบ้านไปซะ"

Go home to where?

ดิฉันรู้สึกจุกข้างใน

จะให้พวกเรากลับไปไหนล่ะ

Something stiffened inside me.

There was a gathering of resolve and a quiet voice saying,

บางครั้งมีการรวมตัวกันย่อมๆ

มีเสียงพึมพำว่า "เดี๋ยวแกเจอดีแน่"

"I will bypass you."

แม่ดิฉัน น้องสาว และตัวดิฉัน

My mother, my sister and I slept in the same bed.

นอนบนเตียงเดียวกัน

My mother was exhausted each night,

แม่มักจะเหนื่อยล้าในตอนกลางคืน

แต่เราไม่เคยลืมจะเล่าเรื่องวันของพวกเราให้กันและกันฟัง

but we told one another about our day

พร้อมฟังเสียงคุณยายเดินไปเดินมา

and listened to the movements of my grandmother around the house.

รอบๆ บ้าน

แม่ของดิฉันทุกข์ทรมานกับฝันร้าย

My mother suffered from nightmares, all about the boat.

ฝันเกียวกับชีวิตบนเรือ

And my job was to stay awake until her nightmares came

และหน้าที่ของดิฉันคืออยู่เฝ้าแม่จนกว่าแม่จะฝัน

so I could wake her.

ดิฉันจะได้ปลุกเธอจากฝันร้ายขึ้นมา

ท่านเปิดร้านขายคอมพิวเตอร์

She opened a computer store,

เรียนเป็นช่างเสริมสวย

then studied to be a beautician and opened another business.

และเปิดธุรกิจเสริมสวยควบคู่กันไป

And the women came with their stories

พวกผู้หญิงชอบมาเล่าเรื่องต่างๆ ให้ฟัง

about men who could not make the transition,

เรื่องหนุ่มๆ ขี้โมโห เอาแต่ใจ

ไม่สามารถผ่านช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อได้

angry and inflexible,

and troubled children caught between two worlds.

ลูกๆ ที่มีปัญหาจากการใช้ชีวิตในโลกสองแบบ

มีการก่อตั้งศูนย์ช่วยเหลือ

Grants and sponsors were sought.

Centers were established.

เพื่อเรี่ยไรเงินบริจาคและสปอนเซอร์

ดิฉันอาศัยอยู่ในโลกสองโลกที่คู่ขนานกัน

I lived in parallel worlds.

โลกใบหนึ่ง ดิฉันเป็นนักเรียนชาวเอเชียทั่วๆ ไป

In one, I was the classic Asian student,

relentless in the demands that I made on myself.

ต่อสู้กับความต้องการต่างๆ ในชีวิต

In the other, I was enmeshed in lives that were precarious,

ในอีกโลกหนึี่่ง ดิฉันติดอยู่ในโลกที่โหดร้าย

tragically scarred by violence, drug abuse and isolation.

เต็มไปด้วยความรุนแรง

การใช้ยาเสพติดและการทอดทิ้ง

But so many over the years were helped.

แต่เวลาก็พอที่จะช่วยบรรเทาจิตใจได้บ้าง

ดังนั้นขณะเป็นนักศึกษาคณะนิติศาสตร์ปีสุดท้าย

And for that work, when I was a final-year law student,

I was chosen as the Young Australian of the Year.

ดิฉันได้รับเลือกให้เป็น the young Australian แห่งปี

And I was catapulted from one piece of the jigsaw to another,

ดิฉันเหมือนถูกดีด

จากจิ๊กซอว์ชิ้นหนึ่งไปอีกชิ้นหนึ่ง

and their edges didn't fit.

แต่ว่ามุมของแต่ละชิ้นไม่พอดีกัน

ทาน ลี ผู้อยู่อาศัยในฟุ๊ตสเครย์นิรนามคนหนึ่ง

Tan Le, anonymous Footscray resident,

กลายมาเป็น ทาน ลี ผู้ิอพยพและนักกิจกรรมทางสังคม

was now Tan Le, refugee and social activist,

invited to speak in venues she had never heard of

ได้รับเชิญให้ไปพูดในที่ต่างๆ มากมาย

ได้รับเชิญให้ไปที่บ้าน

and into homes whose existence she could never have imagined.

ของบุคคลสำคัญอย่างที่ไม่เคยจะจินตนาการได้

ดิฉันไม่เคยรู้พิธีการทางการฑูต

I didn't know the protocols.

ไม่รู้วิธีการใช้ช้อน ส้อมอย่างถูกวิธี

I didn't know how to use the cutlery.

ดิฉันไม่มีข้อมูลเกี่ยวกับไวน์ไว้คุยกับใครได้

I didn't know how to talk about wine.

I didn't know how to talk about anything.

ไม่รู้ว่าจะพูดเรื่องอะไรเลย

I wanted to retreat to the routines and comfort

ดิฉันอยากกลับย้อนกลับไปมีชีวิตแบบเดิม

of life in an unsung suburb --

อยู่ในชานเมืองเงียบๆ สบายๆ

a grandmother, a mother and two daughters

มียาย แม่ และเด็กผู้หญิงสองคน

ending each day as they had for almost 20 years,

จบวันแต่ละวันด้วยการเล่าเรื่องให้กันและกันฟัง

ทำสิ่งที่ทำมานานเป็นเวลาเกือบ 20 ปี

telling one another the story of their day

และหลับไป

and falling asleep, the three of us still in the same bed.

บนเตียงๆ เดียวกัน

ดิฉันบอกว่าแม่ว่า ดิฉันคงทำเรื่องยิ่งใหญ่แบบนี้ไม่ได้

I told my mother I couldn't do it.

She reminded me that I was now the same age she had been

ท่านบอกกับดิฉันว่า

ดิฉันอายุเท่าท่านตอนลงเรือ

when we boarded the boat.

"No" had never been an option.

ไม่มีคำว่า "ไม่ได้"

"แค่ลงมือทำ" ท่านบอกกับดิฉัน

"Just do it," she said,

"and don't be what you're not."

"และเป็นตัวของตัวเอง"

So I spoke out on youth unemployment and education

ดังนั้นดิฉันจึงได้มาพูดเกี่ยวกับการศึกษาและการว่างงานของเยาวชน

and the neglect of the marginalized and disenfranchised.

การเพิกเฉยต่อคนชายขอบและการตัดสิทธิพลเมือง

และยิ่งดิฉันเปิดเผยมากเท่าไหร่

And the more candidly I spoke, the more I was asked to speak.

ก็ยิ่งมีคนชักชวนดิฉันให้ไปพูดมากยิ่งขึ้น

ดิฉันมีโอกาสพบคนมากมายทุกรูปแบบ

I met people from all walks of life,

so many of them doing the thing they loved,

หลายๆ คนมีโอกาสได้ทำสิ่งที่รัก

ใช้ชีวิตอยู่กับความเป็นไปได้ที่เหมือนจะเป็นไปไม่ได้

living on the frontiers of possibility.

And even though I finished my degree,

และถึงแม้ว่าดิฉันจะเรียนจบด้านกฏหมายมา

I realized I could not settle into a career in law.

ดิฉันได้ค้นพบตัวเองว่ามันไม่ใช่ศาสตร์สำหรับดิฉัน

There had to be another piece of the jigsaw.

มันจะต้องมีจิ๊กซอว์ชิ้นอื่นที่ลงตัวกว่า

ดิฉันยังค้นพบอีกว่า

And I realized, at the same time,

that it is OK to be an outsider,

มันไม่ใช่เรื่องแปลกที่จะเป็นคนนอก

เป็นคนมาใหม่

a recent arrival,

new on the scene --

เป็นคนใหม่ในเหตุการณ์ใดเหตุการณ์หนึ่ง

and not just OK,

และไม่ใช่แค่โอเค

but something to be thankful for,

แต่ต้องขอบคุณมันด้วยซ้ำ

perhaps a gift from the boat.

บางทีมันอาจจะเป็นของขวัญจากเรือลำนั้น

Because being an insider can so easily mean collapsing the horizons,

เพราะการเป็นคนนอก

หมายถึงการอยู่นอกขอบเขตที่ถูกกำหนด

หมายถึง

can so easily mean accepting the presumptions of your province.

การยอมรับคำครหาต่างๆ

ดิฉันได้ก้าวพ้นจากขอบเขตของสิ่งที่คุ้นเคยมาไกล

I have stepped outside my comfort zone enough now

to know that, yes, the world does fall apart,

เพียงพอที่จะรู้ว่า ถึงแม้โลกของเราจะพังทลาย

แต่มันอาจจะไม่ได้น่ากลัวอย่างที่เราคิด

but not in the way that you fear.

Possibilities that would not have been allowed

เราพร้อมที่จะทำ

ทำในสิ่งที่เราอาจจะไม่สามารถทำได้มาก่อน

were outrageously encouraged.

มันจะเกิดพลังบางอย่าง

There was an energy there,

an implacable optimism,

เกิดการมองโลกในแง่บวก

a strange mixture of humility and daring.

เกิดการผสมอย่างแปลกประหลาดระหว่างความกล้าและความถ่อมตน

ดังนั้น ดิฉันจึงตัดสินใจตามสัญชาตญาณ

So I followed my hunches.

ดิฉันรวบรวมทีมเล็กๆ ทีมหนึ่งขึ้นมา

I gathered around me a small team of people

for whom the label "It can't be done" was an irresistible challenge.

จากกลุ่มคนพร้อมจะเอาชนะ

คำว่า "ทำไม่ได้"

For a year, we were penniless.

เป็นเวลาเกือบปีที่พวกเราไม่มีรายได้

At the end of each day, I made a huge pot of soup

ในแต่ละวันดิฉันจะต้มซุปหม้อใหญ่

ไว้ให้ทานร่วมกัน

which we all shared.

พวกเรามักจะทำงานแม้กระทั่งเวลากลางคืน

We worked well into each night.

Most of our ideas were crazy,

ไอเดียส่วนใหญ่หลุดโลก

but a few were brilliant,

แต่มีอยู่สองสามอัน ที่พิเศษ

and we broke through.

และพวกเราก็ตัดสินใจลงมือทำ

I made the decision to move to the US after only one trip.

ดิฉันตัดสินใจว่าจะย้ายมาอยู่ิอเมริกา

หลังจากมีโอกาสมาเยือนเพียงแค่ครั้งเดียว

My hunches again.

ทำตามสัญชาตญาญอีกนั่นแหละ

Three months later, I had relocated, and the adventure has continued.

สามเดือนหลังจากนั้นดิฉันได้ย้ายไปที่อื่นอีก

การเดินทางของดิฉันยังคงมีต่อไป

ก่อนจะจบวันนี้

Before I close, though, let me tell you about my grandmother.

ดิฉันขอเล่าเรื่องคุณยายให้ทุกท่านฟัง

ท่านเติบโตในช่วงเวลาที่

She grew up at a time when Confucianism was the social norm

ลัทธิขงจื๊อเป็นบรรทัดฐานทางสังคม

and the local mandarin was the person who mattered.

เป็นยุคที่ขุนนางจีนเป็นใหญ่เป็นโต

ทุกอย่างดำเนินไปแบบเดิมเป็นร้อยๆ ปี

Life hadn't changed for centuries.

คุณพ่อของท่านเสียหลังจากที่ท่านเกิดไม่นาน

Her father died soon after she was born.

Her mother raised her alone.

คุณทวดเลี้ยงท่านมาตามลำพัง

At 17, she became the second wife of a mandarin whose mother beat her.

เมื่ออายุได้ 17 ปี ท่านกลายมาเป็นภรรยาคนที่สอง

ของขุนนางจีนคนหนึ่ง และแม่เขยได้ทุบตีท่าน

With no support from her husband,

สามีท่านไม่ให้ความช่วยเหลือใดๆ

ท่านเรียกความสนใจได้อย่างมากเมื่อนำสามีขึ้นศาล

she caused a sensation by taking him to court

and prosecuting her own case,

และฟ้องร้องดำเนินคดี

and a far greater sensation when she won.

และเรื่องยิ่งอื้อฉาวเมื่อท่านชนะคดี

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

"มันทำไม่ได้หรอก" ไม่มีอยู่จริง

"It can't be done" was shown to be wrong.

I was taking a shower in a hotel room in Sydney

ดิฉันกำลังอาบน้ำในโรงแรมแห่งหนึ่งในซิดนีย์

the moment she died,

เมื่อตอนท่านจากไป

600 miles away, in Melbourne.

ห่างไป 600 ไมล์ในเมลเบิร์น

ดิฉันมองผ่านม่านอาบน้ำ

I looked through the shower screen and saw her standing on the other side.

เห็นท่านยืนอยู่อีกด้านนึง

I knew she had come to say goodbye.

ดิฉันรู้ว่าท่านมาบอกลา

แม่ของดิฉันโทรมาไม่กี่นาทีหลังจากนั้นเพื่อบอกข่าวร้าย

My mother phoned minutes later.

สองสามวันต่อมา

A few days later,

we went to a Buddhist temple in Footscray and sat around her casket.

พวกเราไปวัดแห่งหนึ่งใน ฟุ๊ตสเครย์

และนั่งรอบๆ โรงศพของท่าน

เราต่างผลัดกันเล่าเรื่อง

We told her stories and assured her that we were still with her.

และให้กำลังใจท่านว่า ไม่ว่ายังไงพวกเราจะยังอยู่กับท่าน

At midnight, the monk came and told us he had to close the casket.

พอเที่ยงคืน พระรูปหนึ่งเดินมา

และบอกกับพวกเราว่า ได้เวลาปิดโลง

My mother asked us to feel her hand.

คุณแม่ให้พวกเราจับมือท่าน

She asked the monk,

แม่ถามพระว่า

"Why is it that her hand is so warm and the rest of her is so cold?"

"ทำไมมือของคุณยายถึงยังอุ่น

ในขณะที่ส่วนอื่นๆ เย็นไปหมด"

"Because you have been holding it since this morning," he said.

พระตอบว่า "เพราะท่านทั้งหลายจับมือคุณยายมาตั้งแต่เช้า"

"You have not let it go."

"โยมไม่ปล่อยวาง"

If there is a sinew in our family, it runs through the women.

ผู้หญิงในตระกูลเรา

มีพลังความแข็งแกร่งอยู่เต็มเปี่ยม

ในความเป็นเรา และชีวิตที่ผ่านมาของพวกเรา

Given who we were and how life had shaped us,

พวกเราจึงได้รู้ว่า

we can now see that the men that might have come into our lives

ผู้ชายที่อาจจะหลงเข้ามาในชีวิต

would have thwarted us.

จะขัดขวางทางเดินของเรา

Defeat would have come too easily.

และพวกเราอาจจะต้องยอมแพ้อย่างง่ายๆ

Now I would like to have my own children, and I wonder about the boat.

เวลานี้ ดิฉันอยากจะมีลูกเป็นของตัวเอง

และดิฉันก็นึกถึงเรือ

ดิฉันอยากจะส่งพวกเขาไปลงเรือบ้างไหม

Who could ever wish it on their own?

แต่ถึงกระนั้น ดิฉันกลัวการมีอภิสิทธิ์

Yet I am afraid of privilege,

กลัวการไม่ชินกับความสะดวกสบาย

of ease,

of entitlement.

หรือยศถาบรรดาศักดิ์

Can I give them a bow in their lives, dipping bravely into each wave,

ดิฉันจะมอบไม้พายให้พวกเขา

ให้พายต่อสู้กับคลื่นลม

the unperturbed and steady beat of the engine,

มีเสียงคลื่นยนต์ดังต่อเนื่อง

และขอบฟ้าที่ไม่มีที่สิ้นสุด

the vast horizon that guarantees nothing?

แต่ไม่สามารถการันตีอะไรกับพวกเขาได้

ดิฉันไม่ทราบคำตอบเหมือนกัน

I don't know.

แต่ถ้าสามารถมอบโอกาสนั้นให้พวกเขาได้เรียนรู้

But if I could give it

and still see them safely through,

และดิฉันได้เห็นว่าพวกเขาปลอดภัย

ถ้าเป็นเช่นนั้น ดิฉันจะทำ

I would.

(Applause)

(เสียงปรบมือ)

เทรเวอร์ เนียลสัน: คุณแม่ของแทนนั่งอยู่ที่นี่ด้วยครับ

Trevor Neilson: And also, Tan's mother is here today,

ในแถวที่สี่หรือห้าด้านหน้า

in the fourth or fifth row.

(Applause)

(เสียงปรบมือ)