What it takes to be a great leader | Roselinde Torres | TED

Translator: Besnik Bleta Reviewer: Helena Bedalli

What makes a great leader today?

Cfarë e bën një lidër të madh në ditët e sotme?

Many of us carry this image

Shumë nga ne bartin këtë imazh

of this all-knowing superhero

të një super heroi

who stands and commands

i cili qëndron dhe komandon

and protects his followers.

dhe mbron përkrahësit e tij.

But that's kind of an image from another time,

Por ky është një lloj imazhi i një kohe tjetër,

and what's also outdated

dhe cka është e vjetëruar,

are the leadership development programs

janë programet e zhvillimit të lidershipit

that are based on success models

që janë të bazuara në modele suksesi

for a world that was, not a world that is

për një bote që ishte, jo për një botë që është

or that is coming.

ose që do të jetë.

We conducted a study of 4,000 companies,

Ne kemi zhvilluar një studim me 4.000 kompani,

and we asked them, let's see the effectiveness

dhe i kemi kërkuar: le te shohin efikasitetin

of your leadership development programs.

e programit tuaj per zhvillimit e lidershipit.

Fifty-eight percent of the companies

58% e kompanive

cited significant talent gaps

cituan boshllëqe të rëndësishme talenti

for critical leadership roles.

për rolet kritike të lidershipit.

That means that despite corporate training programs,

Kjo do të thotë se pavarësisht programeve te trajnimeve të korporatës,

off-sites, assessments, coaching, all of these things,

vlerësimet, trajnimet, të gjitha këto gjëra,

more than half the companies

më shumë se gjysma e kompanive

had failed to grow enough great leaders.

kanë dështuar në krijimin e liderëve të mëdhenj.

You may be asking yourself,

Ju mund të pyesni veten tuaj,

is my company helping me to prepare

a po më ndihmon kompania ime të përgatitem

to be a great 21st-century leader?

që të bëhem një lider i mirë i shekullit të 21-të?

The odds are, probably not.

Shanset janë të vogla.

Now, I've spent 25 years of my professional life

Unë kam kaluar 25 vjet të jetës sime profesionale

observing what makes great leaders.

duke studiuar cfarë të bën një lider të mirë.

I've worked inside Fortune 500 companies,

Kam punuar brenda kompanive Fortune 500,

I've advised over 200 CEOs,

kam këshilluar më shumë se 200 CEO,

and I've cultivated more leadership pipelines

dhe kam kultivuar më shumë grupe lidershipi

than you can imagine.

sesa mund ta imagjinoni.

But a few years ago, I noticed a disturbing trend

Por disa vite më parë, kam vërejtur një trend shqetësues

in leadership preparation.

në përgatitjen e lidershipit.

I noticed that, despite all the efforts,

Kam vërejtur se, pavarësisht të gjitha përpjekjeve,

there were familiar stories that kept resurfacing

kishte histori të njohura

about individuals.

për individë.

One story was about Chris,

Një histori ishte për Krisin,

a high-potential, superstar leader

një lider me potencial të lartë

who moves to a new unit and fails,

i cili zhvendoset në një sektor tjetër dhe dështon,

destroying unrecoverable value.

duke shkatërruar vlera të parevokushme.

And then there were stories like Sidney, the CEO,

Dhe kishte histori si e Sidney-it, CEO,

who was so frustrated

e cila ishte shumë i irrituar

because her company is cited

sepse kompania e saj është përmendur

as a best company for leaders,

si kompania më e mirë për liderat,

but only one of the top 50 leaders is equipped

por vetem një nga 50 liderat më të lartë është i pajisur

to lead their crucial initiatives.

për të udhëhequr iniciativat e tyre të rëndësishme.

And then there were stories

Dhe ka histori

like the senior leadership team

si ekipi senior i lidershipit

of a once-thriving business

i një biznesi dikur të lulëzuar

that's surprised by a market shift,

që u befasua nga ndryshimi i tregut,

finds itself having to force the company

dhe gjen veten të detyrojë kompaninë

to reduce its size in half

të reduktojë përmasat përgjysëm

or go out of business.

ose të dalë nga biznesi.

Now, these recurring stories

Tani, këto histori përsëritëse

cause me to ask two questions.

më shtyjnë të bëj dy pyetje.

Why are the leadership gaps widening

Pse po thellohen boshllëqet e lidershipit

when there's so much more investment

kur ka kaq shumë investime

in leadership development?

në zhvillimin e lidershipit?

And what are the great leaders doing

Dhe cfarë janë duke bërë liderat e mëdhenj

distinctly different to thrive and grow?

vërtet ndryshe që të përparojne dhe rriten?

One of the things that I did,

Një gjë që bëra,

I was so consumed by these questions

ishte se u lodha nga këto pyetje

and also frustrated by those stories,

dhe gjithashtu u irritova nga këto histori,

that I left my job

saqë lashë punën

so that I could study this full time,

në mënyrë që ta studjoja këtë fenomen,

and I took a year to travel

dhe udhëtova për një vit

to different parts of the world

në pjesë të ndryshme të botës

to learn about effective and ineffective

për të mësuar për praktikat efektive dhe joefektive

leadership practices in companies,

të lidershipit në kompanitë,

countries and nonprofit organizations.

shtetet dhe organizatat jofitimprurëse.

And so I did things like travel to South Africa,

Kam bërë gjëra si të udhëtoj në Afrikën Jugore,

where I had an opportunity to understand

ku pata mundësinë të mësoj

how Nelson Mandela was ahead of his time

se si Nelson Mandela ishte më para se koha

in anticipating and navigating

në parashikim dhe zhvillimin

his political, social and economic context.

e kontekstit të tij politik, shoqëror dhe ekonomik.

I also met a number of nonprofit leaders

Gjithashtu, kam takuar lidera të kompanive jofitimprurëse

who, despite very limited financial resources,

të cilët, pavarësisht burimeve të limituara financiare,

were making a huge impact in the world,

patën një ndikim të madh në botë,

often bringing together seeming adversaries.

shpesh duke bashkuar kundërshtarët në dukje.

And I spent countless hours in presidential libraries

Dhe kam kaluar orë te panumërta në librari presidenciale

trying to understand how the environment

duke tentuar të kuptoj se si mjedisi

had shaped the leaders,

ka krijuar liderat,

the moves that they made,

lëvizjet që kanë bërë ata,

and then the impact of those moves

dhe pastaj ndikimin e këtyre lëvizjeve

beyond their tenure.

përtej zotimit të tyre.

And then, when I returned to work full time,

Dhe pastaj, kur u ktheva në punë me orar të plotë,

in this role, I joined with wonderful colleagues

në këtë funksion, u shoqërova me kolegë të mrekullushëm

who were also interested in these questions.

të cilët ishin të interesuar për këto pyetje.

Now, from all this, I distilled

Kështu, nga e gjithë kjo, unë kam nxjerrë si përfundim

the characteristics of leaders who are thriving

karakterisikat e liderave të cilët po lulëzojnë

and what they do differently,

dhe cfarë ata bëjnë ndryshe,

and then I also distilled

gjithashtu kam nxjerrë si përfundim

the preparation practices that enable people

praktikat e përgatitjes që mundësojnë njerëzit

to grow to their potential.

të rrisin potencialin e tyre.

I want to share some of those with you now.

Dua të ndaj disa me ju tani.

("What makes a great leader in the 21st century?")

("Cfarë e bën një lider të mirë në shekullin 21?")

In a 21st-century world, which is more global,

Në botën e shekullit 21, e cila është më shumë globale,

digitally enabled and transparent,

më e digjitalizuar dhe transparente,

with faster speeds of information flow and innovation,

me shpejtësi më të madhe të informacionit dhe inovacionit,

and where nothing big gets done

dhe ku asnjë gjë e madhe nuk bëhet

without some kind of a complex matrix,

pa një lloj matrice komplekse,

relying on traditional development practices

duke u mbështetur në praktikat tradicionale të zhvillimit

will stunt your growth as a leader.

do të pengojë rritjen tuaj si lider.

In fact, traditional assessments

Në fakt, vlerësimet tradicionale

like narrow 360 surveys or outdated performance criteria

si anketa 360 të limituara, ose kritere të përformancës të vjetruara

will give you false positives,

do t'u japin të dhëna false,

lulling you into thinking that you are more prepared

duke ju bërë të mendoni që jeni me të përgatitur

than you really are.

sesa jeni në të vërtet.

Leadership in the 21st century is defined

Lidershipi në shekullin e 21-të përcaktohet

and evidenced by three questions.

dhe evidentohet nga tri pyetje.

Where are you looking

Ku jeni duke e kërkuar

to anticipate the next change

parashikimin për ndryshimin e ardhshëm

to your business model or your life?

për modelin tuaj të biznesit apo jetës tuaj?

The answer to this question is on your calendar.

Përgjigjia e kësaj pyetje është në kalendarin tuaj.

Who are you spending time with? On what topics?

Me kë jeni duke e kaluar kohën? Cfarë temash diskutoni?

Where are you traveling? What are you reading?

Ku jeni duke udhëtuar? Cka jeni duke lexuar?

And then how are you distilling this

Dhe pastaj si jeni duke i përdorur këto

into understanding potential discontinuities,

për të kuptuar mundësitë që s'janë më

and then making a decision to do something

e për të marrë vendimin për të bërë dicka tani

right now so that you're prepared and ready?

që të jesh i përgatitur dhe gati?

There's a leadership team that does a practice

Ekziston një ekip lidershipi që përdor një praktikë,

where they bring together each member

ku mblidhen të gjithë anëtarët,

collecting, here are trends that impact me,

mbledhin tendencat që ndikojnë

here are trends that impact another team member,

në një anëtar më tepër se në një tjetër

and they share these,

dhe ata i ndajnë këto,

and then make decisions, to course-correct a strategy

dhe pastaj marrin vendime, për të krijuar një strategji

or to anticipate a new move.

ose parashikuar një lëvizje tjetër.

Great leaders are not head-down.

Liderët e mëdhenj nuk e mbajnë kokën ulur.

They see around corners,

Ata shohin më larg,

shaping their future, not just reacting to it.

për ta formësuar të ardhmen e tyre, dhe jo vetëm duke reaguar ndaj saj.

The second question is,

Pyetja e dytë është,

what is the diversity measure

cila është masa e diversitetit

of your personal and professional stakeholder network?

të rrjetit tuaj personal dhe profesional?

You know, we hear often about good ol' boy networks

Ne dëgjojmë shpesh për rrjetet e vjetra

and they're certainly alive and well in many institutions.

dhe ata padyshim që janë gjallë e mirë në shumë institucione.

But to some extent, we all have a network

Por në një farë mase, ne të gjithë kemi një rrjet

of people that we're comfortable with.

të njerëzve me të cilët ndihemi rehat.

So this question is about your capacity

Kjo pyetje ka te bëjë me kapacitetin tuaj

to develop relationships with people

për të zhvilluar marrëdhënie me njerëz

that are very different than you.

që janë shumë ndryshe nga ju.

And those differences can be biological,

Dhe këto ndryshime mund të jenë biologjike,

physical, functional, political, cultural, socioeconomic.

fizike, funksionale, politike, kulturore, socioekonomike.

And yet, despite all these differences,

Dhe prapë, pavarësisht të gjitha ndryshimeve,

they connect with you

ata lidhen me ju

and they trust you enough

dhe ju besojne mjaftushem

to cooperate with you

të bashkëveprojne me ju

in achieving a shared goal.

në mbërritjen e qëllimeve të përbashkëta.

Great leaders understand

Liderat e mëdhenj kuptojnë

that having a more diverse network

se të kesh një rrjet të larmishëm

is a source of pattern identification

do të thotë të kesh burime të shumëllojshme

at greater levels and also of solutions,

në nivele më të larta dhe gjithashtu të zgjidhjeve,

because you have people that are thinking

sepse ju keni njerez të cilët mendojnë

differently than you are.

ndryshe nga ju.

Third question: are you courageous enough

Pyetja e tretë: a jeni mjaft i guximshëm

to abandon a practice that has made you successful in the past?

të braktisini një praktikë që ju ka bërë të sukseshëm në të kaluarën?

There's an expression: Go along to get along.

Eshtë një shprehje që thotë: Bien dakort për të rënë dakort.

But if you follow this advice,

Por nëse e ndiqni këtë këshillë,

chances are as a leader,

shanset janë që si lider,

you're going to keep doing what's familiar and comfortable.

do të vazhdoni të bëni gjëra që janë të njohura dhe të rehatshme.

Great leaders dare to be different.

Liderat e mëdhenj guxojnë të jenë të ndryshëm.

They don't just talk about risk-taking,

Ata jo vetëm flasin për marrjen e rreziqeve,

they actually do it.

ata i marrin ato në të vërtet.

And one of the leaders shared with me the fact that

Një lider ndau me mua faktin se

the most impactful development comes

zhvillimi më ndikues vjen

when you are able to build the emotional stamina

kur jeni në gjendje të krijoni një qëndrushmëri emocionale

to withstand people telling you that your new idea

për t'i bërë ballë njerëzve që ju thonë se idea juaj e re

is naïve or reckless or just plain stupid.

është naive ose e pamatur ose thjesht nje budallallëk.

Now interestingly, the people who will join you

Interesant, njerëzit të cilët do t'u bashkohen ju

are not your usual suspects in your network.

nuk jane të dyshuarit e zakonshem të rrjetit tuaj.

They're often people that think differently

Ata zakonisht janë njerëz që mendojnë ndryshe

and therefore are willing to join you

dhe për këtë arsye kanë dëshirë t'ju bashkohen ju

in taking a courageous leap.

për të bërë një hap të guximshëm.

And it's a leap, not a step.

Por nuk eshte një hap, është nje kërcim.

More than traditional leadership programs,

T'ju përgjigjesh këtyre tri pyetjeve

answering these three questions

do t'ju ndihmojë më shumë se programet tradicionale të lidershipit,

will determine your effectiveness

për të përcaktuar efikasitetin tuaj

as a 21st-century leader.

si lider i shekullit 21-të.

So what makes a great leader in the 21st century?

Pra cka e bën një lider të mirë në shekullin 21?

I've met many, and they stand out.

Unë kam takuar shumë, dhe ata dallohen.

They are women and men

Ata jane gra dhe burra

who are preparing themselves

të cilët nuk përgatiten vetëm

not for the comfortable predictability of yesterday

për parashikimin e rehatshëm të së djeshmes

but also for the realities of today

por gjithashtu për realitetin e sotëm

and all of those unknown possibilities of tomorrow.

dhe për të gjitha mundësitë e panjohura të së nesërmes.

Thank you.

Ju falemnderit.

(Applause)

(Duartroktije)