What it takes to be a great leader | Roselinde Torres | TED

Roselinde Torres: İyi bir lider olmak için ne gerekir?

Çeviri: Ridvan Akdemir Gözden geçirme: Eren Gokce

What makes a great leader today?

Bugün büyük bir lider olmayı sağlayan şey nedir?

Many of us carry this image

Birçoğumuz, herşeyi

of this all-knowing superhero

bilen bir süper kahramanın ayakta dikilerek

who stands and commands

komutlar verdiği ve peşinden gelenleri

and protects his followers.

koruduğu bir kanıya sahibiz.

But that's kind of an image from another time,

Fakat bu imaj artık başka bir zamana aittir

and what's also outdated

ve üstelik demode olan başka bir şey de,

are the leadership development programs

şimdiki veya gelecekteki bir dünya için değil de,

that are based on success models

geçmişteki bir dünya için olan,

for a world that was, not a world that is

başarı modellerine dayalı

or that is coming.

liderlik geliştirme programlarıdır.

We conducted a study of 4,000 companies,

4.000 şirketle bir çalışma yürüttük

and we asked them, let's see the effectiveness

ve onlardan liderlik geliştirme

of your leadership development programs.

programlarının etkinliğini göstermelerini istedik.

Fifty-eight percent of the companies

Şirketlerin %58'i

cited significant talent gaps

kritik liderlik rolleri için

for critical leadership roles.

kayda değer yetenek boşlukları olduğunu aktardılar.

That means that despite corporate training programs,

Bu demektir ki, şirket eğitim programları,

off-sites, assessments, coaching, all of these things,

şirket dışı aktiviteler, değerlendirmeler, rehberlikler, bütün bu şeylere rağmen

more than half the companies

şirketlerin yarısından fazlası

had failed to grow enough great leaders.

yeteri kadar büyük lider yetiştirmede başarılı olamadılar.

You may be asking yourself,

Belki kendinize "Benim şirketim

is my company helping me to prepare

21. yüzyılda büyük bir lider olmada

to be a great 21st-century leader?

bana yardımcı oluyor mu?" diye sorabilirsiniz.

The odds are, probably not.

Büyük olasılıkla olmuyorlar.

Now, I've spent 25 years of my professional life

Bakın, meslek yaşamımın 25 yılını büyük lider

observing what makes great leaders.

olmayı sağlayan şeyin ne olduğunu gözlemleyerek geçirdim.

I've worked inside Fortune 500 companies,

Fortune 500 şirketlerinde çalıştım,

I've advised over 200 CEOs,

200'den fazla Genel Müdür'e tavsiye verdim

and I've cultivated more leadership pipelines

ve liderliğe geçiş hattında

than you can imagine.

hayal edebileceğinizden çok bilgilendim.

But a few years ago, I noticed a disturbing trend

Fakat birkaç yıl önce, liderlik hazırlığında

in leadership preparation.

rahatsız edici bir eğilim fark ettim.

I noticed that, despite all the efforts,

Bütün bu çabalara rağmen,

there were familiar stories that kept resurfacing

bireyler hakkında sürekli benzer hikâyelerin

about individuals.

su yüzüne çıktığını fark ettim.

One story was about Chris,

Bir tanesi Chris'le ilgili bir hikâyeydi,

a high-potential, superstar leader

yeni bir birime geçip başarısız olan,

who moves to a new unit and fails,

telafisi zor değerleri yıkıma uğratan,

yüksek potansiyelli bir süperstar lider.

destroying unrecoverable value.

And then there were stories like Sidney, the CEO,

Ve sonra Sidney gibi hikâyeler;

who was so frustrated

şirketi liderler için en iyi şirket

because her company is cited

olarak gösterilen, ama en iyi 50 lideri arasından

as a best company for leaders,

önemli girişimlerini yönetecek sadece

but only one of the top 50 leaders is equipped

bir tane bulunmasına çok sinirlenen

bir Genel Müdür.

to lead their crucial initiatives.

And then there were stories

Ve sonra, bir zamanlar büyüyen

like the senior leadership team

bir şirketteki kıdemli liderlik ekiplerinin

of a once-thriving business

pazardaki değişim karşısında şaşkına dönerek

that's surprised by a market shift,

şirket büyüklüğünü yarı yarıya

finds itself having to force the company

indirme ya da işi tasfiye etmeye

to reduce its size in half

zorlamaya kadar gelmesi

or go out of business.

gibi hikâyeler.

Now, these recurring stories

Şimdi, bu yinelenen hikâyeler

cause me to ask two questions.

benim iki soru sormama neden oldu.

Why are the leadership gaps widening

Liderlik geliştirme için çok daha fazla

when there's so much more investment

yatırım olurken, liderlikteki eksiklikler

in leadership development?

neden giderek artıyor

And what are the great leaders doing

ve büyük liderler büyümek ve gelişmek için

distinctly different to thrive and grow?

farklı olarak ne yapıyor?

One of the things that I did,

Yaptığım şeylerden biri şuydu,

I was so consumed by these questions

bu sorulardan öylesine bıkmış ve

and also frustrated by those stories,

bu hikâyelere öylesine sinirlenmiştim ki,

that I left my job

işimden ayrıldım ve böylece

so that I could study this full time,

tam zamanlı olarak bu konuda çalıştım,

and I took a year to travel

bir sene boyunca dünyanın farklı yerlerine

to different parts of the world

seyahat ederek

to learn about effective and ineffective

şirketlerde, ülkelerde

leadership practices in companies,

ve kâr amacı gütmeyen kuruluşlarda

countries and nonprofit organizations.

etkili ve etkisiz liderlik uygulamalarını öğrendim.

And so I did things like travel to South Africa,

Sonra Güney Afrika'ya seyahat etmek gibi

şeyler yaparak,

where I had an opportunity to understand

Nelson Mandela'nın politik, sosyal ve ekonomik ortamını

how Nelson Mandela was ahead of his time

in anticipating and navigating

önceden sezme ve yönetmede zamanının çok ötesinde

his political, social and economic context.

olduğunu anlama fırsatı buldum.

I also met a number of nonprofit leaders

Ayrıca çok sınırlı finansal kaynaklara rağmen,

who, despite very limited financial resources,

genellikle belli muhalifleri bir araya getirerek,

were making a huge impact in the world,

dünya çapında büyük etki yaratan

often bringing together seeming adversaries.

birkaç liderle de tanıştım.

And I spent countless hours in presidential libraries

Ayrıca, çevrenin liderleri nasıl şekillendirdiklerini,

yaptıkları hamleleri ve

trying to understand how the environment

bu hamlelerin görev sürelerinin ötesindeki

had shaped the leaders,

the moves that they made,

etkilerini anlamak için

and then the impact of those moves

başkanlık kütüphanelerinde sayısız

beyond their tenure.

saatler harcadım.

And then, when I returned to work full time,

Ve sonra bu pozisyonda tam zamanlı

in this role, I joined with wonderful colleagues

çalışmaya döndüğümde, bu sorularla kendileri de ilgilenen

who were also interested in these questions.

harikulade meslektaşlarıma katıldım.

Now, from all this, I distilled

Şimdi, bütün bunlardan gelişen

the characteristics of leaders who are thriving

liderlerin özelliklerini ve

farklı olarak yaptıkları şeyleri, ayrıca insanın

and what they do differently,

and then I also distilled

potansiyeline ulaşmasına

the preparation practices that enable people

olanak veren hazırlık

to grow to their potential.

uygulamalarını çıkardım.

I want to share some of those with you now.

Şimdi bunlardan bazılarını sizinle paylaşmak istiyorum.

("What makes a great leader in the 21st century?")

("21. yüzyılda büyük bir lider olmayı sağlayan şey nedir?")

In a 21st-century world, which is more global,

Daha hızlı bilgi akışı ve yeniliklerle;

digitally enabled and transparent,

daha küresel, dijitalle etkinleşen ve şeffaf olan,

with faster speeds of information flow and innovation,

çeşitli karmaşık matrisler olmadan

and where nothing big gets done

büyük işlerin yapılamadığı 21. yüzyıl dünyasında,

without some kind of a complex matrix,

geleneksel gelişim uygulamalarına dayanmak,

relying on traditional development practices

sizin bir lider olarak

gelişmenizi önleyecektir.

will stunt your growth as a leader.

In fact, traditional assessments

Gerçekte, dar 360 anketleri gibi ya da demode olmuş

like narrow 360 surveys or outdated performance criteria

performans kriterleri gibi geleneksel değerlendirmeler,

size yanlış pozitif noktaları verecek,

will give you false positives,

lulling you into thinking that you are more prepared

size gerçekte olduğunuzdan daha

hazır olduğunuzu düşündürerek sizi uyutacaktır.

than you really are.

Leadership in the 21st century is defined

21. yüzyılda liderlik

üç soruyla tanımlanıyor ve belirtiliyor.

and evidenced by three questions.

Where are you looking

İş modeliniz veya hayatınızdaki bir sonraki

to anticipate the next change

değişimi tahmin etmek için

to your business model or your life?

nereye bakıyorsunuz?

The answer to this question is on your calendar.

Bu sorunun cevabı takviminizde yazıyor.

Who are you spending time with? On what topics?

Kiminle vakit geçiriyorsunuz? Hangi konularla?

Where are you traveling? What are you reading?

Nereye seyahat ediyorsunuz? Ne okuyorsunuz?

And then how are you distilling this

Sonra bunu potansiyel kopuklukları

into understanding potential discontinuities,

anlamak için nasıl biçimlendiriyorsunuz

and then making a decision to do something

ve tamamen hazır ve tedarikli olmak için

right now so that you're prepared and ready?

bir şeyler yapmak üzere hemen nasıl karar veriyorsunuz?

There's a leadership team that does a practice

Bir uygulama yapan bir ekip var,

where they bring together each member

üyeleri bir araya getirip,

collecting, here are trends that impact me,

işte bu eğilimler beni etkiler,

here are trends that impact another team member,

bu eğilimler başka bir takım üyesini etkiler diye topluyorlar

and they share these,

ve bunları paylaşıp, sonra da bir stratejiyi

and then make decisions, to course-correct a strategy

düzeltme ve bir sonraki hamleyi önceden

or to anticipate a new move.

belirlemede bir karara varıyorlar.

Great leaders are not head-down.

Büyük liderler başını öne eğmez.

They see around corners,

Onlar sadece tepki vermekle kalmayıp,

shaping their future, not just reacting to it.

kuytu yerleri görür ve geleceğe şekil verirler.

The second question is,

İkinci soru ise,

what is the diversity measure

kişisel ve mesleki paydaş ağınızdaki

of your personal and professional stakeholder network?

farklılık ölçütü nedir?

You know, we hear often about good ol' boy networks

Bilirsiniz, erkek gruplaşmalarından sık sık söz edildiğini

and they're certainly alive and well in many institutions.

duyarız ve bunlar birçok kurumda gerçekten hâlâ varlıklarını sürdürüyor.

But to some extent, we all have a network

Fakat bir yerde, hepimizin birlikteyken rahat

of people that we're comfortable with.

hissettiğimiz kişisel gruplarımız vardır.

So this question is about your capacity

Dolayısıyla bu soru,

to develop relationships with people

kendinizden çok farklı insanlarla iletişim kurma

that are very different than you.

kapasiteniz hakkındadır.

And those differences can be biological,

Bu farklılıklar biyolojik, fiziksel,

physical, functional, political, cultural, socioeconomic.

fonksiyonel, politik, kültürel ve sosyo-ekonomik olabilir.

And yet, despite all these differences,

Bütün bu farklılıklara rağmen,

they connect with you

sizinle ilişki kurarlar ve

and they trust you enough

ortak bir amacı başarıya ulaştırmak için

to cooperate with you

sizinle işbirliği yapacak kadar

in achieving a shared goal.

size güvenirler.

Great leaders understand

Büyük liderler,

that having a more diverse network

daha farklı iletişim ağlarına sahip olmanın, daha yüksek

is a source of pattern identification

seviyedeki yapıları ve de çözümleri tanımlamanın

at greater levels and also of solutions,

because you have people that are thinking

kaynağı olduğunu anlarlar,

differently than you are.

çünkü sizin düşündüğünüzden çok daha farklı düşünen

insanlara sahipsinizdir.

Third question: are you courageous enough

Üçüncü soru: Geçmişte size başarı getiren

to abandon a practice that has made you successful in the past?

bir uygulamadan vazgeçecek kadar cesaretli misiniz?

There's an expression: Go along to get along.

Bir deyim vardır: "İlerlemek için uyumlu ol."

But if you follow this advice,

Ne var ki bu öneriyi izlerseniz,

chances are as a leader,

bir lider olarak muhtemelen,

you're going to keep doing what's familiar and comfortable.

bilinen ve rahat olan şeyleri yapmaya devam edeceksiniz.

Great leaders dare to be different.

Büyük liderlerin farklı olmaya cesaretleri vardır.

They don't just talk about risk-taking,

Onlar sadece risk almak hakkında konuşmazlar,

they actually do it.

gerçekten risk alırlar.

And one of the leaders shared with me the fact that

Ayrıca liderlerden biri en etkili gelişmenin,

the most impactful development comes

when you are able to build the emotional stamina

yeni fikrinizin naif, düşüncesiz ya da tamamen aptalca

to withstand people telling you that your new idea

olduğunu söyleyen insanlara karşı

duygusal bir dayanıklılık geliştirebildiğiniz zaman

mümkün olduğunu benimle paylaşmıştı.

is naïve or reckless or just plain stupid.

Now interestingly, the people who will join you

Şimdi ilginç olan, size katılacak kişiler

are not your usual suspects in your network.

ağınızdaki olağan kişiler değiller.

They're often people that think differently

Onlar genelde farklı düşünen

and therefore are willing to join you

ve buna binaen

cesur atılımlarda size katılmaya gönüllü olan insanlardır.

in taking a courageous leap.

And it's a leap, not a step.

Ayrıca bu bir atılımdır, bir adım değil.

More than traditional leadership programs,

Geleneksel liderlik programlarından çok,

answering these three questions

bu üç sorunun yanıtı

will determine your effectiveness

21. yüzyılda daha etkili bir lider

as a 21st-century leader.

olmanızı belirleyecektir.

So what makes a great leader in the 21st century?

Peki 21. yüzyılda büyük bir lider olmayı sağlayan şey nedir?

I've met many, and they stand out.

Birçoğunu gördüm ve onlar ön plana çıkıyorlardı.

They are women and men

Onlar dünün rahat

who are preparing themselves

öngörülebilirliği için değil, bugünün gerçekleri

not for the comfortable predictability of yesterday

but also for the realities of today

ve aynı zamanda yarının bilinmeyen

and all of those unknown possibilities of tomorrow.

tüm olasılıkları için kendilerini hazırlayan

bay ve bayanlardır.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)