Gregory Petsko: The coming neurological epidemic

33,397 views ・ 2008-12-02

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

00:00
Translator: Jenny Zurawell
0
0
7000
Tłumaczenie: Piotr Świrgał Korekta: Rafal Marszalek
00:12
Unless we do something to prevent it,
1
12160
2000
Jeżeli nie zaczniemy przeciwdziałać,
00:14
over the next 40 years we’re facing an epidemic
2
14160
3000
to za 40 lat staniemy w obliczu epidemii
00:17
of neurologic diseases on a global scale.
3
17160
3000
chorób neurologicznych na światową skalę.
00:20
A cheery thought.
4
20160
4000
Pokrzepiająca myśl.
00:24
On this map, every country that’s colored blue
5
24160
3000
Na tej mapie w państwach zaznaczonych na niebiesko
00:27
has more than 20 percent of its population over the age of 65.
6
27160
4000
ponad 20% populacji to ludzie powyżej 65 roku życia.
00:31
This is the world we live in.
7
31160
2000
Tak wygląda świat, w którym żyjemy.
00:33
And this is the world your children will live in.
8
33160
3000
A to świat, w którym będą żyć wasze dzieci.
00:37
For 12,000 years, the distribution of ages in the human population
9
37160
4000
Od 12 000 lat struktura wiekowa populacji
00:41
has looked like a pyramid, with the oldest on top.
10
41160
3000
przypomina piramidę, na szczycie której znajdują się najstarsi.
00:44
It’s already flattening out.
11
44160
2000
Ta piramida wyrównuje się teraz.
00:46
By 2050, it’s going to be a column and will start to invert.
12
46160
4000
Do 2050 roku będzie mieć postać kolumny i zacznie się odwracać.
00:50
This is why it’s happening.
13
50160
3000
Oto dlaczego tak się dzieje.
00:53
The average lifespan’s more than doubled since 1840,
14
53160
3000
Średnia długość życia wzrosła ponad dwukrotnie od 1840 roku
00:56
and it’s increasing currently at the rate of about five hours every day.
15
56160
5000
i rośnie obecnie w tempie około 5 godzin na dzień.
01:01
And this is why that’s not entirely a good thing:
16
61160
3000
Nie jest to całkowicie pozytywne zjawisko,
01:04
because over the age of 65, your risk of getting Alzheimer’s
17
64160
4000
bo powyżej 65 roku życia ryzyko wystąpienia chorób Alzheimera
01:08
or Parkinson’s disease will increase exponentially.
18
68160
4000
lub Parkinsona wzrasta wykładniczo.
01:12
By 2050, there’ll be about 32 million people in the United States
19
72160
4000
Do roku 2050 w USA będzie około 32 milionów ludzi
01:16
over the age of 80, and unless we do something about it,
20
76160
3000
powyżej 80 roku życia i jeśli czegoś z tym nie zrobimy,
01:19
half of them will have Alzheimer’s disease
21
79160
2000
połowa z nich będzie mieć chorobę Alzheimera,
01:21
and three million more will have Parkinson’s disease.
22
81160
3000
a kolejne 3 miliony - chorobę Parkinsona.
01:24
Right now, those and other neurologic diseases --
23
84160
3000
W chwili obecnej te oraz inne choroby neurologiczne,
01:27
for which we have no cure or prevention --
24
87160
3000
na które nie mamy żadnych leków ani środków zapobiegawczych,
kosztują nas około 1/3 biliona dolarów rocznie.
01:30
cost about a third of a trillion dollars a year.
25
90160
2000
01:32
It will be well over a trillion dollars by 2050.
26
92160
4000
Kwota ta wzrośnie znacznie powyżej biliona dolarów do 2050 roku.
01:36
Alzheimer’s disease starts when a protein
27
96160
2000
Choroba Alzheimera pojawia się gdy białko,
01:38
that should be folded up properly
28
98160
2000
które powinno być odpowiednio sfałdowane,
01:40
misfolds into a kind of demented origami.
29
100160
4000
zwija się źle na kształt opętanego origami.
Staramy się temu przeciwdziałać przez próbę stworzenia leków,
01:44
So one approach we’re taking is to try to design drugs
30
104160
3000
01:47
that function like molecular Scotch tape,
31
107160
3000
które działają jak molekularna taśma samoprzylepna
01:50
to hold the protein into its proper shape.
32
110160
3000
utrzymująca białko w jego właściwym kształcie.
01:53
That would keep it from forming the tangles
33
113160
2000
To by powstrzymało proces powstawania zwojów,
01:55
that seem to kill large sections of the brain when they do.
34
115160
4000
który wydaje się zabijać duże partie mózgu.
01:59
Interestingly enough, other neurologic diseases
35
119160
2000
Co ciekawe, przy innych chorobach neurologicznych,
02:01
which affect very different parts of the brain
36
121160
3000
które wpływają na różne części mózgu,
02:04
also show tangles of misfolded protein,
37
124160
3000
nieprawidłowo pofałdowane białka są również obecne,
02:07
which suggests that the approach might be a general one,
38
127160
3000
co sugeruje, że ta metoda może posłużyć ogólnemu zastosowaniu
02:10
and might be used to cure many neurologic diseases,
39
130160
2000
i użyciu w leczeniu wielu chorób neurologicznych,
02:12
not just Alzheimer’s disease.
40
132160
2000
a nie tylko choroby Alzheimera.
02:14
There’s also a fascinating connection to cancer here,
41
134160
3000
Występuje tu też niezwykłe powiązanie z chorobami nowotworowymi,
02:17
because people with neurologic diseases
42
137160
2000
ponieważ u osób z chorobami neurologicznymi
02:19
have a very low incidence of most cancers.
43
139160
3000
występowanie większości rodzajów nowotworu jest bardzo rzadkie.
02:22
And this is a connection that most people aren’t pursuing right now,
44
142160
3000
Jest to zależność, którą większość osób się obecnie nie zajmuje,
02:25
but which we’re fascinated by.
45
145160
3000
ale która jest dla nas fascynująca.
02:28
Most of the important and all of the creative work in this area
46
148160
3000
Większość ważnych i pomysłowych badań w tym zakresie
02:31
is being funded by private philanthropies.
47
151160
3000
jest finansowana przez prywatnych filantropów.
02:34
And there’s tremendous scope for additional private help here,
48
154160
3000
A pole do działania dla dodatkowej prywatnej pomocy jest tu ogromne,
02:37
because the government has dropped the ball on much of this, I’m afraid.
49
157160
3000
gdyż polityka rządu niestety zawiodła w tej kwestii.
02:40
In the meantime, while we’re waiting for all these things to happen,
50
160160
4000
W międzyczasie, gdy czekamy, aż to wszystko się wydarzy,
spójrzmy, jak pomóc samym sobie.
02:44
here’s what you can do for yourself.
51
164160
2000
02:46
If you want to lower your risk of Parkinson’s disease,
52
166160
2000
Żeby obniżyć ryzyko choroby Parkinsona,
02:48
caffeine is protective to some extent; nobody knows why.
53
168160
5000
kofeina może pomóc do pewnego stopnia, choć nikt nie wie dlaczego.
02:53
Head injuries are bad for you. They lead to Parkinson’s disease.
54
173160
3000
Szkodliwe są urazy głowy. Prowadzą do choroby Parkinsona.
02:56
And the Avian Flu is also not a good idea.
55
176160
4000
Także ptasia grypa jest nie do końca pożądana.
03:01
As far as protecting yourself against Alzheimer’s disease,
56
181160
3000
Jeżeli chodzi o ochronę przed chorobą Alzheimera,
03:04
well, it turns out that fish oil has the effect
57
184160
3000
okazuje się, że olej rybny wpływa
03:07
of reducing your risk for Alzheimer’s disease.
58
187160
3000
na obniżenie ryzyka zachorowania na tę chorobę.
03:10
You should also keep your blood pressure down,
59
190160
2000
Należy też utrzymywać niskie ciśnienie krwi,
03:12
because chronic high blood pressure
60
192160
2000
bo przewlekłe nadciśnienie
to największy samodzielny czynnik ryzyka dla choroby Alzheimera
03:14
is the biggest single risk factor for Alzheimer’s disease.
61
194160
2000
03:16
It’s also the biggest risk factor for glaucoma,
62
196160
3000
i dla ryzyka dla jaskry,
03:19
which is just Alzheimer’s disease of the eye.
63
199160
3000
która w istocie jest chorobą Alzheimera w oku.
03:22
And of course, when it comes to cognitive effects,
64
202160
2000
Jeśli chodzi o wpływ na funkcje poznawcze,
03:24
"use it or lose it" applies,
65
204160
2000
obowiązuje zasada "organ nieużywany zanika",
03:26
so you want to stay mentally stimulated.
66
206160
2000
więc warto dostarczać sobie bodźców umysłowych.
03:28
But hey, you’re listening to me.
67
208160
2000
Skoro mnie słuchacie,
03:30
So you’ve got that covered.
68
210160
2000
to nie musicie się o to martwić.
03:32
And one final thing. Wish people like me luck, okay?
69
212160
4000
I ostatnia rzecz. Życzcie ludziom takim jak ja powodzenia, zgoda?
03:36
Because the clock is ticking for all of us.
70
216160
2000
Bo zegar tyka dla każdego z nas.
03:38
Thank you.
71
218160
3000
Dziękuję.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7