Defend our freedom to share (or why SOPA is a bad idea) | Clay Shirky

Tłumaczenie: Bartłomiej Szóstak Korekta: Agata Leśnicka

I'm going to start here.

Zacznę od tego.

This is a hand-lettered sign

To ręcznie zrobiony znak,

that appeared in a mom and pop bakery

który widziałem w rodzinnej piekarni kilka lat temu,

in my old neighborhood in Brooklyn a few years ago.

w moim starym sąsiedztwie na Brooklynie.

The store owned one of those machines

Sklep posiadał maszynę

that can print on plates of sugar.

do rysowania cukrem.

And kids could bring in drawings

Dzieciaki przynosiły rysunki,

and have the store print a sugar plate

a w sklepie przerysowywały je cukrem

for the top of their birthday cake.

na górze tortu urodzinowego.

But unfortunately, one of the things kids liked to draw

Niestety jedną z rzeczy, które dzieciaki lubiły rysować,

was cartoon characters.

były postacie z kreskówek.

They liked to draw the Little Mermaid,

Rysowały Małą Syrenkę,

they'd like to draw a smurf, they'd like to draw Micky Mouse.

smurfy, Myszkę Miki.

But it turns out to be illegal

Okazuje się, że to nielegalne,

to print a child's drawing of Micky Mouse

by przerysować rysunek Myszki Miki, wykonany przez dziecko,

onto a plate of sugar.

na torcie.

And it's a copyright violation.

To naruszenie praw autorskich.

And policing copyright violations

Monitorowanie naruszeń praw autorskich,

for children's birthday cakes

w przypadku torów urodzinowych dla dzieci,

was such a hassle

było takim problemem,

that the College Bakery said,

że College Bakery stwierdziła:

"You know what, we're getting out of that business.

"Wiecie co, wychodzimy z tego biznesu.

If you're an amateur,

Jak jesteście amatorami,

you don't have access to our machine anymore.

to nie będziecie korzystać z naszych urządzeń.

If you want a printed sugar birthday cake,

Jeśli chcecie tort z nadrukiem,

you have to use one of our prefab images --

musicie użyć jednego z naszych prefabrykowanych rysunków,

only for professionals."

tylko dla profesjonalistów."

So there's two bills in Congress right now.

W Kongresie są obecnie dwie ustawy.

One is called SOPA, the other is called PIPA.

Jedna SOPA, druga PIPA.

SOPA stands for the Stop Online Piracy Act.

SOPA - Stop Online Piracy Act (Ustawy o Wstrzymaniu Piractwa Internetowego).

It's from the Senate.

Wpłynęła z senatu.

PIPA is short for PROTECTIP,

PIPA to skrót od PROTECTIP,

which is itself short for

który z kolei jest skrótem od

Preventing Real Online Threats

Zapobiegania Rzeczywistym Zagrożeniom Online

to Economic Creativity

Kreatywności Ekonomicznej

and Theft of Intellectual Property --

oraz Kradzieży Własności Intelektualnej,

because the congressional aides who name these things

ponieważ doradcy w Kongresie, wymyślający te rzeczy,

have a lot of time on their hands.

mają dużo wolnego czasu.

And what SOPA and PIPA want to do

Celem ustaw SOPA i PIPA jest

is they want to do this.

Celem ustaw SOPA i PIPA jest

They want to raise the cost

zwiększenie kosztów

of copyright compliance

zgodności z prawami autorskimi,

to the point where people simply get out of the business

do tego stopnia, że ludzie po prostu zostaną wysadzeni z biznesu

of offering it as a capability to amateurs.

oferowania praw autorskich amatorom.

Now the way they propose to do this

Według tych ustaw, zrobi się to w ten sposób,

is to identify sites

że ustali się strony

that are substantially infringing on copyright --

poważnie naruszające prawa autorskie,

although how those sites are identified

choć to jak zostaną zidentyfikowane,

is never fully specified in the bills --

nie jest nigdzie jasno napisane,

and then they want to remove them from the domain name system.

i będzie próbować się je usunąć z systemu nazw domen.

They want to take them out of the domain name system.

i będzie próbować się je usunąć z systemu nazw domen.

Now the domain name system

System nazw domen

is the thing that turns human-readable names, like Google.com,

zmienia rozumiane przez ludzi adresy, np. Google.com

into the kinds of addresses

w rodzaje adresów

machines expect --

wymaganych przez maszyny,

74.125.226.212.

74.125.226.212.

Now the problem with this model of censorship,

Problemem takiego modelu cenzury,

of identifying a site

identyfikowania stron

and then trying to remove it from the domain name system,

i próbowania usunięcia ich z systemu nazw domen,

is that it won't work.

jest to, że nie zadziała.

And you'd think that would be a pretty big problem for a law,

Pomyślicie, że musi to być wielka zagwozdka dla prawa,

but Congress seems not to have let that bother them too much.

ale Kongres za bardzo się tym nie przejmuje.

Now the reason it won't work

Nie zadziała, ponieważ

is that you can still type 74.125.226.212 into the browser

nadal można wpisać w przeglądarkę 74.125.226.212,

or you can make it a clickable link

albo zrobić z tego link do kliknięcia

and you'll still go to Google.

i nadal dostaniemy się na Google.

So the policing layer

Polityczna otoczka

around the problem

wokół problemu

becomes the real threat of the act.

stała się prawdziwym zagrożeniem.

Now to understand how Congress came to write a bill

By zrozumieć to, jak Kongres wpadł na napisanie tej ustawy,

that won't accomplish its stated goals,

która nie osiągnie zamierzonych celów,

but will produce a lot of pernicious side effects,

a spowoduje dużo szkodliwych skutków ubocznych,

you have to understand a little bit about the back story.

musimy trochę lepiej zrozumieć tło wydarzeń.

And the back story is this:

A oto ono:

SOPA and PIPA, as legislation,

SOPA i PIPA, jako ustawy,

were drafted largely by media companies

zostały w większej części stworzone przez koncerny medialne,

that were founded in the 20th century.

założone w XX w.

The 20th century was a great time to be a media company,

XX w. był wspaniałym okresem dla koncernów medialnych,

because the thing you really had on your side was scarcity.

z uwagi na ich niedostatek.

If you were making a TV show,

Robiąc telewizyjne show,

it didn't have to be better than all other TV shows ever made;

nie musiało być lepsze od wszystkich poprzednich;

it only had to be better

wystarczyło, że było lepsze

than the two other shows

od dwóch innych show

that were on at the same time --

wyświetlanych w tym czasie,

which is a very low threshold

co jest bardzo niskim progiem

of competitive difficulty.

trudności konkurencyjnej.

Which meant

Oznaczało to,

that if you fielded average content,

że wypuszczając średni program,

you got a third of the U.S. public for free --

zdobywało się 1/3 amerykańskich widzów za darmo,

tens of millions of users

dziesiątki milionów ludzi,

for simply doing something

po prostu robiąc coś,

that wasn't too terrible.

co nie jest zbytnio złe.

This is like having a license to print money

To jak mieć pozwolenie na drukowanie pieniędzy

and a barrel of free ink.

i beczkę darmowego tuszu.

But technology moved on, as technology is wont to do.

Ale technologia poszła naprzód

And slowly, slowly, at the end of the 20th century,

i powoli, pod koniec XX w.,

that scarcity started to get eroded --

ten niedobór zaczął znikać

and I don't mean by digital technology;

i nie mam tu na myśli technologii cyfrowej;

I mean by analog technology.

myślę o technologii analogowej.

Cassette tapes, video cassette recorders,

Kasety, magnetowidy,

even the humble Xerox machine

nawet skromne kserokopiarki

created new opportunities

stworzyły nam nowe możliwości

for us to behave in ways

zachowań,

that astonished the media business.

które zdumiały biznes medialny.

Because it turned out

Okazało się bowiem,

we're not really couch potatoes.

że nie leżymy cały dzień przed telewizorem.

We don't really like to only consume.

Nie chcemy być tylko konsumentami.

We do like to consume,

Oczywiście to lubimy,

but every time one of these new tools came along,

ale za każdym razem jak pojawia się nowe narzędzie,

it turned out we also like to produce

okazuje się, że lubimy także tworzyć

and we like to share.

i dzielić się tym.

And this freaked the media businesses out --

Przestraszyło to koncerny medialne,

it freaked them out every time.

za każdym razem.

Jack Valenti, who was the head lobbyist

Jack Valenti, który był głównym lobbystą

for the Motion Picture Association of America,

na rzecz Motion Picture Association of America,

once likened the ferocious video cassette recorder

pewnego razu przyrównał toporny magnetowid

to Jack the Ripper

do Kuby Rozpruwacza,

and poor, helpless Hollywood

a biedne i bezradne Hollywood,

to a woman at home alone.

do samotnej kobiety w domu.

That was the level of rhetoric.

Taki był poziom retoryki.

And so the media industries

Dlatego przemysł medialny

begged, insisted, demanded

błagał, nalegał i wysuwał żądania,

that Congress do something.

żeby Kongres coś zrobił.

And Congress did something.

No i Kongres coś zrobił.

By the early 90s, Congress passed the law

We wczesnych latach 90-tych, Kongres uchwalił

that changed everything.

ustawę, która wszystko zmieniła.

And that law was called the Audio Home Recording Act

Ustawa nazywała się Audio Home Recording Act

of 1992.

z 1992 roku.

What the Audio Home Recording Act of 1992 said was,

Według tej ustawy,

look, if people are taping stuff off the radio

jeśli ludzie nagrywają z radia,

and then making mixtapes for their friends,

i robią mixtape'y dla znajomych,

that is not a crime. That's okay.

nie jest to przestępstwem. Jest OK.

Taping and remixing

Nagrywanie, remixowanie

and sharing with your friends is okay.

i dzielenie się ze znajomymi jest OK.

If you make lots and lots of high quality copies and you sell them,

Nie jest OK, jeśli robicie wiele wysokiej jakości kopii

that's not okay.

i je sprzedajecie.

But this taping business,

Ale to nagrywanie,

fine, let it go.

OK, dajmy spokój.

And they thought that they clarified the issue,

Uważano sprawę za zamkniętą,

because they'd set out a clear distinction

bo ustanowiono jasną granicę

between legal and illegal copying.

pomiędzy legalnym i nielegalnym kopiowaniem.

But that wasn't what the media businesses wanted.

Ale nie tego chciały koncerny medialne.

They had wanted Congress

Chcieli by Kongres

to outlaw copying full-stop.

całkowicie zakazał kopiowania.

So when the Audio Home Recording Act of 1992 was passed,

Jak ustawa Audio Home Recording Act z 1992 roku przeszła,

the media businesses gave up on the idea

firmy medialne porzuciły ideę podziału

of legal versus illegal distinctions for copying

na legalne i nielegalne kopiowanie,

because it was clear

ponieważ wiadomo było,

that if Congress was acting in their framework,

że jeśli Kongres działałby według ich planu,

they might actually increase the rights of citizens

właściwie to mogłoby zwiększyć prawa obywateli

to participate in our own media environment.

do udziału we własnym środowisku medialnym.

So they went for plan B.

Przeszli więc do planu B.

It took them a while to formulate plan B.

Trochę im zajęło jego stworzenie.

Plan B appeared in its first full-blown form

Plan B był w pełni gotowy

in 1998 --

w 1998 roku,

something called the Digital Millennium Copyright Act.

nosił nazwę Digital Millennium Copyright Act.

It was a complicated piece of legislation, a lot of moving parts.

Była skomplikowanym prawem, z wieloma ruchomymi elementami.

But the main thrust of the DMCA

Głównym założeniem DMCA,

was that it was legal to sell you

była legalna sprzedaż

uncopyable digital material --

niekopiowalnych materiałów cyfrowych,

except that there's no such things as uncopyable digital material.

z tym że nie ma czegoś takiego.

It would be, as Ed Felton once famously said,

To jak w znanym powiedzeniu Eda Feltona,

"Like handing out water

"Jak wydawać wodę,

that wasn't wet."

która nie jest mokra."

Bits are copyable. That's what computers do.

Bity są kopiowalne. Tym zajmują się komputery.

That is a side effect of their ordinary operation.

To skutek uboczny ich normalnego działania.

So in order to fake the ability

By zafałszować możliwość sprzedaży

to sell uncopyable bits,

niekopiowalnych bitów,

the DMCA also made it legal

DMCA zalegalizowała również

to force you to use systems

wymuszenie używania systemów,

that broke the copying function of your devices.

blokujące funkcje kopiowania w naszych urządzeniach.

Every DVD player and game player

Każde DVD, konsola gier,

and television and computer you brought home --

telewizor i komputer znajdujący się w domu,

no matter what you thought you were getting when you bought it --

nieważne, czego spodziewaliśmy się, kupując je,

could be broken by the content industries,

mógłby zostać zmodyfikowany przez przemysł medialny,

if they wanted to set that as a condition of selling you the content.

gdyby chcieli ustanowić to jako warunek sprzedaży.

And to make sure you didn't realize,

Dla pewności, że nie wiedzieliście

or didn't enact their capabilities

ani nie wykorzystywaliście możliwości

as general purpose computing devices,

jakie mają urządzenia przeliczające,

they also made it illegal

ustanowili również nielegalnym,

for you to try to reset

próby usunięcia

the copyability of that content.

kopiowalności tych danych.

The DMCA marks the moment

DMCA wskazuje chwilę,

when the media industries

kiedy przemysł medialny

gave up on the legal system

zrezygnował z systemu prawnego

of distinguishing between legal and illegal copying

rozróżniającego kopiowanie legalne od nielegalnego

and simply tried to prevent copying

i pop prostu próbował zapobiegać kopiowaniu

through technical means.

rozwiązaniami technologicznymi.

Now the DMCA had, and is continuing to have, a lot of complicated effects,

DMCA powoduje bardzo skomplikowane efekty,

but in this one domain, limiting sharing,

ale w tym jednym, ograniczeniu współdzielenia,

it has mostly not worked.

całkowicie nie zadziałała.

And the main reason it hasn't worked

Głównie dlatego,

is the Internet has turned out to be far more popular and far more powerful

że internet stał się tak popularny i silny,

than anyone imagined.

jak nikt sobie tego wyobrażał.

The mixtape, the fanzine,

Mixtape'y, magazyny dla fanów,

that was nothing compared to what we're seeing now

to było nic przy tym, co obserwujemy obecnie

with the Internet.

w internecie.

We are in a world

Żyjemy w świecie,

where most American citizens

gdzie większość amerykanów

over the age of 12

powyżej 12 roku życia,

share things with each other online.

dzieli się danymi online.

We share written things, we share images,

Dzielimy się tym co napiszemy, zdjęciami,

we share audio, we share video.

muzyką i filmami.

Some of the stuff we share is stuff we've made.

Część z tego, to rzeczy naszej produkcji,

Some of the stuff we share is stuff we've found.

a część, to rzeczy które znaleźliśmy.

Some of the stuff we share

Część rzeczy, którymi się dzielimy,

is stuff we've made out of what we've found,

to rzeczy zrobione z tych znalezionych,

and all of it horrifies those industries.

a to wszystko przeraża koncerny medialne.

So PIPA and SOPA

PIPA i SOPA

are round two.

to runda druga.

But where the DMCA was surgical --

DMCA chciała

we want to go down into your computer,

dostać się do naszych komputerów,

we want to go down into your television set, down into your game machine,

telewizorów i konsol gier

and prevent it from doing

i powstrzymać te urządzenia

what they said it would do at the store --

od tego, co mogłyby robić w sklepach.

PIPA and SOPA are nuclear

PIPA i SOPA są nuklearne

and they're saying, we want to go anywhere in the world

i chcą na całym świecie

and censor content.

cenzurować dane.

Now the mechanism, as I said, for doing this,

Mechanizm jest taki,

is you need to take out anybody

że trzeba wychwycić wszystkich

pointing to those IP addresses.

z odpowiednimi numerami IP.

You need to take them out of search engines,

Trzeba usunąć je z wyszukiwarek,

you need to take them out of online directories,

ze stron internetowych,

you need to take them out of user lists.

i z list użytkowników.

And because the biggest producers of content on the Internet

A ponieważ największymi twórcami danych w internecie

are not Google and Yahoo,

nie jest Google ani Yahoo,

they're us,

tylko my,

we're the people getting policed.

to my, ludzie, będziemy kontrolowani.

Because in the end,

Ponieważ

the real threat

prawdziwym zagrożeniem

to the enactment of PIPA and SOPA

w egzekwowaniu ustaw PIPA i SOPA,

is our ability to share things with one another.

jest nasze dzielenie się danymi z innymi.

So what PIPA and SOPA risk doing

PIPA i SOPA ryzykują

is taking a centuries-old legal concept,

biorąc legalną od wieków ideę:

innocent until proven guilty,

niewinny aż do momentu udowodnienia winy

and reversing it --

i odwracają ją:

guilty until proven innocent.

winny, póki nie zostanie uniewinniony.

You can't share

Nie możesz dzielić się danymi,

until you show us

dopóki nie udowodnisz nam,

that you're not sharing something

że nie dzielisz się czymś,

we don't like.

czym nie chcielibyśmy byś się dzielił.

Suddenly, the burden of proof for legal versus illegal

Nagle cały ciężar udowodnienia legalności lub nielegalności

falls affirmatively on us

spada na nas

and on the services

i na usługodawców,

that might be offering us any new capabilities.

którzy mogliby nam oferować nowe możliwości.

And if it costs even a dime

Jeśli kontrolowanie użytkownika

to police a user,

kosztowałoby grosze,

that will crush a service

obarczy to usługodawcę

with a hundred million users.

stu milionami użytkowników.

So this is the Internet they have in mind.

O takim internecie mówimy.

Imagine this sign everywhere --

Wyobraźcie sobie, że ten znak jest wszędzie,

except imagine it doesn't say College Bakery,

ale zamiast College Bakery,

imagine it says YouTube

napisane jest na nim YouTube,

and Facebook and Twitter.

Facebook i Twitter.

Imagine it says TED,

Albo TED.

because the comments can't be policed

Komentarzy nie można kontrolować

at any acceptable cost.

za żadną cenę.

The real effects of SOPA and PIPA

Prawdziwe efekty ustaw SOPA i PIPA

are going to be different than the proposed effects.

będą inne od zamierzonych.

The threat, in fact,

Zagrożeniem jest

is this inversion of the burden of proof,

odwrócenie ciężaru udowodnienia winy,

where we suddenly

gdzie nagle wszyscy

are all treated like thieves

traktowani jesteśmy jak złodzieje,

at every moment we're given the freedom to create,

ciągle mając prawo do tworzenia,

to produce or to share.

produkowania i współdzielenia.

And the people who provide those capabilities to us --

Ludzie dający nam takie możliwości

the YouTubes, the Facebooks, the Twitters and TEDs --

z YouTube, Facebook, Twitter i TED,

are in the business

są w biznesie

of having to police us,

który musi nas kontrolować

or being on the hook for contributory infringement.

lub ścigać za naruszenie praw autorskich.

There's two things you can do

Możemy pomóc to powstrzymać

to help stop this --

w dwojaki sposób:

a simple thing and a complicated thing,

prosty lub skomplikowany,

an easy thing and a hard thing.

łatwy lub trudny.

The simple thing, the easy thing, is this:

Prosty i łatwy, to:

if you're an American citizen,

będąc amerykanami,

call your representative, call your senator.

zadzwońcie do swojego reprezentanta, senatora.

When you look at

Patrząc na sygnatariuszy SOPA i PIPA,

the people who co-signed on the SOPA bill,

Patrząc na sygnatariuszy SOPA i PIPA

people who've co-signed on PIPA,

Patrząc na sygnatariuszy SOPA i PIPA

what you see is that they have cumulatively received

widzimy, że łącznie otrzymali

millions and millions of dollars

miliony dolarów

from the traditional media industries.

od tradycyjnych koncernów medialnych.

You don't have millions and millions of dollars,

Nie dysponujecie milionami dolarów,

but you can call your representatives,

ale możecie zadzwonić do swoich reprezentantów

and you can remind them that you vote,

i przypomnieć im, że oddajecie głosy w wyborach

and you can ask not to be treated like a thief,

i poprosić ich, by nie traktowali was jak złodziei.

and you can suggest that you would prefer

Możecie zasugerować, że wolelibyście

that the Internet not be broken.

żeby nie niszczono Internetu.

And if you're not an American citizen,

A jeśli nie jesteście amerykanami,

you can contact American citizens that you know

możecie skontaktować się z amerykanami, których znacie

and encourage them to do the same.

i zachęcić ich, by zrobili to samo.

Because this seems like a national issue,

Wydaje się to sprawą narodową,

but it is not.

ale nią nie jest.

These industries will not be content

Koncerny medialne nie będą zadowolone

with breaking our Internet.

ze zniszczenia naszego internetu.

If they break it, they will break it for everybody.

Jeśli go zniszczą, zniszczą go dla każdego.

That's the easy thing.

To jest ten prosty i łatwy sposób.

That's the simple thing.

To jest ten prosty i łatwy sposób.

The hard thing is this:

Trudny, to:

get ready, because more is coming.

przygotujcie się, bo będzie więcej.

SOPA is simply a reversion of COICA,

SOPA to po prostu powrót ustawy do COICA,

which was purposed last year, which did not pass.

którą zaproponowaną w zeszłym roku, a która nie przeszła.

And all of this goes back

Wszystko wraca

to the failure of the DMCA

do porażki DMCA,

to disallow sharing as a technical means.

by zakazać współdzielenia poprzez rozwiązania technologiczne.

And the DMCA goes back to the Audio Home Recording Act,

Z kolei DMCA odnosi się do ustawy Audio Home Recording Act,

which horrified those industries.

która tak przeraziła te koncerny.

Because the whole business

Ponieważ cały ten biznes

of actually suggesting that someone is breaking the law

sugerowania, że ktoś łamie prawo

and then gathering evidence and proving that,

i późniejsze zbieranie popierających to dowodów,

that turns out to be really inconvenient.

okazuje się się bardzo niewygodny.

"We'd prefer not to do that,"

"Wolelibyśmy tego nie robić,"

says the content industries.

mówią koncerny medialne.

And what they want is not to have to do that.

To czego chcą, to by nie musiały tego robić.

They don't want legal distinctions

Nie chcą prawnego rozróżnienia pomiędzy

between legal and illegal sharing.

legalnym i nielegalnym współdzieleniem danych.

They just want the sharing to go away.

Chcą tylko żeby zakazano współdzielenia.

PIPA and SOPA are not oddities, they're not anomalies,

PIPA i SOPA to nie dziwactwa, anomalie,

they're not events.

ani przypadki.

They're the next turn of this particular screw,

To kolejne dokręcanie śruby,

which has been going on 20 years now.

które trwa już od 20 lat.

And if we defeat these, as I hope we do,

Jeśli uda nam się je pokonać, a mam taką nadzieję,

more is coming.

będzie ich więcej.

Because until we convince Congress

Ponieważ dopóki nie przekonamy Kongresu,

that the way to deal with copyright violation

że sposobem walki z naruszaniem praw autorskich,

is the way copyright violation was dealt with with Napster, with YouTube,

jest ten zastosowany w przypadku Napstera i YouTube,

which is to have a trial with all the presentation of evidence

proces z przedstawieniem wszystkich dowodów,

and the hashing out of facts and the assessment of remedies

omówieniem faktów i oceną środków,

that goes on in democratic societies.

co ma miejsce w państwach demokratycznych.

That's the way to handle this.

Tak trzeba działać.

In the meantime,

Tymczasem,

the hard thing to do is to be ready.

trzeba być przygotowanym, co jest trudne.

Because that's the real message of PIPA and SOPA.

Ponieważ to prawdziwe przesłanie PIPA i SOPA.

Time Warner has called

Time Warner chce

and they want us all back on the couch,

byśmy wszyscy wrócili przed telewizory,

just consuming --

tylko konsumować,

not producing, not sharing --

nie tworzyć, nie współdzielić,

and we should say, "No."

my powiemy "Nie."

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Oklaski)