Why we love, why we cheat | Helen Fisher

Vertaald door: René Raemaekers Nagekeken door: Annemieke Vanlaer

I'd like to talk today about the two biggest social trends

Ik wil het hebben over de twee grootste sociale trends in de komende eeuw,

in the coming century,

and perhaps in the next 10,000 years.

en misschien in de komende 10.000 jaar.

But I want to start with my work on romantic love,

Maar ik wil starten met mijn werk over romantische liefde,

because that's my most recent work.

want dat is mijn meest recente werk.

What I and my colleagues did was put 32 people, who were madly in love,

Wat ik en mijn collega's gedaan hebben is 32 mensen, die erg verliefd zijn,

into a functional MRI brain scanner.

in een functionele MRI breinscanner geplaatst.

17 who were madly in love and their love was accepted;

17 verliefden wiens liefde werd geaccepteerd;

and 15 who were madly in love and they had just been dumped.

en 15 verliefden die zojuist zijn gedumpt.

En daar wil ik jullie eerst iets over vertellen,

And so I want to tell you about that first,

and then go on into where I think love is going.

en dan ingaan op waar mijns inziens liefde naartoe gaat.

(Laughter)

"What 'tis to love?" Shakespeare said.

"Wat is houden van?" zei Shakespeare.

I think our ancestors --

Ik denk dat onze voorouders -- Ik denk dat mensen zich dat afvragen

I think human beings have been wondering about this question

sinds ze rond hun kampvuur zaten of naar de sterren lagen te kijken een miljoen jaar geleden.

since they sat around their campfires

or lay and watched the stars a million years ago.

I started out by trying to figure out what romantic love was

In het begin probeerde ik te begrijpen wat romantische liefde was

by looking at the last 45 years of the psychological research

door te kijken naar de laatste 45 jaar van onderzoek -- alleen het psychologische onderzoek,

and as it turns out,

en het blijkt, dat er een aantal specifieke dingen gebeuren bij verliefdheid.

there's a very specific group of things that happen when you fall in love.

The first thing that happens is,

Het eerste dat gebeurt is wat ik noem --

a person begins to take on what I call, "special meaning."

een persoon krijgt wat ik noem, "speciale betekenis."

As a truck driver once said to me,

Een vrachtwagenchauffeur zei ooit tegen me

"The world had a new center, and that center was Mary Anne."

"De wereld had een nieuw middelpunt, en dat was Mary Anne."

George Bernard Shaw said it differently.

George Bernard Shaw zei het iets anders.

"Love consists of overestimating the differences

Hij zei, "Liefde is de verschillen tussen de ene vrouw en de ander overschatten."

between one woman and another."

En inderdaad, dat is wat we doen. (Gelach)

And indeed, that's what we do.

(Laughter)

And then you just focus on this person.

En dan focus je gewoon op deze persoon.

You can list what you don't like about them,

Je kunt opsommen wat je niet leuk vindt aan ze,

but then you sweep that aside and focus on what you do.

maar dan schuif je dat opzij en focust op wat jij doet.

As Chaucer said, "Love is blind."

Zoals Chaucer zei, "Liefde is blind."

In trying to understand romantic love,

In de poging romantische liefde te begrijpen,

I decided I would read poetry from all over the world,

besloot ik poëzie van over de hele wereld te gaan lezen,

and I just want to give you one very short poem

en ik wil jullie een heel kort gedicht voorlezen uit achttiende-eeuws China,

from eighth-century China,

because it's an almost perfect example

een bijna perfect voorbeeld van een man die totaal gefocust is op een bepaalde vrouw.

of a man who is focused totally on a particular woman.

It's a little bit like when you are madly in love with somebody

Het is een beetje zoals wanneer je zielsveel van iemand houdt

and you walk into a parking lot --

en je een parkeerplaats op loopt.

their car is different from every other car in the parking lot.

Hun auto is anders dan alle andere auto's op de parkeerplaats.

Their wine glass at dinner

Hun wijnglas is anders dan alle andere wijnglazen op het feest.

is different from every other wine glass at the dinner party.

And in this case, a man got hooked on a bamboo sleeping mat.

In dit geval wordt een man getroffen door een bamboe hangmat.

And it goes like this.

Het gaat zo. Het is van een kerel genaamd Yuan Chen:

It's by a guy called Yuan Zhen.

"Ik kan er niet tegen de bamboe slaapmat weg te stoppen.

"I cannot bear to put away the bamboo sleeping mat.

The night I brought you home, I watched you roll it out."

De nacht dat ik je thuisbracht, zag ik je hem uitrollen."

He became hooked on a sleeping mat,

Hij raakte verknocht aan een slaapmat,

probably because of elevated activity of dopamine in his brain,

waarschijnlijk door verhoogde dopamine-activiteit in zijn brein,

just like with you and me.

net zoals bij u en mij.

But anyway, not only does this person take on special meaning,

Maar hoe dan ook, niet alleen krijgt deze persoon een speciale betekenis,

you focus your attention on them.

je vestigt je aandacht op hen.

You aggrandize them.

Je vergroot ze. Doch heb je intense energie.

But you have intense energy.

As one Polynesian said, "I felt like jumping in the sky."

Zoals een Polynees zei,"Ik had zin om in de lucht te springen."

You're up all night. You're walking till dawn.

Je bent de hele nacht wakker. Je gaat door tot de ochtend.

You feel intense elation when things are going well;

Je voelt intense verrukking wanneer dingen goed gaan,

mood swings into horrible despair when things are going poorly.

stemmingswisselingen naar verschrikkelijke wanhoop wanneer dingen slecht gaan.

Echte afhankelijkheid van deze persoon.

Real dependence on this person.

As one businessman in New York said to me,

Zoals een zakenman in New York tegen me zei, "Alles dat zij leuk vond, vond ik leuk."

"Anything she liked, I liked."

Simple. Romantic love is very simple.

Eenvoudig. Romantische liefde is zeer eenvoudig.

You become extremely sexually possessive.

Je wordt extreem seksueel bezeten.

You know, if you're just sleeping with somebody casually,

Je weet wel, als je terloops met iemand naar bed gaat,

you don't really care if they're sleeping with somebody else.

maakt het je niet echt uit of ze met iemand anders naar bed gaan.

But the moment you fall in love,

Maar het moment dat je verliefd wordt,

you become extremely sexually possessive of them.

word je extreem seksueel bezeten van ze.

I think there's a Darwinian purpose to this.

Ik denk dat dit een Darwiniaanse functie heeft.

The whole point of this is to pull two people together

Bedoeling is om twee mensen naar elkaar toe te trekken

strongly enough to begin to rear babies as a team.

sterk genoeg om als een team baby's te gaan grootbrengen.

But the main characteristics of romantic love are craving:

De hoofdkarakteristiek van romantische liefde is verlangen:

an intense craving to be with a particular person,

een intens verlangen om bij een bepaalde persoon te zijn, niet alleen seksueel, maar emotioneel.

not just sexually, but emotionally.

It would be nice to go to bed with them,

Je zou liever -- het zou mooi zijn om met ze naar bed te gaan,

but you want them to call you on the telephone, to invite you out, etc.,

maar je wil dat ze je bellen, om je uit te nodigen, et cetera.

to tell you that they love you.

Om je te vertellen dat ze van je houden.

The other main characteristic is motivation.

De andere hoofdkarakteristiek is motivatie.

The motor in the brain begins to crank, and you want this person.

De motor in je brein sputtert, en je wilt deze persoon.

And last but not least, it is an obsession.

En als laatste maar niet minder belangrijk, het is een obsessie.

Before I put these people in the MRI machine,

Wanneer ik deze mensen in het apparaat plaats, voor ik ze in het MRI-apparaat plaats,

I would ask them all kinds of questions.

vroeg ik ze allerlei soorten vragen.

But my most important question was always the same.

Maar mijn belangrijkste vraag was altijd dezelfde.

It was: "What percentage of the day and night do you think about this person?"

Het was: "Welk percentage van dag en nacht denk je aan deze persoon?"

En inderdaad, ze zeiden, "De hele dag. De hele nacht. Ik kan niet stoppen met denken aan hem of haar."

And indeed, they would say,

"All day. All night.

I can never stop thinking about him or her."

And then, the very last question --

En dan, de allerlaatste vraag die ik ze stelde --

I would always have to work myself up to this question,

Ik moest mezelf altijd naar deze vraag toe werken,

because I'm not a psychologist.

omdat ik geen psycholoog ben.

I don't work with people in any kind of traumatic situation.

Ik werk niet met mensen in welke traumatische situatie dan ook.

My final question was always the same.

En mijn laatste vraag was altijd dezelfde.

I would say, "Would you die for him or her?"

Ik vroeg, "Zou je je leven willen geven voor hem of haar?"

And, indeed, these people would say "Yes!"

En, inderdaad, deze mensen zeiden "Ja!,"

as if I had asked them to pass the salt.

alsof ik ze gevraagd had om het zout door te geven.

I was just staggered by it.

Ik was er gewoon door verbijsterd.

So we scanned their brains,

Dus we scanden hun brein, kijkend naar een foto van hun liefje en kijkend naar een neutrale foto,

looking at a photograph of their sweetheart

and looking at a neutral photograph,

met een afleidende taak ertussenin.

with a distraction task in between.

Zo konden we ontdekken -- kijken naar hetzelfde brein wanneer het in die verhoogde toestand verkeerde

So we could look at the same brain when it was in that heightened state

and when it was in a resting state.

en wanneer het in een rusttoestand verkeerde.

And we found activity in a lot of brain regions.

En we ontdekten activiteit in een heleboel hersengebieden.

Wel, een van de belangrijkste was een hersengebied

In fact, one of the most important was a brain region

that becomes active when you feel the rush of cocaine.

dat actief wordt wanneer je de bevlieging van cocaïne voelt.

And indeed, that's exactly what happens.

En inderdaad, dat is precies wat er gebeurt.

I began to realize that romantic love is not an emotion.

Ik begon te beseffen dat romantische liefde geen emotie is.

Ik had altijd gedacht dat het een serie van emoties was,

In fact, I had always thought it was a series of emotions,

van heel hoog tot heel laag.

from very high to very low.

But actually, it's a drive.

Maar eigenlijk is het een drijfveer. Het komt van de motor van het verstand,

It comes from the motor of the mind,

the wanting part of the mind, the craving part of the mind.

het behoeftige deel van het verstand, het verlangende deel van het verstand.

The kind of part of the mind

Het soort verstand -- deel van het verstand --

when you're reaching for that piece of chocolate,

wanneer je reikt naar dat stukje chocolade,

when you want to win that promotion at work.

wanneer je die promotie op het werk wilt verdienen.

The motor of the brain.

De motor van het verstand. Het is een drijfveer.

It's a drive.

And in fact, I think it's more powerful than the sex drive.

En in werkelijkheid denk ik dat hij sterker is dan de seksdrijfveer.

Weet je, als je iemand vraagt om met je naar bed te gaan, en zij zeggen, "Nee dank je,"

You know, if you ask somebody to go to bed with you,

and they say, "No, thank you,"

zul je jezelf zeker niet ombrengen of in een klinische depressie geraken.

you certainly don't kill yourself or slip into a clinical depression.

But certainly, around the world,

Maar wereldwijd zullen mensen die afgewezen zijn in de liefde ervoor moorden.

people who are rejected in love will kill for it.

People live for love.

Mensen leven voor liefde. Ze doden voor liefde. Ze sterven voor liefde.

They kill for love.

They die for love.

They have songs, poems, novels,

Ze hebben liedjes, gedichten, romans, sculpturen, schilderijen, mythen, legenden.

sculptures, paintings, myths, legends.

In over 175 societies,

In meer dan 175 samenlevingen hebben mensen hun bewijs achtergelaten van dit krachtige breinsysteem.

people have left their evidence of this powerful brain system.

I have come to think

Volgens mij is het een van de meest krachtige breinsystemen op aarde

it's one of the most powerful brain systems on Earth

for both great joy and great sorrow.

voor zowel groot plezier als grote zorgen.

And I've also come to think

En ik ben ook gaan denken dat het een van de drie,

that it's one of three basically different brain systems

in principe verschillende breinsystemen is die geëvolueerd zijn vanuit paring en reproductie.

that evolved from mating and reproduction.

One is the sex drive: the craving for sexual gratification.

Eén is de seksdrive: het verlangen naar seksuele bevrediging.

W.H. Auden called it an "intolerable neural itch,"

W.H. Auden noemde het een "onverdraaglijke neurale jeuk"

and indeed, that's what it is.

en inderdaad, dat is het.

Het blijft je een klein beetje lastig vallen, zoals honger hebben.

It keeps bothering you a little bit, like being hungry.

The second of these three brain systems is romantic love:

De tweede van deze drie breinsystemen is romantische liefde:

that elation, obsession of early love.

die verrukking, obsessie van prille liefde.

And the third brain system is attachment:

En het derde breinsysteem is gehechtheid:

that sense of calm and security you can feel for a long-term partner.

dat gevoel van kalmte en veiligheid dat je voelt voor een langetermijnpartner.

And I think that the sex drive evolved to get you out there,

En ik denk dat de seksdrijfveer geëvolueerd is om je daar te krijgen,

looking for a whole range of partners.

zoekend naar een hele reeks partners.

You can feel it when you're just driving along in your car.

Weet je, je voelt het wanneer je gewoon in je auto rijdt.

It can be focused on nobody.

Het kan op niemand gericht zijn.

I think romantic love evolved to enable you to focus your mating energy

Ik denk dat romantische liefde geëvolueerd is om je in staat te stellen je paringsenergie te focussen op slechts één individu per keer,

on just one individual at a time,

Ik denk dat romantische liefde geëvolueerd is om je in staat te stellen je paringsenergie te focussen op slechts één individu per keer,

thereby conserving mating time and energy.

daarmee paringstijd en energie besparend.

And I think that attachment, the third brain system,

En ik denk dat gehechtheid, het derde breinsysteem,

evolved to enable you to tolerate this human being

geëvolueerd is om je in staat te stellen dit mens te tolereren -- (Gelach)

at least long enough to raise a child together as a team.

in ieder geval lang genoeg om als team een kind groot te brengen.

So with that preamble,

Dus met die inleiding, wil ik de twee meest diepzinnige sociale trends bespreken.

I want to go into discussing the two most profound social trends.

One of the last 10,000 years

Een van de laatste 10.000 jaar en de andere -- zeker van de laatste 25 jaar --

and the other, certainly of the last 25 years,

that are going to have an impact on these three different brain systems:

die een impact zullen hebben op deze drie verschillende breinsystemen:

lust, romantic love and deep attachment to a partner.

lust, romantische liefde en diepe gehechtheid aan een partner.

The first is women working, moving into the workforce.

De eerste is vrouwen die aan het werk gaan.

Ik heb gekeken naar 150 -- 130 samenlevingen uit de demografische jaarboeken van de Verenigde Naties.

I've looked at 130 societies

through the demographic yearbooks of the United Nations.

Everywhere in the world, 129 out of 130 of them,

En overal in de wereld, bij 129 van de 130, gaan vrouwen niet alleen aan het werk --

women are not only moving into the job market --

sometimes very, very slowly, but they are moving into the job market --

soms zeer, zeer langzaam, maar ze komen op de arbeidsmarkt --

and they are very slowly closing that gap between men and women

en heel langzaam dichten ze dat gat tussen mannen en vrouwen

in terms of economic power, health and education.

in termen van economische macht, gezondheid en educatie.

It's very slow.

Het gaat uiterst langzaam.

For every trend on this planet, there's a counter-trend.

Voor iedere trend in -- op deze planeet, is er een tegentrend.

We all know of them, but nevertheless --

Iedereen weet ervan, maar toch -- het oude Arabische gezegde.

the Arabs say, "The dogs may bark, but the caravan moves on."

Het Arabische gezegde, "De honden kunnen blaffen, maar de karavaan trekt verder."

And, indeed, that caravan is moving on.

En, inderdaad, de karavaan trekt verder.

Women are moving back into the job market.

Vrouwen keren terug op de arbeidsmarkt.

And I say back into the job market, because this is not new.

En ik zeg terug op de arbeidsmarkt, want dit is niet nieuw.

For millions of years, on the grasslands of Africa,

Miljoenen jaren lang, op de graslanden van Afrika,

forensden vrouwen naar het werk om hun groenten te verzamelen.

women commuted to work to gather their vegetables.

They came home with 60 to 80 percent of the evening meal.

Zij kwamen thuis met 60 tot 80 procent van het avondmaal.

The double income family was the standard.

Een gezin van tweeverdieners was de standaard.

And women were regarded as just as economically,

En vrouwen werden beschouwd als even economisch, sociaal en seksueel krachtig als mannen.

socially and sexually powerful as men.

In short, we're really moving forward to the past.

Kortom, we bewegen echt voorwaarts naar het verleden.

Then, women's worst invention was the plow.

Toen was de vrouws slechtste uitvinding de ploeg.

With the beginning of plow agriculture, men's roles became extremely powerful.

Met het begin van de landbouw met ploeg, werd de rol van de man extreem krachtig.

Women lost their ancient jobs as collectors,

Vrouwen verloren hun oeroude baan als verzamelaars,

maar toen met de industriële revolutie en de post-industriële revolutie

but then with the industrial revolution and the post-industrial revolution

they're moving back into the job market.

kwamen ze terug op de arbeidsmarkt.

In short, they are acquiring the status that they had a million years ago,

Kortom, ze zijn de status aan het verwerven die ze een miljoen jaar geleden hadden,

10,000 years ago, 100,000 years ago.

10.000 jaar geleden, 100.000 jaar geleden.

We are seeing now one of the most remarkable traditions

We zien nu een van de opmerkelijkste tradities in de geschiedenis van het menselijk dier.

in the history of the human animal.

En het gaat een impact hebben.

And it's going to have an impact.

I generally give a whole lecture

Over het algemeen geef ik een hele lezing over de impact van vrouwen op de zakenwereld.

on the impact of women on the business community.

I'll say just a couple of things, and then go on to sex and love.

Ik zal slechts een paar dingen zeggen, en dan doorgaan naar seks en liefde.

There's a lot of gender differences;

Er zijn veel geslachtsverschillen;

anybody who thinks men and women are alike

ieder die denkt dat mannen en vrouwen hetzelfde zijn heeft simpelweg nooit een jongen of meisje als kind gehad.

simply never had a boy and a girl child.

I don't know why they want to think that men and women are alike.

Ik weet niet waarom het is dat ze willen denken dat mannen en vrouwen hetzelfde zijn.

There's much we have in common,

Er is veel dat we gemeen hebben, maar er is een hele hoop dat we niet zijn --

but there's a whole lot that we do not have in common.

niet met elkaar gemeen hebben.

We are -- in the words of Ted Hughes,

We zijn -- in de woorden van Ted Hughes,

"I think that we are like two feet. We need each other to get ahead."

"Ik denk dat we gebouwd zijn om -- we zijn als twee voeten. We hebben elkaar nodig om vooruit te komen."

But we did not evolve to have the same brain.

Maar we zijn niet geëvolueerd om hetzelfde brein te hebben.

And we're finding more and more gender differences in the brain.

En we vinden meer en meer en meer geslachtsverschillen in het brein.

I'll only just use a couple and then move on to sex and love.

Ik zal er slechts een paar gebruiken en dan doorgaan naar seks en liefde.

One of them is women's verbal ability.

Een ervan is de verbale vaardigheid van vrouwen. Vrouwen kunnen praten.

Women can talk.

Women's ability to find the right word rapidly, basic articulation

De vaardigheid van vrouwen om snel het juiste woord te vinden, basale articulatie

goes up in the middle of the menstrual cycle,

gaat omhoog middenin de menstruele cyclus, wanneer oestrogeenlevels pieken.

when estrogen levels peak.

But even at menstruation, they're better than the average man.

Maar zelfs tijdens de menstruatie, zijn ze beter dan de gemiddelde man.

Women can talk.

Vrouwen kunnen praten.

They've been doing it for a million years; words were women's tools.

Ze doen het al een miljoen jaar; woorden waren het gereedschap van de vrouw.

They held that baby in front of their face,

Ze hielden die baby voor hun gezicht,

cajoling it, reprimanding it, educating it with words.

vleien het, berispen het, voeden het op met woorden.

And, indeed, they're becoming a very powerful force.

En, inderdaad, zij worden een zeer sterke kracht.

Even in places like India and Japan,

Zelfs in plaatsen als India en Japan,

where women are not moving rapidly into the regular job market,

waar vrouwen niet snel op de reguliere arbeidsmarkt komen,

they're moving into journalism.

komen ze in de journalistiek.

And I think that the television is like the global campfire.

En ik denk dat de televisie als het globale kampvuur is.

We sit around it and it shapes our minds.

We hangen eromheen en het vormt ons verstand.

Almost always, when I'm on TV, the producer who calls me,

Bijna altijd, wanneer ik op TV ben, zijn de producers die me bellen,

who negotiates what we're going to say,

die onderhandelen wat we gaan zeggen, is een vrouw.

is a woman.

In fact, Solzhenitsyn once said,

Solzhenitsyn zei ooit,

"Een groot schrijver hebben is een andere regering hebben."

"To have a great writer is to have another government."

Today 54 percent of people who are writers in America are women.

Vandaag de dag is 54 procent van de mensen die schrijven in Amerika vrouw.

Het is een van de vele, vele karakteristieken die vrouwen hebben

It's one of many, many characteristics that women have

that they will bring into the job market.

dat zij op de arbeidsmarkt zullen brengen.

They've got incredible people skills, negotiating skills.

Ze hebben geweldige 'people skills', onderhandelingsvaardigheden.

They're highly imaginative.

Ze zijn hoogst fantasierijk.

We now know the brain circuitry of imagination, of long-term planning.

Tegenwoordig kennen we het breincircuit van fantasie, van langetermijnplanning.

They tend to be web thinkers.

Ze neigen webdenkers te zijn.

Because the female parts of the brain are better connected,

Want de vrouwelijke delen van het brein zijn beter verbonden,

they tend to collect more pieces of data when they think,

Ze neigen meer stukjes informatie te verzamelen wanneer ze nadenken,

put them into more complex patterns, see more options and outcomes.

stoppen deze in meer complexe patronen, zien meer opties en uitkomsten.

They tend to be contextual, holistic thinkers,

Ze neigen contextuele, holistische denkers te zijn, wat ik webdenkers noem.

what I call web thinkers.

Men tend to -- and these are averages --

Mannen neigen -- en dit zijn gemiddelden -- neigen zich te ontdoen van wat zij als irrelevant beschouwen,

tend to get rid of what they regard as extraneous,

focus on what they do,

focussen op wat zij doen, en bewegen in een meer stap-voor-stap denkpatroon.

and move in a more step-by-step thinking pattern.

They're both perfectly good ways of thinking.

Het zijn beide uitstekende manieren van denken.

We need both of them to get ahead.

We hebben ze beide nodig om vooruit te komen.

In fact, there's many more male geniuses in the world.

Er zijn zelfs meer mannelijke genieën in de wereld.

And there's also many more male idiots in the world.

Terwijl de -- en er zijn ook meer mannelijke idioten in de wereld. (Gelach)

(Laughter)

When the male brain works well, it works extremely well.

Als het mannelijke brein goed werkt, werkt het bijzonder goed.

And what I really think that we're doing is,

En ik -- wat ik denk dat we doen is, we schuiven richting een samenwerkende maatschappij.

we're moving towards a collaborative society,

a society in which the talents of both men and women

een samenleving waarin de talenten van zowel mannen als vrouwen begrepen worden

are becoming understood and valued and employed.

en gewaardeerd en ingezet.

But in fact, women moving into the job market

Maar in feite heeft het op de arbeidsmarkt komen van vrouwen een grote impact

is having a huge impact on sex and romance and family life.

op seks en romantiek en gezinsleven.

Foremost, women are starting to express their sexuality.

Belangrijkst, vrouwen beginnen hun seksualiteit te uiten.

I'm always astonished when people come to me and say,

Ik ben altijd verbaasd wanneer mensen naar me toe komen en zeggen,

"Why is it that men are so adulterous?"

"Waarom zijn mannen zo overspelig?"

"Why do you think more men are adulterous than women?"

Dan zeg ik, "Waarom denk je dat meer mannen overspelig zijn dan vrouwen?"

"Well, men are more adulterous!"

"Nou ja -- mannen zijn overspeliger!"

En dan zeg ik, "Met wie denk je dat deze mannen naar bed gaan?"

And I say, "Who do you think these men are sleeping with?"

En -- elementaire wiskunde! (Gelach)

(Laughter)

And -- basic math!

Anyway.

Hoe dan ook.

In the Western world,

In de westerse wereld beginnen kleine meisjes --

women start sooner at sex, have more partners,

vrouwen beginnen sneller met seks, hebben meer partners,

express less remorse for the partners that they do,

uiten minder berouw voor de partners die zij doen,

marry later, have fewer children,

trouwen later, krijgen minder kinderen, verlaten slechte huwelijken om goede te krijgen.

leave bad marriages in order to get good ones.

We are seeing the rise of female sexual expression.

We zien de opkomst van vrouwelijke seksuele expressie.

And, indeed, once again we're moving forward to the kind of sexual expression

En, inderdaad, opnieuw bewegen we voorwaarts naar het soort seksuele expressie

that we probably saw on the grasslands of Africa a million years ago,

dat we waarschijnlijk zagen op de graslanden van Afrika een miljoen jaar geleden,

because this is the kind of sexual expression that we see

want dit is het soort seksuele expressie dat we zien

in hunting and gathering societies today.

in jager-verzamelaarmaatschappijen vandaag de dag.

We're also returning to an ancient form of marriage equality.

We keren ook terug naar een oude vorm van huwelijksgelijkheid.

They're now saying that the 21st century

Ze zeggen nu dat de 21e eeuw

is going to be the century of what they call the "symmetrical marriage,"

de eeuw gaat worden van wat ze het "symmetrische huwelijk" noemen,

or the "pure marriage," or the "companionate marriage."

of het "pure huwelijk," of het "metgezelhuwelijk."

This is a marriage between equals,

Dit is een huwelijk tussen gelijken,

moving forward to a pattern

voorwaarts bewegend naar een patroon dat hoogst verenigbaar is met de klassieke menselijke geest.

that is highly compatible with the ancient human spirit.

We're also seeing a rise of romantic love.

We zien ook een stijging van romantische liefde.

91 percent of American women and 86 percent of American men

91 procent van de Amerikaanse vrouwen en 86 procent van de Amerikaanse mannen

would not marry somebody who had every single quality

zou niet trouwen met iemand die iedere kwaliteit in zich heeft die zij zoeken in een partner,

they were looking for in a partner,

if they were not in love with that person.

als zij niet verliefd zijn op die persoon.

People around the world, in a study of 37 societies,

Mensen rondom de wereld, in een studie van 37 samenlevingen,

want to be in love with the person that they marry.

willen verliefd zijn op de persoon waarmee ze trouwen.

Indeed, arranged marriages are on their way off this braid of human life.

Inderdaad, huwelijkspolitiek zal verdwijnen van dit boordsel van menselijk leven.

I even think that marriages might even become more stable

Ik denk zelfs dat huwelijken misschien stabieler worden

because of the second great world trend.

vanwege de tweede grote wereldtrend.

The first one being women moving into the job market,

De eerste is de komst van vrouwen op de arbeidsmarkt,

the second one being the aging world population.

de tweede is de vergrijzing van de wereldpopulatie.

They're now saying that in America,

Ze zeggen dat op dit moment in Amerika,

that middle age should be regarded as up to age 85.

dat middelbare leeftijd beschouwd zou moeten worden als tot 85 jaar.

Because in that highest age category of 76 to 85,

Omdat in die hoogste leeftijdscategorie van 76 tot 85, alleen --

as much as 40 percent of people have nothing really wrong with them.

zo'n 40 procent van de mensen niets mankeert.

So we're seeing there's a real extension of middle age.

Dus we zien dat er een echte verlenging van middelbare leeftijd is.

For one of my books, I looked at divorce data in 58 societies.

En ik heb opgezocht -- voor een van mijn boeken, heb ik gekeken naar data van scheidingen in 58 samenlevingen.

And as it turns out, the older you get, the less likely you are to divorce.

En het blijkt dat hoe ouder je wordt, hoe minder waarschijnlijk je zult scheiden.

So the divorce rate right now is stable in America,

Dus het scheidingspercentage op dit moment is stabiel in Amerika,

and it's actually beginning to decline.

en het begint zelfs te dalen.

It may decline some more.

Het daalt misschien nog meer.

Ik zou zelfs zeggen dat met Viagra, oestrogeenvervangers, heupvervangingen

I would even say that with Viagra,

estrogen replacement, hip replacements

and the incredibly interesting women

en de ongelooflijk interessante vrouwen

-- women have never been as interesting as they are now.

-- vrouwen zijn interessanter dan ooit tevoren.

Not at any time on this planet have women been so educated,

Op geen enkel moment op deze planeet waren vrouwen zo geschoold, zo interessant, zo bekwaam.

so interesting, so capable.

And so I honestly think that if there really was ever a time in human evolution

En dus denk ik oprecht dat als er werkelijk ooit een tijd was in de menselijke evolutie

when we have the opportunity to make good marriages, that time is now.

dat we de mogelijkheid hadden om goede huwelijken te krijgen, dat die tijd nu is.

However, there's always kinds of complications in this.

Hoewel, er zijn hierin altijd problemen.

These three brain systems -- lust, romantic love and attachment --

In deze drie breinsystemen gaan lust, romantische liefde en

don't always go together.

gehechtheid -- niet altijd samen.

They can go together, by the way.

Ze kunnen samengaan, trouwens.

That's why casual sex isn't so casual.

Daarom is achteloze seks niet zo achteloos.

With orgasm you get a spike of dopamine.

Bij het orgasme krijg je een uitschieter van dopamine.

Dopamine's associated with romantic love,

Dopamine wordt geassocieerd met romantische liefde,

and you can just fall in love with somebody

en je kunt gewoon verliefd worden op iemand waarmee je achteloze seks hebt.

who you're just having casual sex with.

With orgasm, then you get a real rush of oxytocin and vasopressin --

Bij het orgasme, dan krijg je een echte rush van oxytocine en vasopressine --

those are associated with attachment.

deze worden geassocieerd met gehechtheid.

This is why you can feel such a sense of cosmic union with somebody

Dit is waarom je zo'n gevoel van kosmische eenheid met iemand ervaart

after you've made love to them.

nadat je de liefde met ze hebt bedreven.

But these three brain systems: lust, romantic love and attachment,

Maar deze drie breinsystemen: lust, romantische liefde en gehechtheid,

aren't always connected to each other.

zijn niet altijd verbonden met elkaar.

You can feel deep attachment to a long-term partner

Je kan diepe gehechtheid voelen voor een langetermijnpartner

while you feel intense romantic love for somebody else,

terwijl je intense romantische liefde voor iemand anders voelt,

while you feel the sex drive for people unrelated to these other partners.

terwijl je de seksdrive voelt voor mensen ongerelateerd aan die andere partners.

In short, we're capable of loving more than one person at a time.

Kortom, we zijn in staat om meerdere mensen tegelijkertijd lief te hebben.

In fact, you can lie in bed at night

Sterker nog, je kunt 's avonds in bed liggen

and swing from deep feelings of attachment for one person

en gaan van diepe gevoelens van gehechtheid voor de ene persoon

to deep feelings of romantic love for somebody else.

naar diepe gevoelens van romantische liefde voor iemand anders.

It's as if there's a committee meeting going on in your head

Het is alsof er een commissiebijeenkomst plaatsvindt in je hoofd

as you are trying to decide what to do.

terwijl je probeert te beslissen wat te doen.

So I don't think, honestly,

Dus ik denk eigenlijk niet dat we een dier zijn dat gemaakt is voor geluk;

we're an animal that was built to be happy;

we are an animal that was built to reproduce.

we zijn een dier dat gemaakt is om zich voort te planten.

I think the happiness we find, we make.

Ik denk dat we het geluk dat we vinden, zelf maken.

And I think, however,

En ik denk, echter, dat we goede relaties met elkaar kunnen maken.

we can make good relationships with each other.

So I want to conclude with two things.

Dus ik wil afsluiten met twee dingen.

Ik wil afsluiten met een bezorgdheid.

I want to conclude with a worry,

Ik heb een zorg -- en met een prachtig verhaal.

and with a wonderful story.

De bezorgdheid gaat over antidepressiva.

The worry is about antidepressants.

Meer dan 100 miljoen recepten van antidepressiva worden jaarlijks uitgeschreven in de Verenigde Staten.

Over 100 million prescriptions of antidepressants

are written every year in the United States.

And these drugs are going generic.

En deze drugs worden algemeen.

They are seeping around the world.

Ze sijpelen wereldwijd uit.

I know one girl who's been on these antidepressants,

Ik ken een meisje dat antidepressiva gebruikte, serotonine-versterkende --

SSRIs, serotonin-enhancing antidepressants -- since she was 13.

SSRI, serotonine-versterkende antidepressiva -- sinds haar 13e.

She's 23. She's been on them ever since she was 13.

Ze is 23. Ze gebruikt ze sinds ze 13 is.

I've got nothing against people who take them short term,

Ik heb niks tegen mensen die ze kortdurend gebruiken,

when they're going through something horrible.

wanneer ze iets verschrikkelijks doormaken.

They want to commit suicide or kill somebody else.

Ze willen zelfmoord plegen of iemand anders vermoorden.

I would recommend it.

Ik zou het aanraden.

But more and more people in the United States

Maar steeds meer mensen in de Verenigde Staten gebruiken ze langdurig.

are taking them long term.

En wat deze drugs doen is het serotoninepeil verhogen.

And indeed, what these drugs do is raise levels of serotonin.

And by raising levels of serotonin, you suppress the dopamine circuit.

En door het serotoninepeil te verhogen, onderdruk je het dopaminecircuit.

Everybody knows that.

Iedereen weet dat.

Dopamine is associated with romantic love.

Dopamine wordt geassocieerd met romantische liefde.

Not only do they suppress the dopamine circuit,

Niet alleen onderdrukken zij het dopaminecircuit, maar ze vermoorden de seksdrive.

but they kill the sex drive.

And when you kill the sex drive, you kill orgasm.

En wanneer je de seksdrive vermoordt, vermoordt je het orgasme.

And when you kill orgasm,

En wanneer je het orgasme vermoordt, vermoordt je die stroom van drugs die geassocieerd worden met gehechtheid.

you kill that flood of drugs associated with attachment.

The things are connected in the brain.

De dingen zijn verbonden in het brein.

And when you tamper with one brain system,

En wanneer je knoeit me één breinsysteem,

you're going to tamper with another.

ga je knoeien met een ander.

I'm just simply saying that a world without love is a deadly place.

Ik zeg simpelweg dat een wereld zonder liefde een dooie boel is.

So now --

(Applause)

Dus nu -- (Applaus) -- dank u.

Thank you.

Ik wil afsluiten met een verhaal. En dan, een enkele opmerking.

I want to end with a story.

And then, just a comment.

I've been studying romantic love and sex and attachment for 30 years.

Ik bestudeer romantische liefde en seks en gehechtheid nu al 30 jaar.

Ik ben een eeneiige tweeling; ik ben geïnteresseerd in waarom we allemaal op elkaar lijken.

I'm an identical twin; I am interested in why we're all alike.

Why you and I are alike, why the Iraqis and the Japanese

Waarom jij en ik op elkaar lijken, waarom Irakezen en Japanners

and the Australian Aborigines and the people of the Amazon River

en Australische aboriginals en de mensen uit het Amazonegebied op elkaar lijken.

are all alike.

And about a year ago,

En ongeveer een jaar geleden, kwam een internet-dating service, Match.com, naar me toe

an Internet dating service, Match.com, came to me

and asked me if I would design a new dating site for them.

en vroeg me of ik een nieuwe datingsite voor ze kon ontwerpen.

I said, "I don't know anything about personality. You know?

Ik zei, "Ik weet niets van persoonlijkheid. Snap je?

I don't know. Do you think you've got the right person?"

Ik weet het niet. Denk je dat je de juiste persoon hebt?"

They said, "Yes."

Ze zeiden, "Ja."

It got me thinking about why it is that you fall in love

Het zette me aan het denken over waarom je eerder verliefd wordt op de ene dan op de ander.

with one person rather than another.

That's my current project; it will be my next book.

Dat is mijn huidige project; het zal mijn volgende boek worden.

There's all kinds of reasons

Er zijn allerlei redenen waarom je eerder verliefd wordt op de ene dan op de ander.

that you fall in love with one person rather than another.

Timing is important. Proximity is important.

Timing is belangrijk. Afstand is belangrijk.

Mystery is important.

Mysterie is belangrijk. Je wordt verliefd op iemand die ietwat mysterieus is,

You fall in love with somebody who's somewhat mysterious,

ten dele omdat mysterie dopamine in het brein verhoogt,

in part because mystery elevates dopamine in the brain,

probably pushes you over that threshold to fall in love.

duwt je waarschijnlijk over de drempel om verliefd te worden.

You fall in love with somebody

Je wordt verliefd op iemand die past op wat ik noem je "liefdeskaart,"

who fits within what I call your "love map,"

an unconscious list of traits

een onbewuste lijst van kenmerken die je opbouwt als kind terwijl je opgroeit.

that you build in childhood as you grow up.

And I also think that you gravitate to certain people,

En ik denk ook dat je --

naar bepaalde mensen toe getrokken wordt, eigenlijk, met enigszins aanvullende breinsystemen.

actually, with somewhat complementary brain systems.

And that's what I'm now contributing to this.

En dat is wat ik hier nu aan bijdraag.

But I want to tell you a story, to illustrate.

Maar ik wil jullie een verhaal vertellen over -- om te illustreren.

I've been carrying on here about the biology of love.

Ik heb het hier de hele tijd over de biologie van de liefde.

I wanted to show you a little bit about the culture of it, too,

Ik wilde jullie ook iets tonen over de cultuur ervan --

the magic of it.

de magie ervan.

It's a story that was told to me

Het is een verhaal dat mij verteld is door iemand die het zomaar gehoord heeft van een van de --

by somebody who had heard it just from one --

probably a true story.

waarschijnlijk een waargebeurd verhaal.

Het was een promovendus aan -- Ik ben verbonden aan Rutgers en mijn twee collega's --

It was a graduate student -- I'm at Rutgers and my two colleagues --

Art Aron is at SUNY Stony Brook.

Art Aron is verbonden aan SUNY Stony Brook.

That's where we put our people in the MRI machine.

Dat is waar we onze mensen in het MRI-apparaat plaatsen.

And this graduate student was madly in love with another graduate student,

En deze promovendus was hopeloos verliefd op een andere promovendus,

and she was not in love with him.

en zij was niet verliefd op hem.

And they were all at a conference in Beijing.

En ze waren allemaal op een conferentie in Peking.

En hij wist van ons werk dat als je iets heel nieuws met iemand gaat doen,

And he knew from our work

that if you go and do something very novel with somebody,

you can drive up the dopamine in the brain,

je de dopamine in het brein kunt verhogen.

and perhaps trigger this brain system for romantic love.

En wellicht het breinsysteem voor romantische liefde kunt ontketenen. (Gelach)

(Laughter)

Dus hij besloot wetenschap in werking te zetten,

So he decided he'd put science to work.

en hij nodigde dit meisje uit om een riksja-rit met hem te maken.

And he invited this girl to go off on a rickshaw ride with him.

And sure enough -- I've never been in one,

En natuurlijk -- Ik heb er nog nooit in gezeten,

but apparently they go all around the buses and the trucks

maar blijkbaar gaan ze om de bussen en vrachtwagens heen

and it's crazy and it's noisy and it's exciting.

en het is maf en het is luidruchtig en het is opwindend.

He figured that this would drive up the dopamine,

En hij bedacht dat dit de dopamine zou verhogen,

and she'd fall in love with him.

en zij verliefd op hem zou worden.

So off they go and she's squealing and squeezing him

Zodoende vertrekken ze en zij gilt en knijpt hem

en lacht en heeft een geweldige tijd.

and laughing and having a wonderful time.

An hour later they get down off of the rickshaw,

Een uur later stappen ze uit de riksja,

and she throws her hands up and she says,

en ze gooit haar handen in de lucht en zegt, "Was dat niet geweldig?"

"Wasn't that wonderful?"

And, "Wasn't that rickshaw driver handsome!"

En, "Was die riksjabestuurder niet knap!"

(Laughter)

(Gelach) (Applaus)

(Applause)

There's magic to love!

Er zit magie aan liefde!

(Applause)

But I will end by saying that millions of years ago,

Maar ik zal afsluiten door te zeggen dat we miljoenen jaren geleden, drie elementaire drijfveren ontwikkelden:

we evolved three basic drives:

the sex drive, romantic love

de seks drijfveer, romantische liefde en gehechtheid aan een langetermijnpartner.

and attachment to a long-term partner.

Deze circuits zijn diep ingebed in het menselijk brein.

These circuits are deeply embedded in the human brain.

They're going to survive as long as our species survives

Ze zullen overleven zo lang als onze soort overleeft

on what Shakespeare called "this mortal coil."

wat Shakespeare noemde "de aardse zorgen."

Thank you.

Dank u. (Applaus)

Chris Anderson: Helen Fisher!

(Applause)