Where Is Home? | Pico Iyer | TED

Vertaald door: Desiree Kramer Nagekeken door: Valérie Boor

Where do you come from?

Waar kom je vandaan?

It's such a simple question,

Het is een eenvoudige vraag.

but these days, of course, simple questions

Maar vandaag de dag hebben simpele vragen

bring ever more complicated answers.

steeds moeilijkere antwoorden.

People are always asking me where I come from,

Mensen vragen me altijd waar ik vandaan kom.

and they're expecting me to say India,

Ze denken dat ik India zal zeggen.

and they're absolutely right insofar as 100 percent

Ze hebben gelijk. Mijn voorouders zijn 100% Indiaas,

of my blood and ancestry does come from India.

net als mijn bloed.

Except, I've never lived one day of my life there.

Ik heb daar alleen geen dag van mijn leven gewoond.

I can't speak even one word

Ik spreek niet eens één woord

of its more than 22,000 dialects.

uit de meer dan 22.000 dialecten.

So I don't think I've really earned the right

Dus denk ik niet dat ik het recht heb

to call myself an Indian.

mezelf Indiër te noemen.

And if "Where do you come from?"

Als 'Waar kom je vandaan?'

means "Where were you born and raised and educated?"

betekent 'Waar ben je geboren en getogen?',

then I'm entirely of that funny little country

dan kom ik uit dat kleine landje

known as England,

dat Engeland heet.

except I left England as soon as I completed

Maar ik verliet Engeland

my undergraduate education,

toen ik studeerde.

and all the time I was growing up,

Toen ik opgroeide,

I was the only kid in all my classes

was ik het enige kind in de klas

who didn't begin to look like the classic English heroes

dat niet op een klassieke Engelse held

represented in our textbooks.

uit de tekstboeken leek.

And if "Where do you come from?"

Als 'Waar kom je vandaan?'

means "Where do you pay your taxes?

betekent 'Waar betaal je belasting?

Where do you see your doctor and your dentist?"

Waar ga je naar de dokter en de tandarts?'

then I'm very much of the United States,

dan kom ik uit de Verenigde Staten.

and I have been for 48 years now,

Ik woon al 48 jaar in de VS,

since I was a really small child.

sinds ik een klein jongetje was.

Except, for many of those years,

Behalve dan dat ik vele jaren

I've had to carry around this funny little pink card

dat kleine roze kaartje bij me moest dragen

with green lines running through my face

met groene strepen door mijn gezicht,

identifying me as a permanent alien.

dat me identificeert als permanente vreemdeling.

I do actually feel more alien the longer I live there.

Ik voel me hier hoe langer hoe meer een vreemdeling.

(Laughter)

(Gelach)

And if "Where do you come from?"

En als 'Waar kom je vandaan?'

means "Which place goes deepest inside you

betekent 'Welke plek raakt je het diepst

and where do you try to spend most of your time?"

en waar probeer je zoveel mogelijk te zijn?'

then I'm Japanese,

dan ben ik Japanner.

because I've been living as much as I can

Want ik probeer de laatste 25 jaar

for the last 25 years in Japan.

zoveel mogelijk in Japan te zijn.

Except, all of those years I've been there on a tourist visa,

Behalve dan dat ik daar al die jaren op een toeristenvisum verblijf.

and I'm fairly sure not many Japanese

Ik ben er zeker van dat weinig Japanners

would want to consider me one of them.

mij als een Japanner zien.

And I say all this just to stress

Ik zeg dit allemaal om te benadrukken

how very old-fashioned and straightforward

hoe ouderwets en eenvoudig

my background is,

mijn achtergrond is.

because when I go to Hong Kong or Sydney or Vancouver,

Want als ik naar Hongkong, Sydney of Vancouver ga,

most of the kids I meet

zijn de meeste kinderen die ik ontmoet

are much more international and multi-cultured than I am.

meer internationaal en multicultureel dan ik ben.

And they have one home associated with their parents,

Ze hebben een thuis geassocieerd met hun ouders

but another associated with their partners,

en een ander thuis geassocieerd met hun partners.

a third connected maybe with the place where they happen to be,

Een derde thuis waar ze op dat moment zijn,

a fourth connected with the place they dream of being,

een vierde thuis is de plek waar ze van dromen

and many more besides.

en nog veel meer.

And their whole life will be spent taking pieces

Hun hele leven zal bestaan uit kleine stukjes

of many different places and putting them together

van veel verschillende plekken samenvoegen

into a stained glass whole.

tot een glas-in-loodgeheel.

Home for them is really a work in progress.

Thuis betekent voor hen werk in uitvoering.

It's like a project on which they're constantly adding

Het is net als een project

upgrades and improvements and corrections.

waar constant upgrades, verbeteringen en correcties worden aangebracht.

And for more and more of us,

Voor steeds meer van ons

home has really less to do with a piece of soil

heeft thuis steeds minder te maken met een stukje van de aarde,

than, you could say, with a piece of soul.

dan, zo zou je kunnen zeggen, met een stukje van de ziel.

If somebody suddenly asks me, "Where's your home?"

Als iemand me zou vragen: "Waar is jouw thuis?"

I think about my sweetheart or my closest friends

denk ik aan m'n liefje of aan goede vrienden

or the songs that travel with me wherever I happen to be.

of aan de liedjes die ik hoor, waar ik ook ben.

And I'd always felt this way,

Ik voelde me altijd zo.

but it really came home to me, as it were,

Dat besefte ik plots

some years ago when I was climbing up the stairs

toen ik een paar jaar geleden bij mijn ouders thuis in Californië,

in my parents' house in California,

de trap opliep.

and I looked through the living room windows

Ik keek door het woonkamerraam.

and I saw that we were encircled by 70-foot flames,

We werden omcirkeld door 20 meter hoge vlammen.

one of those wildfires that regularly tear through

Het was één van die bosbranden

die regelmatig door de heuvels van Californië woeden.

the hills of California and many other such places.

And three hours later, that fire had reduced

Binnen drie uur had deze brand mijn thuis

my home and every last thing in it

met alles erin, behalve mij,

except for me to ash.

gereduceerd tot as.

And when I woke up the next morning,

Toen ik de volgende morgen wakker werd,

I was sleeping on a friend's floor,

sliep ik op de grond bij een vriend

the only thing I had in the world was a toothbrush

en was het enige dat ik nog had, een tandenborstel

I had just bought from an all-night supermarket.

die ik net bij een nachtwinkel kocht.

Of course, if anybody asked me then,

Als iemand me toen vroeg

"Where is your home?"

waar mijn thuis was,

I literally couldn't point to any physical construction.

kon ik niet een fysiek huis aanwijzen.

My home would have to be whatever I carried around inside me.

Mijn thuis was wat ik vanbinnen droeg.

And in so many ways, I think this is a terrific liberation.

Op zoveel manieren denk ik dat dit een geweldige bevrijding is.

Because when my grandparents were born,

Toen mijn grootouders werden geboren,

they pretty much had their sense of home,

hadden ze hun gevoel van thuiszijn,

their sense of community, even their sense of enmity,

hun gevoel van gemeenschap of vijandschap

assigned to them at birth,

toebedeeld gekregen bij hun geboorte.

and didn't have much chance of stepping outside of that.

Ze hadden weinig kans om dat te veranderen.

And nowadays, at least some of us can choose our sense of home,

Nu kunnen sommigen van ons hun eigen gevoel van thuis,

create our sense of community,

gevoel van gemeenschap, vormen.

fashion our sense of self, and in so doing

Daardoor

maybe step a little beyond

zijn we wellicht een stapje verder

some of the black and white divisions

dan de zwart-wit verdeling

of our grandparents' age.

van de tijd van onze grootouders.

No coincidence that the president

Het is geen toeval dat de president

of the strongest nation on Earth is half-Kenyan,

van de sterkste natie op aarde, half Keniaan is,

partly raised in Indonesia,

gedeeltelijk opgegroeid in Indonesië

has a Chinese-Canadian brother-in-law.

en een Chinees-Canadese zwager heeft.

The number of people living in countries not their own

Het aantal mensen dat niet in eigen land woont,

now comes to 220 million,

bedraagt nu 220 miljoen.

and that's an almost unimaginable number,

Dat is een ondenkbaar aantal.

but it means that if you took the whole population of Canada

Als je het aantal mensen neemt dat in Canada woont

and the whole population of Australia

en de populatie van Australië

and then the whole population of Australia again

en dan nog een keer de hele populatie van Australië

and the whole population of Canada again

en de populatie van Canada nog een keer,

and doubled that number,

verdubbel dat aantal

you would still have fewer people than belong

en je hebt nog steeds minder mensen

to this great floating tribe.

die tot deze grote drijvende stam behoren.

And the number of us who live outside

En het aantal van ons

the old nation-state categories is increasing so quickly,

dat buiten z'n oorspronkelijke geboorteland woont, neemt zeer snel toe,

by 64 million just in the last 12 years,

tot 64 miljoen alleen al in de laatste 12 jaar.

that soon there will be more of us than there are Americans.

Spoedig zijn er meer van ons dan Amerikanen.

Already, we represent the fifth-largest nation on Earth.

We zijn al de op vijf na grootste natie op aarde.

And in fact, in Canada's largest city, Toronto,

In feite is de gemiddelde bewoner

the average resident today is what used to be called

van de grootste stad in Canada, Toronto, een vreemdeling,

a foreigner, somebody born in a very different country.

iemand die geboren is in een heel ander land.

And I've always felt that the beauty of being surrounded by the foreign

Ik heb altijd gevoeld dat de schoonheid omgeven te zijn door het uitheemse,

is that it slaps you awake.

je wakker schudt.

You can't take anything for granted.

Je kunt niets voor lief nemen.

Travel, for me, is a little bit like being in love,

Reizen is voor mij als verliefd zijn,

because suddenly all your senses are at the setting marked "on."

want opeens staat je bewustzijn 'aan'.

Suddenly you're alert to the secret patterns of the world.

Je bent alert op de geheime patronen van de wereld.

The real voyage of discovery, as Marcel Proust famously said,

De echte ontdekkingsreis bestaat, volgens de beroemde uitspraak van Marcel Proust,

consists not in seeing new sights,

niet uit het zien van nieuwe plekken

but in looking with new eyes.

maar het kijken door nieuwe ogen.

And of course, once you have new eyes,

Natuurlijk wordt je oude zicht,

even the old sights, even your home

zelfs je eigen huis, met nieuwe ogen

become something different.

heel anders.

Many of the people living in countries not their own

Veel mensen die in andere landen wonen,

are refugees who never wanted to leave home

zijn vluchtelingen die nooit hun thuis wilden verlaten

and ache to go back home.

met enorme heimwee.

But for the fortunate among us,

Voor de gelukkigen onder ons

I think the age of movement brings exhilarating new possibilities.

brengt deze tijd van beweging spannende nieuwe mogelijkheden.

Certainly when I'm traveling,

Zeker als ik reis,

especially to the major cities of the world,

vooral naar de grote steden in de wereld,

the typical person I meet today

is de typische persoon die ik nu ontmoet,

will be, let's say, a half-Korean, half-German young woman

laten we zeggen, een half Koreaanse, half Duitse jonge vrouw

living in Paris.

die in Parijs woont.

And as soon as she meets a half-Thai,

Zodra ze een jongeman tegenkomt

half-Canadian young guy from Edinburgh,

die half Thai, half Canadees is en in Edinburgh woont,

she recognizes him as kin.

ziet ze hem als verwant.

She realizes that she probably has much more in common with him

Ze beseft dat ze meer met hem gemeen heeft dan iemand

than with anybody entirely of Korea or entirely of Germany.

die geheel uit Korea of Duitsland komt.

So they become friends. They fall in love.

Ze worden vrienden. Ze worden verliefd.

They move to New York City.

Ze verhuizen naar New York City.

(Laughter)

(Gelach)

Or Edinburgh.

Of naar Edinburgh.

And the little girl who arises out of their union

En het kleine meisje dat voortkomt uit hun vereniging

will of course be not Korean or German

wordt natuurlijk niet Koreaans, Duits,

or French or Thai or Scotch or Canadian

Frans, Thais, Schots of Canadees,

or even American, but a wonderful

zelfs niet Amerikaans,

and constantly evolving mix of all those places.

maar een mooie en constant ontwikkelende mix van al die plekken.

And potentially, everything about the way

Mogelijk wordt de manier waarop dit meisje

that young woman dreams about the world,

over deze wereld droomt,

writes about the world, thinks about the world,

schrijft en denkt

could be something different,

ietsje anders.

because it comes out of this almost unprecedented

Want dat komt voort uit deze weergaloze mix

blend of cultures.

van allerlei culturen.

Where you come from now is much less important

Waar je vandaan komt, is nu minder belangrijk

than where you're going.

dan waar je naartoe gaat.

More and more of us are rooted in the future

Steeds meer mensen richten zich op de toekomst

or the present tense as much as in the past.

of op het 'nu', zowel als op het verleden.

And home, we know, is not just the place

Thuis is, zoals we weten, niet alleen de plek

where you happen to be born.

waar je geboren wordt.

It's the place where you become yourself.

Het is de plek waar je jezelf wordt.

And yet,

En toch

there is one great problem with movement,

hebben we een groot probleem met beweging

and that is that it's really hard to get your bearings

en is het heel moeilijk je te oriënteren

when you're in midair.

als je in de lucht zweeft.

Some years ago, I noticed that I had accumulated

Een paar jaar geleden kwam ik erachter dat ik een miljoen punten had gespaard,

one million miles on United Airlines alone.

bij United Airlines alleen.

You all know that crazy system,

Je kent dat maffe systeem wel:

six days in hell, you get the seventh day free.

zes dagen in de hel en je krijgt de zevende gratis.

(Laughter)

(Gelach)

And I began to think that really,

Ik begon serieus te denken

movement was only as good as the sense of stillness

dat beweging net zo goed was als een gevoel van stilte,

that you could bring to it to put it into perspective.

waarmee je beide in perspectief kon brengen.

And eight months after my house burned down,

Acht maanden nadat mijn huis afbrandde,

I ran into a friend who taught at a local high school,

kwam ik een vriend tegen die lesgaf op een plaatselijke middelbare school.

and he said, "I've got the perfect place for you."

Hij zei: "Ik weet de perfecte plek voor jou."

"Really?" I said. I'm always a bit skeptical

"Echt?," zei ik. Ik ben nogal sceptisch

when people say things like that.

als mensen dat soort dingen zeggen.

"No, honestly," he went on,

"Nee, echt," ging hij verder,

"it's only three hours away by car,

Het is drie uur rijden.

and it's not very expensive,

Het is niet zo duur.

and it's probably not like anywhere you've stayed before."

Je bent waarschijnlijk nooit op zo'n plek geweest.

"Hmm." I was beginning to get slightly intrigued. "What is it?"

"Hm." Ik raakte geïnteresseerd. "Waar is het?"

"Well —" Here my friend hemmed and hawed —

"Oké." Mijn vriend kuchte en stotterde.

"Well, actually it's a Catholic hermitage."

"Dus, het is eigenlijk een katholiek klooster."

This was the wrong answer.

Dat was het verkeerde antwoord.

I had spent 15 years in Anglican schools,

Ik zat 15 jaar op anglicaanse scholen,

so I had had enough hymnals and crosses to last me a lifetime.

ik had genoeg lofzang en kruizen voor de rest van mijn leven.

Several lifetimes, actually.

Voor meer levens eigenlijk.

But my friend assured me that he wasn't Catholic,

Mijn vriend verzekerde me ervan dat hij en het merendeel

nor were most of his students,

van zijn studenten niet katholiek waren.

but he took his classes there every spring.

Hij nam zijn klassen daar elke lente naartoe.

And as he had it, even the most restless, distractible,

Net zoals hij, hoefde de meest rusteloze, afgeleide,

testosterone-addled 15-year-old Californian boy

met testosteron bedorven jongen uit Californië,

only had to spend three days in silence

maar drie dagen in stilte te vertoeven

and something in him cooled down and cleared out.

om af te koelen en rein te worden van binnen.

He found himself.

Hij vond zichzelf.

And I thought, "Anything that works for a 15-year-old boy

Ik dacht: "Als dat effect heeft op een 15-jarige jongen,

ought to work for me."

werkt het ook voor mij."

So I got in my car, and I drove three hours north

Ik stapte in mijn auto en reed drie uur naar het noorden,

along the coast,

langs de kust

and the roads grew emptier and narrower,

en de wegen werden rustiger en smaller.

and then I turned onto an even narrower path,

Ik draaide een nog smaller wegje in,

barely paved, that snaked for two miles

nauwelijks bestraat, 3 kilometer haarspeldbochten,

up to the top of a mountain.

naar een bergtop.

And when I got out of my car,

Toen ik mijn auto uitstapte,

the air was pulsing.

hoorde ik de lucht.

The whole place was absolutely silent,

De hele plek was in totale stilte,

but the silence wasn't an absence of noise.

maar de stilte was geen gebrek aan geluid.

It was really a presence of a kind of energy or quickening.

Het was de aanwezigheid van een soort energie of bezieling.

And at my feet was the great, still blue plate

Aan mijn voeten lag het geweldige, nog steeds blauwe plateau

of the Pacific Ocean.

van de Stille Oceaan.

All around me were 800 acres of wild dry brush.

Om me heen ongeveer een hectare wilde droge struiken.

And I went down to the room in which I was to be sleeping.

Ik ging naar mijn slaapkamer.

Small but eminently comfortable,

Het was klein, maar zeer comfortabel.

it had a bed and a rocking chair

Er stond een bed en een schommelstoel,

and a long desk and even longer picture windows

een langwerpig bureau en nog bredere ramen,

looking out on a small, private, walled garden,

uitkijkend op een kleine, ommuurde tuin

and then 1,200 feet of golden pampas grass

en uitzicht op 400 meter gouden pampagras

running down to the sea.

uitlopend in de zee.

And I sat down, and I began to write,

Ik ging zitten en begon te schrijven,

and write, and write,

schrijven en schrijven.

even though I'd gone there really to get away from my desk.

Ik was daar juist om niet achter mijn bureau te zitten.

And by the time I got up, four hours had passed.

Toen ik opstond, was het vier uur later.

Night had fallen,

Het werd avond

and I went out under this great overturned saltshaker of stars,

en ik vertoefde buiten onder de grote sterrenhemel.

and I could see the tail lights of cars

Ik zag de achterlichten van de auto's verdwijnen

disappearing around the headlands 12 miles to the south.

richting de landtongen 15 kilometer naar het zuiden.

And it really seemed like my concerns of the previous day

Het leek alsof mijn zorgen van de vorige dag

vanishing.

verdwenen waren.

And the next day, when I woke up

De volgende ochtend toen ik opstond

in the absence of telephones and TVs and laptops,

zonder telefoons, tv's en laptops,

the days seemed to stretch for a thousand hours.

leek de dag een eeuwigheid.

It was really all the freedom I know when I'm traveling,

Het voelde als de vrijheid die ik kende tijdens mijn reizen,

but it also profoundly felt like coming home.

maar nog meer als thuiskomen.

And I'm not a religious person,

Ik ben niet religieus,

so I didn't go to the services.

dus ging ik niet naar de diensten.

I didn't consult the monks for guidance.

Ik vroeg geen begeleiding van de monniken.

I just took walks along the monastery road

Ik wandelde over de kloosterweg

and sent postcards to loved ones.

en stuurde ansichtkaarten naar degenen die ik liefheb.

I looked at the clouds,

Ik keek naar de wolken.

and I did what is hardest of all for me to do usually,

Ik deed wat gewoonlijk het moeilijkst voor me is,

which is nothing at all.

niets dus.

And I started to go back to this place,

Ik ging terug naar deze plek.

and I noticed that I was doing my most important work there

Ik merkte dat ik daar mijn meest belangrijke werk

invisibly just by sitting still,

onzichtbaar deed, alleen door stil te zitten

and certainly coming to my most critical decisions

en beslist tot mijn belangrijkste beslissingen kwam

the way I never could when I was racing

zoals ik dat niet had gekund

from the last email to the next appointment.

toen ik van m'n laatste e-mail naar m'n volgende afspraak haastte.

And I began to think that something in me

Ik begon te denken dat iets in mij

had really been crying out for stillness,

echt om rust had geroepen,

but of course I couldn't hear it

maar ik hoorde het niet

omdat ik zo aan het rennen was.

because I was running around so much.

I was like some crazy guy who puts on a blindfold

Ik was zo een krankzinnige gast die een blinddoek omdoet

and then complains that he can't see a thing.

en dan klaagt dat hij niets ziet.

And I thought back to that wonderful phrase

Ik dacht terug aan de mooie uitdrukking

I had learned as a boy from Seneca,

die ik als jongen leerde van Seneca.

in which he says, "That man is poor

Hij zegt: "Niet de man die weinig heeft is arm,

not who has little but who hankers after more."

maar de degene die verlangt naar meer."

And, of course, I'm not suggesting

Natuurlijk wil ik niet zeggen

that anybody here go into a monastery.

dat iedereen hier naar een klooster moet.

That's not the point.

Daar gaat het niet om.

But I do think it's only by stopping movement

Maar ik denk wel dat als je stopt met bewegen,

that you can see where to go.

je ziet waar je naartoe wil.

And it's only by stepping out of your life and the world

Alleen door even uit je leven en de wereld te ontsnappen,

that you can see what you most deeply care about

zie je waar je het meest om geeft

and find a home.

en vind je een thuis.

And I've noticed so many people now

Ik zie nu zoveel mensen

take conscious measures to sit quietly for 30 minutes

bewust de tijd nemen om elke morgen 30 minuten stil te zitten

every morning just collecting themselves

om zichzelf te hernemen

in one corner of the room without their devices,

in een hoekje van de kamer zonder apparaten.

or go running every evening,

Of ze joggen elke avond

or leave their cell phones behind

of laten hun mobiele telefoons thuis

when they go to have a long conversation with a friend.

voor een lang gesprek met een vriend.

Movement is a fantastic privilege,

Beweging is een fantastisch privilege.

and it allows us to do so much that our grandparents

We hebben veel meer mogelijkheden

could never have dreamed of doing.

dan onze grootouders konden dromen.

But movement, ultimately,

Maar het heeft uiteindelijk

only has a meaning if you have a home to go back to.

alleen betekenis als je een thuis hebt, waar je terug kunt gaan.

And home, in the end, is of course

Thuis is uiteindelijk

not just the place where you sleep.

niet alleen de plek waar je slaapt.

It's the place where you stand.

Het is je standplaats.

Thank you.

Dank je wel.

(Applause)

(Applaus)