Where Is Home? | Pico Iyer | TED

Translator: Hanna Baradzina Reviewer: Alena Zhaliazniak

Where do you come from?

Адкуль вы?

It's such a simple question,

Гэта такое простае пытанне,

but these days, of course, simple questions

але ў нашыя дні, вядома, самыя простыя пытанні

bring ever more complicated answers.

вымагаюць найскладанейшых адказаў.

People are always asking me where I come from,

Людзі заўсёды пытаюцца, адкуль я,

and they're expecting me to say India,

і чакаюць, што я адкажу - з Індыі,

and they're absolutely right insofar as 100 percent

і яны маюць рацыю на ўсе 100 адсоткаў,

of my blood and ancestry does come from India.

паколькі па крыві і продках - я з Індыі.

Except, I've never lived one day of my life there.

Адно толькі, я ні дня свайго жыцця там не пражыў.

I can't speak even one word

І я не ведаю ніводнага слова

of its more than 22,000 dialects.

з яе больш за 22 000 дыялектаў.

So I don't think I've really earned the right

Такім чынам, я лічу, што я нават не заслужыў права

to call myself an Indian.

называць сябе індыйцам.

And if "Where do you come from?"

І калі "Адкуль вы?"

means "Where were you born and raised and educated?"

азначае "Дзе вы нарадзіліся, выхоўваліся і атрымалі адукацыю?"

then I'm entirely of that funny little country

тады я поўнасцю з той маленькай дзіўнай краіны,

known as England,

якая называецца Англіяй,

except I left England as soon as I completed

праўда, я пакінуў Англію, як толькі скончыў

my undergraduate education,

школьную адукацыю,

and all the time I was growing up,

і ўвесь час майго сталення

I was the only kid in all my classes

я быў адзіным дзіцём на кожным уроку,

who didn't begin to look like the classic English heroes

якое ніяк не пачало выглядаць як класічныя англійскія героі

represented in our textbooks.

са старонак нашых падручнікаў.

And if "Where do you come from?"

Калі ж "Адкуль вы?"

means "Where do you pay your taxes?

азначае "Дзе вы плоціце падаткі?

Where do you see your doctor and your dentist?"

Дзе вы наведваеце тэрапеўта і дантыста?"

then I'm very much of the United States,

тады я збольшага з ЗША,

and I have been for 48 years now,

і я ўжо 48 гадоў там пражыў,

since I was a really small child.

з самага малалецтва.

Except, for many of those years,

Праўда, большасць з гэтых гадоў

I've had to carry around this funny little pink card

мне давялося насіць з сабой гэтую смешную ружовую картачку

with green lines running through my face

з зялёнымі палоскамі ўпоперак майго твару,

identifying me as a permanent alien.

якая вызначала мяне чужынцам с пастаянным жыхарствам.

I do actually feel more alien the longer I live there.

Яно гэтак і ёсць, з цягам часу я ўсё больш адчуваю сябе тут чужынцам.

(Laughter)

(Смех)

And if "Where do you come from?"

Калі "Адкуль вы?"

means "Which place goes deepest inside you

азначае "Якое месца найглыбей западае вам у душу

and where do you try to spend most of your time?"

і дзе вы імкняцеся праводзіць большасць часу?"

then I'm Japanese,

тады я японец,

because I've been living as much as I can

таму што я правожу як мага больш часу

for the last 25 years in Japan.

ў Японіі апошнія 25 год .

Except, all of those years I've been there on a tourist visa,

Адно толькі, усе гэтыя гады я быў там па турыстычнай візе,

and I'm fairly sure not many Japanese

і я нават упэўнены, што не шмат японцаў

would want to consider me one of them.

захацелі б лічыць мяне сваім суайчыннікам.

And I say all this just to stress

Усё гэта я кажу, каб падкрэсліць

how very old-fashioned and straightforward

усю старамоднасць і прастату

my background is,

майго паходжання,

because when I go to Hong Kong or Sydney or Vancouver,

таму што калі я еду ў Ганконг або Сіднэй ці Ванкувер,

most of the kids I meet

большасць дзяцей, якіх я сустракаю,

are much more international and multi-cultured than I am.

нашмат больш інтарнацыянальныя і мультыкультурныя за мяне.

And they have one home associated with their parents,

І ў іх ёсць адзін дом, які яны асацыююць з бацькамі,

but another associated with their partners,

другі - са сваімі каханымі,

a third connected maybe with the place where they happen to be,

трэці, мажліва, звязаны з тым месцам, дзе яны знаходзяцца зараз,

a fourth connected with the place they dream of being,

чацверты - звязаны з месцам, дзе яны мараць апынуцца,

and many more besides.

і яшчэ шмат іншых.

And their whole life will be spent taking pieces

І ўсё сваё жыццё яны будуць збіраць кавалачкі

of many different places and putting them together

шматлікіх розных месцаў і складаць іх разам

into a stained glass whole.

у адно цэлае.

Home for them is really a work in progress.

Дом для іх - гэта няскончаная праца.

It's like a project on which they're constantly adding

Гэта падобна на праект, да якога ўвесь час дадаюцца

upgrades and improvements and corrections.

абнаўленні, паляпшэнні і выпраўленні.

And for more and more of us,

І для ўсё большых з нас

home has really less to do with a piece of soil

дом усё меней звязаны з кавалкам зямлі,

than, you could say, with a piece of soul.

болей, можа быць, з кавалкам душы.

If somebody suddenly asks me, "Where's your home?"

Калі нехта знянацку спытае мяне: "Дзе ваш дом?"

I think about my sweetheart or my closest friends

я думаю пра сваю каханую ці блізкіх сяброў,

or the songs that travel with me wherever I happen to be.

або пра песні, якія падарожнічаюць са мной паўсюдна.

And I'd always felt this way,

Я заўсёды так пачуваўся,

but it really came home to me, as it were,

але я канчаткова ўсвядоміў гэта

some years ago when I was climbing up the stairs

некалькі гадоў таму, калі ўздымаўся па лесвіцы

in my parents' house in California,

ў бацькоўскім доме ў Каліфорніі,

and I looked through the living room windows

і, паглядзеўшы праз вокны гасцінай,

and I saw that we were encircled by 70-foot flames,

убачыў, што яны акружаны 20-мятровымі языкамі полымя -

one of those wildfires that regularly tear through

з тых пажараў, якія рэгулярна прарываюцца

the hills of California and many other such places.

скрозь пагоркі Каліфорніі і іншых падобных месцаў.

And three hours later, that fire had reduced

І праз тры гадзіны, калі агонь патушылі,

my home and every last thing in it

увесь мой дом і кожная яго часцінка

except for me to ash.

акрамя мяне пераўтварыліся ў попел.

And when I woke up the next morning,

І калі я прачнуўся ўраніцы на наступны дзень,

I was sleeping on a friend's floor,

я спаў на падлозе ў сяброў,

the only thing I had in the world was a toothbrush

адзінай маёй маёмасцю была зубная шчотка,

I had just bought from an all-night supermarket.

якую я толькі што набыў у кругласуткавым супермаркеце.

Of course, if anybody asked me then,

Вядома, калі б хто-небудзь запытаў мяне тады:

"Where is your home?"

"Дзе твой дом?"

I literally couldn't point to any physical construction.

я літаральна не змог бы паказаць на нейкую фізічную канструкцыю.

My home would have to be whatever I carried around inside me.

Маім домам сталася толькі тое, што я меў унутры.

And in so many ways, I think this is a terrific liberation.

І гледзячы з самых розных бакоў, я думаю, што гэта надзвычайнае вызваленне.

Because when my grandparents were born,

Таму што калі нарадзіліся мае бабуля з дзядулем,

they pretty much had their sense of home,

у іх было вельмі моцнае адчуванне дому,

their sense of community, even their sense of enmity,

пачуццё супольніцтва, этнічнасці,

assigned to them at birth,

вызначаныя ад самага нараджэння,

and didn't have much chance of stepping outside of that.

і ў іх было не так шмат шанцаў калі-небудзь выйсці за межы.

And nowadays, at least some of us can choose our sense of home,

Зараз жа, прынамсі некаторыя з нас могуць выбраць сваё адчуванне дому,

create our sense of community,

стварыць уласнае пачуццё супольніцтва,

fashion our sense of self, and in so doing

сваё самаадчуванне, і такім чынам

maybe step a little beyond

могуць зрабіць крок наперад,

some of the black and white divisions

па-за чорна-белы падзел

of our grandparents' age.

часоў нашых дзядоў.

No coincidence that the president

Невыпадкова прэзідэнт

of the strongest nation on Earth is half-Kenyan,

мацнейшай нацыі на свеце напалову кеніец,

partly raised in Indonesia,

часткова вырас у Інданэзіі

has a Chinese-Canadian brother-in-law.

і мае кітайска-канадскага швагера.

The number of people living in countries not their own

Колькасць людзей, якія жывуць не ў сваіх краінах

now comes to 220 million,

цяпер дасягае 220 мільёнаў,

and that's an almost unimaginable number,

і гэты лік вельмі цяжка сабе ўявіць.

but it means that if you took the whole population of Canada

Гэта азначае, што калі б вы ўзялі ўсё насельніцтва Канады

and the whole population of Australia

і ўсё насельніцтва Аўстраліі,

and then the whole population of Australia again

а затым усё насельніцтва Аўстраліі зноўку

and the whole population of Canada again

і ўсё насельніцтва Канады яшчэ раз,

and doubled that number,

і падвоілі гэты лік,

you would still have fewer people than belong

у вас усё роўна было б меней людзей,

to this great floating tribe.

чым ва ўсім гэтым племені перасяленцаў.

And the number of us who live outside

І колькасць нас такіх, хто жыве па-за межамі

the old nation-state categories is increasing so quickly,

старых нацыянальна-дзяржаўных катэгорый павялічваецца так хутка,

by 64 million just in the last 12 years,

на цэлыя 64 мільёны за апошнія 12 гадоў,

that soon there will be more of us than there are Americans.

што хутка нас стане больш за амерыканцаў.

Already, we represent the fifth-largest nation on Earth.

Ужо зараз, мы прадстаўляем 5-ую па колькасці нацыю Зямлі.

And in fact, in Canada's largest city, Toronto,

І насамрэч, у найбуйнейшым канадскім горадзе, Таронта,

the average resident today is what used to be called

сярэднестатыстычны жыхар цяпер - той, каго раней называлі замежнікам,

a foreigner, somebody born in a very different country.

той, хто нарадзіўся ў зусім іншай краіне.

And I've always felt that the beauty of being surrounded by the foreign

І мне заўжды падавалася прыемным быць у атачэнні замежнікаў,

is that it slaps you awake.

гэта падбадзёрвае.

You can't take anything for granted.

Нельга нічому давяраць з першага погляду.

Travel, for me, is a little bit like being in love,

Падарожнічаць для мяне ўсё роўна што закахацца:

because suddenly all your senses are at the setting marked "on."

таму што нечакана ўсе твае пачуцці ў рэжыме "Укл."

Suddenly you're alert to the secret patterns of the world.

Раптам чалавек адкрыты да загадкавых суадносінаў свету.

The real voyage of discovery, as Marcel Proust famously said,

Сэнс сапраўднага падарожжа, як слушна сказаў Марсэль Пруст,

consists not in seeing new sights,

не ў тым, каб пабачыць новыя мясціны,

but in looking with new eyes.

а ў тым, каб убачыць новымі вачыма.

And of course, once you have new eyes,

І вядома, як толькі вы пачынаеце глядзець новымі вачыма,

even the old sights, even your home

нават старыя мясціны, нават ваш дом,

become something different.

выглядаюць зусім па-інакшаму.

Many of the people living in countries not their own

Многія людзі, якія жывуць не ў сваіх родных краінах, --

are refugees who never wanted to leave home

бежанцы, якія зусім не хацелі пакідаць радзіму

and ache to go back home.

і нясцерпна хочуць вярнуцца дадому.

But for the fortunate among us,

Але тым з нас, каму больш пашэнціла,

I think the age of movement brings exhilarating new possibilities.

я мяркую, эпоха мабільнасці прыносіць новыя хвалюючыя мажлівасці.

Certainly when I'm traveling,

Гэта спраўджаецца, калі я падарожнічаю,

especially to the major cities of the world,

асабліва ў найвялікшыя гарады свету.

the typical person I meet today

Сённяшні тыповы чалавек, якога я сустракаю,

will be, let's say, a half-Korean, half-German young woman

будзе, напрыклад, маладая напаў-карэянка, напаў-немка,

living in Paris.

якая жыве ў Парыжы.

And as soon as she meets a half-Thai,

І толькі сустрэўшыся з маладым хлопцам,

half-Canadian young guy from Edinburgh,

напаў-тайцам, напаў-канадцам з Эдынбурга,

she recognizes him as kin.

яна ўспрымае яго як радню.

She realizes that she probably has much more in common with him

Яна разумее, што верагодней ў яе з ім нашмат больш агульнага,

than with anybody entirely of Korea or entirely of Germany.

чым з некім поўнасцю з Карэі або Нямеччыны.

So they become friends. They fall in love.

Гэтак яны сябруюць. Яны закохваюцца.

They move to New York City.

І пераязджаюць у Нью Ёрк.

(Laughter)

(Смех)

Or Edinburgh.

Або Эдынбург.

And the little girl who arises out of their union

І маленькая дзяўчынка, якая нараджаецца ў іх сям'і,

will of course be not Korean or German

вядома ж не будзе ні карэянкай, ні немкай,

or French or Thai or Scotch or Canadian

ні францужанкай, ні тайкай, ні шатландкай і ні канадкай,

or even American, but a wonderful

або нават амерыканкай, але чароўным

and constantly evolving mix of all those places.

і бесперапынна зменлівым спалучэннем усіх гэтых месцаў.

And potentially, everything about the way

І патэнцыйна, усё звязанае з тым,

that young woman dreams about the world,

як гэтая дзяўчына марыць пра свет,

writes about the world, thinks about the world,

піша пра свет, думае пра свет,

could be something different,

можа быць абсалютна розным,

because it comes out of this almost unprecedented

таму што яно нараджаецца ў амаль беспрэцэдэнтным

blend of cultures.

змяшэнні культур.

Where you come from now is much less important

Тое, адкуль вы, зараз зусім не так важна,

than where you're going.

як тое, куды вы накіроўваецеся.

More and more of us are rooted in the future

Усё большыя і большыя з нас маюць карані хутчэй ў будучыні

or the present tense as much as in the past.

або ў цяперашнім, нараўне з мінулым.

And home, we know, is not just the place

І дом, як вядома, гэта не проста месца,

where you happen to be born.

дзе вам давялося нарадзіцца.

It's the place where you become yourself.

Гэта месца, дзе вы становіцеся сабою.

And yet,

І тым не менш,

there is one great problem with movement,

існуе вялізная праблема з перамяшчэннем,

and that is that it's really hard to get your bearings

і яна заключаецца ў тым, што сапраўды цяжка ва ўсім разабрацца,

when you're in midair.

калі вы яшчэ не прыбылі.

Some years ago, I noticed that I had accumulated

Некалькі гадоў таму, я заўважыў, што назбіраў

one million miles on United Airlines alone.

больш за 1,5 мільёнаў кіламетраў толькі на пералётах з адной авіякампаніяй.

You all know that crazy system,

Вы ўсе ведаеце гэтую вар'яцкую сістэму --

six days in hell, you get the seventh day free.

шэсць дзён у пекле, і вы атрымаеце сёмы дзень бясплатна.

(Laughter)

(Смех)

And I began to think that really,

І я пачаў думаць, што насамрэч

movement was only as good as the sense of stillness

перамяшчэнне толькі нечага варта праз адчуванне спакою,

that you could bring to it to put it into perspective.

якое падарожнік можа ўкласці ў падарожжа, каб яго можна было асэнсаваць.

And eight months after my house burned down,

Восем месяцаў пасля таго, як згарэла мая хата,

I ran into a friend who taught at a local high school,

я выпадкова сустрэў сябра, які выкладаў у мясцовай школе,

and he said, "I've got the perfect place for you."

і ён сказаў: "У мяне ёсць ідэальнае месца для цябе."

"Really?" I said. I'm always a bit skeptical

"Сур'ёзна?" - сказаў я. Я заўжды трошкі скептычна

when people say things like that.

стаўлюся да падобных заяваў людзей.

"No, honestly," he went on,

"Не, праўда,"- працягваў ён:

"it's only three hours away by car,

гэта ўсяго ў 3-х гадзінах на машыне,

and it's not very expensive,

і не вельмі дорага,

and it's probably not like anywhere you've stayed before."

і верагодна, зусім не падобна на што заўгодна іншае, дзе ты жыў раней."

"Hmm." I was beginning to get slightly intrigued. "What is it?"

"Хмм". Я ўжо быў злёгку заінтрыгаваны. "Што за яно?"

"Well —" Here my friend hemmed and hawed —

"Ну..." - тут мой сябра хмыкнуў і зрабіў паўзу -

"Well, actually it's a Catholic hermitage."

"Ну, насамрэч, гэта каталіцкая келья."

This was the wrong answer.

Гэта быў няправільны адказ.

I had spent 15 years in Anglican schools,

Я 15 год правеў у англіканскіх школах,

so I had had enough hymnals and crosses to last me a lifetime.

таму мне на ўсё жыццё хапіла харалаў і крыжоў.

Several lifetimes, actually.

Нават на некалькі жыццяў.

But my friend assured me that he wasn't Catholic,

Але мой сябра запэўніў мяне, што ні сам ён не быў каталіком,

nor were most of his students,

ні большасць яго вучняў,

but he took his classes there every spring.

але ён вывозіў туды сваіх школьнікаў штовесну.

And as he had it, even the most restless, distractible,

І, як ён сказаў, нават самыя неспакойныя і неўважлівыя,

testosterone-addled 15-year-old Californian boy

15-гадовыя каліфарнійскія хлопцы з залішкам тэстастэрону

only had to spend three days in silence

ужо пасля трох дзён цішыні

and something in him cooled down and cleared out.

адчувалі, як нешта ў іх сцішылася і праяснілася.

He found himself.

Яны знаходзілі сябе.

And I thought, "Anything that works for a 15-year-old boy

І я падумаў: "Усё, што працуе для 15-гадовага падлетка,

ought to work for me."

павінна спрацаваць і для мяне".

So I got in my car, and I drove three hours north

Я сеў у машыну, праехаў тры гадзіны на поўнач

along the coast,

уздоўж узбярэжжа,

and the roads grew emptier and narrower,

дарогі станавіліся пусцейшымі і вузейшымі,

and then I turned onto an even narrower path,

пасля я павярнуў на яшчэ вузейшую сцяжынку,

barely paved, that snaked for two miles

ледзь раз'езджаную, якая пятляла 3 кіламетры,

up to the top of a mountain.

на самую вяршыню гары.

And when I got out of my car,

Тады я выйшаў з машыны,

the air was pulsing.

паветра пульсавала.

The whole place was absolutely silent,

Ва ўсім месцы стаяла абсалютная цішыня,

but the silence wasn't an absence of noise.

але гэтая цішыня не была проста адсутнасцю шуму.

It was really a presence of a kind of energy or quickening.

Вакол мяне была якасна іншая энергія.

And at my feet was the great, still blue plate

Ўнізе, ля маіх ног, было блакітнае акенца

of the Pacific Ocean.

Ціхага акіяну.

All around me were 800 acres of wild dry brush.

Вакол мяне было 300 гектараў дзікага сухога хмызняку.

And I went down to the room in which I was to be sleeping.

Я прайшоў у пакой, у якім мусіў спаць.

Small but eminently comfortable,

Ён быў маленькі, але вельмі ўтульны,

it had a bed and a rocking chair

у ім быў ложак і крэсла-гайдалка,

and a long desk and even longer picture windows

і доўгі стол і высокія панарамныя вокны,

looking out on a small, private, walled garden,

што выходзілі на маленькі, прыватны, абнесены сценамі сад,

and then 1,200 feet of golden pampas grass

а за ім 400 метраў залатой пампаснай травы,

running down to the sea.

аж да самага акіяну.

And I sat down, and I began to write,

Тады я сеў і пачаў пісаць,

and write, and write,

і пісаць, і пісаць,

even though I'd gone there really to get away from my desk.

нягледзячы на тое, што я прыехаў туды, каб зрэшты збегчы ад свайго стала.

And by the time I got up, four hours had passed.

І калі я ўстаў з-за стала, прайшло чатыры гадзіны.

Night had fallen,

Наступіла ноч,

and I went out under this great overturned saltshaker of stars,

я выйшаў пад гэтую вялізную апракінутую салонку зорак,

and I could see the tail lights of cars

я мог бачыць заднія агні машын,

disappearing around the headlands 12 miles to the south.

што знікалі за паваротам у 20 кіламетрах на поўдзень.

And it really seemed like my concerns of the previous day

І цяпер насамрэч здавалася, што мае ўчорашнія апасенні

vanishing.

зніклі.

And the next day, when I woke up

На наступны дзень, калі я прачнуўся,

in the absence of telephones and TVs and laptops,

без тэлефонаў, тэлевізараў і камп'ютараў,

the days seemed to stretch for a thousand hours.

здавалася, што дні цягнуцца тысячу гадзін.

It was really all the freedom I know when I'm traveling,

Гэта была насамрэч уся тая свабода, якую я адчуваю ў падарожжах,

but it also profoundly felt like coming home.

але адначасна глыбока адчувалася, быццам я дома.

And I'm not a religious person,

Я не рэлігійны чалавек,

so I didn't go to the services.

таму я не пайшоў на імшу.

I didn't consult the monks for guidance.

Я не прасіў парады ў мніхаў.

I just took walks along the monastery road

Я проста гуляў па кляштарнай дарозе

and sent postcards to loved ones.

і дасылаў паштоўкі сваім любімым.

I looked at the clouds,

Я глядзеў на аблокі,

and I did what is hardest of all for me to do usually,

і рабіў тое, што звычайна для мяне самае цяжкае, --

which is nothing at all.

я проста нічога не рабіў.

And I started to go back to this place,

Тады я пачаў вяртацца ў гэтае месца,

and I noticed that I was doing my most important work there

і заўважыў, што там я рабіў самую важную для сябе працу,

invisibly just by sitting still,

незаўважна, проста седзячы спакойна,

and certainly coming to my most critical decisions

і вядома ж, прыходзячы да самых крытычных вырашэнняў,

the way I never could when I was racing

так, як у мяне ніколі не атрымлівалася, калі я разрываўся

from the last email to the next appointment.

паміж апошнім імэйлам і наступнай сустрэчай.

And I began to think that something in me

І тады я пачаў думаць, што нешта ў ва мне

had really been crying out for stillness,

насамрэч ужо даўно маліла пра цішыню і спакой,

but of course I couldn't hear it

але, вядома, я не мог гэтага пачуць,

бо столькі бегаў.

because I was running around so much.

I was like some crazy guy who puts on a blindfold

Я быў быццам нейкі вар'ят, які апранае павязку на вочы,

and then complains that he can't see a thing.

а потым скардзіцца, што нічога не бачыць.

And I thought back to that wonderful phrase

Я ўспомніў цудоўную фразу Сенекі,

I had learned as a boy from Seneca,

якую вывучыў яшчэ хлопчыкам,

in which he says, "That man is poor

у якой ён кажа: "Не той бедны,

not who has little but who hankers after more."

хто валодае малым, а той, хто прагне большага."

And, of course, I'm not suggesting

Вядома, я не прапаноўваю

that anybody here go into a monastery.

нікому з прысутных далучыцца да кляштара.

That's not the point.

Я не пра тое.

But I do think it's only by stopping movement

Але я мяркую, што толькі спыніўшыся,

that you can see where to go.

вы зможаце ўбачыць, куды ісці.

And it's only by stepping out of your life and the world

І толькі адступіўшыся на момант ад свайго жыцця і свету,

that you can see what you most deeply care about

вы зможаце ўбачыць, што вам насамрэч дорага,

and find a home.

і знайсці свой дом.

And I've noticed so many people now

Я заўважыў, як шмат людзей

take conscious measures to sit quietly for 30 minutes

робяць сапраўдныя намаганні, каб спакойна праседзець 30 хвілін штораніцы,

every morning just collecting themselves

проста каб сабрацца з думкамі,

in one corner of the room without their devices,

у кутку свайго пакоя, без усялякай электронікі,

or go running every evening,

або бегаюць штовечар,

or leave their cell phones behind

або адкладаюць свае тэлефоны,

when they go to have a long conversation with a friend.

калі ідуць пагутарыць з сябрам.

Movement is a fantastic privilege,

Рух -- гэта неверагодны прывілей,

and it allows us to do so much that our grandparents

і ён дазваляе нам зрабіць нашмат больш, чым нашы дзяды

could never have dreamed of doing.

маглі б калі-небудзь нават уявіць.

But movement, ultimately,

Але з іншага боку, рух

only has a meaning if you have a home to go back to.

мае сэнс толькі калі ў вас ёсць, куды вяртацца дадому.

And home, in the end, is of course

І у рэшце рэшт, дом - гэта, вядома

not just the place where you sleep.

не толькі месца, дзе вы спіцё.

It's the place where you stand.

Гэта месца, дзе вы крэпка стаіцё.

Thank you.

Дзякуй.

(Applause)

(Плясканні)