A rare galaxy that's challenging our understanding of the universe | Burçin Mutlu-Pakdil

Translator: Zeyar Htun Reviewer: Myo Aung

There are more than a trillion galaxies in the universe.

စင်ကြာ၀ဠာထဲမှာ ကြယ်စု တစ် ထရီလီယံ ကျော်ရှိတယ်။

And my team discovered an extremely rare one,

ကျမအဖွဲ့ကတော တကယ့်ကိုရှားတဲ့ ကြယ်စုတစ်စုကို တွေ့ခဲ့တယ်၊

a galaxy that doesn't look quite like anything observed before.

အရင်တွေ့ထားတဲ့ကြယ်စုတွေနဲ့ လုံး၀မတူပါဘူး။

This galaxy is so peculiar,

ဒီကြယ်စုက သိပ်ထူးခြားတယ်၊

that it challenges our theories and our assumptions

စကြာ၀ဠာဘယ်လိုဖြစ်တည်တယ်ဆိုတဲ့ ကျမတို့ ယူချက်တွေ၊ သီ၀ရီတွေကို

about how the universe works.

စိန်ခေါ်နေသလို ဖြစ်လာစေတယ်။

The majority of the galaxies are spiral,

ကြယ်စုအများစုက ဝဲကတော့ပုံပါ၊

similar to our own Milky Way.

ကျမတိုရဲ့နဂါးငွေ့တန်းကြီးလိုပေါ့၊

We have strong theories about how these common galaxies form and evolve.

ဒီလိုကြယ်စုတွေဖွဲ့စည်းဖြစ်တည်ပုံ သီ၀ရီ ကျမတို့မှာ အခိုင်အမာရှိပြီးသားပါ။

But we don't understand how rare galaxies form and evolve.

ဒါပေမဲ့ ရှားပါးကြယ်စုတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီးတော့ မရှိသေးပါဘူး။

An especially puzzling rare case is Hoag's Object.

အထူးသဖြင့် Hoag's Object လိုမျိုးမှာပါ့။

It has a very symmetric central body surrounded by a circular outer ring,

သူ့မှာက အပြင်မှာ တစ်ကွင်းပတ်ထားတဲ့ ဗဟိုကြယ်စုတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်၊

with nothing visible connecting them.

အဲဒီက ဆက်မနေဘူးဆိုတာကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မြင်နိုင်တယ်။

Hoag-type galaxies are among the rarest types of galaxies currently known.

ဟော့ ကြယ်စုမျိုးက ကျမတို့သိနိုင်တာ နည်းတဲ့ ကြယ်စုထဲမှာပါတယ်

There are fewer than one in 1,000 galaxies.

ဒါမျိုးကြယ်စုက တစ်ထောင်မှာ တစ်ခုမရှိပါဘူး။

It's a mystery how the stars in the outer ring are just floating there

အပြင်မှာပတ်နေတဲ့ကြယ်တွေ ပတ်နေပုံက ဆန်းပါတယ်၊

in such an orderly manner.

စနစ်တကျ ပတ်နေကြတာပါ။

That's interesting, right?

စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတယ်နော်။

Hold on.

ဆက်နားထောင်ကြပါ။

Things are about to get more mysterious.

ပိုပြီးဆန်းကြယ်တာမျိုးတွေ ဆက်လာပါမယ်

The galaxy that my team discovered is even rarer

ကျမတို့တွေ့ခဲ့တဲ့ကြယ်စုက ပိုရှားပါးပါတယ်၊

and much more complex than that.

အဲဒီထက်ပိုလည်း ရှုပ်ထွေးပါတယ်။

You know, sometimes, you search and search for these objects,

တခါတလေ ကိုယ်က အဲဒီလိုအရာတွေကို လေ့လာပါရဲ့၊

and you find nothing.

ဘာမှမတွေ့တာပဲအဖတ်တင်တယ်။

But sometimes, it just appears in the background,

တခါတလေတော့လည်း အဖြေက ကိုယ်မကြည့်မိတဲ့အဲဒီအရာရဲ့

when you are not even looking for it.

နောက်ကျောမှာရှိနေပြန်တယ်။

This system looks very similar to Hoag's Object,

ဒီပုံစံက Hoag's Object နဲ့သွားတူပါတယ်၊

with its central body and circular outer ring.

အလယ်က ကြယ်စုကို အပြင်ကြယ်ဝိုင်းကပတ်ထားတယ်။

We got very excited and thought we discovered another Hoag's Object.

နောက်ထပ် Hoag's Object တစ်ခု တွေ့ပြီဆိုပြီး ကျမတို့ စိတ်လှုပ်ရှားမိတယ်။

But my research showed this is an entirely new galaxy type,

သုတေသနလုပ်ကြည့်တော့ ဒါက တမူထူးတဲ့ကြယ်စုဖြစ်နေပြန်တယ်၊

now commonly referred to as "Burçin's Galaxy."

အခု အဲဒါကို "Burçin ကြယ်စု" လို့ သိကြပါတယ်

(Laughs)

(ရယ်သံများ)

(Cheers) (Applause)

(အားပေးသံများ) (လက်ခုပ်တီးသံများ)

We will not be visiting this galaxy anytime soon.

အဲဒီကြယ်စုကို မကြာမီတွင် သွားလည်စရာ မရှိသေးပါဘူး။

It is approximately 359 million light years away from Earth.

သူက ကမာ္ဘကနေဆို အလင်းနှစ် ၃၅၉ သန်းနီးပါး ဝေးတယ်။

You may think this is far.

ဒါကို ဝေးတယ်လို့ ရှင်တို့ပါထင်ကြမယ်။

Well, actually, this is one of the nearby galaxies.

တကယ်တော့ အဲဒီကြယ်စုက ကျမတို့နဲ့ အနီးဆုံးကြယ်စုထဲက တစ်ခုပါ။

I study this object in different light --

ဒီကြယ်စုကို အနီအောက်ရောင်ခြည်-

in ultraviolet, optical and near-infrared.

ခရမ်းလွန်ရောင်ခြည်သုံးပြီး လေ့လာကြည့်တယ်။

Small details on our body, like a scar or wrinkles,

ကျမတို့ကိုယ်က အမာရွတ်၊ အရေးအကြောင်း အသေးစိတ်လေးတွေက

tell the story of our lives.

ကျမတို့ အသက်ကိုပြောနေသလိုပဲ

Similarly, a galaxy's structure in different light

တခြားအလင်းတစ်ခုနဲ့ ကြယ်စုဖွဲ့စည်းပုံကို

can help us trace back their origin and evolution.

ကြည့်ရင် သူတို့မူလဘူတဖြစ်တည်လာပုံကို ခြေရာကောက်နိုင်ပါတယ်။

How do I look for these details?

ဒီအသေးစိတ်ကို ကျမ ဘယ်လိုရှာခဲ့ပါလဲ။

I model the bright central body

အလယ်က လင်းနေတဲ့ ဗဟိုချက်ပစ္စည်းကို ပုံစံထုတ်

and remove my model from the image

ပုံထဲကနေ အဲဒီပစ္စည်းကို ဖယ်တယ်၊

to check for any hidden features,

ပျောက်ကွယ်နေတဲ့ အင်္ဂါရုပ်တွေကို စစ်ဖို့လေ၊

because a bright structure in a galaxy may blind our views of faint features,

ကြယ်စုက လင်းနေရင် မှိန်နေတဲ့အင်္ဂါရပ်ကို ကျမတို့ မမြင်ဖြစ်တတ်ပါတယ်၊

just like using sunglasses when you are blinded by the intense light.

အလင်းစူးတဲ့လို့ မမြင်ရတဲ့အခါ နေကာမျက်မှန်တပ်သလိုပေါ့။

The result was a big surprise.

ရလဒ်က အံ့ဩဖို့ကောင်းပါတယ်။

This galaxy doesn't just have an outer ring,

အီကြယ်စုက အပြင်ကြယ်ဝန်း ရှိရုံတင်မကပါဘူး၊

it has an additional, diffused inner ring.

အတွင်းမှာလည်း နောက်ထပ် ကြယ်ဝန်းရှိနေတယ်။

We were having a hard time explaining the origin of the outer ring

ဒီတော့ Hoag အမျိုးအစားကြယ်စုတွေမှာ အပြင်ကြယ်ဝန်းဖြစ်လာပုံ ရှင်းဖို့

in Hoag-type galaxies.

ကျမတို့ အခက်ကြုံရပါတယ်။

Now we also need to explain this mysterious second ring.

အခုတော့ ဒုတိယကြယ်ဝန်းကို ရှင်းဖို့ လိုလာပြန်ပါပြီ။

There is currently no known mechanism

ဒီလိုထူးခြားတဲ့ကြယ်စုမှာရှိတဲ့ အတွင်းကြယ်ဝန်းအကြောင်း

that can explain the existence of an inner ring in such a peculiar galaxy.

ရှင်းပြနိုင်တဲ့ယန္တယားမရှိသေးပါဘူး။

So the discovery of Burçin's Galaxy clearly highlights the gap

Burçin ကြယ်စုကို တွေ့တာက ကြယ်စုဖြစ်တည်ပုံအကြောင်း

in our knowledge of galaxy evolution.

ကျမတို့သိမှုမှာ ဟာချက်ရှိနေပြီ ဆိုတာကိုပြနေတယ်။

Further research into how this extremely rare galaxy was formed

ဒီလိုရှားပါးကြယ်စုရဲ့ဖွဲ့စည်းပုံကို သုတေသန ထပ်လုပ်တာက

can provide us with new clues on how the universe works.

စကြ၀ဠာဖြစ်တည်ပုံအကြောင်း သဲလွန်စအသစ်တွေ ရနိုင်ပါတယ်။

This discovery tells us that we still have a lot to learn,

ကျမတို့ဟာ သင်ယူဖို့အများကြီးရှိနေသေးတယ်၊

and we should keep looking deeper and deeper in space

အာကာသထဲ နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်းဆက်ပြီး လေ့လာဖို့လိုသေးတယ်၊

and keep searching for the unknown.

မသိတာတွေ ဆက်လေ့လာရမှာကို ဒီတွေ့ရှိမှုက ထောက်ပြနေတယ်

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)