A new class of drug that could prevent depression and PTSD | Rebecca Brachman

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

So the first antidepressants were made from, of all things,

ဒီတော့ ပထမဆုံး စိတ်ကျ ကာကွယ်ဆေးတွေဟာ ဒုံးပျံလောင်စာဆီ၊ ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ် လက်ကျန်

rocket fuel, left over after World War II.

ရှိသမျှအရာတွေကနေ လုပ်ခဲ့တာပါ။

Which is fitting, seeing as today, one in five soldiers develop depression,

ယနေ့ မြင်ရတဲ့အတိုင်း စိတ်ဓာတ်ကျတာ (သို့) စိတ်ဖိစီးမှုရောဂါ (သို့) နှစ်ခုစလုံးရတဲ့

or post-traumatic stress disorder or both.

စစ်သားငါးယောက်မှာ တစ်ယောက်နဲ့တော့ အံကိုက်နေတုန်းပဲ။

But it's not just soldiers that are at high risk for these diseases.

ဒါပေမဲ့ ဒီရောဂါတွေအတွက် ဘေးဖြစ်မှု မြင့်တာက စစ်သားတွေပဲ မဟုတ်ဘူး။

It's firefighters, ER doctors, cancer patients, aid workers, refugees --

မီးသတ်သမားတွေ၊ အရေးပေါ် ဆရာဝန်တွေ၊ ကင်ဆာဝေဒနာရှင်၊ ကူညီရေးလုပ်သား၊ဒုက္ခသည်တွေ

anyone exposed to trauma or major life stress.

စိတ်သောက (သို့) ကြီးမားတဲ့ ဘဝဖိစီးမှုနဲ့ ထိတွေ့သူတိုင်းပါ။

And yet, despite how commonplace these disorders are,

ရှိသေးတာ ဒီရောဂါတွေဖြစ်တာက အတွေ့များတယ်ဆိုပေမဲ့

our current treatments, if they work at all,

ကျွန်မတို့ ကုသမှုတွေက လုံးဝ အလုပ်ဖြစ်တယ်ဆိုရင်

only suppress symptoms.

ရောဂါ လက္ခဏာတွေလောက်ပဲ ထိန်းချုပ်ပေးတာပါ။

In 1798, when Edward Jenner discovered the first vaccine --

၁၇၉၈ မှာ Edward Jenner က ပထမဆုံး ကာကွယ်ဆေးတွေ့ရှိစဉ်က

it happened to be for smallpox --

ရေကျောက်ရောဂါနဲ့ ကြုကြိုက်ခဲ့တာပါ၊

he didn't just discover a prophylactic for a disease,

ရောဂါတစ်ခု ကာကွယ်ဆေးကို တွေ့ရှိခဲ့ရုံသာမက

but a whole new way of thinking:

ဒီဆေးဟာ ရောဂါကို ကွယ်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့

that medicine could prevent disease.

တွေးခေါ်ပုံ အသစ်စက်စက်တစ်ခု​ေရာပါ။

However, for over 200 years,

ဒါပေမဲ့ နှစ် ၂၀၀ ကျော်တိုင်တိုင်

this prevention was not believed to extend to psychiatric diseases.

ဒီကာကွယ်မှုကို စိတ်ပိုင်း ရောဂါတွေဆီ တိုးချဲသုံးရနိုင်တာကို မယုံကြည်ခဲ့ကြဘူး။

Until 2014, when my colleague and I accidentally discovered

၂၀၁၄ ကျမှ ကျွန်မနဲ့ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက်တွေဟာ စိတ်ဓာတ်ကျမှုနဲ့ PTSD ကို တားနိုင်လောက်တဲ့

the first drugs that might prevent depression and PTSD.

ပထမဆုံး ဆေးဝါးကို အမှတ်မထင် တွေ့ရှိခဲ့တယ်။

We discovered the drugs in mice,

ဒီဆေးတွေကို ကြွက်တွေမှာတွေ့ပြီး

and we're currently studying whether they work in humans.

လူသားတွေအတွက် အလုပ်ဖြစ်၊ မဖြစ်ကို လောလောဆယ် လေ့လာနေပါတယ်။

And these preventative psychopharmaceuticals

ဒီ ကာကွယ်တဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာဆေးဝါးတွေက

are not antidepressants.

စိတ်ကျရောဂါ ကာကွယ်ဆေးမဟုတ်ပါဘူး။

They are a whole new class of drug.

ဆေးအမျိုးအစား အသစ်စက်စက်ပါ။

And they work by increasing stress resilience,

စိတ်ဖီစီးမှု ခံနိုင်ရည်တိုးပေးလျက် လုပ်ဆောင်တယ်။

so let's call them resilience enhancers.

ဒီတော့ ခံနိုင်ရည် တိုးမြှင့်ဆေးတွေလို့ ခေါ်ရအောင်။

So think back to a stressful time that you've since recovered from.

ဒီတော့ သင် သက်သာခဲ့ဖူးတဲ့ စိတ်ဖိစီးတဲ့ ကာလတစ်ခုဆီ ပြန်သွားအောင်။

Maybe a breakup or an exam, you missed a flight.

ကွာရှင်းတာ(သို့)စာမေးပွဲ လေယာဉ် နောက်ကျတာ တစ်ခုခုပေါ့။

Stress resilience is the active biological process

စိတ်ဖိစီးမှု ခံနိုင်ရည်ဟာ စိတ်ဖိစီးမှုအပြီးမှာ

that allows us to bounce back after stress.

ပြန်ထလာခွင့်ပေးတဲ့ တက်ကြွတဲ့ ဇီဝဖြစ်စဉ်တစ်ခုပါ။

Similar to if you have a cold and your immune system fights it off.

အအေးမိတဲ့အခါ သင့်ကိုယ်ခံအားက တိုက်ခိုက်ပေးတာနဲ့ ဆင်တူတယ်။

And insufficient resilience

အတော်အသင့် သိသာတဲ့ စိတ်ဖိစီးစေတာနဲ့

in the face of a significant enough stressor,

ကြုံရတဲ့ မလုံလောက်တဲ့ ခံနိုင်ရည်ဟာ စိတ်ဓာတ်ကျခြင်းလို

can result in a psychiatric disorder, such as depression.

စိတ်ရောဂါတစ်ခု အကျိုးဆက်ဖြစ်ပေါ်နိုင်တယ်။

In fact, most cases of major depressive disorder

တကယ်တမ်းက အဓိကျ စိတ်ကျရောဂါရဲ့ ရောဂါအများစုဟာ

are initially triggered by stress.

အစပိုင်းမှာ စိတ်ဖိစီးမှုက အစပျိုးပေးတယ်။

And from what we've seen so far in mice,

ကြွက်တွေမှာ တွေ့ရသလောက်ကနေ

resilience enhancers can protect against purely biological stressors,

ခံနိုင်ရည် တိုးမြှင့်ဆေးတွေက ဖိစီးမှု ဟိုမုန်းတွေလို ဇီဝ စိတ်ဖိစီးစေတာတွေနဲ့

like stress hormones,

အနိုင်ကျင့်မှု၊ အထီးကျန်မှုလို

and social and psychological stressors, like bullying and isolation.

လူမှုရေးနဲ့ စိတ်ပိုင်း စိတ်ဖီစီးစေတာ တွေကို ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။

So here is an example where we gave mice

ဒါကကြွက်တွေကို မြင့်မားတဲ့

three weeks of high levels of stress hormones.

စိတ်ဖိစီးမှုဟိုမုန်းအဆင့် သုံးပတ်ပေးတဲ့ နမူနာတစ်ခုပါ။

So, in other words, a biological stressor without a psychological component.

တစ်နည်းဆိုရရင် စိတ်ပိုင်း ပေါင်းစပ်မှု မပါတဲ့ ဇီဝပိုင်း စိတ်ဖိစီးစေတာတစ်ခုပါ။

And this causes depressive behavior.

ဒါက စိတ်ဓာတ်ကျတဲ့ အပြုအမူကိုဖြစ်စေတယ်။

And if we give three weeks of antidepressant treatment beforehand,

ကြိုတင်ပြီး ဓိတ်ကျရောဂါ ကာကွယ်ဆေး သုံးပတ်တာ ကုသမှုပေးထားရင်

it has no beneficial effects.

ဘာကောင်းကျိုးမှ မရှိပါဘူး။

But a single dose of a resilience enhancer given a week before

ဒါပေမဲ့ တစ်ပတ်ကြိုပေးထားတဲ့ ခံနိုင်ရည် တိုးမြှင့်ဆေးတစ်ခွက်စာဟာ

completely prevents the depressive behavior.

စိတ်ဓာတ်ကျတဲ့ အပြုအမူကို လုံးဝ ဟန့်တားပေးပါတယ်။

Even after three weeks of stress.

စိတ်ဖိစီးမှု သုံးပတ်အကြာမှာတောင်ပါ။

This is the first time a drug has ever been shown

ဒါဟာ စိတ်ဖိစီးမှုရဲ့ အပျက်သဘော သက်ရောက်မှုတွေကို တားဆီးဖို့

to prevent the negative effects of stress.

ပထမဆုံးအကြိမ် ပြသဖူးတဲ့ ဆေးဝါးတစ်ခုပါ။

Depression and PTSD are chronic, often lifelong, clinical diseases.

စိတ်ဓာတ်ကျခြင်းနဲ့ PTSD ဟာ နာတာရှည်၊ မကြာခဏတော့ တစ်သက်လုံး ကုသရတဲ့ ရောဂါတွေပါ။

They also increase the risk of substance abuse, homelessness,

မူးယစ်ဆေးသုံးစွဲမှုနဲ့ အိမ်ယာမဲ့မှု၊ နှလုံးရောဂါ၊ အယ်လ်ဇိုင်းမားနဲ့

heart disease, Alzheimer's, suicide.

မိမိကိုယ်ကိုယ်သတ်သေမှု ဘေးတွေကိုပါ တိုးပွားစေပါတယ်။

The global cost of depression alone is over three trillion dollars per year.

စိတ်ကျရောဂါအတွက် တစ်ကမ္ဘာလုံးကုန်ကျမှုက တစ်နှစ် ဒေါ်လာ သုံးထရီလီယန်ကျော်တယ်။

But now, imagine a scenario where we know someone is predictively

ဒါပေမဲ့ အခုတော့ ပြင်းထန်တဲ့ စိတ်ဖိစီးမှု ထိတွေ့ဖို့ ဘေးရှိတာ

at high risk for exposure to extreme stress.

ကြိုသိနေတဲ့ လူတစ်ဦးရှိတဲ့ မြင်ကွင်းတစ်ခုကို မြင်ကြည့်ပါ။

Say, a red cross volunteer going into an earthquake zone.

ငလျင်ဇုံတစ်ခုကို သွားတဲ့ ကြက်ခြေနီ စေတနာ့ဝန်ထမ်းတစ်ဦးဆိုပါစို့၊

In addition to the typhoid vaccine,

တိုက်ဖွိုက် ကာကွယ်ဆေးအပြင်

we could give her a pill or an injection of a resilience enhancer

သူမထွက်ခွာခင်မှာ သူ့ကို ဆေးလုံး (သို့) ခံနိုင်ရည် တိုးမြှင့်ဆေး

before she leaves.

ထိုးပေးနိုင်တယ်။

So when she is held at gunpoint by looters or worse,

ဒီတော့ တောကြောင်(သို့) ဒါထက်ဆိုးတာက သေနတ်နဲ့ ထောက်ခံထားရချိန်မှာ

she would at least be protected against developing depression or PTSD

အနည်းဆုံးတော့ စိတ်ဓာတ်ကျတာ (သို့) PTSD တိုးလာတာကို ဒီအဖြစ်နောက်မှာ

after the fact.

ကာကွယ်ပေးလိမ့်မယ်။

It won't prevent her from experiencing the stress,

ဓိဖိစီးမှု ခံစားခြင်းကနေ သူ့ကို ကာကွယ်ပေးမှာမဟုတ်ပေမဲ့

but it will allow her to recover from it.

ဒါကနေ သက်သာခွင့်တော့ ပေးလိမ့်မယ်။

And that's what's revolutionary here.

ဒါက ဒီမှာ လုံးလုံးပြောင်းလဲလိုက်တာပါ။

By increasing resiliency,

ခံနိုင်ရည်ကို တိုးပေးခြင်းအားဖြင့်

we can dramatically reduce her susceptibility to depression and PTSD,

စိတ်ဓာတ်ကျခြင်းနဲ့ PTSD ကို ခံနိုင်ရည် မရှိမှုကို သိသာစွာ လျော့ချပေးနိုင်တယ်

possibly saving her from losing her job, her home, her family or even her life.

ဖြစ်နိုင်တာက သူ့အလုပ်၊ သူ့အိမ်၊သူ့မိသားစု၊ သူ့အသက်ကိုတောင် ကယ်လိုက်တာပါ။

After Jenner discovered the smallpox vaccine,

Jenner က ရေကျောက် ကာကွယ်ဆေး တွေ့ရှိမှုနောက်မှာ

a lot of other vaccines rapidly followed.

အခြား ကာကွယ်ဆေးများစွာ နောက်က အမြန် လိုက်လာတယ်။

But it was over 150 years

ဒါပေမဲ့ ဒါက အဆုတ်ရောဂါ ကာကွယ်ဆေး

before a tuberculosis vaccine was widely available.

ကျယ်ပြန့်စွာ မရရှိခင် နှစ်ပေါင်း ၁၅၀ ကျော်ကပါ။

Why?

ဘာကြောင့်လဲ။

In part because society believed

တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းအားဖြင့် အဆုတ်ရောဂါက

that tuberculosis made people more sensitive and creative and empathetic.

လူတွေကို ပိုစိတ်ထိခိုက်လွယ်၊ ဖန်တီးတတ်၊ စာနာတတ်စေတယ်လို့ လူ့အဖွဲ့အစည်းက ယုံလို့ပါ။

And that it was caused by constitution and not biology.

ဒါဟာ ဖွဲ့စည်းပုံကြောင့်ဖြစ်ပြီး ဇီဝဗေကြောင့် မဟုတ်ပါ။

And similar things are still said today about depression.

စိတ်ဓာတ်ကျခြင်းနဲ့ပတ်သက်ပြီး အလားတူတွေ ယနေ့အထိ ပြောတုန်းပါ။

And just as Jenner's discovery opened the door

Jenner ရဲ့ တွေ့ရှိမှုက ၎င်းနောက်က လိုက်လာတဲ့

for all of the vaccines that followed after,

ကာကွယ်ဆေးအားလုံးကို တံခါးဖွင့်ပေးခဲ့သလိုပဲ

the drugs we've discovered open the possibility of a whole new field:

ကျွန်မတို့ တွေ့ရှိတဲ့ ဆေးဝါးတွေက နယ်ပယ်သစ်ရဲ့ ဖြစ်နိုင်ခြေကို ဖွင့်ပေးတာပါ။

preventative psychopharmacology.

ကာကွယ်နိုင်တဲ့ စိတ်ရောဂါဆေးဝါးပါ။

But whether that's 15 years away,

ဒါပေမဲ့ နောက် ၁၅ နှစ်အတွင်းလား

or 150 years away,

နှစ် ၁၅၀ အတွင်းလားဆိုတာကတော့

depends not just on the science,

သိပ္ပံပညာအပေါ်မှာ မူတည်ပါတယ်၊

but on what we as a society choose to do with it.

ဒါပေမဲ့ ဒီကန​ေ လူ့အဖွဲ့အစည်း အနေနဲ့ ကျွန်မတို့ လုပ်ဖို့ ရွေးတာပါ။

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)