A new class of drug that could prevent depression and PTSD | Rebecca Brachman

Translator: Daban Q. Jaff Reviewer: Razaw S. Bor

So the first antidepressants were made from, of all things,

یەکەم دژە خەمۆکی دروست کرا، لە هەموو ئەو شتانە،

rocket fuel, left over after World War II.

سوتەمەنی موشەکی بەجێماو لە جەنگی جیهانی دووەم.

Which is fitting, seeing as today, one in five soldiers develop depression,

کە لەمڕۆدا دیارە، یەک لە پێنج سەرباز توشی خەمۆکی دەبێت،

or post-traumatic stress disorder or both.

یان گوشاری دوای ڕاتەکین یاخود هەر دووکیان.

But it's not just soldiers that are at high risk for these diseases.

بەڵام تەنیا سەربازەکان ڕووبەڕووی مەترسی توشبو,ن بەم نەخۆشیانە نابنەوە.

It's firefighters, ER doctors, cancer patients, aid workers, refugees --

ئاگرکوژێنەوەکان، پزیشکی فریاکەوتن، نەخۆشی شێرپەنجە، کارمەندی فریاکەوتن، پەنابەرەکان

anyone exposed to trauma or major life stress.

هەر کەسێک توشی ڕاتەکین یاخود هەر جۆرێکی تری فشاری ژیان ببێتەوە.

And yet, despite how commonplace these disorders are,

و هێشتا، سەرەڕای بەربڵاوی ئەم ناڕێکیانە،

our current treatments, if they work at all,

چارەسەرەکانمان لە ئێستادا، ئەگەر کار بکەن،

only suppress symptoms.

تەنیا نیشانەکان دادەمرکێننەوە.

In 1798, when Edward Jenner discovered the first vaccine --

لە ١٧٩٨، کاتێک ئێدوارد جێنەر یەکەم ڤاکسینی دۆزیەوە

it happened to be for smallpox --

بۆ چارەسەری نەخۆشی ئاوڵە بوو

he didn't just discover a prophylactic for a disease,

تەنیا چارەسەری ڕێگری لە نەخۆشیەکە نەدۆزیەوە،

but a whole new way of thinking:

بەڵکو ڕێگەیەکی تەواو نوێ بۆ بیرکردنەوە:

that medicine could prevent disease.

کە دەرمان دەتوانێت ڕێگری لە نەخۆشی بکات.

However, for over 200 years,

هەر چۆنێک، بۆ ماوەی ٢٠٠ ساڵ،

this prevention was not believed to extend to psychiatric diseases.

ئەم ڕێگەیە بۆ ناڕێکی دەروونی باوەڕپێکراو نەبوو.

Until 2014, when my colleague and I accidentally discovered

هەتا ٢٠١٤، کاتێک من و هاوپۆلەکەم بە ڕێکەوت دۆزیمانەوە

the first drugs that might prevent depression and PTSD.

یەکەم دەرمان کە لەوانەیە ڕێگری بکات لە PTSD خەمۆکی یان

We discovered the drugs in mice,

دەرمانەکەمان بۆ مشک تاقیکردەوە،

and we're currently studying whether they work in humans.

ئێستاش لێکۆڵینەوە دەکەین کە ئایا بۆ مرۆڤ شیاوە.

And these preventative psychopharmaceuticals

و ئەم دەرمانە دەروونیانە

are not antidepressants.

دژە خەمۆکی نین.

They are a whole new class of drug.

بەڵکو جۆرێکی نوێن لە دەرمان.

And they work by increasing stress resilience,

و کار دەکەن بە بەرزبونەوەی جیڕی گوشار،

so let's call them resilience enhancers.

بۆیە با پێیان بڵێین بەرزکەرەوەی جیڕی.

So think back to a stressful time that you've since recovered from.

ئینجا بیر لەو کاتە پڕ گوشارە بکەرەوە کە تێت پەڕاندووە.

Maybe a breakup or an exam, you missed a flight.

،لەوانەیە بەهۆی جیابونەوە یان تاقیکردنەوە لە دەست چوونی گەشتێک.

Stress resilience is the active biological process

جیڕی گوشاری دەروونی پڕۆسەیەکی چالاکی زیندەییە

that allows us to bounce back after stress.

کە ڕێگەمان دەدات ئاسایی ببینەوە دوای گوشار

Similar to if you have a cold and your immune system fights it off.

هاوشێوەی ئەوەی ئەگەر سەرمات بوبێت سیستەمی بەرگریت شەڕی لەگەڵ بکات.

And insufficient resilience

جیڕی بەش نەکردوو

in the face of a significant enough stressor,

لە دژی گوشارێکی زۆر گرینگ،

can result in a psychiatric disorder, such as depression.

ئەنجامەکەی لەوانەیە ناڕێکی دەروونی بێت وەک خەمۆکی.

In fact, most cases of major depressive disorder

لە ڕاستیدا زۆربەی حاڵەتەکان لە ناڕێکی خەمۆکی هەمەجۆر

are initially triggered by stress.

لە سەرەتادا بەهۆی گوشار جوڵاون.

And from what we've seen so far in mice,

ئەوەی تائێستا لە مشکەکان تێبینیمان کردووە،

resilience enhancers can protect against purely biological stressors,

باشتر کردنی جیڕی دەتوانێت پارێزگاری بکات لە خەمۆکی زیندەیی،

like stress hormones,

وەک هۆڕمۆنەکانی گوشار،

and social and psychological stressors, like bullying and isolation.

و گوشاری کۆمەڵایەتی و دەروونی وەک هەڵەشەی و گۆشەگیری.

So here is an example where we gave mice

لێرەدا ئەو نمونەیەی دامان بە مشکەکان

three weeks of high levels of stress hormones.

سێ هەفتە لە پلەی بەرزی هۆڕمۆنەکانی گوشار.

So, in other words, a biological stressor without a psychological component.

ئینجا بەشێوەیەکی تر، گوشارێکی زیندەیی بە پێی پێکهاتەی دەروونی.

And this causes depressive behavior.

ئەمەش دەبێتە هۆی ڕەفتاری خەمۆکی.

And if we give three weeks of antidepressant treatment beforehand,

و ئەگەر سێ هەفتە چارەسەری دژە خەمۆکیمان بە مشکەکان دابا،

it has no beneficial effects.

هیچ کاریگەری بەسوودی نەدەبوو،

But a single dose of a resilience enhancer given a week before

بەڵام پێدانی یەک بەرزکەرەوەی جیڕی هەفتەیەک

completely prevents the depressive behavior.

پێشتر، بە تەواوی ڕێگری دەکرد لە ڕەفتاری خەمۆکی.

Even after three weeks of stress.

تەنانەت دوای سێ هەفتەش لە گوشاری دەروونی.

This is the first time a drug has ever been shown

ئەمە یەکەم جارە دەرمانەکە بیسەلمینێت

to prevent the negative effects of stress.

ڕێگری دەکات لە کاریگەریە نەرێنیەکانی خەمۆکی.

Depression and PTSD are chronic, often lifelong, clinical diseases.

خەمۆکی وپی تی ئێس دی نەخۆشی درێژخایەنن ، بە درێژایی ژیان

They also increase the risk of substance abuse, homelessness,

هەروەک بەرزکردنەوەی مەترسی ئاڵودە بوون، دەربەدەری،

heart disease, Alzheimer's, suicide.

نەخۆشی دڵ، ئەلزەهایمەر، خۆکوژی.

The global cost of depression alone is over three trillion dollars per year.

تێچووی جیهانی بەتەنیا بۆخەمۆکی ساڵانە نزیکەی سێ تریلۆن دۆلارە.

But now, imagine a scenario where we know someone is predictively

بەڵام ئێستا وابیربکەنەوە کە سینارۆیەک هەیە دەزانیت کەسێک

at high risk for exposure to extreme stress.

توشی مەترسی گوشارێکی زۆر دەبێتەوە.

Say, a red cross volunteer going into an earthquake zone.

با بڵێین خۆبەخشیکی خاچی سور دەچیتە ناوچەی بومەلەرزە.

In addition to the typhoid vaccine,

سەرەڕای ڤاکسینی تیفۆید،

we could give her a pill or an injection of a resilience enhancer

دەتوانین حەبێک یان دەرزیەکی بەرزکردنەوەی جیڕی لێ بدەین

before she leaves.

پێش ئەوەی بڕوات.

So when she is held at gunpoint by looters or worse,

کەواتە لە ژێرحاڵەتی هەڕەشەی چەک لە لایەن دزەکان یان خراپتر،

she would at least be protected against developing depression or PTSD

بە لایەنی کەم دەتوانرێ بپارێزرێت لە توشبوون PTSD بە خەمۆکی یان

after the fact.

دوایی ڕووداوەکە.

It won't prevent her from experiencing the stress,

ڕێگری ناکات لە ئەزموونکردنی گوشارەکە،

but it will allow her to recover from it.

بەڵکو ڕێگەی دەدات چاک ببێتەوە.

And that's what's revolutionary here.

کەوایە شۆڕشەکە لێرەدایە

By increasing resiliency,

بە بەرزکردنەوەی جیڕی،

we can dramatically reduce her susceptibility to depression and PTSD,

بەلایەنی کەم دەتوانرێت بپارێزرێت لە توشبوون PTSD بە خەمۆکی یان

possibly saving her from losing her job, her home, her family or even her life.

و بپارێزرێت لە لەدەستدانی کارەکەی ، مالەکەی ،خێزان و ژیانی.

After Jenner discovered the smallpox vaccine,

دوایی ئەوەی جینەر ڤاکسینی ئاوڵەی دۆزیەوە،

a lot of other vaccines rapidly followed.

ژمارەیەکی زۆری ڤاکسینی تر بە خێرای دۆزرانەوە.

But it was over 150 years

بەڵام کارەکە ١٥٠ساڵی ویست

before a tuberculosis vaccine was widely available.

پێش ئەوەی ڤاکسینی نەخۆشی سیل بەردەست بێت بە بەڕبڵاوی.

Why?

بۆچی؟

In part because society believed

لەلایەکەوە چونکە کۆمەڵگە بڕوای وابوو

that tuberculosis made people more sensitive and creative and empathetic.

نەخۆشی سیل خەڵکی هەستیارتر و داهێنەرتر و بەسۆزتر کردووە.

And that it was caused by constitution and not biology.

و نەخۆشیەکە بەهۆی دەستورە نەک زیندەزانی.

And similar things are still said today about depression.

و شتی هاوشێوە هێشتا لە ئەمڕۆدا دەوترێت لەسەر خەمۆکی.

And just as Jenner's discovery opened the door

هەروەک جێنەر دەرگەی بە ڕووی

for all of the vaccines that followed after,

هەموو ڤاکسینەکانی تردا کردەوە لە دوایی ئەمە

the drugs we've discovered open the possibility of a whole new field:

دەرمانی دۆزراوەی ئێمە بوارێکی تەواو نوێ دەکاتەوە:

preventative psychopharmacology.

زانستی دەرمانی چارەسەری دەروونی.

But whether that's 15 years away,

بەڵام چی ئەگەر ئەوەی ١٥ ساڵ،

or 150 years away,

یاخود ١٥٠ساڵ دوور بێت،

depends not just on the science,

تەنیا پشت بەزانست نابەستێت،

but on what we as a society choose to do with it.

بەڵام چۆن دەبێت وەک کۆمەڵگە ئەمە هەڵبژێرین.

Thank you.

سوپاستان دەکەم.

(Applause)

چەپڵە