Why you should talk to strangers | Kio Stark

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

There are things we say

ကျွန်မတို့က

when we catch the eye of a stranger

သူစိမ်းတစ်ယောက် (သို့) ဖြတ်လျှောက်သွားတဲ့

or a neighbor walking by.

အိမ်နီးနာချင်းနဲ့ မျက်စိဆုံတဲ့အခါ

We say, "Hello, how are you?

ဟဲလို၊ နေကောင်းလားလို့ ပြောတဲ့ စကားလုံးတွေ ရှိပါတယ်။

It's a beautiful day.

နေ့ကလေးက သာယာတယ်နော်၊

How do you feel?"

ဘယ်လို ခံစားမိလဲဟင်။

These sound kind of meaningless, right? And, in some ways, they are.

ဒါတွေက အဓိပ္ပါယ်မဲ့သလိုမျိုး ထင်ရတယ်နော်၊ ပြီးတော့ အတန်အသင့်တော့ ဟုတ်တယ်လေ။

They have no semantic meaning.

သူတို့မှာ ဝေါဟာရ အနက်မရှိဘူးလေ။

It doesn't matter how you are or what the day is like.

ကိုယ်ဘယ်လို နေနေ ဒါမှမဟုတ် နေ့ကဘယ်လိုဖြစ်ဖြစ် အရေးမပါဘူးလေ။

They have something else.

သူတို့မှာ ဒီ့ပြင်အရာ ရှိပါတယ်။

They have social meaning.

သူတို့မှာ လူမှုရေး အနက်ရှိပါတယ်။

What we mean when we say those things is:

ဒီလိုမျိုးတွေ ပြောတဲ့အခါ ကျွန်မတို့က သူတို့အား

I see you there.

တွေ့မြင်တာကို ဆိုလိုပါတယ်။

I'm obsessed with talking to strangers.

ကျွန်မ သူစိမ်းတွေနဲ့ စကားပြာရတာကို စွဲလမ်းနေပါတယ်။

I make eye contact, say hello,

မျက်လုံးချင်းဆုံပြီး နှုတ်ဆက်ပါတယ်၊

I offer help, I listen.

ကူညီပေးတယ်၊ နားထောင်ပေးတယ်။

I get all kinds of stories.

ဇာတ်လမ်းမျိုးစုံ ကျွန်မရတယ်။

About seven years ago, I started documenting my experiences

လွန်ခဲ့တဲ့ ခုနှစ်နှစ်က ဘာလို့ဆိုတာ ကြိုးစား မှန်းဆဖို့ ကိုယ့်ရဲ့

to try to figure out why.

အတွေ့အကြုံတွေကို မှတ်တမ်းစပြုခဲ့တယ်။

What I found was that something really beautiful was going on.

ကျွန်မ တွေ့ရှိလိုက်တာက ဆက်ဖြစ်နေတဲ့ တကယ့် လှပတဲ့ အရာတစ်ခုပါ။

This is almost poetic.

ကဗျာဆန်သလိုလို ဖြစ်သွားတယ်။

These were really profound experiences.

ဒါတွေဟာ တကယ့်ကို နက်ရှိုင်းတဲ့ အတွေ့အကြုံတွေပါ။

They were unexpected pleasures.

မျှော်လင့်မထားတဲ့ ကြည်နူးမှုတွေပါ။

They were genuine emotional connections.

စစ်မှန်တဲ့ စိတ်ပိုင်း ဆက်သွယ်ချက်တွေပါ၊

They were liberating moments.

လွတ်မြောက်နေတဲ့ တဒင်္ဂလေးတွေပါ။

So one day, I was standing on a corner waiting for the light to change,

ဒါနဲ့ တစ်နေ့ ထောင့်တစ်ထောင့်မှာ မီးပွိုင့်စောင့်နေတုန်းပေါ့၊

which, I'm a New Yorker,

ဆိုတာက New York သူဆိုတော့

so that means I was actually standing in the street on the storm drain,

တကယ်က ရေနှုတ်မြောင်းမှာရပ်ပြီး မီးပွိုင့်ပြောင်းတာ စောင့်နေတာ

as if that could get me across faster.

ပိုမြန်မြန် လမ်းကူးရမလားပေါ့။

And there's an old man standing next to me.

ကျွန်မဘေးမှာ ရပ်နေတဲ့ အသက် ၄၀

So he's wearing, like, a long overcoat and sort of an old-man hat,

လူကြီးတစ်ယောက်ရှိတယ်။ ကုတ်အကျီ အရှည်လိုနဲ အဖိုးအို ဦးထုပ်လိုမျိုး ဆောင်းထားတယ်။

and he looked like somebody from a movie.

ရုပ်ရှင်ကားထဲက တစ်ယောက်ယောက်ပုံ ပေါက်နေတယ်။

And he says to me,

သူက ကျွန်မကို

"Don't stand there. You might disappear."

"အဲဒီမှာ မရပ်နဲ့၊ မင်းပျောက်သွားလိမ့်မယ်။"

So this is absurd, right?

ဒါ အဓိပ္ပါယ်မရှိဘူး၊ နော်

But I did what he said. I stepped back onto the sidewalk.

ဒါပေမဲ့ သူပြောသလို လုပ်လိုက်တယ်၊ စကြံန်ဆီ ပြန်ဆုတ်လိုက်တယ်။

And he smiled, and he said,

ဒါနဲ့ သူကပြုံးပြီး ပြောတာက

"Good. You never know.

ကောင်းတယ်၊ မင်းမသိဘူး၊

I might have turned around,

ငါလှည့်ချင် လှည့်လိုက်မိမှာ၊

and zoop, you're gone."

စွပ်ကနဲဆို မင်းတော့ ပါသွားပြီ။

This was weird,

ဒါက လန့်စရာပါ။

and also really wonderful.

ပြီးတော့ လုံးဝလည်း ထူးဆန်းတယ်။

He was so warm, and he was so happy that he'd saved me.

သူဟာ အင်မတန်နွေးထွေးပြီး ကျွန်မကို ကယ်လိုက်တာဆိုပြီး အရမ်းပျော်နေတယ်။

We had this little bond.

ကျွန်မတို့မှာ ဒီ​လိုကြိုးလေး ရှိတယ်

For a minute, I felt like my existence as a person

ခဏအကြာမှာ လူတစ်ယောက်အနေနဲ့ ကျွန်မရဲ့ တည်ရှိမှုကို သတိထားခံရပြီး

had been noticed,

ကျွန်မဟာ ကယ်ထိုက်သူပါလို့

and I was worth saving.

ဆိုတာမျိုးခံစားရတယ်။

The really sad thing is,

တကယ် စိတ်မကောင်းစရာက

in many parts of the world,

ကမ္ဘာ့နေရာ အတော်များများမှာ

we're raised to believe that strangers are dangerous by default,

သူစိမ်းတွေဟာ ပင်ကိုယ်အားဖြင့် အန္တရာယ်ရှိတယ်၊ သူတို့ကို မယုံရဘူး၊

that we can't trust them, that they might hurt us.

ထိခိုက်အောင် လုပ်နိုင်တယ်လို့ ယုံကြည်ဖို့ သွန်သင်ခံရတာပါ။

But most strangers aren't dangerous.

ဒါပေမဲ့ သူစိမ်းအများစုက အန္တရာယ်မရှိပါဘူး။

We're uneasy around them because we have no context.

သူတို့နားမှာ မသက်မသာဖြစ်တာက ဆက်စပ်တဲ့ အကြောင်း မရှိလို့ပါ။

We don't know what their intentions are.

သူတို့ရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်တွေကို မသိဘူးလေ။

So instead of using our perceptions and making choices,

ဒီတော့ ထိုးထွင်းအမြင်သုံးပြီး ရွေးချယ်မှု လုပ်တာအစား

we rely on this category of "stranger."

ဒီ"သူစိမ်း"ဆိုတဲ့ အမျိုးအစားမှာ မူတည်လိုက်ကြတယ်။

I have a four-year-old.

ကျွန်မမှာ လေးနှစ်သား ကလေး ရှိတယ်၊

When I say hello to people on the street,

လမ်းပေါ်က လူတွေကို ကျွန်မ နှုတ်ဆက်တဲ့အခါ

she asks me why.

ဘာလို့လဲလို့ သူမကမေးတယ်၊

She says, "Do we know them?"

သူမက "သမီးတို့ သူတို့ကို သိလို့လား"

I say, "No, they're our neighbor."

ကျွန်မက "ဟင့်အင်း၊ တို့အိမ်နီးချင်းလေ"

"Are they our friend?"

"သမီးတို့ရဲ့ မိတ်ဆွေလား"

"No, it's just good to be friendly."

"ဟင့်အင်း၊ ရင်းနှီးအောင်လို့ပဲလေ။"

I think twice every time I say that to her,

သူမကို ဒါပြောတိုင်း နှစ်ခါ စဉ်းစားတယ်။

because I mean it, but as a woman, particularly,

အကြောင်းက ဆိုလိုတာက အထူးသဖြင့် မိန်းမတစ်ယောက်အနေနဲ့လေ။

I know that not every stranger on the street has the best intentions.

လမ်းပေါ်က သူစိမ်းတိုင်း အကောင်းဆုံး စိတ်ရင်း မရှိတာ သိပါတယ်။

It is good to be friendly, and it's good to learn when not to be,

ရင်းနှီးဖော်ရွေတာ ကောင်းပြီး မဖြစ်ချင်တဲ့အခါကို သိဖို့ကောင်းပါတယ်။

but none of that means we have to be afraid.

ဒါပေမဲ့ တစ်ခုမှ ကြောက်ဖို့လိုတယ်လို့ မဆိုလိုပါဘူး။

There are two huge benefits

အကြောက်တရားတွေထက် ဆင်ခြင်တုံတရားကိုသုံးခြင်းက

to using our senses instead of our fears.

ကြီးမားတဲ့ အကျိုးနှစ်ခုရှိပါတယ်။

The first one is that it liberates us.

ပထမက ကျွန်မတို့ကို လွတ်မြောက်စေတာပါ။

When you think about it,

ဒီအကြောင်းတွေးတဲ့အခါ

using perception instead of categories

အမျိုးအစားတွေထက် အသိအမြင်ကို သုံးခြင်းဟာ

is much easier said than done.

အတော်ကို အပြောလွယ် အလုပ်ခက်ပါ။

Categories are something our brains use.

အမျိုးအစားတွေက ဦးနှောက်တွေက သုံးတာတွေပါ။

When it comes to people,

လူတွေနဲ့ဆိုင်တဲ့အခါ

it's sort of a shortcut for learning about them.

ဒါဟာ သူတို့အကြောင်း လေ့လာဖို့ ဖြတ်လမ်းတစ်ခုလိုပါ။

We see male, female, young, old,

အထီး၊ အမ၊ ပျိုတယ်၊ အိုတယ်၊

black, brown, white, stranger, friend,

မည်းတယ်၊ ညိုတယ်၊ ဖြူတယ်၊ သူစိမ်း၊ မိတ်ဆွေလို့ မြင်ပြီး

and we use the information in that box.

သတင်းအချက်အလက်ကို ဒီဘူးထဲ ထည့်သုံးပါတယ်။

It's quick, it's easy

ဒါက မြန်တယ်၊ လွယ်တယ်၊

and it's a road to bias.

ပြီးတော့ ဘက်လိုက်ဖို့ လမ်းပဲလေ။

And it means we're not thinking about people as individuals.

ဆိုလိုတာက ကျွန်မတို့ဟာ လူတွေကို သီးခြားအဖြစ် မတွေးနေတာပါ။

I know an American researcher who travels frequently

အာရှအလယ်ပိုင်းနဲ့ အာဖရိကကို မကြာခဏ တစ်ယောက်တည်း ခရီးထွက်တဲ့

in Central Asia and Africa, alone.

အမေရိကန် သုတေသီကို သိတယ်။

She's entering into towns and cities

တကယ့်လူစိမ်းတစ်ယောက်အနေနဲ့

as a complete stranger.

မြို့ငယ်၊ မြို့ကြီးတွေကို ဝင်နေတာပါ။

She has no bonds, no connections.

သူမမှာ ပတ်သက်မှုတွေ၊ အဆက်အသွယ်တွေမရှိဘူး။

She's a foreigner.

သူမက အစိမ်းသက်သက်ပါ။

Her survival strategy is this:

သူမရဲ့ ရှင်ကျန်ရေး နည်းဗျူဟာက ဒါပါ၊

get one stranger to see you as a real, individual person.

သူစိမ်းတစ်ဦးကနေ သင့်ကို အမှန်အတိုင်း သီးခြားလူတစ်ဦးအဖြစ် မြင်အောင်လုပ်ပါ။

If you can do that, it'll help other people see you that way, too.

ဒါကို လုပ်နိုင်ရင် သင်ကလည်း အခြားသူတွေကို မြင်ဖို့ ကူညီပေးပါလိမ့်မယ်။

The second benefit of using our senses has to do with intimacy.

ဆင်ခြင်တုံတရားကို သုံးခြင်းရဲ့ ဒုတိယ အကျိုးက ရင်းနှီးမှုနဲ့ လုပ်ဖို့လိုတာပါ။

I know it sounds a little counterintuitive,

ဒါက နည်းနည်း ဗီဇစိတ်နဲ့ ဆန့်ကျင်ပုံရတာ သိပါတယ်။

intimacy and strangers,

ရင်းနှီးမှုနဲ သူစိမ်းတွေလေ။

but these quick interactions can lead to a feeling

ဒါပေမဲ့ ဒီလျင်မြန်တဲ့ တုံ့ပြန်ဆက်သွယ် မှုတွေဟာ လူမှုရေးပညာရှင်တွေ ခေါ်တဲ့

that sociologists call "fleeting intimacy."

"လျှပ်တစ်ပြက် ရင်းနှီးမှု"ဆိုတဲ့ ခံစားမှုတစ်ခုကို ဖြစ်စေနိုင်တယ်။

So, it's a brief experience that has emotional resonance and meaning.

ဒီတော့ ဒါက ခံစားမှုပိုင်း လှုံ့ဆော်မှုနဲ့ အဓိပ္ပါယ်ရှိတဲ့ တိုတောင်းတဲ့ အတွေ့အကြုံပါ။

It's the good feeling I got

ဒါက အဖိုးအိုကနေ ရေနှုတ်မြောင်းရဲ့

from being saved from the death trap of the storm drain by the old man,

မရဏထောင်ချောက်ကနေ အကယ်ခံ ရတာက ရလိုက်တဲ့ ကောင်းမွန်တဲ့ ခံစားမှုပါ။

or how I feel like part of a community

(သို့) တစ်ယောက်ယောက်ကို အလုပ်သွားတဲ့ ရထားပေါ်မှာ

when I talk to somebody on my train on the way to work.

စကားပြောတဲ့ခါလူမှုအဖွဲ့အစည်းရဲ့ အစိတ်အပိုင်းအဖြစ် ခံစားလိုက်ရပုံပါ။

Sometimes it goes further.

တစ်ခါတစ်ရံ ဒီထက်ပိုပါတယ်။

Researchers have found that people often feel more comfortable

သုတေသီတွေ တွေ့ရှိတာက လူတွေဟာ မကြာခဏတော့ သူစိမ်းတွေနဲ့ အဇ္ဈတ္တမှာ

being honest and open about their inner selves with strangers

ရိုးသား၊ ပွင့်လင်းခြင်းဟာ သူတို့ရဲ့ မိတ်ဆွေ၊ မိသားစုတွေနဲ့

than they do with their friends and their families --

ဖြစ်တာထက် ပိုပြီး သက်တောင့်သက်သာဖြစ်တယ်၊

that they often feel more understood by strangers.

မကြာခဏ သူစိမ်းတွေကနေ ပိုပြီး နားလည်မှု ပေးတာ ခံစားရတယ်ဆိုတာပါ။

This gets reported in the media with great lament.

ဒါကို ကြေကွဲမှုနဲ့ မီဒီယာတွေမှာ အစီရင်ခံထားတယ်။

"Strangers communicate better than spouses!"

"သူစိမ်းတွေဟာ ခင်ပွန်းတွေထက် ပိုပြီး ဆက်ဆံရေးပြေပြစ်တယ်။"

It's a good headline, right?

ဒါ သတင်းခေါင်းစီးကောင်းလား ရှင်။

I think it entirely misses the point.

ဆိုလိုချက်က လုံးဝလွဲနေတယ် ထင်တယ်။

The important thing about these studies

ဒီလေ့လာမှုတွေရဲ့ အရေးပါတဲ့အရာက

is just how significant these interactions can be;

ဒီတုံ့ပြန်ဆက်သွယ်မှုတွေဟာ ဘယ်လို အရာရောက်နိုင်ပုံ၊

how this special form of closeness

ဒီရင်းနှီးမှုရဲ့ အထူးပုံစံက

gives us something we need as much as we need our friends

မိတ်ဆွေတွေ၊ မိသားစုတွေ လိုသလောက် ကျွန်မတို့ လိုတာ

and our families.

တစ်ခုခုပေးနိုင်ပုံကိုပါ။

So how is it possible that we communicate so well with strangers?

ဒီတော့ သူစိမ်းတွေနဲ့ ဘယ်လို ကောင်းမွန်စွာ ဆက်သွယ်ဖို့ ဖြစ်နိုင်လဲ။

There are two reasons.

အကြောင်း နှစ်ရပ်ရှိပါတယ်။

The first one is that it's a quick interaction.

ပထမတစ်ခုက လျင်မြန်တဲ့ တုံ့ပြန်ဆက်သွယ်မှုပါ။

It has no consequences.

အကျိုးဆက်တွေ မရှိပါဘူး။

It's easy to be honest with someone you're never going to see again, right?

တစ်ယောက်ယောက်နဲ့ ရိုးသားဖို့က လွယ်ပါတယ်။ ထပ်တွေ့မှာမှ မဟုတ်တော့တာလေ။

That makes sense.

ဒါက အဓိပ္ပါယ်ရှိတယ်။

The second reason is where it gets more interesting.

ဒုတိယ အကြောင်းက ပိုပြီး စိတ်ဝင်စားစရာပါ။

We have a bias when it comes to people we're close to.

ကိုယ်နဲ့ နီးစပ်သူတွေ ဆိုတဲ့အခါ ဘက်လိုက်ဖို့ လိုတယ်လေ။

We expect them to understand us.

သူတို့က ကျွန်မတို့ကို နားလည်ဖို့ မျှော်လင့်ကြတယ်။

We assume they do,

သူတို့လုပ်တယ်လို့ ယူဆကာ

and we expect them to read our minds.

ကျွန်မတို့ စိတ်တွေကို ဖတ်ဖို့ မျှော်လင့်တယ်။

So imagine you're at a party,

ဒီတော့ သင်ဟာ ပါတီတစ်ခုမှာလို့ စိတ်ကူးကြည့်ပါ။

and you can't believe that your friend or your spouse

သင့်မိတ်ဆွေ (သို့) ခင်ပွန်းကနေပြီး သင် စောပြီး ပြန်ချင်တာကို

isn't picking up on it that you want to leave early.

သတိမထားမိတာကို သင်ယုံနိုင်မှာ မဟုတ်ဘူး

And you're thinking,

သင်တွေးနေတာက

"I gave you the look."

"မင်းကို မျက်ရိပ်ပြတယ်လေ။"

With a stranger, we have to start from scratch.

သူစိမ်းတစ်ယောက်နဲ့ဆို အစကကို စဖို့လိုပါတယ်။

We tell the whole story,

ဇာတ်လမ်းတစ်ခုလုံးပြောပြတယ်၊

we explain who the people are, how we feel about them;

ဘယ်သူဘယ်ဝါဆိုတာ၊ သူတို့ကို ဘယ်လို ခံစားရတယ်ဆိုတာ ရှင်းပြတယ်။

we spell out all the inside jokes.

အတွင်းရေး ဟာသတွေကို နားရှင်းအောင်ပြောတယ်။

And guess what?

ဘာလဲဆိုတာ မှန်းကြည့်မလား။


Sometimes they do understand us a little better.

တစ်ခါတစ်လေမှာ ကျွန်မတို့ကို နည်းနည်းလေး ပိုနားလည်ကြတယ်။

OK.

အိုကေ။

So now that we know that talking to strangers matters,

ဒီတော့ အခု သူစိမ်းတွေကို စကားပြောတာ အရေးပါတာ သိလာပြီ။

how does it work?

ဒါက ဘယ်လို အလုပ်လုပ်လဲ။

There are unwritten rules we tend to follow.

ကျွန်မတို့ လိုက်နာတတ်တဲ့ ရေးမထားတဲ့ စည်းမျဉ်းတွေရှိတယ်။

The rules are very different depending on what country you're in,

စည်းမျဉ်းတွေဟာ သင်ရှိရာ နိုင်ငံ၊ သင်ရှိရာ ယဉ်ကျေးမှုလိုက်ပြီး

what culture you're in.

အရမ်းခြားနားပါတယ်။

In most parts of the US,

US ရဲ့ အများစု အပိုင်းတွေမှာတော့

the baseline expectation in public

လူအများထဲမှာ အခြေခံ မျှော်လင့်ချက်က

is that we maintain a balance between civility and privacy.

လောကဝတ်နဲ့ သီးသန့်တည်ရှိမှုကြားက ဟန်ချက်ကို ထိန်းတာပါ။

This is known as civil inattention.

ရည်မွန်တဲ့ ဂရုမစိုက်ခြင်းလို့ သိကြပါတယ်။

So, imagine two people are walking towards each other on the street.

ဒီတော့ လူနှစ်ယောက် လမ်းပေါ်မှာ မျက်နှာချင်းဆိုင် လျှောက်လာတယ်ဆိုပါစို့၊

They'll glance at each other from a distance.

တစ်ဦးကိုတစ်ဦး အဝေးကနေ ဝေ့ကြည့်လိမ့်မယ်။

That's the civility, the acknowledgment.

ဒါက လောကဝတ်၊ အသိအမှတ်ပြုမှုပါ။

And then as they get closer, they'll look away,

ဒီနောက် သူတို့ နီးလာတော့ တစ်ဦးကိုတစ်ဦး

to give each other some space.

နေရာပေးဖို့ အကြည့်လွှဲလိုက်မယ်။

In other cultures,

အခြားယဉ်ကျေးမှုတွေမှာတော့

people go to extraordinary lengths not to interact at all.

လုံးဝကို တုံ့ပြန်ဆက်သွယ်မှု မရှိဖို့ အတော်ဝေးဝေးကို သွားကြတယ်။

People from Denmark tell me

ဒိန်းမတ်က လူတွေပြောတာက

that many Danes are so averse to talking to strangers,

ဒိန်းမတ်တွေဟာ သူစိမ်းတွေကို စကားပြောဖို့ အတော်ကို မကြိုက်ကြဘူး၊

that they would rather miss their stop on the bus

တစ်ယောက်ယောက်ကို ကျော်လွှားဖို လိုအပ်လို့

than say "excuse me" to someone that they need to get around.

တစ်ဆိတ်လောက် လို့ ပြောမယ့်အစား ဘတ်စ်ကားသာ အလွတ်ခံကြတယ်တဲ့။

Instead, there's this elaborate shuffling of bags

ဒီအစား ကိုယ်က ကျော်ဖို့လိုတာကို ပြောဖို့

and using your body to say that you need to get past,

ဒီစကားလုံး နှစ်လုံးအစား အိတ်တွေကို ဂရုတစိုက်

instead of using two words.

တရှပ်ရှပ်လုပ်တယ်တဲ့။

In Egypt, I'm told,

အီဂျစ်မှာတော့ သူစိမ်းတစ်ယောက်ကို

it's rude to ignore a stranger,

မသိချင်ယောင်ဆောင်တာ ရိုင်းတယ်လို့ဆိုပြီး

and there's a remarkable culture of hospitality.

မှတ်သားစရာ ဧည့်ဝတ်ကျေပြွန်မှု ယဉ်ကျေးမှုတစ်ခုရှိပါတယ်။

Strangers might ask each other for a sip of water.

သူစိမ်းတွေဟာ အချင်းချင်း ရေတစ်ငုံလောက် တောင်းနိုင်တယ်။

Or, if you ask someone for directions,

(သို့) လူတစ်ယောက်ယောက်ကို လမ်းညွန်မေးရင်

they're very likely to invite you home for coffee.

သင့်ကို အိမ်ကို ကော်ဖီသောက်ဖို့ ဖိတ်ကြားနိုင်လောက်တယ်။

We see these unwritten rules most clearly when they're broken,

ဒီရေးမထားတဲ့ စည်းမျဉ်းတွေကို အရှင်းဆုံး သိမြင်တာကတော့ ချိုးဖျက်မိတဲ့အခါ

or when you're in a new place

​(သို့) နေရာသစ်တစ်ခုကို ရောက်ပြီး

and you're trying to figure out what the right thing to do is.

ဘာလုပ်တာ အမှန်လဲလို့ ကြိုးစားမှန်းဆတဲ့အခါမှာပါ။

Sometimes breaking the rules a little bit is where the action is.

တစ်ခါတစ်လေ စည်းမျဉ်းတွေကို အနည်းငယ် ချိုးဖောက်တာဟာ လုပ်ဆောင်တဲ့ နေရာမှာပါ။

In case it's not clear, I really want you to do this. OK?

တကယ်လို့ မရှင်းလင်းရင် ဒါကို လုပ်ချင်တာပဲလေ။ ရလား။

So here's how it's going to go.

ဒီတော့ ဒီမှာ ဘယ်လို လုပ်မလဲဆိုတာပါ။

Find somebody who is making eye contact.

မျက်လုံးချင်းဆုံချင်သူကို ရှာပါ။

That's a good signal.

ဒါက နိမိတ်ကောင်းလေ။

The first thing is a simple smile.

ပထမဆုံးက ရိုးရိုးအပြုံးလေးပါ၊

If you're passing somebody on the street or in the hallway here, smile.

လမ်းပေါ်မှာ၊ စကြင်္န်လမ်းမှာ တစ်ယောက်ယောက် ကို ဖြတ်သွားတယ်ဆိုရင်ပြုံးပြပါ။

See what happens.

ဘာဖြစ်လဲ ကြည့်ပါ။

Another is triangulation.

နောက်တစ်ခုက တြိဂံဖွဲ့တာပါ။

There's you, there's a stranger,

သင်က ဒီမှာ၊ ဒီမှာက သူစိမ်းပါ။

there's some third thing that you both might see and comment on,

ဒီမှာက နှစ်ယောက်စလုံး မြင်ပြီး မှတ်ချက်ပေးနိုင်လောက်တဲ့ တတိယအရာပါ။

like a piece of public art

အများဆိုင် အနုပညာတစ်ခု

or somebody preaching in the street

(သို့) လမ်းမှာ ဆွယ်တရားဟောနေသူ

or somebody wearing funny clothes.

(သို့) ရယ်စရာအဝတ် ဝတ်ထားသူပေါ့။

Give it a try.

ဒါကို စမ်းကြည့်ပါ။

Make a comment about that third thing, and see if starts a conversation.

တတိယ အရာအကြောင်း မှတ်ချက်ပေးပြီး စကားစလို့ရလား ကြည့်ပါ။

Another is what I call noticing.

နောက်တစ်ခုက သတိပြုမိခြင်းပါ။

This is usually giving a compliment.

ဒါက အမြဲလိုလို ချီးမွမ်းတာပါ။

I'm a big fan of noticing people's shoes.

ကျွန်မက လူတွေရဲ့ ဖိနပ်တွေကို သတိထားမိတဲ့ ဝါသနာအိုးကြီးပါ။

I'm actually not wearing fabulous shoes right now,

ကိုယ်တိုင်ကတော့ လောလောဆယ် အဆန်းတကြယ် ဖိနပ်တွေ စီးမထားပါဘူး။

but shoes are fabulous in general.

ဒါပေမဲ့ ဖိနပ်တွေဟာ ယေဘုယျတော့ ဆန်းကြယ်ပါတယ်။

And they're pretty neutral as far as giving compliments goes.

ချီးမွမ်းဖို့တော့ တော်တော်လေး စိတ်မဝင်စားခံရတာတွေပါ။

People always want to tell you things about their awesome shoes.

လူတွေဟာ သူတို့ရဲ့ ထူးဆန်းတဲ့ ဖိနပ် တွေအကြောင်း အမြဲ ပြောချင်ကြတာလေ။

You may have already experienced the dogs and babies principle.

ခွေးတွေ၊ ကလေးတွေဟာ ယေဘုယျကျတာကို တွေ့ကြုံခံစားမိလောက်ပါတယ်။

It can be awkward to talk to someone on the street;

လမ်းပေါ်မှာ လူတစ်ဦးကို စကားပြောဖို့ ခွကျနိုင်တယ်။

you don't know how they're going to respond.

သူတို့ဘယ်လို တုံ့ပြန်မှာကို မသိဘူးလေ။

But you can always talk to their dog or their baby.

ဒါပေမဲ့ ခွေးတို့ ကလေးတို့ကျတော့ အမြဲ ပြောလို့ရတယ်လေ။

The dog or the baby

ခွေးနဲ့ ကလေးဟာ

is a social conduit to the person,

လူတစ်ဦးဆီကို လူမှုရေး သွယ်မြောင်းတစ်ခုဖြစ်ပြီး

and you can tell by how they respond

သူတို့တွေ ပိုပြီး ပွင့်လင်းစွာ ပြော၊ မပြော

whether they're open to talking more.

သူတို့တုံ့ပြန်ပုံတွေက သိနိုင်ပါတယ်။

The last one I want to challenge you to

နောက်ဆုံး သင်တို့ကို အကဲစမ်းချင်တာတစ်ခုက

is disclosure.

ဖွင့်ဟတာပါ။

This is a very vulnerable thing to do,

ဒါလုပ်ဖို့ အတော့်ကို ထိခိုက်လွယ်နိုင်ပေမဲ့

and it can be very rewarding.

လုပ်ရကျိုးနပ်နိုင်ပါတယ်။

So next time you're talking to a stranger

ဒီတော့ နောက်တစ်ခါ သူစိမ်းကို စကားပြောတုန်း

and you feel comfortable,

သက်တောင့်သက်သာဖြစ်တဲ့အခါ


tell them something true about yourself,

သင့်အကြောင်း အမှန်တစ်ခုခုပြောလိုက်ပါ၊

something really personal.

ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ တစ်ခုခုပေါ့။

You might have that experience I talked about of feeling understood.

နားလည်ပေးမှုခံရတာလို့ ကျွန်မပြောတဲ့ အတွေ့အကြုံ သင့်မှာ ရှိချင်ရှိနိုင်ပါတယ်။

Sometimes in conversation, it comes up,

တစ်ခါတစ်ရံ စကားပြောရာမှာ ပါလာတာက

people ask me, "What does your dad do?" or, "Where does he live?"

လူတွေ မေးတာက နင့်အဖေက ဘာလုပ်လဲ။ (သို့) သူကဘယ်မှာ နေလဲ။

And sometimes I tell them the whole truth,

တစ်ခါတစ်ရံ သူတို့ကို အမှန်အတိုင်း ပြောပြတယ်၊

which is that he died when I was a kid.

ကျွန်မ ကလေးတုန်းက ဆုံးသွားတာလို့။

Always in those moments,

အမြဲတမ်းကို ဒီတဒင်္ဂတွေမှာ သူတို့ရဲ့

they share their own experiences of loss.

ကိုယ်တိုင်ဆုံးရှုံးမှု အတွေ့အကြုံတွေကို မျှဝေကြပါတယ်။

We tend to meet disclosure with disclosure,

သူစိမ်းတွေနဲ့တောင်မှ ဖွင့်ဟချက်ဟာ ဖွင့်ဟချက်နဲ့ပဲ

even with strangers.

ဆုံတတ်တာပါ။

So, here it is.

ဒီတော့ ဒီမှာပါ။

When you talk to strangers, you're making beautiful interruptions

သူစိမ်းတွေကို စကားပြောတဲ့အခါ သင့်ရဲ့ မျှော်လင့်ထားတဲ့ နေ့စဉ်ဘဝရဲ့

into the expected narrative of your daily life

ဇာတ်လမ်းထဲကို လှပတဲ့ အနှောင့်အယှက်လေးတွေ ဖန်တီးနေတာပါ၊

and theirs.

သူတို့တွေကိုရောပေါ့။

You're making unexpected connections.

မမျှော်လင့်တဲ့ ဆက်သွယ်မှုတွေ လုပ်နေတာပါ။

If you don't talk to strangers, you're missing out on all of that.

သူစိမ်းတွေကို စကားမပြောရင် ဒါအားလုံး လွတ်သွားပါလိမ့်မယ်။

We spend a lot of time

ကလေးတွေကို သူစိမ်းတွေအကြောင်း

teaching our children about strangers.

သင်ပေးရင်း အချိန်အများကြီးကုန်ကြတယ်။

What would happen if we spent more time teaching ourselves?

ကိုယ့်ကိုယ်ကို ပိုသင်ပြီး အချိန် ကုန်လိုက်ရင် ဘာများဖြစ်လိမ့်မလဲရှင်။

We could reject all the ideas that make us so suspicious of each other.

တစ်ဦးကိုတစ်ဦး သံသယပွားစေတဲ့ အတွေးအားလုံးကို ပယ်ချနိုင်ပါတယ်။

We could make a space for change.

အပြောင်းအလဲအတွက် နေရာတစ်ခု ဖန်တီးလို့ရပါတယ်။

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)