The genius of the London Tube Map | Small Thing Big Idea, a TED series

Translator: Krystian Aparta Reviewer: Camille Martínez

Translator: Rebin Aswad Reviewer: Daban Q Jaff

The history of civilization, in some ways, is a history of maps:

مێژوی شارستانیەت، زۆربەی کات :مێژوی نەخشەکانە،

How have we come to understand the world around us?

چۆن لەو جیهانە تێبگەین کە لە دەوروبەرمانە؟

یەکێک لە بەناوبانگترین نەخشە بەر دەستەکان لە ڕاستیدا نەخشە نییە.

One of the most famous maps works because it really isn't a map at all.

[Small thing. Big idea.]

[شتێکی بچووک. بۆچوونێکی گەورە.]

[Michael Bierut on the London Tube Map]

[دەربارەی نەخشەی لەندەن لەگەڵ مایکڵ بیروت]

The London Underground came together in 1908,

میترۆی لەندەن لە ساڵی 1908 دیزاین کراوە ،

when eight different independent railways merged

کاتێک هەشت سکەی ئاسن پێکەوە بەستران

to create a single system.

بۆ پێکهێنانی یەک سیستەم.

They needed a map to represent that system

پێویستیان بە نەخشەیەک بوو بۆ وێناکردنی ئەو سیستەمە

so people would know where to ride.

تا خەڵکی بزانن لە کوێ سەر دەکەون.

The map they made is complicated.

ئەو نەخشەیەی دیزاین کرابوو ئاڵۆز بوو.

You can see rivers, bodies of water, trees and parks --

دەتتوانی ڕووبارەکان، دارەکان و پاڕکەکان ببینیت،

the stations were all crammed together at the center of the map,

وێستگەکان هەموو لە ناوەڕاستی نەخشەکەدا بوون،

and out in the periphery, there were some that couldn't even fit on the map.

لەلایەکدا هەندێکیان نەیاندەتوانی، لە نەخشەکەدا شوێنیان ببێتەوە.

So the map was geographically accurate, but maybe not so useful.

بۆیە نەخشەکە لەڕووی جوگرافیانەوە ورد بوو، بەڵام لەوانەیە بەسود نەبووبێت.

Enter Harry Beck.

هاری بیک هاتە ناو باسەکەوە.

Harry Beck was a 29-year-old engineering draftsman

هاری بیک وێنەکێشی ئەندازیاری بوو لە تەمەنی ٢٩ ساڵیدا

who had been working on and off for the London Underground.

بەشێوەیەکی ناڕێک لە میترۆی لەندەن کاری دەکرد.

And he had a key insight,

بیرۆکەیەکی لا دروست بوو

and that was that people riding underground in trains

ئەویش ئەوەیە خەڵکی لە کوێ دەتوانن سواری میترۆکان ببن

don't really care what's happening aboveground.

بۆیەش گرینگی بەوە نادەن زەوی چی بەسەر دێت.

They just want to get from station to station --

تەنیا دەیانەوێ لە وێستگەیەکەوە بڕۆنە وێستگەیەکی تر--

"Where do I get on? Where do I get off?"

"لەکوێ دەتوانم سەرکەوم؟ لەکوێ دابەزم؟''

It's the system that's important, not the geography.

سیستەمەکە گرنگ بوو نەک جوگرافیا.

He's taken this complicated mess of spaghetti,

بۆیە ئەو ئەو نەخشە ئاڵۆزەی هەڵگرت کە وەک سپاگێتی بوو،

and he's simplified it.

و سادەی کردەوە.

The lines only go in three directions:

بەجۆرێک هێڵەکان بە سێ ئاڕاستەدا دەڕۆشتن:

they're horizontal, they're vertical, or they're 45 degrees.

بە شێوەی ستونی، یان ئاسۆی، یانیش بە گۆشەی 45.

Likewise, he spaced the stations equally,

و هەستا بە دابەشکردنی، وێستگەکان بەپێی توانا،

he's made every station color correspond to the color of the line,

و هەستا بە دروستکردنی ڕەنگی وێستگەکە کە بگونجێت لەگەڵ ڕەنگی هێڵەکە،

and he's fixed it all so that it's not really a map anymore.

و هەمووی جێگیرکرد بەجۆرێک لە نەخشەیی کەوت.

What it is is a diagram,

هێڵکاری بیانی،

just like circuitry,

ڕێک وەک سوڕی کارەبا،

except the circuitry here isn't wires conducting electrons,

جگە لە چەرخەکان کە وایەر نەمان کە ئەلکترۆنەکان دروست بکات،

it's tubes containing trains conducting people from place to place.

بەڵکو بۆری کە میتڕۆکانی لە خۆدەگرت بۆ ڕۆشتن لە شوێنێکەوە بۆ شوێنێکی تر.

In 1933, the Underground decided, at last, to give Harry Beck's map a try.

لە 1993، سەبوای هات، لە کۆتاییدا، هاری کاتی تاقیکردنەوەی نەخشەکەی هات.

The Underground did a test run of a thousand of these maps, pocket-size.

میتڕۆ هەزاران تاقیکردنەوەی لەو نەخشە بچووکانە کرد.

They were gone in one hour.

لەیەک کاتژمێردا ڕۆیشتن.

They realized they were onto something,

بۆیان دەرکەوت کە لە دۆزینەوەی شتێک نزیکن،

they printed 750,000 more,

زیاتر لە ٧٥٠٠٠٠ دانەیان لێ چاپ کرد،

and this is the map that you see today.

ئەمە ئەو نەخشەیە کە ئەمڕۆ دەیبینیت.

Beck's design really became the template

دیزاینەکەی بیک بوو بە مۆدێلی ڕاستەقینە

for the way we think of metro maps today.

تێڕوانینمان بۆ نەخشەی میترۆی سەردەمە.

Tokyo, Paris, Berlin, São Paulo, Sydney, Washington, D.C. --

تۆکیۆ، پاریس، بەرلین، ساوپاولۆ، سیدنی، واشنتۆنی پایتەخت،

all of them convert complex geography

هەموویان جوگرافیایەکی ئاڵۆزیان هەیە

into crisp geometry.

بۆ تەلارسازی سەرەنجراکێش.

All of them use different colors to distinguish between lines,

هەموویان ڕەنگی جیاواز بەکاردێنن بۆ جیاکردنەوە لە نێوان هێڵەکان،

all of them use simple symbols to distinguish between types of stations.

و هەموویان کۆدی سادە بەکاردێنن بۆ جیاکردنەوە لە جۆری وێستگەکان.

They all are part of a universal language, seemingly.

وەک ئەوەی دیارە ئەوانە هەموویان بەشێکن، لە زمانێکی جیهانیی.

I bet Harry Beck wouldn't have known what a user interface was,

گرەو دەکەم کە هاری بێک نەیدەزانی ڕووە بەکارهێنراوەکە چییە،

but that's really what he designed

بەڵام بەڕاستی ئەوەی دیزاین کرد

and he really took that challenge and broke it down to three principles

بەڕاستی ئەم پێشبڕکێیەی کرد و دابەشی کرد بۆ سێ بنەما

that I think can be applied in nearly any design problem.

پێم وایە دەتوانرێت لە هەر کێشەیەکی دیزاینە جێبەجێ بکرێت.

First one is focus.

یەکەمیان وردبوونەوە.

Focus on who you're doing this for.

سەرەنج بدە بۆ کێ ئەمە دیزاین دەکەیت.

The second principle is simplicity.

دووەم بنەما سادەییە.

What's the shortest way to deliver that need?

کورترین ڕێگە بۆ پێشکەشکردنی ئەم پێویستیە چییە؟

Finally, the last thing is:

کۆتا شت:

Thinking in a cross-disciplinary way.

بیرکردنەوە بەشێوەی هەمەچەشنی پسپۆڕی.

Who would've thought that an electrical engineer

کەس ناتوانێت درک بەوە بکات کە ئەمە تەلارسازێکی کارەباییە

would be the person to hold the key

ئەمە ئەو کەسە دەبێت کە کلیلەکەی دەبێت

to unlock what was then one of the most complicated systems in the world --

بۆ کردنەوی ئاڵۆزترین سیستەم لە جیهاندا لەو کاتە

all started by one guy with a pencil and an idea.

هەموو شتێک دەستی پێکرد لەلایەن یەک کەسەوە لەگەڵ قەڵەم دارێک و بیرۆکەیەک.