Why you think you're right -- even if you're wrong | Julia Galef

2,154,863 views ・ 2016-08-08

TED


გთხოვთ, ორჯერ დააწკაპუნოთ ქვემოთ მოცემულ ინგლისურ სუბტიტრებზე ვიდეოს დასაკრავად.

Translator: Levan Lashauri Reviewer: Mate Kobalia
00:12
So I'd like you to imagine for a moment
0
12826
2643
მინდა ერთი წამით წარმოიდგინოთ
00:15
that you're a soldier in the heat of battle.
1
15493
2380
რომ ბრძოლაში ჩართული ჯარიკსაცი ხართ.
00:18
Maybe you're a Roman foot soldier or a medieval archer
2
18730
3531
შეიძლება რომაელი ქვეითი იყოთ, ან მეისრე შუა საუკუნეებიდან,
00:22
or maybe you're a Zulu warrior.
3
22285
1880
ან თუნდაც ზულუს მებრძოლი.
00:24
Regardless of your time and place, there are some things that are constant.
4
24189
4254
ადგილისა და დროის განურჩევლად ზოგი რამ უცვლელია.
00:28
Your adrenaline is elevated,
5
28467
1894
თქვენი ადრენალინი მომატებულია
00:30
and your actions are stemming from these deeply ingrained reflexes,
6
30385
4809
და თქვენს ქმედებებს ღრმად გამჯდარი რეფლექსები განაპირობებს.
00:35
reflexes rooted in a need to protect yourself and your side
7
35218
4356
რეფლექსები, რომლებიც თქვენი და თქვენი მოყვარეების დაცვისთვის
00:39
and to defeat the enemy.
8
39598
1689
და მტრის დამარცხებისთვისაა საჭირო.
00:42
So now, I'd like you to imagine playing a very different role,
9
42826
3537
ახლა, გთხოვთ ძალიან გასხვავებული რამ წარმოიდგინოთ.
00:46
that of the scout.
10
46387
1601
წარმოგდინეთ, რომ ხართ მზვერავი.
მზვერავის საქმე შეტევა, ან დაცვა არაა.
00:48
The scout's job is not to attack or defend.
11
48012
3389
00:51
The scout's job is to understand.
12
51425
2395
მზვერავის საქმე - გაგებაა.
00:54
The scout is the one going out,
13
54233
2061
მზვერავი გადის,
00:56
mapping the terrain, identifying potential obstacles.
14
56318
4063
ახდენს ადგილის რუკაზე დატანას და აღნიშნავს შესაძლო წინააღმდეგობებს.
01:00
And the scout may hope to learn that, say, there's a bridge
15
60405
3576
მზვერავი შეიძლება იმდევონებდეს, რომ ვთქვათ, სადღაც
მოსახერხებელ ადგილას, მდინარეზე ხიდია,
01:04
in a convenient location across a river.
16
64005
2334
01:06
But above all, the scout wants to know what's really there,
17
66363
3047
მაგრამ უპირველეს ყოვლისა, მას სურს, რაც შეიძლება ზუსტად იცოდეს
01:09
as accurately as possible.
18
69434
1593
რა არის იქ რეალურად.
01:12
And in a real, actual army, both the soldier and the scout are essential.
19
72195
5046
ნამდვილ, მოქმედ არმიაში, ჯარისკაციც და მზვერავიც აუცილებელია.
01:17
But you can also think of each of these roles as a mindset --
20
77265
5310
თითოეული ამ როლს შეგიძლიათ შეხედოთ როგორც მენტალობას.
01:22
a metaphor for how all of us process information and ideas
21
82599
3627
იმის მეტაფორას, თუ როგორ ამუშავებს ინფორმაციას და აზრებს ყოველი ჩვენგანი
01:26
in our daily lives.
22
86250
1467
ყოველდღიურ ცხოვრებაში.
01:28
What I'm going to argue today is that having good judgment,
23
88192
3830
დღეს ვაპირებ ვამტკიცო, რომ საღი მსჯელობა,
ზუსტი პროგნოზები და სწორი გადაწყვეტილების მიღება
01:32
making accurate predictions, making good decisions,
24
92046
3214
01:35
is mostly about which mindset you're in.
25
95284
2758
დიდწილად იმით განისაზღვრება, თუ როგორი მენტალობა გაქვთ.
01:38
To illustrate these mindsets in action,
26
98994
2593
ამის სადემონსტრაციოდ,
01:41
I'm going to take you back to 19th-century France,
27
101611
3484
მე-19 საუკუნის საფრანგეთში გამოგზაურებთ,
სადაც ერთი თითქოს უწყინარი ფურცლის ნაგლეჯი,
01:45
where this innocuous-looking piece of paper
28
105119
2983
ისტორიაში ერთ-ერთ უდიდეს პოლიტიკურ სკანდალს დაედო საფუძვლად.
01:48
launched one of the biggest political scandals in history.
29
108126
3038
01:51
It was discovered in 1894 by officers in the French general staff.
30
111718
4397
ის 1894 წელს ფრანგული გენერალური შტაბის ოფიცერმა აღმოაჩინა.
01:56
It was torn up in a wastepaper basket,
31
116616
2692
ის დახეული იყო და ნაგვის ყუთში ეგდო,
01:59
but when they pieced it back together,
32
119332
1925
მაგრამ როცა შეაერთეს აღმოჩნდა,
02:01
they discovered that someone in their ranks
33
121281
2032
რომ მათი რიგებიდან
02:03
had been selling military secrets to Germany.
34
123337
2363
ვიღაც სამხედრო საიდუმლოებს გერმანიის მხარეს ჰყიდდა
02:06
So they launched a big investigation,
35
126462
2357
სერიოზული გამოძიება დაიწყეს
02:08
and their suspicions quickly converged on this man,
36
128843
3866
და ეჭვები მალევე ერთ კაცზე,
02:12
Alfred Dreyfus.
37
132733
1332
ალფრედ დრეიფუსზე შეჩერდა.
02:14
He had a sterling record,
38
134867
1318
მას იდეალური ისტორია ჰქონდა.
02:16
no past history of wrongdoing, no motive as far as they could tell.
39
136209
3520
არანაირი დარღვევა და არანაირი მოტივი.
02:20
But Dreyfus was the only Jewish officer at that rank in the army,
40
140342
5118
თუმცა, დრეიფუსი ამ რანგის ერთადერთი ებრაელი ოფიცერი იყო არმიაში
02:25
and unfortunately at this time, the French Army was highly anti-Semitic.
41
145484
4175
და საუბედუროდ ამ დროს საფრანგენის არმია მეტად ანტისემიტური იყო.
02:29
They compared Dreyfus's handwriting to that on the memo
42
149683
3222
მათ დრეიფუსს ხელწერა იმ ფურცელზე დაწერილს შეადარეს
02:32
and concluded that it was a match,
43
152929
1937
და დაასკვნეს, რომ ისინი ერთმანეთს ემთხვეოდა,
02:34
even though outside professional handwriting experts
44
154890
3042
მიუხედავად იმისა, რომ არმიის გარეთ, ხელწერის ექპერტები
02:37
were much less confident in the similarity,
45
157956
2150
გაცილებით ნაკლებად იყვნენ ამაში დარწმუნებულნი.
თუმცა, ამას ყურადღება არ მიექცა.
02:40
but never mind that.
46
160130
1390
02:41
They went and searched Dreyfus's apartment,
47
161544
2040
ჯაშუშობის რამე მტკიცეულების აღმოჩენის მიზნით,
02:43
looking for any signs of espionage.
48
163608
1756
დრეიფუსის სახლი გაჩხრიკეს.
02:45
They went through his files, and they didn't find anything.
49
165388
2960
გადაქექეს მისი ნივთები, მაგრამ ვერაფერი აღმოაჩნეს.
02:48
This just convinced them more that Dreyfus was not only guilty,
50
168372
3134
ამან კიდევ უფრო დაარწმუნა ისინი, რომ დრეიფუსი არა მხოლოდ დამნაშავე იყო,
02:51
but sneaky as well, because clearly he had hidden all of the evidence
51
171530
3293
არამედ მზაკვარიც, რადგან ცხადია, მან ყველა სამხილი დამალა,
02:54
before they had managed to get to it.
52
174847
1849
სანამ ვინმე მიაგნებდა.
02:57
Next, they went and looked through his personal history
53
177212
2692
შემდეგ მისი პირადი ისტორიით დაინტერესდნენ
02:59
for any incriminating details.
54
179928
2301
რამე მაკომპრომეტირებელის აღმოსაჩენად.
03:02
They talked to his teachers,
55
182253
1602
გაესაუბრნენ მის მასწავლებლებს
03:03
they found that he had studied foreign languages in school,
56
183879
2785
და აღმიაჩინეს რომ სკოლაში უცხო ენებს სწავლობდა,
03:06
which clearly showed a desire to conspire with foreign governments
57
186688
4053
რაც ცხადად აჩვენებდა მის სურვილს
03:10
later in life.
58
190765
1183
უცხო ქვეყნების სასარგებლოდ ეღვაწა მომავალში.
03:11
His teachers also said that Dreyfus was known for having a good memory,
59
191972
6011
დრეიფუსის მასწავლებლებმა ასევე აღნიშნეს, რომ მას კარგი მეხსიერება ჰქონდა.
რაც ძალიან საეჭვოა, არა?
03:18
which was highly suspicious, right?
60
198007
2112
რადგან ჯაშუშს ბევრი რამის დამახსოვრება უწევს.
03:20
You know, because a spy has to remember a lot of things.
61
200143
3340
03:24
So the case went to trial, and Dreyfus was found guilty.
62
204439
3660
მაშ, საქმე სასამართლომდე მივიდა და დრეიფუსი დამნაშავედ სცნეს.
03:28
Afterwards, they took him out into this public square
63
208816
3320
რის შემდეგაც, ის მოედანზე გაიყვანეს
და სიმბოლურად, მისი ფორმიდან წარჩინების ნიშნები ჩამოგლიჯეს
03:32
and ritualistically tore his insignia from his uniform
64
212160
3724
03:35
and broke his sword in two.
65
215908
1905
და ხმალი კი გადაუტეხეს.
03:37
This was called the Degradation of Dreyfus.
66
217837
2015
ეს იყო დრეიფუსის დამცირება.
03:40
And they sentenced him to life imprisonment
67
220860
2517
მას სამუდამო პატიმრობა მიუსაჯეს
03:43
on the aptly named Devil's Island,
68
223401
2740
და ისეთ ადგილას გაუშვეს, რომელსაც ეშმაკის კუნძული ერქვა.
ეს უნაყოფო კლდეა, სახმრეთ ამერიკის ნაპირებზე
03:46
which is this barren rock off the coast of South America.
69
226165
2824
03:49
So there he went, and there he spent his days alone,
70
229556
3750
დრეიფუსი იქ მარტო ატარებდა თავის დღეებს
03:53
writing letters and letters to the French government
71
233330
2504
და წერილს წერილზე სწერდა საფრანგეთის მთავრობას თხოვნით,
03:55
begging them to reopen his case so they could discover his innocence.
72
235858
3308
კვლავ განეხილათ მისი საქმე, რომ დაედგინათ მისი უდანაშაულობა.
03:59
But for the most part, France considered the matter closed.
73
239634
2913
თუმცა, საფრანგეთი ამ საქმეს დიდ წილად დახურულად მიიჩნევდა.
04:03
One thing that's really interesting to me about the Dreyfus Affair
74
243301
4293
დრეიფუსის საქმეში ყველაზე საინტერესო ისაა,
04:07
is this question of why the officers were so convinced
75
247618
3778
თუ რატომ იყვნენ ოფიცრები ასეთი დარწმუნებულები,
04:11
that Dreyfus was guilty.
76
251420
1721
რომ დრეიფუსი დამნაშავე იყო.
04:13
I mean, you might even assume that they were setting him up,
77
253556
2847
შეიძლება იფიქროთ კიდეც, რომ მათ გაწირეს დრეიფუსი,
04:16
that they were intentionally framing him.
78
256427
1968
რომ შეგნებულად შეუკერეს საქმე,
04:18
But historians don't think that's what happened.
79
258419
2267
მაგრამ ისტორიკოსები ასე არ ფიქრობენ.
04:20
As far as we can tell,
80
260710
1159
როგორც ცნობილია,
04:21
the officers genuinely believed that the case against Dreyfus was strong.
81
261893
4237
ოფიცრებს გულწრფელად სჯეროდათ, რომ დრეიფუსის განაჩენი უდავო იყო.
ისმის კითხვა:
04:26
Which makes you wonder:
82
266154
2476
04:28
What does it say about the human mind
83
268654
2274
რას გვეუბნება ეს ყველაფერი ადამიანის აზროვნებაზე,
04:30
that we can find such paltry evidence
84
270952
2313
როცა მსგავსი სუსტი მტკიცებულებები,
04:33
to be compelling enough to convict a man?
85
273289
2087
შეიძლება საკმარისი გამოდგეს ვინმეს დადანაშაულებისთვის?
04:36
Well, this is a case of what scientists call "motivated reasoning."
86
276210
4286
ეს ის შემთხვევაა, რომელსაც მეცნიერები: "მოტივირებულ მსჯელობას" უწოდებენ.
04:40
It's this phenomenon in which our unconscious motivations,
87
280520
3054
ეს ხდება, როცა ჩვენი ქვეცნობიერი მოტივები,
04:43
our desires and fears,
88
283598
2352
ჩვენი სურვილები და შიშები,
04:45
shape the way we interpret information.
89
285974
2346
ჩვენ მიერ ინფორმაციის ინტერპეტირებას განაპირობებენ.
04:48
Some information, some ideas, feel like our allies.
90
288344
3410
ზოგი ინფორმაცია, ზოგი აზრი თითქოს ჩვენი თანამოაზრეა.
04:51
We want them to win. We want to defend them.
91
291778
2642
გვინდა, რომ მათ გაიმარჯვონ. გვინდა, რომ ისინი დავიცვათ.
04:54
And other information or ideas are the enemy,
92
294444
2531
სხვა ინფორმაცია კი მტერია
04:56
and we want to shoot them down.
93
296999
1568
და მათი განადგურბა გვინდა.
04:59
So this is why I call motivated reasoning, "soldier mindset."
94
299408
3707
ამიტომაც ვეძახი "მოტივირებულ მსჯელობას" "ჯარისკაცის მენტალობას"
05:03
Probably most of you have never persecuted
95
303988
3005
ალბათ, თქვენი უმეტესობა არ სდევდნიდა
ფრანგ-ებრაელ ოფიცერს ღალატისთვის,
05:07
a French-Jewish officer for high treason,
96
307017
2281
05:09
I assume,
97
309322
1473
ასე მგონია,
05:10
but maybe you've followed sports or politics, so you might have noticed
98
310819
4859
მაგრამ შეიძლება სპორტით, ან პოლიტიკით ინტერესდებით და შეგიმჩნევიათ
05:15
that when the referee judges that your team committed a foul,
99
315702
4122
რომ როცა მსაჯი თქვენი გუნდის წინააღმდეგ,
05:19
for example,
100
319848
1162
მაგალითად, ჯარიმას დააფიქსირებს,
05:21
you're highly motivated to find reasons why he's wrong.
101
321034
3093
თქვენ ყველანაირად ეცდებით იპოვოთ მიზეზი, თუ რატომ ცდება ის.
05:24
But if he judges that the other team committed a foul -- awesome!
102
324482
3112
მაგრამ როცა თქვენს მოწინააღმდეგეს დააჯარიმებს - შესანიშნავია!
05:27
That's a good call, let's not examine it too closely.
103
327618
2562
მსაჯი მართალია და ნუ ჩავუღრმავდებით.
05:30
Or, maybe you've read an article or a study
104
330792
2117
ან თუ სტატიას ან კვლევას წაიკითხავთ,
05:32
that examined some controversial policy,
105
332933
2706
რომელიც რაღაც საკამათო თემას ეხება,
05:35
like capital punishment.
106
335663
1216
მაგალითად, როგორიცაა სიკვდილით დასჯა.
05:37
And, as researchers have demonstrated,
107
337735
2117
როგორც მკვლევარებმა აჩვენეს,
05:39
if you support capital punishment
108
339876
1705
თუ თქვენ სიკვდილით დასჯის მომხრე ხართ
05:41
and the study shows that it's not effective,
109
341605
2516
და კვლევა აჩვენებს, რომ ის არაეფექტურია,
მაშინ თქვენ ყველანაირად ეცდებით იპოვოთ მიზეზი,
05:44
then you're highly motivated to find all the reasons
110
344145
3246
05:47
why the study was poorly designed.
111
347415
2173
თუ რატომ ჩატარდა კვლევა არასწორად.
05:49
But if it shows that capital punishment works,
112
349612
2206
თუმცა, თუ ის აჩვენებს, რომ სიკვდილით დასჯა მუშაობს,
05:51
it's a good study.
113
351842
1159
ეს კარგი კვლევაა.
05:53
And vice versa: if you don't support capital punishment, same thing.
114
353025
3248
და პირიქით, როცა მხარს არ უჭერთ სიკვდილით დასჯას იგივე ხდება.
05:56
Our judgment is strongly influenced, unconsciously,
115
356297
2829
ჩვენი მსჯელობა დიდადაა დამოკიდებული იმაზე,
თუ ქვეცნობიერად რომელმა მხარემ გვინდა რომ გაიმარჯვოს.
05:59
by which side we want to win.
116
359150
2278
ეს ყველაფერში ასეა.
06:02
And this is ubiquitous.
117
362071
1889
06:03
This shapes how we think about our health, our relationships,
118
363984
3038
ეს განსაზღვრავს, თუ რას ვფიქრობთ ჩვენ ჯანმრთელობაზე, ურთიერთობებზე,
06:07
how we decide how to vote,
119
367046
1896
იმას თუ როგორ ვაძლევთ ხმას,
06:08
what we consider fair or ethical.
120
368966
2368
რას მივიჩნევთ სამართლიანად და ეთიკურად.
"მოტივირებულ მსჯელობაში", ანუ "ჯარისკაცის მენტალობაში"
06:12
What's most scary to me about motivated reasoning
121
372036
2763
06:14
or soldier mindset,
122
374823
1151
ჩემთვის ყველაზე საშიში ისაა,
06:15
is how unconscious it is.
123
375998
1247
თუ რამდენად ქვეცნობიერია ის.
06:17
We can think we're being objective and fair-minded
124
377269
3280
ჩვენ მიგვაჩნია რომ ობიექტურები და სამართლიანები ვართ
06:20
and still wind up ruining the life of an innocent man.
125
380573
3467
და მაინც ვახერხებთ, რომ უდანაშაულო ადამიანს ცხოვრება დავუნგრიოთ.
თუმცა, დრეიფუსისთვის საბენდიეროდ, მისი ისტორია ამით არ დასრულებულა.
06:25
However, fortunately for Dreyfus, his story is not over.
126
385008
2883
06:27
This is Colonel Picquart.
127
387915
1368
ეს პოლკოვნიკი პიკარია.
06:29
He's another high-ranking officer in the French Army,
128
389307
2544
ის ასევე მაღალი რანგის ოფიცერია საფრანგეთის არმიაში
06:31
and like most people, he assumed Dreyfus was guilty.
129
391875
2629
და როგორც უმეტესობა, ისიც თვლიდა, რომ დრეიფუსი დამნაშავე იყო
06:34
Also like most people in the army, he was at least casually anti-Semitic.
130
394893
4425
და როგორც უმეტესობა, ისიც ცოტათი ანტისემიტი იყო,
06:39
But at a certain point, Picquart began to suspect:
131
399342
3365
მაგრამ რაღაც მომენტში პიკარი დაეჭვდა:
06:43
"What if we're all wrong about Dreyfus?"
132
403302
2775
"იქნებ ყველა ვცდებით დრეიფუსთან დაკავშირებით?"
06:46
What happened was, he had discovered evidence
133
406448
2178
მან აღმოაჩინა,
06:48
that the spying for Germany had continued,
134
408650
2477
რომ გერმანიის სასარგებლოდ ჯაშუშობა გაგრძელდა,
მას შემდეგაც კი, რაც დრეიფუსი უკვე ციხეში იყო.
06:51
even after Dreyfus was in prison.
135
411151
1975
06:53
And he had also discovered that another officer in the army
136
413516
3296
მან ასევე აღმოაჩინა, რომ სხვა ოფიცრის ხელწერა
06:56
had handwriting that perfectly matched the memo,
137
416836
2573
ძალიან ჰგავდა ქაღალდის ნაგლეჯისას.
06:59
much closer than Dreyfus's handwriting.
138
419433
2361
ბევრად უფრო მეტად ვიდრე დრეიფუსისა.
07:02
So he brought these discoveries to his superiors,
139
422382
2841
მან თავისი აღმოჩენების შესახებ მის ზემდგომებს აცნობა,
მაგრამ სამწუხაროდ, მათ ან არ ანაღვლებდათ,
07:06
but to his dismay, they either didn't care
140
426017
3677
07:09
or came up with elaborate rationalizations to explain his findings,
141
429718
3588
ან ამ აღმოჩენებს რაციონალური ახსნები მოუძებნეს:
07:13
like, "Well, all you've really shown, Picquart, is that there's another spy
142
433330
5373
"რაც შენ აღმოაჩინე, პიკარ, ეს მხოლოდ იმას მიწმობს რომ კიდევ ერთი ჯაშუში გვყავს,
07:18
who learned how to mimic Dreyfus's handwriting,
143
438727
2373
რომელმაც ისწავლა თუ როგორ დაწეროს დრეიფუსის ხელით
და მან განაგრძო დრეიფუსის მიერ, შეწყვტილი ჯაშუშობა,
07:21
and he picked up the torch of spying after Dreyfus left.
144
441124
3540
მაგრამ დრეიფუსი მაინც დამნაშავეა"
07:25
But Dreyfus is still guilty."
145
445148
1650
07:27
Eventually, Picquart managed to get Dreyfus exonerated.
146
447854
3025
საბოლოოდ პიკარმა მიაღწია დრეიფუსის გამართლებას,
07:30
But it took him 10 years,
147
450903
1528
თუმცა, მას ამისთვის 10 წელი დასჭირდა
07:32
and for part of that time, he himself was in prison
148
452455
2531
და ამ პერიოდიში ის თავად აღმოჩნდა ციხეში
არმიის მიმართ არაერთგულებითვის.
07:35
for the crime of disloyalty to the army.
149
455010
2298
07:38
A lot of people feel like Picquart can't really be the hero of this story
150
458491
6000
ბევრი ფიქრობს რომ პიკარი არ შეიძლება ამ ამბის გმირი იყოს,
07:44
because he was an anti-Semite and that's bad, which I agree with.
151
464515
4229
რადგან ის ანტისემიტი იყო და ეს ცუდია, რასაც ვეთანხმები.
07:49
But personally, for me, the fact that Picquart was anti-Semitic
152
469323
4651
თუმცა, ჩემთვის პირადად, ის ფაქტი, რომ პიკარი ანტისემიტი იყო,
07:53
actually makes his actions more admirable,
153
473998
2585
მის ქმედებას მით უფრო საგმიროს ხდის,
რადგან მას იგივე წინარწმენები ჰქონდა და იგივე მიზეზები ყოფილიყო არაობიექტური,
07:56
because he had the same prejudices, the same reasons to be biased
154
476607
3116
07:59
as his fellow officers,
155
479747
1785
რაც მის თანაარმიელ ოფიცრებს,
08:01
but his motivation to find the truth and uphold it trumped all of that.
156
481556
4635
მაგრამ მისმა სიმართლის ძიების მოტივაციამ ეს ყველაფერი გადაფარა.
მაშ, ჩემთვის,
08:07
So to me,
157
487108
1189
08:08
Picquart is a poster child for what I call "scout mindset."
158
488321
3806
პიკარი "მზვერავის მენტალობის" სიმბოლოა.
08:12
It's the drive not to make one idea win or another lose,
159
492598
4076
როცა თქვენ არა ერთი აზრის გამარჯვება, ან მეორის დამარცხება გამოძრავებთ,
08:16
but just to see what's really there
160
496698
1924
არამედ რეალობის შეცნობა,
08:18
as honestly and accurately as you can,
161
498646
2475
რაც შეიძლება სინდისიერად და ზუსტად.
08:21
even if it's not pretty or convenient or pleasant.
162
501145
3280
მაშინაც კი, როცა ის არ არის სასიამოვნო, ან ხელსაყრელი.
08:25
This mindset is what I'm personally passionate about.
163
505444
3246
ამ ტიპის მენტალობა მხიბლავს მე პირადად.
08:28
And I've spent the last few years examining and trying to figure out
164
508714
5129
ბოლო რამდენიმე წელი იმის კვლევას და გარკვევას დავუთმე,
08:33
what causes scout mindset.
165
513867
1983
თუ რა განაპირობებს "მზვერავის მენტალობას."
08:35
Why are some people, sometimes at least,
166
515874
3148
როგორ შეუძლია ზოგ ადამიანს, ზოგჯერ მაინც
გადალახოს საკუთარი წინარწმენები, სტერეოტიპები და მოტოვები
08:39
able to cut through their own prejudices and biases and motivations
167
519046
3788
08:42
and just try to see the facts and the evidence
168
522858
2295
და შეეცადოს დაინახოს ფაქტები და მტკიცებულებები
მაქსიმალურად ობიექტურად?
08:45
as objectively as they can?
169
525177
1473
08:47
And the answer is emotional.
170
527602
3011
ამაზე პასუხი ემოციაა.
ისევე როგორც "ჯარისკაცის მენტალობის" საფუძველია
08:51
So, just as soldier mindset is rooted in emotions
171
531119
3767
08:54
like defensiveness or tribalism,
172
534910
2988
თავდაცვის და ტომობრივი ემოციები,
ასევეა "მზვერავის მენტალობის" შემთხვევაშიც.
08:58
scout mindset is, too.
173
538615
1366
უბრალოდ ის სხვა ემოციებს ეფუძნება.
09:00
It's just rooted in different emotions.
174
540005
1986
მაგალითად, მზვერავები ცნობისმოყვარეები არიან.
09:02
For example, scouts are curious.
175
542015
3419
09:05
They're more likely to say they feel pleasure
176
545458
3546
ისინი სხვებზე უფრო მეტ სიამოვნებას იღებენ,
როცა ახალ ინფორმაციას იღებენ,
09:09
when they learn new information
177
549028
1660
09:10
or an itch to solve a puzzle.
178
550712
2311
ან როცა თავსატეხს ხსნიან.
09:13
They're more likely to feel intrigued when they encounter something
179
553544
3169
მათთვის სხვებზე უფრო მეტად დამაინტრიგებელია,
როცა ისეთ რამეს წააწყდებიან,
09:16
that contradicts their expectations.
180
556737
2096
რაც მათ მოლოდინებს ეწინააღმდეგება.
მზვერავების ფასეულობები ასევე განსხვავებულია.
09:19
Scouts also have different values.
181
559206
1977
09:21
They're more likely to say they think it's virtuous
182
561207
3072
ისინი უფრო მეტად მიიჩნევენ,
09:24
to test your own beliefs,
183
564303
1489
რომ საკუთარი რწმენა-წარმოდგენების შემოწმება ღირსებაა
09:25
and they're less likely to say that someone who changes his mind
184
565816
3706
და მათ ნაკლებად ჰგონიათ,
09:29
seems weak.
185
569546
1262
რომ ის ვინც აზრს იცვლის - სუსტია.
09:30
And above all, scouts are grounded,
186
570832
1885
და რაც მთავარია, მზვერავები მტკიცე ხალხია.
09:32
which means their self-worth as a person
187
572741
3905
რაც ნიშნავს, რომ მათი თვითშეფასება იმაზე არაა დამოკიდებული,
09:36
isn't tied to how right or wrong they are about any particular topic.
188
576670
5466
მართლები არიან ისინი, თუ ცდებიან კონკრეტულ საკითხზე.
ისინი შეიძლება მიიჩნევდნენ რომ სიკვდილით დასჯა მუშაობს.
09:42
So they can believe that capital punishment works.
189
582160
3254
09:45
If studies come out showing that it doesn't, they can say,
190
585438
2813
თუ კვლევები აჩვენებს, რომ ასე არ არის ისინი იტყვიან:
09:48
"Huh. Looks like I might be wrong. Doesn't mean I'm bad or stupid."
191
588275
3909
"ჰმ, როგორც ჩანს ვცდებოდი. ეს არ ნიშნავს, რომ ცუდი, ან სულელი ვარ"
09:53
This cluster of traits is what researchers have found --
192
593954
4326
როგორც მკვლევარებმა აღმოაჩინეს
და მეც წავაწყდი მსგავს შემთხვევებს,
09:58
and I've also found anecdotally --
193
598304
1706
სწორედ ეს თვისებები განსაზღვრავს საღ მსჯელობას.
10:00
predicts good judgment.
194
600034
1831
10:02
And the key takeaway I want to leave you with about those traits
195
602386
3283
ყველაზე მთავარი რაც ამ თვისბებეზე მინდა იცოდეთ ისაა,
10:05
is that they're primarily not about how smart you are
196
605693
3637
რომ ისინი უპირეველსად იმას კი არ აჩვენებს, თუ რამდენად ჭკვიანი ხართ,
10:09
or about how much you know.
197
609354
1998
ან რამდენად ბევრი იცით.
10:11
In fact, they don't correlate very much with IQ at all.
198
611376
2806
სინამდვილეში ისინი ინტლექტის კოეფიციეტთან, არც ისე დიდ კორელაციაშია.
10:14
They're about how you feel.
199
614638
1650
ეს თვისებები აჩვენებს, თუ როგორ გრძნობთ თავს.
10:16
There's a quote that I keep coming back to, by Saint-Exupéry.
200
616849
4023
"პატარა უფლისწულის" ავტორს, სენტ-ეგზიუპერს აქვს ერთი კარგი ციტატა,
10:20
He's the author of "The Little Prince."
201
620896
1941
რომელსაც ხშირად ვუბრუნდები:
10:22
He said, "If you want to build a ship,
202
622861
2769
მან თქვა: "თუ გინდა, რომ ხომალდი ააგო,
10:26
don't drum up your men to collect wood and give orders
203
626234
4621
ნუ გააგზავნი შენს ხალხს ხის მოსაგროვებლად, ბრძანებების გასაცემად
10:30
and distribute the work.
204
630879
1420
და საქმის გასანაწილებლად.
10:32
Instead, teach them to yearn for the vast and endless sea."
205
632669
4567
ამის ნაცვლად უსაზღვრო ზღვის ვნება გააღვივე მათში"
10:38
In other words, I claim,
206
638252
2146
სხვა სიტყვებით, მე ვამტკიცებ,
10:40
if we really want to improve our judgment as individuals
207
640850
3160
რომ თუ მართლაც გვინდა გავაუმჯობესოთ ჩვნი მსჯელობა როგორც ინდივიდებმა
10:44
and as societies,
208
644034
1443
და როგორც საზოგადოებებმა,
10:45
what we need most is not more instruction in logic
209
645501
3509
ყველაზე მეტად არა ინსტრუქციები და ლოგიკა გვჭრდება
ან რიტორიკა და ალბათობა, ან ეკონომიკა,
10:49
or rhetoric or probability or economics,
210
649034
3548
10:52
even though those things are quite valuable.
211
652606
2083
თუმცა ეს ყველაფერი საკმაოდ ფასეულია,
10:54
But what we most need to use those principles well
212
654713
3304
არამედ ამ ყველაფრის სწორად გამოსაყენებლად ყველაზე მეტად
"მზვერავის მენტალობა" გვჭირდება.
10:58
is scout mindset.
213
658041
1418
10:59
We need to change the way we feel.
214
659483
1880
უნდა შევცვალოთ ჩვენი გრძნობები.
11:01
We need to learn how to feel proud instead of ashamed
215
661759
3810
უნდა ვისწავლოთ, რომ სირცხვილის ნაცვლად, სიამაყე ვიგრძნოთ,
11:05
when we notice we might have been wrong about something.
216
665593
2638
როცა შევამჩნევთ, რომ შეიძლება რაღაცაში ვცდებოდით.
11:08
We need to learn how to feel intrigued instead of defensive
217
668255
3128
უნდა ვისწავლოთ, რომ თავდაცვითი რეაქციის ნაცვლად დამაინტრიგებელი იყოს,
11:11
when we encounter some information that contradicts our beliefs.
218
671407
4243
როცა ისეთ ინფორმაციას წავაწყდებოთ,
რომელიც ჩვენს რწმენა-წარმოდგენებს ეწინააღმდეგება.
11:16
So the question I want to leave you with is:
219
676555
2860
მაშ, კითხვა რომლითაც მინდა რომ დაგტოვოთ, შემდეგია:
11:19
What do you most yearn for?
220
679817
2150
რისკენ ისწრაფვით ყველაზე მეტად?
11:22
Do you yearn to defend your own beliefs?
221
682771
2627
თქვენი რწმენა-წარმოდგენების დაცვისკენ,
თუ იმისკენ, რომ სამყარო რაც შეიძლება უკეთ შეიცნოთ?
11:26
Or do you yearn to see the world as clearly as you possibly can?
222
686128
3594
11:30
Thank you.
223
690352
1151
მადლობა.
11:31
(Applause)
224
691527
4997
(აპლოდისმენტები)
ამ საიტის შესახებ

ეს საიტი გაგაცნობთ YouTube-ის ვიდეოებს, რომლებიც სასარგებლოა ინგლისური ენის შესასწავლად. თქვენ ნახავთ ინგლისური ენის გაკვეთილებს, რომლებსაც ასწავლიან საუკეთესო მასწავლებლები მთელი მსოფლიოდან. ორჯერ დააწკაპუნეთ ინგლისურ სუბტიტრებზე, რომლებიც ნაჩვენებია თითოეულ ვიდეო გვერდზე, რომ იქიდან დაკვრა ვიდეო. სუბტიტრების გადახვევა სინქრონიზებულია ვიდეოს დაკვრასთან. თუ თქვენ გაქვთ რაიმე კომენტარი ან მოთხოვნა, გთხოვთ დაგვიკავშირდეთ ამ საკონტაქტო ფორმის გამოყენებით.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7