Kiran Bedi: How I remade one of India's toughest prisons

Translator: Revaz Bakhtadze Reviewer: Sandro Subeliani

Now I'm going to give you a story.

ახლა, ერთ ამბავს მოგიყვებით.

It's an Indian story about an Indian woman and her journey.

ეს ამბავი ერთი ინდოელი ქალისა და მისი განვლილი ცხოვრების შესახებაა.

Let me begin with my parents.

ჩემი მშობლებით დავიწყებ.

I'm a product of this

მე ამ შორსმჭვრეტელი დედ-მამის

visionary mother and father.

შვილი ვარ.

Many years ago, when I was born in the '50s --

მრავალი წლის წინ, 50-იან წლებში, როცა დავიბადე...

'50s and '60s

50-იანი და 60-იანი წლების

didn't belong to girls in India.

ინდოეთი გოგონებისთვის განკუთვნილი ადგილი არ იყო.

They belonged to boys.

ის ბიჭებს ეკუთვნოდა.

They belonged to boys who would join business

ის წლები ბიჭების იყო, რომლებიც ბიზნესს დაიწყებდნენ,

and inherit business from parents,

ან მშობლებიდან მემკვიდრეობით მიიღებდნენ ბიზნესს,

and girls would be dolled up to get married.

გოგონებს კი გასათხოვრად გამოპრანჭავდნენ ხოლმე.

My family, in my city,

ჩემი ოჯახი ქალაქში

and almost in the country, was unique.

და თითქმის მთელ ქვეყანაში უნიკალური იყო.

We were four of us, not one,

ჩვენ ოთხნი ვიყავით

and fortunately no boys.

და, საბედნიეროდ, არცერთი ბიჭი.

We were four girls and no boys.

ვიყავით ოთხი გოგო და არცერთი ბიჭი.

And my parents were part

ჩემი მშობლები

of a landed property family.

მიწის მესაკუთრეთა ოჯახიდან იყვნენ.

My father defied his own grandfather,

მამაჩემი თავის ბაბუას არ დაემორჩილა,

almost to the point of disinheritance,

ისე რომ კინაღამ ქონების გარეშე დარჩა,

because he decided to educate

რადგან გადაწყვიტა, რომ

all four of us.

ჩვენთვის განათლება მოეცა.

He sent us to one of the best schools in the city

მან ქალაქის ერთ-ერთ საუკეთესო სკოლაში მიგვიყვანა

and gave us the best education.

და საუკეთესო განათლება მიგვაღებინა.

As I've said, when we're born, we don't choose our parents,

როგორც უკვე აღვნიშნე, როცა ვიბადებით, ჩვენ მშობლებს არ ვირჩევთ

and when we go to school, we don't choose our school.

და როცა სკოლაში მივდივართ, თავად არც სკოლას ვირჩევთ.

Children don't choose a school.

ბავშვები სკოლას არ ირჩევენ.

They just get the school which parents choose for them.

ისინი უბრალოდ იმ სკოლაში მიდიან, რომლებსაც მათი მშობლები არჩევენ.

So this is the foundation time which I got.

აი, ასეთი დასაწყისი მერგო.

I grew up like this, and so did my other three sisters.

ასე გავიზარდე მე და ასევე გაიზარდა ჩემი სამი და.

And my father used to say at that time,

მამაჩემი იმ დროს ამბობდა ხოლმე,

"I'm going to spread all my four daughters in four corners of the world."

ჩემი ოთხივე ქალიშვილი მსოფლიოს ოთხივე კუთხეში უნდა გავგზავნოო.

I don't know if he really meant [that], but it happened.

არ ვიცი, მართლა ამას გულისხმობდა, თუ არა, მაგრამ ასე მოხდა.

I'm the only one who's left in India.

მხოლოდ მე დავრჩი ინდოეთში.

One is a British, another is an American

ჩემი ერთი და ბრიტანელია, მეორე - ამერიკელი

and the third is a Canadian.

და მესამე - კანადელი.

So we are four of us in four corners of the world.

ასე რომ, ჩვენ ოთხნი მსოფლიოს ოთხივე კუთხეში ვართ.

And since I said they're my role models,

როგორც უკვე გითხარით, ისინი ჩემთვის მისაბაძი მაგალითები იყვნენ

I followed two things which my father and mother gave me.

და ორ რამეში დავუჯერე, რასაც მამა და დედა მეუბნებოდნენ.

One, they said, "Life is on an incline.

პირველი, ისინი ამბობდნენ, რომ "ცხოვრება დამრეცია.

You either go up,

ან ზემოთ ადიხარ,

or you come down."

ან ქვემოთ ეშვები."

And the second thing, which has stayed with me,

და მეორე, რაც დავიმახსოვრე,

which became my philosophy of life,

რაც ჩემი ცხოვრებისეული ფილოსოფია გახდა,

which made all the difference,

რამაც ყველაფერი შეცვალა,

is: 100 things happen in your life, good or bad.

არის: ათასი რამ ხდება ცხოვრებაში, კარგიც და ცუდიც.

Out of 100, 90 are your creation.

ამ ათასიდან ცხრაასს თავად ქმნი.

They're good. They're your creation. Enjoy it.

ისინი კარგია. ისინი შენი შექმნილია. გაიხარე ამით.

If they're bad, they're your creation. Learn from it.

თუ ისინი ცუდია, ისინიც შენი შექმნილია. აქედან დასკვნა გამოიტანე.

Ten are nature-sent over which you can't do a thing.

ის დარჩენილი ათი პროცენტი ბუნების მიერაა გამოგზავნილი, რისი შეცვლაც არ შეგიძლია.

It's like a death of a relative,

მაგალითად, ნათესავის სიკვდილი,

or a cyclone, or a hurricane, or an earthquake.

ან ციკლონი, ან ქარიშხალი, ან მიწისძვრა.

You can't do a thing about it.

ვერაფერს გააწყობ.

You've got to just respond to the situation.

ისღა დაგრჩენია, რომ სიტუაციას უპასუხო.

But that response comes out of those 90 points.

მაგრამ ეს პასუხი იმ 90 პროცენტიდან მოდის.

Since I'm a product of this philosophy,

რადგან მე ამ ფილოსოფიის ნაყოფი ვარ,

of 90/10,

90/10-ზე ფილოსოფიის

and secondly, "life on an incline,"

და მეორე, "ცხოვრება დამრეცია" ფილოსოფიის,

that's the way I grew up

ისე აღვიზარდე,

to be valuing what I got.

რომ დავაფასო ის, რაც მაქვს.

I'm a product of opportunities,

მე შესაძლებლობების ნაყოფი ვარ,

rare opportunities in the '50s and the '60s,

50-იანების და 60-იანების იშვიათი შესაძლებლობების შვილი,

which girls didn't get,

რომლებსაც გოგონები ვერ იღებდნენ

and I was conscious of the fact that what my parents were giving me

და გაცნობიერებული მქონდა ის ფაქტი, რომ ის, რასაც მშობლები მაძლევდნენ,

was something unique.

უნიკალური რამ იყო.

Because all of my best school friends were getting dolled up

ჩემ ყველა საუკეთესო მეგობარს პრანჭავდნენ,

to get married with a lot of dowry,

რათა ბევრ მზითვთან ერთად გაეთხოვებინათ.

and here I was with a tennis racket and going to school

მე კიდევ ჩოგბურთის ჩოგანი მეჭირა და სკოლაში დავდიოდი

and doing all kinds of extracurricular activities.

და ჩართული ვიყავი უამრავ კლასგარეშე საქმიანობაში.

I thought I must tell you this.

ვფიქრობ, თქვენთვის ეს უნდა მომეყოლა.

Why I said this, is the background.

რაც ვთქვი, ეს ჩემი ბავშვობაა.

This is what comes next.

გადავიდეთ შემდეგ ეტაპზე.

I joined the Indian Police Service as a tough woman,

ინდოეთის პოლიციაში მუშაობა დავიწყე, როგორც შეუპოვარმა ქალმა,

a woman with indefatigable stamina,

დაუღალავმა, ენერგიულმა ქალმა,

because I used to run for my tennis titles, etc.

რადგან მიჩვეული ვიყავი საჩოგბურთო ტიტულებისთვის ბრძოლას და ა.შ.

But I joined the Indian Police Service,

თუმცა, მე ინდოეთის პოლიციაში დავიწყე მუშაობა

and then it was a new pattern of policing.

და მაშინ ეს პოლიციის მუშაობის ახალი მოდელი იყო.

For me the policing stood for power to correct,

ჩემთვის პოლიციის მუშაობა ნიშნავდა შეცდომების გამოსწორების ძალას,

power to prevent and power to detect.

დანაშაულის პრევენციისა და გამოვლენის ძალას.

This is something like a new definition ever given in policing in India --

ეს ახალი განმარტებაა, რომელიც პოლიციის მუშაობას ოდესმე ჰქონია ინდოეთში,

the power to prevent.

დანაშაულის პრევენციის ძალა.

Because normally it was always said, power to detect, and that's it,

რადგან ტრადიციულად ამბობდნენ ხოლმე, რომ მას ჰქონდა დანაშაულის გამოვლენის დანიშნულება და სულ ეს იყო.

or power to punish.

ან დასჯის დანიშნულება.

But I decided no, it's a power to prevent,

მაგრამ მე გადავწყვიტე, რომ პოლიცია უნდა ყოფილიყო პრევენციული ძალა,

because that's what I learned when I was growing up.

რადგან ეს ვისწავლე, როცა ვიზრდებოდი,

How do I prevent the 10 and never make it more than 10?

როგორ ავიცილო თავიდან ის 10 პროცენტი და როგორ დარჩეს ის მხოლოდ 10 პროცენტად?

So this was how it came into my service,

ასე შემოვიდა ეს ცნება ჩემს სამსახურში

and it was different from the men.

და ის განსხვავდებოდა კაცებისგან.

I didn't want to make it different from the men, but it was different,

მე არ მინდოდა, რომ საქმე კაცებისგან განსხვავებულად გამეკეთებინა, მაგრამ განსხვავებული გამოვიდა,

because this was the way I was different.

რადგან მე სწორედ ამგვარად ვიყავი სხვანაირი.

And I redefined policing concepts in India.

მე გადავიაზრე პოლიციის მუშაობის კონცეფცია ინდოეთში.

I'm going to take you on two journeys,

მინდა, ორ განვლილ გზაზე მოგიყვეთ,

my policing journey and my prison journey.

პოლიციაში და ციხეში ჩემ მიერ განვლილ გზებზე.

What you see, if you see the title

რასაც ხედავთ, თუ ხედავთ, სათაურს

called "PM's car held."

ჰქვია "პრემიერის მანქანა დააკავეს."

This was the first time a prime minister of India

ეს იყო პირველი შემთხვევა, როცა ინდოეთის პრემიერ-მინისტრს

was given a parking ticket.

ჯარიმა გამოუწერეს.

(Laughter)

(სიცილი)

That's the first time in India,

ეს პირველად მოხდა ინდოეთში

and I can tell you, that's the last time you're hearing about it.

და შემიძლია, გითხრათ, რომ უკანსკნელად გესმით ამის შესახებ.

It'll never happen again in India,

ეს აღარასოდეს განმეორდება ინდოეთში,

because now it was once and forever.

რადგან ეს მოხდა ერთხელ და სამუდამოდ.

And the rule was, because I was sensitive,

და ეს წესი იყო, ვინაიდან მგრძნობიარე ვიყავი,

I was compassionate, I was very sensitive to injustice,

სიბრალულის გრძნობა მქონდა, ძალიან მგრძნობიარე ვიყავი უსამართლობის მიმართ

and I was very pro-justice.

და ვიყავი ძალიან სამართლიანი.

That's the reason, as a woman, I joined the Indian Police Service.

მე, როგორც ქალმა, ამ მიზეზების გამო, დავიწყე მუშაობა ინდოეთის პოლიციაში.

I had other options, but I didn't choose them.

მე სხვა არჩევანიც მქონდა, მაგრამ არ გავაკეთე.

So I'm going to move on.

ახლა გავაგრძელებ.

This is about tough policing, equal policing.

ეს მკაცრი, თანასწორი პოლიციური მუშაობის შესახებაა.

Now I was known as "here's a woman that's not going to listen."

ახლა უკვე მიცნობდნენ, როგორც "ქალს, რომელიც სხვებს არ უსმენს."

So I was sent to all indiscriminate postings,

სხვადასხვა პოზიციაზე განურჩევლად მაგზავნიდნენ,

postings which others would say no.

პოზიციებზე, რომლებზეც სხვები უარს იტყოდნენ.

I now went to a prison assignment as a police officer.

როგორც პოლიციელი, ახლა უკვე ციხეში გამგზავნეს.

Normally police officers don't want to do prison.

როგორც წესი, პოლიციელებს არ უნდათ ციხეში მუშაობა.

They sent me to prison to lock me up,

ციხეში გამგზავნეს, რათა იქ გამოვეკეტეთ,

thinking, "Now there will be no cars

ფიქრობდნენ, რომ: "იქ აღარ იქნება მანქანები

and no VIPs to be given tickets to.

და აღარც ვიპ პერსონები, რომ დააჯარიმოს.

Let's lock her up."

მოდი, გამოვკეტოთ."

Here I got a prison assignment.

ასე მივიღე სამუშაო ციხეში.

This was a prison assignment which was one big den of criminals.

ეს ციხე კრიმინალების ერთი დიდი ბუდე იყო.

Obviously, it was.

მართლა, დიდი ბუდე იყო.

But 10,000 men,

10,000 კაცი,

of which only 400 were women -- 10,000 --

საიდანაც მხოლოდ 400 იყო ქალი --10,000 --

9,000 plus about 600

9,000 პლუს დაახლოებით 600

were men.

კაცი იყო.

Terrorists, rapists,

ტერორისტები, მოძალადეები,

burglars, gangsters --

ყაჩაღები, განგსტერები...

some of them I'd sent to jail

ზოგიერთი მე თავად მყადა ციხეში გაშვებული,

as a police officer outside.

როგორც პოლიციელს.

And then how did I deal with them?

როგორ უნდა მოვქცეოდი მათ?

The first day when I went in,

პირველ დღეს, როდესაც მივედი,

I didn't know how to look at them.

არ ვიცოდი, მათთვის როგორ შემეხედა.

And I said, "Do you pray?" When I looked at the group, I said, "Do you pray?"

და ვკითხე: "ლოცულობთ?" როდესაც შევხედე იმ ჯგუფს, ვკითხე: "ლოცულობთ?"

They saw me as a young, short woman wearing a pathan suit.

ისინი მიყურებდნენ, როგორც ახალგაზრდა, დაბალ ქალს, რომელსაც პუშტუნების ტანსაცმელი ეცვა.

I said, "Do you pray?"

მე ვთქვი, "ლოცულობთ?"

And they didn't say anything.

და მათ არაფერი თქვეს.

I said, "Do you pray? Do you want to pray?"

მე ვთქვი, "ლოცულობთ? გინდათ, რომ ილოცოთ?"

They said, "Yes." I said, "All right, let's pray."

დიახ, მიპასუხეს მათ. კარგი, მაშინ ვილოცოთ, ვუთხარი მე.

I prayed for them, and things started to change.

მე მათთვის ვილოცე და ვითარებამ შეცვლა დაიწყო.

This is a visual of education inside the prison.

ეს განათლების სცენაა ციხეში.

Friends, this has never happened,

მეგობრებო, ეს მანამდე არასოდეს მომხდარა,

where everybody in the prison studies.

როდესაც ყველა სწავლობს ციხეში.

I started this with community support.

მე ეს საზოგადოების მხარდაჭერით დავიწყე.

Government had no budget.

მთავრობას ამისთვის ბიუჯეტი არ ჰქონდა.

It was one of the finest, largest volunteerism

ეს იყო ერთ-ერთი საუკეთესო, უდიდესი მოხალისეობა,

in any prison in the world.

რაც კი მსოფლიოს ნებისმიერ ციხეში განხორციელებულა.

This was initiated in Delhi prison.

ეს დაიწყო დელის ციხეში.

You see one sample

თქვენ ხედავთ ერთ მაგალითს,

of a prisoner teaching a class.

როცა პატიმარი კლასს ასწავლის.

These are hundreds of classes.

ასობით კლასია.

Nine to eleven, every prisoner went into the education program --

ცხრიდან თერთმეტამდე ყველა პატიმარი ესწრებოდა საგანმანათლებლო პროგრამას

the same den in which they thought

ეს იყო იგივე ბუდე, სადაც ისინი ფიქრობდნენ,

they would put me behind the bar and things would be forgotten.

რომ გისოსებს მიღმა მამყოფებდნენ და ყველას ყველაფერი დაავიწყდებოდა.

We converted this into an ashram --

ჩვენ ეს აშრამად გადავაქციეთ,

from a prison to an ashram through education.

განათლების მეშვეობით ციხიდან აშრამად.

I think that's the bigger change.

ვფიქრობ, ეს დიდი ცვლილებაა.

It was the beginning of a change.

ეს მხოლოდ ცვლილების დასაწყისი იყო.

Teachers were prisoners. Teachers were volunteers.

მასწავლებლები იყვნენ პატიმრები. მასწავლებლები იყვნენ მოხალისეები.

Books came from donated schoolbooks.

სკოლის სახელმძღვანელოები შემოწირული იყო.

Stationery was donated.

ქაღალდი და კალმები შემოწირული იყო.

Everything was donated,

ყველაფერი შემოწირული იყო,

because there was no budget of education for the prison.

ციხეში განათლების ბიუჯეტი არ არსებობდა.

Now if I'd not done that,

მე რომ ეს არ გამეკეთებინა,

it would have been a hellhole.

ჯოჯოხეთი იქნებოდა.

That's the second landmark.

ეს მეორე მიღწევაა.

I want to show you some moments of history in my journey,

მინდა, ჩემი მოღვაწეობის რამდენიმე მომენტი გიჩვენოთ,

which probably you would never ever get to see anywhere in the world.

რასაც, ალბათ, ვერსად ნახავთ მსოფლიოში.

One, the numbers you'll never get to see.

პირველი, რაოდენობა, რომელსაც ვერასოდეს ნახავთ.

Secondly, this concept.

მეორე, ეს კონცეფცია.

This was a meditation program inside the prison

ეს იყო მედიტაციის პროგრამა ციხეში.

of over 1,000 prisoners.

1,000-ზე მეტი პატიმარი.

One thousand prisoners who sat in meditation.

ათასი პატიმარი, რომელიც მედიტირებდა.

This was one of the most courageous steps

ეს იყო ერთ-ერთი ყველაზე უფრო გაბედული ნაბიჯი,

I took as a prison governor.

რომელიც როგორც ციხის მმართველმა გადავდგი.

And this is what transformed.

და ეს არის ის, რამაც გარდაქმნა მოიტანა.

You want to know more about this,

თუ გსურთ მეტის გაგება ამის შესახებ,

go and see this film, "Doing Time, Doing Vipassana."

წადით და ნახეთ ფილმი "კეთების დრო, ვიპასანა."

You will hear about it, and you will love it.

თქვენ მოისმენთ ამის შესახებ და მოგეწონებათ.

And write to me on KiranBedi.com,

მომწერეთ KiranBedi.com -ზე

and I'll respond to you.

და გიპასუხებთ.

Let me show you the next slide.

ახლა, შემდეგ სლაიდს გიჩვენებთ.

I took the same concept of mindfulness,

მე ყურადღების (მედიტაციის) იგივე კონცეფცია ავიღე,

because, why did I bring meditation into the Indian prison?

რადგან, რატომ შემოვიღე მედიტაცია ინდოეთის ციხეში?

Because crime is a product of a distorted mind.

რადგან დანაშაული გამრუდებული გონების ნაყოფია.

It was distortion of mind which needed to be addressed to control.

სწორედ გამრუდებულ გონებას ჭირდებოდა მიხედვა.

Not by preaching, not by telling,

არა ქადაგებით, არა შეგონებით,

not by reading, but by addressing your mind.

არა კითხვით, არამედ გონებაზე ზრუნვით.

I took the same thing to the police,

იგივე მიდგომა მივიტანე პოლიციაში,

because police, equally, were prisoners of their minds,

ვინაიდან პოლიციელებიც საკუთარი გონების ტუსაღები იყვნენ.

and they felt as if it was "we" and "they,"

ისინი ფიქრობდნენ, რომ არსებობდნენ "ისინი" და "ჩვენ"

and that the people don't cooperate.

და რომ ხალხი არ თანამშრომლობდა.

This worked.

ამან იმუშავა.

This is a feedback box called a petition box.

ეს არის უკუკავშირის ყუთი, პეტიციის ყუთი.

This is a concept which I introduced

ეს არის კონცეფცია, რომელიც შემოვიღე,

to listen to complaints, listen to grievances.

რომ მოვისმინოთ საჩივრები, მოვისმინოთ წუხილები.

This was a magic box.

ეს ჯადოსნური ყუთი იყო.

This was a sensitive box.

ეს მგრძნობიარე ყუთი იყო.

This is how a prisoner drew how they felt about the prison.

ასე გვაგებინებდა პატიმარი, რას ფიქრობდა ციხის შესახებ.

If you see somebody in the blue --

თუ ხედავთ ამ ადამიანს ლურჯებში...

yeah, this guy --

დიახ, ამ ბიჭს...

he was a prisoner, and he was a teacher.

ის პატიმარი იყო და ის მასწავლებელი იყო.

And you see, everybody's busy. There was no time to waste.

როგორც ხედავთ, ყველა დაკავებულია. დასაკარგი დრო არ ჰქონდათ.

Let me wrap it up.

ნება მომეცით, შევაჯამო.

I'm currently into movements,

ამჟამად, მე სხვადასხვა მოძრაობაში ვარ ჩართული,

movements of education

გაჭირვებული ბავშვების

of the under-served children,

საგანმანათლებლო მოძრაობაში,

which is thousands -- India is all about thousands.

რომლებიც ათასობით არიან. ინდოეთში ყოველთვის ათასებზეა ლაპარაკი.

Secondly is about the anti-corruption movement in India.

მეორე არის ანტიკორუფციული მოძრაობა ინდოეთში.

That's a big way

ეს ძალიან მნიშვნელოვანია,

we, as a small group of activists,

რომ ჩვენ, აქტივისტების მცირე ჯგუფმა,

have drafted an ombudsman bill for the government of India.

ინდოეთის მთავრობისთვის ომბუდსმენის კანონპროექტი შევიმუშავეთ.

Friends, you will hear a lot about it.

მეგობრებო, ამის შესახებ ბევრს გაიგებთ.

That's the movement at the moment I'm driving,

ეს მოძრაობაა, რომელსაც ეხლა ვმართავ

and that's the movement and ambition of my life.

და ეს ჩემი ცხოვრების მოძრაობა და ამბიციაა.

Thank you very much.

დიდი მადლობა.

(Applause)

(აპლოდისმენტები)

Thank you. Thank you very much. Thank you.

მადლობა. დიდი მადლობა. მადლობა.

Thank you. Thank you. Thank you.

მადლობა. მადლობა. მადლობა.