Sonaar Luthra: Meet the Water Canary

Translator: Vahagn Keshishyan Reviewer: Gohar Khachatryan

Cholera was reported in Haiti

Վերջին 50 տարվա ընթացքում ժանտախտը

for the first time in over 50 years

Հայիթիում առաջին անգամ հայտնաբերվեց

last October.

անցած տարվա հոկտեմբերին:

There was no way to predict

Հնարավոր չէ կանխատեսել,

how far it would spread through water supplies

թե ինչքան այն կտարածվի ջրի մեջ,

and how bad the situation would get.

և իրավիճակը որքան ծանր կլինի։

And not knowing where help was needed

Իսկ չիմացությունը, թե որտեղ է պետք օգնություն,

always ensured that help was in short supply

նշանակում էր, որ օգնությունը չէր բավականացնում

in the areas that needed it most.

այնտեղ, որտեղ այն ամենից շատ էր պետք:

We've gotten good at predicting and preparing for storms

Մենք սովորել ենք ճիշտ գուշակել փոթորիկները և նախապատրաստվել դրանց,

before they take innocent lives

մինչև դրանք կյանքեր կխլեն և

and cause irreversible damage,

անհատուցելի վնաս կպատճառեն,

but we still can't do that with water,

մինչդեռ մենք մինչ այժմ նույն բանը

and here's why.

չենք կարողանում անել ջրի հետ հետևյալ պատճառներով:

Right now, if you want to test water in the field,

Այսօր որպեսզի փորձենք ջուրը դաշտային պայմաններում,

you need a trained technician,

անհրաժեշտ է որակավորված անձնակազմ,

expensive equipment like this,

թանկարժեք սարքավորումներ, օրինակ սա, և

and you have to wait about a day

քիմիական ռեակցիաների արդյունքներին

for chemical reactions to take place and provide results.

պետք է սպասել մոտավորապես մեկ օր:

It's too slow

Դա չափազանց դանդաղ է իրավիճակը

to get a picture of conditions on the ground

տեղում հասկանալու համար,

before they change,

քանի դեռ այն անփոփոխ է;

too expensive to implement

չափազանց թանկ է իրականացնել

in all the places that require testing.

բոլոր այն վայրերում, որտեղ անհրաժեշտ է թեստավորել:

And it ignores the fact that, in the meanwhile,

Բացի այդ չի կարելի անտեսել այն փաստը,

people still need to drink water.

որ մարդիկ միշտ ջրի կարիք ունեն:

Most of the information that we collected on the cholera outbreak

Ժանտախտի բռնկման մասին մեր կողմից հավաքված ինֆորմացիայի

didn't come from testing water;

մեծ մասը թեստավորման արդյունք չէ,

it came from forms like this,

այն հայտնվել է այս բլանկներից,

which documented all the people

որտեղ գրանցվել են այն բոլոր մարդիկ,

we failed to help.

ում մենք չենք կարողացել օգնել:

Countless lives have been saved

Անհաշվելի քանակությամբ կյանքեր են փրկվել

by canaries in coalmines --

ածխահանքերում դեղձանիկների կողմից:

a simple and invaluable way

Դա պարզ և անգին միջոց է հանքափորների համար

for miners to know whether they're safe.

համոզվել սեփական անվտանգության մեջ:

I've been inspired by that simplicity as I've been working on this problem

Ինձ ցնցեց այդ պարզությունը, երբ ես ամենաաշխատասեր և խելացի

with some of the most hardworking and brilliant people I've ever known.

մարդկանցից մի քանիսի հետ աշխատում էի այս խնդրի շուրջ:

We think there's a simpler solution to this problem --

Մենք կարծում ենք խնդիրն ունի պարզ լուծում,

one that can be used

որը, հնարավոր է, մարդիկ ամեն օր

by people who face conditions like this everyday.

օգտագործում են դժվար իրավիճակներում:

It's in its early stages,

Այն գտնվում է զարգացման վաղ փուլերում,

but this is what it looks like right now.

և ահա այպիսի տեսք ունի այն հենց հիմա:

We call it the Water Canary.

Մենք այն անվանում ենք Ջրային Դեղձանիկ:

It's a fast, cheap device

Այն արագ, էժան սարք է,

that answers an important question:

որը պատասխանում է

Is this water contaminated?

«Վարակավա՞ծ է այս ջուրը» կարևոր հարցին։

It doesn't require any special training.

Այն չի պահանջում հատուկ պատրաստվածություն:

And instead of waiting for chemical reactions to take place,

Քիմիական ռեակցիաների փոխարեն

it uses light.

այն հիմնված է լույսի վրա:

That means there's no waiting

Դա նշանակում է, որ

for chemical reactions to take place,

կարիք չկա սպասել քիմիական ռեակցիայի ավարտին,

no need to use reagents that can run out

կարիք չկա օգտագործել ռեագենտներ, որոնք կարող են սպառվել,

and no need to be an expert

կարիք չկա լինել փորձագետ,

to get actionable information.

ստանալու համար կարևոր ինֆորմացիա:

To test water, you simply insert a sample

Ջրի որակի փորձարկման համար նմուշը տեղադրվում է,

and, within seconds,

և մի քանի վայրկյան հետո

it either displays a red light, indicating contaminated water,

վառվում է կամ կարմիր լույսը, որը նշանակում է ջուրը վարակաված է,

or a green light, indicating the sample is safe.

կամ կանաչ լույսը, որը նշանակում է նմուշն անվնաս է:

This will make it possible

Այն հնարավորություն է տալիս ցանկացած մարդու

for anyone to collect life-saving information

ստանալ կենսական կարևորության ինֆորմացիա

and to monitor water quality conditions as they unfold.

և ստուգել ջրի որակը իրական ժամանակում:

We're also, on top of that,

Բացի այդ,

integrating wireless networking

մենք ինտեգրել ենք անլար ցանցը

into an affordable device

GPS և GSM տարածված

with GPS and GSM.

սարքի հետ:

What that means is that each reading can be automatically transmitted to servers

Դա նշանակում է, որ ամեն մի վերլուծություն ավտոմատ կերպով կփոխանցվի

to be mapped in real time.

մեր սերվերներ և կարտացոլվի քարտեզի վրա իրական ժամանակում:

With enough users,

Օգտագործողների բավականաչափ քանակի դեպքում

maps like this will make it possible

այսպիսի քարտեզները հնարավորություն են տալիս

to take preventive action,

կանխել, սահմանափակել վտանգները

containing hazards before they turn into emergencies

քանի դեռ նրանք չեն վերածվել աղետների,

that take years to recover from.

որոնք տարիներ են պահանջում վերականգնելու համար:

And then, instead of taking days

Բացի այդ, ինֆորմացիայի կարիք ունեցող մարդկանց

to disseminate this information to the people who need it most,

ինֆորմացիան օրերով տարածելու փոխարեն

it can happen automatically.

այն կիրականացվի ավտոմատ:

We've seen how distributed networks,

Մենք նկատել ենք, թե ինչպես տարբեր ցանցեր,

big data and information

զանգվածային տվյալները և ինֆորմացիան

can transform society.

կարող են փոխել հասարակությունը:

I think it's time for us to apply them to water.

Կարծում եմ, որ ժամանակ է այն կիրառել նաև ջրի հետ:

Our goal over the next year is to get Water Canary ready for the field

Մյուս տարվա համար մեր նպատակն է Ջրային Դեղձանիկին հասցնել ավարտուն տեսքի

and to open-source the hardware

և բացել սարքի կոդը,

so that anyone can contribute to the development and the evaluation,

որպեսզի բոլորը կարողանան իրենց ներդրումն ունենան զարգացման մեջ

so we can tackle this problem together.

և գնահատեն խնդրի միասնական լուծումը:

Thank you.

Շնորհակալություն:

(Applause)

(Ծափահարություններ)