The politics of fiction | Elif Shafak

الیف شفاک : سیاست داستان های تخیلی

Translator: Mohammad Reza Minoosepehr Reviewer: soheila Jafari

I'm a storyteller.

من یه داستانسرا هستم.

That's what I do in life -- telling stories,

این کاریه که در زندگی انجام میدم.--داستان گفتن،

writing novels --

و رمان نوشتن.

and today I would like to tell you a few stories

و امروز دوست دارم که چندتا داستان

about the art of storytelling

درباره هنر داستان سرایی

and also some supernatural creatures

و یه سری موجودات ماوراطبیعه

called the djinni.

به اسم جن براتون بگم.

But before I go there, please allow me to share with you

اما قبلش اجازه بدید تا شمه ای

glimpses of my personal story.

از زندگی شخصی ام رو با شما اشتراک بذارم.

I will do so with the help of words, of course,

برای این کار قطعا از کلمات کمک می گیرم

but also a geometrical shape, the circle,

اما در عین حال از یه شکل هندسی هم استفاده می کنم، دایره.

so throughout my talk,

بنابراین در طول سخنرانی ام

you will come across several circles.

دایره های زیادی رو خواهيد ديد.

I was born in Strasbourg, France

من در استراس بورگ فرانسه به دنیا اومدم،

to Turkish parents.

از والدینی ترک،

Shortly after, my parents got separated,

چندی بعد،پدر و مادرم از هم جدا شدند

and I came to Turkey with my mom.

و منم با مادرم به ترکیه رفتم.

From then on, I was raised

از اون موقع به بعد در اونجا

as a single child by a single mother.

به عنوان تک فرزند یه مادر تنها بزرگ شدم.

Now in the early 1970s, in Ankara,

اوایل دهه 1970 در آنکارا

that was a bit unusual.

یه کم غیر عادی بود.

Our neighborhood was full of large families,

محلمون پر از خانواده های بزرگ بود،

where fathers were the heads of households,

جایی که پدرها رییس خانواده بودند.

so I grew up seeing my mother as a divorcee

اینجوری در حالی بزرگ می شدم که مادرم رو

in a patriarchal environment.

به عنوان یه زن مطلقه در محیط پدرسالارانه می دیدم.

In fact, I grew up observing

در واقع در حالی که بزرگ می شدم شاهد

two different kinds of womanhood.

دو گونه متفاوت از "زن بودن" بودم.

On the one hand was my mother,

از یه طرف مادرم ،

a well-educated, secular, modern, westernized, Turkish woman.

که یک زن تحصیلکرده، سکولار، مدرن، غرب زده، ترک بود،

On the other hand was my grandmother,

و از طرف دیگه مادربزرگم ،

who also took care of me

که اونم از من نگهداری می کرد

and was more spiritual, less educated

و بیشتر خرافاتی بود و کمتر تحصیل کرده،

and definitely less rational.

و قطعا کمتر منطقی.

This was a woman who read coffee grounds to see the future

اون زنی بود که فال قهوه می گرفت تا آینده رو ببینه،

and melted lead into mysterious shapes

سرب رو به اشکال مرموزی آب می کرد

to fend off the evil eye.

تا چشم بد و دور کنه.

Many people visited my grandmother,

افراد زیادی پیش مادربزرگم می آمدن،

people with severe acne on their faces

افرادی با یه عالمه جوش رو صورتشون

or warts on their hands.

یا زگیل رو دستاشون .

Each time, my grandmother would utter some words in Arabic,

هربار مادربزرگم وردهایی رو به عربی می خوند و

take a red apple and stab it

سیب سرخی و بر می داشت

with as many rose thorns

و با خار گل سرخ، درست به تعداد زگیلها

as the number of warts she wanted to remove.

روي سیب می زد واینجوری می خواست زگیلها رو از بين ببره.

Then one by one, she would

بعدش یکی یکی،

encircle these thorns with dark ink.

دور خارها با جوهر سیاه دایره می کشید.

A week later, the patient would come back

یه هفته بعد بیمار

for a follow-up examination.

برای معاینه بر میگشت.

Now, I'm aware that I should not be saying such things

می دونم که در مقابل شنونده هایی تحصیلکرده و دانشمند

in front of an audience of scholars and scientists,

نباید از یه همچین چیزایی حرف بزنم.

but the truth is, of all the people

اما حقیقت اینه که از همه کسانی که

who visited my grandmother for their skin conditions,

برای شرایط پوستی شون پیش مادربزرگم می آمدن

I did not see anyone go back

هیچکی رو ندیدم که ناراحت

unhappy or unhealed.

یا مداوا نشده برگرده.

I asked her how she did this. Was it the power of praying?

ازش پرسیدم چه جوری این کارو میکنه، آیا اون قدرت دعاها بود؟

In response she said, "Yes, praying is effective,

در جواب می گفت : "آره، دعا موثره.

but also beware of the power of circles."

اما در عین حال مراقب قدرت دایره ها هم باش".

From her, I learned, amongst many other things,

گذشته از همه چیزایی که ازش یاد گرفتم،

one very precious lesson --

یه درس خیلی ارزشمند ازش آموختم.

that if you want to destroy something in this life,

اینکه اگه می خواهید چیزی رو تو این زندگی خراب کنید

be it an acne, a blemish

خواه تو يه جوش باشه يا يه لکه

or the human soul,

یا روح انسان

all you need to do is to surround it with thick walls.

تنها کاری که باید بکنید اینه که اونو بین دیوارها مسدود کنید.

It will dry up inside.

از درون خشک میشه.

Now we all live in some kind of a social and cultural circle.

همه ماها در یه سری دایره های اجتماعی و فرهنگی

We all do.

زندگی می کنیم.

We're born into a certain family, nation, class.

ما در یه خانواده، ملت و طبقه خاص به دنیا اومدیم.

But if we have no connection whatsoever

اما اگه هیچ ارتباطی با دنیاهایی که در ورای

with the worlds beyond the one we take for granted,

دنیای امني که برگزیدیم نداشته باشیم

then we too run the risk

ما هم در معرض خطر

of drying up inside.

خشک شدن از درون قرار داریم.

Our imagination might shrink;

قوه تخيلمون ممکنه کم بشه

our hearts might dwindle,

قلبهامون ممکنه کوچيک بشه،

and our humanness might wither

و انسانيتمان ممکنه پژمرده بشه.

if we stay for too long

اگر بيش از حد

inside our cultural cocoons.

در درون پيله فرهنگي مان بمانيم.

Our friends, neighbors, colleagues, family --

دوستان،همسايه ها، همکاران و خانواده مان--

if all the people in our inner circle resemble us,

اگر تمام افرادي که در دايره دروني ما هستند شبيه ما باشند

it means we are surrounded

اين بدين معني است که ما

with our mirror image.

درون تصوير آينه خود گرفتار شده ايم.

Now one other thing women like my grandma do in Turkey

براي همين يکي ديگه از کارهايي که زنهايي شبيه مادربزرگم در ترکيه انجام ميدن

is to cover mirrors with velvet

اينه که آينه ها رو با مخمل مي پوشونند

or to hang them on the walls with their backs facing out.

يا اينکه اونها رو از پشت روي ديوار آويزون مي کنند.

It's an old Eastern tradition

اين يه سنت کهن شرقي هاست

based on the knowledge that it's not healthy

بر اساس اين برداشت که براي انسانها

for a human being to spend too much time

خوب نيست که زمان زيادي رو

staring at his own reflection.

به بازتاب تصوير خودشون خيره بشن.

Ironically, [living in] communities of the like-minded

به تعبير ديگه زندگي در جوامع هم فکر

is one of the greatest dangers

يکي از بزرگترين خطرات

of today's globalized world.

دنياي جهاني امروز است.

And it's happening everywhere,

و اين در همه جا داره اتفاق مي افته

among liberals and conservatives,

بين آزاديخواه و محافظه کار،

agnostics and believers, the rich and the poor,

مومن و غير مومن، فقير و پول دار،

East and West alike.

غرب و شرق به يک نحو.

We tend to form clusters

ما دسته ها رو

based on similarity,

بر اساس تشابه شکل مي ديم

and then we produce stereotypes

و سپس قالب هايي رو

about other clusters of people.

درباره افراد دسته هاي ديگه بوجود مياريم.

In my opinion, one way of transcending

به نظر من يکي از راه های فرا تر رفتن از

these cultural ghettos

اين حصار های فرهنگي

is through the art of storytelling.

از درون هنر داستان سرايي ميگذره.

Stories cannot demolish frontiers,

داستان ها مرزها رو از ميان بر نميدارن

but they can punch holes in our mental walls.

بلکه روزنه هايي رو در ديوارهاي ذهن ما بوجود ميارن.

And through those holes, we can get a glimpse of the other,

از درون اون روزنه ها ، مي تونيم نگاهي گذرا از ديگران داشته باشيم

and sometimes even like what we see.

و گاهي وقتها، چیزی شبیه اونچه خودمون می بینیم.

I started writing fiction at the age of eight.

من داستان نويسي رو از سن هشت سالگي شروع کردم.

My mother came home one day with a turquoise notebook

مادرم یه روز وقتی اومد خونه یه دفترچه یادداشت فیروزه ای دستش بود

and asked me if I'd be interested in keeping a personal journal.

و ازم پرسید که دوست دارم یه دفتر خاطرات شخصی داشته باشم یا نه.

In retrospect, I think she was slightly worried

وقتی به گذشته نگاه میکنم، میفهمم که او خیلی زیاد

about my sanity.

نگران سلامت روانی ام بود.

I was constantly telling stories at home, which was good,

من بی وققه تو خونه داستان می گفتم، که چیز خوبی بود،

except I told this to imaginary friends around me,

منتها اون داستانها رو برای دوستان خیالی اطرافم می گفتم.

which was not so good.

که همچین خوب نبود.

I was an introverted child,

من یه کودک درونگرا بودم

to the point of communicating with colored crayons

از این نظر که با مداد شمعی های رنگی ارتباط برقرار می کردم

and apologizing to objects

وقتی به اشیا اصابت می کردم

when I bumped into them,

ازشون عذر خواهی می کردم.

so my mother thought it might do me good

برای همین مادرم فکر می کرد

to write down my day-to-day experiences

نوشتن تجربیات روزانه و احساساتم

and emotions.

می تونه برام خوب باشه.

What she didn't know was that I thought my life was terribly boring,

چیزی رو که نمی دونست این بود که من حس می کردم که زندگی ام به شدت خسته کننده است.

and the last thing I wanted to do

و نوشتن درباره خودم آخرین چیزی بود

was to write about myself.

که دوست داشتم انجام بدم.

Instead, I began to write about people other than me

به جاش شروع کردم به نوشتن درباره افرادی غیر از خودم،

and things that never really happened.

و چیزایی که هیچ وقت واقعا اتفاق نیافتاده بودند.

And thus began my life-long passion

اینجوری علاقه بی انتهای من

for writing fiction.

به نوشتن داستان تخیلی شروع شد.

So from the very beginning, fiction for me

به همین دلیل برای من داستان از همون اول

was less of an autobiographical manifestation

کمتر جنبه یه آشکار سازی زندگی شخصی بود

than a transcendental journey

و بیشتر یه سفر فرارونده (متعالی) بود.

into other lives, other possibilities.

به زندگیها و فرصت های دیگر بود.

And please bear with me:

لطفا تا همینجا اینو داشته باشید

I'll draw a circle and come back to this point.

من یه دایره می کشم و به همین جا بر می گردم.

Now one other thing happened around this same time.

در همین موقع یه اتفاق دیگه هم افتاد.

My mother became a diplomat.

مادرم یه دیپلمات شد.

So from this small, superstitious,

اینجوری از اون محیط کوچیک و خرافاتی

middle-class neighborhood of my grandmother,

محله طبقه متوسط مادربزرگم

I was zoomed into this

به این مدرسه

posh, international school [in Madrid],

مجلل بین الملی (در مادرید) رفتم.

where I was the only Turk.

جایی که من تنها بچه ترک اونجا بودم.

It was here that I had my first encounter

اینجا جایی بود که برای اولین بار نخستین برخوردم رو

with what I call the "representative foreigner."

با چیزی که بهش میگفتم" نماینده خارجی" داشتم.

In our classroom, there were children from all nationalities,

در کلاسمون بچه هایی از همه ملیت ها حضور داشتن.

yet this diversity did not necessarily lead

اما این گستردگی ملیت ها الزاما

to a cosmopolitan, egalitarian

به یه کلاس با دموکراسی جهانی

classroom democracy.

مساوات طلب منجر نمی شد.

Instead, it generated an atmosphere

در عوض فضایی رو بوجود آورده بود

in which each child was seen --

که در اون هر بچه ای به عنوان

not as an individual on his own,

یه فرد تنها به حساب نمی آمد

but as the representative of something larger.

بلکه به عنوان نماینده چیزی بزرگتر بود.

We were like a miniature United Nations, which was fun,

ما مثل یه مینیاتور کوچیک ملل متحد بودیم،که خیلی جالب بود

except whenever something negative,

جز در زمانی که کدورتی

with regards to a nation

در ارتباط با ملیت ها

or a religion, took place.

یا مذهب اتفاق می افتاد.

The child who represented it was mocked,

بچه ای که نماینده اون بود دست می افتاد،

ridiculed and bullied endlessly.

مورد مضحکه قرار می گرفت و مدام اذیت می شد.

And I should know, because during the time I attended that school,

در طول زمانی که مدرسه می رفتم من باید میدانستم ، چرا که

a military takeover happened in my country,

یه جنگ قدرت نظامی در کشورم اتفاق افتاد،

a gunman of my nationality nearly killed the Pope,

یه مرد مسلحی از ملیت من تقریبا پاپ رو کشت

and Turkey got zero points in [the] Eurovision Song Contest.

و ترکیه در مسابقه موسیقی "یوروویژن" هیچ نمره ای نیاورد.

(Laughter)

( خنده حضار)

I skipped school often and dreamed of becoming a sailor

اغلب در مدرسه غیبت می کردم و در طول اون روزا

during those days.

تو رویای ملوان شدن بودم.

I also had my first taste

همچنین نخستین بار طعم

of cultural stereotypes there.

نشانه های فرهنگی رو اونجا چشیدم.

The other children asked me about the movie

یه بچه دیگه ای از من درباره فیلم

"Midnight Express," which I had not seen;

"قطار نیمه شب" پرسید که من ندیده بودم.

they inquired how many cigarettes a day I smoked,

اونها سوال می کردن که چندتا سیگار در طول روز می کشم،

because they thought all Turks were heavy smokers,

چرا که فکر می کردن که ترک ها سیگاری های قهاری هستن.

and they wondered at what age

همینطور می خواستن بدونن

I would start covering my hair.

از چه سنی موهام رو می پوشونم.

I came to learn that these were

اونجا بود که فهمیدم اینها

the three main stereotypes about my country:

سه تا از نشانه های اصلی کشور منه.

politics, cigarettes

سیاست، سیگار

and the veil.

و حجاب.

After Spain, we went to Jordan, Germany

بعد از اسپانیا ، به اردن، آلمان

and Ankara again.

و دوباره به آنکارا رفتیم.

Everywhere I went, I felt like

هرجایی می رفتم این حس رو داشتم

my imagination was the only suitcase

که تخیلم تنها چمدونیه

I could take with me.

که می تونم باخودم داشته باشم.

Stories gave me a sense of center,

داستان ها به من حس مرکزیت (Center)

continuity and coherence,

و تداوم (Continuity)و انسجام می دادن(Coherence).

the three big Cs that I otherwise lacked.

سه تا C بزرگی که برعکس من نداشتم.

In my mid-twenties, I moved to Istanbul,

در اواسط بیست سالگی ام، به استانبول رفتم.

the city I adore.

شهری که شیقته اش هستم.

I lived in a very vibrant, diverse neighborhood

اونجا تو یه محله پر چنب و جوش و متفاوت زندگی می کردم

where I wrote several of my novels.

جایی که تعداد زیادی از رمان هام رو اونجا نوشتم.

I was in Istanbul when the earthquake hit

سال 1999 ، وقتی که زلزله شد

in 1999.

من در استانبول بودم.

When I ran out of the building at three in the morning,

اون روز ساعت سه صبح بدو بدو از ساختمون زدم بیرون

I saw something that stopped me in my tracks.

یه دفعه چیزی رو دیدم که متوقفم کرد.

There was the local grocer there --

یه سوپر مارکت محلی اونجا بود--

a grumpy, old man who didn't sell alcohol

یه پیرمرد بداخلاق که مشروبات الکلی نمی فروخت

and didn't speak to marginals.

و با افراد بی اهمیت حرف نمی زد.

He was sitting next to a transvestite

اون بغل یه مرد زن نما نشسته بود

with a long black wig

با یه کلاه گیس بلند مشکی

and mascara running down her cheeks.

و ریمل هایی که از روی گونه اش پایین می اومد.

I watched the man open a pack of cigarettes

دیدم که مرد با دستانی لرزان

with trembling hands

یه بسته سیگار درآورد

and offer one to her,

و یکی به اون تعارف کرد.

and that is the image of the night of the earthquake

و امروز، این تصویری است که از شب زلزله

in my mind today --

در ذهنم مونده.

a conservative grocer and a crying transvestite

یه فروشنده متعصب و یه مرد زن نمای گریان

smoking together on the sidewalk.

توی پیاده رو با هم سیگار می کشیدن.

In the face of death and destruction,

در چهره مرگ و ویرانی

our mundane differences evaporated,

تفاوت های عادی ما از بین میره

and we all became one

و ما همه " یکی" می شیم

even if for a few hours.

حتی اگه برای چند ساعت.

But I've always believed that stories, too, have a similar effect on us.

اما من همواره معتقد بوده ام که داستان ها هم تاثیر مشابه بر روی ما دارن.

I'm not saying that fiction has the magnitude of an earthquake,

نمی خوام بگم که داستان عمق فاجعه یه زلزله رو داره،

but when we are reading a good novel,

اما وقتی یه رمان خوب می خونیم،

we leave our small, cozy apartments behind,

ما آپارتمان کوچک و گرم و راحتمون رو ترک می کنیم

go out into the night alone

به تنهایی در دل شب بیرون می آییم

and start getting to know people we had never met before

و شروع می کنیم به شناخت کسانی که تا بحال ندیدیمشون.

and perhaps had even been biased against.

و احتمالا باهاشون مخالف بودیم.

Shortly after, I went

یه مدت بعد،

to a women's college in Boston, then Michigan.

به یه دانشکده زنانه در بوستون میشیگان رفتم.

I experienced this, not so much as a geographical shift,

این رو، نه به عنوان یه تغییر جغرافیایی،

as a linguistic one.

به عنوان یه تغییر زبانی تجربه کردم.

I started writing fiction in English.

شروع کردم به زبان انگلیسی داستان نوشتن.

I'm not an immigrant, refugee or exile --

من یه مهاجر،پناهنده یا تبعیدی نیستم.

they ask me why I do this --

اونا ازم پرسیدم چرا این کار و میکنم.

but the commute between languages

اما ارتباط بین زبانها

gives me the chance to recreate myself.

به من فرصت بازآفرینی خودم رو داد.

I love writing in Turkish,

من داستان نوشتن به ترکی رو دوست دارم،

which to me is very poetic and very emotional,

که برام خیلی شاعرانه و احساسی است.

and I love writing in English, which to me

و نوشتن به انگلیسی رو که برام

is very mathematical and cerebral.

خیلی منطقی و عقلانی است.

So I feel connected to each language in a different way.

برای همین با هر زبان به یه شیوه متفاوت احساس وابستگی میکنم.

For me, like millions of other people

برای من، مثل میلیونها نفر دیگه

around the world today,

در سرتاسر دنیای امروز،

English is an acquired language.

انگلیسی زبانی است که "اکتسابش" کردم.

When you're a latecomer to a language,

وقتی شما دیر شروع به استفاده از یه زبان می کنید

what happens is you live there

چیزی که اتفاق می افته اینه که شما اونجا

with a continuous

با یه نا امیدی بی انتها

and perpetual frustration.

و دائمی زندگی می کنید.

As latecomers, we always want to say more, you know,

به عنوان کسی که دیر شروع کرده، دوست داریم بیشتر حرف بزنیم،

crack better jokes, say better things,

جک های بهتری بگیم، چیزای بهتری بگیم.

but we end up saying less

اما در آخر کمتر حرف می زنیم

because there's a gap between the mind and the tongue.

چرا که بین زبان و ذهن فاصله وجود داره.

And that gap is very intimidating.

این فاصله خیلی ترسناکه.

But if we manage not to be frightened by it,

اما اگه بتونیم ازش نترسیم،

it's also stimulating.

اونم تحریک کننده است.

And this is what I discovered in Boston --

و این چیزیه که در بوستون متوجه شدم.

that frustration was very stimulating.

که یاس خیلی تحریک کننده است.

At this stage, my grandmother,

در این مرحله ، مادربزرگم

who had been watching the course of my life

که مراحل زندگی منو با نگرانی زیاد

with increasing anxiety,

نگاه می کرد

started to include in her daily prayers

در دعاهای روزانه اش شروع کرد

that I urgently get married

به دعا کردن که زودتر ازدواج کنم

so that I could settle down once and for all.

اینجوری می تونستم یه بار برای همیشه یه جا بمونم.

And because God loves her, I did get married.

و چون خدا مادربزرگم رو دوست داشت،ازدواج کردم.

(Laughter)

(خنده حضار)

But instead of settling down,

اما به جای یه جا موندن

I went to Arizona.

به آریزونا رفتم.

And since my husband is in Istanbul,

و از اونجایی که همسرم در استانبول است

I started commuting between Arizona and Istanbul --

رفت و آمدم بین آریزونا و استانبول شروع شد.

the two places on the surface of earth

دو مکان روی کره زمین

that couldn't be more different.

که بیشتر از این نمی شد با هم متفاوت باشن.

I guess one part of me has always been a nomad,

فکر می کنم همیشه یکی از بخش های زندگیم ، کوچ نشینی

physically and spiritually.

جسمی و روحی بود.

Stories accompany me,

داستان ها به من هماهنگی میدن،

keeping my pieces and memories together,

مثل یه چسب حیاتی اجزا و خاطرات منو

like an existential glue.

با هم نگه می دارند.

Yet as much as I love stories,

اما با این حال،همون اندازه که عاشق داستانم

recently, I've also begun to think

اخیرا به این فکر افتادم

that they lose their magic

که وقتی اونها به عنوان چیزی

if and when a story is seen as more than a story.

بیش از یه داستان دیده می شوند،قدرت جادویی شون رو از دست میدن.

And this is a subject that I would love

و این موضوعی است که دوست دارم

to think about together.

که همزمان بهشون فکر کنم.

When my first novel written in English came out in America,

وقتی اولین رمان انگلیسی ام در آمریکا چاپ شد،

I heard an interesting remark from a literary critic.

یه اظهار نظر جالبی از یه منتقدادبی شنیدم.

"I liked your book," he said, "but I wish you had written it differently."

اون گفت" کتابت رو دوست دارم ،ولی کاشکی اونو یه جور دیگه می نوشتی"

(Laughter)

(خنده حضار)

I asked him what he meant by that.

ازش پرسیدم منظورش چیه.

He said, "Well, look at it. There's so many

اون گفت" خب نگاه کن. اینجا یه عالمه

Spanish, American, Hispanic characters in it,

شخصیت های اسپانیایی، آمریکایی و لاتینی هست

but there's only one Turkish character and it's a man."

اما فقط یه شخصیت ترک وجود داره که اونم یه مرده."

Now the novel took place on a university campus in Boston,

خب،رمان رو در کوی دانشگاهی در بوستون نوشتم

so to me, it was normal

و برای من این طبیعی بود

that there be more international characters in it

که شخصیت های بین المللی بیشتری نسبت به

than Turkish characters,

شخصیت های ترک توش باشند.

but I understood what my critic was looking for.

اما می دونستم که منتقدم دنبال چی بود

And I also understood that I

و همینطور می فهمیدم که همچنان

would keep disappointing him.

به نا امید کردنش ادامه خواهم داد.

He wanted to see the manifestation of my identity.

اون میخواست که آشکار سازی هویت منو ببینه.

He was looking for a Turkish woman in the book

اون تو کتاب دنبال یه زن ترک می گشت

because I happened to be one.

چرا که من یه زن ترک بودم.

We often talk about how stories change the world,

ما اغلب درباره اینکه داستان ها چگونه دنیا رو تغییر میدن صحبت می کنیم.

but we should also see how the world of identity politics

اما می بایست ببینیم که چطوردنیای هویت های سیاسی هم

affects the way stories

در مسیری که داستان ها درش شکل می گیرند،

are being circulated,

خوانده می شوند و بازبینی می شوند ،

read and reviewed.

تاثیر گذار می گذارند.

Many authors feel this pressure,

بسیاری از نویسنده ها این فشار رو حس می کنند

but non-Western authors feel it more heavily.

اما نویسنده های غیر غربی این فشار رو بیشتر حس می کنند.

If you're a woman writer from the Muslim world, like me,

اگه شما یه نویسنده زن از یه کشور مسلمان باشید، مثل من

then you are expected to write

اونوقت از شما انتطار میره

the stories of Muslim women

که داستان زنان مسلمان رو بنویسید

and, preferably, the unhappy stories

و ترجیحا هم داستان های غم انگیز

of unhappy Muslim women.

زنان مسلمان غمگین.

You're expected to write

از شما انتظار میره

informative, poignant and characteristic stories

تا داستان های ترحم انگیز و آموزنده وخاص بنویسید

and leave the experimental and avant-garde

و داستان های سبک نو و تجربی رو

to your Western colleagues.

بذارید برای همکاران غربی تون.

What I experienced as a child in that school in Madrid

چیزی رو که من در بچگی در مدرسه مادرید تجربه کردم

is happening in the literary world today.

الان داره در دنیای ادبی اتفاق می افته.

Writers are not seen

نویسنده ها فقط به عنوان

as creative individuals on their own,

فردی خلاق به خودی خود دیده نمی شند

but as the representatives

بلکه به عنوان نماینده ای

of their respective cultures:

از فرهنگ های مورد احترامشون هستند.

a few authors from China, a few from Turkey,

یه عده نویسنده از چین، یه عده از ترکیه

a few from Nigeria.

یه عده از نیجریه.

We're all thought to have something very distinctive,

ما همه اینگونه تصور می شیم که (نسب به دیگران) یه چیز متمایز داریم

if not peculiar.

اگه نگم خاص.

The writer and commuter James Baldwin

جیمز بالدوین نویسنده و اهل سفر،

gave an interview in 1984

مصاحبه ای در سال 1984 داشت

in which he was repeatedly asked about his homosexuality.

که در اون مدام درباره دوجنسیتی بودنش ازش می پرسیدن.

When the interviewer tried to pigeonhole him

وقتی مصاحبه کننده سعی داشت تا اونو به عنوان

as a gay writer,

یه نویسنده همجنسباز تلقی کنه

Baldwin stopped and said,

بالدوین مکث کرد و گفت،

"But don't you see? There's nothing in me

"متوجه نیستی که هیچ چیزی در من نیست

that is not in everybody else,

که در دیگران نباشه

and nothing in everybody else

و چیزی هم در دیگران نیست

that is not in me."

که در من نباشه"

When identity politics tries to put labels on us,

وقتی که هویت های سیاسی سعی میکنن تا روی ماها برچسیب بزنن

it is our freedom of imagination that is in danger.

این آزادی تخیل ماست که در معرض خطر قرار میگره.

There's a fuzzy category called

یه طبقه خیلی مبهمی وجود داره

multicultural literature

به اسم" ادبیات چند فرهنگی"

in which all authors from outside the Western world

که در اون همه نویسنده های خارج از دنیای غرب

are lumped together.

یکپارچه کنار هم قرار می گیرند.

I never forget my first multicultural reading,

هیچ وقت اولین تحقیق چند فرهنگی ام رو یادم نمیره.

in Harvard Square about 10 years ago.

در هاروارد اسکور، حدود ده سال پیش.

We were three writers, one from the Philippines,

سه تا نویسنده بودیم، یکی از فیلیپین،

one Turkish and one Indonesian --

یکی ترکیه و یکی هم اندونزی--

like a joke, you know.

مثل یه جک می مونه.

(Laughter)

(خنده حضار)

And the reason why we were brought together

و دلیل اینکه ما ها با هم جمع شدیم

was not because we shared an artistic style

این نبود که ما سبک هنری

or a literary taste.

یا سلیقه ادبی یکسانی داشتیم.

It was only because of our passports.

دلیلش فقط به خاطر گذرنامه هامون بود.

Multicultural writers are expected to tell real stories,

از نویسنده های "چند فرهنگی" انتظار میره که داستان های واقعی رو بگن

not so much the imaginary.

نه خیلی تخیلی.

A function is attributed to fiction.

داستان تخیلی یه ویژگی دارن.

In this way, not only the writers themselves,

از این منظر، نه تنها خود نویسنده ها

but also their fictional characters

بلکه شخصیت های تخیلی شون هم

become the representatives of something larger.

نماینده چیزهای بزرگتری هستند.

But I must quickly add

اما خیلی سریع باید اضافه کنم

that this tendency to see a story

که این گرایش برای فهم یه داستان

as more than a story

به عنوان چیزی بیشتر از یه داستان

does not solely come from the West.

به تنهایی از غرب نمیاد،

It comes from everywhere.

از همه جا میاد.

And I experienced this firsthand

و من اینو اولین بار وقتی تجربه کردم

when I was put on trial in 2005

که در سال 2005 به خاطر

for the words my fictional characters uttered in a novel.

گفته های شخصیت های تخیلی رمانم به دادگاه خوانده شدم.

I had intended to write

قصدم این بود که داستانی

a constructive, multi-layered novel

سازنده و چند لایه

about an Armenian and a Turkish family

از یه خانواده ارمنی و خانواده ترک

through the eyes of women.

از دید زنها بنویسم.

My micro story became a macro issue

وقتی به دادگاه فرا خوانده شدم، داستان کوچکم

when I was prosecuted.

به یه موضوع بزرگ تبدیل شد.

Some people criticized, others praised me

یه عده انتقاد می کردن و عده ای دیگه

for writing about the Turkish-Armenian conflict.

به خاطر نوشتن درباره اختلاف ترک ها و ارمنی ها تحسینم می کردن.

But there were times when I wanted to remind both sides

اما خیلی زمان برد تا به هر دوطرف یادآوری کنم

that this was fiction.

که اون فقط یه داستان تخیلی بود.

It was just a story.

اون فقط یه داستان بود.

And when I say, "just a story,"

و وقتی میگم "فقط یه داستان"

I'm not trying to belittle my work.

نمی خوام از ارزش کارم کم کنم

I want to love and celebrate fiction

میخوام عاشق داستان باشم و براش جشن بگیرم

for what it is,

به خاطر چیزی که هست

not as a means to an end.

نه به عنوان وسیله ای برای پایان دادن.

Writers are entitled to their political opinions,

نویسنده ها حق دارن که بینش سیاسی خودشون رو داشته باشن

and there are good political novels out there,

و رمان های سیاسی خوبی در بازار وجود داره،

but the language of fiction

اما زبان داستان

is not the language of daily politics.

زبان سیاست های روزمره نیست.

Chekhov said,

چخوف میگه :

"The solution to a problem

" راه حل یه مشکل

and the correct way of posing the question

و راه صحیح طرح یه سوال

are two completely separate things.

دو تا چیز کاملا مجزا هستند.

And only the latter is an artist's responsibility."

و فقط دومی جز مسئولیت هنرمندان است."

Identity politics divides us. Fiction connects.

هویت های سیاسی ما رو از هم جدا میکنه، داستان به هم وصل میکنه،

One is interested in sweeping generalizations.

یکی به از میان برداشتن "کلی گویی" علاقه داره،

The other, in nuances.

یکی دیگه به " تفاوت های ریز".

One draws boundaries.

یکی به کشیدن مرزها،

The other recognizes no frontiers.

و یکی دیگری هیچ حد و مرزی و نمی شناسه.

Identity politics is made of solid bricks.

هویت سیاسی از آجرهای سخت شکل گرفته .

Fiction is flowing water.

درحالیکه داستان آب روان است.

In the Ottoman times, there were itinerant storytellers called "meddah."

در دوران عثمانی، داستان گویان دوره گردی بودند که بهشون می گفتن، "نقال"

They would go to coffee houses,

اونا به قهوه خانه ها می رفتند ،

where they would tell a story in front of an audience,

جایی که داستانی رو در مقابل حضار تعریف می کردند،

often improvising.

اغلب هم به بداهه.

With each new person in the story,

برای هر شخصیت در داستان

the meddah would change his voice,

نقال لحن صداش رو تغییر می داد

impersonating that character.

و اون شخصیت رو به تصویر می کشید.

Everybody could go and listen, you know --

هر کسی می تونست بره و گوش کنه، --

ordinary people, even the sultan, Muslims and non-Muslims.

مردم عادی، حتی سلطان و مسلمان و غیر مسلمان

Stories cut across all boundaries,

داستان ها تمام مرزها رو برمی چینند.

like "The Tales of Nasreddin Hodja,"

مثل داستان های " ملا نصرالدین"

which were very popular throughout the Middle East,

که در سرتاسر خاورمیانه و آفریقای شمالی

North Africa, the Balkans and Asia.

بالکان و آسیا داستانهای معروفی بوده.

Today, stories continue

امروز هم داستانها همچنان

to transcend borders.

مرزها رو در می نوردند.

When Palestinian and Israeli politicians talk,

وقتی سیاستمداران فلسطینی و اسراییلی با هم صحبت می کنند،

they usually don't listen to each other,

معمولا به هم دیگه گوش نمی کنند

but a Palestinian reader

اما یه خواننده فلسطینی

still reads a novel by a Jewish author,

همچنان رمانی یه نویسنده یهودی رو می خونه،

and vice versa, connecting and empathizing

و بالعکس، با راوی ارتباط می گیره

with the narrator.

و احساس همدردی می کنه.

Literature has to take us beyond.

ادبیات باید ما رو ورای چیزی که هستیم ببره.

If it cannot take us there,

اگه نتونه ببره،

it is not good literature.

اون یه ادبیات غنی نیست.

Books have saved the introverted,

کتابها بچه ها رو از درونگرا بودن

timid child that I was -- that I once was.

و ترسو بودن --اونجور که من زمانی بودم-- نجات داده اند.

But I'm also aware of the danger

اما هنوز خطر گیر افتادن در اونها رو

of fetishizing them.

احساس می کنم.

When the poet and mystic, Rumi,

وقتی که شاعر و عارف، مولانا

met his spiritual companion, Shams of Tabriz,

آن یار روحانی خود، شمس تبریزی رو ملاقات می کنه،

one of the first things the latter did

یکی از اولین کارهایی که شمس میکنه

was to toss Rumi's books into water

اینه که کتاب های مولانا رو در آب میریزه

and watch the letters dissolve.

به تماشای حل شدن حروف در آب میشینه.

The Sufis say, "Knowledge that takes you not beyond yourself

صوفیان معتقدند که" دانشی که تو رو از خودت فراتر نبره،

is far worse than ignorance."

به مراتب بدتر از جهل است.

The problem with today's cultural ghettos

مشکل امروز جوامع فرهنگی،

is not lack of knowledge --

کمبود دانش نیست.

we know a lot about each other, or so we think --

ما خیلی زیاد درباره خودمون می دونیم، حداقل اینجوری فکر می کنیم،

but knowledge that takes us not beyond ourselves:

اما دانشی که ما رو فرای خودمون نبره

it makes us elitist,

از ما نخبگانی می سازه،

distant and disconnected.

دور از هم و بی ارتباطی با هم.

There's a metaphor which I love:

یه استعاره ای هست که عاشقشم:

living like a drawing compass.

"زندگی کردن مثل یه پرگار طراحی".

As you know, one leg of the compass is static, rooted in a place.

همونجور که می دونید یه پای پرگار ثابته و رو یه نقطه می چرخه،

Meanwhile, the other leg

در حالیکه پای دیگش،

draws a wide circle, constantly moving.

درحالی که حرکت میکنه یه دایره وسیع می کشه.

Like that, my fiction as well.

داستان من مثل همونه.

One part of it is rooted in Istanbul,

یه بخشش در حول استانبوله

with strong Turkish roots,

که ریشه ای محکم در فرهنگ ترکی داره،

but the other part travels the world,

اما طرف دیگه اش در دنیا سفر می کنه،

connecting to different cultures.

و با فرهنگهای مختلف در ارتباطه.

In that sense, I like to think of my fiction

از این منظر، دوست دارم به داستانم

as both local and universal,

به عنوان چیزی هم"محلی" و هم " جهانی"فکر کنم،

both from here and everywhere.

هم از اینجا، و هم از هرجای دیگه.

Now those of you who have been to Istanbul

حال، کسانی از شما که قبلا در استانبول بوده اند،

have probably seen Topkapi Palace,

احتمالا قصر توپکاپی رو دیدن،

which was the residence of Ottoman sultans

جایی که برای بیش از 400 سال

for more than 400 years.

اقامتگاه پادشاه عثمانی بوده.

In the palace, just outside the quarters

در قصر، درست بیرون

of the favorite concubines,

اقامتگاه معشوقه های شاه،

there's an area called The Gathering Place of the Djinn.

جایی هست که بهش میگن" مرکز گردهمایی جن ها ".

It's between buildings.

بین ساختمان هاست.

I'm intrigued by this concept.

این مفهوم منو کنجکاو کرد.

We usually distrust those areas

مردم معمولا به مکان هایی که بین دو چیز قرار دارن

that fall in between things.

بی اعتماد هستند.

We see them as the domain

مردم معمولا اونا رو قلمرو

of supernatural creatures like the djinn,

مخلوقات ماوراطبیعه مثل جن می دونن،

who are made of smokeless fire

مخلوقاتی که از آتش بی دود ساخته شده اند

and are the symbol of elusiveness.

و نماد "گیج کننده ای" هستند.

But my point is perhaps

اما نظر من اینه که احتمالا

that elusive space

اون فضای گیج کننده

is what writers and artists need most.

همون چیزیه که نویسنده ها و هنرمندان بیشترین نیاز رو بهش دارن.

When I write fiction

من وقتی داستان می نویسم

I cherish elusiveness and changeability.

قابلیت" گیج کننده ای" و "تغییر پذیری" رو ارج می نهم.

I like not knowing what will happen 10 pages later.

دوست ندارم بدونم در 10 صفحه بعدی چه اتفاقی می افته.

I like it when my characters surprise me.

دوست دارم که شخصیت ها غافلگیرم کنن.

I might write about

ممکنه درباره

a Muslim woman in one novel,

یه زن مسلمان در رمانم بنویسم.

and perhaps it will be a very happy story,

و احتمالا اون یه داستان خیلی شاد خواهد بود.

and in my next book, I might write

و در کتاب بعدی ام احتمالا

about a handsome, gay professor in Norway.

درباره یه پرفسور هم جنسگرای خوش تیپ در نوروژ می نویسم.

As long as it comes from our hearts,

ما تا اونجایی که از دلهامون بر میاد،

we can write about anything and everything.

می تونیم درباره هیچ چیز و همه چیز بنویسیم.

Audre Lorde once said,

آدره لرد یه بار گفت"

"The white fathers taught us to say,

" پدران سفید به ما آموختند بگوییم،

'I think, therefore I am.'"

" من فکر می کنم پس هستم."

She suggested, "I feel, therefore I am free."

اون اینو پیشنهاد کرد،" من احساس می کنم، پس آزادم"

I think it was a wonderful paradigm shift.

به نظرم این یه تغییر الگوپذیرانه شگفت انگیزه .

And yet, why is it that,

و اما ، اینکه چرا

in creative writing courses today,

امروزه در کلاس ها نویسندگی خلاق

the very first thing we teach students is

اولین چیزی که به دانش آموزان یاد میدیم

"write what you know"?

اینه که" چیزی رو بنویس که فکر میکنی؟"

Perhaps that's not the right way to start at all.

احتمالا این راه درستی برای شروع نیست.

Imaginative literature is not necessarily about

ادبیات تخیلی الزاما نوشتن درباره

writing who we are or what we know

اینکه چه کسی هستیم یا چه چیزی رو می دونیم

or what our identity is about.

یا هویتمون چی هست نیست.

We should teach young people and ourselves

ما باید به افراد جوان و خودمون یاد بدیم

to expand our hearts

تا دلهامون رو بزرگ کنیم

and write what we can feel.

و چیزی رو بنویسیم که حس می کنیم.

We should get out of our cultural ghetto

ما باید از درون پیله های فرهنگی مون دربیاییم

and go visit the next one and the next.

و بریم و افراد دیگر رو ببینیم.

In the end, stories move like whirling dervishes,

در نهایت، داستانها مانند دراویش دوره گرد حرکت می کنن،

drawing circles beyond circles.

به گونه ای که دایره ای در ورای دایره ها می کشند.

They connect all humanity,

آنها بی توجه به هویت های سیاسی،

regardless of identity politics,

تمام بشریت رو به هم وصل می کنند.

and that is the good news.

و این خبر خوبی است.

And I would like to finish with an old Sufi poem:

دوست دارم که صحبتم رو با یه شعر قدیمی صوفی تموم کنم،

"Come, let us be friends for once;

"بيائيد يکبار هم که شده با هم دوست باشيم

let us make life easy on us;

بگذاريد زندگی را بر خود آسان سازيم،

let us be lovers and loved ones;

بيائيد دوست بداريم و دوست داشته شويم،

the earth shall be left to no one."

اين دنيای فانی به کسی وفا نخواهد کرد."

Thank you.

متشکرم.

(Applause)

(تشویق حضار)