Wireless data from every light bulb | Harald Haas

807,156 views ・ 2011-08-02

TED


Mesedez, egin klik bikoitza beheko ingelesezko azpitituluetan bideoa erreproduzitzeko.

Translator: Alvaro Moya Reviewer: Begoña Laka
00:15
Do you know
0
15260
2000
Ba al dakizu
00:17
that we have 1.4 million cellular radio masts
1
17260
3000
telefonia mugikorraren 1,4 milioi antena ditugula
00:20
deployed worldwide?
2
20260
2000
mundu osoan zehar jarrita?
00:22
And these are base stations.
3
22260
2000
Eta horiek base-estazioak dira.
00:24
And we also have
4
24260
2000
Eta badaukagu ere bai
00:26
more than five billion
5
26260
2000
horrelako 5.000 milioi gailu
00:28
of these devices here.
6
28260
2000
baino gehiago hemen.
00:30
These are cellular mobile phones.
7
30260
3000
Hauek telefono mugikorrak dira.
00:33
And with these mobile phones,
8
33260
2000
Eta telefono mugikor horiekin,
00:35
we transmit more than 600 terabytes of data
9
35260
2000
600 terabite datu baino gehiago
00:37
every month.
10
37260
2000
igortzen ditugu hilero.
00:39
This is a 6 with 14 zeroes --
11
39260
2000
Hau da 6 gehi 14 zero --
00:41
a very large number.
12
41260
2000
oso zenbaki handia, benetan.
00:43
And wireless communications
13
43260
3000
Eta haririk gabeko komunikazioak
00:46
has become a utility
14
46260
3000
zerbitzu publiko bihurtu dira
00:49
like electricity and water.
15
49260
2000
elektrizitatea eta ura bezala.
00:51
We use it everyday. We use it in our everyday lives now --
16
51260
3000
Egun guztietan erabiltzen ditugu. Baita eguneroko bizitzetan ere gaur egun --
00:54
in our private lives, in our business lives.
17
54260
2000
bizitza pribatuetan, gure negozioetan.
00:56
And we even have to be asked sometimes, very kindly,
18
56260
4000
Eta noizean behin eskatu behar gaituzte mesedez
01:00
to switch off the mobile phone at events like this
19
60260
2000
gure telefono mugikorrak amatatzeko honelako gertakizunetan
01:02
for good reasons.
20
62260
3000
arrazoi on batzuk direla eta.
01:05
And it's this importance
21
65260
2000
Eta garrantzi hau kontuan hartuta
01:07
why I decided to look into the issues
22
67260
2000
nik erabaki nuen aztertzea
01:09
that this technology has,
23
69260
2000
teknologia honen inguruan,
01:11
because it's so fundamental to our lives.
24
71260
3000
gure bizitzarako funtsezkoa delako.
01:14
And one of the issues is capacity.
25
74260
2000
Eta esparru horietako arazo bat ahalmena da.
01:16
The way we transmit wireless data is by using electromagnetic waves --
26
76260
3000
Haririk gabeko datuak igortzeko era da uhin elektromagnetikoen zehar --
01:19
in particular, radio waves.
27
79260
3000
zehazki, irrati-uhinen zehar.
01:22
And radio waves are limited.
28
82260
2000
Eta irrati-uhin mugatuak dauzkagu.
01:24
They are scarce; they are expensive;
29
84260
2000
Urriak dira, garestiak dira,
01:26
and we only have a certain range of it.
30
86260
3000
eta tarte zehatz bat besterik ez dugu.
01:30
And it's this limitation
31
90260
2000
Eta mugaketa hau
01:32
that doesn't cope
32
92260
2000
ez dator bat
01:34
with the demand of wireless data transmissions
33
94260
2000
haririk gabeko datu-igorketaren eskaerarekin
01:36
and the number of bytes and data which are transmitted every month.
34
96260
3000
eta hilero igortzen diren datuekin eta byte-kopuruekin.
01:39
And we are simply running out of spectrum.
35
99260
2000
Eta espektrotik kanpo gaude oraintxe bertan.
01:41
There's another problem.
36
101260
2000
Badago beste arazo bat.
01:43
That is efficiency.
37
103260
2000
Eraginkortasuna da.
01:45
These 1.4 million cellular radio masts, or base stations,
38
105260
3000
Telefonia mugikorraren 1,4 milioi antena horiek edo base-estazioek
01:48
consume a lot of energy.
39
108260
2000
energia asko xahutzen dute.
01:50
And mind you, most of the energy
40
110260
2000
Eta, aizue, energia horien gehiengoa
01:52
is not used to transmit the radio waves,
41
112260
2000
ez da erabiltzen irrati-uhinak igortzeko
01:54
it is used to cool the base stations.
42
114260
3000
baizik eta base-estazioak hozteko.
01:57
Then the efficiency of such a base station
43
117260
2000
Orduan base-estazio bakoitzaren eraginkortasuna
01:59
is only at about five percent.
44
119260
3000
%5a da soilik.
02:02
And that creates a big problem.
45
122260
3000
Eta horrek arazo handia sortzen du.
02:05
Then there's another issue that you're all aware of.
46
125260
3000
Gero badago beste arazo bat eta uste dut jakitun zaretela.
02:08
You have to switch off your mobile phone
47
128260
2000
Telefono mugikorrak amatatu behar dituzue
02:10
during flights.
48
130260
2000
hegazkinetan
02:12
In hospitals, they are security issues.
49
132260
3000
ospitaletan, segurtasun arrazoiak direla eta.
02:15
And security is another issue.
50
135260
3000
Eta segurtasuna beste arazo bat da.
02:18
These radio waves penetrate through walls.
51
138260
2000
Irrati-uhinek hormak zeharkatzen dituzte.
02:20
They can be intercepted,
52
140260
2000
Norbaitek geldiarazi ditzake,
02:22
and somebody can make use of your network
53
142260
3000
eta gizaki batek zuen sarea erabil dezake
02:25
if he has bad intentions.
54
145260
2000
intentzio txarrekoa bada.
02:27
So these are the main four issues.
55
147260
2000
Orduan hauexek dira lau arazo handienak.
02:29
But on the other hand,
56
149260
2000
Baina beste aldetik,
02:31
we have 14 billion of these:
57
151260
2000
14.000 milioi
02:33
light bulbs, light.
58
153260
3000
foku gori dauzkagu, argia.
02:36
And light is part of the electromagnetic spectrum.
59
156260
3000
Eta argia espektro elektromagnetikoaren zatia da.
02:39
So let's look at this in the context
60
159260
2000
Orduan hau ikus dezagun
02:41
of the entire electromagnetic spectrum, where we have gamma rays.
61
161260
3000
espektro elektromagnetikoaren inguru osoan, non gamma izpiak dauden.
02:44
You don't want to get close to gamma rays, it could be dangerous.
62
164260
2000
Ez da komenigarria gamma izpien ondoan egotea, arriskutsua izan liteke.
02:46
X-rays, useful when you go to hospitals.
63
166260
3000
X-izpiak, oso erabilgarriak ospitaletan.
02:49
Then there's ultraviolet light.
64
169260
2000
Eta argi ultramorea
02:51
it's good for a nice suntan,
65
171260
2000
ona da beltzaran kolorea hartzeko,
02:53
but otherwise dangerous for the human body.
66
173260
2000
baina arriskutsua gizakiaren gorputzerako.
02:55
Infrared --
67
175260
2000
Infragorriak --
02:57
due to eye safety regulations,
68
177260
2000
begien segurtasun arauak direla eta,
02:59
can be only used with low power.
69
179260
2000
behe potentzian erabil daitezke soilik.
03:01
And then we have the radio waves, they have the issues I've just mentioned.
70
181260
3000
Eta, amaitzeko, irrati-uhinak dauzkagu, arestian aipatu ditudan arazoekin.
03:04
And in the middle there, we have this visible light spectrum.
71
184260
3000
Eta hor erdian, argi ikusgaiaren espektroa daukagu.
03:07
It's light,
72
187260
2000
Argia da
03:09
and light has been around for many millions of years.
73
189260
2000
eta argia urte askotan zehar existitu egin da.
03:11
And in fact, it has created us,
74
191260
3000
Eta, egia esanda, berak sortu gaitu,
03:14
has created life,
75
194260
2000
bizitza sortu egin du,
03:16
has created all the stuff of life.
76
196260
2000
bizitzaren materia osoa sortu egin du.
03:18
So it's inherently safe to use.
77
198260
3000
Beraz berezko segurtasuna du.
03:21
And wouldn't it be great to use that for wireless communications?
78
201260
4000
Eta ez litzateke miragarririk izango haririk gabeko komunikazioetarako erabiltzea?
03:25
Not only that, I compared [it to] the entire spectrum.
79
205260
3000
Hori ez ezik, espektro osoarekin konparaketa egiten dut.
03:28
I compared the radio waves spectrum --
80
208260
2000
Irrati-uhinen espektroarekin konparatu nuen --
03:30
the size of it --
81
210260
2000
bere tamaina --
03:32
with the size of the visible light spectrum.
82
212260
2000
argi ikusgaiaren espektroaren tamainarekin.
03:34
And guess what?
83
214260
2000
Eta ezetz asmatu,
03:36
We have 10,000 times more of that spectrum,
84
216260
3000
espektro horren 10.000 mila aldiz gehiago daukagu,
03:39
which is there for us to use.
85
219260
3000
hortxe eskuragarri dagoena.
03:42
So not only do we have this huge amount of spectrum,
86
222260
3000
Eta espektro kantitate handia izan ez ezik,
03:45
let's compare that with a number I've just mentioned.
87
225260
2000
konpara dezagun arestian aipatutako zenbakiarekin.
03:47
We have 1.4 million
88
227260
2000
Badaukagu 1,4 milioi base-estazio
03:49
expensively deployed,
89
229260
2000
modu garestian kokatuak,
03:51
inefficient radio cellular base stations.
90
231260
3000
eraginkor ez diren zelula-irratien base-estazioak.
03:54
And multiply that by 10,000,
91
234260
2000
Eta egin 1,4 milioi bider 10.000,
03:56
then you end up at 14 billion.
92
236260
2000
emaitza da 14.000 milioi.
03:58
14 billion is the number of light bulbs installed already.
93
238260
3000
14.000 milioi da jadanik jarritako foku gorien zenbakia.
04:01
So we have the infrastructure there.
94
241260
2000
Orduan badaukagu azpiegitura han.
04:03
Look at the ceiling, you see all these light bulbs.
95
243260
3000
Begira ezazue sabaia, foku gori guzti horiek ikus daitezke.
04:06
Go to the main floor, you see these light bulbs.
96
246260
2000
Zoazte solairu printzipalera, foku gori horiek ikusten dira.
04:08
Can we use them for communications?
97
248260
2000
Komunikatzeko erabil al ditzakegu?
04:10
Yes.
98
250260
2000
Bai.
04:12
What do we need to do?
99
252260
2000
Zer egin behar dugu?
04:14
The one thing we need to do
100
254260
2000
Egin behar dugun gauza bakarra da
04:16
is we have to replace these inefficient incandescent light bulbs,
101
256260
3000
foku gori ez eraginkor horiek aldatu,
04:19
florescent lights,
102
259260
3000
argi fluoreszenteak,
04:22
with this new technology of LED,
103
262260
2000
LED teknologia berri honekin,
04:24
LED light bulbs.
104
264260
2000
LED foku goriak.
04:26
An LED is a semiconductor. It's an electronic device.
105
266260
2000
LED erdieroalea da. Gailu elektronikoa da.
04:28
And it has a very nice acute property.
106
268260
4000
Eta LEDek oso ezaugarri polita du.
04:32
Its intensity can be modulated
107
272260
3000
Bere intentsitatea mendera daiteke
04:35
at very high speeds,
108
275260
2000
abiadura azkarrean,
04:37
and it can be switched off at very high speeds.
109
277260
3000
eta amatatu daiteke abiadura azkarrean ere bai.
04:40
And this is a fundamental basic property
110
280260
2000
Eta hau da oso funtsezko eta garrantzizko ezaugarria
04:42
that we exploit
111
282260
2000
guk baliatzen duguna
04:44
with our technology.
112
284260
3000
gure teknologiarekin.
04:47
So let's show how we do that.
113
287260
2000
Orduan erakutsiko dizuegu nola egiten dugun hori.
04:49
Let's go to the closest neighbor to the visible light spectrum --
114
289260
2000
Joan gaitezen argi-ikusgaiaren espektroaren auzokide gertuenera, --
04:51
go to remote controls.
115
291260
2000
joan gaitezen urrutiko kontrolera.
04:53
You all know remote controls have an infrared LED --
116
293260
2000
Zuek badakizue urrutiko kontrolek badaukatela LED infragorri bat --
04:55
basically you switch on the LED, and if it's off, you switch it off.
117
295260
3000
funtsean, zuek LED pizten duzue eta amatuta badago, berriro piztu.
04:58
And it creates a simple, low-speed data stream
118
298260
3000
Eta berak behe-abiadurako data-fluxu soila sortzen du
05:01
in 10,000 bits per second,
119
301260
2000
10.000 bits segundoko,
05:03
20,000 bits per second.
120
303260
2000
20.000 bits segundoko.
05:05
Not usable for a YouTube video.
121
305260
2000
Ez da batere erabilgarria YouTubeko bideo baterako.
05:07
What we have done
122
307260
2000
Guk egin duguna
05:09
is we have developed a technology
123
309260
3000
teknologia garatzea besterik ez da
05:12
with which we can furthermore
124
312260
3000
zeinekin guk, gainera, aldatu ahal izango dugun
05:15
replace the remote control of our light bulb.
125
315260
2000
gure foku goriaren urrutiko kontrola.
05:17
We transmit with our technology,
126
317260
2000
Guk gure teknologiarekin igortzen dugu,
05:19
not only a single data stream,
127
319260
2000
datu-fluxu soila ez ezik,
05:21
we transmit thousands of data streams
128
321260
2000
baita mila data-fluxu ere
05:23
in parallel,
129
323260
2000
paraleloan,
05:25
at even higher speeds.
130
325260
2000
eta abiadura azkarragoan.
05:27
And the technology we have developed --
131
327260
2000
Eta guk garatu dugun teknologia --
05:29
it's called SIM OFDM.
132
329260
2000
SIM OFDM deitzen da.
05:31
And it's spacial modulation --
133
331260
2000
Eta espazioko modulatzea da --
05:33
these are the only technical terms, I'm not going into details --
134
333260
3000
termino teknikoak dira, ez dut xehetasun zehatzik azalduko --
05:36
but this is how we enabled
135
336260
2000
baina horrela lortu genuen
05:38
that light source
136
338260
2000
argi iturriek
05:40
to transmit data.
137
340260
3000
datuak igortzea.
05:43
You will say, "Okay, this is nice --
138
343260
3000
Zuek esango duzue: "Aizu, hau oso polita da--
05:46
a slide created in 10 minutes."
139
346260
2000
10 minututan sortutako aurkezpena."
05:48
But not only that.
140
348260
2000
Baina ez da hau bakarrik.
05:50
What we've done
141
350260
2000
Guk egin duguna da
05:52
is we have also developed a demonstrator.
142
352260
3000
prototipo bat garatzea.
05:55
And I'm showing for the first time in public
143
355260
2000
Eta lehenengo aldiz publikoki erakusten ari naiz
05:57
this visible light demonstrator.
144
357260
2000
argi ikusgaiaren igorpenaren prototipoa.
05:59
And what we have here
145
359260
2000
Eta hemen daukaguna
06:01
is no ordinary desk lamp.
146
361260
3000
ez da idazmahaiko argi arrunta.
06:04
We fit in an LED light bulb,
147
364260
2000
LED fokua jartzen dugu,
06:06
worth three U.S. dollars,
148
366260
3000
3$ balio duen fokua,
06:09
put in our signal processing technology.
149
369260
2000
eta gure datu-prozesatzeen teknologiari konektatzen diogu.
06:11
And then what we have here is a little hole.
150
371260
3000
Eta gero hemen daukaguna zulo txiki bat da.
06:14
And the light goes through that hole.
151
374260
2000
Eta argiak zulo hori zeharkatzen du.
06:16
There's a receiver.
152
376260
2000
Hargailu bat dago.
06:18
The receiver will convert these little, subtle changes in the amplitude
153
378260
3000
Hargailuak bihurtuko ditu guk anplitudean
06:21
that we create there
154
381260
2000
sortutako aldaketa txiki eta mehe horiek
06:23
into an electrical signal.
155
383260
2000
seinale elektriko.
06:25
And that signal is then converted back
156
385260
2000
Eta seinale elektriko hori bihurtzen da bueltan
06:27
to a high-speed data stream.
157
387260
2000
abiadura-handiko datu-fluxu.
06:29
In the future we hope
158
389260
2000
Gerorako espero dugu
06:31
that we can integrate this little hole
159
391260
2000
zulo txiki hau integratu ahal izatea
06:33
into these smart phones.
160
393260
3000
smartphone hauetan.
06:36
And not only integrate a photo detector here,
161
396260
3000
Eta fotoi detektagailu integratzea ez ezik,
06:39
but maybe use the camera inside.
162
399260
3000
baita kamara integratua erabiltzea ere.
06:43
So what happens
163
403260
2000
Eta zer gertatzen da
06:45
when I switch on that light?
164
405260
3000
nik argia pizten dudanean?
06:50
As you would expect,
165
410260
2000
Espero genuen bezala,
06:52
it's a light, a desk lamp.
166
412260
2000
argia da, idazmahaiko argia.
06:54
Put your book beneath it and you can read.
167
414260
3000
Jar ezazue liburua azpian eta irakurri ahal izango duzue.
06:57
It's illuminating the space.
168
417260
2000
Espazioa argitzen ari da.
06:59
But at the same time, you see this video coming up here.
169
419260
4000
Baina aldi berean, bideoa ikusten ari zarete hemen.
07:03
And that's a video, a high-definition video
170
423260
3000
Eta bereizmen handiko bideoa da
07:06
that is transmitted through that light beam.
171
426260
2000
argi-izpi horien zehar igorrita.
07:08
You're critical.
172
428260
2000
Eszeptikoak zarete.
07:10
You think, "Ha, ha, ha.
173
430260
2000
Pentsatzen ari zarete: "Ja, ja, ja.
07:12
This is a smart academic doing a little bit of tricks here."
174
432260
3000
Hemen daukagu akademiko azkar bat trikimailuak egiten."
07:15
But let me do this.
175
435260
3000
Baina hau egiten badut.
07:19
(Applause)
176
439260
5000
(Txaloak)
07:24
Once again.
177
444260
3000
Berriro.
07:27
Still don't believe?
178
447260
3000
Oraindik ez duzue sinesten?
07:30
It is this light
179
450260
2000
Argia da
07:32
that transmits this high-definition video in a split stream.
180
452260
3000
bereizmen-handiko bideoa igortzen duena banandutako fluxuan.
07:36
And if you look at the light,
181
456260
3000
Eta begiratzen badiozue argiari,
07:39
it is illuminating as you would expect.
182
459260
2000
argitzen ari da zuek espero zenuten bezala.
07:41
You don't notice with your human eye.
183
461260
2000
Ezin da nabaritu zuen begiekin.
07:43
You don't notice the subtle changes in the amplitude
184
463260
3000
Ezin dira nabaritu aldaketa meheak anplitudean
07:46
that we impress onto this light bulb.
185
466260
3000
zeintzuk guk inprimatzen ditugun foku gorian.
07:49
It's serving the purpose of illumination,
186
469260
2000
Argitzeko baliagarria da,
07:51
but at the same time, we are able to transmit this data.
187
471260
3000
baina aldi berean, datuak ere igor ditzakegu.
07:54
And you see,
188
474260
2000
Eta ikusten duzuen bezala,
07:56
even light from the ceiling comes down here to the receiver.
189
476260
3000
baita sabaiko argia ere hargailura heltzen da.
07:59
It can ignore that constant light,
190
479260
3000
Berak argi iraunkor hori baztertzen du,
08:02
because all the receiver's interested in
191
482260
2000
hargailuari interesatzen zaiona dira
08:04
are subtle changes.
192
484260
3000
aldaketa meheak.
08:09
You also have a critical question now, and
193
489260
2000
Noizean behin galdera kritikoak egiten dizkidate,
08:11
you say, "Okay,
194
491260
2000
eta diote: "Bale,
08:13
do I have to have the light on all the time
195
493260
2000
argia piztuta mantendu behar dut denbora osoan
08:15
to have this working?"
196
495260
2000
hau ibiltzeko?"
08:17
And the answer is yes.
197
497260
2000
Eta erantzuna da baietz.
08:19
But, you can dim down the light
198
499260
4000
Baina, argia moteldu daiteke
08:23
to a level that it appears to be off.
199
503260
2000
maila batera non amatuta dagoela dirudi.
08:25
And you are still able to transmit data -- that's possible.
200
505260
3000
Eta baldintza horiekin datuak igor daitezke -- posiblea da.
08:28
So I've mentioned to you the four challenges.
201
508260
3000
Beraz, lau erronkak aipatu dizkizuet.
08:31
Capacity:
202
511260
2000
Ahalmena:
08:33
We have 10,000 times more spectrum,
203
513260
2000
10.000 mila aldiz baino espektro handiagoa daukagu.
08:35
10,000 times more LEDs
204
515260
2000
10.00 aldiz baino LED gehiago
08:37
installed already in the infrastructure there.
205
517260
2000
azpiegituran jadanik jarrita.
08:39
You would agree with me, hopefully,
206
519260
2000
Espero dut nirekin ados izango zaretela,
08:41
there's no issue of capacity anymore.
207
521260
2000
ez da inondik inora ahalmen arazorik izango.
08:43
Efficiency:
208
523260
2000
Eraginkortasuna:
08:45
This is data through illumination --
209
525260
2000
Argiztapenaren bidez igorritako datuak dira --
08:47
it's first of all an illumination device.
210
527260
2000
lehenengo eta behin argiztapen gailua da.
08:49
And if you do the energy budget,
211
529260
3000
Eta energia-kostua kontuan hartzen baduzue,
08:52
the data transmission comes for free --
212
532260
2000
datu-igorpena dohainik da --
08:54
highly energy efficient.
213
534260
2000
energia-eraginkortasun handia.
08:56
I don't mention the high energy efficiency
214
536260
2000
Ez dut LEDen energia-eraginkortasun aipatu nahi
08:58
of these LED light bulbs.
215
538260
2000
LED foku goriena, hain zuzen ere.
09:00
If the whole world would deploy them,
216
540260
2000
Mundu osoan jarriko balira,
09:02
you would save hundreds of power plants.
217
542260
3000
indar planta asko aurreztu genitzake.
09:05
That's aside.
218
545260
2000
Hori aparte da.
09:07
And then I've mentioned the availability.
219
547260
2000
Eta gero erabilgarritasuna aipatu dut.
09:09
You will agree with me that we have lights in the hospital.
220
549260
3000
Ados egongo zarete ospitaletan argiak dauzkagula.
09:12
You need to see what to do.
221
552260
2000
Beharrezkoa da zer egin ikusi ahal izatea.
09:14
You have lights in an aircraft.
222
554260
2000
Hegazkinetan argiak daude.
09:16
So it's everywhere in a day there is light.
223
556260
2000
Leku guztietan argiak daude.
09:18
Look around. Everywhere. Look at your smart phone.
224
558260
3000
Zuen inguruan. Leku guztietan. Begira ezazue zuen smartphonetan.
09:21
It has a flashlight, an LED flashlight.
225
561260
2000
Flash bat dago, LED flash bat.
09:23
These are potential sources for high-speed data transmission.
226
563260
4000
Hori guztiak abiadura handiko datu-igorpenerako iturria izan daitezke.
09:27
And then there's security.
227
567260
3000
Eta gero, segurtasuna.
09:30
You would agree with me
228
570260
2000
Nirekin ados egongo zarete
09:32
that light doesn't penetrate through walls.
229
572260
3000
argiak ez dituela hormak zeharkatzen.
09:35
So no one, if I have a light here,
230
575260
2000
Orduan argi bat badaukat hemen,
09:37
if I have secure data,
231
577260
2000
segurtasun handiko datuak baditut,
09:39
no one on the other side of this room through that wall
232
579260
2000
gela honetaz bestalde inork ezin du
09:41
would be able to read that data.
233
581260
2000
datu horiek irakurri hormaren zehar.
09:43
And there's only data where there is light.
234
583260
3000
Eta datuak daude argia piztuta dagoenean soilik.
09:46
So if I don't want that receiver to receive the data,
235
586260
4000
Orduan ez badut nahi hargailuak datuak igortzerik,
09:50
then what I could do,
236
590260
4000
egin dezakedana da
09:54
turn it away.
237
594260
3000
horrela mugitzea.
09:57
So the data goes in that direction, not there anymore.
238
597260
2000
Datuak harantz doaz, ez hona.
09:59
Now we can in fact see where the data is going to.
239
599260
3000
Orain ikus dezakegu nora doazen datuak.
10:05
So for me,
240
605260
3000
Orduan, niretzat
10:08
the applications of it,
241
608260
3000
teknologia honen erabilerek
10:11
to me, are beyond imagination at the moment.
242
611260
4000
irudimena gainditzen dute oraintxe bertan.
10:15
We have had a century of very nice, smart application developers.
243
615260
4000
Mende oso bat izan dugu zentzuzko aplikazioen garatzaileekin.
10:19
And you only have to notice, where we have light,
244
619260
3000
Eta orain konturatu behar dugu non dagoen argia,
10:22
there is a potential way to transmit data.
245
622260
3000
badago datuak igortzeko ahalmena.
10:25
But I can give you a few examples.
246
625260
3000
Adibide batzuk eman diezazkizueket.
10:28
Well you may see the impact already now.
247
628260
3000
Agian, ikus dezakezue eragina jadanik.
10:32
This is a remote operated vehicle
248
632260
2000
Hau da urrutiko kontrolaz burututako ibilgailua
10:34
beneath the ocean.
249
634260
2000
itsaspekoa.
10:36
And they use light to illuminate space down there.
250
636260
3000
Eta argia erabiltzen dut hango espazioa argitzeko.
10:39
And this light can be used to transmit wireless data
251
639260
2000
Eta argi hori haririk gabeko datuak igortzeko erabil daiteke
10:41
that these things [use] to communicate with each other.
252
641260
3000
ibilgailuen elkarrekiko komunikazioak errazteko.
10:44
Intrinsically safe environments
253
644260
2000
Berezko ingurugiro seguruak
10:46
like this petrochemical plant --
254
646260
2000
instalazio petrokimika hau bezala --
10:48
you can't use RF, it may generate antenna sparks,
255
648260
3000
ezin da irrati frekuentziarik erabili, antenetan txinpartak sor litezkeelako,
10:51
but you can use light -- you see plenty of light there.
256
651260
3000
baina argia erabil daiteke -- argi asko ikusten da han.
10:54
In hospitals,
257
654260
2000
Ospitaletan,
10:56
for new medical instruments;
258
656260
3000
medikuntzaren gailu berrietarako;
10:59
in streets for traffic control.
259
659260
3000
kaleetan trafikoa kontrolatzeko.
11:02
Cars have LED-based headlights, LED-based back lights,
260
662260
3000
Kotxeek badituzte LED argiak aurrean eta atzean,
11:05
and cars can communicate with each other
261
665260
2000
eta kotxeek elkarrekiko komunikazioa izan dezakete
11:07
and prevent accidents
262
667260
3000
eta istripuak saihets ditzakete
11:10
in the way that they exchange information.
263
670260
3000
haien arteko informazioa trukatzen.
11:13
Traffic lights can communicate to the car and so on.
264
673260
3000
Semaforoek kotxeari informazioa eman ahal diote, eta abar.
11:16
And then you have these millions of street lamps
265
676260
3000
Eta badago kaleko milioika argi
11:19
deployed around the world.
266
679260
3000
mundu osoan zehar jarrita.
11:22
And every street lamp could be a free access point.
267
682260
2000
Eta kaleko argi bakoitza doaneko sarbide-puntu bat izan liteke.
11:24
We call it, in fact, a Li-Fi,
268
684260
2000
Egiatan Li-Fi deitzen dugu,
11:26
light-fidelity.
269
686260
2000
argi-fidelitatea.
11:28
And then we have these aircraft cabins.
270
688260
4000
Eta badaude hegazkinen kabina horiek.
11:32
There are hundreds of lights in an aircraft cabin,
271
692260
4000
Ehunka argi daude hegazkinaren kabina batean,
11:36
and each of these lights
272
696260
2000
eta argi bakoitz hori
11:38
could be a potential transmitter of wireless data.
273
698260
3000
haririk gabeko datuen igorle potentziala izan liteke.
11:41
So you could enjoy your most favorite TED video
274
701260
3000
Beraz zuen gustukoen TED bideoak gozatu zenitzakete
11:44
on your long flight back home.
275
704260
2000
zuen etxerako bidaia luzeetan.
11:46
Online life. So that is a vision, I think, that is possible.
276
706260
3000
Online bizitza. Beraz, posible den ikuspegia dela uste dut.
11:55
So, all we would need to do
277
715260
2000
Beraz, guk egin beharko duguna da
11:57
is to fit a small microchip
278
717260
2000
mikrotxip txiki bat egokitzea
11:59
to every potential illumination device.
279
719260
3000
argiztapen potentzialaren gailu bakoitzera.
12:02
And this would then combine
280
722260
3000
Eta honek elkartuko lituzke
12:05
two basic functionalities:
281
725260
2000
bi funtsezko eginkizun:
12:07
illumination and wireless data transmission.
282
727260
2000
argiztapena eta haririk gabeko datu igorpena.
12:09
And it's this symbiosis that I personally believe
283
729260
3000
Eta hau da sinbiosia. Nik uste dut
12:12
could solve the four essential problems
284
732260
2000
lau funtsezko arazoak konpon litzakeela
12:14
that face us in wireless communication these days.
285
734260
3000
haririk gabeko komunikazioko esparruan.
12:17
And in the future,
286
737260
2000
Eta geroan,
12:19
you would not only have 14 billion light bulbs,
287
739260
3000
14.000 milioi foku gori izan ez ezik,
12:22
you may have 14 billion Li-Fis
288
742260
3000
14.000 milioi Li-Fi ere izango dituzue
12:25
deployed worldwide --
289
745260
2000
mundu osoan zehar jarrita --
12:27
for a cleaner, a greener,
290
747260
2000
etorkizun garbiago, berdeago
12:29
and even a brighter future.
291
749260
2000
baita argiagoa ere eskuratzeko.
12:31
Thank you.
292
751260
2000
Mila esker
12:33
(Applause)
293
753260
12000
(Txaloak)
Webgune honi buruz

Gune honek ingelesa ikasteko erabilgarriak diren YouTube bideoak aurkeztuko dizkizu. Mundu osoko goi mailako irakasleek emandako ingeleseko ikasgaiak ikusiko dituzu. Egin klik bikoitza bideo-orri bakoitzean bistaratzen diren ingelesezko azpitituluetan, hortik bideoa erreproduzitzeko. Azpitituluak bideoaren erreprodukzioarekin sinkronizatuta mugitzen dira. Iruzkin edo eskaerarik baduzu, jar zaitez gurekin harremanetan harremanetarako formulario hau erabiliz.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7