Wireless data from every light bulb | Harald Haas

804,394 views ・ 2011-08-02

TED


Խնդրում ենք կրկնակի սեղմել ստորև ներկայացված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ տեսանյութը նվագարկելու համար:

Translator: Jhora Zakaryan Reviewer: Arpiné Grigoryan
00:15
Do you know
0
15260
2000
Գիտե՞ք արդյոք,
00:17
that we have 1.4 million cellular radio masts
1
17260
3000
որ մենք ունենք 1,4 միլիոն բջջային ռադիոկայաններ
00:20
deployed worldwide?
2
20260
2000
ցրված աշխարհով մեկ:
00:22
And these are base stations.
3
22260
2000
Եվ սրանք հիմնական կայաններն են:
00:24
And we also have
4
24260
2000
Մենք նաև ունենք
00:26
more than five billion
5
26260
2000
առավել, քան հինգ միլիարդ
00:28
of these devices here.
6
28260
2000
նման սարք:
00:30
These are cellular mobile phones.
7
30260
3000
Սրանք բջջային հեռախոսներն են:
00:33
And with these mobile phones,
8
33260
2000
Եվ այս հեռախոսներն օգտագործելով
00:35
we transmit more than 600 terabytes of data
9
35260
2000
մենք տեղափոխում ենք ավելի քան 600 տերաբայթ տվյալ
00:37
every month.
10
37260
2000
ամեն ամիս:
00:39
This is a 6 with 14 zeroes --
11
39260
2000
Սա մի 6 է, որին 14 զրո է հաջորդում --
00:41
a very large number.
12
41260
2000
շատ մեծ թիվ է:
00:43
And wireless communications
13
43260
3000
Եվ անլար հեռահաղորդակցությունը
00:46
has become a utility
14
46260
3000
դարձել է կոմունալ հարմարություն,
00:49
like electricity and water.
15
49260
2000
ինչպես էլեկտրականությունը և ջուրը:
00:51
We use it everyday. We use it in our everyday lives now --
16
51260
3000
Մենք ամեն օր օգտագործում ենք այն: Մենք կիրառում ենք այն մեր առօրյայում,
00:54
in our private lives, in our business lives.
17
54260
2000
մեր անձնական կյանքում, մեր գործնական կյանքում:
00:56
And we even have to be asked sometimes, very kindly,
18
56260
4000
Եվ, երբեմն, մեզ հնարավոր է, որ խնդրեն
01:00
to switch off the mobile phone at events like this
19
60260
2000
անջատել բջջային հեռախոսները նման միջոցառումների ժամանակ,
01:02
for good reasons.
20
62260
3000
և դրա համար լավ պատճառներ կան:
01:05
And it's this importance
21
65260
2000
Այս կարևորությունն է պատճառը,
01:07
why I decided to look into the issues
22
67260
2000
որ ես որոշեցի դիտարկել հետևանքները,
01:09
that this technology has,
23
69260
2000
որ թողնում է տեխնոլոգիան,
01:11
because it's so fundamental to our lives.
24
71260
3000
քանի որ այն այսքան հիմնային դեր ունի մեր կյանքում:
01:14
And one of the issues is capacity.
25
74260
2000
Եվ դրանցից մեկը արտադրողականությունն է:
01:16
The way we transmit wireless data is by using electromagnetic waves --
26
76260
3000
Եղանակը, որով մենք տեղափոխում ենք անլար տվյալները, հիմնված է էլեկտրամագնիսական ալիքների վրա,
01:19
in particular, radio waves.
27
79260
3000
մասնավորապես՝ ռադիո ալիքների:
01:22
And radio waves are limited.
28
82260
2000
Իսկ ռադիո ալիքները սահմանափակ են:
01:24
They are scarce; they are expensive;
29
84260
2000
Դրանք սակավ են, թանկ արժեն:
01:26
and we only have a certain range of it.
30
86260
3000
և մենք դրանց ընդհամենը որոշակի դիապազոն ունենք:
01:30
And it's this limitation
31
90260
2000
Եվ այս սահմանափակումն է,
01:32
that doesn't cope
32
92260
2000
որ չի քայլում
01:34
with the demand of wireless data transmissions
33
94260
2000
անլար տվյալներ փոխանակելու նման պահանջի,
01:36
and the number of bytes and data which are transmitted every month.
34
96260
3000
և ամեն ամիս փոխանցվող տվյալների բայթերի քանակի կողքին:
01:39
And we are simply running out of spectrum.
35
99260
2000
Եվ դիապազոնը պարզապես այլևս չի բավարարում:
01:41
There's another problem.
36
101260
2000
Կա նաև մեկ այլ խնդիր:
01:43
That is efficiency.
37
103260
2000
Դա արդյունավետությունն է:
01:45
These 1.4 million cellular radio masts, or base stations,
38
105260
3000
Այս 1,4 միլիոն բջջային ռադիոկայանները, կամ հիմնական կայանները,
01:48
consume a lot of energy.
39
108260
2000
մեծ ծավալով էներգիա են ծախսում:
01:50
And mind you, most of the energy
40
110260
2000
Եվ, մտածեք միայն, էներգիայի մեծ մասը
01:52
is not used to transmit the radio waves,
41
112260
2000
չի օգտագործվում ռադիոալիքներ տեղափոխելու վրա,
01:54
it is used to cool the base stations.
42
114260
3000
այն ծախսվում է հիմնական կայանները հովացնելու վրա:
01:57
Then the efficiency of such a base station
43
117260
2000
Նման հիմնական կայանի արդյունավետությունը
01:59
is only at about five percent.
44
119260
3000
միայն հինգ տոկոս է կազմում:
02:02
And that creates a big problem.
45
122260
3000
Եվ սա մեծ խնդիր է ստեղծում:
02:05
Then there's another issue that you're all aware of.
46
125260
3000
Կա ևս մեկ այլ հետևանք, որին դուք բոլորդ ծանոթ եք:
02:08
You have to switch off your mobile phone
47
128260
2000
Հարկավոր է անջատել բջջային հեռախոսները
02:10
during flights.
48
130260
2000
ինքնաթիռային թռիչքների ընթացքում:
02:12
In hospitals, they are security issues.
49
132260
3000
Հիվանդանոցներում, դա ապահովության պահանջ է:
02:15
And security is another issue.
50
135260
3000
Իսկ ապահովությունը ևս մեկ խնդիր է:
02:18
These radio waves penetrate through walls.
51
138260
2000
Այս ռադիո ալիքները անցնում են պատերի միջով:
02:20
They can be intercepted,
52
140260
2000
Դրանք կարելի է կասեցնել
02:22
and somebody can make use of your network
53
142260
3000
և ինչ-որ մեկը կարող է օգտագործել քո ցանցը,
02:25
if he has bad intentions.
54
145260
2000
եթե ունի վատ նկատառումներ:
02:27
So these are the main four issues.
55
147260
2000
Այսպիսով, սրանք են չորս հիմնական խնդիրները:
02:29
But on the other hand,
56
149260
2000
Բայց, մյուս կողմից,
02:31
we have 14 billion of these:
57
151260
2000
մենք 14 միլիարդ հատ սրանցից ունենք՝
02:33
light bulbs, light.
58
153260
3000
լուսավորման լամպեր, լույս:
02:36
And light is part of the electromagnetic spectrum.
59
156260
3000
Իսկ լույսը նույնպես էլեկտրամագնիսական ճառագայթման սպեկտր է:
02:39
So let's look at this in the context
60
159260
2000
Ուրեմն եկեք դիտարկենք սա ամբողջ
02:41
of the entire electromagnetic spectrum, where we have gamma rays.
61
161260
3000
էլեկտրամագնիսական սպեկտրի կոնտեքստում, որտեղ կան գամմա ճառագայթներ:
02:44
You don't want to get close to gamma rays, it could be dangerous.
62
164260
2000
Մենք զգույշ կմնանք գամմա ճառագայթներից, դրանք վտանգավոր են:
02:46
X-rays, useful when you go to hospitals.
63
166260
3000
Ռենտգենային ճառագայթները օգտագործում են հիվանդանոցներում:
02:49
Then there's ultraviolet light.
64
169260
2000
Ապա ունենք ուլտրամանուշակագույն լույսը:
02:51
it's good for a nice suntan,
65
171260
2000
Այն օգտակար է լավ արևային լոգանք ստանալու համար,
02:53
but otherwise dangerous for the human body.
66
173260
2000
բայց մնացած դեպքերում այն վտանգավոր է մարդու մարմնին:
02:55
Infrared --
67
175260
2000
Ինֆրակամիրը --
02:57
due to eye safety regulations,
68
177260
2000
աչքերին վնաս չպատճառելու համար,
02:59
can be only used with low power.
69
179260
2000
կարելի է միայն օգտագործել այն ցածր ուժգնությամբ:
03:01
And then we have the radio waves, they have the issues I've just mentioned.
70
181260
3000
Ապա մենք ունենք ռադիո ալիքները, դրանք ունեն վերը նշված թերությունները:
03:04
And in the middle there, we have this visible light spectrum.
71
184260
3000
Եվ ուղիղ մեջտեղում, մենք ունենք տեսանելի լույսի սպեկտրը:
03:07
It's light,
72
187260
2000
Դա լույսն է,
03:09
and light has been around for many millions of years.
73
189260
2000
լույսը, որը միլիոնավոր տարիներ մեր կողքին էր:
03:11
And in fact, it has created us,
74
191260
3000
Եվ իրականում, այն է մեզ ստեղծել,
03:14
has created life,
75
194260
2000
ստեղծել է կյանքը,
03:16
has created all the stuff of life.
76
196260
2000
կյանքի բոլոր բաները:
03:18
So it's inherently safe to use.
77
198260
3000
Սրանից բխում է, որ այն ապահով է օգտագործման համար:
03:21
And wouldn't it be great to use that for wireless communications?
78
201260
4000
Հիանալի չէ՞ր լինի արդյոք օգտագործել այն անլար հեռահաղորդակցության համար:
03:25
Not only that, I compared [it to] the entire spectrum.
79
205260
3000
Ոչ միայն: Ես համեմատել եմ այն ամբողջ սպեկտրի հետ:
03:28
I compared the radio waves spectrum --
80
208260
2000
Ես համեմատել եմ այն ռադիո ալիքների սպեկտրի հետ --
03:30
the size of it --
81
210260
2000
դրա երկարությունը,
03:32
with the size of the visible light spectrum.
82
212260
2000
տեսանելի լույսի սպեկտրի երկարության հետ:
03:34
And guess what?
83
214260
2000
Եվ, գուշակեք ի՞նչ եմ պարզել:
03:36
We have 10,000 times more of that spectrum,
84
216260
3000
Մենք այդ սպեկտրի մեջ 10,000 անգամ ավելի մեծ
03:39
which is there for us to use.
85
219260
3000
տարածք ունենք օգտագործելու համար:
03:42
So not only do we have this huge amount of spectrum,
86
222260
3000
Այսպիսով, մենք ոչ միայն ունենք նման հսկայական սպեկտր.
03:45
let's compare that with a number I've just mentioned.
87
225260
2000
եկեք համեմատենք դրանք վերը նշված թվի հետ:
03:47
We have 1.4 million
88
227260
2000
Մենք ունենք 1,4 միլիարդ
03:49
expensively deployed,
89
229260
2000
թանկ արժեցող,
03:51
inefficient radio cellular base stations.
90
231260
3000
ոչ արդյունավետ բջջային ռադիո կայաններ:
03:54
And multiply that by 10,000,
91
234260
2000
Բազմապատկեք դա 10,000-ով,
03:56
then you end up at 14 billion.
92
236260
2000
և կստանաք 14 միլիարդ:
03:58
14 billion is the number of light bulbs installed already.
93
238260
3000
14 միլիարդը արդեն տեղադրված լուսավորման լամպերի թիվն է:
04:01
So we have the infrastructure there.
94
241260
2000
Ուրեմն, ենթակառուցվածքը արդեն կա:
04:03
Look at the ceiling, you see all these light bulbs.
95
243260
3000
Նայեք առաստաղին, կտեսնեք բոլոր լամպերը:
04:06
Go to the main floor, you see these light bulbs.
96
246260
2000
Գնացեք առաջին հարկ, կտեսնեք այնտեղ տեղադրված լամպերը:
04:08
Can we use them for communications?
97
248260
2000
Կարո՞ղ ենք արդյոք օգտագործել դրանք հեռահաղորդակցության համար:
04:10
Yes.
98
250260
2000
Այո:
04:12
What do we need to do?
99
252260
2000
Ի՞նչ է մեզանից պահանջվում:
04:14
The one thing we need to do
100
254260
2000
Միակ բանը, որ պետք է անենք,
04:16
is we have to replace these inefficient incandescent light bulbs,
101
256260
3000
պետք է փոխարինենք այս ոչ արդյունավետ շիկացման լամպերը և
04:19
florescent lights,
102
259260
3000
ֆլուորեսցենտ լամպերը,
04:22
with this new technology of LED,
103
262260
2000
այս նոր, LED տեխնոլոգիայով,
04:24
LED light bulbs.
104
264260
2000
LED լուսավորման լամպերով:
04:26
An LED is a semiconductor. It's an electronic device.
105
266260
2000
LED-ը կիսահաղորդիչ է: Այն էլեկտրոնային սարք է:
04:28
And it has a very nice acute property.
106
268260
4000
Եվ այն ունի մի շատ սիրուն, օգտակար հատկություն:
04:32
Its intensity can be modulated
107
272260
3000
Դրա ուժգնությունը կարելի է ղեկավարել
04:35
at very high speeds,
108
275260
2000
շատ բարձր արագության վրա,
04:37
and it can be switched off at very high speeds.
109
277260
3000
և այն կարելի է շատ կարճ ժամանակում անջատել:
04:40
And this is a fundamental basic property
110
280260
2000
Հենց սա է այն հիմնական հատկությունը,
04:42
that we exploit
111
282260
2000
որ մենք ուսումնասիրել ենք
04:44
with our technology.
112
284260
3000
մեր տեխնոլոգիայում:
04:47
So let's show how we do that.
113
287260
2000
Եկեք ցույց տամ ինչպես ենք դա անում:
04:49
Let's go to the closest neighbor to the visible light spectrum --
114
289260
2000
Եկեք այցելենք տեսանելի լույսի սպեկտրի ամենամոտ հարևանին՝
04:51
go to remote controls.
115
291260
2000
հեռակառավարման վահանակին:
04:53
You all know remote controls have an infrared LED --
116
293260
2000
Բոլորդ գիտեք, որ հեռակառավարման վահանակները ունեն ինֆրակարմիր LED --
04:55
basically you switch on the LED, and if it's off, you switch it off.
117
295260
3000
դու պարզապես միացնում ես LED-ը, և այն միանգամից անջատվում է, դու անջատում ես այն:
04:58
And it creates a simple, low-speed data stream
118
298260
3000
Եվ այն ստեղծում է պարզ, ցածր արագության տվյալների հոսք,
05:01
in 10,000 bits per second,
119
301260
2000
որը կազմում է վայրկյանում 10,000 բիթ:
05:03
20,000 bits per second.
120
303260
2000
20,000 բիթ վայրկյանում:
05:05
Not usable for a YouTube video.
121
305260
2000
Սա բավական չէ YouTube-ում հոլովակ դիտելու համար:
05:07
What we have done
122
307260
2000
Մենք արել ենք հետևյալը.
05:09
is we have developed a technology
123
309260
3000
զարգացրել ենք մի տեխնոլոգիա,
05:12
with which we can furthermore
124
312260
3000
որի օգնությամբ կարող ենք
05:15
replace the remote control of our light bulb.
125
315260
2000
փոխարինել մեր լամպերի հեռակառավարման վահանակները:
05:17
We transmit with our technology,
126
317260
2000
Տեխնոլոգիան մեզ հնարավորություն է տալիս
05:19
not only a single data stream,
127
319260
2000
ոչ միայն եզակի տվյալների հոսք փոխանցել,
05:21
we transmit thousands of data streams
128
321260
2000
մենք կարող ենք հազարավոր հոսքեր փոխանցել
05:23
in parallel,
129
323260
2000
զուգահեռաբար,
05:25
at even higher speeds.
130
325260
2000
ավելի բարձր արագություններով:
05:27
And the technology we have developed --
131
327260
2000
Եվ մեր զարգացրած տեխնոլոգիան
05:29
it's called SIM OFDM.
132
329260
2000
կոչվում է SIM OFMD:
05:31
And it's spacial modulation --
133
331260
2000
Եվ դրա տարածական մոդուլյացիան,
05:33
these are the only technical terms, I'm not going into details --
134
333260
3000
սրանք միակ տեխնիկական տերմինները կլինեն, չեմ ծավալվելու այս թեմայով --
05:36
but this is how we enabled
135
336260
2000
բայց սրա շնորհիվ է, որ հնարավոր դարձրինք,
05:38
that light source
136
338260
2000
որ լույսի աղբյուրը
05:40
to transmit data.
137
340260
3000
կարողանա տվյալներ փոխանցել:
05:43
You will say, "Okay, this is nice --
138
343260
3000
Դուք կասեք. «Շատ լավ,
05:46
a slide created in 10 minutes."
139
346260
2000
10 րոպեում ստեղծված սլայդ:»
05:48
But not only that.
140
348260
2000
Բայց սա միակ բանը չէ:
05:50
What we've done
141
350260
2000
Բացի դրանից
05:52
is we have also developed a demonstrator.
142
352260
3000
մենք պատրաստել ենք մի ցուցադրություն:
05:55
And I'm showing for the first time in public
143
355260
2000
Առաջին անգամ է, որ ես սա հրապարակայնորեն ցույց եմ տալիս,
05:57
this visible light demonstrator.
144
357260
2000
այս տեսանելի լույսի ցուցադրիչը:
05:59
And what we have here
145
359260
2000
Այստեղ մենք ունենք
06:01
is no ordinary desk lamp.
146
361260
3000
սովորական աշխատասեղանի լամպ:
06:04
We fit in an LED light bulb,
147
364260
2000
Մենք դրա մեջ LED լամպ ենք ձգել,
06:06
worth three U.S. dollars,
148
366260
3000
որն արժե երեք ԱՄՆ դոլար,
06:09
put in our signal processing technology.
149
369260
2000
Տեղադրել ենք մեր ազդանշան մշակող տեխնոլոգիան:
06:11
And then what we have here is a little hole.
150
371260
3000
Եվ ապա մի փոքր անցք ենք բացել վրան:
06:14
And the light goes through that hole.
151
374260
2000
Լույսը կարող է երևալ այդ անցքից:
06:16
There's a receiver.
152
376260
2000
Սա մի ընդունիչ է:
06:18
The receiver will convert these little, subtle changes in the amplitude
153
378260
3000
Ընդունիչը կփոխակերպի այս կարճ, ամպլիտուդի աննշան
06:21
that we create there
154
381260
2000
փոփոխությունները
06:23
into an electrical signal.
155
383260
2000
էլեկտրոնային ազդանշանի:
06:25
And that signal is then converted back
156
385260
2000
Եվ ապա այդ էլեկտրոնային ազդանշանը վերափոխվում է
06:27
to a high-speed data stream.
157
387260
2000
բարձր արագության տվյալների հոսքի:
06:29
In the future we hope
158
389260
2000
Ապագայում, հուսով ենք,
06:31
that we can integrate this little hole
159
391260
2000
որ կկարողանանք տեղադրել այս փոքր անցքը
06:33
into these smart phones.
160
393260
3000
սմարթֆոնների մեջ:
06:36
And not only integrate a photo detector here,
161
396260
3000
Եվ ոչ միայն այստեղ ինտեգրելով ֆոտո դետեկտորը,
06:39
but maybe use the camera inside.
162
399260
3000
գուցե կարողանանք տեսախցիկ օգտագործել ներսում:
06:43
So what happens
163
403260
2000
Այսպիսով, ի՞նչ տեղի կունենա,
06:45
when I switch on that light?
164
405260
3000
երբ ես միացնեմ լույսը:
06:50
As you would expect,
165
410260
2000
Ինպես որ սպասվում էր,
06:52
it's a light, a desk lamp.
166
412260
2000
սա լույս է, աշխատասեղանի լամպ:
06:54
Put your book beneath it and you can read.
167
414260
3000
Դրա առջև դրեք ձեր գիրքը, և կկարողանաք կարդալ այն:
06:57
It's illuminating the space.
168
417260
2000
Այն լուսավորում է տարածքը:
06:59
But at the same time, you see this video coming up here.
169
419260
4000
Բայց, միաժամանակ, դուք տեսնում եք այստեղ ցուցադրվող տեսահոլովակը:
07:03
And that's a video, a high-definition video
170
423260
3000
Եվ այս տեսահոլովակը, բարձր կետայնության է,
07:06
that is transmitted through that light beam.
171
426260
2000
որը փոխանցվում է լույսի միջոցով:
07:08
You're critical.
172
428260
2000
Դուք չեք հավատում:
07:10
You think, "Ha, ha, ha.
173
430260
2000
Մտածում եք. «Չէ մի չէ,
07:12
This is a smart academic doing a little bit of tricks here."
174
432260
3000
Սա խորամանկ գիտական հնարք է, դու խաբում ես ինձ»:
07:15
But let me do this.
175
435260
3000
Բայց եկեք այսպես անեմ:
07:19
(Applause)
176
439260
5000
(Ծափահարություններ)
07:24
Once again.
177
444260
3000
Եվս մեկ անգամ:
07:27
Still don't believe?
178
447260
3000
Դեռ չե՞ք հավատում:
07:30
It is this light
179
450260
2000
Սա լույսն է,
07:32
that transmits this high-definition video in a split stream.
180
452260
3000
որ փոխանցում է բարձր կետայնության տեսահոլովակը մի առանձին հոսքով:
07:36
And if you look at the light,
181
456260
3000
Եվ եթե նայեք լույսին,
07:39
it is illuminating as you would expect.
182
459260
2000
այն լուսավորում է, ինչպես սովորաբար:
07:41
You don't notice with your human eye.
183
461260
2000
Մարդկային աչքը թույլ չի տալիս նկատել:
07:43
You don't notice the subtle changes in the amplitude
184
463260
3000
Դուք չեք տեսնում ամպլիտուդի աննշան փոփությունները,
07:46
that we impress onto this light bulb.
185
466260
3000
որ մենք կիրառում ենք լամպի վրա:
07:49
It's serving the purpose of illumination,
186
469260
2000
Այն ծառայում է իր՝ լուսավորման նպատակին,
07:51
but at the same time, we are able to transmit this data.
187
471260
3000
բայց, միաժամանակ, մենք կարող ենք տվյալներ փոխանցել:
07:54
And you see,
188
474260
2000
Եվ դուք տեսնում եք նաև,
07:56
even light from the ceiling comes down here to the receiver.
189
476260
3000
որ առաստաղի լույսը ևս ընկնում է ընդունիչի վրա:
07:59
It can ignore that constant light,
190
479260
3000
Այն առհամարում է այդ հաստատուն լույսը,
08:02
because all the receiver's interested in
191
482260
2000
որովհետև նրան հետաքրքրում են միայն
08:04
are subtle changes.
192
484260
3000
աննշան տատանումները:
08:09
You also have a critical question now, and
193
489260
2000
Հնարավոր է քննադատական հարցեր ունենաք:
08:11
you say, "Okay,
194
491260
2000
Կասեք. «Լավ,
08:13
do I have to have the light on all the time
195
493260
2000
սա աշխատացնելու համար պետք է անընդհատ
08:15
to have this working?"
196
495260
2000
լույսը թողնել միացրած»:
08:17
And the answer is yes.
197
497260
2000
Պատասխանն է՝ այո:
08:19
But, you can dim down the light
198
499260
4000
Բայց կարելի է կարգավորել լույսը այնպես,
08:23
to a level that it appears to be off.
199
503260
2000
որ թվա, թե այն անջատված է:
08:25
And you are still able to transmit data -- that's possible.
200
505260
3000
Եվ դեռևս հնարավոր կլինի փոխացնել տվյլներ. դա հնարավոր է:
08:28
So I've mentioned to you the four challenges.
201
508260
3000
Այսպիսով, ես նշեցի չորս մարտահրավերները՝
08:31
Capacity:
202
511260
2000
արտադրողականությունը.
08:33
We have 10,000 times more spectrum,
203
513260
2000
Մենք 10,000 անգամ ավել սպեկտր ունենք,
08:35
10,000 times more LEDs
204
515260
2000
10,000 անգամ ավելի շատ LED-եր,
08:37
installed already in the infrastructure there.
205
517260
2000
որոնք արդեն տեղադրված են ենթակառուցվածքում:
08:39
You would agree with me, hopefully,
206
519260
2000
Հուսով եմ, կհամաձայնեք ինձ հետ,
08:41
there's no issue of capacity anymore.
207
521260
2000
արտադրողականության խնդիր այլևս չունենք:
08:43
Efficiency:
208
523260
2000
Արդյունավետութունը.
08:45
This is data through illumination --
209
525260
2000
Սա լուսարձակման միջոցով է տեղափոխում տվյալները --
08:47
it's first of all an illumination device.
210
527260
2000
այն նախ և առաջ լուսավորման սարք է:
08:49
And if you do the energy budget,
211
529260
3000
Եվ եթե դու կառավարես էներգիայի տնտեսումները,
08:52
the data transmission comes for free --
212
532260
2000
տվյալների տեղափոխումը կստանաս անվճար.
08:54
highly energy efficient.
213
534260
2000
մեծապես արդյունավետ է էներգիայի առումով:
08:56
I don't mention the high energy efficiency
214
536260
2000
Ես չեմ նշել այս LED լամպերի էներգապես տնտեսող
08:58
of these LED light bulbs.
215
538260
2000
լինելու մասին:
09:00
If the whole world would deploy them,
216
540260
2000
Եթե ամբողջ աշխարհում սկսեին շահագործել սրանք,
09:02
you would save hundreds of power plants.
217
542260
3000
մեզ անհրաժեշտ չէին լինի հարյուրավոր էլեկտրակայաններ:
09:05
That's aside.
218
545260
2000
Դա դնենք մի կողմ:
09:07
And then I've mentioned the availability.
219
547260
2000
Ապա ես նշեցի հասանելիությունը:
09:09
You will agree with me that we have lights in the hospital.
220
549260
3000
Կհամաձայնեք, որ լույսեր կան հիվանդանոցներում:
09:12
You need to see what to do.
221
552260
2000
Արդեն հասկանալի է, ինչ եմ ուզում ասեմ:
09:14
You have lights in an aircraft.
222
554260
2000
Լույսեր ունենք օդանավերում:
09:16
So it's everywhere in a day there is light.
223
556260
2000
Լույսն ամենուրեք է:
09:18
Look around. Everywhere. Look at your smart phone.
224
558260
3000
Նայեք ձեր շուրջը: Ամենուրեք: Նայեք ձեր սմարթֆոնին:
09:21
It has a flashlight, an LED flashlight.
225
561260
2000
Այն լուսարձակ ունի, LED լուսարձակ:
09:23
These are potential sources for high-speed data transmission.
226
563260
4000
Սրանք բարձր արագությամբ տվյալներ փոխանակելու պոտենցիալ աղբյուրներ են:
09:27
And then there's security.
227
567260
3000
Եվ հետո, անվտանգությունը:
09:30
You would agree with me
228
570260
2000
Դուք կհամաձայնեք ինձ հետ,
09:32
that light doesn't penetrate through walls.
229
572260
3000
որ լույսը չի թափանցում պատերի միջով:
09:35
So no one, if I have a light here,
230
575260
2000
Այնպես որ, ոչ ոք, եթե ես լույս ունեմ այստեղ,
09:37
if I have secure data,
231
577260
2000
եթե ես ապահով տվյալներ ունեմ,
09:39
no one on the other side of this room through that wall
232
579260
2000
ոչ ոք չի կարողանա կարդալ դրանք այնտեղից,
09:41
would be able to read that data.
233
581260
2000
այս սենյակի պատերից դուրս:
09:43
And there's only data where there is light.
234
583260
3000
Եվ տվյալները հասանելի են, միայն եթե լույս կա:
09:46
So if I don't want that receiver to receive the data,
235
586260
4000
Այնպես որ, եթե չեմ ուզում, որ ընդունիչը տվյալներ ընդունի,
09:50
then what I could do,
236
590260
4000
պարզապես կարող եմ
09:54
turn it away.
237
594260
3000
անջատել այն:
09:57
So the data goes in that direction, not there anymore.
238
597260
2000
Այսուհետ տվյալները փոխանվում են այս ուղղությամբ, և ոչ թե այն կողմ:
09:59
Now we can in fact see where the data is going to.
239
599260
3000
Հիմա, փաստորեն մենք կարող ենք տեսնել, թե ուր են գնում տվյալները:
10:05
So for me,
240
605260
3000
Ինձ համար,
10:08
the applications of it,
241
608260
3000
սրա կիրառությունները,
10:11
to me, are beyond imagination at the moment.
242
611260
4000
իմ երևակայությունից դուրս են:
10:15
We have had a century of very nice, smart application developers.
243
615260
4000
Մենք ունենք խելացի ծրագրեր մշակողների մեկ դարի պատմություն ունեցող սերունդ:
10:19
And you only have to notice, where we have light,
244
619260
3000
Եվ պետք է միայն նկատել, այնտեղ, ուր ունենք լույս,
10:22
there is a potential way to transmit data.
245
622260
3000
տվյալներ փոխանցելու պոտենցիալ եղանակ ունենք:
10:25
But I can give you a few examples.
246
625260
3000
Ես ձեզ որոշ օրինակներ կարող եմ բերել:
10:28
Well you may see the impact already now.
247
628260
3000
Արդեն կարող եք տեսնել ազդեցությունը:
10:32
This is a remote operated vehicle
248
632260
2000
Սա հեռակառավարվող մեքենա է
10:34
beneath the ocean.
249
634260
2000
օվկիանոսի հատակին:
10:36
And they use light to illuminate space down there.
250
636260
3000
Եվ նրանք լուսավորում են տարածքը ներքևում:
10:39
And this light can be used to transmit wireless data
251
639260
2000
Եվ այս լույսը կարելի է օգտագործել անլար տվյալներ փոխանցելու համար,
10:41
that these things [use] to communicate with each other.
252
641260
3000
որոնք օգտագործում են այս սարքերը միմյանց հետ հաղորդակցելու համար:
10:44
Intrinsically safe environments
253
644260
2000
Գործնականում ապահով միջավայրերը,
10:46
like this petrochemical plant --
254
646260
2000
ինչպես օրինակ այս նավթաքիմիական գործարանը --
10:48
you can't use RF, it may generate antenna sparks,
255
648260
3000
այստեղ չի կարելի ՈւԿ լույս օգտագործել, այն կարող է անտեննաներում կայծեր առաջացնել,
10:51
but you can use light -- you see plenty of light there.
256
651260
3000
բայց կարելի է օգտագործել լույսը, դուք շատ լույս եք տեսնում այստեղ:
10:54
In hospitals,
257
654260
2000
Հիվանդանոցներում,
10:56
for new medical instruments;
258
656260
3000
նոր բժշկական սարքավորումների համար,
10:59
in streets for traffic control.
259
659260
3000
փողոցներում երթևեկությունը կարգավորելու համար:
11:02
Cars have LED-based headlights, LED-based back lights,
260
662260
3000
Մեքենաներն ունեն LED-ի վրա հիմնված լուսարձակներ, հետին լուսարձակներ,
11:05
and cars can communicate with each other
261
665260
2000
և մեքենաները կարող են կապնվել միմյանց հետ
11:07
and prevent accidents
262
667260
3000
և կասեցնել ավտովթարները,
11:10
in the way that they exchange information.
263
670260
3000
քանի որ նրանք կարող են տեղեկատվություն փոխանակել:
11:13
Traffic lights can communicate to the car and so on.
264
673260
3000
Երթևեկության լույսերը կարող են կապնվել մեքենայի հետ և այլն:
11:16
And then you have these millions of street lamps
265
676260
3000
Եվ ապա ունենք միլիոնավոր փողոցային լամպեր
11:19
deployed around the world.
266
679260
3000
ցրված աշխարհով մեկ:
11:22
And every street lamp could be a free access point.
267
682260
2000
Յուրաքանչյուր նման լամպ կարող է անվճար ինտերնետի մուտքային կետ դառնալ:
11:24
We call it, in fact, a Li-Fi,
268
684260
2000
Մենք դրան անվանում ենք Li-Fi
11:26
light-fidelity.
269
686260
2000
լուսային-ճշգրտություն:
11:28
And then we have these aircraft cabins.
270
688260
4000
Եվ ապա ունենք այս օդանավերի խցիկները:
11:32
There are hundreds of lights in an aircraft cabin,
271
692260
4000
Հարյուրավոր լույսեր կան օդանավի խցիկում,
11:36
and each of these lights
272
696260
2000
և այս լույսերից յուրաքանչյուրը
11:38
could be a potential transmitter of wireless data.
273
698260
3000
կարող է դառնալ անլար տվյալների փոխանցող:
11:41
So you could enjoy your most favorite TED video
274
701260
3000
Այնպես որ կարողանաք վայելել ձեր սիրած TED տեսահոլովակը
11:44
on your long flight back home.
275
704260
2000
տուն գնալու երկար թռիչքի ժամանակ:
11:46
Online life. So that is a vision, I think, that is possible.
276
706260
3000
Օնլայն կյանք: Կարծում եմ, այս տեսլականը հնարավոր է:
11:55
So, all we would need to do
277
715260
2000
Այն ամենը, ինչ պետք է անենք,
11:57
is to fit a small microchip
278
717260
2000
դա պոտենցիալ լուսավորող սարքի մեջ
11:59
to every potential illumination device.
279
719260
3000
այս փոքր միկրոչիպը խցկելն է:
12:02
And this would then combine
280
722260
3000
Եվ ապա այն կներառի
12:05
two basic functionalities:
281
725260
2000
երկու պարզ հնարավորություն՝
12:07
illumination and wireless data transmission.
282
727260
2000
լուսավորում և անլար տվյալների փոխանցում:
12:09
And it's this symbiosis that I personally believe
283
729260
3000
Եվ ես հավատում եմ, որ այս միակցումը
12:12
could solve the four essential problems
284
732260
2000
կարող է լուծել չորս հիմնական խնդիրները,
12:14
that face us in wireless communication these days.
285
734260
3000
որոնք ծառացած են այսօրվա անլար հեռահաղորդակցության առջև:
12:17
And in the future,
286
737260
2000
Եվ ապագայում,
12:19
you would not only have 14 billion light bulbs,
287
739260
3000
դուք ոչ միայն 14 միլիարդ լուսավորման լամպ կունենաք,
12:22
you may have 14 billion Li-Fis
288
742260
3000
դուք կունենաք նաև 14 միլիարդ Li-Fi-ներ,
12:25
deployed worldwide --
289
745260
2000
ցրված ամբողջ աշխարհում --
12:27
for a cleaner, a greener,
290
747260
2000
որոնք կծառայեն ավելի մաքուր, կանաչ
12:29
and even a brighter future.
291
749260
2000
և նույնիսկ ավելի պայծառ ապագա ստեղծելու գործում:
12:31
Thank you.
292
751260
2000
Շնորհակալություն:
12:33
(Applause)
293
753260
12000
(Ծափահարություններ)
Այս կայքի մասին

Այս կայքը ձեզ կներկայացնի YouTube տեսանյութեր, որոնք օգտակար են անգլերեն սովորելու համար: Դուք կտեսնեք անգլերենի դասեր, որոնք դասավանդում են բարձրակարգ ուսուցիչներ ամբողջ աշխարհից: Կրկնակի սեղմեք յուրաքանչյուր տեսանյութի էջում ցուցադրված անգլերեն ենթագրերի վրա՝ այնտեղից տեսանյութը նվագարկելու համար: Ենթագրերը պտտվում են տեսանյութի նվագարկման հետ համաժամանակյա: Եթե ունեք որևէ մեկնաբանություն կամ հարցում, խնդրում ենք կապվել մեզ հետ՝ օգտագործելով այս կոնտակտային ձևը:

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7