Beautiful new words to describe obscure emotions | John Koenig

Μετάφραση: Maria K. Επιμέλεια: Lucas Kaimaras

Today I want to talk about the meaning of words,

Σήμερα θέλω να μιλήσω για τη σημασία των λέξεων,

how we define them

πώς τις ορίζουμε

and how they, almost as revenge,

και πώς αυτές, σχεδόν σαν εκδίκηση,

define us.

ορίζουν εμάς.

The English language is a magnificent sponge.

Η αγγλική γλώσσα είναι ένα υπέροχο σφουγγάρι.

I love the English language. I'm glad that I speak it.

Λατρεύω την αγγλική γλώσσα. Είμαι ευτυχής που τη μιλάω.

But for all that, it has a lot of holes.

Παρ' όλα αυτά, έχει πολλές τρύπες.

In Greek, there's a word, "lachesism"

Από το ελληνικό «Λάχεσις» υπάρχει ο «λαχεσισμός»:

which is the hunger for disaster.

που είναι η πείνα για καταστροφή.

You know, when you see a thunderstorm on the horizon

Ξέρετε, όταν βλέπετε μια καταιγίδα στον ορίζοντα

and you just find yourself rooting for the storm.

και πιάνετε τον εαυτό σας να πανηγυρίζει.

In Mandarin, they have a word "yù yī" --

Στα Κινέζικα, έχουν μια λέξη «γιου γι»

I'm not pronouncing that correctly --

-δεν την προφέρω σωστά-

which means the longing to feel intensely again

που σημαίνει τη λαχτάρα να νιώσεις έντονα ξανά

the way you did when you were a kid.

όπως όταν ήσουν παιδί.

In Polish, they have a word "jouska"

Στα πολωνικά, έχουν μια λέξη «ζούσκα»

which is the kind of hypothetical conversation

που είναι το είδος της υποθετικής συζήτησης

that you compulsively play out in your head.

που διαδραματίζεται μέσα στο κεφάλι σου.

And finally, in German, of course in German,

Και τέλος, στα Γερμανικά, -φυσικά στα Γερμανικά-

they have a word called "zielschmerz"

έχουν μια λέξη που αποκαλείται «ζιλσμερτζ»

which is the dread of getting what you want.

που είναι ο φόβος της απόκτησης αυτού που θέλεις.

(Laughter)

(Γέλια)

Finally fulfilling a lifelong dream.

Της κατάκτησης ενός ονείρου ζωής.

I'm German myself, so I know exactly what that feels like.

Είμαι Γερμανός, οπότε ξέρω ακριβώς πώς είναι αυτό.

Now, I'm not sure if I would use any of these words

Δεν είμαι σίγουρος αν θα χρησιμοποιούσα αυτές τις λέξεις

as I go about my day,

στην καθημερινή μου ζωή,

but I'm really glad they exist.

αλλά χαίρομαι που υπάρχουν.

But the only reason they exist is because I made them up.

Όμως ο μόνος λόγος που υπάρχουν είναι γιατί εγώ τις επινόησα.

I am the author of "The Dictionary of Obscure Sorrows,"

Είμαι ο συγγραφέας του «Το Λεξικό Των Επισκιασμένων Μελαγχολιών»,

which I've been writing for the last seven years.

το οποίο γράφω τα τελευταία επτά χρόνια.

And the whole mission of the project

Και η όλη αποστολή του σχεδίου

is to find holes in the language of emotion

είναι να βρει τρύπες στη γλώσσα του συναισθήματος

and try to fill them

και να τις γεμίσει

so that we have a way of talking about all those human peccadilloes

έτσι ώστε να έχουμε έναν τρόπο να μιλάμε για όλα αυτά τα μικροπταίσματα

and quirks of the human condition

και όλες αυτές τις ιδιορρυθμίες του ανθρώπου

that we all feel but may not think to talk about

που όλοι νιώθουμε αλλά μπορεί να μη σκεφτόμαστε να μιλήσουμε για αυτές

because we don't have the words to do it.

για το λόγο ότι δεν έχουμε τις λέξεις να το κάνουμε.

And about halfway through this project,

Και στα μισά αυτού του πρότζεκτ,

I defined "sonder,"

όρισα το «σόντερ»,

the idea that we all think of ourselves as the main character

την ιδέα ότι θεωρούμε τους εαυτούς μας ως τον κύριο χαρακτήρα

and everyone else is just extras.

και όλοι οι άλλοι είναι απλώς κομπάρσοι.

But in reality, we're all the main character,

Αλλά στην πραγματικότητα, είμαστε όλοι ο κύριος χαρακτήρας,

and you yourself are an extra in someone else's story.

και εσύ ο ίδιος είσαι κομπάρσος σε κάποιου άλλου την ιστορία.

And so as soon as I published that,

Οπότε, μόλις το δημοσίευσα αυτό,

I got a lot of response from people

δέχθηκα ανταπόκριση από ανθρώπους

saying, "Thank you for giving voice to something I had felt all my life

που μου έλεγαν: «Σε ευχαριστούμε που δίνεις βήμα σε κάτι που ένιωθα πάντα

but there was no word for that."

αλλά δεν υπήρχε λέξη για αυτό».

So it made them feel less alone.

Τους έκανε να νιώθουν λιγότερο μόνοι.

That's the power of words,

Αυτή είναι η δύναμη των λέξεων,

to make us feel less alone.

να μας κάνουν να νιώθουμε λιγότερο μόνοι.

And it was not long after that

Δεν πέρασε πολύς καιρός μετά απ' αυτό

that I started to notice sonder

και πρόσεξα ότι το σόντερ

being used earnestly in conversations online,

άρχισε να χρησιμοποιείται σε συζητήσεις στο διαδίκτυο,

and not long after I actually noticed it,

και λίγο καιρό αφού το αντιλήφθηκα

I caught it next to me in an actual conversation in person.

το εντόπισα δίπλα μου σε μια πραγματική προσωπική συζήτηση.

There is no stranger feeling than making up a word

Είναι ό,τι πιο παράξενο το να φτιάχνεις μια λέξη

and then seeing it take on a mind of its own.

και μετά να τη βλέπεις να αποκτά δική της υπόσταση.

I don't have a word for that yet, but I will.

Δεν έχω βρει λέξη για αυτό ακόμα, αλλά θα βρω.

(Laughter)

(Γέλια)

I'm working on it.

Δουλεύω πάνω σε αυτό.

I started to think about what makes words real,

Άρχισα να σκέφτομαι τι κάνει τις λέξεις πραγματικότητα,

because a lot of people ask me,

καθώς πολλοί άνθρωποι με ρωτούν,

the most common thing I got from people is,

και η κοινή τους απορία είναι:

"Well, are these words made up? I don't really understand."

«Είναι αυτές οι λέξεις επινοημένες; Δεν το καταλαβαίνω».

And I didn't really know what to tell them

Και δεν ήξερα τι ακριβώς να τους πω

because once sonder started to take off,

αφού όταν το σόντερ άρχισε να εξαπλώνεται,

who am I to say what words are real and what aren't.

ποιος είμαι εγώ για να πω ποιες λέξεις είναι αληθινές και ποιες όχι.

And so I sort of felt like Steve Jobs, who described his epiphany

Ένιωσα σαν τον Στιβ Τζομπς, που περιέγραψε τη μέρα που κατάλαβε

as when he realized that most of us, as we go through the day,

ότι οι πιο πολλοί από εμάς

στην καθημερινή ζωή απλώς αποφεύγουμε να αμφισβητούμε τα όρια γύρω μας

we just try to avoid bouncing against the walls too much

and just sort of get on with things.

και απλώς ζούμε σύμφωνα με αυτά.

But once you realize that people --

Αλλά όταν συνειδητοποιείς -

that this world was built by people no smarter than you,

ότι αυτός ο κόσμος φτιάχτηκε από ανθρώπους όχι πιο έξυπνους από εσένα,

then you can reach out and touch those walls

μπορείς να απλώσεις το χέρι, να αγγίξεις τα τείχη,

and even put your hand through them

ακόμα και να περάσεις το χέρι σου από μέσα

and realize that you have the power to change it.

και να συνειδητοποιήσεις ότι έχεις δύναμη αλλαγής.

And when people ask me, "Are these words real?"

Και όταν οι άνθρωποι με ρωτούν: «Είναι αυτές οι λέξεις αληθινές;»

I had a variety of answers that I tried out.

είχα μια ποικιλία απαντήσεων που δοκίμασα.

Some of them made sense. Some of them didn't.

Κάποιες έβγαζαν νόημα, κάποιες όχι.

But one of them I tried out was,

Αλλά μία από αυτές που δοκίμασα:

"Well, a word is real if you want it to be real."

«Λοιπόν, μια λέξη είναι αληθινή αν θες να είναι αληθινή».

The way that this path is real because people wanted it to be there.

Όπως αυτό το μονοπάτι είναι αληθινό επειδή οι άνθρωποι θέλησαν να είναι εκεί.

(Laughter)

(Γέλια)

It happens on college campuses all the time.

Συμβαίνει στις πανεπιστημιουπόλεις συνεχώς.

It's called a "desire path."

Ονομάζεται «μονοπάτι πόθου».

(Laughter)

(Γέλια)

But then I decided, what people are really asking

Αλλά μετά κατάλαβα ότι όταν οι άνθρωποι ρωτούν

when they're asking if a word is real, they're really asking,

αν μια λέξη είναι αληθινή, ουσιαστικά ρωτούν:

"Well, how many brains will this give me access to?"

«Σε πόσα μυαλά θα μου δώσει αυτή πρόσβαση;»

Because I think that's a lot of how we look at language.

Νομίζω ότι έτσι πάνω-κάτω κοιτάμε στη γλώσσα.

A word is essentially a key

Μια λέξη είναι ουσιαστικά ένα κλειδί

that gets us into certain people's heads.

που μας βάζει στα κεφάλια ορισμένων ανθρώπων.

And if it gets us into one brain,

Και αν μας βάλει σε έναν εγκέφαλο,

it's not really worth it,

δεν το αξίζει στα αλήθεια,

not really worth knowing.

δεν αξίζει να την ξέρεις.

Two brains, eh, it depends on who it is.

Δύο μυαλά, ε, εξαρτάται από το ποια είναι.

A million brains, OK, now we're talking.

Εκατομμύρια μυαλά, ΟΚ, τότε είναι πολύ σημαντική.

And so a real word is one that gets you access to as many brains as you can.

Οπότε η αληθινή λέξη σου δίνει πρόσβαση σε όσο το δυνατόν πιο πολλά μυαλά.

That's what makes it worth knowing.

Αυτό της δίνει αξία να την ξέρεις.

Incidentally, the realest word of all by this measure is this.

Συμπτωματικά, η πιο αληθινή λέξη από όλες, από αυτή την άποψη, είναι αυτή.

[O.K.]

[ΟΚ]

That's it.

Αυτή είναι.

The realest word we have.

Η πιο αληθινή λέξη.

That is the closest thing we have to a master key.

Το πιο κοντινό πράγμα σε ένα πασπαρτού.

That's the most commonly understood word in the world,

Αυτή είναι η πιο κοινά κατανοητή λέξη στον κόσμο,

no matter where you are.

όπου και να είσαι.

The problem with that is,

Το πρόβλημα είναι ότι

no one seems to know what those two letters stand for.

κανείς δε γνωρίζει τι αντιπροσωπεύουν αυτά τα 2 γράμματα.

(Laughter)

(Γέλια)

Which is kind of weird, right?

Το οποίο είναι περίεργο, σωστά;

I mean, it could be a misspelling of "all correct," I guess,

Θα μπορούσε να είναι ανορθογραφία του «Όλα Σωστά», φαντάζομαι,

or "old kinderhook."

ή «Ολντ Κίντερχουκ».

No one really seems to know, but the fact that it doesn't matter

Κανείς δε φαίνεται να ξέρει, αλλά το γεγονός ότι δεν πειράζει

says something about how we add meaning to words.

λέει κάτι για το πώς δίνουμε νόημα στις λέξεις.

The meaning is not in the words themselves.

Το νόημα δεν είναι οι λέξεις αυτές καθεαυτές.

We're the ones that pour ourselves into it.

Εμείς είμαστε αυτοί που ρίχνουμε τον εαυτό μας σε αυτό.

And I think, when we're all searching for meaning in our lives,

Και νομίζω ότι όταν όλοι ψάχνουμε για νόημα στις ζωές μας,

and searching for the meaning of life,

και ψάχνουμε για το νόημα της ζωής,

I think words have something to do with that.

θεωρώ ότι οι λέξεις έχουν κάποια σχέση με αυτό.

And I think if you're looking for the meaning of something,

Και πιστεύω ότι αν ψάχνετε το νόημα ενός πράγματος,

the dictionary is a decent place to start.

το λεξικό είναι το σωστό μέρος για αρχή.

It brings a sense of order

Φέρνει μια αίσθηση τάξης

to a very chaotic universe.

σε ένα πολύ χαοτικό σύμπαν.

Our view of things is so limited

Η οπτική μας των πραγμάτων είναι τόσο περιορισμένη

that we have to come up with patterns and shorthands

που καταλήγουμε σε πρότυπα και συντομεύσεις

and try to figure out a way to interpret it

και προσπαθούμε να βρούμε έναν τρόπο ερμηνείας

and be able to get on with our day.

για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε.

We need words to contain us, to define ourselves.

Χρειαζόμαστε λέξεις να μας περιλαμβάνουν, να μας καθορίζουν.

I think a lot of us feel boxed in

Πολλοί από εμάς νιώθουμε εγκλωβισμένοι

by how we use these words.

στο πώς χρησιμοποιούμε τις λέξεις.

We forget that words are made up.

Ξεχνάμε ότι οι λέξεις είναι επινοημένες.

It's not just my words. All words are made up,

Όχι μόνο οι δικές μου λέξεις. Όλες οι λέξεις είναι φτιαχτές,

but not all of them mean something.

αλλά δε σημαίνουν όλες κάτι.

We're all just sort of trapped in our own lexicons

Είμαστε απλά όλοι κάπως παγιδευμένοι στα λεξικά μας,

that don't necessarily correlate with people who aren't already like us,

που δεν εχουν κατ' ανάγκην απήχηση σε ανθρώπους που δεν είναι ήδη σαν εμάς

and so I think I feel us drifting apart a little more every year,

και οπότε νιώθω ότι αποκλίνουμε λίγο - λίγο κάθε χρόνο,

the more seriously we take words.

όσο πιο σοβαρά παίρνουμε τις λέξεις.

Because remember, words are not real.

Επειδή να θυμάστε, οι λέξεις δεν είναι αληθινές.

They don't have meaning. We do.

Δεν έχουν νόημα. Εμείς έχουμε.

And I'd like to leave you with a reading

Θα ήθελα να σας αφήσω με ένα ανάγνωσμα

from one of my favorite philosophers,

ενός από τους αγαπημένους μου φιλοσόφους,

τον Μπιλ Γουότερσον που έγραφε το κόμικ «Κάλβιν Και Χομπς».

Bill Watterson, who created "Calvin and Hobbes."

He said,

Είπε:

"Creating a life that reflects your values and satisfies your soul

«Η δημιουργία ζωής που αντικατοπτρίζει τις αξίες σου και ικανοποιεί την ψυχή σου

is a rare achievement.

είναι ένα σπάνιο επίτευγμα.

To invent your own life's meaning

Το να εφεύρεις το νόημα της δικής σου ζωής

is not easy,

δεν είναι εύκολο,

but it is still allowed,

αλλά είναι επιτρεπτό

and I think you'll be happier for the trouble."

και νομίζω θα είσαι πιο ευτυχής για τα βάσανα».

Thank you.

Σας ευχαριστώ.

(Applause)

(Χειροκρότημα)