Mustafa Akyol: Faith versus tradition in Islam

Μετάφραση: Elena Apostolaki Επιμέλεια: Manadis Georgios

Πριν μερικές βδομάδες,

A few weeks ago, I had a chance to go to Saudi Arabia.

Είχα την ευκαιρία να πάω στη Σαουδική Αραβία.

And the first thing I wanted to do as a Muslim

Και το πρώτο πράγμα που ήθελα να κάνω σαν μουσουλμάνος

was to go to Mecca and visit the Kaaba,

ήταν να πάω στη Μέκκα και να επισκεφτώ την Κάαμπα,

the holiest shrine of Islam.

τον αγιότερο τόπο του Ισλάμ.

And I did that; I put on my ritualistic dress,

Και όντως το έκανα. Έβαλα τα ρούχα για το προσκύνημα,

και πήγα στο ιερό τζαμί

I went to the holy mosque,

I did my prayers,

και προσευχήθηκα.

I observed all the rituals.

Παρακολούθησα όλες τις θρησκευτικές τελετές.

Και εν τω μεταξύ,

And meanwhile, besides all the spirituality,

πέρα από όλη την πνευματικότητα

there was one mundane detail in the Kaaba

υπήρχε μία ασήμαντη λεπτομέρεια στην Κάαμπα,

that was pretty interesting for me:

που μου τράβηξε το ενδιαφέρον.

there was no separation of sexes.

Δεν υπήρχε κανένας διαχωρισμός για τα φύλα.

In other words, men and women were worshiping all together.

Με άλλα λόγια, άνδρες και γυναίκες,

προσεύχονταν όλοι μαζί.

΄Ολοι μαζί έκαναν τα ειδικά τελετουργικά (tawaf)

They were together while doing tawāf, the circular walk around the Kaaba.

το χαρακτηριστικό κύκλο γύρω από την Κάαμπα.

They were together while praying.

Ήταν όλοι μαζί ενώ προσεύχονταν.

And if you wonder why this is interesting at all,

Και αν αναρωτιέστε γιατί αυτό είναι τόσο ενδιαφέρον,

θα πρέπει να δείτε την υπόλοιπη Σαουδική Αραβία,

you have to see the rest of Saudi Arabia,

because this a country which is strictly divided between the sexes.

διότι είναι μία χώρα

που χωρίζεται αυστηρά με βάση τα φύλα.

In other words:

Με άλλα λόγια,

as men, you are simply not supposed to be in the same physical space

οι άνδρες απλά δεν επιτρέπεται να βρίσκονται

στον ίδιο φυσικό χώρο με τις γυναίκες.

with women.

And I noticed this in a very funny way.

Και το παρατήρησα αυτό με έναν αστείο τρόπο.

I left the Kaaba to eat something in downtown Mecca.

Έφυγα από την Κάαμπα

για να πάω να φάω κάτι στο κέντρο της Μέκκας.

I headed to the nearest Burger King restaurant.

Κατευθύνθηκα προς το κοντινότερο Burger King.

Πήγα εκεί,

And I went there -- I noticed that there was a male section,

και παρατήρησα ότι υπήρχε ειδικό τμήμα για τους άνδρες,

which is carefully separated from the female section.

το οποίο ήταν προσεκτικά χωρισμένο από το αντίστοιχο τμήμα για τις γυναίκες.

I had to pay, order and eat in the male section.

Και έπρεπε να πληρώσω, να παραγγείλω και να φάω στο ανδρικό τμήμα.

"It's funny," I said to myself,

"Είναι αστείο", είπα στον εαυτό μου,

"You can mingle with the opposite sex at the holy Kaaba,

"μπορείς να συναναστραφείς με το αντίθετο φύλο στην ιερή Κάαμπα

but not at the Burger King?"

αλλά όχι στο Burger King."

(Laughter)

Αρκετά ειρωνικό.

Quite, quite ironic.

Ειρωνικό, αλλά είναι νομίζω και αρκετά αποκαλυπτικό.

Ironic, and it's also, I think, quite telling,

because the Kaaba and the rituals around it

Διότι η Κάαμπα και τα τελετουργικά γύρω από αυτήν

are relics from the earliest phase of Islam,

είναι απομεινάρια της πρώτης φάσης του Ισλάμ,

that of prophet Muhammad.

εκείνης του Προφήτη Μωάμεθ δηλαδή.

And if there was a big emphasis at the time to separate men from women,

Και αν δινόταν μεγάλη έμφαση εκείνη την περίοδο,

στο διαχωρισμό μεταξύ ανδρών και γυναικών.

the rituals around the Kaaba could have been designed accordingly.

τα τελετουργικά γύρω από την Κάαμπα θα μπορούσαν να έχουν οργανωθεί αναλόγως.

But apparently, that was not an issue at the time.

Αλλά προφανώς εκείνη την περίοδο δεν υπήρχε τέτοιο θέμα.

Και έτσι τα τελετουργικά παρέμειναν ως έχουν.

So the rituals came that way.

This is also, I think, confirmed by the fact

Αυτό επιβεβαιώνεται επίσης, νομίζω,

και από το γεγονός ότι ο αποκλεισμός των γυναικών

that the seclusion of women in creating a divided society

με σκοπό τη δημιουργία μίας διαχωρισμένης κοινωνίας

is something that you also do not find in the Koran --

είναι κάτι που δεν υπάρχει στο Κοράνι.

στον κύριο πυρήνα του Ισλάμ,

the very core of Islam, the divine core of Islam --

ο θείος πυρήνας του Ισλάμ.

that all Muslims, equally myself, believe.

που πιστεύουν όλοι οι μουσουλμάνοι, όπως και εγώ.

Και νομίζω ότι δεν είναι τυχαίο

And I think it's not an accident

that you don't find this idea in the very origin of Islam,

ότι βρίσκουμε αυτή την άποψη

στην απαρχή του Ισλάμ.

because many scholars who study the history of Islamic thought --

Διότι πολλοί λόγιοι

που σπουδάζουν την ιστορία της ισλαμικής φιλοσοφίας,

Muslim scholars or Westerners --

Μουσουλμάνοι και μη,

think that, actually, the practice of dividing men and women physically

θεωρούν στην πραγματικότηατ ότι η πρακτική

του σωματικού διαχωρισμού μεταξύ ανδρών και γυναικών

came as a later development in Islam,

αναπτύχθηκε αργότερα ως εξέλιξη του Ισλάμ,

as Muslims adopted some preexisting cultures

καθώς οι Μουσουλμάνοι υιοθέτησαν

στοιχεία από προυπάρχουσες κουλτούρες και παραδόσεις της Μέσης Ανατολής.

and traditions of the Middle East.

Seclusion of women was actually a Byzantine and Persian practice,

Ο αποκλεισμός των γυναικών ήταν στην πραγματικότητα

μία βυζαντινή και περσική πρακτική,

την οποία υιοθέτησαν οι Μουσουλμάνοι

and Muslims adopted it and made it a part of their religion.

και την έκαναν μέρος της θρησκείας τους.

Actually, this is just one example of a much larger phenomenon.

Και αυτό είναι βασικά ένα μόνο παράδειγμα

ενός πολύ μεγαλύτερου φαινομένου.

What we call today Islamic law, and especially Islamic culture --

Αυτό που σήμερα καλούμε νόμο του Ισλάμ, και ιδιαίτερα κουλτούρα του Ισλάμ -

και υπάρχουν πολλές ισλαμικές κουλτούρες-

and there are many Islamic cultures, actually;

και εκείνη της Σαουδικής Αραβίας είναι πολύ διαφορετική

the one in Saudi Arabia is much different

από εκείνη της Κωνσταντινούπολης ή της Τουρκίας, από όπου και κατάγομαι.

from where I come from in Istanbul or Turkey.

But still, if you're going to speak about a Muslim culture,

Αλλά ακόμα και

αν μιλήσουμε για μία μουσουλμανική κουλτούρα,

this has a core: the divine message which began the religion.

έχει και αυτή έναν πυρήνα, ένα θείο μήνυμα,

από το οποίο ξεκίνησε η θρησκεία,

But then many traditions, perceptions, practices were added on top of it.

παρόλο που αργότερα πολλές παραδόσεις, αντιλήψεις

και πρακτικές προστέθηκαν σε αυτήν.

And these were traditions of the Middle East medieval traditions.

Και αυτές ήταν παραδόσεις της Μέσης Ανατολής, παραδόσεις του Μεσαίωνα.

There are two important messages, or two lessons,

Υπάρχουν δύο σημαντικά μηνύματα ή δύο μαθήματα,

που παίρνουμε από την πραγμνατικότητα.

to take from that reality.

First of all, Muslims --

Πρώτα από όλα, οι μουσουλμάνοι-

pious, conservative, believing Muslims who want to be loyal to their religion --

ευσεβείς,συντηρητικοί, πιστοί που επιθυμούν να είναι πιστοί στη θρησκεία τους-

δεν θα πρέπει να προσκολλούνται σε αυτά που τους επιβάλλει η παράδοσής τους

should not cling onto everything in their culture,

thinking that that's divinely mandated.

και να πιστεύουν ότι είναι θεία εντολή.

Πιθανώς υπάρχουν και κακές παραδόσεις

Maybe some things are bad traditions and they need to be changed.

που χρειάζεται να αλλάξουν.

On the other hand, the Westerners who look at Islamic culture

Από την άλλη μεριά, εκείνοι από το δυτικό κόσμο,

που μελετούν την ισλαμική κουλτούρα

and see some troubling aspects

και βλέπουν μερικά προβληματικά σημεία

should not readily conclude that this is what Islam ordains.

δεν θα πρέπει αβίαστα να συμπεραίνουν ότι έτσι προστάζει το Ισλάμ.

Maybe it's a Middle Eastern culture that became confused with Islam.

Μπορεί να είναι κάποια άλλη παράδοση από τη Μέση Ανατολή

που να παρερμηνεύτηκε ως μία του Ισλάμ.

Υπάρχει μία πρακτκική που ονομάζεται γυναικεία περιτομή.

There is a practice called female circumcision.

Είναι κάτι τρομερό, φρικτό.

It's something terrible, horrible.

It is basically an operation to deprive women of sexual pleasure.

Ουσιαστικά είναι μία επέμβαση

που στερεί από τις γυναίκες τη σεξουαλική ευχαρίστηση.

And Westerners --

Ευρωπαίοι ή Αμερικανοί

Europeans or Americans -- who didn't know about this before,

που δεν γνώριζαν τίποτα για αυτή την πρακτική

[saw] this practice

έμαθαν για αυτήν

within some of the Muslim communities who migrated from North Africa.

από ορισμένες μουσουλμανικές κοινότητες

που είχαν έρθει από τη Βόρεια Αφρική.

And they've thought,

Και έτσι σκέφτηκαν: "Μα τι φρικτή θρηεκεία είναι αυτή

"Oh, what a horrible religion that is, which ordains something like that."

που προστάζει κάτι τέτοιο."

Στην πραγματικότητα όμως εάν όμως κάποιος ψάξει για τη γυναικεία περιτομή

But when you look at female circumcision,

θα δει ότι δεν έχει καμία σχέση με το Ισλάμ.

you see that it has nothing to do with Islam;

Είναι απλά μία πρακτική περιοχών της Βορείου Αφρικής

it's just a North African practice which predates Islam.

που χρονικά προηγήθηκε του Ισλάμ.

It was there for thousands of years.

Υπήρχε για χιλιάδες χρόνια.

And, quite tellingly, some Muslims do practice it --

Και προφανώς ορισμένοι μουσουλμάνοι ασκούν αυτή την πρακτική.

Οι μουσουλμάνοι όμως στη Βόρειο Αφρική, όχι σε άλλα μέρη.

the Muslims in North Africa, not in other places.

But also the non-Muslim communities of North Africa --

Αλλά και άλλες κοινότητες μη μουσουλμσνικές της Βορείου Αφρικής,

όπως οι ανιμιστές ή ακόμα και μερικοί χριστιανοί

the animists, some Christians and even a Jewish tribe in North Africa --

αλλά και μία εβραϊκή φυλή στη Βόρειο Αφρική.

είναι γνωστό ότι εφαρμόζουν την πρακτική της γυναικείας περιτομής.

are known to practice female circumcision.

So what might look like a problem within Islamic faith

Επομένως αυτό που μοιάζει με πρόβλημα

μέσα στην ισλαμική πίστη

might turn out to be a tradition that Muslims have subscribed to.

μπορεί να αποδειχτεί να είναι μία παράδοση

την οποία ακολουθούν οι μουσουλμάνοι.

The same thing can be said for honor killings,

Και τα ίδια πράγματα ισχύουν και για τους φόνους τιμής,

which is a recurrent theme in the Western media --

ένα επαναλαμβανόμενο θέμα στα δυτικά μέσα ενημέρωσης--

and which is, of course, a horrible tradition.

το οποίο είναι φυσικά μία φρικτή παράδοση.

And we see, truly, in some Muslim communities, that tradition.

Και συναντάμε πραγματικά αυτή την παράδοση σε ορισμένες μουσουλμανικές κοινότητες.

Ωστόσο στις μη μουσουλμανικές κοινότητες της Μέσης Ανατολής,

But in the non-Muslim communities of the Middle East,

όπως σε μερικές χριστιανικές κοινότητες, κοινότητες από την Ανατολή,

such as some Christian communities, Eastern communities,

βλέπουμε ότι ακολουθουν την ίδια πρακτική.

you see the same practice.

We had a tragic case of an honor killing

Υπήρξε μία τραγική περίπτωση ενός φόνου τιμής

στην αρμενική κοινότητα της Τουρκίας

within Turkey's Armenian community just a few months ago.

πριν λίγους μήνες.

Now, these are things about general culture,

Αυτά τα ζητήματα αφορούν τη γενικότερη κουλτούρα,

but I'm also very much interested in political culture

αλλά με ενδιαφέρει πολύ και η πολιτική κουλτούρα,

and whether liberty and democracy is appreciated,

για το εάν η ελευθερία και η δημοκρατία αναγνωρίζονται

or whether there's an authoritarian political culture

ή εάν επικρατεί μία αυταρχική πολιτική κουλτούρα,

in which the state is supposed to impose things on the citizens.

κατά την οποία το κράτος υποτίθεται ότι πρέπει να επιβάλλει ορισμένα πράγματα στους πολίτες.

Και δεν είναι μυστικό

And it is no secret

that many Islamic movements in the Middle East

ότι πολλά ισλαμικά κινήματα στη Μέση Ανατολή

κλίνουν προς τον αυταρχισμό,

tend to be authoritarian,

and some of the so-called "Islamic regimes,"

ενώ μερικά από τα επικαλούμενα "ισλαμικά καθεστώτα",

such as Saudi Arabia, Iran and the worst case, the Taliban in Afghanistan,

όπως Σαουδική Αραβία και Ιράν,

με χειρότερη την περίπτωση των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν,

they are pretty authoritarian -- no doubt about that.

είναι χωρίς αμφιβολία αρκετά αυταρχικά.

Για παράδειγμα, στη Σαουδική Αραβία

For example, in Saudi Arabia,

there is a phenomenon called the religious police.

υπάρχει το φαινόμενο της "θρησκευτικής αστυνομίας".

And the religious police imposes the supposed Islamic way of life

Και η "θρησκευτική αστυνομία" επιβάλλει

τον υποτιθέμενο ισλαμικό τρόπο ζωής

on every citizen, by force --

σε κάθε πολίτη με τη βία--

like, women are forced to cover their heads --

οι γυναίκες για παράδειγμα υποχρεούνται να καλύπτουν τα πρόσωπά τους--

να φορούν το “hijab”, την παραδοσιακή μαντήλα.

wear the hijab, the Islamic head cover.

Αυτό λοιπόν είναι αρκετά αυταρχικό

Now that is pretty authoritarian,

και είναι κάτι που το επικρίνω πάρα πολύ.

and that's something I'm very much critical of.

Αλλά όταν αντιλήφθηκα

But when I realized that the non-Muslim,

ότι οι μη μουσουλμάνοι

or the non-Islamic-minded actors in the same geography

ή λοιποί παράγοντες που δεν ασπάζονται το Ισλάμ στις ίδιες περιοχές,

μερικές φορές συμπεριφέρονταν παρομοίως,

sometimes behaved similarly,

I realized that the problem maybe lies

Συνειδητοποίησα ότι το πρόβλημα μάλλον

in the political culture of the whole region, not just Islam.

βρίσκεται στην πολιτική κουλτούρα ολόκληρης της περιοχής, όχι μόνο στο Ισλάμ.

Let me give you an example: in Turkey, where I come from,

Θα σας δώσω ένα παράδειγμα: στην Τουρκία από όπου κατάγομαι,

which is a very hyper-secular republic,

που έχει κοσμικού χαρακτήρα δημοκρατία,

until very recently, we used to have what I call "secularism police,"

μέχρι πρόσφατα

είχαμε την ονομαζόμενη "κοσμική αστυνομία",

η οποία έλεγχε τα πανεπιστήμια

which would guard the universities against veiled students.

για φοιτήτριες με μαντήλα.

In other words, they would force students to uncover their heads.

Με άλλα λόγια, ανάγκαζαν τις φοιτήτριες

να ξεσκεπάζουν τα πρόσωπά τους.

And I think forcing people to uncover their head

Και θεωρώ ότι το να αναγκάζεις κάποιον να ξεσκεπάσει το κεφάλι του

is as tyrannical as forcing them to cover it.

είναι εξίσου τυρρανικό με το να του επιβάλλεις να το καλύπει.

Θα έπρεπε να αποφασίζουν οι πολίτες για αυτό.

It should be the citizen's decision.

But when I saw that, I said,

Αλλά όταν είδα αυτό, είπα,

"Maybe the problem is just an authoritarian culture in the region,

"Μπορεί το πρόβλημα

να βρίσκεται στην αυταρχική κουλτούρα της περιοχής

and some Muslims have been influenced by that.

και ορισμένοι μουσουλμάνοι να έχουν επηρεαστεί από αυτήν."

Αλλά εκείνοι που υποστηρίζουν τον κοσμικό χαρακτήρα του κράτους επηρεάζονται από αυτήν.

But the secular-minded people can be influenced by that.

Maybe it's a problem of the political culture,

Μπορεί να είναι πρόβλημα της πολιτικής κουλτούρας

και πρέπει να σκεφτούμε

and we have to think about how to change that political culture."

πώς θα αλλάξουμε την πολιτική κουλτούρα.

Now, these are some of the questions I had in mind a few years ago

Μερικές από αυτές ήταν οι απορίες που είχα

κατά νου πριν μερικά χρόνια

when I sat down to write a book.

όταν έκατσα να γράψω ένα βιβλίο.

I said, "Well, I will do research

Είπα, "Θα κάνω μία έρευνα

για το πως έχει καταλήξει να είναι στην πραγματικότητα το Ισλάμ σήμερα,

about how Islam actually came to be what it is today,

ποια μονοπάτια ακολούθησε

and what roads were taken and what roads could have been taken."

και ποια θα έπρεπε να ακολουθήσει."

Ο τίτλος του βιβλίου είναι "Το Ισλάμ χωρίς Ακρότητες: Μία μοουσουλμανική υπόθεση για την Ελευθερία"

The name of the book is "Islam Without Extremes: A Muslim Case for Liberty."

And as the subtitle suggests,

Και όπως υποδηλώνει ο υπότιτλος,

I looked at Islamic tradition and the history of Islamic thought

μελέτησα την ισλαμική παράδοση και την ιστορία της ισλαμικής φιλοσοφίας

from the perspective of individual liberty,

από την προοπτική της ατομικης ελευθερίας

and I tried to find what are the strengths with regard to individual liberty.

και προσπάθησα να βρω ποια είναι η ισχύς

της ατομικής ελευθερίας.

And there are strengths in Islamic tradition.

Και υπάχουν δυναμικές πλευρές στην ισλαμική παράδοση.

Το Ισλάμ, βασικά, ως μία μονοθεική θρησκεία,

Islam, actually, as a monotheistic religion,

which defined man as a responsible agent by itself,

που χαρακτηρίζει τον άνθρωπο ως υπεύθυνο άτομο για τον εαυτό του

created the idea of the individual in the Middle East,

δημιούργησε την ιδέα του ατόμου στη Μέση Ανατολή

και την έσωσε από τον κομουνιταριανισμό και το συγκεντρωτισμό

and saved it from the communitarianism, the collectivism of the tribe.

της φυλής.

You can derive many ideas from that.

Μπορεί κανείς να αντλήσει πολλές ιδεές από αυτό.

But besides that, I also saw problems within Islamic tradition.

Και πέρα από αυτό, βρήκα επίσης προβλήματα μέσα την ισλαμική παράδοση.

But one thing was curious:

Όμως ένα πράγμα ήταν περίεργο:

most of those problems turn out to be problems that emerged later,

τα περισσότερα από αυτα τα προβλήματα φαίνεται ότι παρουσιάστηκαν αργότερα,

not from the very divine core of Islam, the Koran,

όχι από το θείο πυρήνα του Ισλάμ, το Κοράνι,

but from, again, traditions and mentalities,

αλλά από, και πάλι, παραδόσεις και νοοτροπίες

ή ερμηνείες που έδωσαν στο Κοράνι

or the interpretations of the Koran that Muslims made in the Middle Ages.

οι μουσουλμάνοι κατά τον Μεσαίωνα.

Το Κοράνι, για πράδειγμα,

The Koran, for example, doesn't condone stoning.

δεν αποδέχεται το λιθοβολισμό.

There is no punishment for apostasy.

Δεν υπάρχει τιμωρία για την απόστασία (αποκήρυξη θρησκείας).

There is no punishment for personal sins like drinking.

Δεν υπάρχει τιμωρία για τις προσωπικές δραστηριότητες όπως το ποτό.

Τα ζητήματα που κάνουν τον ισλαμικό νόμο,

These things which make Islamic law,

the troubling aspects of Islamic law,

τα προβληματικά σημεία του ισλαμικού νόμου,

were developed into later interpretations of Islam.

αναπτύχθηκαν έπειτα από περαιτέρω ερμηνείες που δόθηκαν στο Ισλάμ.

Which means that Muslims can, today,

Πράγμα που σημαίνει ότι οι μουσουλμάνοι σήμερα

look at those things and say,

βλέπουν αυτά τα πράγματα και λένε,

"Well, the core of our religion is here to stay with us.

"Ο πυρήνας της θρησκειας μας

είναι εδώ να μείνει μαζί μας.

It's our faith, and we will be loyal to it.

Είναι η πίστη μας και θα μείνουμε πιστοί σε αυτήν."

But we can change how it was interpreted,

Μπορούμε όμως να αλλάξουμε τον τρόπο που έχει ερμηνευθεί,

because it was interpreted according to the time

διότι έχει ερμηνευθεί με βάση την εποχή και τις συνθήκες του Μεσαίωνα.

and milieu in the Middle Ages.

Σήμερα ζούμε σε έναν διαφορετικό κόσμο

Now we're living in a different world,

με διαφορετικές αξίες και διαφορετικά πολιτικά συστήματα.

with different values and political systems."

Αυτή η ερμηνεία είναι αρκετά εύκολη και εφικτή.

That interpretation is quite possible and feasible.

Now, if I were the only person thinking that way,

Εάν ήμουν ο μόνος που σκεφτόταν με αυτόν τον τρόπο,

we would be in trouble.

θα υπήρχε πρόβλημα.

But that's not the case at all.

Αλλά αυτό δεν ισχύει σε καμία περίπτωση.

Actually, from the 19th century on,

Βασικά από τον 19ο αιώνα και μετά,

there's a whole revisionist, reformist -- whatever you call it -- tradition,

υπάρχει μία γενικότερη αναθεωρητική, αναμορφωτική--

όπως θέλετε πείτε το--

παράδοση,

a trend in Islamic thinking.

μία καινούργια τάση στον ισλαμικό τρόπο σκέψης.

These were intellectuals or statesmen

Και αυτή η τάση εκπροσωπείται από διανοούμενους ή πολιτικούς

του 19ου αιώνα και αργότερα του 20ου αιώνα,

of the 19th century, and later, 20th century,

which looked at Europe, basically,

οι οποίοι είδαν την Ευρώπη

and saw that Europe has many things to admire,

και βρήκαν ότι έχει πολλά πράγματα για να θαυμάσουν,

like science and technology.

όπως την επιστήμη και την τεχνολογία.

But not just that; also democracy, parliament,

Βέβαια όχι μόνο αυτά, αλλά και τη δημοκρατία, το κοινοβούλιο,

την ιδεά της αντιπροσώπευσης,

the idea of representation,

the idea of equal citizenship.

την ιδέα της ίσης μεταχείρησης των πολιτών.

These Muslim thinkers, intellectuals and statesmen of the 19th century,

Αυτοί οι μουσουλμάνοι σκεπτόμενοι, διανοούμενοι και πολιτικοί

του 19ου αιώνα έβλεπαν στην Ευρώπη κάποια πράγματα.

looked at Europe, saw these things, and said,

Είπαν, "Γιατί εμείς δεν τα έχουμε αυτα;"

"Why don't we have these things?"

Και πήγαν πίσω στην ισλαμική παράδοση

And they looked back at Islamic tradition,

και είδαν ότι υπήρχαν προβληματικά σημεία,

and saw that there are problematic aspects,

but they're not the core of the religion, so maybe they can be re-understood,

που δεν είναι όμως ο πυρήνας της θρησκείας, επομένως μπορούν μάλλον να επανερμηνευθούν

και το Κοράνι μπορεί να ξαναδιαβαστεί

and the Koran can be reread in the modern world.

στο μοντέρνο κόσμο.

That trend is generally called Islamic modernism,

Αυτή η τάση

σε γενικές γραμμές ονομάζεται ισλαμικός μοντερνισμός

and it was advanced by intellectuals and statesmen,

και αναπτύχθηκε από διανοούμενους και πολιτικούς,

not just as an intellectual idea, though,

αλλά όχι μόνο ως μία ιδέα,

but also as a political program.

αλλά και ως ένα πολιτικό πρόγραμμα.

And that's why, actually, in the 19th century,

Και γι'αυτό το λόγο κατά τον 19ο αιώνα

the Ottoman Empire, which then covered the whole Middle East,

η Οθωμανική Αυτοκρατορία, η οποία εκτεινόταν σε όλη τη Μέση Ανατολή,

έκανε πολύ σημαντικές μεταρρυθμίσεις--

made very important reforms --

reforms like giving Christians and Jews an equal citizenship status,

μεταρρυθμίσεις, όπως η ίση μεταχείρηση

για τους χριστιανούς και τους Εβραίους,

υιοθέτηση συντάγματος

accepting a constitution,

accepting a representative parliament,

και αντιπροσωπευτικής βουλής

advancing the idea of freedom of religion.

προωθόντας την ιδέα της ελευθερίας στη θρησκεία.

That's why the Ottoman Empire, in its last decades,

Και γι'αυτό το λόγο η Οθωμανική Αυτοκρατορία στις τελευταίες δεκαετίες της

turned into a proto-democracy, a constitutional monarchy,

μετατράπηκε σε ένα είδος δημοκρατίας,

σε μία συνταγματική μοναρχία.

and freedom was a very important political value at the time.

Και η ελευθερία ήταν μία πολύ σημαντική πολιτική αξία εκείνη την περίοδο.

Similarly, in the Arab world,

Παρομοίως στον Αραβικό κόσμο,

there was what the great Arab historian Albert Hourani defines

υπήρξε αυτό που ο σπουδαίος Άραβας ιστορικός Albert Hourani

αποκαλεί ως "Φιλελεύθερη Εποχή".

as the Liberal Age.

He has a book, "Arabic Thought in the Liberal Age,"

Έχει γράψει ένα βιβλίο, "Η Αραβική Σκέψη στη Φιλελεύθερη Εποχή".

Η Φιλελεύθερη Εποχή, όπως την προσδιορίζει

and the Liberal Age, he defines as 19th century and early 20th century.

είναι μεταξύ 19ου αιώνα και αρχές 20ου αιώνα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή ήταν η κυρίαρχη τάση

Quite notably, this was the dominant trend in the early 20th century

στις αρχές του 20ου αιώνα

among Islamic thinkers and statesmen and theologians.

μεταξύ ισλαμικών διανοούμενων, πολιτικών και θεολόγων.

But there is a very curious pattern in the rest of the 20th century,

Υπάρχει όμως ένα πολύ περίεργο μοτίβο

κατά τον υπόλοιπο 20ου αιώνα,

because we see a sharp decline in this Islamic modernist line.

διότι παρατηρούμε μία ξαφνική ύφεση

αυτής της μοντέρνας ισλαμικής σκέψης.

And in place of that,

Και αντ' αυτού,

what happens is that Islamism grows as an ideology which is authoritarian,

αυτό που συμβαίνει είναι να μεγαλώνει ο ισλαμισμός

ως μία ιδεολογία αυταρχική,

which is quite strident,

αρκετά ακραία,

which is quite anti-Western,

αντιδυτική

και που θέλει να διαμορφώσει την κοινωνία

and which wants to shape society based on a utopian vision.

με βάση ένα ουτοπικό όραμα.

So Islamism is the problematic idea

Ο ισλαμισμός είναι λοιπόν μία προβληματική ιδέα

that really created a lot of problems in the 20th-century Islamic world.

που έχει δημιουργήσει αρκετά ζητήματα

τον 20ο αιώνα στον ισλαμικό κόσμο.

And even the very extreme forms of Islamism

Aκόμα και οι πιο ακραίες μορφές του ισλαμισμού

led to terrorism in the name of Islam --

οδήγησαν στην τρομοκρατία στο όνομα του Ισλάμ--

μία πρακτική στην πραγματικότητα που είναι, θεωρώ, κατά του Ισλάμ,

which is actually a practice that I think is against Islam,

but some, obviously, extremists, did not think that way.

αλλά προφανώς οι εξτρεμιστές δεν σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο.

But there is a curious question:

Έχω όμως μία απορία:

If Islamic modernism was so popular in the 19th and early 20th centuries,

Εάν ο ισλαμικός μοντερνισμός ήταν τόσο δημοφιλής

κατά τον 19ο αιώνα και στις αρχές του 20ου αιώνα,

why did Islamism become so popular in the rest of the 20th century?

γιατί ο Ισλαμισμός έγινε τόσο δημοφιλής

τον υπόλοιπο 20ο αιώνα;

Και αυτή είναι μία απορία, νομίζω,

And this is a question, I think, which needs to be discussed carefully.

που χρειάζεται να μελετηθεί προσεκτικά.

In my book, I went into that question as well.

Και στο βιβλίο μου έχω αναπτύξει αυτό το ζήτημα.

And actually, you don't need to be a rocket scientist to understand that.

Στην πραγματικότητα δεν χρειάζεται να είναι κανείς πυρηνικός φυσικός για να καταλάβει.

Just look at the political history of the 20th century,

Μπορεί απλά να ανατρέξει στην ιστορία του 20ου αιώνα,

για να δει πώς έχουν αλλάξει τα πράγματα.

and you see things have changed a lot.

Το μόνο που άλλαξε είναι το γενικότερο πλαίσιο.

The contexts have changed.

In the 19th century,

Κατά τον 19ο αιώνα,

when Muslims were looking at Europe as an example,

τότε που οι μουσουλμάνοι έβλεπαν την Ευρώπη ως παράδειγμα,

they were independent; they were more self-confident.

ήταν ανεξάρτητοι και με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση.

In the early 20th century, with the fall of the Ottoman Empire,

Στις αρχές του 20ου αιώνα, με την πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας,

the whole Middle East was colonized.

ολόκληρη η Μέση Ανατολή αποικίστηκε.

And when you have colonialization, what do you have?

Και τι έρχεται μετά τον αποικισμό;

You have anti-colonialization.

Ο "αντι-αποικισμός".

So Europe is not just an example now to emulate;

Άρα η Ευρώπη δεν είναι παράδειγμα προς μίμηση.

it's an enemy to fight and to resist.

είναι ένας εχθρός που πρέπει να πολεμήσουμε και να του αντισταθούμε.

So there's a very sharp decline in liberal ideas in the Muslim world,

Γι'αυτό παρατηρείται μία πολύ σημαντική παρακμή

των φιλελεύθερων ιδεών στο μουσουλμανικό κόσμο

και αυτό που παρατηρεί κανείς είναι ότι πρόκειται περισσότερο για μία αμυντική,

and what you see is more of a defensive, rigid, reactionary strain,

άκαμπτη και αντιδρατική στάση,

which led to Arab socialism, Arab nationalism

η οποία οδήγησε στον αραβικό σοσιαλισμό, στον αραβικό εθνικισμό

and ultimately to the Islamist ideology.

και τελικώς στην ισλαμιστική ιδεολογια.

And when the colonial period ended,

Και όταν τελείωσε η αποικιακή εποχή,

what you had in place of that was generally secular dictators,

αυτό που υπήρχε στη θέση της

ήταν, σε γενικές γραμμές, οι κοσμικοί δικτάτορες,

οι οποίοι λένε ότι είνια μια χώρα,

which say they're a country,

but did not bring democracy to the country,

δίχως όμως να φέρουν τη δημοκρατία στη χώρα

and established their own dictatorship.

αλλά εγκαθίδρυσαν την δική τους δικτατορία.

And I think the West, at least some powers in the West,

Και θωρώ ότι η Δύση, τουλάχιστον οι περισσότερες δυνάμεις στη Δύση,

κυρίως οι Η.Π.Α.

particularly the United States,

made the mistake of supporting those secular dictators,

έκαναν το λάθος να στηρίξουν αυτούς τους κοσμικούς αυτούς δικτάτορες,

thinking that they were more helpful for their interests.

θεωρώντας ότι αυτοί εξυπηρετούσαν καλύτερα τα συμφέροντά τους.

But the fact that those dictators suppressed democracy in their country

Το γεγονός όμως ότι αυτοί οι δικτάτορες

υπέθαλψαν τη δημοκρατία στην ίδια τους τη χώρα

and suppressed Islamic groups in their country

καθώς και τις ισλαμικές κοινότητες στις χώρες τους

actually made the Islamists much more strident.

στην πραγματικότητα κάνοντας τους ισλαμιστές ακόμα πιο ακράιους.

Έτσι στον 20ο αιώνα,

So in the 20th century,

you had this vicious cycle in the Arab world,

είχαμε αυτόν τον φαύλο πολιτικό κύκλο στον Αραβικό κόσμο

where you have a dictatorship suppressing its own people,

όπου η δικτατορία υπονομεύει το λαό της χώρας

including the Islamic pious,

συμπεριλαμβανομένων και των ευσεβών μουσουλμάνων,

and they're reacting in reactionary ways.

και αντιδρά με υπερσυντηρητικούς τρόπους.

There was one country, though,

Υπήρξε ωστόσο μία χώρα

which was able to escape or stay away from that vicious cycle.

που μπόρεσε να ξεφύγει και να μείνει έξω

από αυτόν τον φαύλο κύκλο.

And that's the country where I come from, Turkey.

Και αυτή είναι η χώρα από την οποία κατάγομαι, η Τουρκία.

Turkey has never been colonized,

Η Τουρκία δεν έχει αποικιοκρατηθεί

και έτσι παρέμεινε ανεξάρτητο κράτος μετά την πτώση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

so it remained as an independent nation after the fall of the Ottoman Empire.

Αυτό είναι το ένα στοιχείο που πρέπει να κρατήσουμε.

That's one thing to remember;

Δεν μοιράστηκε την ίδια αντι-αποικιοκρατική τάση

it did not share the same anti-colonial hype

που συναντά κανείς σε άλλες χώρες της ευρύτερης περιοχής.

that you can find in some other countries in the region.

Secondly, and most importantly,

Το δεύτερο στοιχείο και το πιο σημαντικό είναι ότι

Turkey became a democracy

η Τουρκία απέκτησε δημοκρατκό πολίτευμα

earlier than any of the countries we are talking about.

νωρίτερα από οποιαδήποτε άλλη χώρα που αναφέρθηκε προηγουμένως

In 1950, Turkey had the first free and fair elections,

Το 1950 πραγματοποιήθηκαν στην Τουρκία οι πρώτες ελέυθευρες και δίκαιες εκλογές

οι οποίες έδωασαν τέλος στο πιο αυταρχικό κοσμικό κράτος

which ended the more autocratic secular regime,

which was in the beginning of Turkey.

και αποτέλεσαν την αρχή της Τουρκίας.

And the pious Muslims in Turkey

Και οι ευσεβείς μουσουλμάνοι της Τουρκίας

saw that they could change the political system by voting.

κατάλαβαν ότι μπορούν να αλλάξουν το πολιτικό σύστημα με την ψήφο τους.

And they realized that democracy is something compatible with Islam,

Και συνειδητοποίησαν επίσης ότι η δημοκρατία είναι κάτι συμβατό με το Ισλάμ

συμβατό με τις αξίες μας

compatible with their values,

and they've been supportive of democracy.

και γι'αυτό και υποστηρίζουν τη δημοκρατία.

That's an experience

Είναι μία εμπειρία

that not every other Muslim nation in the Middle East had,

που κανένα άλλο μουσουλμανικό κράτος στη Μέση Ανατολή δεν είχε

μέχρι πρόσφατα.

until very recently.

Secondly, in the past two decades,

Δεύτερον, τις δύο τελευταίες δεκαετίες

thanks to globalization, thanks to the market economy,

εξαιτίας της παγκοσμιοποίησης και της οικονομιας της αγοράς,

thanks to the rise of a middle class,

εξαιτίας της ανάδειξης της μεσαίας τάξης,

we in Turkey see what I define as a rebirth of Islamic modernism.

βλέπουμε στην Τουρκία

αυτό που χαρακτηρίζω εγώ ως αναβίωση του ισλαμικού μοντερνισμού.

Now, there's the more urban middle-class pious Muslims

Βέβαια υπάρχει και εκείνη η αστική μεσαία τάξη ευσυβών μουσουλμάνων

οι οποίοι βλέπουν την παράδοσή τους

who, again, look at their tradition

και βρίσκουν ότι υπάρχουν κάποια προβλήματα σε αυτή την παράδοση.

and see that there are some problems in the tradition,

Και καταλαβαίνουν ότι πρέπει τα ζητήματα αυτά να αλλάξουν, να αμφισβητηθούν και να αναθεωρηθούν.

and understand that they need to be changed and questioned and reformed.

Και βλέπουν την Ευρώπη

And they look at Europe, and see an example, again, to follow.

και την βλέπουν και πάλι ως παράδειγμα που πρέπει να ακολουθήσουν.

They see an example, at least, to take some inspiration from.

Βλέπουν ένα παράδειγμα από το οποίο τουλάχιστον μπορούν να εμπνευστούν.

Γι' αυτό και η διαδικασία για την Ε.Ε.,

That's why the EU process, Turkey's effort to join the EU,

η προσπάθεια της Τουρκίας να εναχθεί στην Ε.Ε.,

υποστηρίζεται στο εσωτερικό της Τουρκίας

has been supported inside Turkey by the Islamic pious,

από τους ευσυβείς μουσουλμάνους,

while some secular nationalists were against it.

αντίθετα με κάποια κοσμικά κράτη που ήταν κατά αυτής της κίνησης.

Well, that process has been a little bit blurred

Αυτή η διαδικασία βέβαια έχει μπει στον πάγο προς το παρόν

από το γεγονός ότι δεν υποστηρίζουν την κίνηση αυτή όλοι οι Ευρωπαίοι--

by the fact that not all Europeans are that welcoming,

αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα.

but that's another discussion.

But the pro-EU sentiment in Turkey in the past decade

Ωστόσο το θέμα ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. την τελευταία δεκαετία

has become almost an Islamic cause and supported by the Islamic liberals

έχει γίνει σχεδόν ισλαμικός σκοπός

που υποστηρίζεται από τους φιλελεύθερους ισλαμιστές

and the secular liberals as well, of course.

καθώς και από τους κοσμικούς φιλελεύθερους φυσικά.

And thanks to that,

Και εξαιτίας αυτού,

Turkey has been able to reasonably create a success story

η Τουρκία μπόρεσε να δημιουργήσει επαρκώς μία επιτυχημένη ιστορία

in which Islam and the most pious understandings of Islam

στην οποία το Ισλάμ και οι πιο φανατικοί πιστοί του Ισλάμ

have become part of the democratic game,

να γίνουν μέρος ενός δημοκρατικού σκηνικού

and even contributes to the democratic and economic advance of the country.

ακόμα και να συμβάλλουν στη δημοκρατική και οικονομική

πρόοδο της χώρας.

And this has been an inspiring example right now

Και αυτό αποτελεί ένα λαμπρό παράδειγμα σήμερα

για μερικά ισλαμικά κινήματα

for some of the Islamic movements

ή για μερικές χώρες στον Αραβικό κόσμο.

or some of the countries in the Arab world.

You must have all seen the Arab Spring,

Όλοι σας θα γνωρίζετε την Αραβική Άνοιξη,

which began in Tunis and in Egypt.

η οποία ξεκίνησε από την Τυνησία και την Αίγυπτο.

Arab masses just revolted against their dictators.

Ο αραβικός λαός

εξεγέρθηκε κατά των δικτατόρων.

They were asking for democracy; they were asking for freedom.

Ζητούσαν δημοκρατία. Ζητούσαν ελευθερία.

Και από ότι φαίνεται δεν ήταν εξαιτίας του ισλαμιστή "μπαμπούλα"

And they did not turn out to be the Islamist boogeyman

that the dictators were always using to justify their regime.

που χρησιμοποιούσαν πάντα οι δικτάτορες

για να δικαιολογήσουν το κσθεστώς τους.

Είπαν: "θέλουμς ελευθερία, θέλουμε δημοκρατία.

They said, "We want freedom; we want democracy.

We are Muslim believers,

Είμαστε μουσουλμάνοι

but we want to be living as free people in free societies."

αλλά θέλουμε να ζήσουμε ως ελεύθεροι άνθρωποι σε ελεύθερες κοινωνίες."

Φυσικά είναι μακρύς ο δρόμος.

Of course, this is a long road.

Η δημοκρατία δεν είναι κάτι που γίνεται σε ένα βράδυ.

Democracy is not an overnight achievement; it's a process.

Είναι μια διαδικασία.

Αλλα αυτή είναι μία υποσχόμενη εποχή

But this is a promising era in the Muslim world.

για το μουσουλμανικό κόσμο.

Και πιστεύω ότι ο ισλαμικός μοντερνισμός

And I believe that the Islamic modernism which began in the 19th century,

που ξεκίνησε τον 19ο αιώνα,

but which had a setback in the 20th century

και αναστάλθηκε τον 20ο αιώνα

εξαιτίας των πολιτικών προβλημάτων στον μουσουλμανικό κόσμο,

because of the political troubles of the Muslim world,

τώρα αναγεννάται.

is having a rebirth.

Πιστεύω ότι το μήνυμα από αυτό

And I think the takeaway message from that would be that Islam,

είναι ότι το Ισλάμ,

despite some of the skeptics in the West,

παρά ορισμένων σκεπτικιστών στη Δύση,

has the potential in itself

έχει τη δυνατότητα από μόνο του

to create its own way to democracy, create its own way to liberalism,

να δημιουργήσει μία δική του δημοκρατία, ένα δικό του φιλελευθερισμό

create its own way to freedom.

έναν δικό του τρόπο για την ελευθερία.

They just should be allowed to work for that.

Πρέπει απλά να τους επιτραπεί να δουλέψουν πάνω σε αυτό.

Ευχαριστώ πολύ.

Thanks so much.

(Applause)

(Χειροκροτήματα)