How New Technology Helps Blind People Explore the World | Chieko Asakawa | TED Talks

Translator: Artur Tatsianin Reviewer: Hanna Baradzina

Калі вы падумаеце, што я шмат чаго не магу рабіць,

You might think there are many things that I can't do

because I cannot see.

бо я не бачу,

That's largely true.

вы будзеце мець рацыю.

Actually, I just needed to have a bit of help

Насамрэч, мне патрэбна дапамога,

to come up to the stage.

каб падняцца на сцэну.

But there is also a lot that I can do.

Але я магу і сама рабіць шмат рэчаў.

This is me rock climbing for the first time.

Вось я ўпершыню падымаюся на гару.

Actually, I love sports and I can play many sports,

На самой справе, я люблю спорт і займаюся ім.

like swimming, skiing, skating, scuba diving, running and so on.

Плаваю, катаюся на лыжах, коўзаюся, займаюся падводным плаваннем, бегаю.

But there is one limitation:

Але ёсць адно абмежаванне:

somebody needs to help me.

хтосьці павінен мне дапамагаць.

I want to be independent.

А я хачу быць незалежнай.

I lost my sight at the age of 14 in a swimming pool accident.

Я страціла зрок, калі мне было 14. У басейне.

I was an active, independent teenager,

Я была актыўным і незалежным падлеткам.

and suddenly I became blind.

І нечакана я аслепла.

The hardest thing for me was losing my independence.

Самае цяжкае для мяне было страціць самастойнасць.

Things that until then seemed simple became almost impossible to do alone.

Тыя рэчы, што здаваліся звычайнымі, я больш не магла выконваць самастойна.

For example, one of my challenges was textbooks.

Напрыклад, падручнікі. Гэта было сапраўднае выпрабаванне.

Back then, there were no personal computers,

Тады не было ні персанальных кампутараў,

no Internet, no smartphones.

ні інтэрнэту, ні смартфонаў.

So I had to ask one of my two brothers to read me textbooks,

Я была вымушана пытаць аднаго з маіх братоў, каб ён чытаў для мяне.

and I had to create my own books in Braille.

А таксама мне прыйшлося ствараць

свае ўласныя кнігі, выкарыстоўваючы шрыфт Брайля.

Can you imagine?

Вы можаце сабе гэта ўявіць?

Of course, my brothers were not happy about it,

Вядома, мае браты не вельмі хацелі мне дапамагаць.

and later, I noticed they were not there whenever I needed them.

Пазней я заўважыла, што іх не было тады, калі мне была найбольш патрэбная дапамога.

(Laughter)

(Смех)

I think they tried to stay away from me.

Я думаю, яны спрабавалі збегчы ад мяне.

I don't blame them.

Але я не абвінавачваю іх.

I really wanted to be freed from relying on someone.

Мне сапраўды хацелася быць незалежнай.

That became my strong desire to ignite innovation.

Я вельмі хацела спрычыніцца да нейкіх інавацый.

Jump ahead to the mid-1980s.

Перанясемся ў сярэдзіну 1980-ых.

I got to know cutting-edge technologies

Я пазнаёмілася з перадавымі тэхналогіямі,

and I thought to myself,

і мне стала незразумела,

how come there is no computer technology

чаму дагэтуль няма кампутарных тэхналогій

to create books in Braille?

для стварэння кніг з шрыфтам Брайля.

These amazing technologies must be able to also help people

Гэтыя выдатныя тэхналогіі

павінны дапамагачы людзям з абмежаваннямі.

with limitations like myself.

Такім людзям, як я.

That's the moment my innovation journey began.

І тады пачаўся мой шлях да інавацый.

I started developing digital book technologies,

Я пачала распрацоўваць лічбавыя тэхналогіі для кніг.

such as a digital Braille editor, digital Braille dictionary

Напрыклад, лічбавы рэдактар і слоўнік для шрыфта Брайля.

and a digital Braille library network.

А таксама сетку адмысловых лічбавых бібліятэк.

Today, every student who is visually impaired can read textbooks,

Цяпер кожны студэнт з асаблівасцямі зроку мае магчымасць чытаць падручнікі,

by using personal computers and mobile devices,

выкарыстоўваючы персанальныя кампутары і розныя прыстасаванні з шрыфтам Брайля

in Braille or in voice.

ці з агучваннем.

This may not surprise you,

І гэта, хутчэй за ўсё, вас не здзівіць,

since everyone now has digital books in their tablets in 2015.

таму што ўсе маюць лічбавыя кнігі ў сваіх планшэтах.

But Braille went digital many years before digital books,

Але шрыфт Брайля атрымаў лічбавую форму раней за электронныя кнігі,

already in the late 1980s, almost 30 years ago.

ужо ў канцы 1980-ых, амаль 30 гадоў таму.

Strong and specific needs of the blind people

Гострыя і спецыфічныя патрэбы сляпых людзей

made this opportunity to create digital books way back then.

зрабілі лічбавыя кнігі магчымымі.

And this is actually not the first time this happened,

І, насамрэч, гэта не першы такі выпадак.

because history shows us accessibility ignites innovation.

Гісторыя паказвае нам,

што стварэнне даступнасці вядзе да інавацый.

The telephone was invented while developing a communication tool

Тэлефон стварылі як сродак камунікацыі людзей

for hearing impaired people.

з парушэннем слыху.

Some keyboards were also invented to help people with disabilities.

Некаторыя клавішныя былі створаныя, каб дапамагчы людзям з асаблівасцямі.

Now I'm going to give you another example from my own life.

Зараз я распавяду больш пра сваё жыццё.

In the '90s, people around me started talking about the Internet

У 90-ыя людзі навокал пачалі размовы пра інтэрнэт

and web browsing.

і прагляд вэб-старонак.

I remember the first time I went on the web.

Я памятаю, калі я ўпершыню зайшла ў сеціва.

I was astonished.

Я была ўражана.

I could access newspapers at any time and every day.

Цяпер я мела доступ да газет ў любы час і дзень.

I could even search for any information by myself.

Я нават магла самастойна шукаць любыя звесткі.

I desperately wanted to help the blind people have access to the Internet,

Я вельмі хацела дапамагчы сляпым людзям мець доступ да інтэрнэту.

and I found ways to render the web into synthesized voice,

Я знайшла спосаб перавесці інтэрнэт-старонкі ў сінтэзаваны голас,

which dramatically simplified the user interface.

што вельмі спрасціла інтэрфейс карыстальніка.

This led me to develop the Home Page Reader in 1997,

У выніку, у 1997 я раcпрацавала праграму Home Page Reader.

first in Japanese and later, translated into 11 languages.

Спачатку на японскай, а пасля яшчэ на 11 мовах.

When I developed the Home Page Reader,

Тады я атрымала

шмат каментароў ад карыстальнікаў.

I got many comments from users.

One that I strongly remember said,

Я асабліва памятаю адзін:

"For me, the Internet is a small window to the world."

"Для мяне інтэрнэт -- гэта маленькае вакенца ў свет".

It was a revolutionary moment for the blind.

Гэта змяніла свет сляпых людзей.

The cyber world became accessible,

Віртуальны свет стаў даступны.

and this technology that we created for the blind has many uses,

Гэтыя тэхналогіі маюць шмат карыстальнікаў.

way beyond what I imagined.

Нават больш, чым я ўяўляла.

It can help drivers listen to their emails

Яны могуць дапамагчы кіроўцам слухаць электронныя лісты

or it can help you listen to a recipe while cooking.

ці вы можаце слухаць рэцэпт падчас гатавання.

Today, I am more independent,

Цяпер я больш самастойная.

but it is still not enough.

Але гэтага недастаткова.

For example, when I approached the stage just now, I needed assistance.

Напрыклад, каб падыйсці да сцэны мне была патрэбна дапамога.

My goal is to come up here independently.

А мая мэта -- зрабіць гэта самастойна.

And not just here.

І рабіць гэта паўсюль.

My goal is to be able to travel and do things that are simple to you.

Мая мэта -- вандраваць самастойна і рабіць простыя для вас рэчы.

OK, now let me show you the latest technologies.

А цяпер дазвольце паказаць вам самыя новыя тэхналогіі.

This is a smartphone app that we are working on.

Гэта прылада для смартфона, над якой мы цяпер працуем.

(Video) Electronic voice: 51 feet to the door, and keep straight.

(Відэа) Электронны голас: 51 крок да дзвярэй,

трымайцеся проста.

EV: Take the two doors to go out. The door is on your right.

Электронны голас: Прайдзіце праз двое дзвярэй, каб выйсці.

Дзверы па правы бок.

EV: Nick is approaching. Looks so happy.

Электронны голас: Нік каля вас.

Выглядае шчаслівым.

Chieko Asakawa: Hi, Nick!

Ціэка Асакава: Здароў, Нік!

(Laughter)

(Смех)

CA: Where are you going? You look so happy.

Ціэка Асакава: Куды ідзеш? Ты такі задаволены.

Nick: Oh -- well, my paper just got accepted.

Нік: Тааак, мае дакументы прынялі.

CA: That's great! Congratulations.

Ціэка Асакава: Выдатна! Віншую цябе!

Nick: Thanks. Wait -- how'd you know it was me, and that I look happy?

Нік: Дзякуй. А як ты здагадалася, што гэта я?

(Chieko and Nick laugh)

(Смяюцца)

Man: Hi.

Мінак: Прывітанне.

(Laughter)

(Смех)

CA: Oh ... hi.

Ціэка Асакава: Прывітанне...

Электронны голас: Ён размаўляе па тэлефоне,

EV: He is not talking to you, but on his phone.

а не з табой.

EV: Potato chips.

Электронны голас: Бульбяныя чыпсы.

EV: Dark chocolate with almonds.

Электронны голас: Цёмны шакалад з мігдалём.

Электронны голас: Ты важыш на 5 фунтаў больш.

EV: You gained 5 pounds since yesterday; take apple instead of chocolate.

З'еш яблык замест шакаладкі.

(Laughter)

(Смех)

EV: Approaching.

Электронный голас: Вы набліжаецеся да мэты.

EV: You arrived.

Электронны голас: Вы дасягнулі сваёй мэты.

CA: Now ...

Ціэка Асакава: А цяпер...

(Applause)

(Воплескі)

Thank you.

Дзякуй.

So now the app navigates me

Цяпер гэтая прылада дапамагае мне знайсці шлях

by analyzing beacon signals and smartphone sensors

праз сігнал маяка і сэнсар смартфона.

and permits me to move around indoor and outdoor environments

Гэта дазваляе мне рухацца ў памяшканні і звонку

all by myself.

самастойна.

But the computer vision part that showed who is approaching,

Мы працягваем распрацоўку той часткі прылады,

in which mood -- we are still working on that part.

што адказвае за аналіз настрою чалавека, што набліжаецца.

And recognizing facial expressions is very important for me to be social.

А разуменне выразу твару вельмі важнае для маёй сацыялізацыі.

So now the fusions of technologies are ready to help me

Такім чынам, спалучэнне тэхналогій дапамагае мне

see the real world.

бачыць навакольнае асяроддзе.

We call this cognitive assistance.

Мы называем гэта дапамогай у пазнанні.

It understands our surrounding world

Прылада аналізуе атачэнне

and whispers to me in voice or sends a vibration to my fingers.

і дасылае вынік шэптам ці я адчуваю пэўныя вібрацыі ў пальцах.

Cognitive assistance will augment missing or weakened abilities --

Дапамога ў пазнанні паляпшае паслабленыя ці адсутныя здольнасці.

in other words, our five senses.

Іншымі словамі, усе нашыя пяць пачуццяў.

This technology is only in an early stage,

Тэхналогія толькі пачала развівацца.

but eventually, I'll be able to find a classroom on campus,

Але ў рэшце рэшт я буду здольная

самастойна знайсці кабінет ва ўнівэрсітэцкім гарадку,

enjoy window shopping

разглядаць вітрыны ў крамах,

or find a nice restaurant while walking along a street.

ці знайсці добры рэстраран падчас шпацыру.

It will be amazing if I can find you on the street before you notice me.

Гэта будзе цудоўна, калі я заўважу вас на вуліцы раней,

чым вы мяне.

It will become my best buddy, and yours.

Гэта тэхналогія дапаможа і мне, і вам.

So, this really is a great challenge.

І гэта выклік.

It is a challenge that needs collaboration,

Але каб дасягнуць поспеху, трэба аб'ядноўвацца.

which is why we are creating an open community

Таму мы стварылі адкрытыю супольнасць,

to accelerate research activities.

каб паскорыць навукова-даследчую дзейнасць.

Just this morning, we announced the open-source fundamental technologies

Сёння раніцай мы абвясцілі адкрытае праграмнае забяспечанне,

you just saw in the video.

якое вы толькі што пабачылі.

The frontier is the real world.

Наша памкненне -- гэта рэальны свет.

The blind community is exploring this technical frontier

Супольнасць сляпых людзей спрабуе даследваць тэхнічныя межы

and the pathfinder.

і знайсці новыя рашэнні.

I hope to work with you to explore the new era,

Я спадзяюся супрацоўнічаць з вамі. І мы ўвойдзем у новую эру.

and the next time that I'm on this stage,

Каб у наступны раз тэхналогіі

through technology and innovation,

і інавацыі дапамаглі мне

I will be able to walk up here

ўзыйсці на гэту сцэну

all by myself.

самастойна.

Thank you so much.

Шчыры дзякуй.

(Applause)

(Воплескі)