How New Technology Helps Blind People Explore the World | Chieko Asakawa | TED Talks

Tłumaczenie: Agata Lipowska Korekta: Angelika Wrona

You might think there are many things that I can't do

Pewnie myślicie, że jest wiele rzeczy, których nie mogę robić,

because I cannot see.

bo nie widzę.

That's largely true.

To w dużej mierze prawda.

Actually, I just needed to have a bit of help

W zasadzie to potrzebowałam niewielkiej pomocy,

to come up to the stage.

żeby wejść tu na scenę.

But there is also a lot that I can do.

Ale jest też dużo rzeczy, które mogę robić.

This is me rock climbing for the first time.

To ja uprawiająca wspinaczkę po raz pierwszy.

Actually, I love sports and I can play many sports,

Kocham sporty i mogę uprawiać wiele z nich,

like swimming, skiing, skating, scuba diving, running and so on.

jak pływanie, jazdę na nartach i rolkach, nurkowanie, bieganie i tak dalej.

But there is one limitation:

Ale jest pewne ograniczenie:

somebody needs to help me.

potrzebuję czyjejś pomocy.

I want to be independent.

Chcę być niezależna.

I lost my sight at the age of 14 in a swimming pool accident.

Straciłam wzrok w wieku 14 lat, w wypadku na basenie.

I was an active, independent teenager,

Byłam aktywną i niezależną nastolatką

and suddenly I became blind.

i nagle stałam się niewidoma.

The hardest thing for me was losing my independence.

Najtrudniejszą rzeczą dla mnie była utrata niezależności.

Things that until then seemed simple became almost impossible to do alone.

To co do tamtej chwili było proste, stało się dla mnie prawie niewykonalne.

For example, one of my challenges was textbooks.

Jednym z takich wyzwań były moje podręczniki.

Back then, there were no personal computers,

Nie było wtedy komputerów osobistych,

no Internet, no smartphones.

nie było Internetu, nie było smartfonów.

So I had to ask one of my two brothers to read me textbooks,

Musiałam, więc prosić jednego z moich braci, żeby mi czytał.

and I had to create my own books in Braille.

Sama musiałam tworzyć moje własne książki w Braille'u.

Can you imagine?

Możecie to sobie wyobrazić?

Of course, my brothers were not happy about it,

Oczywiście moi bracia nie byli tym zachwyceni,

and later, I noticed they were not there whenever I needed them.

z czasem okazało się, że nigdy ich nie było, kiedy ich potrzebowałam.

(Laughter)

(Śmiech)

I think they tried to stay away from me.

Chyba starali się trzymać się ode mnie z daleka.

I don't blame them.

Nie mam do nich żalu.

I really wanted to be freed from relying on someone.

Bardzo chciałam uwolnić się od polegania na innych.

That became my strong desire to ignite innovation.

Bardzo chciałam zainicjować coś nowego.

Jump ahead to the mid-1980s.

Cofnijmy się do połowy lat 80-tych.

I got to know cutting-edge technologies

Poznałam najnowsze technologie

and I thought to myself,

i zadałam sobie pytanie:

how come there is no computer technology

jak to jest możliwe, że nie ma takiej technologii komputerowej,

to create books in Braille?

która tworzyłaby książki w Braille'u?

These amazing technologies must be able to also help people

Te niesamowite osiągnięcia technologiczne muszą być w stanie, pomagać też ludziom

with limitations like myself.

z takimi ograniczeniami jak moje.

That's the moment my innovation journey began.

To wtedy rozpoczęła się moja podróż ku innowacji.

I started developing digital book technologies,

Zaczęłam rozwijać technologie cyfrowych książek,

such as a digital Braille editor, digital Braille dictionary

takie jak cyfrowy edytor Braille'a, cyfrowy słownik Braille'a,

and a digital Braille library network.

czy cyfrową sieć bibliotek Braille'a.

Today, every student who is visually impaired can read textbooks,

Dzisiaj każdy student, który ma problem ze wzrokiem, może czytać podręczniki

by using personal computers and mobile devices,

przy pomocy osobistego komputera i urządzeń mobilnych,

in Braille or in voice.

Braille'em lub głosowo.

This may not surprise you,

Może was to nie dziwi,

since everyone now has digital books in their tablets in 2015.

w końcu w 2015 wszyscy mamy cyfrowe książki na swoich tabletach.

But Braille went digital many years before digital books,

Braille stał się jednak cyfrowy na wiele lat przed cyfrowymi książkami,

already in the late 1980s, almost 30 years ago.

już w późnych latach 80-tych, prawie 30 lat temu.

Strong and specific needs of the blind people

Silne i specyficzne potrzeby osób niewidzących

made this opportunity to create digital books way back then.

dały możliwość do stworzenia cyfrowych książek już wtedy.

And this is actually not the first time this happened,

To nie był pierwszy taki przypadek.

because history shows us accessibility ignites innovation.

Historia pokazuje nam, że dostępność jest początkiem innowacji.

The telephone was invented while developing a communication tool

Telefon został wynaleziony podczas rozwijania narzędzia komunikacyjnego

for hearing impaired people.

dla osób niedosłyszących.

Some keyboards were also invented to help people with disabilities.

Również niektóre klawiatury powstały, żeby pomagać osobom niepełnosprawnym.

Now I'm going to give you another example from my own life.

Podam wam teraz kolejny przykład z mojego życia.

In the '90s, people around me started talking about the Internet

W latach 90-tych ludzie wokół mnie zaczęli mówić o Internecie

and web browsing.

i przeglądaniu stron internetowych.

I remember the first time I went on the web.

Pamiętam, kiedy pierwszy raz weszłam do sieci.

I was astonished.

Byłam zdumiona.

I could access newspapers at any time and every day.

Każdego dnia, o każdej porze miałam dostęp do prasy.

I could even search for any information by myself.

Mogłam nawet sama wyszukiwać informacje.

I desperately wanted to help the blind people have access to the Internet,

Rozpaczliwe pragnęłam pomóc niewidomym uzyskać dotęp do Internetu.

and I found ways to render the web into synthesized voice,

Odkryłam sposoby na przedstawianie sieci przy pomocy syntezatora mowy,

co bardzo uprościło interfejs użytkownika.

which dramatically simplified the user interface.

[Dla niepełnospranych, to konieczność]

This led me to develop the Home Page Reader in 1997,

Dzięki temu udało mi się w '97 stworzyć czytnik ekranu (Home Page Reader),

first in Japanese and later, translated into 11 languages.

najpierw po japońsku, a następnie przetłumaczony na 11 języków.

[Niedowidzący mogą czytać w Internecie!]

When I developed the Home Page Reader,

Kiedy stworzyłam czytnik ekranu,

I got many comments from users.

otrzymałam wiele komentarzy od użytkowników.

One that I strongly remember said,

Jeden, który wyjątkowo zapadł mi w pamięć, brzmiał:

"For me, the Internet is a small window to the world."

"Dla mnie Internet jest malutkim oknem na świat."

It was a revolutionary moment for the blind.

Była to rewolucyjna chwila dla niewidomych.

The cyber world became accessible,

Cyberświat stał się osiągalny,

and this technology that we created for the blind has many uses,

a ta technologia, którą stworzyliśmy dla niewidomych, ma wiele zastosowań,

wybiegających daleko poza moje wyobrażenia.

way beyond what I imagined.

It can help drivers listen to their emails

Może ona pomóc kierowcom w odsłuchiwaniu e-maili,

or it can help you listen to a recipe while cooking.

albo może pomóc też tobie wysłuchać przepisu, kiedy gotujesz.

Today, I am more independent,

Dziś jestem bardziej niezależna,

but it is still not enough.

ale to ciągle nie wystarcza.

For example, when I approached the stage just now, I needed assistance.

Na przykład potrzebowałam pomocy, aby wejść tu na scenę.

My goal is to come up here independently.

Moim celem jest przyjście tu samodzielnie.

And not just here.

I nie tylko tu.

My goal is to be able to travel and do things that are simple to you.

Mój cel to móc podróżować i robić to, co dla was jest proste.

OK, now let me show you the latest technologies.

Ok, pokażę wam teraz najnowsze technologie.

This is a smartphone app that we are working on.

To jest aplikacja na smartfona, nad którą pracujemy.

(Video) Electronic voice: 51 feet to the door, and keep straight.

(Wideo) Syntezator mowy: 15,5 metra do drzwi, idź prosto.

EV: Take the two doors to go out. The door is on your right.

SM: Drugie drzwi prowadzą na zewnątrz. Drzwi są po twojej prawej stronie.

EV: Nick is approaching. Looks so happy.

SM: Idzie Nick. Jest bardzo zadowolony.

Chieko Asakawa: Hi, Nick!

Chieko Asakawa: Cześć Nick!

(Laughter)

CA: Where are you going? You look so happy.

(Śmiech)

CA: Gdzie idziesz? Wyglądasz na zadowolonego.

Nick: Oh -- well, my paper just got accepted.

Nick: Och, no przyjęli mój artykuł.

CA: That's great! Congratulations.

CA: To super! Gratuluję.

Nick: Thanks. Wait -- how'd you know it was me, and that I look happy?

Nick: Dzięki. Czekaj, skąd wiedziałaś, że to ja, i że wyglądam na zadowolonego?

(Chieko and Nick laugh)

(Chieko i Nick śmieją się)

Man: Hi.

Mężczyzna: Cześć.

(Laughter)

(Śmiech)

CA: Oh ... hi.

CA: Och...cześć.

EV: He is not talking to you, but on his phone.

SM: Nie mówi do ciebie, ale do swojego telefonu.

EV: Potato chips.

SM: Chipsy ziemniaczane.

EV: Dark chocolate with almonds.

SM: Gorzka czekolada z migdałami.

EV: You gained 5 pounds since yesterday; take apple instead of chocolate.

SM: Od wczoraj przytyłaś ponad 2 kilo, lepiej zjedz jabłko.

(Laughter)

(Śmiech)

EV: Approaching.

SM: Zbliżasz się.

EV: You arrived.

SM: Jesteś u celu.

CA: Now ...

Teraz...

(Applause)

(Brawa)

Thank you.

Dziękuję.

So now the app navigates me

Na obecną chwilę aplikacja kieruje mną

by analyzing beacon signals and smartphone sensors

przez analizę sygnałów nawigacyjnych i czujników smartfona.

and permits me to move around indoor and outdoor environments

Pozwala mi to na poruszanie się po pomieszczeniach oraz na zewnątrz,

all by myself.

samodzielnie.

But the computer vision part that showed who is approaching,

Jednak rozpoznawanie obrazu, pokazujące, kto się zbliża

in which mood -- we are still working on that part.

i w jakim jest humorze, nad tymi częściami jeszcze pracujemy.

And recognizing facial expressions is very important for me to be social.

Rozpoznawanie mimiki jest bardzo ważne, bo dzięki temu jestem towarzyska.

So now the fusions of technologies are ready to help me

Obecnie połączenie technologii może mi pomóc

see the real world.

zobaczyć prawdziwy świat.

We call this cognitive assistance.

Nazywamy to pomocą poznawczą.

It understands our surrounding world

Rozumie otaczający nas świat

and whispers to me in voice or sends a vibration to my fingers.

i szepcze do mnie lub wysyła wibracje do moich palców.

Cognitive assistance will augment missing or weakened abilities --

Pomoc poznawcza wzmocni brakujące lub osłabione zdolności.

in other words, our five senses.

Innymi słowy nasze pięć zmysłów.

This technology is only in an early stage,

Ta technologia jest dopiero na początkowym etapie,

but eventually, I'll be able to find a classroom on campus,

ale w końcu będę w stanie znaleźć salę na uczelni,

enjoy window shopping

cieszyć się oglądaniem wystaw sklepowych

or find a nice restaurant while walking along a street.

lub znaleźć miłą restaurację idąc ulicą.

It will be amazing if I can find you on the street before you notice me.

To będzie niesamowite, jeśli będę w stanie znaleźć cię, zanim mnie zobaczysz.

It will become my best buddy, and yours.

Pomoc stanie się moim najlepszym przyjacielem, i twoim też.

So, this really is a great challenge.

Także jest to naprawdę duże wyznanie.

It is a challenge that needs collaboration,

Jest to wyzwanie, które wymaga współpracy,

which is why we are creating an open community

dlatego też tworzymy otwartą społeczność,

to accelerate research activities.

żeby przyspieszyć naszą działalność badawczą.

Just this morning, we announced the open-source fundamental technologies

Jeszcze dziś rano ogłosiliśmy podstawowe technologie open-source,

które przed chwilą widzieliście w filmiku.

you just saw in the video.

The frontier is the real world.

Nowym światem jest prawdziwy świat.

The blind community is exploring this technical frontier

Społeczność niewidomych odkrywa techniczną granicę

and the pathfinder.

i wytycza szlaki.

I hope to work with you to explore the new era,

Mam nadzieję, że będę mogła z wami odkrywać tę nową epokę

and the next time that I'm on this stage,

i że następnym razem, kiedy będę na tej scenie,

through technology and innovation,

dzięki technologii i innowacji,

I will be able to walk up here

będę mogła podejść tu

all by myself.

samodzielnie.

Thank you so much.

Dziękuję bardzo.

(Applause)

(Brawa)