The invisible life hidden beneath Antarctica's ice | Ariel Waldman

Translator: Artur Tatsianin Reviewer: Hanna Baradzina

Can you guess what this is?

Здагадаецеся, што гэта?

What if I told you there's a place where the creatures are made of glass?

А калі б я сказала, што існуе месца, дзе істоты зроблены са шкла?

Or that there are life-forms that are invisible to us,

Ці што ёсць такія формы жыцця, якія мы не можам пабачыць,

but astronauts see them all the time?

але касманаўты бачаць іх пастаянна?

These invisible glass creatures aren't aliens on a faraway exoplanet.

Гэтыя нябачныя шкляныя істоты ‒ зусім не іншапланяцяне.

They're diatoms:

Гэта дыятомы:

photosynthetic, single-celled algae responsible for producing oxygen

фотасінтэтычныя, аднаклеткавыя водарасці,

якія вырабляюць кісларод і спрыяюць засейванню хмар у планетарным маштабе.

and helping seed clouds on a planetary scale

Яны маюць незвычайна сканструяваны экзашкілет зроблены з...

and with intricately sculpted, geometric exoskeletons made of --

yeah, glass.

‒ правільна, шкла.

Іх можна пабачыць з космасу ў разнакаляровых вірах акіяну.

You can see them in swirls of ocean-surface colors from space.

And when they die,

А калі яны паміраюць,

іх шкляныя панцыры ідуць глыбока на самае дно акіянаў,

their glass houses sink to the depths of the oceans,

taking carbon out of the air

забіраючы вуглярод з паветра

and with them to the grave,

з сабой у магілу.

accounting for a significant amount of carbon sequestration in the oceans.

Што вядзе да значнага змяншэння колькасці вугляроду ў акіянах.

We live on an alien planet.

Мы жывем на планеце, поўнай чужакоў.

Існуе столькі дзіўных формаў жыцця, і трэба іх вывучаць.

There is so much weird life here on Earth to study,

and so much of it lives at the edges of our world,

Звычайна яны жывуць на краі свету.

Мы іх не заўважаем і не разумеем.

of our sight and of our understanding.

One of those edges is Antarctica.

Адзін з такіх краёў свету ‒ Антарктыда.

Калі мы звычайна думаем пра Антарктыду,

Typically, when we think about Antarctica,

то ўяўляем штосьці мёртвае і бясплоднае,

we think of a place that's barren and lifeless ...

except for a few penguins.

акрамя некалькіх пінгвінаў.

But Antarctica should instead be known as a polar oasis of life,

Але Антарктыда заслугоўвае тытулу палярнага аазісу жыцця,

host to countless creatures that are utterly fascinating.

дзе жыве безлік проста неверагодных істотаў.

So why haven't we seen them on the latest nature documentary?

Але чаму іх не было ў апошняй перадачы пра прыроду?

Well, they lurk beneath the snow and ice,

Нуу, таму што яны ціха чакаюць пад снегам і льдом,

virtually invisible to us.

зусім намі не заўважаныя.

They're microbes:

Гэта мікробы ‒

tiny plants and animals living embedded inside of glaciers,

маленькія расліны і жывёлы, што жывуць унутры ледавікоў,

пад акеанічным ільдом,

underneath the sea ice

and swimming in subglacial ponds.

і плаваюць у падледніковых прудах.

And they're no less charismatic than any of the megafauna

І яны не менш харызматычныя, чым уся вядомая мегафаўна,

that you're used to seeing in a nature documentary.

якую мы звычайна бачым у прыродазнаўчых праграмах.

But how do you compel people to explore what they can't see?

Але як можна прымусіць людзей вывучаць тое, што яны не могуць убачыць?

I recently led a five-week expedition to Antarctica

Нядаўна я цягам пяці тыдняў кіравала экспедыцыяй у Антарктыду,

to essentially become a wildlife filmmaker at the microbial scale.

каб нарэшце зняць дзікую прыроду ў мікробным маштабе.

With 185 pounds of gear,

Я ўзяла з сабой 185 кілаграмаў абсталявання

I boarded a military aircraft

і загрузілася ў ваенны самалёт.

Я прывезла мікраскопы,

and brought microscopes into the field

каб вывучыць і засняць гэтых мікраскапічных экстрэмафілаў.

to film and investigate these microscopic extremophiles,

so that we can become more familiar with a poorly understood ecosystem

Усё гэта, каб малазразумелая экасістэма, у якой мы жывем,

that we live with here on Earth.

стала для нас больш яснай.

To film these invisible creatures in action,

Каб засняць гэтых нябачных істот у руху,

I needed to see where they call home --

мне трэба было дабрацца да іх дому.

Я рызыкнула пагрузіцца глыбей пад лёд.

I needed to venture under the ice.

Every year, the sea ice nearly doubles the entire size of Antarctica.

Штогод акеанічны лёд амаль падвойвае велічыню Антарктыды.

To get a glimpse below the nine-feet-thick ice,

Каб паглядзець, што там, за трыма метрамі льда,

I climbed down a long, metal tube inserted into the sea ice

я спусцілася па доўгай, металічнай трубе, устаўленай ў акеанічны лёд,

to witness a hidden ecosystem full of life,

бо хацела паназіраць за схаванай, але поўнай жыцця экасістэмай.

while being suspended between the seafloor and the illuminated ceiling of ice.

Я была наўпрост паміж акеанічным дном і зіхоткай столяй з ільду.

Here's what that looked like from the outside.

Вось як гэта выглядала звонку.

It was just absolutely magical.

Гэта было проста магічна.

Some of the critters I found were delightful things like seed shrimp

Некаторыя знаходкі, як ракушкавыя, аказаліся проста цудоўнымі,

and many more beautiful, geometric diatoms.

а яшчэ там была безліч прыгожых, геаметрычных дыятомаў.

I then went farther afield to camp out in the Dry Valleys

Затым я выправілася ў даследчую вандроўку у рэгіён Сухіх Далінаў

for a couple of weeks.

на пару тыдняў.

98 працэнтаў Антарктыды пакрытыя льдом,

98 percent of Antarctica is covered with ice

and the Dry Valleys are the largest area of Antarctica where you can actually see

а Сухія Даліны ‒ найбуйнейшы абшар Антарктыды, дзе можна пабачыць,

what the continent itself looks like underneath all of it.

як сам кантынент выглядае пад ільдом.

I sampled bacteria at Blood Falls,

Я ўзяла пробу бактэрый з Крывавых Вадаспадаў ‒

a natural phenomenon of a subglacial pond spurting out iron oxide

прыроднай з'явы, калі з падлёдных вадаёмаў выдзяляецца аксід жалеза.

that was thought to be utterly lifeless until a little more than a decade ago.

Яшчэ крыху больш за дзесяцігоддзе таму гэта месца лічылася безжыццёвым.

And I hiked up a glacier to drill down into it,

Я залезла на ледавік, каб прасвідраваць дзіру ў яго нетрах,

revealing countless, hardcore critters living their best lives

і ўбачыць безліч крэпкіх істотаў, што там жывуць

while embedded inside layers of ice.

на розных слаях ільда.

Known as cryoconite holes,

Гэтыя так званыя "крыяканітавыя дзіры"

they form when tiny pieces of darkly colored dirt

фармуюцца, калі маленькія кавалкі цёмнага пылу

get blown onto the glacier

трапляюць на ледавік, пачынаюць таяць

and begin to melt down into soupy holes that then freeze over,

і становяцца вадкімі дзіркамі, якія потым зверху замярзаюць.

preserving hundreds of dirt pucks inside the glacier,

Яны захоўваюць сотні кавалкаў пылу ўнутры ледавіка,

like little island universes

як невялікія выспы-сусветы,

each with its own unique ecosystem.

кожная з якіх мае сваю экасістэму.

Некаторых істотаў, што яна знайшла, вы, магчыма, пазнáеце.

Some of the critters I found you may recognize,

like this adorable tardigrade --

Напрыклад, чароўныя ціхаходкі ‒

я іх абажаю!

I absolutely love them,

they're like little gummy bears with claws.

Нібыта маленькія мядзведзі-мармеладкі з кіпцюрамі.

Also known as a water bear,

Іх яшчэ называюць вадзянымі мядзведзікамі.

they're famous for possessing superpowers

Яны вядомыя сваёй суперздольнасцю,

that allow them to survive in extreme conditions,

якая дазваляе ім выжываць у экстрэмальных умовах,

including the vacuum of space.

нават у вакууме космасу.

But you don't need to travel to space or even Antarctica to find them.

Але не трэба быць касманаўтам ці ехаць на Антарктыду, каб іх знайсці.

They live in moss all over this planet,

Яны жывуць у імху па ўсім свеце,

ад расколін тратуару да паркаў.

from sidewalk cracks to parks.

You likely walk right by tons of these invisible animals every day.

Хутчэй за ўсё, вы праходзіце між тонамі гэтых нябачных жывёлаў штодня.

Others may look familiar,

Іншыя істоты могуць толькі выглядаць знаёмымі,

but be stranger still, like nematodes.

і пры гэтым быць дзівакамі, як круглыя чэрві.

Not a snake nor an earthworm,

Не будучы ні змеямі, ні землянымі чарвякамі,

nematodes are a creature all of their own.

круглыя чэрві ‒ істоты ўнікальныя.

They can't regenerate like an earthworm or crawl like a snake,

Яны не могуць ані аднаўляцца як звычайныя чэрві, ані паўзці як змеі.

but they have tiny, dagger-like needles inside their mouths

Але маюць маленькія кінжалы-іголкі ў роце,

that some of them use to spearfish their prey and suck out the insides.

з дапамогай якіх яны ловяць здабычу і затым высмоктваюць яе вантробы.

For every single human on this planet,

На кожнага чалавека на планеце

there exist 57 billion nematodes.

існуе 57 мільярдаў круглых чарвякоў.

And some of the critters you may not recognize at all

Частку з іх вы можаце зусім не распазнаць.

but live out equally fascinating lives,

Але яны жывуць не менш цікавым жыццём.

such as rotifers with amazing crowns that turn into Roomba-like mouths,

Як, напрыклад, калаўроткі з каронамі, якія ператавараюцца ў Румба-рты,

ciliates with digestive systems so transparent that it's almost TMI,

альбо інфузорыі з такім празрыстым страваваннем,

што пра яго часам не хочацца ведаць.

and cyanobacteria that look like party confetti exploded all over a petri dish.

Ці цыянабактэрыі, што выглядаюць як рассыпанае канфеці ў сподку Петры.

A lot of times what we see in popular media

Вельмі часта тое, што мы бачым у медыя, ‒

are scanning electron microscope images of microorganisms

гэта насканаваныя электрамікраскопамі мікраарганізмы,

што выглядаюць, як страшныя монстры.

looking like scary monsters.

Without seeing them move their lives remain elusive to us

А без назірання іх рухаў, іх жыццё выглядае для нас ілюзорным,

despite them living nearly everywhere we step outside.

нават негледзячы на тое, што яны атачаюць нас паўсюль.

What's their daily life like?

Як яны жывуць?

How do they interact with their environment?

Як узаемадзейнічаюць з асяроддзем?

If you only ever saw a photo of a penguin at a zoo,

Калі б вы толькі бачылі фота пінгвіна ў заапарку,

але не бачылі б яго нажыва, калі ён брындае і слізгае па льдзе,

but you never saw one waddle around and then glide over ice,

you wouldn't fully understand penguins.

вы не змаглі б цалкам зразумець іх існавання.

By seeing microcreatures in motion,

Назіраючы за мікраістотамі ў дзеянні,

we gain better insights into the lives of the otherwise invisible.

мы атрымліваем лепшае разуменне жыцця, нябачнага ў штодзённасці.

Without documenting the invisible life in Antarctica and our own backyards,

Без дакументавання незаўважных форм жыцця на Антарктыдзе і на нашых падворках,

we don't understand just how many creatures we share our world with.

мы не можам зразумець, з якой колькасцю істотаў мы разам жывем у гэтым свеце.

And that means we don't yet have the full picture

І гэта азначае, што мы яшчэ не маем поўнай карціны

of our weird and whimsical home planet.

нашай дзіўнай, капрызнай, але цудоўнай планеты.

Thank you.

Дзякуй.