My underwater robot | David Lang

Translator: Voraşil Fərzəliyev Reviewer: Toghrul Karimov

(Aquatic noises)

(Sualtı səslər)

So this video was taken

Bu video Aquarius sualtı laboratoriyasında,

at Aquarius undersea laboratory

Ki Larqo sahilindən 6.5 kilometr aralıda,

four miles off the coast of Key Largo,

səthdən, təxminən, 20 metr

about 60 feet below the surface.

dərinlikdə çəkilib.

NASA uses this extreme environment

NASA akvanavtları və astronavtları məşq etdirmək üçün

to train astronauts and aquanauts,

bu ekstremal mühütdən istifadə edir

and last year, they invited us along for the ride.

və keçən il onlar bizi bir gəzintiyə qoşulmağa dəvət etdilər.

All the footage was taken from our open ROV,

Bütün görüntülər bizim qarajda hazırladığımız

which is a robot that we built in our garage.

robot - açıq MİNV tərəfindən çəkilib.

So ROV stands for Remote Operated Vehicle,

MİNV məsafədən idarə olunan nəqliyyat vasitəsi mənasını verir.

which in our case means our little robot

Bu, indiki vəziyyətdə bizim kiçik robotumuz,

sends live video

canlı videonu

across that ultra-thin tether

ultra-nazik ötürücü vasitəsilə

back to the computer topside.

göyərtədə olan kompyuterə göndərir.

It's open source, meaning we publish

Bu açıq mənbədir, yəni biz öz fayllarımızı

and share all of our design files

və kodlarımızı dərc edərək

and all of our code online,

onlayn paylaşır

allowing anyone to modify

və hər kəsə bunu dəyişdirməyə

or improve or change the design.

və ya təkmilləşdirməyə icazə veririk.

It's built with mostly off-the-shelf parts

Robotu hazırlayarkən, əsasən, rəflərdə tapıla bilən parçalardan

and costs about 1,000 times cheaper

istifadə olunub və, bu, Ceyms Kamerunun

than the ROVs James Cameron used

Titaniki tədqiq etmək üçün istifadə etdiyi MİNV-dən

to explore the Titanic.

1000 dəfə ucuz başa gəlib.

So ROVs aren't new.

MİNV-lər yeni bir şey deyil.

They've been around for decades.

Onlar on illərdir ki, ətrafdadırlar.

Scientists use ROVs to explore the oceans.

Alimlər MİNV-ləri okeanları tədqiq etmək üçün istifadə edirlər.

Oil and gas companies use them for exploration

Neft və qaz şirkətləri onlardan tədqiqat və inşaat

and construction.

işlərində yararlanırlar.

What we've built isn't unique.

Bizim hazırladığımız da bənzərsiz bir şey deyil.

It's how we've built it that's really unique.

Bizim bunu necə hazırlamağımız isə bənzərsizdir.

So I want to give you a quick story of how it got started.

Sizə hər şeyin necə başlaması barədə qısa bir hekayə danışmaq istərdim.

So a few years ago, my friend Eric and I

Bir neçə il əvvəl mən və dostum Erik

decided we wanted to explore this underwater cave

Sierranın ətəklərində bu sualtı mağaranı

in the foothills of the Sierras.

tədqiq etməyi qərara aldıq.

We had heard this story about lost gold

Biz "Qızıla Hücum" dönəmində olmuş

from a Gold Rush-era robbery, and we wanted to go up there.

soyğunda itən qızıl haqda eşitmişdik və ora getmək istəyirdik.

Unfortunately, we didn't have any money

Bədbəxtlikdən, bizim bunu emək üçün

and we didn't have any tools to do it.

nə pulumuz, nə də lazımi təchizatımız var idi.

So Eric had an initial design idea for a robot,

Erikin robotun necə hazırlamaq barədə ilkin ideyası var idi,

but we didn't have all the parts figured out,

amma biz bütün hissələri fikirləşməmişdik.

so we did what anybody would do in our situation:

Beləliklə biz, hər kəsin belə vəziyyətdə atacağı addımı atdıq:

we asked the Internet for help.

Biz internetden kömək istədik.

More specifically, we created this website,

Daha dəqiq desəm, biz openROV.com adlı sayt yaratdıq,

openROV.com, and shared our intentions and our plans

və məqsəd və planlarımızı orada paylaşdıq.

For the first few months, it was just Eric and I

İlk aylar sadəcə Erik və mən

talking back to each other on the forums,

forumlarda bir-birimizlə danışırdıq,

but pretty soon, we started to get feedback

lakin bir müddət sonra istehsalçı və hobbiçilərdən,

from makers and hobbyists,

daha sonra isə bizə nə etməli olduğumuz barədə təkliflər verən

and then actually professional ocean engineers

professional okean mühəndislərindən

who had some suggestions for what we should do.

rəylər almağa başladıq.

We kept working on it. We learned a lot.

Biz bunun üstündə işləməyə davam etdik ve çox şey öyrəndik.

We kept prototyping, and eventually,

Biz model hazırlamağa davam etdik və sonda

we decided we wanted to go to the cave. We were ready.

qərara aldıq ki, mağaraya getməliyik. Biz hazır idik.

So about that time, our little expedition became quite a story,

Bu zaman ərzində bizim kiçik tədqiqatımız böyük bir hekayəyə çevrilmiş

and it got picked up in The New York Times.

və hətta "The New York Times"-da belə çap olunmuşdu.

And we were pretty much just overwhelmed

Biz insanlara öz MİNV-lərini

with interest from people who wanted a kit

özləri düzəltmək imkanı verən bir alətlər dəsti

that they could build this open ROV themselves.

istəyənlərinin marağı ilə əhatə olunmuşduq.

So we decided to put the project on Kickstarter,

Və beləliklə biz qərara aldıq ki, layihəni Kickstarter-ə

and when we did,

yerləşdirək və bunu edəndə

we raised our funding goal in about two hours,

biz təxminən 2 saat ərzində maliyyə hədəfimizə nail olaraq,

and all of a sudden, had this money to make these kits.

qəflətən bütün alətləri hazırlamaq üçün kifayət qədər pul topladıq.

But then we had to learn how to make them.

İndi isə, biz bunu necə düzəldəcəyimizi öyrənməli idik.

I mean, we had to learn small batch manufacturing.

Mən bizim kiçik hissələrin hazırlanmasını öyrənməyimizi nəzərdə tutram.

So we quickly learned that our garage

Biz tezliklə başa düşdük ki, qarajımız

was not big enough to hold our growing operation.

böyüyən əməliyyatın yerləşməsi üçün kifayət deyil.

But we were able to do it, we got all the kits made,

Lakin biz bütün alətləri hazırlamağı bacardıq --

thanks a lot to TechShop, which was a big help to us,

bizə böyük kömək olan TechShop-un sayəsində --

and we shipped these kits all over the world

və biz bu təchizatı keçən Miladdan bir müddət öncə

just before Christmas of last year,

bütün dünyaya yolladıq,

so it was just a few months ago.

beləcə, bu, sadəcə bir neçə ay əvvəl oldu.

But we're already starting to get video

Amma biz artıq dünyanın hər yerindən göndərilən

and photos back from all over the world,

videoları və şəkilləri qəbul etməyə başlamışıq,

including this shot from under the ice in Antarctica.

o cümlədən Antarktidada buzun altında çəkilmiş bu videonu.

We've also learned the penguins love robots.

Biz həm də pinqvinlərin robotları sevdiyini öyrəndik.

(Laughter)

(Gülüş)

So we're still publishing all the designs online,

Biz hələ də bütün modelləri onlayn olaraq dərc edir

encouraging anyone to build these themselves.

və hər kəsi bunları özləri hazırlamağa ruhlandırırıq.

That's the only way that we could have done this.

Biz bütün bunlara sadəcə bu şəkildə nail ola bilərdik.

By being open source, we've created

Bir açıq mənbə olaraq biz

this distributed R&D network,

bu paylanmış R&D şəbəkəsini qurmuşuq,

and we're moving faster than any venture-backed counterpart.

və indi könüllü təşəbbüslərlə dəstəklənən istənilən həmkarımızdan daha sürətlə irəliləyirik.

But the actual robot is really only half the story.

Lakin hazırkı robot, həqiqətən, hekayənin sadəcə bir yarısıdır.

The real potential, the long term potential,

Əsl potensial, uzunmüddətli imkanlar

is with this community of DIY ocean explorers

bütün Yer kürəsində formalaşan bu

that are forming all over the globe.

DİY okean tədqiqatçıları cəmiyyəti ilə bağlıdır.

What can we discover

Minlərlə belə cihaz varkən,

when there's thousands of these devices

dənizləri dolanaraq

roaming the seas?

nələr kəşf etmək mümkündür?

So you're probably all wondering: the cave.

Böyük ehtimalla, hamınız mağara barədə maraqlanırsınız.

Did you find the gold?

Biz qızıl tapdıqmı?

Well, we didn't find any gold,

Əslidə biz qızıl tapmadıq,

but we decided that what we found was much more valuable.

lakin qərara gəldik ki, tapdığımız şey daha dəyərlidir.

It was the glimpse into a potential future

Bu, okeanların tədqiqatı sahəsində

for ocean exploration.

gələcək potensial üçün bir başlanğıc nöqtəsidir.

It's something that's not limited to the James Camerons of the world,

Bu, sadəcə dünyanın Ceyms Kameronlarının istifadəsi ilə məhdudlaşan bir şey deyil,

but something that we're all participating in.

bizim hər birimizin iştirak etdiyi bir şeydir.

It's an underwater world

Bu, bizim hamımızın birgə

we're all exploring together.

tədqiq etdiyimiz sualtı dünyadır.

Thank you.

Təşək edirəm.

(Applause)

(Alqış)