The history of chocolate - Deanna Pucciarelli

Lịch sử socola - Deanna Pucciarelli

Reviewer: Viet Ha Nguyen

If you can't imagine life without chocolate,

Nếu bạn không thể sống thiếu socola,

you're lucky you weren't born before the 16th century.

bạn thật may mắn khi được sinh ra vào sau thế kỉ 16.

Until then, chocolate only existed in Mesoamerica

Cho đến thời điểm đó, socola chỉ là một thức uống ở Trung Mĩ

in a form quite different from what we know.

có hình dạng khá khác biệt với socola chúng ta biết ngày nay.

As far back as 1900 BCE,

Từ năm 1900 trước Công nguyên,

the people of that region had learned to prepare the beans

người dân ở đó đã biết học cách thu hoạch hạt

of the native cacao tree.

từ cây cacao bản địa.

The earliest records tell us the beans were ground

Các tài liệu cổ xưa nhất tiết lộ rằng nhân cacao được nghiền nát

and mixed with cornmeal and chili peppers

sau đó được trộn với bột ngô và bột ớt

to create a drink -

để tạo thành thứ thức uống

not a relaxing cup of hot cocoa,

không dễ chịu như cacao nóng

but a bitter, invigorating concoction frothing with foam.

mà hơi đắng và được tạo phủ thêm bọt.

And if you thought we make a big deal about chocolate today,

Và nếu bạn tưởng rằng chỉ con người ngày nay mới mê đắm socola thì nhầm to nhé,

the Mesoamericans had us beat.

người Trung Mĩ đã sớm tôn thờ loại thực phẩm này.

They believed that cacao was a heavenly food

Họ tin rằng cacao là thứ thức ăn thiêng liêng

gifted to humans by a feathered serpent god,

được ban tặng cho con người bởi vị thần rắn lông vũ

known to the Maya as Kukulkan

được người Maya biết đến với cái tên Kukulkan

and to the Aztecs as Quetzalcoatl.

và người Aztec biết đến với cái tên Quetzalcoatl.

Aztecs used cacao beans as currency

Người Aztec sử dụng cacao làm tiền tệ,

and drank chocolate at royal feasts,

uống socola tại các bữa tiệc hoàng gia,

gave it to soldiers as a reward for success in battle,

tặng cho quân lính như phần thưởng sau chiến công

and used it in rituals.

và sử dụng nó trong các nghi lễ.

The first transatlantic chocolate encounter occurred in 1519

Cuộc gặp gỡ đầu tiên xuyên đại dương với socola diễn ra vào năm 1519

when Hernán Cortés visited the court of Moctezuma

khi Hernán Cortés tới thăm cung điện Moctezuma

at Tenochtitlan.

tại Tenochtitlan.

As recorded by Cortés's lieutenant,

Theo tài liệu do trung úy của Cortés ghi chép,

the king had 50 jugs of the drink brought out and poured into golden cups.

vua Moctezuma cho đem ra 50 bình thức uống rót vào những chiếc cốc bằng vàng.

When the colonists returned with shipments of the strange new bean,

Khi những tên thực dân trở về mang theo thứ hạt mới lạ,

missionaries' salacious accounts of native customs

sự truyền bá về những câu chuyện dâm ô liên quan đến socola

gave it a reputation as an aphrodisiac.

đã khiến nó trở thành một thứ thuốc kích dục tăm tiếng.

At first, its bitter taste made it suitable as a medicine for ailments,

Ban đầu, vị hơi đắng của socola giúp nó trở thành vị thuốc

like upset stomachs,

chữa một số bệnh về bao tử

but sweetening it with honey, sugar, or vanilla

nhưng vị ngọt được sinh ra nhờ thêm chút mật ong, đường và vani

quickly made chocolate a popular delicacy in the Spanish court.

đã khiến socola sớm trở thành thức uống nổi tiếng tại cung điện Tây Ban Nha.

And soon, no aristocratic home was complete without dedicated chocolate ware.

Không lâu sau, không gia đình quý tộc nào lại không sở hữu socola trong nhà.

The fashionable drink was difficult and time consuming to produce

Thức uống thời thượng này tiêu tốn rất nhiều công sức và thời gian để sản xuất

on a large scale.

trên quy mô lớn.

That involved using plantations and imported slave labor

Nó bao gồm trồng trọt và nhập khẩu lao động nô lệ

in the Caribbean and on islands off the coast of Africa.

từ vùng Caribe và các hòn đảo ngoài khơi bờ biển châu Phi.

The world of chocolate would change forever in 1828

Thế giới socola sau đó hoàn toàn thay đổi vào năm 1828

with the introduction of the cocoa press by Coenraad van Houten of Amsterdam.

với sự xuất hiện của máy ép cacao nhờ công của Coenraad van Houten đến từ Amsterdam.

Van Houten's invention could separate the cocoa's natural fat, or cocoa butter.

Ông phát minh ra cách chiết tách chất béo tự nhiên từ hạt cacao, hay bơ cacao,

This left a powder that could be mixed into a drinkable solution

giúp tạo ra một chất bột có thể hòa tan tạo thành sản phẩm dạng lỏng,

or recombined with the cocoa butter

hoặc tái kết hợp với bơ cacao

to create the solid chocolate we know today.

để tạo nên thứ socola rắn như chúng ta biết ngày nay.

Not long after, a Swiss chocolatier named Daniel Peter

Không lâu sau đó, một người chế biến socola người Thụy Sĩ tên Daniel Peter

added powdered milk to the mix,

thêm bột sữa vào socola

thus inventing milk chocolate.

và từ đó chúng ta có thêm socola sữa.

By the 20th century, chocolate was no longer an elite luxury

Vào khoảng thế kỉ 20, socola không còn là thực phẩm xa xỉ dành riêng cho giới thượng lưu

but had become a treat for the public.

mà đã trở thành thức quà của cả cộng đồng.

Meeting the massive demand required more cultivation of cocoa,

Nhưng lượng nhu cầu khổng lồ đòi hỏi cần phải có thêm nhiều cacao,

which can only grow near the equator.

mà loại cây này lại chỉ ưa thích vùng đất gần đường xích đạo.

Now, instead of African slaves being shipped

Hiện nay, thay vì vận chuyển nô lệ châu Phi

to South American cocoa plantations,

tới Nam Mĩ để trồng cacao,

cocoa production itself would shift to West Africa

sản phẩm cacao sẽ được chuyển tới Tây Phi,

with Cote d'Ivoire providing two-fifths of the world's cocoa as of 2015.

trong đó Bờ Biển Ngà chiếm đến 2/5 lượng cacao cung cấp cho thế giới vào năm 2015.

Yet along with the growth of the industry,

Nhưng sự phát triển của ngành công nghiệp

there have been horrific abuses of human rights.

cũng đã dẫn tới những xâm phạm về quyền con người.

Many of the plantations throughout West Africa,

Nhiều vụ mùa xuyên khắp Tây Phi

which supply Western companies,

cung cấp cacao cho các công ty phương Tây

use slave and child labor,

đã sử dụng lao động nô lệ và trẻ em,

with an estimation of more than 2 million children affected.

với ước tính có khoảng hơn 2 triệu trẻ em bị bóc lột.

This is a complex problem that persists

Đây là vấn đề nan giải cho đến tận ngày nay,

despite efforts from major chocolate companies to partner with African nations

mặc dù các công ty socola cùng các quốc gia châu Phi đã nỗ lực

to reduce child and indentured labor practices.

để giảm thiểu số lao động trẻ em trong thực tế.

Today, chocolate has established itself in the rituals of our modern culture.

Ngày nay, socola đã có mặt trong các nghi thức của xã hội hiện đại.

Due to its colonial association with native cultures,

Nhờ sự kết hợp giữa văn hóa thuộc địa và văn hóa bản xứ,

combined with the power of advertising,

trộn lẫn với sức mạnh của quảng cáo,

chocolate retains an aura of something sensual,

socola mang trong mình một hương vị vừa cuốn hút,

decadent,

vừa suy đồi

and forbidden.

và bị cấm đoán.

Yet knowing more about its fascinating and often cruel history,

Nhưng biết thêm về lịch sử vừa thú vị vừa dữ dội của socola

as well as its production today,

cũng như về sản phẩm của nó ngày nay,

tells us where these associations originate

cho ta biết được loại thức ăn này được hình thành như thế nào

and what they hide.

và khám phá ra những sự thật ẩn đằng sau nó.

So as you unwrap your next bar of chocolate,

Vì thế lần tới khi bạn lại bóc một thanh socola,

take a moment to consider that not everything about chocolate is sweet.

hãy dừng lại một chút để nhắc mình rằng không phải mọi thứ về socola đều ngọt ngào.