How do you know what's true? - Sheila Marie Orfano

1,292,828 views ・ 2021-06-10

TED-Ed


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Lisa De Weerdt Nagekeken door: Tahlia Flora
00:09
A samurai is found dead in a quiet bamboo grove.
0
9329
3875
Een samurai wordt dood gevonden in een stil bamboebos.
00:13
One by one, the crime’s only known witnesses recount their version
1
13496
4667
Een voor een vertellen de getuigen van de misdaad hun versie
00:18
of the events that transpired.
2
18163
2041
over de gebeurtenissen.
00:20
But as they each tell their tale,
3
20954
2250
Maar als ze elk hun verhaal vertellen,
00:23
it becomes clear that every testimony is plausible, yet different.
4
23204
4417
wordt het duidelijk dat elke verklaring aannemelijk maar verschillend is.
00:27
And each witness implicates themselves.
5
27829
2667
En elke getuige wijst zichzelf aan.
00:31
This is the premise of “In a Grove,” a short story published in the early 1920s
6
31121
5541
Dit is de basis van In een bos, een kort verhaal uit de vroege jaren 20
00:36
by Japanese author Ryūnosuke Akutagawa.
7
36662
3167
van de Japanse auteur Ryūnosuke Akutagawa.
00:39
Though many know this tale of warring perspectives by a different name:
8
39996
4166
Al kennen velen dit verhaal over strijdende visies onder pseudonaam:
00:44
“Rashomon.”
9
44162
1042
‘Rashomon.’
00:45
In 1950, Japanese filmmaker Akira Kurosawa adapted two of Akutagawa’s stories
10
45537
6459
In 1950 werden twee verhalen van Akutagawa geadapteerd door filmmaker Akira Kurosawa
00:51
into one film.
11
51996
1166
in één film.
00:53
This movie introduced the world to an enduring cultural metaphor
12
53746
4041
Deze film stelde de wereld voor aan een langdurige culturele metafoor
00:57
that has transformed our understanding of truth, justice and human memory.
13
57787
5417
die ons begrip van waarheid, gerechtigheid en het geheugen transformeerde.
01:06
The Rashomon effect describes a situation
14
66329
2500
Het Rashomon-effect schetst een situatie
01:08
in which individuals give significantly different but equally conceivable accounts
15
68829
5000
waarin individuen een heel verschillend maar even geloofbaar verslag brengen
01:13
of the same event.
16
73829
1417
van dezelfde gebeurtenis.
01:16
Often used to highlight the unreliability of eyewitnesses,
17
76163
3541
Vaak wordt dit gebruikt om aan te tonen hoe onbetrouwbaar ooggetuigen zijn.
01:19
the Rashomon effect usually occurs under two specific conditions.
18
79704
3917
Het Rashomon-effect gebeurt meestal onder twee specifieke condities.
01:24
The first: there’s no evidence to verify what really happened.
19
84079
4000
De eerste: er is geen bewijsmateriaal om te controleren wat er gebeurde.
En de tweede: er wordt druk uitgeoefend om de zaak succesvol af te sluiten,
01:28
And the second: there’s pressure to achieve closure,
20
88079
3250
01:31
often provided by an authority figure trying to identify the definitive truth.
21
91329
5000
vaak door een autoriteitsfiguur die de waarheid tracht te vinden.
01:36
But the Rashomon effect undermines the very idea of a singular, objective truth.
22
96704
5125
Maar het Rashomon-effect ondermijnt het idee van een objectieve waarheid.
01:43
In the source material,
23
103163
1500
In het bronmateriaal
01:44
Akutagawa and Kurosawa use the tools of their media
24
104663
3458
gebruiken Akutagawa en Kurosawa communicatiemiddelen
01:48
to give each character’s testimony equal weight,
25
108121
3042
om elke verklaring evenveel gewicht te geven,
01:51
transforming each witness into an unreliable narrator.
26
111371
3750
om zo elke getuige om te turnen in een onbetrouwbare verteller.
01:55
Without any hints on who’s sharing the most accurate account,
27
115121
3458
Zonder hints over wie het betrouwbaarste verslag geeft,
01:58
the audience can’t tell which character to trust.
28
118579
3459
kan het publiek niet zeggen welk karakter te vertrouwen is.
02:02
Instead, each testimony takes on a truthful quality,
29
122038
3916
Elke verklaring heeft een waarheidsgehalte,
02:05
and the audience is left doubting their convictions
30
125996
2667
en het publiek twijfelt over hun overtuiging
02:08
as they guess who ended the samurai’s life.
31
128663
2458
terwijl ze raden wie de samurai vermoordde.
02:11
Some might find this frustrating because the plot subverts expectations
32
131663
4250
Sommigen vinden dit frustrerend
omdat het plot de verwachtingen ondermijnt
02:15
of how mysteries usually end.
33
135913
2208
over hoe mysteries eindigen.
02:18
But by refusing to provide a clear answer,
34
138121
2875
Maar door geen duidelijk antwoord te geven,
02:20
these two artists capture the messiness and complexity of truth and human memory.
35
140996
5625
tonen de twee artiesten de wanorde en moeilijkheid van waarheid en geheugen.
02:27
Neuroscientists have found that when we form a memory,
36
147246
3125
Neurowetenschappers ontdekten dat als we een herinnering vormen,
02:30
our interpretation of visual information is influenced
37
150371
2958
onze interpretatie van visuele informatie beïnvloed wordt
02:33
by our previous experiences and internal biases.
38
153329
3375
door onze vorige ervaringen en vooroordelen.
02:37
Some of these biases are unique to individuals,
39
157538
2875
Sommige van deze vooroordelen zijn uniek aan individuen,
02:40
but others are more universal.
40
160413
1791
anderen zijn meer universeel.
02:42
For example, egocentric bias can influence people
41
162413
3291
Egocentrische vooroordelen bijvoorbeeld, kunnen mensen beïnvloeden
02:45
to subconsciously reshape their memories
42
165704
2334
om onbewust herinneringen te hervormen
02:48
in ways that cast a positive light on their actions.
43
168038
3583
op manieren die positief zijn op basis van hun daden.
02:51
Even if we were able to encode a memory accurately,
44
171621
3042
Zelfs als we accuraat een herinnering kunnen coderen,
02:54
recalling it incorporates new information that changes the memory.
45
174663
3916
zal nieuwe informatie de herinnering vervormen
als we het terughalen.
02:58
And when we later recall that event,
46
178788
2166
En wanneer we die gebeurtenis later terughalen,
03:00
we typically remember the embellished memory instead of the original experience.
47
180954
5000
herinneren we ons gewoonlijk een verfraaide herinnering
dan het origineel.
03:06
These underlying psychological phenomena mean that the Rashomon effect
48
186829
4042
Deze onderliggende psychologische fenomenen
houden in dat het Rashomon-effect
03:10
can pop up anywhere.
49
190871
1500
overal kan ontstaan.
03:12
In biology, scientists starting from the same dataset
50
192704
3125
Biologen die met dezelfde dataset starten
03:15
and applying the same analytical methods, frequently publish different results.
51
195829
4750
en dezelfde analytische methodes toepassen,
geven vaak andere resultaten vrij.
03:21
Anthropologists regularly grapple with the impact personal backgrounds can have
52
201079
4292
Antropologen worstelen met de impact die een persoonlijke achtergrond heeft
03:25
on an expert's perception.
53
205371
1583
op de waarneming van een expert.
03:27
In one famous case, two anthropologists visited the Mexican village of Tepoztlan.
54
207371
5083
In één geval bezochten twee antropologen het Mexicaanse dorp Tepoztlan.
03:33
The first researcher described life in the town as happy and contented,
55
213079
3834
De eerste onderzoeker beschreef het als een gelukkig dorpsleven,
03:37
while the second recorded residents as paranoid and disgruntled.
56
217246
3708
terwijl de tweede de bewoners beschreef als paranoïde en ontstemd.
03:41
Experts aside, the Rashomon effect can also impact the general public,
57
221746
4583
Naast de experts, kan het Rashomon-effect ook een impact op de massa hebben,
03:46
particularly when it comes to the perception of complicated world events.
58
226329
3792
vooral wanneer het gaat om de waarneming van complexe wereldgebeurtenissen.
03:50
For example, following a 2015 security summit
59
230579
4042
Bijvoorbeeld in 2015 na een nucleaire veiligheidstop
03:54
between the United States and leaders from the Arab States,
60
234621
3292
tussen de Verenigde Staten en leiders van de Arabische Staten,
03:57
media reports about the summit varied enormously.
61
237913
3208
vertelde de media diverse verhalen hierover.
04:01
Some stated that it had gone smoothly, while others called it a complete failure.
62
241579
4875
Sommigen zeiden dat het goed verliep, anderen noemden het een mislukking.
04:07
It's tempting to fixate on why we have competing perceptions,
63
247496
3917
Het is verleidelijk om blind te staren op waarom we verschillend waarnemen,
04:11
but perhaps the more important question the Rashomon effect raises is,
64
251413
4208
maar misschien is de belangrijkere vraag die het Rashomon-effect oproept:
04:15
what is truth anyway?
65
255621
1667
wat is de waarheid?
04:17
Are there situations when an “objective truth” doesn’t exist?
66
257663
3583
Zijn er situaties waarin geen objectieve waarheid bestaat?
04:21
What can different versions of the same event tell us
67
261788
3166
Wat kunnen diverse versies van dezelfde gebeurtenis ons vertellen
04:24
about the time, place and people involved?
68
264954
2959
over de tijd, plaats en betrokkenen?
04:28
And how can we make group decisions if we’re all working
69
268746
3000
En hoe kunnen we groepsbeslissingen maken als we allemaal werken
04:31
with different information, backgrounds, and biases?
70
271746
3417
met verschillende informatie, achtergronden en vooroordelen?
04:36
Like most questions, these don’t have a definitive answer.
71
276663
4500
Zoals vele vragen is hier geen definitief antwoord op te krijgen.
04:41
But the enduring importance of Akutagawa’s story
72
281663
3416
Maar het blijvende belang van Akutagawa’s verhaal
04:45
suggests there may be value in embracing the ambiguity.
73
285079
3584
doet vermoeden dat er waarde is in het omarmen van ambiguïteit.
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7