Why incompetent people think they're amazing - David Dunning

Translator: May Brany Aung Reviewer: sann tint

Are you as good at things as you think you are?

သင်က သင်ကိုယ့်သင် ထင်သလောက် အရာတိုင်းမှာကျွမ်းကျင်ရဲ့လား

How good are you at managing money?

ပိုက်ဆံကို စီမံကိုင်တွယ်တာ ဘယ်လောက်တော်သလဲ

What about reading people's emotions?

လူတွေရဲ့ခံစားချက်တွေကိုဖတ်တဲ့နေရာမှာရော

How healthy are you compared to other people you know?

သင်သိတဲ့တခြားသူတွေနဲ့ယှဥ်ရင် ဘယ်လောက်ပိုပြီးကျန်းမာလဲ

Are you better than average at grammar?

သဒ္ဒါမှာ သာမန်ထက်ပိုကောင်းသလား

ကိုယ်ဘယ်လောက် အရည်အချင်းရှိလဲ

Knowing how competent we are

and how are skill stack up against other people's

ကိုယ့်ကျွမ်းကျင်တဲ့ပညာက တခြားလူတွေနဲ့ ဘယ်လို နှိုင်းယှဥ်လို့ရလဲသိခြင်းက

is more than a self-esteem boost.

ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် တန်ဖိုးထားမှုကို မြှင့်တင်ပေးတာထက်ကို ပိုပါတယ်

It helps us figure out when we can forge ahead on our own decisions and instincts

ဘယ်အချိန်မှာကိုယ့်ဆုံးဖြတ်ချက်နဲ့ ပင်ကိုအသိကိုသုံးပြီးရှေ့ဆက်တိုးသင့်သလဲ

and when we need, instead, to seek out advice.

ဘယ်အချိန်မှာတော့အကြံဥာဏ်တောင်းဖို့လိုသလဲ နားလည်နိုင်အောင် ကူညီပေးနိုင်တယ်

ဒါပေမယ့် စိတ်ပညာသုတေသနက ညွှန်ပြတာက

But psychological research suggests that we're not very good

ကျွန်တော်တို့ဟာကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်တိတိကျကျ သုံးသပ်တဲ့နေရာမှာ သိပ်မကောင်းကြတာတွေ့ရတယ်

at evaluating ourselves accurately.

In fact, we frequently overestimate our own abilities.

တကယ်တမ်းကျွန်တော်တို့ကကိုယ့်အရည်အချင်းကို မကြာခဏ အမှန်ထက်ပိုအထင်ကြီးမိတတ်တယ်

Researchers have a name for this phenomena,

သုတေသီတွေကဒီဖြစ်စဥ်ကိုနာမည်ပေးထားတယ်

the Dunning-Kruger effect.

Dunning-Kruger သက်ရောက်မှု

This effect explains why more than 100 studies

ဒီသက်ရောက်မှုက ဘာကြောင့် လေ့လာမှု ၁၀၀ ကျော်က

have shown that people display illusory superiority.

လူတွေမှာသာလွန်ကောင်းမွန်တယ်လို့အထင်မှားမှု လက္ခဏာပြသတယ်ဆိုတာကို ရှင်းပြတယ်

We judge ourselves as better than others

ကျွန်တော်တို့က ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် သူများထက် တော်တယ်လို့ ထင်မြင်အကဲဖြတ်တတ်တယ်

to a degree that violates the laws of math.

သင်္ချာနိယာမတွေကို သွေဖယ်ဆန့်ကျင်တဲ့အထိပါပဲ

When software engineers at two companies were asked to rate their performance,

ကုမ္ပဏီနှစ်ခုကဆော့်ဖ်ဝဲလ်အင်ဂျင်နီယာတွေကို သူတို့စွမ်းဆောင်မှုကိုအကဲဖြတ်ခိုင်းတဲ့အခါ

32% of the engineers at one company and 42% at the other

ကုမ္ပဏီတစ်ခုက အင်ဂျင်နီယာ ၃၂% နဲ့ နောက်တစ်ခုက ၄၂% က

put themselves in the top 5%.

သူတို့ကိုယ်သူတို့ ထိပ်ဆုံး ၅% ထဲထည့်ကြတယ်

In another study, 88% of American drivers

နောက်လေ့လာမှုတစ်ခုမှာ အမေရိကန်ကားမောင်းသူ ၈၈% က

described themselves as having above average driving skills.

သူတို့ကိုယ်သူတို့ သာမန်(ပျမ်းမျှ)ထက်ပိုတဲ့ ကားမောင်းကျွမ်းကျင်မှုရှိတယ်လို့ပြောကြတယ်

These aren't isolated findings.

ဒါတွေက သီးခြားတွေ့ရှိချက်တွေမဟုတ်ပါဘူး

On average, people tend to rate themselves better than most

ပျမ်းမျှအားဖြင့် လူတွေက ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် အများစုထက် ပိုတော်တယ်လို့ အကဲဖြတ်လေ့ရှိတယ်

in disciplines ranging from health, leadership skills, ethics, and beyond.

ကျန်းမာရေး၊ဦးဆောင်မှု၊ အရည်အချင်း၊ ကျင့်ဝတ် ကစပြီး အခြားပညာရပ်တွေ ပါဝင်ပါတယ်

What's particularly interesting is that those with the least ability

ထူးထူခြားခြား စိတ်ဝင်စားဖို့ကောင်းတာက အရည်အချင်းအနိမ့်ဆုံးသူတွေက မကြာခဏ

are often the most likely to overrate their skills to the greatest extent.

သူတို့ကျွမ်းကျင်မှုကိုအကြီးဆုံးအတိုင်းတာထိ ပိုအထင်ကြီးဖို့ဖြစ်နိုင်ခြေအရှိဆုံးဖြစ်တယ်

People measurably poor at logical reasoning,

သိသိသာသာ ညံ့ဖျင်းတဲ့သူတွေက အကြိုးသင့်အကြောင်းသင့် တွေးခေါ်မှု

grammar,

သဒ္ဒါ

financial knowledge,

ငွေးကြေးဆိုင်ရာ ဗဟုသုတ သင်္ချာ

math,

emotional intelligence,

စိတ်ခံစားမှု ဥာဏ်ရည်ဥာဏ်သွေး

running medical lab tests,

ဆေးပညာဆိုင်ရာဓာတ်ခွဲဆေးစစ်ချက်များ လုပ်ဆောင်ခြင်းနဲ့

and chess

all tend to rate their expertise almost as favorably as actual experts do.

စစ်တုရင် ကစားနည်းတို့မှာ

သူတို့ရဲ့ကျွမ်းကျင်မှုကို တကယ့်ပညာရှင်တွေ နီးပါး ကောင်းတယ်လို့ အကဲဖြတ်လေ့ရှိကြတယ်

ဒီတော့ ဘယ်သူတွေက ဒီအထင်မှားမှုကို ခုခံနိုင်မှုအနည်းဆုံးလဲ

So who's most vulnerable to this delusion?

ဝမ်းနည်းစရာကတော့ အဖြေက ကျွန်တော်တို့အားလုံးပါပဲ

Sadly, all of us because we all have pockets of incompetence

အကြောင်းက ကျွန်တော်တို့အားလုံးမှာ မကျွမ်းကျင်တဲ့ အရာတွေရှိနေလို့ပါပဲ

we don't recognize.

ကျွန်တော်တို့ သတိမထားမိတတ်ကြပါဘူး

ဒါပေမယ့် ဘာကြောင့်လဲ

But why?

When psychologists Dunning and Kruger first described the effect in 1999,

စိတ်ပညာရှင်များ Dunning နဲ့ Kruger တို့က ဒီသက်ရောက်မှုကို ၁၉၉၉မှာ ပထမဆုံးဖော်ပြခဲ့တယ်

they argued that people lacking knowledge and skill in particular areas

သီးခြားနယ်ပယ်တွေမှာ အသိပညာ နဲ့ ကျွမ်းကျင်မှု မရှိတဲ့သူတွေက

suffer a double curse.

နှစ်ဆကံဆိုးတယ်လို့ သူတို့ကပြောခဲ့တယ်

ပထမဆုံး သူတို့က အမှားတွေလုပ်ပြီး ဆုံးဖြတ်ချက်အလွဲတွေ လုပ်တတ်ကြတယ်

First, they make mistakes and reach poor decisions.

ဒုတိယက အဲ့ဒီအသိပညာ ကွာဟမှုတွေကပဲ သူတို့ရဲ့အမှားတွေကိုမတွေ့မိအောင်ဟန့်တားတယ်

But second, those same knowledge gaps also prevent them from catching their errors.

တနည်းပြောရရင်တော့ စွမ်းဆောင်ရည်ညံ့သူတွေက

In other words, poor performers lack the very expertise needed

သူတို့ ဘယ်လောက် ဆိုးဝါးစွာလုပ်ဆောင်နေတာကို သိဖို့ လိုအပ်တဲ့ ကျွမ်းကျင်မှု ကင်းမဲ့တယ်

to recognize how badly they're doing.

ဥပမာအားဖြင့် သုတေသီတွေက

For example, when the researchers studied

ကောလိပ်စကားရည်လုပွဲ ယှဥ်ပြိုင်သူတွေကို လေ့လာတဲ့အခါမှာ

participants in a college debate tournament,

the bottom 25% of teams in preliminary rounds

လက်ရည်စမ်းပွဲအချီရဲ့ အောက်ဆုံး ၂၅% ကအသင်းတွေက

lost nearly four out of every five matches.

၅ ပွဲမှာ ၄ ပွဲလောက်နီးနီး ရှူံးကြတယ်

ဒါပေမယ့် သူတို့က သူတို့ ၆၀% လောက် နိုင်တယ်လို့ ထင်ခဲ့ကြတယ်

But they thought they were winning almost 60%.

စကားရည်လုပွဲရဲ့ စည်းမျဥ်းတွေကို သေချာနားလည်မှုမရှိဘဲ

WIthout a strong grasp of the rules of debate,

ကျောင်းသားတွေက ဘယ်အချိန်နဲ့ဘယ်လောက်မကြာခဏ

the students simply couldn't recognize when or how often

သူတို့ရဲ့ ချေပချက်က ပြိုလဲသွားတယ်ဆိုတာ မသိနိုင်ကြဘူး

their arguments broke down.

Dunning-Kruger သက်ရောက်မှုက အတ္တကြောင့် အားနည်းချက်တွေကိုမမြင်စေတဲ့ပြဿနာမဟုတ်ပါဘူး

The Dunning-Kruger effect isn't a question of ego blinding us to our weaknesses.

People usually do admit their deficits once they can spot them.

လူတွေက သူတို့ချို့ယွင်းချက်တွေကို တွေ့သွားတဲ့အခါ တကယ်တမ်း လက်ခံကြပါတယ်

In one study, students who had initially done badly on a logic quiz

လေ့လာမှုတစ်ခုမှာ ယုတ္တိဗေဒ ဥာဏ်စမ်းကို အစမှာ မဖြေနိုင်ခဲ့တဲ့ကျောင်းသားတွေက

and then took a mini course on logic

ယုတ္တိဗေဒဘာသာရပ် သင်တန်းတိုတစ်ခု တက်ပြီးသွားချိန်မှာတော့

were quite willing to label their original performances as awful.

သူတို့ မူလအဖြေတွေကို အလွန်ဆိုးဝါးတယ်လို့ သတ်မှတ်ဖို့ အလွန်လိုလိုလားလားရှိကြပါတယ်

ဒီအကြောင်းကြောင့်ပဲ အတွေ့အကြုံ (သို့) ကျွမ်းကျင်မှု အသင့်အတင့်ရှိသူတွေက

That may be why people with a moderate amount of experience or expertise

often have less confidence in their abilities.

မကြာခဏ သူတို့အရည်အချင်းကို ယုံကြည်မှုပိုနည်းတာ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်

They know enough to know that there's a lot they don't know.

အတော်အတန်သိထားတဲ့အတွက် သူတို့မသိသေးတာ အများကြီးရှိမှန်းသိထားတယ်

Meanwhile, experts tend to be aware of just how knowledgeable they are.

တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်တွေက သူတို့ဘယ်လောက်နှံ့စပ် သလဲဆိုတာ သိကြတယ်

But they often make a different mistake:

ဒါပေမယ့် သူတို့ကတော့ အခြားအမှားတစ်ခုကို မကြာခဏ လုပ်တတ်ကြတယ်

they assume that everyone else is knowledgeable, too.

သူတို့က တခြားသူတွေကိုလည်း သူတို့လောက်နှံစပ်တယ်လို့ ယူဆထားတယ်

The result is that people, whether they're inept or highly skilled,

ရလဒ်ကတော့ မပိုင်နိုင်သည်ဖြစ်စေ အလွန်ကျွမ်းကျင်သည်ဖြစ်စေ လူတိုင်းက

are often caught in a bubble of inaccurate self-perception.

မမှန်ကန်တဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်အမြင် ပူဖောင်းထဲမှာ မကြာခဏပိတ်မိနေကြတာပဲ

When they're unskilled, they can't see their own faults.

မကျွမ်းကျင်တဲ့အခါ သူတို့ကိုယ်တိုင်ရဲ့ အပြစ်ကို ပြန်မမြင်နိုင်ဘူး

When they're exceptionally competent,

အလွန်ထူးချွန်ပြန်တော့လဲ

they don't perceive how unusual their abilities are.

သူတို့ရဲ့အရည်အချင်းက ဘယ်လောက် သူမတူသလဲဆိုတာ သတိမထားမိကြဘူး

ဒီတော့ Dunning-Kruger သက်ရောက်မှုက ခံစားနေရတဲ့သူတွေအတွက် မမြင်သာဘူးဆိုရင်

So if the Dunning-Kruger effect is invisible to those experiencing it,

what can you do to find out how good you actually are at various things?

အရာအမျိုးမျိုးမှာ သင်ဘယ်လောက်တတ်ကျွမ်းသလဲ ဆိုတာကို သိအောင်ဘယ်လိုလုပ်လို့ရသလဲ

ပထမဆုံး အခြားသူတွေဆီက အမြင်ကိုတောင်းပါ

First, ask for feedback from other people,

and consider it, even if it's hard to hear.

ပြီတော့ နားဝင်မချိုရင်တောင်မှ သုံးသပ်ပါ

ဒုတိယနဲ့ ပိုအရေးကြီးတာက ဆက်ပြီးလေ့လာသင်ယူပါ

Second, and more important, keep learning.

The more knowledgeable we become,

ပိုပြီး အသိပညာတိုးလာရင် ကျွန်တော်တို့ရဲ့

the less likely we are to have invisible holes in our competence.

စွမ်းဆောင်ရည်မှာ မမြင်နိုင်တဲ့ အပေါက်တွေရှိဖို့ ဖြစ်နိုင်ခြေနည်းပါတယ်

နောက်ဆုံးမှာတော့ အားလုံးက အဲဒီရှေးဆိုရိုးဆီပဲရောက်လာတာဖြစ်မယ်

Perhaps it all boils down to that old proverb:

When arguing with a fool,

အရူးနဲ့ ငြင်းခုံနေရင်

first make sure the other person isn't doing the same thing.

အခြားသူကလည်း အတူတူလုပ်နေတာ မဖြစ်အောင် သေချာအောင်လုပ်ပါ