Why incompetent people think they're amazing - David Dunning

Translator: Ayan Organization Reviewer: Daban Q Jaff

Are you as good at things as you think you are?

ئایە تۆ بەو ڕادەیە باشی کە خۆت بیرت لێ کردووەتەوە؟

How good are you at managing money?

چەندە شارەزای لە مامەڵە کردن بە پارەوە؟

What about reading people's emotions?

ئەی خوێندنەوەی هەستی کەسانی دی؟

How healthy are you compared to other people you know?

چەندە تەندروستیت بە بەراورد بەو کەسانەی دەیان ناسیت؟

Are you better than average at grammar?

ئایە لە ڕێزماندا لە ئاستی سەروی مام ناوەندی؟

Knowing how competent we are

زانینی ئەوەی کە چەندە لێهاتوین

and how are skill stack up against other people's

و چۆن بەهرەکان بەراورد دەکرێن لەگەڵ کەسانیتردا

is more than a self-esteem boost.

لە بابەتی بڕوا بەخۆ بوون گرنگترە.

It helps us figure out when we can forge ahead on our own decisions and instincts

یارمەتیمان دەدات چ کات دەتوانین بەرەو پێش بچین لە بڕیار و بەهرەکانماندا

and when we need, instead, to seek out advice.

و کەی پێویستمانە، لە جیاتی، وەرگرتنی ئامۆژگاری.

But psychological research suggests that we're not very good

بەڵام لێکۆڵینەوە دەرونناسییەکان ئەوە دەردەخەن کە ئێمە زۆر باش نین

at evaluating ourselves accurately.

لە هەڵسەنگاندنی خودی خۆمان بە باشی.

In fact, we frequently overestimate our own abilities.

لە ڕاستیدا، ئێمە زیادەڕۆیی دەکەین لە هەڵسەنگاندنی تواناکانماندا.

Researchers have a name for this phenomena,

زاناکان ناوێکیان داناوە بۆ ئەم دیاردەیە،

the Dunning-Kruger effect.

دەرهاویشتەکەی دەنین کروگەر.

This effect explains why more than 100 studies

دەرهاویشتەکە دەری دەخات کە بۆچی زیاتر لە ١٠٠ لێکۆڵینەوە

have shown that people display illusory superiority.

ئەوەیان دەرخستووە کە خەڵکی سەرکەوتنێکی خەیاڵی پێشان دەدەن.

We judge ourselves as better than others

خۆمان پێ لە کەسانیتر باشترە

to a degree that violates the laws of math.

بە شێوەیەک کە یاساکانی بیرکاریش دەشکێنێت.

When software engineers at two companies were asked to rate their performance,

کاتێک ٢ ئەندازیاری نەرمەکاڵای ٢ کۆمپانیا داوایان لێ کرا کارامەیی خۆیان هەڵبسەنگێنن،

32% of the engineers at one company and 42% at the other

ئەندازیارانی کۆمپانیایەک %٣٢ و ئەوی تریان %٤٢

put themselves in the top 5%.

خۆیان خستە سەروی %٥.

In another study, 88% of American drivers

لە لێکۆڵینەوەیەکی دیکەدا، ٨٨% شۆفێرەکانی ئەمریکا

described themselves as having above average driving skills.

بە شێوەیەک بە خۆیاندا هەڵدا کە بەهرەی لێخوڕینیان لە سەروی ئاستی مام ناوەندەوەیە.

These aren't isolated findings.

ئەمانە ئەنجامێکی جیاکراوە نین.

On average, people tend to rate themselves better than most

بە شێوەیەکی مام ناوەندی، خەڵکی ڕاهاتون خۆیان لە کەسانیتر پێ باشتر بێت

in disciplines ranging from health, leadership skills, ethics, and beyond.

لە بوارەکانی وەک تەندروستی، ڕابەرایەتی کردن و ڕەوشت و زیاتریش.

What's particularly interesting is that those with the least ability

چی زۆر تایبەتە ئەوەیە کە ئەوانەی توانای کەمتریان هەیە

are often the most likely to overrate their skills to the greatest extent.

زیاتر دەتوانن هەڵسەنگاندن بۆ کاراماییەکانیان بکەن تاوەکو ئاستێکی باڵا.

People measurably poor at logical reasoning,

لە ڕاستیدا خەڵکی لاوازن لە باسە لۆژیکییەکاندا،

grammar,

ڕێزمان،

financial knowledge,

زانیاری دارایی،

math,

emotional intelligence,

بیرکاری،

هەستی ژیری،

running medical lab tests,

بەڕێوەبردنی تاقیگەی شیکردنەوە پزیشکییەکان،

and chess

هەروەها یاری شەترەنج

all tend to rate their expertise almost as favorably as actual experts do.

هەمووان ئەزمونەکانی خۆیان لا پەسەندە هەر وەکو کەسێکی خاوەن ئەزمووندار.

So who's most vulnerable to this delusion?

کەواتە کێن ئەوانەی گومانی ئەم مەترسییەیان لەسەرە؟

Sadly, all of us because we all have pockets of incompetence

بە داخەوە، چونکە هەموومان کەمی کارامەییمان تێدایە

we don't recognize.

کە درکیان پێ ناکەین.

But why?

بەڵام بۆچی؟

When psychologists Dunning and Kruger first described the effect in 1999,

بۆ یەکەمجار لەساڵی ١٩٩٩ دەرونناسان دەنینگ و کروگەر باسیان لە کاریگەریەکە کرد،

they argued that people lacking knowledge and skill in particular areas

باسیان لە کەمی ئاستی هۆشیاری و کارامەیی خەڵکی کرد لە ناوچە تایبەتییەکاندا

suffer a double curse.

بە دەست دوو کێشەوە دەناڵێنن.

First, they make mistakes and reach poor decisions.

یەکەمیان، هەڵە دەکەن و بڕیاری لاواز دەدەن.

But second, those same knowledge gaps also prevent them from catching their errors.

دووەمیان هەمان کەسە کەم زانیارییەکانن و ناهێڵن هەڵەکانیشیان بدۆزنەوە.

In other words, poor performers lack the very expertise needed

بە شێوەیەکیتر دەتوانین بڵێین خراپی ئاستیان بە هۆیی کەمی ئەزموونەوەیە

to recognize how badly they're doing.

تاوەکی بزانین چەندە بە خراپی کار دەکەن.

For example, when the researchers studied

بۆ نموونە، کاتێک لێکۆڵەرەکان توێژینەوەیان

participants in a college debate tournament,

لەگەڵ بەشداربوانی کێبڕکێیەکی گفتوگۆ کردندا کرد،

the bottom 25% of teams in preliminary rounds

لە خولەکانی دەستپێکدا لە %٢٥ تیمەکانی خوارەوە

lost nearly four out of every five matches.

نزیکی چوار یارییان دۆڕاند لە کۆی هەر پێنج یاریەکە.

But they thought they were winning almost 60%.

بەڵام وایان بیر دەکردەوە کە نزیکەی %٦٠ یان بردووەتەوە.

WIthout a strong grasp of the rules of debate,

بە بێ ئەوەی بە باشی لە یاساکانی گفتوگۆش بگەن،

the students simply couldn't recognize when or how often

بە سادەیی خوێندکارەکان نەیاندەزانی کەی و چەند جار

their arguments broke down.

ئارگومێنتەکانیان ڕەت کراونەتەوە.

The Dunning-Kruger effect isn't a question of ego blinding us to our weaknesses.

دەرهاویشتەکەی دەنگ-کروگەر پرسیارێک نییە بۆ بنیادنانی خود بۆ خاڵە لاوازەکانمان.

People usually do admit their deficits once they can spot them.

خەڵکی هەمیشە دان بە کەموکوڕییەکانیاندا دەنێن کە بتوانن دیاریان بکەن.

In one study, students who had initially done badly on a logic quiz

لە توێژینەوەیەکدا ئەو خوێندکارانەی کە بە خراپی تاقیکردنەوەی ژیرییان ئەنجام دابوو

and then took a mini course on logic

دواتر خولێکی بچووکیان خوێند لەسەر ژیریی

were quite willing to label their original performances as awful.

بە هەموو شێوەیەک ئامادەبوون پارچە نووسراوەکەی پێشویان پێ شتێکی زۆر خراپ بێت.

That may be why people with a moderate amount of experience or expertise

ڕەنگە هەر لەبەر ئەوەش بێت کە کەسانێک بە ئەزموونێکی مامناوەندییەوە

often have less confidence in their abilities.

زۆرجار کەمتر بڕوایان بە تواناکانیان هەیە.

They know enough to know that there's a lot they don't know.

ئەوەندە دەزانن کە زۆر شتیتر ماوە کە نایانزانن.

Meanwhile, experts tend to be aware of just how knowledgeable they are.

لە هەمان کاتدا کەسە ئەزمووندارەکان مەیلیان بۆ ئەوە دەچێت کە کسێکی چەندە ژیرن.

But they often make a different mistake:

بەڵام زۆرجار هەڵەیەکی جیاوازتر دەکەن:

they assume that everyone else is knowledgeable, too.

وا هەست دەکەن هەموو کەسێک هەمان ئاستی زانیاری ئەوانی هەیە.

The result is that people, whether they're inept or highly skilled,

ئەنجامەکە ئەوەیە کە خەڵکی ئاستی ژیریان کەم بێت یان بەرز،

are often caught in a bubble of inaccurate self-perception.

زۆربەی کات لێکدانەوەی خودی خۆیان بە‌ هەڵە لێک دەدەنەوە.

When they're unskilled, they can't see their own faults.

کاتێک ناشارەزان لە بابەتێکدا، هەڵەکانی خۆیان نابینن

When they're exceptionally competent,

کاتێکیش زۆر شارەزان،

they don't perceive how unusual their abilities are.

درک بەوە ناکەن ئاست و تواناکانیان چەند بێ وێنەن.

So if the Dunning-Kruger effect is invisible to those experiencing it,

ئەگەر دەرهاویشتەکەی دەنگ-کروگەر نادیار بێت بۆ ئەوانەیی ئەزموونی دەکەن،

what can you do to find out how good you actually are at various things?

دەتوانی چی بکەیت بۆ ئەوەی بزانیت تا چ ڕادەیەک باشیت لە بابەتی جۆراوجۆردا؟

First, ask for feedback from other people,

یەکەم، داوای ڕاوبۆچونی کەسانی دەوروبەرت بکە،

and consider it, even if it's hard to hear.

و بە هەندیشی وەربگرە، تەنانەت ئەگەر بە دڵیشت نەبوون.

Second, and more important, keep learning.

دووەم و لە هەموشی گرنگتر، بەردەوامبە لە فێر بوون.

The more knowledgeable we become,

هەتا زیاتر بزانین،

the less likely we are to have invisible holes in our competence.

کەمتر بۆشایی و کونی شاراوە لە تواناکانماندا درووست دەبێت.

Perhaps it all boils down to that old proverb:

لەوانەیە هەمووی بۆ ئەم پەندە کۆنە بگەڕێتەوە:

When arguing with a fool,

کاتێک لەگەڵ گەمژەیەک دەمەقاڵێ

first make sure the other person isn't doing the same thing.

دەکەیت یەکەم شت دڵنیابە کەسەکەی دی هەمان شت ناکاتەوە.