How to green the world's deserts and reverse climate change | Allan Savory

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Çeviri: Sinan İpek Gözden geçirme: banu yobas

The most massive

En muazzam tsunami

tsunami perfect storm

mütiş fırtına

is bearing down upon us.

üzerimize çörekleniyor.

This perfect storm

Bu müthiş fırtına

is mounting a grim reality, increasingly grim reality,

çok acı bir gerçeği, giderek acılaşan bir gerçeği,

and we are facing that reality

ortaya çıkarıyor ve bizler bu gerçekle yüzleşirken

with the full belief

teknoloji ile sorunlarımızı

that we can solve our problems with technology,

çözeceğimize olan inancımız tam,

and that's very understandable.

ki bu da anlaşılabilir.

Now, this perfect storm that we are facing

Yüzleştiğimiz bu mütiş fırtına

is the result of our rising population,

10 milyara doğru yaklaşmakta olan

rising towards 10 billion people,

ve giderek artan nüfusun,

land that is turning to desert,

toprağın çöle dönüşmesinin

and, of course, climate change.

ve şüphesiz, iklim değişikliğinin sonucudur.

Now there's no question about it at all:

Artık hiç kuşkumuz kalmamıştır:

we will only solve the problem

bu sorunu yalnız bir şekilde çözebiliriz

of replacing fossil fuels with technology.

fosil yakıtlar yerine teknolojiyi devreye sokarak.

But fossil fuels, carbon -- coal and gas --

Ancak fosil yakıtlar--karbon, kömür, gaz--

are by no means the only thing

hiç bir şekilde iklim değişikliğinin

that is causing climate change.

tek sorumlusu değildir.

Desertification

Çölleşme, çöle dönüşen

is a fancy word for land that is turning to desert,

toprağı tanımlamak için kullandığımız süslü bir kelimedir,

and this happens only when

ve bu ancak çok fazla çıplak zemin

we create too much bare ground.

yarattığımız zaman meydana gelir.

There's no other cause.

Başka bir sebebi yoktur.

And I intend to focus

Ve dünyanın bir çok yerinde toprağın

on most of the world's land that is turning to desert.

çölleşmesine dikkatinizi çekmek istiyorum.

But I have for you a very simple message

Ancak size çok basit bir mesajım var,

that offers more hope than you can imagine.

bu mesaj, hayal edebileceğinizden daha çok umut barındırıyor.

We have environments

Yıl boyu sürekli nemli kalması garantilenmiş

where humidity is guaranteed throughout the year.

bölgelere sahibiz, öyle ki

On those, it is almost impossible

buralarda geniş çıplak alanlar oluşturmak

to create vast areas of bare ground.

neredeyse imkansızdır.

No matter what you do, nature covers it up so quickly.

Ne yaparsanız yapın, doğa derhal kendini toparlar

And we have environments

ve öyle ortamlar vardır ki

where we have months of humidity

aylarca süren nemi takiben

followed by months of dryness,

aylar boyu kuraklık çeker,

and that is where desertification is occurring.

işte buralarda çölleşme meydana gelir.

Fortunately, with space technology now,

Şansımıza, günümüzün uzay teknolojisi,

we can look at it from space,

dünyaya uzaydan bakmamızı sağlıyor.

and when we do, you can see the proportions fairly well.

Uzaydan baktığımızda, çölleşme oranlarını açıkça görebiliyoruz.

Generally, what you see in green

Genel olarak, burada gördüğünüz yeşil bölgeler

is not desertifying,

çölleşmiyor,

and what you see in brown is,

kahverengiler ise çölleşiyor

and these are by far the greatest areas of the Earth.

ve bunlar açık farkla dünyanın en büyük bölümü anlamına geliyor.

About two thirds, I would guess, of the world is desertifying.

Tahminimce, dünyanın üçte ikisi çölleşmektedir.

I took this picture in the Tihamah Desert

Bu resmi Tihamah Çölü'nde çektim.

while 25 millimeters -- that's an inch of rain -- was falling.

O sırada yağış miktarı 25 milimetreydi.

Think of it in terms of drums of water,

Her biri 200 litre su alan,

each containing 200 liters.

variller cinsinden düşünün.

Over 1,000 drums of water fell on every hectare

O gün bu araziye hektar başına 1.250'i aşkın varil dolusu

of that land that day.

yağmur yağmıştı.

The next day, the land looked like this.

Ertesi gün, toprak böyle görünüyordu.

Where had that water gone?

Bütün o sular nereye gitti?

Some of it ran off as flooding,

Bazıları sel olup gitti.

but most of the water that soaked into the soil

Ama toprağın çektiği suyun çoğu

simply evaporated out again,

ertesi gün basitçe topraktan buharlaştı gitti,

exactly as it does in your garden

tıpkı arka bahçenizi suladığınızda

if you leave the soil uncovered.

toprağın üstünü örtmezseniz olduğu gibi.

Now, because the fate of water and carbon

Şimdi, suyun ve karbonun yazgısı

are tied to soil organic matter,

topraktaki organik maddeye bağlı olduğundan

when we damage soils, you give off carbon.

toprağa zarar verirsek, topraktaki karbonu kaçırırsınız.

Carbon goes back to the atmosphere.

Karbon atmosfere geri döner.

Now you're told over and over, repeatedly,

Şimdi sizlere defalarca, sürekli olarak

that desertification is only occurring

çölleşmenin yalnızca dünyanın

in arid and semi-arid areas of the world,

kurak ya da yarı-kurak bölgelerinde gerçekleştiği,

and that tall grasslands like this one

ve bunun gibi yağış miktarı yüksek olan uzun çayırlarda

in high rainfall are of no consequence.

hiç bir önemi olmadığı söylendi.

But if you do not look at grasslands but look down into them,

Ama çayırlara değil de onların dibine bakarsanız az önce gördüğünüz

you find that most of the soil in that grassland

bu çayırdaki toprağın çoğunlukla çıplak olduğunu ve

that you've just seen is bare and covered with a crust of algae,

bir alg kabuğuyla kaplı olduğunu, bunun da yağmurun emilmeyerek

leading to increased runoff and evaporation.

toprak üstünde kalan kısmında artış ve buharlaşmaya neden olduğunu görebilirsiniz.

That is the cancer of desertification

İşte çölleşme kanseri budur,

that we do not recognize till its terminal form.

son aşamasına kadar farkedemiyoruz bunu.

Now we know that desertification is caused by livestock,

Şimdi biliyoruz ki çölleşmeye çiftlik hayvanları neden oluyor.

mostly cattle, sheep and goats,

Çoğunlukla inek, koyun ve keçilerin

overgrazing the plants,

aşırı otlatılması yüzünden.

leaving the soil bare and giving off methane.

Toprak çıplak kalıyor ve metan gazı salınıyor.

Almost everybody knows this,

Hemen hemen herkes bunu bilir,

from nobel laureates to golf caddies,

nobel ödüllülerden golfçülere kadar herkes biliyor,

or was taught it, as I was.

ya da böyle öğretildi, bana olduğu gibi.

Now, the environments like you see here,

Şimdi, burada gördüğünüz çevre,

dusty environments in Africa where I grew up,

benim büyüdüğüm tozlu Afrika ortamı,

and I loved wildlife,

ve ben vahşi doğayı seviyorum,

and so I grew up hating livestock

ve bu yüzden çiftlik hayvanlarından nefret ederek büyüdüm

because of the damage they were doing.

verdikleri zarar nedeniyle.

And then my university education as an ecologist

Sonra üniversitede okuduğum ekoloji

reinforced my beliefs.

bu inancımı güçlendirdi.

Well, I have news for you.

Eh, size bazı haberlerim var.

We were once just as certain

Bir zamanlar dünyanın düz olduğundan da

that the world was flat.

aynı derecede emindik.

We were wrong then, and we are wrong again.

O zaman yanılıyorduk, şimdi de yanılıyoruz.

And I want to invite you now

Şimdi sizleri davet etmek istiyorum,

to come along on my journey of reeducation and discovery.

benimle birlikte keşfe ve ezber bozmaya gelin.

When I was a young man,

Genç bir adamken

a young biologist in Africa,

Afrika'da genç bir biyologken yani,

I was involved in setting aside marvelous areas

bazı harika alanların gelecekteki ulusal parklar olarak

as future national parks.

ayrılması için çalışanlardan biriydim.

Now no sooner — this was in the 1950s —

Avlanma yasağı getirdikten hemen sonra

and no sooner did we remove the hunting,

--1950'lerden bahsediyorum--hemen sonra,

drum-beating people to protect the animals,

hayvanları korumak için yaygara yaparken,

than the land began to deteriorate,

arazi kötüleşmeye başladı,

as you see in this park that we formed.

kurduğumuz bu parktaki kötüleşmeyi görüyorsunuz.

Now, no livestock were involved,

Burada hiç çiftlik hayvanı yoktu,

but suspecting that we had too many elephants now,

ama şimdi çok fazla fil olduğundan şüphelenmeye başladık,

I did the research and I proved we had too many,

konuyu araştırdım ve gerçekten de öyle olduğunu kanıtladım ve

and I recommended that we would have to reduce their numbers

sayılarının azaltılması gerektiğini tavsiye ettim,

and bring them down to a level that the land could sustain.

sayılarını, toprağın kaldırabileceği seviyeye indirmemiz gerekiyordu.

Now, that was a terrible decision for me to have to make,

Şimdi, bu benim açımdan vermek zorunda kaldığım korkunç bir karardı,

and it was political dynamite, frankly.

ayrıca politik olarak da çok riskliydi, açıkçası.

So our government formed a team of experts

Hükümet uzmanlardan oluşan bir takım kurdu

to evaluate my research.

araştırmamın geçerliliğini değerlendireceklerdi.

They did. They agreed with me,

Ettiler de. Benimle mutabık kaldılar.

and over the following years,

Sonraki yıllarda

we shot 40,000 elephants to try to stop the damage.

hasarı gidermek için 40,000 fil vurduk.

And it got worse, not better.

İyileşmek yerine, durum daha da beter hale geldi.

Loving elephants as I do,

Benim gibi filleri seven biri için,

that was the saddest and greatest blunder of my life,

bu benim hayatımın en üzücü ve büyük yanılgısıydı ve

and I will carry that to my grave.

bu utancı mezarıma da götüreceğim.

One good thing did come out of it.

Tek bir iyi sonucu oldu bu hatanın.

It made me absolutely determined

Beni, ömrümü çözüm bulmaya adama konusunda

to devote my life to finding solutions.

katiyen azmettirdi.

When I came to the United States, I got a shock,

ABD'ye geldiğimde, şok geçirdim,

to find national parks like this one

çünkü buradaki ulusal parklar da aynı sorunu yaşıyordu.

desertifying as badly as anything in Africa.

Afrika'daki gibi, burası da çölleşiyordu.

And there'd been no livestock on this land

Ve bu arazide 70 yıldır

for over 70 years.

hiç çiftlik hayvanı yoktu.

And I found that American scientists

Gördüm ki Amerikalı bilim adamları

had no explanation for this

bu durumu açıklayamıyordu.

except that it is arid and natural.

Arazi kuraklığının doğal olduğunu söylüyorlardı.

So I then began looking

Böylece tetkik etmeye başladım

at all the research plots I could

bütün araştırma noktalarını,

over the whole of the Western United States

ABD'nin Batısının tamamında

where cattle had been removed

sığırların uzaklaştırıldığı her yerde

to prove that it would stop desertification,

bunun çölleşmeyi durdurabileceğini kanıtlamak için,

but I found the opposite,

ama tam tersini buldum.

as we see on this research station,

buradaki araştırma istasyonunda gördüğümüz gibi,

where this grassland that was green in 1961,

bu çayırlık 1961'de yeşildi.

by 2002 had changed to that situation.

2002'ye gelindiğinde bu hale döndü.

And the authors of the position paper on climate change

Bu resmi aldığım araştırma raporunun yazarları

from which I obtained these pictures

çölleşmenin nedenini

attribute this change to "unknown processes."

"bilinmeyen süreçler"e bağlıyorlar.

Clearly, we have never understood

Açıkça, çölleşmenin nedenini

what is causing desertification,

tam olarak asla anlamadık,

which has destroyed many civilizations

çölleşme bir çok uygarlığı yok etmiştir.

and now threatens us globally.

Şimdi küresel bir tehdit haline geldi.

We have never understood it.

(Nedeni) Asla anlayamadık.

Take one square meter of soil

Bir metrekarelik toprak alın,

and make it bare like this is down here,

buradaki gibi çıplak hale getirin,

and I promise you, you will find it much colder at dawn

sizi temin ederim, bu toprak parçası şafak vakti daha soğuk

and much hotter at midday

ve oğlen vakti daha sıcak olacaktır,

than that same piece of ground if it's just covered with litter,

aynı toprağın çöplerle, bitki çöpleriyle

plant litter.

kaplanmış haliyle kıyaslandığında.

You have changed the microclimate.

Mikroklimayı değiştirdiniz.

Now, by the time you are doing that

Şimdi, siz bunu yapmakla

and increasing greatly the percentage of bare ground

dünyadaki tüm arazilerin yarısının üzerinde yer alan

on more than half the world's land,

çıplak toprağın yüzdesini büyük ölçüde artırırken,

you are changing macroclimate.

mikroklimayı değiştirmiş oluyorsunuz.

But we have just simply not understood

Ancak bunun neden

why was it beginning to happen 10,000 years ago?

10.000 yıl önce başladığını anlamıyoruz.

Why has it accelerated lately?

Son zamanlarda bunu hızlandıran ne oldu?

We had no understanding of that.

Bunu kavrayamıyoruz.

What we had failed to understand

Anlamayı başaramadığımız şu:

was that these seasonal humidity environments of the world,

dünyanın mevsimsel yağış alan bölgeleri,

the soil and the vegetation

toprak ve bitki örtüsü

developed with very large numbers of grazing animals,

otlanan sürülerle birlikte gelişti

and that these grazing animals

ve bu otlayan sürüler de

developed with ferocious pack-hunting predators.

çete halinde avlanan vahşi yırtıcılarla birlikte gelişti.

Now, the main defense against pack-hunting predators

Şimdi, onların avcı çetelere karşı ana savunması

is to get into herds,

sürü oluşturmaktı,

and the larger the herd, the safer the individuals.

sürü ne denli kalabalık olursa, bireyler o kadar güvende oluyordu.

Now, large herds dung and urinate all over their own food,

Şimdi, bu sürüler yedikleri bitkilerin üstüne dışkılayıp işerler,

and they have to keep moving,

ve sürekli hareket etmek zorundadırlar.

and it was that movement

İşte bu sürekli hareket

that prevented the overgrazing of plants,

aşırı otlamayı önledi,

while the periodic trampling

işte bu periyodik çiğneme hareketi

ensured good cover of the soil,

toprağın iyice kaplanmasını sağladı,

as we see where a herd has passed.

burada büyük bir sürünün geçtiği yerde gördüğümüz gibi.

This picture is a typical seasonal grassland.

Bu resim tipik bir mevsimsel çayıra aittir.

It has just come through four months of rain,

4 aylık bir yağıştan yeni çıkmış,

and it's now going into eight months of dry season.

şimdi 8 ay kurak mevsim başlayacak.

And watch the change as it goes into this long dry season.

Bu uzun kurak mevsim boyunca geçirilen değişime bakalım.

Now, all of that grass you see aboveground

Şimdi, yerdeki tüm bu otlar

has to decay biologically

biyolojik olarak çürümek zorunda

before the next growing season, and if it doesn't,

bir sonraki büyüme mevsiminden önce çürümezse

the grassland and the soil begin to die.

çayırlar ve toprak ölmeye başlar.

Now, if it does not decay biologically,

Şimdi, eğer biyolojik olarak çürümezse

it shifts to oxidation, which is a very slow process,

oksidasyona geçer, bu oldukça yavaş bir süreçtir,

and this smothers and kills grasses,

(topraktaki) karbonu serbest bırakarak,

leading to a shift to woody vegetation

ağaç oluşumuna ve çıplak toprağa yol açan,

and bare soil, releasing carbon.

çayırları boğup öldüren şey budur,

To prevent that, we have traditionally used fire.

Bunu önlemek için, geleneksel olarak otları yakardık.

But fire also leaves the soil bare, releasing carbon,

Ama yangın da toprağı çıplak bırakır, karbon salınımına neden olur,

and worse than that,

bundan da kötüsü

burning one hectare of grassland

bir hektarlık çayırı yakmak

gives off more, and more damaging, pollutants

6.000 arabanın ürettiğinden daha fazla kirlilik

than 6,000 cars.

ve hasar meydana getirir.

And we are burning in Africa, every single year,

Afrika'da her yıl, bir milyar hektardan

more than one billion hectares of grasslands,

daha çok araziyi yakıyoruz ve

and almost nobody is talking about it.

hemen hiç kimse bu konudan söz etmiyor.

We justify the burning, as scientists,

Bilim adamları olarak, yangınları onaylıyoruz

because it does remove the dead material

çünkü ölü bitkileri temizliyor, diyoruz.

and it allows the plants to grow.

Böylece bitkiler yeniden yetişebiliyor.

Now, looking at this grassland of ours that has gone dry,

Şimdi, kuruyan bu çayırlara bakalım,

what could we do to keep that healthy?

bunu sağlıklı hale getirmek için ne yapabiliriz?

And bear in mind, I'm talking of most of the world's land now.

Unutmayın ki dünyanın çoğunluğu hakkında konuşuyorum.

Okay? We cannot reduce animal numbers to rest it more

Tamam mı? Çölleşme ve iklim değişikliğine yol açmadan

without causing desertification and climate change.

hayvan sayısını azaltamayız.

We cannot burn it without causing

Çölleşme ve iklim değişikliğine yol açmadan

desertification and climate change.

yakamayız.

What are we going to do?

Ne yapacağız?

There is only one option,

Tek seçenek var,

I'll repeat to you, only one option

tekrarlıyorum, tek seçenek kaldı

left to climatologists and scientists,

bilim adamları ve iklimbilimciler için,

and that is to do the unthinkable,

ve bu da düşünülemeyeni yapmaktır

and to use livestock,

ve sürü halinde yayılan

bunched and moving,

çiftlik hayvanlarını kullanmalıyız,

as a proxy for former herds and predators,

bunları eski sürülerin ve avcıların yerine kullanarak

and mimic nature.

doğayı taklit etmeliyiz.

There is no other alternative left to mankind.

İnsanlik için başka seçenek kalmadı.

So let's do that.

O halde bunu yapalım.

So on this bit of grassland, we'll do it, but just in the foreground.

Bu çayır parçasında, bunu yapacağız, ama sadece ön planda.

We'll impact it very heavily with cattle to mimic nature,

Buna sığır sürüleriyle saldıracağız, doğayı taklit etmek amacıyla.

and we've done so, and look at that.

ve öyle de yaptık, şuna bir bakın.

All of that grass is now covering the soil

Şimdi toprağı kaplayan bütün bu çayırlar,

as dung, urine and litter or mulch,

dışkı, sidik ve çöpler ya da saman örtüsü,

as every one of the gardeners amongst you would understand,

bahçeyle uğraşanlar varsa aranızda anlayacatır,

and that soil is ready to absorb and hold the rain,

toprak şimdi yağmuru emmeye ve tutmaya hazır,

to store carbon, and to break down methane.

karbon depolamaya, metanı parçalamaya hazır.

And we did that,

Bunu biz yaptık,

without using fire to damage the soil,

toprağa zarar verecek yangınlar çıkarmadan ve

and the plants are free to grow.

şimdi bitkiler büyümek için hazır.

When I first realized

Bunu ilk anladığım zaman bilim adamı olarak

that we had no option as scientists

iklim değişimi ve çölleşmekten kurtulmak için

but to use much-vilified livestock

şu hep kötülenen çiftlik hayvanlarından başka

to address climate change and desertification,

seçeneğimiz olmadığını anladığımda

I was faced with a real dilemma.

gerçek bir ikilemle yüz yüze geldim.

How were we to do it?

Bunu nasıl yapacaktık?

We'd had 10,000 years of extremely knowledgeable pastoralists

10.000 yıldır hayvan güden çok bilgili

bunching and moving their animals,

çobanlarımız vardı.

but they had created the great manmade deserts of the world.

Ama bunlar dünyanın insan eliyle yaratılmış en büyük çöllerini yaratmışlardı.

Then we'd had 100 years of modern rain science,

100 yıllık yağmur modern sulama bilimine sahiptik.

and that had accelerated desertification,

Bu da çölleşmeyi hızlandırmıştı.

as we first discovered in Africa

Bunu ilk olarak Afrika'da keşfettik.

and then confirmed in the United States,

ABD'de ise kanıtladık.

and as you see in this picture

Bu resimde devlet tarafından yönetilen

of land managed by the federal government.

bir arazide gördüğünüz gibi.

Clearly more was needed

Daha fazlasının gerektiği belliydi.

than bunching and moving the animals,

Sadece sürü gütmek yetmezdi,

and humans, over thousands of years,

binlerce yıldır insanlar hiç şimdi olduğu gibi

had never been able to deal with nature's complexity.

doğanın karmaşıklığıyla baş etmek zorunda kalmamıştı.

But we biologists and ecologists

Ama biz biyologlar ve ekolojistler

had never tackled anything as complex as this.

hiç bu kadar karmaşık bir sorunla uğraşmak zorunda kalmamıştık.

So rather than reinvent the wheel,

Tekerleği yeniden icat etmemek için,

I began studying other professions to see if anybody had.

başka kimse yaptıysa diye diğer profesyonellerin çalışmalarını inceledim.

And I found there were planning techniques

Gördüm ki bizim biyolojik ihtiyaçlarımıza uyarlanabilecek

that I could take and adapt to our biological need,

kimi planlama teknikleri bulunuyor,

and from those I developed what we call

ve bunlardan geliştirdiğim şeyi bütünsel yönetim (holizm)

holistic management and planned grazing,

ve planlanmış otlatma diye adlandırıyoruz,

a planning process,

bir planlama süreci, öyle ki

and that does address all of nature's complexity

doğanın bütün karmaşıklığına hitap edebilir

and our social, environmental, economic complexity.

ve toplumsal, çevresel ve ekonomik karmaşıklığa da.

Today, we have young women like this one

Günümüzde, bunun gibi genç kadınlarımız var

teaching villages in Africa

Afrika köylerinde

how to put their animals together into larger herds,

hayvanların nasıl büyük sürüler haline getirilebileceğini öğretiyorlar,

plan their grazing to mimic nature,

Doğayı taklit eden bir otlatma şeklini

and where we have them hold their animals overnight --

ve geceleri hayvanlarını nerede tutacaklarını --

we run them in a predator-friendly manner,

sürüleri yırtıcı-dostu kalarak nasıl süreceklerini,

because we have a lot of lands, and so on --

çünkü bir çok arazimiz var, ve benzeri --

and where they do this and hold them overnight

ekin tarlalarını hazır hale getirmek için,

to prepare the crop fields,

bunu nerede yapacaklarını ve geceleyeceklerini öğretiyorlar,

we are getting very great increases in crop yield as well.

tarlalarda ürün miktarında da büyük artışlar sağlıyoruz.

Let's look at some results.

Bazı sonuçlara bir bakalım.

This is land close to land that we manage in Zimbabwe.

Burası Zimbabwe'de yönettiğimiz bir arazinin yakındaki bir yer.

It has just come through four months of very good rains

4 aylık çok iyi bir yağmur sezonundan yeni çıktı

it got that year, and it's going into the long dry season.

Şimdi uzun bir kuraklık dönemine girmek üzere.

But as you can see, all of that rain, almost of all it,

Ama gördünüz gibi, bütün bu yağmur, hemen hepsi

has evaporated from the soil surface.

toprağın yüzeyinden buharlaştı.

Their river is dry despite the rain just having ended,

Yağış yeni bittiği halde, nehir kurumuş durumda ve

and we have 150,000 people

buradaki 150.000 insan neredeyse

on almost permanent food aid.

sürekli yiyecek yardımıyla yaşıyorlar.

Now let's go to our land nearby on the same day,

Aynı gün kendi arazimize gidelim

with the same rainfall, and look at that.

Aynı miktarda yağış almıştı, bir de şuna bakın.

Our river is flowing and healthy and clean.

Nehrimiz akıyor, sağlıklı ve temiz.

It's fine.

İyi durumda.

The production of grass, shrubs, trees, wildlife,

Çayırlar, çalılar, ağaçlar, vahşi yaşam

everything is now more productive,

her şey şimdi daha üretken.

and we have virtually no fear of dry years.

hemen hemen hiç kurak yıllar korkusu taşımıyoruz.

And we did that by increasing the cattle and goats

Bunu sadece sığır ve keçi sayısını arttırarak,

400 percent,

yüzde 400'lük bir artışla başardık,

planning the grazing to mimic nature

otlatma şeklini doğayı taklit edecek şekilde planlayarak ve

and integrate them with all the elephants, buffalo,

Planlamamıza filler, bufalolar, zurafalar

giraffe and other animals that we have.

ve diğer hayvanları dahil ederek başardık.

But before we began, our land looked like that.

Başlamadan önce, toprağımız böyle görünüyordu.

This site was bare and eroding for over 30 years

Bu bölge çıplaktı ve 30 yıldır yağış miktarı ne olursa olsun

regardless of what rain we got.

erozyona uğruyordu.

Okay? Watch the marked tree and see the change

Tamam mı? Şu işaretli ağaca bakın ve değişimi görün

as we use livestock to mimic nature.

doğayı taklit edecek şekilde çiftlik hayvanlarını kullanmamız sayesinde.

This was another site

Bu başka bir site

where it had been bare and eroding,

çıplak ve erozyona uğramış durumdaydı

and at the base of the marked small tree,

şu işaretlenmiş küçük ağacın dibinde

we had lost over 30 centimeters of soil. Okay?

30 santimetreden fazla toprak kaybetmiştik. Tamam mı?

And again, watch the change

Şimdi tekrar, değişime bir bakın

just using livestock to mimic nature.

yine doğanın taklidi için çiftlik hayvanlarını kullanılması.

And there are fallen trees in there now,

Ve burada yıkılmış ağaçlar da var şimdi

because the better land is now attracting elephants, etc.

çünkü iyileşen bu arazi filleri kendine çekiyor artık.

This land in Mexico was in terrible condition,

Meksika'daki bu arazi çok kötü durumdaydı,

and I've had to mark the hill

şu tepeyi işaretlemek zorunda kaldık

because the change is so profound.

çünkü arazide öylesine büyük değişim oldu.

(Applause)

(Alkışlar)

I began helping a family in the Karoo Desert in the 1970s

Karoo Çölü'nde 1970'lerde bir aileye yardım etmeye başladım.

turn the desert that you see on the right there

şu sağda gördüğünüz çölü

back to grassland,

yeniden çayırlara dönüştürmek için ve

and thankfully, now their grandchildren are on the land

ne mutlu ki, şimdi torunları aynı arazide

with hope for the future.

gelecekten umutlu yaşıyorlar.

And look at the amazing change in this one,

Şundaki inanılmaz değişime bakın,

where that gully has completely healed

Şu dere bütünüyle iyileşti,

using nothing but livestock mimicking nature,

doğayı taklit eden sürüler dışında hiç birşey kullanılmadı,

and once more, we have the third generation of that family

bir kez daha, bu ailenin üçüncü kuşağı

on that land with their flag still flying.

hâlâ bu arazideler ve bayrakları dalgalanıyor.

The vast grasslands of Patagonia

Patagonya'nın büyük otlukları

are turning to desert as you see here.

burada gördüğünüz gibi çölleşiyordu.

The man in the middle is an Argentinian researcher,

Ortadaki adam Arjantin'li bir araştırmacı ve

and he has documented the steady decline of that land

bu arazinin giderek bozulduğunu belgeliyordu,

over the years as they kept reducing sheep numbers.

yıllar içinde onlar koyunların sayısını azaltıp durdukça, arazi kötüleşiyordu.

They put 25,000 sheep in one flock,

Tek seferde 25.000 koyun getirdiler,

really mimicking nature now with planned grazing,

planlanmış otlatma ve doğanın takliti sayesinde,

and they have documented a 50-percent increase

ilk yıl arazi üretiminin %50 oranında

in the production of the land in the first year.

arttığını belgelediler.

We now have in the violent Horn of Africa

Şimdi Afrika'nın çetin boynuzundayız.

pastoralists planning their grazing to mimic nature

Çobanlar sürülerini otlatmayı doğayı taklit eden bir şekilde planlıyorlar ve açıkça

and openly saying it is the only hope they have

bunun ailelerini ve kültürlerini yaşatmak için

of saving their families and saving their culture.

ellerindeki tek şans olduğunu ifade ediyorlar.

Ninety-five percent of that land

Arazinin yüzde doksan beşinde

can only feed people from animals.

insan beslenmesi için yanlızca hayvancılık yapılabiliyor.

I remind you that I am talking about

Size hatırlatayım, benim hakkında konuştuğum şey

most of the world's land here that controls our fate,

kaderimizi belirleyen dünya arazilerinin çoğu

including the most violent region of the world,

buna sadece hayvancılık yapılabilen

where only animals can feed people

dünyanın en çetin bölgeleri de dahil,

from about 95 percent of the land.

toprağın %95'ini kullanıyor.

What we are doing globally is causing climate change

Küresel ölçekte yaptıklarımızın, iklimi

as much as, I believe, fossil fuels,

fosil yakıtlarla aynı ölçüde değiştirdiğine inanıyorum,

and maybe more than fossil fuels.

belki de fosil yakıtlardan bile fazladır.

But worse than that, it is causing hunger, poverty,

Fakat bundan daha kötüsü, açlığa, yoksulluğa neden oluyor,

violence, social breakdown and war,

şiddete, toplumsal çöküşe ve savaşa,

and as I am talking to you,

ve şimdi sizinle konuşurken

millions of men, women and children

milyonlarca adam, kadın ve çocuk

are suffering and dying.

acı çekiyor ve ölüyor.

And if this continues,

Bu böyle devam ederse,

we are unlikely to be able to stop the climate changing,

fosil yakıt kullanımını durdursak bile

even after we have eliminated the use of fossil fuels.

iklim değişikliğini durdurma şansımızı kaybedeceğiz.

I believe I've shown you how we can work with nature

İnanıyorum ki sizlere herşeyi geri döndürmek için doğayla birlikte

at very low cost

çok düşük bir maliyetle

to reverse all this.

nasıl çalışılabileceğini gösterdim.

We are already doing so

Biz bunu yapmaya başladık bile,

on about 15 million hectares

sadece örnek olması amacıyla 15 milyon hektar arazide,

on five continents,

beş kıtada,

and people who understand

ve bunu anlayan insanlarla birlikte,

far more about carbon than I do

hesaplayabileceğimden çok daha fazla karbonu

calculate that, for illustrative purposes,

depoladık bile,

if we do what I am showing you here,

size burada gösterdiklerim yapılabilirse,

we can take enough carbon out of the atmosphere

atmosferden yeterince karbon çekebiliriz.

and safely store it in the grassland soils

Ve bunu güvenli bir şekilde binlerce yıl boyunca

for thousands of years,

çayırlarda depolayabiliriz ve

and if we just do that on about half the world's grasslands

bunu dünyanın çayırlarının yarısında yaparsak

that I've shown you,

size gösterdiğim gibi,

we can take us back to pre-industrial levels,

bu bizi endüstri öncesi düzeye geri döndürebilir,

while feeding people.

üstelik insanları doyurarak yaparız bunu.

I can think of almost nothing

Dünyamız için bundan daha

that offers more hope for our planet,

büyük umut barındıran başka şey düşünemiyorum,

for your children,

çocuklarınız için,

and their children, and all of humanity.

onların çocukları ve bütün insanlık için.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)

Thank you. (Applause)

Teşekkürler. (Alkışlar)

Thank you, Chris.

Teşekkürler, Chris.

Chris Anderson: Thank you. I have,

Chris Anderson: Teşekkür ederim. Benim

and I'm sure everyone here has,

ve eminim ki buradaki herkesin,

A) a hundred questions, B) wants to hug you.

A) yüzlerce sorusu var, B) sizi kucaklamak istiyorlar.

I'm just going to ask you one quick question.

Size hızlıca bir soru soracağım.

When you first start this and you bring in a flock of animals,

Bunu ilk başlattığınızda, çöle bir sürü hayvan getiriyorsunuz, orası bir çöl.

it's desert. What do they eat? How does that part work?

Peki onlar ne yiyor? İşin bu kısmını nasıl hallediyorsunuz?

How do you start?

Nasıl başlıyorsunuz?

Allan Savory: Well, we have done this for a long time,

Allan Savory: Şey, bunu uzun zamandır yapıyoruz.

and the only time we have ever had to provide any feed

Sadece bir kez yiyecek desteği sağlamak zorunda kaldık.

is during mine reclamation,

O da maden ıslahı sırasında olmuştu,

where it's 100 percent bare.

toprak %100 oranında çıplaktı.

But many years ago, we took the worst land in Zimbabwe,

Ama yıllar önce, Zimbabwe'de çok berbat bir arazi almıştık,

where I offered a £5 note

100 millik yolculuk için

in a hundred-mile drive

£5'lik iddiaya tutuşmuştum,

if somebody could find one grass

eğer, 100 millik yol boyunca birisi

in a hundred-mile drive,

sadece bir tutam ot bulursa parayı verecektim,

and on that, we trebled the stocking rate,

ve bu bağlamda, o bölgede hayvan sayısını üç katına çıkardık.

the number of animals, in the first year with no feeding,

birinci yıl hayvanları hiç beslemeden

just by the movement, mimicking nature,

sadece sürdük, doğadayı taklit edecek şekilde ve

and using a sigmoid curve, that principle.

sigmoid eğrisi kullandık, ilkemiz buydu.

It's a little bit technical to explain here, but just that.

Burada açıklamak için fazlasıyla teknik bir mesele, ama sadece bu kadar.

CA: Well, I would love to -- I mean, this such an interesting and important idea.

CA: E, çok isterdim -- Yani, bu çok ilginç ve önemli bir fikir.

The best people on our blog are going to come and talk to you

Blogumuzdaki en iyiler gelip sizinle konuşacaklar ve

and try and -- I want to get more on this

deneyecekler ve -- Bu konuda daha fazla bilgi almak isterim

that we could share along with the talk.AS: Wonderful.

böylece konuşmayla birlikte daha fazla şey paylaşabiliriz. AS: Mükemmel.

CA: That is an astonishing talk, truly an astonishing talk,

CA: Çok şaşırtıcı bir konuşmaydı, gerçekten çok şaşırtıcı.

and I think you heard that we all are cheering you on your way.

Sanırım sizi yol boyunca kutlayacağız.

Thank you so much.AS: Well, thank you. Thank you. Thank you, Chris.

Çok teşekkür ederim. AS: E, ben teşekkür ederim. Teşekkürler. Teşekkürler Chris.

(Applause)

(Alkışlar)