How state budgets are breaking US schools | Bill Gates

Bill Gates: Eyalet bütçeleri Amerikan okullarını nasıl etkiliyor

Çeviri: Ahmet Mesut ATEŞ Gözden geçirme: Sancak Gülgen

Well, this is about state budgets.

Bu eyalet bütçeleri hakkında.

This is probably the most boring topic

Muhtemelen sabahın en

of the whole morning.

sıkıcı konusu bu.

But I want to tell you, I think it's an important topic

Ama size anlatmak istiyorum, bence bu

that we need to care about.

ilgilenmemiz gereken önemli bir konu.

State budgets

Eyalet bütçeleri büyük,

are big, big money --

büyük miktarlar

I'll show you the numbers --

- sayıları göstereceğim -

and they get very little scrutiny.

ve çok az denetleniyorlar.

The understanding is very low.

Anlayış oranı çok düşük.

Many of the people involved

İlgilenen insanların birçoğu

have special interests or short-term interests

eğilimlerin sonuçları hakkında

that get them not thinking

düşünmelerini engelleyen kişisel

about what the implications of the trends are.

ya da kısa vadeli çıkarların peşinde.

And these budgets

Ve bu bütçeler geleceğimiz

are the key for our future;

için anahtarımız,

they're the key for our kids.

çocuklarımız için anahtarımız.

Most education funding --

Çoğu eğitim fonu

whether it's K through 12,

- 12 yaş altı anaokulu ya da

or the great universities or community colleges --

büyük üniversiteler ya da kamu kolejleri -

most of the money for those things

bu kurumlar için paranın çoğu

is coming out of these state budgets.

bu eyalet bütçelerinden sağlanıyor.

But we have a problem.

Ancak bir sorunumuz var.

Here's the overall picture.

Genel görüntü böyle.

U.S. economy is big --

Birleşik Devletler ekonomisi büyük

14.7 trillion.

14.7 trilyonluk.

Now out of that pie,

Şimdi bu pastanın

the government spends 36 percent.

yüzde 36'sını hükümet harcıyor.

So this is combining the federal level,

Yani bu federal miktarın,

which is the largest,

- en büyüğü - eyalet ve

the state level and the local level.

bölgesel miktarın toplamı.

And it's really in this combined way

Ve gerçekten bu toplam miktar üzerinden

that you get an overall sense of what's going on,

nelerin olup bittiğine dair çıkarımlar yapabiliyorsunuz

because there's a lot of complex things

çünkü bu dilimin içinde

like Medicaid and research money

araştırma harcamaları ve sağlık sigortası

that flow across those boundaries.

gibi birçok karışık şey dolaşıyor.

But we're spending 36 percent.

Ama yüzde 36'yı harcıyoruz.

Well what are we taking in?

Peki karşılığında ne alıyoruz?

Simple business question.

Basit ticari bir soru.

Answer is 26 percent.

Cevap yüzde 26.

Now this leaves 10 percent deficit,

Bu yüzde 10 açık bırakıyor.

sort of a mind-blowing number.

Çarpıcı bir rakam.

And some of that, in fact, is due to the fact

Ve bunun bir kısmı, aslında, ekonomik

that we've had an economic recession.

gerilemeden kaynaklanıyor.

Receipts go down,

Gelirler azalıyor,

some spending programs go up,

bazı gider planları ortaya çıkıyor

but most of it is not because of that.

ancak çoğunun sebebi bu değil.

Most of it is because of ways

Çoğu taahhütlerin ve eğilimlerin

that the liabilities are building up

oluşturulma şeklinden

and the trends,

kaynaklanıyor ve bu da

and that creates a huge challenge.

bu da büyük bir kargaşa yaratıyor.

In fact, this is the forecast picture.

Aslında bu tahmini görüntü.

There are various things in here:

İçinde farklı şeyler var,

I could say we might raise more revenue,

daha fazla kaynak sağlayabileceğimizi söyleyebilirim

or medical innovation will make the spending even higher.

ya da tıbbi yeniliklerin giderleri daha da arttıracağını.

It is an increasingly difficult picture,

Ekonominin düzeleceğini göz önüne alsak dahi

even assuming the economy does quite well --

- muhtemelen olacağından daha iyi -

probably better than it will do.

giderek zorlaşan bir görüntü.

This is what you see

Tamamına baktığınızda

at this overall level.

gördüğünüz bu.

Now how did we get here?

Buraya nasıl geldik?

How could you have a problem like this?

Nasıl böyle bir sorunla karşılaşabildik?

After all, at least on paper,

Buna rağmen eyalet bütçelerinin - en azından

there's this notion that these state budgets are balanced.

kağıt üzerinde - denk olduğu kavramı var.

Only one state says

Sadece bir eyalet denk bütçeye

they don't have to balance the budget.

sahip olmadığını belirtiyor.

But what this means actually

Bunun gerçekten gösterdiği şey

is that there's a pretense.

ortada bir hile olduğu.

There's no real, true balancing going on,

Ortada gerçek, doğru bir denklik yok.

and in a sense, the games they play to hide that

Bir anlamda bunu gizlemek için oynanan oyunlar

actually obscure the topic so much

konuyu o kadar belirsizleştiriyor ki

that people don't see things

insanlar apaçık ortada olan

that are actually pretty straight-forward challenges.

şeyleri görmüyorlar.

When Jerry Brown was elected,

Jerry Brown seçildiğinde

this was the challenge that was put to him.

ona gösterilen itiraz buydu.

That is, through various gimmicks and things,

Yani çeşitli safsatalarla

a so-called balanced budget

sözde denk bir bütçe

had led him to have 25 billion missing

teklif edilen 76 milyarlık harcamadan

out of the 76 billion in proposed spending.

25 milyarlık açık verdirdi.

Now he's put together some thoughts:

Bazı görüşleri bir araya getirdi:

About half of that he'll cut,

yarısına yakınını atlayacağım

another half,

diğer yarısı, belki de

perhaps in a very complex set of steps,

çok karışık adımlarla,

taxes will be approved.

vergiler onaylanacak.

But even so,

Ancak öyle olsa dahi, önümüzdeki

as you go out into those future years,

yıllara ilerlediğinizde, çeşitli emeklilik maaşları

various pension costs, health costs go up enough,

sağlık giderleri yeterince artar

and the revenue does not go up enough.

ve gelirler yeterince artmaz.

So you get a big squeeze.

Yani darboğaza düşersiniz.

What were those things that allowed us to hide this?

Bunu saklama imkanı veren şeyler neydi?

Well, some really nice little tricks.

Bazı küçük hileler.

And these were somewhat noticed.

Ve bunlar biraz fark edildi.

The paper said, "It's not really balanced.

Rapor "Gerçekten denk değil." diyor.

It's got holes.

"Boşluklar var"

It perpetuates deficit spending.

"Bütçe açığını sürdürüyor."

It's riddled with gimmicks."

"Hileyle değiştirilmiş."

And really when you get down to it,

Ve sorunun köküne indiğinizde

the guys at Enron never would have done this.

Enron'daki adamlar asla bunu yapmazdı.

This is so blatant,

Çok kaba,

so extreme.

çok aşırı.

Is anyone paying attention

Hiç kimse bu adamların yaptıklarına

to some of the things these guys do?

dikkat etmiyor mu?

They borrow money.

Para ödünç alıyorlar.

They're not supposed to, but they figure out a way.

Yapmamaları gerekir ama bir yolunu buluyorlar.

They make you pay more in withholding

Nakit akışlarının durmaması için sizi

just to help their cash flow out.

daha fazla vergi ödemeye zorluyorlar.

They sell off the assets.

Mülkiyetleri satıyorlar.

They defer the payments.

Ödemeleri geciktiriyorlar.

They sell off the revenues from tobacco.

Tütün gelirlerini elden çıkarıyorlar.

And California's not unique.

Ve California tek değil.

In fact, there's about five states that are worse

Aslında daha kötü durumda beş eyalet var

and only really four states

ve büyük sorunları olmayan

that don't face this big challenge.

sadece dört eyalet var.

So it's systemic across the entire country.

Yani bu ülke çapında bir durum.

It really comes from the fact

Bu uzun vadeli yükümlülüklerin

that certain long-term obligations --

- yeniliklerin daha da pahalılaştırdığı sağlık sistemi,

health care, where innovation makes it more expensive,

erken emeklilik ve yaş gruplarıyla

early retirement and pension, where the age structure gets worse for you,

kötüleşen emeklilik maaşı, ve cömertlik -

and just generosity --

yanlış hesaplamanın zamanla

that these mis-accounting things

oluşmasına olanak verdiği şeylerin

allow to develop over time,

var olması, bir probleminiz

that you've got a problem.

olduğu gerçeğinden kaynaklanıyor.

This is the retiree health care benefits.

Bu emekli sağlık çıkarları.

Three million set aside, 62 billion dollar liability --

Üç milyon bir yana, 62 milyar dolar borç

much worse than the car companies.

- araba markalarından çok daha kötü.

And everybody looked at that

Herkes buna baktı ve

and knew that that was headed toward a huge problem.

bunun çok büyük bir probleme doğru gittiğini anladı.

The forecast for the medical piece alone

Tahmini sağlık gideri kendi başına

is to go from 26 percent of the budget

bütçenin yüzde 26'sından

to 42 percent.

bütçenin yüzde 42'sine yükselecek.

Well what's going to give?

Peki ne yapılacak?

Well in order to accommodate that,

Buna ayak uydurmak için

you would have to cut education spending in half.

eğitim giderlerini yarıya düşürürsünüz.

It really is this young versus the old

Bir açıdan gençler

to some degree.

yaşlılara karşı durumu.

If you don't change that revenue picture,

Eğer gelir durumunu değiştirmezseniz

if you don't solve what you're doing in health care,

sağlık sisteminde yaptığınızı çözmezseniz

you're going to be deinvesting in the young.

gençlere yatırım yapamayacaksınız.

The great University of California university system,

Büyük California Üniversitesi üniversite sistemi

the great things that have gone on,

yapılan büyük işler

won't happen.

gerçekleşmeyecek.

So far it's meant layoffs,

Şimdiye kadar bu işten çıkarmalar ve

increased class sizes.

artırılmış sınıf kapasitesi oldu.

Within the education community there's this discussion of,

Eğitim camiasında şu tartışma yapılıyor

"Should it just be the young teachers who get laid off,

"Kovulacak öğretmenler genç öğretmenler mi olmalı

or the less good teachers who get laid off?"

yoksa daha az başarılı öğretmenler mi?"

And there's a discussion: if you're going to increase class sizes,

Ve şu tartışma: eğer sınıf kapasitesini arttıracaksanız

where do you do that? How much effect does that have?

bunu nerede yapacaksınız? Ne kadar etkili olacak?

And unfortunately, as you get into that, people get confused and think,

ve maalesef bu şekilde olunca insanlar şaşırıyor ve

well maybe you think that's okay.

"belki bunun iyi olduğunu düşünüyorsundur" diyorlar.

In fact, no, education spending should not be cut.

Aslında hiçbir eğitim masrafı kesilmemeli.

There's ways, if it's temporary,

Eğer durum geçici ise

to minimize the impact,

etkiyi en aza indirmek için yollar var

but it's a problem.

ama bu bir sorun.

It's also really a problem for where we need to go.

Ayrıca gitmemiz gereken yer için de gerçekten bir sorun.

Technology has a role to play.

Teknolojinin oynadığı bir rol var.

Well we need money to experiment with that,

Bunu deneyimlemek için, bu araçları

to get those tools in there.

edinmek için paraya muhtacız.

There's the idea of paying teachers for effectiveness,

Öğretmenlere performanslarına göre ödeme yapma

measuring them, giving them feedback,

onları ölçme, geri bildirim verme, sınıfta

taking videos in the classroom.

video kaydetme düşüncesi var.

That's something I think is very, very important.

Benim çok, çok önemli olduğunu düşündüğüm bir şey.

Well you have to allocate dollars

Bu sistem için ve

for that system

teşvik primi için

and for that incentive pay.

para ayırmanız gerekiyor.

In a situation where you have growth,

Gelişme gösterdiğiniz bir durumda

you put the new money into this.

yeni parayı buraya yatırırsınız - durumunuz

Or even if you're flat, you might shift money into it.

kötü olsa da parayı buraya yönlendirebilirsiniz.

But with the type of cuts we're talking about,

Ama söz ettiğimiz kesintilerle

it will be far, far harder

üstünlük için bu teşvikleri almak

to get these incentives for excellence,

ya da teknolojiyi yeni bir

or to move over

şekilde kullanmak için harekete geçmek

to use technology in the new way.

çok daha zor olacak.

So what's going on?

Peki neler oluyor?

Where's the brain trust

Hata buradayken

that's in error here?

danışman grubu nerede?

Well there really is no brain trust.

Aslında bir danışman grubu yok.

(Laughter)

(gülüşler)

It's sort of the voters. It's sort of us showing up.

Olay oy verenlerde, bizlerde bitiyor.

Just look at this spending.

Sadece bu harcamalara bakın.

California will spend over 100 billion,

California 100 milyar üzerinde

Microsoft, 38,

Microsoft 38 milyar

Google, about 19.

Google yaklaşık 19 milyar harcayacak.

The amount of IQ in good numeric analysis,

İyi sayısal analizlerde kullanılan IQ miktarı

both inside Google and Microsoft

hem Google hem Microsoft içinde

and outside, with analysts and people of various opinions --

ve dışında, analistler ve çeşitli görüşten insanlarla

should they have spent on that?

- bunun üzerinde harcadılar mı?

No, they wasted their money on this. What about this thing? --

Hayır, paralarını bunda ziyan ettiler. Bu şeyle ilgili olan nedir?

it really is quite phenomenal.

gerçekten mükemmel.

Everybody has an opinion.

Herkesin bir fikri var.

There's great feedback.

Büyük geri bildirim var.

And the numbers are used to make decisions.

Sayılar kararlar vermede kullanılıyor.

If you go over the education spending and the health care spending --

Eğer eğitim ve sağlık giderlerini dikkatle incelerseniz

particularly these long-term trends --

- özellikle uzun vadeli eğilimleri -

you don't have that type of involvement

adalet ve öğrenim açısından

on a number that's more important

daha önemli olan sayıda

in terms of equity, in terms of learning.

bu türden bir gereksiniminiz yok.

So what do we need to do?

Öyleyse ne yapmamız gerekiyor?

We need better tools.

Daha iyi araçlara ihtiyacımız var.

We can get some things out on the Internet.

İnternetten bazı şeyler edinebiliriz.

I'm going to use my website

Temel görüntüyü oluşturacak bazı şeyleri

to put up some things that will give the basic picture.

sunmak için kendi sitemi kullanacağım.

We need lots more.

Daha fazlasına ihtiyacımız var.

There's a few good books,

Bir kaç iyi kitap var,

one about school spending and where the money comes from --

okul harcamaları ve paranın nereden geldiği hakkında bir tane

how that's changed over time, and the challenge.

- zamanla nasıl değiştiği ve mücadele hakkında.

We need better accounting.

Daha iyi muhasebeye ihtiyacımız var.

We need to take the fact

Mevcut çalışanların, gelecekte oluşturacakları borçların

that the current employees, the future liabilities they create,

mevcut bütçeden çıkması gerektiği

that should come out of the current budget.

gerçeğini kavramamız gerekiyor.

We need to understand why they've done the pension accounting

Emeklilik muhasebesini neden bu şekilde yaptıklarını

the way they have.

anlamamız gerekiyor.

It should be more like private accounting.

Daha fazla şahsi muhasebe gibi olmalı.

It's the gold standard.

Bu en yüksek standart.

And finally, we need to really reward politicians.

Ve son olarak politikacıları gerçekten ödüllendirmeliyiz.

Whenever they say there's these long-term problems,

Ortada uzun vadeli sorunlar olduğunu her söylediklerinde

we can't say, "Oh, you're the messenger with bad news?

"Aa, sen kötü haber elçisi misin?

We just shot you."

"Seni vuralım o zaman." diyemeyiz.

In fact, there are some like these:

Aslında böyle insanlar var:

Erskine Bowles, Alan Simpson and others,

Erskine Bowles, Alan Simpson ve diğerleri

who have gone through and given proposals

eyalet seviyesinde federal sağlık harcamaları

for this overall federal health-spending state-level problem.

sorunuyla ilgilenip teklif sunanlar.

But in fact, their work was sort of pushed off.

Ama çalışmaları adeta kenara itildi.

In fact, the week afterwards,

Aslında sonraki haftalarda

some tax cuts were done

durumu onların tahminlerinden

that made the situation even worse

daha da kötüleştiren bazı

than their assumptions.

vergi kesintileri yapıldı.

So we need these pieces.

Yani bu parçalara ihtiyacımız var.

Now I think this is a solvable problem.

Bence bu çözülebilir bir problem.

It's a great country with lots of people.

Burası bir çok insanıyla büyük bir ülke.

But we have to draw those people in,

Ama bu insanları yanımıza çekmeliyiz

because this is about education.

çünkü bu eğitimle ilgili.

And just look at what happened with the tuitions

California Üniversitesinde öğrenci

with the University of California

harçlarında yaşananlara bakın ve

and project that out for another three, four, five years --

önümüzdeki üç, dört, beş yıl gerçekleşecek projeye.

it's unaffordable.

Bu karşılanamaz.

And that's the kind of thing --

Ve bu - gençlere yatırım yapılması -

the investment in the young --

bizi büyük yapan, katkıda bulunmamızı sağlayan

that makes us great, allows us to contribute.

türden bir şey.

It allows us to do the art,

Sanat icra etmemize,

the biotechnology, the software

biyo-teknolojiye, yazılıma ve bütün sihirli

and all those magic things.

şeyleri yapmaya imkan tanıyor.

And so the bottom line is

Yani sonuç olarak

we need to care about state budgets

eyalet bütçelerini önemsememiz gerekiyor

because they're critical for our kids and our future.

çünkü çocuklarımız ve geleceğimiz için çok önemliler.

Thank you.

Teşekkürler

(Applause)

(alkış)