How state budgets are breaking US schools | Bill Gates

Bill Gates về ảnh hưởng của ngân sách nhà nước đối với các trường học

Translator: duẩn lê đức Reviewer: Giang Nguyen

Well, this is about state budgets.

Đây là về vấn đề ngân sách quốc gia.

This is probably the most boring topic

đây có lẽ là chủ đề buồn chán nhất

of the whole morning.

trong cả buổi sáng hôm nay.

But I want to tell you, I think it's an important topic

Nhưng tôi muốn nói với bạn rằng, tôi nghĩ đây là chủ đề quan trọng

that we need to care about.

mà chúng ta cần phải quan tâm đến

State budgets

Ngân sách quốc gia

are big, big money --

là một khoảng tiền rất ,rất lớn

I'll show you the numbers --

tôi sẽ chỉ cho bạn các con số

and they get very little scrutiny.

và nó cần một chút xem xét kỹ lưỡng

The understanding is very low.

sự hiểu biết là rất thấp

Many of the people involved

nhiều người trong cuộc

have special interests or short-term interests

có những lợi ích đặt biệt hoặc lợi ích ngắn hạn

that get them not thinking

khiến họ không nghĩ

about what the implications of the trends are.

về những tác động của xu hướng này.

And these budgets

và những ngân sách

are the key for our future;

là chìa khóa của tương lai chúng ta

they're the key for our kids.

nó là chìa khóa cho con em chúng ta

Most education funding --

Hầu hết các quỹ giáo dục

whether it's K through 12,

từ mẫu giáo đến hết trung học,

or the great universities or community colleges --

hay các trường đại học lớn và cao đẳng cộng đồng

most of the money for those things

hầu hết tiền cho những thứ này

is coming out of these state budgets.

đang được trích ra từ ngân sách quốc gia

But we have a problem.

Nhưng chúng ta có một vấn đề

Here's the overall picture.

đây là bức tranh tổng quan

U.S. economy is big --

Kinh tế Hoa Kỳ rất lớn

14.7 trillion.

14,7 nghìn tỉ đô

Now out of that pie,

trong miếng bánh này

the government spends 36 percent.

chính phủ tiêu 36 %

So this is combining the federal level,

vì đây là sự kết hợp ở cấp độ liên bang

which is the largest,

chính là cấp độ lớn nhất,

the state level and the local level.

đến cấp độ bang và địa phương

And it's really in this combined way

và thật sự là trong cách kết hợp này

that you get an overall sense of what's going on,

mà chúng ta có cái nhìn tổng quan về điều gì đang diễn ra

because there's a lot of complex things

bời vì có rất nhiều vấn đề phức tạp

like Medicaid and research money

như Medicaid và tiền nghiên cứu

that flow across those boundaries.

chảy qua những ranh giới này

But we're spending 36 percent.

nhưng chúng ta đang tiêu 36%

Well what are we taking in?

Và chúng ta đang dấu diếm điều gì?

Simple business question.

Một câu hỏi kinh doanh đơn giản.

Answer is 26 percent.

câu trả lời là 26%

Now this leaves 10 percent deficit,

Bây giờ nó để lại 10 phần chăm thiếu hut.

sort of a mind-blowing number.

Một con số khá là to tát.

And some of that, in fact, is due to the fact

một vài trong đó, trên thực thế, là bởi vì sự thật

that we've had an economic recession.

rằng chúng ta mới có cuộc khủng hoảng kinh tế

Receipts go down,

khoản thu đi xuống

some spending programs go up,

một vài khoảng chi tăng lên

but most of it is not because of that.

nhưng hầu hết không phải vì lý do đó

Most of it is because of ways

Mà hầu hết là vì theo cách

that the liabilities are building up

các khoảng nợ đang tăng lên

and the trends,

theo xu hướng,

and that creates a huge challenge.

và nó tạo ra một thách thức lớn.

In fact, this is the forecast picture.

trên thực tế, đây là bức tranh dự đoán

There are various things in here:

có rất nhiều thứ ở đây

I could say we might raise more revenue,

tôi có thể nói rằng chúng ta có thế tăng thu nhập quốc gia,

or medical innovation will make the spending even higher.

hoặc sự đổi mới y tế sẽ làm tiêu dùng tăng cao hơn

It is an increasingly difficult picture,

đó làm một bức tranh ngày cáng khó khăn

even assuming the economy does quite well --

ngay cả khi tạm cho rằng nền kinh tế hiện nay đang làm ăn khá tốt

probably better than it will do.

có lẽ tốt hơn cả sau này

This is what you see

đây là cái mà bạn thấy

at this overall level.

trên hầu hết các mức độ

Now how did we get here?

Bây giờ, làm sao mà chúng ta đã đến đó ?

How could you have a problem like this?

làm sao bạn có vấn đề như thế này?

After all, at least on paper,

Tất cả về sau, ít nhất là trên giấy tờ,

there's this notion that these state budgets are balanced.

Sẽ có quan điểm là tất cả ngân qũy của bang đều cân bằng.

Only one state says

chỉ một bang nói rằng

they don't have to balance the budget.

họ không phải cân bằng ngân sách

But what this means actually

nhưng điều này có nghĩa thực sự

is that there's a pretense.

là có một giả thiết

There's no real, true balancing going on,

Không hề có một sự cân bằng thực sự đang diễn ra.

and in a sense, the games they play to hide that

theo một nghĩa nào đó, trò chơi mà họ che dấu điều này

actually obscure the topic so much

làm mờ mịt đi chủ đề này rất nhiều

that people don't see things

rằng mọi người không nhìn thấy những thứ này

that are actually pretty straight-forward challenges.

chính những thách thức khá là rõ ràng.

When Jerry Brown was elected,

khi Jerry Brown trúng cử

this was the challenge that was put to him.

đây là thách thức được rao cho ông

That is, through various gimmicks and things,

đó là, thông qua các mánh lới quảng cáo và vài điều khác

a so-called balanced budget

được gọi là cân bằng ngân sách

had led him to have 25 billion missing

ông ta đã làm thâm hụt 25 tỉ đô

out of the 76 billion in proposed spending.

trong 76 tỉ đô theo định mức chi tiêu.

Now he's put together some thoughts:

bây giờ ông ta đưa ra một số suy nghĩ

About half of that he'll cut,

về khoảng một nửa mà ông ta sẽ cắt

another half,

một nửa khác

perhaps in a very complex set of steps,

có lẽ trong một tập hợp các bước rất phức tạp

taxes will be approved.

thuế sẽ được thông qua

But even so,

nhưng ngay cả như vậy

as you go out into those future years,

khi bạn đi đến tương lai gần

various pension costs, health costs go up enough,

nhiều loại chi phí trợ cấp, chi phí sức khỏe tăng lên

and the revenue does not go up enough.

thì thu nhập quốc gia không tăng lên kịp.

So you get a big squeeze.

bạn rơi vào cảnh túng quẫn

What were those things that allowed us to hide this?

vậy cái gì cho phép chúng ta giấu đi điều này?

Well, some really nice little tricks.

thât sự là có mấy mẹo nhỏ hay hay

And these were somewhat noticed.

và mấy điêu này bằng cách nào đó được để ý tới.

The paper said, "It's not really balanced.

báo cáo nói " nó không thật sự cân bằng "

It's got holes.

"nó có hố"

It perpetuates deficit spending.

nó kéo dài thâm hụt chi tiêu

It's riddled with gimmicks."

nó phá hỏng các mánh quảng cáo

And really when you get down to it,

Và thực sự khi bạn thực sự tập trung

the guys at Enron never would have done this.

những người tại Enron ko bao giờ làm điều này (Enron : tập đoàn năng lượng hàng đầu Hoa Kỳ)

This is so blatant,

điều này quá hiển nhiên

so extreme.

đến mức cực cùng.

Is anyone paying attention

Có ai để ý đến

to some of the things these guys do?

đến một vài thứ mà mấy người này làm?

They borrow money.

họ mượn tiền

They're not supposed to, but they figure out a way.

Đáng nhẽ ra họ không được phép, nhưng họ có cách

They make you pay more in withholding

Họ làm cho bạn trả nhiều tiền hơn vào chiếm giữ tài sản

just to help their cash flow out.

chỉ để giúp dòng tiền mặt của họ chạy ra

They sell off the assets.

họ bán hết các tài sản

They defer the payments.

trì hoãn các khoản thanh toán

They sell off the revenues from tobacco.

bán sạch các khoản thu từ thuốc lá

And California's not unique.

và California không phải là duy nhất

In fact, there's about five states that are worse

thực tế là có 5 bang tệ hơn

and only really four states

và chỉ thật sự 4 bang

that don't face this big challenge.

không phải đối mặt với thách thức lớn

So it's systemic across the entire country.

vì nó có tính hệ thống trên toàn quốc

It really comes from the fact

thực sự xuất phát từ thực tế

that certain long-term obligations --

rằng nghĩa vụ lâu dài

health care, where innovation makes it more expensive,

chăm sóc sức khỏe cần nhiều tiền hơn để cách tân

early retirement and pension, where the age structure gets worse for you,

nghỉ hưu sớm và trợ cấp chỉ tăng thêm gánh nặng cho bạn

and just generosity --

và chỉ riêng sự hào phóng

that these mis-accounting things

mà những lỗi kế toán

allow to develop over time,

được phép phát triển qua thời gian

that you've got a problem.

bạn gặp rắc rối rồi

This is the retiree health care benefits.

đây là quyền lợi chăm sóc sức khỏe của những người về hưu

Three million set aside, 62 billion dollar liability --

để 3 triệu sang một bên, tính đến 62 triệu đô tiền nợ

much worse than the car companies.

tồi tệ hơn cả một công ty kinh doanh ô tô

And everybody looked at that

và mọi người đã thấy nó

and knew that that was headed toward a huge problem.

và biết rằng nó sẽ dẫn đến một vấn đề lớn

The forecast for the medical piece alone

chỉ dự đoán mỗi phần y tế

is to go from 26 percent of the budget

đã từ 26%

to 42 percent.

lên chiếm tới 42% ngân sách

Well what's going to give?

vậy cái gì sẽ là tiếp theo?

Well in order to accommodate that,

để tồn tại chung với điều đó

you would have to cut education spending in half.

bạn phải cắt chi tiêu cho giáo dục một nửa

It really is this young versus the old

đây thực sự là cuộc đối đầu giữa trẻ và già

to some degree.

ở một mức độ nào đó

If you don't change that revenue picture,

nếu bạn không thay đổi bức tranh thu nhập

if you don't solve what you're doing in health care,

nếu bạn không giải quyết cái mà bạn đang làm với việc chăm sóc sức khỏe

you're going to be deinvesting in the young.

bạn sẽ giảm đầu tư cho thế hệ trẻ

The great University of California university system,

hệ thống rất lớn các trường đại học ở California

the great things that have gone on,

những điều tuyệt vời đang diễn ra

won't happen.

sẽ không xảy ra nữa

So far it's meant layoffs,

xa hơn nó có nghĩa là từ bỏ

increased class sizes.

phát triển sĩ số của lớp học

Within the education community there's this discussion of,

trong hệ thống giáo dục có rất điều thứ để bàn

"Should it just be the young teachers who get laid off,

có nên để giáo viên trẻ ra đi ?

or the less good teachers who get laid off?"

hay để hạn chế số giáo viên giỏi bỏ ngành ?

And there's a discussion: if you're going to increase class sizes,

đây là điều cần tranh luận : nếu bạn tăng sĩ số lớp,

where do you do that? How much effect does that have?

bạn sẽ làm đó ở đâu ? hiệu quả ra sao ?

And unfortunately, as you get into that, people get confused and think,

thật không may, khi bạn tới đó, mọi người cảm thấy hoang mang và nghĩ,

well maybe you think that's okay.

"ồ có thể bạn nghĩ điều đó vẫn ổn"

In fact, no, education spending should not be cut.

thực tế chi tiêu cho giáo dục không nên bị cắt

There's ways, if it's temporary,

có nhiều cách, nếu đó là tạm thời

to minimize the impact,

tối thiếu hóa ảnh hưởng

but it's a problem.

nhưng nó là một vấn đề.

It's also really a problem for where we need to go.

đó cũng thật sự là vấn đề ở nơi chúng ta cần đến

Technology has a role to play.

công nghệ cũng đóng vai trò

Well we need money to experiment with that,

chúng ta cần tiền để thử nghiệm với nó

to get those tools in there.

để có những công cụ ở đó

There's the idea of paying teachers for effectiveness,

có ý tưởng cho rằng trả lương cho giáo viên để hiệu quả hơn

measuring them, giving them feedback,

đo lường điều đó, đưa cho họ phản hồi

taking videos in the classroom.

quay video của giờ giảng

That's something I think is very, very important.

đó là điều mà tôi nghĩ rất quan trọng

Well you have to allocate dollars

bạn phải chi đô la

for that system

cho chính hệ thống đó

and for that incentive pay.

và cho động cơ chi trả đó

In a situation where you have growth,

trong một tình huống ở nơi bạn nhận thấy phát triển

you put the new money into this.

bạn đầu tư vào đó

Or even if you're flat, you might shift money into it.

thân chí nếu bạn cháy túi bạn có thế xoay sở tiền đầu tư

But with the type of cuts we're talking about,

nhưng kiểu cắt giảm mà chúng ta đang bàn

it will be far, far harder

nó sẽ càng ngày càng khó

to get these incentives for excellence,

để có những động cơ cho sự xuất sắc

or to move over

và hướng đến

to use technology in the new way.

sử dụng công nghệ theo cách mới

So what's going on?

vậy cái gì đang xảy ra ?

Where's the brain trust

các chuyên gia ở đâu

that's in error here?

đó là lỗi ở đây

Well there really is no brain trust.

Sự thật là chả có chuyên gia nào cả

(Laughter)

(Cười)

It's sort of the voters. It's sort of us showing up.

nó là một kiếu bầu cử, một cách để chúng ta thể hiện

Just look at this spending.

chỉ nhìn vào sự chi tiêu này

California will spend over 100 billion,

California sẽ tiêu hơn 100 tỉ đô la

Microsoft, 38,

Microsoft 38 tỉ

Google, about 19.

Google khoảng 19 tỉ

The amount of IQ in good numeric analysis,

chỉ số IQ tốt trong phân tích số liệu

both inside Google and Microsoft

bên trong cả Google và Microsoft

and outside, with analysts and people of various opinions --

và bên ngoài, với các nhà phân tích và mọi người có hàng tá ý kiến

should they have spent on that?

có nên chi tiêu hay không?

No, they wasted their money on this. What about this thing? --

đừng. sẽ phí tiền thôi. còn về những điều này?

it really is quite phenomenal.

nó thật sự khá ấn tượng

Everybody has an opinion.

Mỗi người có một quan điểm riêng

There's great feedback.

đó là một phản hồi tuyệt vời

And the numbers are used to make decisions.

và những con số được sử dụng để ra quyết định

If you go over the education spending and the health care spending --

nếu bạn xem xét kỹ chi tiêu cho giáo dục và chăm sóc sức khỏe

particularly these long-term trends --

đặc biệt trong những xu hướng dài hạn

you don't have that type of involvement

bạn không liên quan

on a number that's more important

đến những con số quan trọng hơn

in terms of equity, in terms of learning.

về vốn và học tập

So what do we need to do?

vậy chúng ta cần làm gì ?

We need better tools.

chúng ta cần những công cụ tốt hơn

We can get some things out on the Internet.

chúng ta có thể lấy vài thứ ra khỏi internet

I'm going to use my website

tôi sẽ sử dụng website của tôi

to put up some things that will give the basic picture.

để đăng những thứ như một bức tranh cơ bản

We need lots more.

chúng ta cần nhiều hơn

There's a few good books,

có vài cuốn sách tốt

one about school spending and where the money comes from --

về chi tiêu trong trường học và việc tiền đến từ đâu

how that's changed over time, and the challenge.

điều đó thay đổi như thế nào qua thời gian và thách thức

We need better accounting.

chúng ta cần tính toán tốt hơn

We need to take the fact

chúng ta cần chấp nhận sư thật

that the current employees, the future liabilities they create,

rằng những công nhân hiện tại. trách nhiệm tương lại chúng ta tạo ra

that should come out of the current budget.

nó nên vượt ra ngoài vấn đề về ngân sách hiện tại

We need to understand why they've done the pension accounting

chúng ta cần hiểu tại sao họ thực hiện kế toán lương hưu

the way they have.

cái cách họ làm

It should be more like private accounting.

nó nên giống kế toàn cá nhân hơn

It's the gold standard.

đó là tiêu chuẩn vàng

And finally, we need to really reward politicians.

và cuối cùng chúng ta cần thưởng cho các nhà chính trị

Whenever they say there's these long-term problems,

bất cứ khi nào họ nói có vấn đề dài bạn

we can't say, "Oh, you're the messenger with bad news?

chúng ta không thể nói " ồ vậy anh là người mang tin xấu à? "

We just shot you."

chúng tôi vừa bắn bạn

In fact, there are some like these:

thực thế có nhiều thứ giống như này :

Erskine Bowles, Alan Simpson and others,

Erskine Bowles, Alan Simpson và những thứ khác

who have gone through and given proposals

họ đã bàn qua và đưa ra lời để nghị

for this overall federal health-spending state-level problem.

cho tổng thế chi tiêu cho chăm sóc sức khỏe ở các bang

But in fact, their work was sort of pushed off.

nhưng thực thế côn việc của họ là đẩy ra

In fact, the week afterwards,

Trên thực tế, các tuần sau đó,

some tax cuts were done

việc cắt thuế đã được thực hiện

that made the situation even worse

làm tình cảnh trở lên tồi tệ hơn

than their assumptions.

với cái họ đã tính toán

So we need these pieces.

chúng ta cần những mảnh này

Now I think this is a solvable problem.

bây giờ tôi nghĩ đây là một vấn đề có thể được giải quyết

It's a great country with lots of people.

Hoa Kỳ là một quốc gia lớn với nhiều người

But we have to draw those people in,

chúng ta phải cuốn mọi người vào

because this is about education.

bởi vì đây là về giáo dục

And just look at what happened with the tuitions

và chỉ nhìn vào điều đang xảy ra với học phí

with the University of California

với trường đại học California

and project that out for another three, four, five years --

và dự án đề ra cho 3,4,5 năm

it's unaffordable.

Không hề dễ chi trả được.

And that's the kind of thing --

và những thứ kiểu này

the investment in the young --

đầu tư vào giới trẻ

that makes us great, allows us to contribute.

sẽ làm cho chúng ta tốt hơn cho phép chúng ta đóng góp

It allows us to do the art,

nó cho phép chúng ta làm nghệ thuật

the biotechnology, the software

công nghệ sinh học , phần mềm

and all those magic things.

và tất cả những thứ màu nhiệm khác

And so the bottom line is

và dòng cuối cùng là

we need to care about state budgets

chúng ta cần quan tâm đến ngân sách quốc gia

because they're critical for our kids and our future.

bởi vì nó quan trọng cho tương lai của con em chúng ta và chính chúng ta

Thank you.

cám ơn

(Applause)

vỗ tay