The brain in love | Helen Fisher

Helen Fisher'ın âşık beyin çalışmaları

Çeviri: Ali Can ARIK Gözden geçirme: Ramazan Gurer

I and my colleagues Art Aron and Lucy Brown and others,

Art Aron, Lucy Brown ve diğer iş arkadaşlarımla birlikte

have put 37 people who are madly in love into a functional MRI brain scanner.

37 sırılsıklam âşık insanın beyinlerinin

fonksiyonel MR görüntülerini çektik.

17 who were happily in love, 15 who had just been dumped,

Bunlardan 17'si mutlu birer âşıktı, 15'i ise henüz terk edilmişti,

ve yeni başladığımız üçüncü deneyimizde ise

and we're just starting our third experiment:

studying people who report that they're still in love

10 ila 25 yıllık evlilikten sonra

hâlâ âşık olduğunu söyleyen insanları inceledik.

after 10 to 25 years of marriage.

So, this is the short story of that research.

Bu da araştırmamızın kısa bir özeti.

Tikal'da, Guatemala ormanlarında bir tapınak vardır,

In the jungles of Guatemala, in Tikal, stands a temple.

It was built by the grandest Sun King, of the grandest city-state,

En büyük Amerika medeniyeti Mayaların,

en büyük şehir devletinin,

of the grandest civilization of the Americas, the Mayas.

en büyük Güneş Kralı tarafından inşa edilmiştir.

Adı Jasaw Chan K'awiil idi.

His name was Jasaw Chan K'awiil.

He stood over six feet tall.

1.83 metre boyundaydı.

80'li yaşlarına kadar yaşadı,

He lived into his 80s,

ve MS 720 yılında bu anıta gömüldü.

and he was buried beneath this monument in 720 AD.

And Mayan inscriptions proclaim that he was deeply in love with his wife.

Ve Maya yazıtlarına göre

eşine derin bir aşk duyuyormuş.

Bu yüzden, eşinin şerefine kendininkinin karşısına bir tapınak inşa etti.

So, he built a temple in her honor, facing his.

And every spring and autumn, exactly at the equinox,

Her ilkbahar ve sonbaharda, tam ekinoks zamanında,

Güneş kralın tapınağının arkasından doğar,

the sun rises behind his temple,

and perfectly bathes her temple with his shadow.

ve gölgesi mükemmel bir şekilde eşinin tapınağını kaplar.

And as the sun sets behind her temple in the afternoon,

Ve güneş eşinin tapınağının arkasından batarken,

it perfectly bathes his temple with her shadow.

gölgesi kralın tapınağını mükemmel bir şekilde kaplar.

1300 yıldan sonra bile, bu iki sevgili

After 1,300 years, these two lovers still touch and kiss from their tomb.

hâlâ mezarlarından dokunmakta ve öpüşmektedirler.

Bütün dünyada insanlar âşık olur.

Around the world, people love.

Aşk için şarkı söylerler, dans ederler,

They sing for love, they dance for love,

they compose poems and stories about love.

aşk için şiirler ve hikayeler yazarlar.

They tell myths and legends about love.

Aşk hakkında efsaneler anlatırlar.

Aşk için yas tutarlar, aşk için yaşarlar,

They pine for love, they live for love, they kill for love, and they die for love.

aşk için öldürürler, ve aşk için ölürler.

Walt Whitman'ın bir seferinde dediği gibi,

As Walt Whitman once said, "O I would stake all for you."

"Ah, senin için her şeyden vazgeçebilirim."

İnsan bilimciler 170 toplumda romantik aşkın kanıtlarını buldular.

Anthropologists have found evidence of romantic love in 170 societies.

They've never found a society that did not have it.

Romantik aşkın olmadığı bir toplum bulamadılar.

Fakat aşk her zaman mutluluk verici olmaz.

But love isn't always a happy experience.

Kolej öğrencileri üzerine bir araştırmada,

In one study of college students, they asked a lot of questions about love,

aşk üzerine bir çok soru sordular,

bunların en dikkat çekici iki tanesi şunlardı:

but the two that stood out to me the most were:

"Gerçekten sevdiğiniz biri tarafından reddedildiniz mi?"

"Have you ever been rejected by somebody who you really loved?"

And the second question was:

Diğeri ise:

"Sizi gerçekten seven birini terk ettiniz mi?"

"Have you ever dumped somebody who really loved you?"

And almost 95 percent of both men and women said yes to both.

Ve yaklaşık hem erkeklerden hem bayanlardan yüzde 95'i iki soruya da evet dedi.

Nerdeyse kimse aşktan canlı kurtulamaz.

Almost nobody gets out of love alive.

So, before I start telling you about the brain,

İnsan beyninden bahsetmeden önce,

size

I want to read for you

what I think is the most powerful love poem on Earth.

kanaatimce dünyanın en güçlü aşk şiirini okumak isterim.

There's other love poems that are, of course, just as good,

Elbette bu kadar güzel başka aşk şiirleri de vardır,

ama bence hiçbiri bundan üstün değildir.

but I don't think this one can be surpassed.

Bunu, 1896'da misyonerlik gezisine çıkmış olan

It was told by an anonymous Kwakiutl Indian of southern Alaska

to a missionary in 1896.

Güney Alaskalı isimsiz bir Kwakutl yerlisinden öğrendim.

And here it is.

Bunu ilk defa okuma şansına sahip oluyorum.

I've never had the opportunity to say it before.

"Fire runs through my body with the pain of loving you.

"Aşkının ıztırabıyla ateş vücudumda akıyor,

ıztırap aşkının ateşiyle vücudumda akıyor.

Pain runs through my body with the fires of my love for you.

Pain like a boil about to burst with my love for you,

Aşkınla kızışarak kaynayan ıztırabımı,

aşkının ateşi tüketiyor,

consumed by fire with my love for you.

I remember what you said to me.

Bana dediklerini hatırlıyorum.

Bana olan aşkını düşünüyorum,

I am thinking of your love for me.

Bana olan aşkınla paralanıyorum.

I am torn by your love for me.

Daha da çok ıztırap,

Pain and more pain --

where are you going with my love?

benim aşkımla nereye gidiyorsun?

Buradan gidecekmişsin.

I am told you will go from here.

I am told you will leave me here.

Beni burada bırakacakmışsın.

Kederden hissizim.

My body is numb with grief.

Dediklerimi hatırla, sevgilim.

Remember what I said, my love.

Elveda, sevgilim, elveda."

Goodbye, my love, goodbye."

Emily Dickinson once wrote, "Parting is all we need to know of hell."

Emily Dickinson şöyle yazmıştır,

"Cehennem azabından tek bildiğimiz şey ayrılıktır."

Bütün milyonlarca yıllık insan evrimi boyunca

How many people have suffered

kaç insan acı çekmiştir?

in all the millions of years of human evolution?

How many people around the world

Bu dakikada dünya üzerinde kaç insan

coşku ve mutluluk ile dans etmektedir?

are dancing with elation at this very minute?

Romantic love is one of the most powerful sensations on Earth.

Romantik aşk dünyadaki en güçlü hislerden biridir.

Birkaç yıl önce, beyni incelemeye karar verdim,

So, several years ago, I decided to look into the brain

bu çılgınlığı araştırmayı...

and study this madness.

Our first study of people who were happily in love

İlk çalışmamız mutlu ve âşık insanlar üzerineydi ve

has been widely publicized,

basında geniş yer buldu,

so I'm only going to say very little about it.

bu yüzden bundan çok az bahsedeceğim.

We found activity in a tiny, little factory near the base of the brain

Beynin merkezine yakın ventral tegmentum adı verilen küçük bir bölgede

called the ventral tegmental area.

etkinlik tespit ettik.

We found activity in some cells called the A10 cells,

ApEn hücreleri adı verilen bazı hücrelerde etkinlik tespit ettik.

cells that actually make dopamine, a natural stimulant,

Bu hücreler dopamin üretip beynin birçok bölgesine iletir.

and spray it to many brain regions.

Dopamin doğal bir uyarıcıdır.

Aslında ventral tegmentum bölgesi beynin mükâfat sistemidir.

Indeed, this part, the VTA, is part of the brain's reward system.

Kavramsal düşünme sürecinin çok altındadır.

It's way below your cognitive thinking process.

It's below your emotions.

Duygularınızın altındadır.

It's part of what we call the reptilian core of the brain,

Beynin sürüngensi adını verdiğimiz bölümünün bir parçasıdır,

associated with wanting, with motivation, with focus and with craving.

ve bu bölgenin istekle, motivasyonla,

konsantrasyonla ve arzuyla ilgisi vardır.

In fact, the same brain region where we found activity

Aslında, beynin bu bölgesi

kokain alımında da etkinleşmektedir.

becomes active also when you feel the rush of cocaine.

But romantic love is much more than a cocaine high --

Ancak romantik aşk kokain sarhoşluğundan çok daha fazlasıdır --

at least you come down from cocaine.

en azından kokainden sonra ayılırsınız.

Romantic love is an obsession, it possesses you.

Romantik aşk bir saplantıdır. Sizi ele geçirir.

You lose your sense of self.

Kişilik bilincini kaybedersiniz.

Başka bir insanı düşünmeden duramazsınız.

You can't stop thinking about another human being.

Somebody is camping in your head.

Biri kafanıza yerleşmiştir.

Bir sekizinci yüzyıl Japon şairi der ki,

As an eighth-century Japanese poet said, "My longing had no time when it ceases."

"Hasretimin sonu geldiğinde vakti yoktur."

Aşk vahşidir.

Wild is love.

Ve reddedildiğinde bu saplantı daha da kötüye gidebilir.

And the obsession can get worse when you've been rejected.

Bu sıralar, projemizin nörobilimcimisi Lucy Brown ve ben

So, right now, Lucy Brown and I, the neuroscientists on our project,

henüz terk edilen insanlardan elde edilen

are looking at the data of the people

verilere bakıyoruz.

who were put into the machine after they had just been dumped.

It was very difficult actually, putting these people in the machine,

Esasında bu insanları

makineye sokmak hayli zordu,

because they were in such bad shape.

çünkü berbat bir durumdaydılar.

(Gülüşmeler)

(Laughter)

So anyway, we found activity in three brain regions.

Her neyse, üç beyin bölgesinde etkinlik tespit ettik.

We found activity in the brain region,

Şiddetli romantik aşk ile ilgili olan

in exactly the same brain region associated with intense romantic love.

beyin bölgelerinde

etkinlik tespit ettik.

Ne kadar kötü bir durum.

What a bad deal.

You know, when you've been dumped,

Terk edilince yapmayı en çok isteyeceğiniz şey

the one thing you love to do is just forget about this human being,

yalnızca o insanı unutmak

ve hayatınıza devam etmektir,

and then go on with your life -- but no, you just love them harder.

ama hayır, onları daha çok seversiniz.

Romalı şair Terrence'in dediği gibi,

As the poet Terence, the Roman poet once said,

he said, "The less my hope, the hotter my love."

"Ne kadar umutsuzsam aşkım o kadar ateşli olur."

Doğrusu artık sebebini biliyoruz.

And indeed, we now know why.

Two thousand years later, we can explain this in the brain.

2000 yıl sonra bunu açıklayabiliyoruz.

Beyindeki istek, motivasyon,

That brain system -- the reward system

for wanting, for motivation, for craving, for focus --

arzu, konsantrasyon için olan mükâfat sistemi

becomes more active when you can't get what you want.

istediğimizi elde edemeyince daha da aktifleşir.

In this case, life's greatest prize: an appropriate mating partner.

Bu durumda, yaşamın en büyük ödülü:

uygun bir çiftleşme partneri.

We found activity in other brain regions also --

Başka beyin bölgelerinde de etkinlik tespit ettik,

Kazanç ve kayıpları hesaplayan bölgede.

in a brain region associated with calculating gains and losses.

Orada yatarken, resme bakarken,

You're lying there, you're looking at the picture,

yani makinenin içindeyken,

and you're in this machine,

neyin ters gittiğini hesaplıyorsunuz.

and you're calculating what went wrong.

What have I lost?

Nasıl ve neyi kaybettiğinizi.

As a matter of fact, Lucy and I have a little joke about this.

Aslında Lucy ile aramızda bu konuda ufak bir fıkra var.

David Mamet'in bir oyunundan geliyor,

It comes from a David Mamet play,

and there's two con artists in the play,

oyunda iki dolandırıcı vardır,

ve kadın erkeği dolandırıyordur,

and the woman is conning the man,

and the man looks at the woman and says,

erkek kadına bakıp der ki,

"Ah, sen kötü bir midillisin. Senin üzerine bahis oynamayacağım."

"Oh, you're a bad pony, I'm not going to bet on you."

And indeed, it's this part of the brain,

Esasında, bu beyin bölgesi,

kazanç ve kayıplarınızı hesaplarken etkinleşen

the core of the nucleus accumbens,

that is becoming active as you're measuring your gains and losses.

nucleus accumbens'in merkezidir.

Bu beyin bölgesi aynı zamanda

It's also the brain region that becomes active

büyük kazanç ve kayıplar için

when you're willing to take enormous risks for huge gains and huge losses.

inanılmaz riskler almak istediğimiz zaman etkinleşir.

Last but not least, we found activity in a brain region

Son olarak, bir bireye bağlanmayla ilgili

başka bir beyin bölgesinde etkinlik tespit ettik.

associated with deep attachment to another individual.

No wonder people suffer around the world, and we have so many crimes of passion.

Bütün dünyada insanların acı çekmesine ve

bu kadar çok tutku cinayetine şaşmamak gerek.

When you've been rejected in love,

Âşıkken reddedildiğinizde,

sadece romantik aşk duygularına garkolmazsınız,

not only are you engulfed with feelings of romantic love,

o bireye derin bir bağlılık hissedersiniz.

but you're feeling deep attachment to this individual.

Moreover, this brain circuit for reward is working,

Dahası, mükâfat sistemi çalışır,

ve son derece enerjik, konsantre,

and you're feeling intense energy, intense focus, intense motivation

motive ve herşeyi riske etmeye hazır hissedersiniz,

and the willingness to risk it all, to win life's greatest prize.

yaşamın en büyük ödülünü kazanmak için.

So, what have I learned from this experiment

O hâlde, bu deneyden dünyaya söylemek isteyeceğim

that I would like to tell the world?

neler öğrendim?

Foremost, I have come to think

Öncelikle, aşk bir güdüdür,

that romantic love is a drive, a basic mating drive.

temel çiftleşme güdüsü.

Seks güdüsü değil. Seks güdüsü sizi dışarı

Not the sex drive --

the sex drive gets you looking for a whole range of partners.

partner aramaya çıkartır.

Romantik aşk çiftleşme enerjinizi yoğunlaştırmanızı sağlar,

Romantic love enables you to focus your mating energy

on just one at a time, conserve your mating energy,

çiftleşme enerjinizi korur,

and start the mating process with this single individual.

ve tek bir birey ile çiftleşme sürecinizi başlatır.

Şimdiye kadar okuduğum aşk hakkındaki bütün şiirler içinde

I think of all the poetry that I've read about romantic love,

en iyi özetleyeni bence Plato tarafından

what sums it up best is something that is said by Plato

over 2,000 years ago.

2000 yıldan önce söylenmiş olanıdır.

Der ki, "Aşkın tanrısı ihtiyaç halinde yaşar.

He said, "The god of love lives in a state of need.

Bir ihtiyaçtır. Bir itici güçtür.

It is a need, it is an urge, it is a homeostatic imbalance.

Bir homeostaz dengesizliktir.

Like hunger and thirst, it's almost impossible to stamp out."

Açlık ve susuzluk gibi, yok edilemezdir."

Romantik aşkın bağımlılık yaptığı çıkardığım başka bir sonuç.

I've also come to believe that romantic love is an addiction:

a perfectly wonderful addiction when it's going well,

İşler yolundayken harika bir bağımlılık,

işler kötüyken ise korkunç bir bağımlılık.

and a perfectly horrible addiction when it's going poorly.

And indeed, it has all of the characteristics of addiction.

Ve elbette bir bağımlılığın bütün özelliklerine sahiptir.

You focus on the person, you obsessively think about them,

O kişiye odaklanırsınız, saplantılı bir şekilde onu düşünürsünüz,

you crave them, you distort reality,

onu arzularsınız, gerçekliği çarpıtırsınız,

your willingness to take enormous risks to win this person.

o kişiyi kazanmak için muazzam riskler alırsınız.

And it's got the three main characteristics of addiction:

Ve bir bağımlılığın üç ana özelliğine sahiptir.

Tahammül, geri çekilme,

tolerance, you need to see them more, and more, and more;

withdrawals;

ve son olarak, nüksetme.

and last: relapse.

Bir bayan arkadaşım var ve berbat bir aşkı ancak atlatabiliyor,

I've got a girlfriend who's just getting over a terrible love affair.

It's been about eight months, she's beginning to feel better.

sekiz ay kadar oldu ve artık daha iyi hissediyor.

Ve geçenlerde arabasını sürerken,

And she was driving along in her car the other day,

ansızın radyoda çalan bir şarkı

and suddenly she heard a song on the car radio

ona "onu" hatırlatmış.

that reminded her of this man.

Not only did the instant craving come back,

Bir anda hasretin geri dönmesi bir yana,

but she had to pull over from the side of the road and cry.

arabayı kenara çekmiş

ve ağlamış.

So, one thing I would like the medical community,

Tıp camiasından istediğim,

hukuk camiasından, ve hatta akademik camiadan istediğim,

and the legal community, and even the college community,

to see if they can understand, that indeed, romantic love

romantik aşkın dünyanın en bağımlılık yapan maddelerinden biri

olduğunu anlamaya çalışmalarıdır.

is one of the most addictive substances on Earth.

I would also like to tell the world that animals love.

Dünyaya hayvanların da âşık olduğunu söylemek isterim.

There's not an animal on this planet

Dünyada ne gelirse bağlanan

bir hayvan yoktur.

that will copulate with anything that comes along.

Çok yaşlı, çok genç, çok pasaklı, çok aptal birini istemezler.

Too old, too young, too scruffy, too stupid, and they won't do it.

Unless you're stuck in a laboratory cage --

Tabi eğer bir laboratuvar kafesine tıkılmamışlarsa.

and you know, if you spend your entire life in a little box,

Yani, eğer bütün hayatınızı ufak biri kutuda geçirirseniz,

kiminle seks yapacağınız konusunda o kadar da seçici olmazsınız.

you're not going to be as picky about who you have sex with,

but I've looked in a hundred species,

Ama yüz hayvan türüne baktım,

vahşi hayatta hayvanların gözdeleri olur.

and everywhere in the wild, animals have favorites.

As a matter of fact, ethologists know this.

Aslında etolojistler bunu bilir.

There are over eight words for what they call "animal favoritism:"

Hayvanların gözdelerinin olmasının en az sekiz adı vardır.

selective proceptivity, mate choice, female choice, sexual choice.

Proseptif seçilim, erkek seçimi, dişi seçimi, cinsel seçim.

And indeed, there are now three academic articles

Bu çekim üzerine olan üç akademik makale var.

in which they've looked at this attraction,

Makalelerde incelenen bu çekim,

which may only last for a second,

belki sadece bir saniye sürer,

but it's a definite attraction,

ama apaçık bir çekimdir.

Buna ya beynin mükâfatlandırma bölgesi,

and either this same brain region, this reward system,

or the chemicals of that reward system are involved.

ya da bu bölgenin kimyasal maddeleri yol açar.

In fact, I think animal attraction can be instant --

Aslında hayvanlar arası çekim bir anda olabilir.

you can see an elephant instantly go for another elephant.

Bir filin başka bir filden bir anda etkilendiğini görebilirsiniz.

And I think that this is really the origin

Fikrimce bu,

of what you and I call "love at first sight."

"ilk görüşte aşk"ın kökenidir.

İnsanlar bana, aşk hakkında bildiklerimin

People have often asked me

whether what I know about love has spoiled it for me.

aşkın heyecanını kaçırıp kaçırmadığını soruyor.

And I just simply say, "Hardly."

Ben de diyorum ki, hiç de değil.

You can know every single ingredient in a piece of chocolate cake,

Bir pastanın içindeki her bileşeni biliyor olabilirsiniz,

ama sonra oturup yediğinizde,

and then when you sit down and eat that cake,

you can still feel that joy.

hâlâ haz alırsınız.

And certainly, I make all the same mistakes that everybody else does too,

Elbette ben de herkesin yaptığı hataları yapıyorum.

Elbette ben de herkesin yaptığı hataları yapıyorum.

but it's really deepened my understanding

Ama bu, bütün insanlara olan anlayışımı,

and compassion, really, for all human life.

ve merhametimi derinleştirdi diyebilirim.

As a matter of fact, in New York, I often catch myself

Nitekim, bazen kendimi New York'ta

looking in baby carriages and feeling a little sorry for the tot.

bebek arabalarına bakıp çocuğa üzülürken yakalıyorum,

And in fact, sometimes I feel a little sorry

ve bazen tabağımdaki tavuğa da

for the chicken on my dinner plate,

üzüntü duyuyorum,

beyin sisteminin ne kadar güçlü olduğunu düşündüğümde.

when I think of how intense this brain system is.

Our newest experiment has been hatched

En yeni deneyimiz iş arkadaşım Art Aron tarafından

by my colleague, Art Aron --

başlatıldı.

putting people who are reporting that they are still in love,

Hâlâ aşık olduklarını söyleyen ve

uzun süreli ilişki içindeki insanları fonsiyonel MR makinesinde görüntülüyoruz.

in a long-term relationship, into the functional MRI.

We've put five people in so far,

Şimdiye kadar beş insanı görüntüledik,

and indeed, we found exactly the same thing.

ve aynı şeyi bulduk. Yalan söylemiyorlar.

They're not lying.

The brain areas associated with intense romantic love

Yoğun romantik aşk ile

ilgili olan beyin bölgeleri,

still become active, 25 years later.

25 yıl sonra bile hâlâ aktifleşiyor.

There are still many questions to be answered

Hala romantik aşk hakkında cevaplanacak

and asked about romantic love.

ve sorulacak pek çok soru var.

The question that I'm working on right this minute --

Şimdi üzerinde çalıştığım soru ise,

bunu söyleyip bitireceğim,

and I'm only going to say it for a second, and then end --

neden bir başkasına değil de o insana âşık olursunuz?

is, why do you fall in love with one person, rather than another?

I never would have even thought to think of this,

Hiç böyle bir şeyin aklıma geleceğini düşünmemiştim,

but Match.com, the Internet dating site,

ama internet arkadaşlık sitesi Match.com,

came to me three years ago and asked me that question.

üç yıl önce gelip bana bu soruyu sordu.

Bilmiyorum dedim.

And I said, I don't know.

I know what happens in the brain, when you do become in love,

Âşık olunca beyinde neler olduğunu biliyorum,

but I don't know why you fall in love with one person rather than another.

ama neden başkası değil de ona âşık oluruz

bilmiyorum.

Böylece son üç yılımı bunun üzerinde geçirdim.

And so, I've spent the last three years on this.

And there are many reasons that you fall in love with one person

Bir insana âşık olmamızın birçok sebebi vardır.

Psikologlar size anlatabilir.

rather than another, that psychologists can tell you.

Âşık olma eğilimimiz olan insanlar genelde

And we tend to fall in love with somebody from the same socioeconomic background,

aynı sosyoekonomik geçmişten gelirler,

genel olarak aynı akıllılık seviyesindedirler,

the same general level of intelligence, of good looks, the same religious values.

genel olarak aynı alımlılıktadırlar,

ve aynı dinî görüşte olurlar.

Your childhood certainly plays a role, but nobody knows how.

Çocukluğunuzun elbette bir rolü vardır ama kimse nasıl olduğunu bilmiyor.

And that's about it, that's all they know.

Bu kadar, bütün bildikleri bu.

No, they've never found

Asla bir ilişki için birbirine uyan

the way two personalities fit together to make a good relationship.

iki karakter bulamadılar.

So, it began to occur to me

Benim de aklıma geldi ki,

that maybe your biology pulls you towards some people rather than another.

belki sizin biyolojiniz sizi

birine doğru çekiyordur.

And I have concocted a questionnaire to see to what degree

Ne derece dopamin, seratonin, östrojen ve testosteron salgıladığımızı

you express dopamine, serotonin, estrogen and testosterone.

ölçmek için bir anket hazırladım.

I think we've evolved four very broad personality types

Beyindeki dört kimyasala göre

associated with the ratios of these four chemicals in the brain.

genel olarak dört tane kişilik tipi belirledik.

And on this dating site that I have created, called Chemistry.com,

Benim yarattığım arkadaşlık websitesi

Chemistry.com'da, size ilk olarak birkaç soru soruluyor.

I ask you first a series of questions

to see to what degree you express these chemicals,

Böylece bu kimyasalları ne kadar salgıladığınız ölçülüyor.

and I'm watching who chooses who to love.

Ben de kimin kimi sevmeyi seçtiğine bakıyorum.

And 3.7 million people have taken the questionnaire in America.

Bu ankete Amerika'da 3,7 milyon,

ve diğer 33 ülkede ise yaklaşık 600.000 insan katıldı.

About 600,000 people have taken it in 33 other countries.

I'm putting the data together now,

Şimdi verileri bir araya getiriyorum.

and at some point -- there will always be magic to love,

Âşık olmak her zaman sihirli olacak.

Ancak bir noktada şu bilinmeyeni çözmeye çok yaklaşacağız:

but I think I will come closer to understanding

Neden herkesin sizinle aynı sosyal çevreden,

why it is you can walk into a room and everybody is from your background,

aynı zekâ seviyesinden,

your same general level of intelligence, good looks,

aynı alımlılıktan olduğu bir odada

herkese karşı

aynı derecede bir çekim hissetmeyiz?

and you don't feel pulled towards all of them.

I think there's biology to that.

Bence bu biyoloji ile açıklanabilir.

I think we're going to end up, in the next few years,

Beş yıl sonra bizi herhangi birinden ziyade

to understand all kinds of brain mechanisms

belli bir kişiye çeken

that pull us to one person rather than another.

bütün beyin mekanizmalarını çözmüş olacağız.

So, I will close with this.

Böylece konuşmamı kapatıyorum. Onlar benim büyüklerim.

These are my older people.

Faulkner said, "The past is not dead, it's not even past."

Faulkner der ki, "Geçmiş ölmüş değildir,

hatta geçmiş bile değildir."

Elbette geçen yılından kalan

Indeed, we carry a lot of luggage from our yesteryear in the human brain.

bir sürü yük taşıyoruz beynimizde.

And so, there's one thing that makes me pursue my understanding of human nature,

Beni, insan beynini

anlamaya sevk eden bir şey var.

and this reminds me of it.

Bu bana onu hatırlatıyor.

These are two women.

İki bayan görüyoruz.

Women tend to get intimacy differently than men do.

Bayanlar erkeklerden farklı samimiyet kurarlar.

Women get intimacy from face-to-face talking.

Bayanlar yüz yüze konuşarak samimiyet kurarlar.

Birbirimize dönüveririz,

We swivel towards each other,

we do what we call the "anchoring gaze" and we talk.

birbirimize "çengel atarız" ve konuşuruz.

Bayanlar için samimiyet budur.

This is intimacy to women.

I think it comes from millions of years

Bence milyonlarca yıl boyunca

bebeği yüzümüze doğru tutmamızdan ileri geliyor,

of holding that baby in front of your face,

onu iknâ etmek, azarlamak, kelimelerle eğitmekten ileri geliyor.

cajoling it, reprimanding it, educating it with words.

Erkekler ise yan yana oturarak samimiyet kurmaya meyillidirler.

Men tend to get intimacy from side-by-side doing.

(Gülüşmeler)

As soon as one guy looks up, the other guy will look away.

Biri baktığında, diğeri bakışını kaçırır.

(Gülüşmeler)

(Laughter)

I think it comes from millions of years sitting behind the bush,

Bence bu da milyonlarca yıl boyunca

çalının arkasında durmaktan geliyor,

looking straight ahead, trying to hit that buffalo on the head with a rock.

dümdüz ileri bakarak,

bufaloyu başından kayayla vurmaya çalışarak.

(Gülüşmeler)

I think, for millions of years, men faced their enemies,

Kanaatimce milyonlarca yıl erkekler düşmanlarıyla karşı karşıya olmuşlar,

arkadaşlarıyla ise yan yana oturmuşturlar.

they sat side-by-side with friends.

So my final statement is: love is in us.

Son diyeceklerime gelince: Aşk içimizdedir.

Beynimizin derinliklerine yerleşmiştir.

It's deeply embedded in the brain.

Our challenge is to understand each other.

Mesele birbirimizi anlamaktır. Teşekkür ederim.

Thank you.

(Alkışlar)

(Applause)