The brain in love | Helen Fisher

Μετάφραση: Dimitra Papageorgiou Επιμέλεια: Giannis Kouskouras

I and my colleagues Art Aron and Lucy Brown and others,

Εγώ και οι συνεργάτες μου, ο Αρτ Άρον, η Λούσι Μπράουν και άλλοι,

have put 37 people who are madly in love into a functional MRI brain scanner.

βάλαμε 37 ανθρώπους που ήταν τρελά ερωτευμένοι

σε έναν Λειτουργικό Μαγνητικό Τομογράφο. (fMRI)

17 who were happily in love, 15 who had just been dumped,

17 από αυτούς ήταν αισίως ερωτευμένοι, 15 είχαν μόλις απορριφθεί,

και τώρα ξεκινάμε το τρίτο πείραμά μας:

and we're just starting our third experiment:

studying people who report that they're still in love

μελετούμε ανθρώπους που ισχυρίζονται ότι είναι ακόμα ερωτευμένοι

μετά από 10 με 20 χρόνια γάμου.

after 10 to 25 years of marriage.

So, this is the short story of that research.

Λοιπόν, αυτή είναι η μικρή ιστορία αυτής της έρευνας.

Στη ζούγκλα της Γουατεμάλας, στο Τικάλ, υπάρχει ένας ναός.

In the jungles of Guatemala, in Tikal, stands a temple.

It was built by the grandest Sun King, of the grandest city-state,

Χτίστηκε από τον σπουδαιότερο Ηλιακό βασιλιά,

της μεγαλύτερης πόλης κράτους,

of the grandest civilization of the Americas, the Mayas.

του μεγαλοπρεπέστερου πολιτισμού της Αμερικής, τους Μάγιας.

Το όνομά του ήταν Κάσαν Καν Τζάουι.

His name was Jasaw Chan K'awiil.

He stood over six feet tall.

Ήταν πάνω από 1.80 ύψος.

Έζησε μέχρι τα 80 του,

He lived into his 80s,

και θάφτηκε κάτω από αυτό το μνημείο το 720μ.Χ.

and he was buried beneath this monument in 720 AD.

And Mayan inscriptions proclaim that he was deeply in love with his wife.

Οι επιγραφές των Μάγιας δηλώνουν

πως ήταν βαθιά ερωτευμένος με τη γυναίκα του.

Έτσι, έφτιαξε ένα ναό προς τιμήν της, που έβλεπε προς τον δικό του.

So, he built a temple in her honor, facing his.

And every spring and autumn, exactly at the equinox,

Κάθε Άνοιξη και Φθινόπωρο, ακριβώς στην ισημερία,

ο ήλιος ανατέλλει πίσω από το ναό του

the sun rises behind his temple,

and perfectly bathes her temple with his shadow.

και λούζει ολοκληρωτικά το ναό της με τη σκιά του.

And as the sun sets behind her temple in the afternoon,

Και καθώς ο ήλιος δύει πίσω από το ναό της το απόγευμα,

it perfectly bathes his temple with her shadow.

λούζει ολοκληρωτικά το δικό του ναό με τη σκιά της.

Μετά από 1.300 χρόνια, αυτοί οι δύο εραστές

After 1,300 years, these two lovers still touch and kiss from their tomb.

αγγίζονται και φιλιούνται ακόμη, από τους τάφους τους.

Σε όλο τον κόσμο οι άνθρωποι ερωτεύονται.

Around the world, people love.

Τραγουδούν για τον έρωτα, χορεύουν για τον έρωτα,

They sing for love, they dance for love,

they compose poems and stories about love.

γράφουν ποιήματα και ιστορίες για τον έρωτα.

They tell myths and legends about love.

Λένε μύθους και θρύλους για τον έρωτα.

Μαραζώνουν από έρωτα και ζουν από έρωτα,

They pine for love, they live for love, they kill for love, and they die for love.

σκοτώνουν από έρωτα και πεθαίνουν από έρωτα.

Όπως είπε κάποτε ο Γουώλτ Γιούτματ,

As Walt Whitman once said, "O I would stake all for you."

είπε, "Ω, θα διακινδύνευα τα πάντα για σένα".

Οι ανθρωπολόγοι έχουν βρει αποδείξεις ρομαντικής αγάπης, σε 170 κοινωνίες.

Anthropologists have found evidence of romantic love in 170 societies.

They've never found a society that did not have it.

Δε βρήκαν ποτέ κοινωνία που να μην την είχε.

Αλλά ο έρωτας δεν είναι πάντα χαρούμενη εμπειρία.

But love isn't always a happy experience.

Σε μια μελέτη φοιτητών,

In one study of college students, they asked a lot of questions about love,

έκαναν πολλές ερωτήσεις για τον έρωτα,

αλλά οι δύο που ξεχώρισαν για μένα ήταν:

but the two that stood out to me the most were:

"Έχετε απορριφθεί ποτέ από κάποιον που αγαπήσατε αληθινά;"

"Have you ever been rejected by somebody who you really loved?"

And the second question was:

Και η δεύτερη ερώτηση ήταν:

"Έχετε απορρίψει ποτέ κάποιον που σας αγάπησε αληθινά;"

"Have you ever dumped somebody who really loved you?"

And almost 95 percent of both men and women said yes to both.

Πάνω από το 95% ανδρών και γυναικών, απάντησαν "ναι" και στα δύο.

Σχεδόν κανείς δε γλυτώνει αλώβητος από τον έρωτα.

Almost nobody gets out of love alive.

So, before I start telling you about the brain,

Έτσι, πριν αρχίσω να σας λέω για τον εγκέφαλο,

θέλω να σας διαβάσω

I want to read for you

what I think is the most powerful love poem on Earth.

αυτό που πιστεύω πως είναι το πιο δυνατό ερωτικό ποίημα στη Γη.

There's other love poems that are, of course, just as good,

Υπάρχουν κι άλλα ερωτικά ποιήματα που είναι φυσικά εξ' ίσου καλά,

αλλά δε νομίζω πως το συγκεκριμένο μπορεί να συγκριθεί.

but I don't think this one can be surpassed.

Ειπώθηκε από έναν ανώνυμο Ινδιάνο Κουακιούτλ, της Νοτίου Αλάσκας

It was told by an anonymous Kwakiutl Indian of southern Alaska

to a missionary in 1896.

σε έναν Ιεραπόστολο το 1896 και είναι το παρακάτω.

And here it is.

Δεν είχα ποτέ την ευκαιρία να το απαγγείλω στο παρελθόν.

I've never had the opportunity to say it before.

"Fire runs through my body with the pain of loving you.

"Φωτιά διαπερνά το κορμί μου, με τον πόνο της αγάπης μου για σένα,

πόνος διαπερνά το κορμί μου, με τη φωτιά της αγάπης μου για σένα.

Pain runs through my body with the fires of my love for you.

Pain like a boil about to burst with my love for you,

Πόνος σαν από έξαψη, έτοιμη να εκραγεί με την αγάπη μου για σένα,

αναλώνομαι από τη φωτιά, με την αγάπη μου για σένα.

consumed by fire with my love for you.

I remember what you said to me.

Θυμάμαι αυτά που μου είπες.

Σκέφτομαι την αγάπη σου για μένα.

I am thinking of your love for me.

Σπαράσσομαι απ' την αγάπη σου για μένα.

I am torn by your love for me.

Πόνος και περισσότερος πόνος,

Pain and more pain --

where are you going with my love?

που πηγαίνεις με την αγάπη μου;

Μου είπαν πως θα φύγεις από εδώ.

I am told you will go from here.

I am told you will leave me here.

Μου είπαν πως θα με αφήσεις εδώ.

Το κορμί μου μουδιάζει από θλίψη.

My body is numb with grief.

Θυμήσου όσα σου είπα, αγάπη μου.

Remember what I said, my love.

Αντίο αγάπη μου, αντίο".

Goodbye, my love, goodbye."

Emily Dickinson once wrote, "Parting is all we need to know of hell."

Η Έμιλυ Ντίκινσον έγραψε κάποτε:

"Ο χωρισμός είναι το μόνο που χρειάζεται να ξέρουμε από την κόλαση".

Πόσοι άνθρωποι έχουν υποφέρει

How many people have suffered

μέσα στα εκατομμύρια χρόνια της ανθρώπινης εξέλιξης;

in all the millions of years of human evolution?

How many people around the world

Πόσοι άνθρωποι στον κόσμο

χορεύουν από ευτυχία αυτό ακριβώς το λεπτό;

are dancing with elation at this very minute?

Romantic love is one of the most powerful sensations on Earth.

Η ρομαντική αγάπη είναι ένα από τα πιο ισχυρά αισθήματα στη Γη.

Έτσι, αρκετά χρόνια πριν, αποφάσισα να κοιτάξω μέσα στον εγκέφαλο

So, several years ago, I decided to look into the brain

και να μελετήσω αυτή την τρέλα.

and study this madness.

Our first study of people who were happily in love

Η πρώτη μας μελέτη ανθρώπων που ήταν αισίως ερωτευμένοι

has been widely publicized,

διαφημίστηκε ευρέως,

so I'm only going to say very little about it.

έτσι θα πω μόνο λίγα πράγματα γι' αυτή.

We found activity in a tiny, little factory near the base of the brain

Βρήκαμε δραστηριότητα σε ένα πολύ μικρό τμήμα, κοντά στη βάση του εγκεφάλου,

called the ventral tegmental area.

που ονομάζεται "κοιλιακή καλυπτρική περιοχή" (VTA).

We found activity in some cells called the A10 cells,

Βρήκαμε δραστηριότητα σε κάποια κύτταρα που ονομάζονται ApEn.

cells that actually make dopamine, a natural stimulant,

Τα κύτταρα αυτά παράγουν ντοπαμίνη, ένα φυσικό διεγερτικό,

and spray it to many brain regions.

και το ψεκάζουν σε πολλές εγκεφαλικές περιοχές.

Αυτό το κομμάτι, το VTA, είναι τμήμα του συστήματος επιβράβευσης του εγκεφάλου.

Indeed, this part, the VTA, is part of the brain's reward system.

Βρίσκεται σε χαμηλότερη θέση από τη διεργασία νοητικής σκέψης.

It's way below your cognitive thinking process.

It's below your emotions.

Είναι πιο κάτω από τα συναισθήματά σας.

It's part of what we call the reptilian core of the brain,

Είναι κομμάτι αυτού που ονομάζουμε ερπετικό πυρήνα του εγκεφάλου,

associated with wanting, with motivation, with focus and with craving.

και σχετίζεται με τις επιθυμίες, με τα κίνητρα,

με την εστίαση και τον πόθο.

In fact, the same brain region where we found activity

Στην πραγματικότητα το ίδιο εγκεφαλικό τμήμα, όπου βρήκαμε δραστηριότητα,

γίνεται ενεργό όταν αισθάνεται κανείς την επίδραση της κοκαΐνης.

becomes active also when you feel the rush of cocaine.

But romantic love is much more than a cocaine high --

Αλλά η ρομαντική αγάπη, είναι πολύ ισχυρότερη από την επίδραση της κοκαΐνης.

at least you come down from cocaine.

Τουλάχιστον από την κοκαΐνη συνέρχεσαι.

Romantic love is an obsession, it possesses you.

Η ρομαντική αγάπη είναι μια εμμονή. Σε καταλαμβάνει.

You lose your sense of self.

Χάνεις την αίσθηση του εαυτού.

Δε μπορείς να σταματήσεις να σκέφτεσαι για ένα άλλο ανθρώπινο πλάσμα.

You can't stop thinking about another human being.

Somebody is camping in your head.

Κάποιος κατασκηνώνει στο κεφάλι σου.

Όπως είπε ένας Ιάπωνας ποιητής του όγδοου αιώνα:

As an eighth-century Japanese poet said, "My longing had no time when it ceases."

"Η προσμονή μου δεν είχε χρόνο όταν με κατέλαβε"

Άγριος είναι ο έρωτας.

Wild is love.

Και η εμμονή μπορεί να γίνει χειρότερη όταν μας απορρίπτουν.

And the obsession can get worse when you've been rejected.

Έτσι, αυτή τη στιγμή, η Λούσι Μπράουν κι εγώ, οι νευροεπιστήμονες της εργασίας μας,

So, right now, Lucy Brown and I, the neuroscientists on our project,

μελετούν τα δεδομένα των ανθρώπων

are looking at the data of the people

που τοποθετήθηκαν στον μαγνητικό τομογράφο, αμέσως μετά από μια απόρριψη.

who were put into the machine after they had just been dumped.

It was very difficult actually, putting these people in the machine,

Ήταν πράγματι πάρα πολύ δύσκολο,

να βάζουμε αυτούς τους ανθρώπους στο μηχάνημα,

because they were in such bad shape.

επειδή ήταν σε τόσο κακή κατάσταση.

(Γέλια)

(Laughter)

So anyway, we found activity in three brain regions.

Εν πάση περιπτώσει, βρήκαμε δραστηριότητα σε τρεις εγκεφαλικές περιοχές.

We found activity in the brain region,

Βρήκαμε δραστηριότητα στην εγκεφαλική περιοχή,

in exactly the same brain region associated with intense romantic love.

στην ίδια ακριβώς εγκεφαλική περιοχή

που σχετίζεται με την έντονα ρομαντική αγάπη.

Πολύ κακή συμφωνία.

What a bad deal.

You know, when you've been dumped,

Ξέρετε, όταν σε έχουν παρατήσει,

the one thing you love to do is just forget about this human being,

το μόνο που θέλεις να κάνεις, είναι να ξεχάσεις αυτό το ανθρώπινο πλάσμα,

και να συνεχίσεις τη ζωή σου,

and then go on with your life -- but no, you just love them harder.

αλλά όχι, απλά το αγαπάς περισσότερο.

Όπως είπε κάποτε ο ποιητής Τέρενς, ο Ρωμαίος ποιητής,

As the poet Terence, the Roman poet once said,

he said, "The less my hope, the hotter my love."

είπε: "Όσο λιγότερη είναι η ελπίδα μου, τόσο πιο θερμή είναι η αγάπη μου".

Πράγματι, τώρα ξέρουμε το γιατί.

And indeed, we now know why.

Two thousand years later, we can explain this in the brain.

2.000 χρόνια αργότερα, μπορούμε να το εξηγήσουμε αυτό μέσα στον εγκέφαλο.

Το εγκεφαλικό σύστημα, το σύστημα επιβράβευσης

That brain system -- the reward system

for wanting, for motivation, for craving, for focus --

των επιθυμιών, των κινήτρων, του πόθου και της εστίασης,

becomes more active when you can't get what you want.

γίνεται πιο ενεργό όταν δεν μπορείς να πάρεις αυτό που θέλεις.

In this case, life's greatest prize: an appropriate mating partner.

Σε αυτήν την περίπτωση, το μεγαλύτερο έπαθλο της ζωής:

έναν κατάλληλο ερωτικό σύντροφο.

We found activity in other brain regions also --

Βρήκαμε επίσης δραστηριότητα και σε άλλα τμήματα του εγκεφάλου,

σε ένα τμήμα που σχετίζεται με τον υπολογισμό κέρδους και ζημίας.

in a brain region associated with calculating gains and losses.

Ξέρετε, βρίσκεσαι ξαπλωμένος εκεί, κοιτάζεις την εικόνα

You're lying there, you're looking at the picture,

και βρίσκεσαι μέσα σε αυτό το μηχάνημα

and you're in this machine,

και υπολογίζεις, ξέρετε, τι δεν πήγε καλά.

and you're calculating what went wrong.

What have I lost?

Πώς; Ξέρετε. Τι έχω χάσει;

As a matter of fact, Lucy and I have a little joke about this.

Η αλήθεια είναι ότι η Λούσι κι εγώ έχουμε ένα αστείο γι' αυτό.

Προέρχεται από ένα θεατρικό του Ντέϊβιντ Μάμετ,

It comes from a David Mamet play,

and there's two con artists in the play,

και είναι δυο απατεώνες στο έργο,

και η γυναίκα, εξαπατά τον άνδρα,

and the woman is conning the man,

and the man looks at the woman and says,

κι αυτός την κοιτάζει και λέει:

"Α, είσαι ένα κακό πόνυ. Δεν πρόκειται να στοιχηματίσω σε σένα".

"Oh, you're a bad pony, I'm not going to bet on you."

And indeed, it's this part of the brain,

Πράγματι είναι αυτό το κομμάτι του εγκεφάλου,

το κέντρο του επικλινή πυρήνα (nucleus accumbens) που ενεργοποιείται

the core of the nucleus accumbens,

that is becoming active as you're measuring your gains and losses.

και μετράς τα κέρδη και τις ζημίες.

Είναι το ίδιο κέντρο που ενεργοποιείται

It's also the brain region that becomes active

όταν είσαι διατεθειμένος να πάρεις μεγάλα ρίσκα

when you're willing to take enormous risks for huge gains and huge losses.

για μεγάλα κέρδη και μεγάλες ζημίες.

Last but not least, we found activity in a brain region

Τέλος, βρήκαμε δραστηριότητα σε μια εγκεφαλική περιοχή

που σχετίζεται με τους ισχυρούς δεσμούς προς άλλο άτομο.

associated with deep attachment to another individual.

No wonder people suffer around the world, and we have so many crimes of passion.

Δε θα πρέπει να μας κάνει εντύπωση που άνθρωποι υποφέρουν ανά τον κόσμο

και έχουμε τόσα πολλά εγκλήματα πάθους.

When you've been rejected in love,

Όταν έχεις απορριφθεί στον έρωτα,

όχι μόνο κατακλύζεσαι από συναισθήματα ρομαντικής αγάπης,

not only are you engulfed with feelings of romantic love,

αλλά αισθάνεσαι ισχυρό δέσιμο προς το άτομο αυτό.

but you're feeling deep attachment to this individual.

Moreover, this brain circuit for reward is working,

Εξάλλου, αυτό το εγκεφαλικό κύκλωμα της επιβράβευσης λειτουργεί,

και νιώθετε έντονη ενέργεια, έντονη εστίαση,

and you're feeling intense energy, intense focus, intense motivation

έντονο κίνητρο και προθυμία να ρισκάρετε τα πάντα

and the willingness to risk it all, to win life's greatest prize.

για να κερδίσετε το σπουδαιότερο έπαθλο της ζωής.

So, what have I learned from this experiment

Τι έμαθα λοιπόν από αυτό το πείραμα

that I would like to tell the world?

που θα ήθελα να το μοιραστώ με τον κόσμο;

Foremost, I have come to think

Κυρίως, έφτασα να σκεφτώ

that romantic love is a drive, a basic mating drive.

ότι η ρομαντική αγάπη είναι μια παρόρμηση, μια βασική παρόρμηση ζευγαρώματος.

Όχι η σεξουαλική παρόρμηση - αυτή σε κάνει να βγεις εκεί έξω

Not the sex drive --

the sex drive gets you looking for a whole range of partners.

αναζητώντας μια ολόκληρη γκάμα ερωτικών συντρόφων.

Η ρομαντική αγάπη σου επιτρέπει να εστιάζεις την ενέργεια του ζευγαρώματος

Romantic love enables you to focus your mating energy

on just one at a time, conserve your mating energy,

σε έναν κάθε φορά, να διαφυλάττεις την ενέργεια του ζευγαρώματος

and start the mating process with this single individual.

και να ξεκινάς τη διαδικασία, με αυτό το ένα άτομο.

Σκέφτομαι όλη την ποίηση που έχω διαβάσει για τη ρομαντική αγάπη,

I think of all the poetry that I've read about romantic love,

και αυτό που τη συνοψίζει καλύτερα είναι κάτι που ειπώθηκε από τον Πλάτωνα

what sums it up best is something that is said by Plato

over 2,000 years ago.

πάνω από 2.000 χρόνια πριν.

Είπε: "Ο Θεός του έρωτα ζει σε κατάσταση ανάγκης.

He said, "The god of love lives in a state of need.

Είναι μια ανάγκη. Είναι μια παρόρμηση.

It is a need, it is an urge, it is a homeostatic imbalance.

Είναι μια ομοιοστατική ανισορροπία.

Like hunger and thirst, it's almost impossible to stamp out."

Όπως η πείνα και η δίψα, είναι σχεδόν αδύνατον να εξαλειφθεί".

Έχω φτάσει να πιστεύω ότι η ρομαντική αγάπη είναι μια εξάρτηση:

I've also come to believe that romantic love is an addiction:

a perfectly wonderful addiction when it's going well,

Μια υπέροχη εξάρτηση όταν πηγαίνει καλά

και μια άκρως τραγική εξάρτηση όταν εξελίσσεται άσχημα.

and a perfectly horrible addiction when it's going poorly.

And indeed, it has all of the characteristics of addiction.

Και πράγματι έχει όλα τα χαρακτηριστικά της εξάρτησης.

You focus on the person, you obsessively think about them,

Εστιάζεις στο άτομο, το σκέφτεσαι μανιωδώς,

you crave them, you distort reality,

το ποθείς και διαστρέφεις την πραγματικότητα,

your willingness to take enormous risks to win this person.

τη διάθεσή σου να πάρεις μεγάλα ρίσκα για κερδίσεις αυτό το άτομο.

And it's got the three main characteristics of addiction:

Έχει τα τρία κύρια χαρακτηριστικά της εξάρτησης.

Εθισμό - θέλετε να βλέπετε το άτομο όλο και περισσότερο -

tolerance, you need to see them more, and more, and more;

withdrawals;

εσωστρέφεια και τέλος, υποτροπή.

and last: relapse.

Έχω μια φίλη που τώρα ξεπερνά έναν απαίσιο ερωτικό δεσμό,

I've got a girlfriend who's just getting over a terrible love affair.

It's been about eight months, she's beginning to feel better.

είναι τώρα περίπου οκτώ μήνες που άρχισε να νιώθει καλύτερα.

Οδηγούσε με το αυτοκίνητό της τις προάλλες,

And she was driving along in her car the other day,

και έξαφνα άκουσε ένα τραγούδι στο ραδιόφωνο του αυτοκινήτου

and suddenly she heard a song on the car radio

που της θύμισε αυτόν τον άνδρα.

that reminded her of this man.

Not only did the instant craving come back,

Και αυτή -όχι μόνον ο πόθος γύρισε αστραπιαία,

but she had to pull over from the side of the road and cry.

αλλά χρειάστηκε να σταματήσει στην άκρη

του δρόμου και να κλάψει.

So, one thing I would like the medical community,

Έτσι ένα πράγμα που θέλω να δει η ιατρική κοινότητα,

και η νομική κοινότητα, ακόμη και η φοιτητική κοινότητα,

and the legal community, and even the college community,

to see if they can understand, that indeed, romantic love

να δουν αν μπορούν να καταλάβουν ότι στ' αλήθεια

η ρομαντική αγάπη είναι μια από τις πιο εθιστικές ουσίες πάνω στη Γη.

is one of the most addictive substances on Earth.

I would also like to tell the world that animals love.

Θα ήθελα επίσης να πω στον κόσμο ότι και τα ζώα ερωτεύονται.

There's not an animal on this planet

Δεν υπάρχει ζώο πάνω σ' αυτόν τον πλανήτη

που να ζευγαρώνει με ό,τι βρεθεί μπροστά του.

that will copulate with anything that comes along.

Πολύ μεγάλος ή μικρός, πολύ ατημέλητος, πολύ κουτός, και δε θα το κάνουν.

Too old, too young, too scruffy, too stupid, and they won't do it.

Unless you're stuck in a laboratory cage --

Εκτός κι αν είσαι αιχμάλωτος σε ένα κλουβί εργαστηρίου -

and you know, if you spend your entire life in a little box,

και ξέρετε, όταν περνάς όλη τη ζωή σου μέσα σε ένα μικρό κουτί,

δε θα είσαι πολύ εκλεκτικός με ποιον κάνεις σεξ -

you're not going to be as picky about who you have sex with,

but I've looked in a hundred species,

αλλά έχω εξετάσει εκατοντάδες είδη,

και παντού στην άγρια φύση, τα ζώα έχουν προτιμήσεις.

and everywhere in the wild, animals have favorites.

As a matter of fact, ethologists know this.

Στην πραγματικότητα οι ηθολόγοι το ξέρουν αυτό.

There are over eight words for what they call "animal favoritism:"

Υπάρχουν πάνω από οκτώ λέξεις γι' αυτό που αποκαλούν ζωική επιλεκτικότητα:

selective proceptivity, mate choice, female choice, sexual choice.

επιλεκτική ερωτοτροπία, επιλογή συντρόφου, επιλογή του θηλυκού, σεξουαλική επιλογή.

And indeed, there are now three academic articles

Πράγματι, υπάρχουν τρία ακαδημαϊκά άρθρα

in which they've looked at this attraction,

στα οποία μελετήθηκε αυτή η έλξη,

which may only last for a second,

που μπορεί να διαρκέσει ένα δευτερόλεπτο,

but it's a definite attraction,

αλλά είναι καθορισμένη έλξη,

και είτε εμπλέκεται αυτό το ίδιο τμήμα του εγκεφάλου, αυτό το σύστημα επιβράβευσης,

and either this same brain region, this reward system,

or the chemicals of that reward system are involved.

είτε τα χημικά αυτού του συστήματος.

In fact, I think animal attraction can be instant --

Στην πραγματικότητα πιστεύω πως αυτή η έλξη μπορεί να είναι στιγμιαία -

you can see an elephant instantly go for another elephant.

μπορείτε να δείτε έναν ελέφαντα να ψάχνει άμεσα για άλλον ελέφαντα.

And I think that this is really the origin

Πιστεύω πως αυτή είναι η πραγματική καταγωγή

of what you and I call "love at first sight."

αυτού που εμείς αποκαλούμε "έρωτα με την πρώτη ματιά".

Οι άνθρωποι συχνά με ρωτούν εάν

People have often asked me

whether what I know about love has spoiled it for me.

αυτά που γνωρίζω για τον έρωτα τον έχουν χαλάσει για μένα.

And I just simply say, "Hardly."

Κι εγώ απλά απαντώ: ελάχιστα.

You can know every single ingredient in a piece of chocolate cake,

Μπορεί να γνωρίζεις κάθε συστατικό ενός κομματιού κέικ σοκολάτας,

αλλά όταν έπειτα κάθεσαι και το τρως,

and then when you sit down and eat that cake,

you can still feel that joy.

μπορείς να νιώσεις την ίδια χαρά.

And certainly, I make all the same mistakes that everybody else does too,

Φυσικά κάνω τα ίδια λάθη

που κάνει ο καθένας,

but it's really deepened my understanding

αλλά έχει αλήθεια βαθύνει την κατανόησή μου

and compassion, really, for all human life.

και τη συμπόνοια μου, για κάθε ανθρώπινη ζωή.

As a matter of fact, in New York, I often catch myself

Εδώ που τα λέμε, στη Νέα Υόρκη, πιάνω συχνά τον εαυτό μου

looking in baby carriages and feeling a little sorry for the tot.

να κοιτάζει παιδικά καροτσάκια και να λυπάται το βρέφος,

And in fact, sometimes I feel a little sorry

και κάποιες φορές όντως αισθάνομαι λύπη

for the chicken on my dinner plate,

για το κοτόπουλο στο πιάτο μου,

όταν σκέφτομαι πόσο ισχυρό είναι αυτό το εγκεφαλικό σύστημα.

when I think of how intense this brain system is.

Our newest experiment has been hatched

Το νεότερο πείραμά μας, οργανώθηκε

by my colleague, Art Aron --

από το συνεργάτη μου, Αρτ Άρον,

putting people who are reporting that they are still in love,

ο οποίος έβαλε ανθρώπους που δηλώνουν ότι είναι ακόμη ερωτευμένοι

σε μακροπρόθεσμους δεσμούς, στον Λειτουργικό μαγνητικό τομογράφο (fMRI).

in a long-term relationship, into the functional MRI.

We've put five people in so far,

Βάλαμε ως τώρα πέντε άτομα,

and indeed, we found exactly the same thing.

και πράγματι βρήκαμε το ίδιο πράγμα. Δεν λένε ψέμματα.

They're not lying.

The brain areas associated with intense romantic love

Οι εγκεφαλικές περιοχές

που σχετίζονται με την έντονη ρομαντική αγάπη,

still become active, 25 years later.

ενεργοποιούνται ακόμη, 25 χρόνια μετά.

There are still many questions to be answered

Υπάρχουν πολλά ερωτήματα ακόμα που μένει να απαντηθούν

and asked about romantic love.

και να ερωτηθούν για τη ρομαντική αγάπη.

The question that I'm working on right this minute --

Το ερώτημα στο οποίο εργάζομαι αυτή τη στιγμή

και θα σας μιλήσω γι' αυτό για λίγο πριν τελειώσω,

and I'm only going to say it for a second, and then end --

είναι το γιατί ερωτευόμαστε ένα άτομο κι όχι κάποιο άλλο.

is, why do you fall in love with one person, rather than another?

I never would have even thought to think of this,

Δε θα περνούσε ποτέ από το μυαλό μου αυτό το ερώτημα,

but Match.com, the Internet dating site,

αλλά το match.com, η διαδικτυακή σελίδα γνωριμιών,

came to me three years ago and asked me that question.

ήρθε σε μένα πριν τρία χρόνια και με ρώτησε γι' αυτό.

Και είπα πως δεν ήξερα.

And I said, I don't know.

I know what happens in the brain, when you do become in love,

Ξέρω τι συμβαίνει στον εγκέφαλο, όταν ερωτεύεσαι πραγματικά,

but I don't know why you fall in love with one person rather than another.

αλλά δεν ξέρω γιατί ερωτεύεσαι ένα άτομο

αντί για κάποιο άλλο.

Έτσι τα τρία τελευταία χρόνια, ασχολήθηκα μ' αυτό.

And so, I've spent the last three years on this.

And there are many reasons that you fall in love with one person

Υπάρχουν πολλοί λόγοι που ερωτεύεσαι κάποιον

και όχι κάποιον άλλον, που οι ψυχολόγοι μπορούν να σας πουν.

rather than another, that psychologists can tell you.

Τείνουμε να ερωτευόμαστε κάποιον

And we tend to fall in love with somebody from the same socioeconomic background,

του ίδιου κοινωνικό-οικονομικού περιβάλλοντος,

του ίδιου γενικού επιπέδου ευφυίας,

the same general level of intelligence, of good looks, the same religious values.

του ίδιου γενικού επιπέδου ομορφιάς,

των ίδιων θρησκευτικών αξιών.

Your childhood certainly plays a role, but nobody knows how.

Η παιδική ηλικία σίγουρα παίζει κάποιο ρόλο αλλά κανείς δεν ξέρει με ποιο τρόπο.

And that's about it, that's all they know.

Μέχρις εδώ αυτά γνωρίζουν.

No, they've never found

Όχι, δε βρήκαν ποτέ με ποιο τρόπο δύο προσωπικότητες

the way two personalities fit together to make a good relationship.

ταιριάζουν μαζί ώστε να φτιάξουν έναν καλό δεσμό.

So, it began to occur to me

Έτσι, άρχισα να σκέφτομαι

that maybe your biology pulls you towards some people rather than another.

ότι ίσως η βιολογία σας, σας έλκει

προς κάποια άτομα, αντί για κάποια άλλα.

And I have concocted a questionnaire to see to what degree

Συνέταξα ένα ερωτηματολόγιο για να δω σε ποιο βαθμό

you express dopamine, serotonin, estrogen and testosterone.

εκφράζετε τη ντοπαμίνη σας, τη σεροτονίνη, τα οιστρογόνα και την τεστοστερόνη σας.

I think we've evolved four very broad personality types

Νομίζω πως έχουμε αναπτύξει τέσσερις ευρείς τύπους προσωπικοτήτων

associated with the ratios of these four chemicals in the brain.

που σχετίζονται με το ποσοστό αυτών των τεσσάρων χημικών μέσα στον εγκέφαλο.

And on this dating site that I have created, called Chemistry.com,

Σε αυτό τον ιστοχώρο διαδικτυακών γνωριμιών που δημιούργησα,

που ονομάζεται chemistry.com, πρώτα σας ρωτώ μια σειρά ερωτήσεων

I ask you first a series of questions

to see to what degree you express these chemicals,

για να δω σε ποιο βαθμό εκφράζετε αυτά τα χημικά,

and I'm watching who chooses who to love.

και παρατηρώ, ποιος διαλέγει ποιον να ερωτευτεί.

And 3.7 million people have taken the questionnaire in America.

3.7 εκατομμύρια άνθρωποι συμπλήρωσαν το ερωτηματολόγιο στην Αμερική

και περίπου 600.000 άνθρωποι, το συμπλήρωσαν από 33 άλλες χώρες.

About 600,000 people have taken it in 33 other countries.

I'm putting the data together now,

Συγκρίνω αυτή τη στιγμή τα δεδομένα,

and at some point -- there will always be magic to love,

και σε κάποιο βαθμό -πάντα θα υπάρχει μαγεία στον έρωτα,

αλλά πιστεύω πως θα έρθω πιο κοντά στην κατανόηση

but I think I will come closer to understanding

του γιατί μπαίνοντας σε ένα δωμάτιο

why it is you can walk into a room and everybody is from your background,

όπου όλοι προέρχονται από το περιβάλλον σας,

your same general level of intelligence, good looks,

έχουν το ίδιο γενικό επίπεδο ευφυίας,

το ίδιο γενικό επίπεδο ομορφιάς,

και δεν νιώθετε έλξη για όλους.

and you don't feel pulled towards all of them.

I think there's biology to that.

Νομίζω πως υπάρχει βιολογία σ' αυτό.

I think we're going to end up, in the next few years,

Πιστεύω πως θα καταλήξουμε τα επόμενα χρόνια

to understand all kinds of brain mechanisms

να καταλάβουμε όλων των ειδών τους εγκεφαλικούς μηχανισμούς

that pull us to one person rather than another.

που μας έλκουν σε κάποιο άτομο, αντί για κάποιο άλλο.

So, I will close with this.

Έτσι θα κλείσω με αυτό. Αυτοί είναι οι μεγαλύτεροι άνθρωποι μου.

These are my older people.

Faulkner said, "The past is not dead, it's not even past."

Ο Φόκνερ είπε κάποτε: "Το παρελθόν δεν έχει πεθάνει,

δεν είναι καν παρελθόν".

Πράγματι κουβαλάμε πολλά

Indeed, we carry a lot of luggage from our yesteryear in the human brain.

από το παρελθόν μας, στον ανθρώπινο εγκέφαλο.

And so, there's one thing that makes me pursue my understanding of human nature,

Έτσι υπάρχει ένα πράγμα

που με κάνει να αναζητώ την κατανόηση της ανθρώπινης φύσης,

and this reminds me of it.

κι αυτό εδώ μου το θυμίζει.

These are two women.

Αυτές είναι δύο γυναίκες.

Women tend to get intimacy differently than men do.

Οι γυναίκες τείνουν να αντιλαμβάνονται την οικειότητα διαφορετικά από τους άνδρες.

Women get intimacy from face-to-face talking.

Οι γυναίκες αντιλαμβάνονται την οικειότητα μιλώντας πρόσωπο με πρόσωπο.

Περιστρεφόμαστε η μια γύρω απ' την άλλη,

We swivel towards each other,

we do what we call the "anchoring gaze" and we talk.

κάνουμε αυτό που ονομάζουμε "αγκυροβόλο βλέμμα" και συζητάμε.

Αυτό είναι οικειότητα για τις γυναίκες.

This is intimacy to women.

I think it comes from millions of years

Πιστεύω πως προέρχεται από τα εκατομμύρια χρόνια

που κρατούσαμε το μωρό μπροστά στο πρόσωπό μας,

of holding that baby in front of your face,

το καλοπιάναμε, το επιπλήτταμε, το εκπαιδεύαμε με λέξεις.

cajoling it, reprimanding it, educating it with words.

Οι άνδρες τείνουν να αντιλαμβάνονται την οικειότητα, πλάι-πλάι.

Men tend to get intimacy from side-by-side doing.

(Γέλια)

As soon as one guy looks up, the other guy will look away.

Μόλις ένας άντρας κοιτάξει στα μάτια, ο άλλος κοιτάζει μακριά.

(Γέλια)

(Laughter)

I think it comes from millions of years sitting behind the bush,

Πιστεύω πως προέρχεται από εκατομμύρια χρόνια

που στέκονταν πίσω απ' αυτό - κάθονταν πίσω από ένα θάμνο,

looking straight ahead, trying to hit that buffalo on the head with a rock.

κοιτάζοντας ίσια μπροστά,

προσπαθώντας να χτυπήσουν το βουβάλι στο κεφάλι με μια πέτρα.

(Γέλια)

I think, for millions of years, men faced their enemies,

Πιστεύω πως για εκατομμύρια χρόνια οι άνδρες έρχονταν αντιμέτωποι με τους εχθρούς τους,

και κάθονταν πλάι-πλάι με τους φίλους τους.

they sat side-by-side with friends.

So my final statement is: love is in us.

Έτσι το τελευταίο μου σχόλιο είναι αυτό: Ο έρωτας υπάρχει μέσα μας.

Είναι βαθιά εγκατεστημένος στον εγκέφαλο.

It's deeply embedded in the brain.

Our challenge is to understand each other.

Η πρόκληση είναι να καταλάβουμε ο ένας τον άλλο.

Thank you.

Ευχαριστώ. (Χειροκρότημα)

(Applause)