The Chinese zodiac, explained | ShaoLan

Çeviri: Isil Malatyali Gözden geçirme: Sancak Gülgen

Have you ever been asked by your Chinese friend,

Hiçbir Çinli arkadaşınız

"What is your zodiac sign?"

''Burcun ne?'' diye sordu mu?

Don't think they are making small talk.

Öylesine sohbet ettiklerini sanmayın.

If you say, "I'm a Monkey,"

''Benimki Maymun'' dediğinizde

they immediately know

anında yaşınızın

you are either 24, 36, 48 or 60 years old.

24, 36, 48 ya da 60 olduğunu anlarlar.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Asking a zodiac sign is a polite way of asking your age.

Burcunuzu sormak yaşınızı öğrenmenin kibar bir şeklidir.

By revealing your zodiac sign, you are also being evaluated.

Burcunuzu söyleyerek aynı zamanda, değerlendiriliyorsunuz da.

Judgments are being made about your fortune or misfortune,

Şanslı mı şanssız mı olduğunuz, kişiliğiniz, kariyer imkânlarınız,

your personality, career prospects

belli bir yılda sizi neler beklediği

and how you will do in a given year.

hakkında değerlendirmeler yapılıyordur.

If you share you and your partner's animal signs,

Kendinizin ve eşinizin hayvan simgesini paylaştığınızda,

they will paint a picture in their mind about your private life.

özel yaşantınız hakkında kafalarında bir resim yaratacaklardır.

Maybe you don't believe in the Chinese zodiac.

Belki Çin astrolojisine inanmıyorsunuzdur.

As a quarter of the world population is influenced by it,

Dünya nüfusunun çeyreği kadar bir kesimi etkisi altına aldığını düşününce

you'd be wise to do something about that.

siz de bunu küçümsemeyecek kadar zeki olmalısınız.

So what is the Chinese zodiac, exactly?

Peki, Çin astrolojisi tam olarak nedir?

Most Westerners think of Greco-Roman zodiac,

Birçok batılı, burçların 12 aya bölündüğü

the signs divided into 12 months.

Greko-Romen astrolojisine inanır.

The Chinese zodiac is different.

Çin astrolojisi ise farklıdır.

It's a 12-year cycle labeled with animals,

Fare ile başlayıp Domuz ile sonlanan hayvanlar ile eşleştirilmiş,

starting with a Rat and ending with a Pig,

12 yıllık periyodlardan oluşur ve

and has no association with constellations.

takımyıldızlar ile hiçbir ilişkisi yoktur.

For example, if you were born in 1975, you are a Rabbit.

Örneğin, 1975 yılında doğduysanız bir Tavşansınız.

Can you see your zodiac sign there?

Burada burcunuzu görebiliyor musunuz?

Our Chinese ancestors constructed a very complicated theoretical framework

Çinli atalarımız yin ve yang, 5 element ve 12 burç hayvanı

based on yin and yang, the five elements and the 12 zodiac animals.

üzerine kurulmuş, oldukça karmaşık kuramsal bir sistem oluşturmuşlar.

Over thousands of years,

Binlerce yıl boyunca,

this popular culture has affected people's major decisions,

bu popüler kültür, insanların isim koyma, evlenme, doğum yapma ve

such as naming, marriage, giving birth and attitude towards each other.

birbirlerine karşı tutumları gibi temel kararlarını etkiledi.

And some of the implications are quite amazing.

Bazı etkileri de son derece inanılmazdır.

The Chinese believe certain animals get on better than the others.

Çinliler bazı hayvanların diğerlerine göre daha iyi olduğunu düşünür.

So parents choose specific years to give birth to babies,

Bu nedenle ebeveynler çocuk sahibi olmak için belirli yılları seçerler,

because they believe the team effort by the right combination of animals

çünkü doğru hayvanların bir araya gelmesinden oluşan takım çabası

can give prosperity to families.

ailelere refah getirebilmektedir.

We even refer to the zodiac when entering into romantic relations.

Romantik ilişkilerde bile burçlara bakarız.

I'm a Pig; I should have perfect romance with Tigers, Goats and Rabbits.

Ben bir Domuzum; Kaplan, Keçi, Tavşan ile mükemmel ilişkilerim olabilir.

Chinese people believe some animals are natural enemies.

Çinliler bazı hayvanların doğuştan düşman olduklarına inanırlar.

As a Pig, I need to be careful with a Snake.

Bir Domuz olarak Yılana karşı dikkatli olmalıyım.

Raise your hand if you are a Snake.

Yılansanız elinizi kaldırın.

Let's have a chat later.

Sonra bir konuşalım.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

We believe some animals are luckier than the others,

Bazı hayvanların diğerlerine göre daha şanslı olduğuna inanırız,

such as the Dragon.

örneğin Ejderha.

Unlike the Western tradition,

Batı geleneğinin aksine,

the Chinese Dragon is a symbol for power, strength and wealth.

Çin Ejderhası'nın, güç, kuvvet, refah sembolü olduğuna inanırız.

It's everyone's dream to have a Dragon baby.

Herkesin hayali bebeğinin bir Ejderha olmasıdır.

Jack Ma's parents must have been very proud.

Jack Ma'nın anne babası gurur duyuyor olmalılar.

And they are not the only ones.

Yalnız da değiller.

In 2012, the Year of the Dragon,

Ejderha yılı olan 2012'de,

the birthrate in China, Hong Kong and Taiwan

Çin, Hong Kong ve Tayvan'da doğum oranı

increased by five percent.

yüzde beş yükseldi.

That means another one million more babies.

Bu da, bir milyon bebek daha demek.

With a traditional preference to baby boys,

Erkek bebeklere olan geleneksel düşkünlükle

the boy-girl ratio that year was 120 to 100.

erkek - kız bebek oranı 120'ye 100 idi.

When those Dragon boys grow up,

Bu Ejderha erkekleri büyüyünce,

they will face much more severe competition in love and job markets.

aşk ve iş hayatında çok daha fazla rakipleri olacak.

According to the BBC and the Chinese government's press release,

BBC ve Çin Hükümeti demeçlerine göre,

January 2015 saw a peak of Cesarean sections.

Ocak 2015'te sezaryen doğumlar zirve yaptı.

Why?

Neden?

That was the last month for the Year of the Horse.

Çünkü bu zaman At Yılı'nın sonuydu.

It's not because they like horses so much,

Bu atları çok sevdiklerinden değil,

it's because they try to avoid having unlucky Goat babies.

bebeklerinin şanssız Keçi olmaması içindi.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

If you are a Goat, please don't feel bad.

Eğer Keçi iseniz üzülmeyin.

Those are Goat babies.

Bunlar Keçi bebekleri.

They don't look like losers to me.

Bana şanssızlarmış gibi gelmiyor.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

Tiger is another undesirable animal,

Dengesiz mizacından dolayı,

due to its volatile temperament.

Kaplan bir diğer istenmeyen hayvandır.

Many Chinese regions saw a sharp decline of birthrate

Bu yıllarda birçok Çin bölgesinde doğum oranı

during those years.

düşmektedir.

Perhaps one should consider zodiac in reverse,

Belki de burçlar aksi şekilde düşünülmelidir,

as those Tiger and Goat babies will face much less competition.

çünkü Kaplan ve Keçi bebekleri daha az rekabetle karşılaşacaklar.

Maybe they are the lucky ones.

Belki şanslı olan onlardır.

I went through the Forbes top 300 richest people in the world,

Forbes'un en zengin 300 kişi listesine baktığımda

and it's interesting to see

en istenmeyen iki burç olan,

the most undesirable two animals, the Goat and Tiger,

Keçi ve Kaplanın

are at the top of the chart,

Ejderhadan bile

even higher than the Dragon.

daha fazla sayıda olduklarını gördüm.

So maybe we should consider,

Belki de daha az rekabetin

maybe it's much better to have less competition.

daha iyi olduğunu düşünmeliyiz.

One last but interesting point:

Bir son ilginç nokta:

many Chinese people make their investment decisions

Birçok Çinli yatırım kararlarını burç

based on the zodiac sign index.

göstergelerine göre yapmaktadırlar.

Although the belief and tradition of the zodiac sign

Burçlara inanış ve gelenek binlerce yıl öncesinden beri var olsa da,

has been over thousands of years,

büyük kararlar alırken,

the trend of using it in making major decisions

burçlara göre hareket etme akımı sadece

did not really happen until the past few decades.

birkaç on yıl öncesine dayanmaktadır.

Our ancestors were very busy surviving poverty, drought,

Atalarımız, yoksulluk, sel, açlık, isyanlar, sivil savaşlar

famine, riot, disease and civil war.

ile mücadele ederek hayatta kalmaya çalışıyorlardı.

And finally, Chinese people have the time, wealth and technology

Sonunda, Çinliler, hep istedikleri ideal hayatı

to create an ideal life they've always wanted.

yaratmak için gereken zaman, teknoloji ve refaha kavuştular.

The collective decision made by 1.3 billion people

1,3 milyar kişi tarafından alınan toplu kararlar sağlık ve eğitimden,

has caused the fluctuation in economics and demand on everything,

menkul ve tüketim ürünlerine kadar ekonomide her alanda

from health care and education to property and consumer goods.

dalgalanmalara yol açtı.

As China plays such an important role in the global economy and geopolitics,

Çin global ekonomi ve jeopolitik açıdan bu önemli role sahipken,

the decisions made based on the zodiac and other Chinese traditions

Çin burçlarına ve diğer Çin geleneklerine göre alınan kararlar

end up impacting everyone around the world.

dünyanın her tarafını etkiliyordu.

Are there any Monkeys here?

Burada hiç Maymun var mı?

2016 is the Year of the Monkey.

2016 Maymun yılıdır.

Monkeys are clever, curious, creative and mischievous.

Maymunlar zeki, meraklı, yaratıcı ve haylazdırlar.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)