The Chinese zodiac, explained | ShaoLan

Translator: Amol Terkar Reviewer: Arvind Patil

Have you ever been asked by your Chinese friend,

तुमच्या चिनी मित्राने कधी तुम्हाला विचारले,

"What is your zodiac sign?"

"तुमची रास कोणती?"

Don't think they are making small talk.

असं समजू नका कि ते हे सहज विचारताहेत

If you say, "I'm a Monkey,"

तुम्ही जर म्हणालात "माझी रास माकड आहे."

they immediately know

तर त्यांना लगेच कळतं

you are either 24, 36, 48 or 60 years old.

तुमचं वय २४, ३६, ४८ किंवा ६० वर्षं आहे

(Laughter)

(हशा)

Asking a zodiac sign is a polite way of asking your age.

रास विचारणं म्हणजे विनम्रपणे वय विचारणे

By revealing your zodiac sign, you are also being evaluated.

राशीनुसार तुमचं मूल्यांकन केलं जातं

Judgments are being made about your fortune or misfortune,

तुमच्या सुदैव आणि दुर्दैवाबद्दल,

your personality, career prospects

तुमच्या व्यक्तिमत्त्वाबद्दल, कारकिर्दीबद्दल

and how you will do in a given year.

ते वर्ष कसे जाईल अंदाज सांगतात

If you share you and your partner's animal signs,

तुमच्या आणि तुमच्या साथीदाराच्या राशीवरून

they will paint a picture in their mind about your private life.

ते तुमच्या वैयक्तिक आयुष्याचे चित्र मनात रंगवू शकतात.

Maybe you don't believe in the Chinese zodiac.

कदाचित चिनी राशीचक्रावर तुमचा विश्वास नसेल

As a quarter of the world population is influenced by it,

जगातील एक चतुर्थांश लोकसंख्या ज्याने प्रभावित आहे

you'd be wise to do something about that.

त्यावर विश्वास ठेवणं सयुक्तिक ठरेल.

So what is the Chinese zodiac, exactly?

चिनी राशीचक्र नक्की आहे तरी काय?

Most Westerners think of Greco-Roman zodiac,

बहुतांश पाश्चिमात्य लोक ग्रीक रोमन राशीचक्र मानतात

the signs divided into 12 months.

ज्याच्यात राशीचिन्हं १२ महिन्यांत विभागलेली आहेत.

The Chinese zodiac is different.

चिनी राशीचक्र वेगळं आहे.

It's a 12-year cycle labeled with animals,

यात १२ वर्षांच्या चक्राला प्राण्यांची नावं दिलेली असतात

starting with a Rat and ending with a Pig,

ज्याची सुरुवात उंदीर आणि शेवट डुक्कर या चिन्हाने होतो

and has no association with constellations.

आणि ग्रह तारकांशी याचा काही संबंध नसतो

For example, if you were born in 1975, you are a Rabbit.

उदाहरणार्थ तुमचा जन्म जर १९७५ चा असेल तर तुमचं राशीचिन्ह ससा असेल

Can you see your zodiac sign there?

तुम्हाला तुमचं राशीचिन्ह तिथे दिसतंय का?

Our Chinese ancestors constructed a very complicated theoretical framework

आमच्या चिनी पूर्वजांनी अत्यंत जटिल सैद्धांतिक संरचना उभी केली आहे.

based on yin and yang, the five elements and the 12 zodiac animals.

जिचे मूळ सकारात्मक आणि नकारात्मक शक्ती, पाच मूलतत्व आणि १२प्राणी राशीत आहे

Over thousands of years,

हजारो वर्षांपासून,

this popular culture has affected people's major decisions,

या प्रचलित संस्कृतीचा परिणाम लोकांच्या महत्वाच्या निर्णयांवर झालेला आहे

such as naming, marriage, giving birth and attitude towards each other.

बारसं, लग्न, मूल जन्माला घालणं इतरांशी वागणूक यांसारखे निर्णय घेतले जातात.

And some of the implications are quite amazing.

आणि याचे काही परिणाम अत्यंत आश्चर्यकारक आहेत.

The Chinese believe certain animals get on better than the others.

काही प्राणी इतर प्राण्यांपेक्षा सरस असतात असं चिनी लोक मानतात.

So parents choose specific years to give birth to babies,

म्हणून मग पालक ठराविक वर्षीच मुलं जन्माला घालतात,

because they believe the team effort by the right combination of animals

त्यांचा विश्वास असतो योग्य संयोजनाच्या प्राण्यांच्या सांघिक प्रयत्नांनीच

can give prosperity to families.

कुटुंबांची भरभराट होऊ शकते.

We even refer to the zodiac when entering into romantic relations.

प्रेम करण्यासाठी आम्ही राशीचक्र पाहतो. माझं राशीचिन्ह डुक्कर आहे

I'm a Pig; I should have perfect romance with Tigers, Goats and Rabbits.

माझं प्रेम वाघ, बकरी ,ससा हे राशीचिन्हांच्या लोकांशी जुळु शकतं

Chinese people believe some animals are natural enemies.

काही प्राणी नैसर्गिक शत्रू असतात असं चिनी लोक मानतात.डुक्कर राशीचिन्हामुळे

As a Pig, I need to be careful with a Snake.

मला साप चिन्हाच्या लोकांपासून जपलं पाहिजे

Raise your hand if you are a Snake.

ज्यांचं चिन्ह साप आहे त्यांनी कृपया हात वर करा

Let's have a chat later.

आपण नंतर बोलू या.

(Laughter)

(हशा)

We believe some animals are luckier than the others,

काही प्राणी इतरांपेक्षा अधिक नशीबवान

such as the Dragon.

असतात असं आम्ही मानतो उदा. ड्रॅगन.

Unlike the Western tradition,

पाश्चिमात्य परंपरेच्या विरुद्ध

the Chinese Dragon is a symbol for power, strength and wealth.

चिनी ड्रॅगन हे सामर्थ्य, ताकद आणि संपत्तीचं प्रतिक असतं.

It's everyone's dream to have a Dragon baby.

ड्रॅगन चिन्ह असलेलं मूल असावं असं प्रत्येकाचं स्वप्न असतं.

Jack Ma's parents must have been very proud.

जॅक माच्या पालकांना नक्कीच अभिमान असणार

And they are not the only ones.

आणि तसं वाटणारे ते एकमेव नाहीत

In 2012, the Year of the Dragon,

२०१२ साली, ड्रॅगन चिन्हाच्या वर्षी

the birthrate in China, Hong Kong and Taiwan

चीन, हाँग काँग आणि तैवानचा जन्मदर

increased by five percent.

पाच टक्क्यांनी वाढला.

That means another one million more babies.

म्हणजे आणखी १० लाख बाळं.

With a traditional preference to baby boys,

मुलगा होण्याला प्राधान्य असल्याने

the boy-girl ratio that year was 120 to 100.

त्यावर्षी मुलगा - मुलगी हे प्रमाण १२०:१०० इतके होते

When those Dragon boys grow up,

जेव्हा ड्रॅगन चिन्ह असलेली ती मुलं मोठी होतील,

they will face much more severe competition in love and job markets.

तेव्हा प्रेमाच्या व नोकरीच्या बाजारात प्रचंड स्पर्धेला तोंड द्यावे लागेल.

According to the BBC and the Chinese government's press release,

BBC आणि चीन सरकारच्या वृत्तानुसार

January 2015 saw a peak of Cesarean sections.

जानेवारी २०१५ मध्ये सर्वात जास्त सिझेरिअन ऑपरेशन्स झाली

Why?

का?

That was the last month for the Year of the Horse.

कारण घोडा हे चिन्ह असलेल्या वर्षाचा तो शेवटचा महिना होता

It's not because they like horses so much,

त्यांना घोडा चिन्ह प्रिय आहे म्हणून नव्हे तर

it's because they try to avoid having unlucky Goat babies.

केवळ बकरी हे कमनशिबी चिन्ह असलेली मुलं होऊ नयेत म्हणून.

(Laughter)

(हशा)

If you are a Goat, please don't feel bad.

तुमचं चिन्ह बकरी असेल तर कृपया वाईट वाटून घेऊ नका.

Those are Goat babies.

बकरी हे चिन्ह असलेली ती मुलं आहेत.

They don't look like losers to me.

ती मला पराभूत झालेली भासत नाहीत.

(Laughter)

(हशा)

Tiger is another undesirable animal,

वाघ हा आणखी एक नको असलेला प्राणी आहे

due to its volatile temperament.

कारण त्याचा स्वभाव अस्थिर असतो

Many Chinese regions saw a sharp decline of birthrate

या काही वर्षी अनेक चिनी प्रांतांत जन्मदर

during those years.

अचानक घटलेला आढळला

Perhaps one should consider zodiac in reverse,

कदाचित राशीचक्र जर उलट्या क्रमाने मानलं

as those Tiger and Goat babies will face much less competition.

वाघ आणि बकरी हे हि चिन्हं असलेल्या मुलांना कमी स्पर्धेला तोंड द्यावं लागेल.

Maybe they are the lucky ones.

कदाचित ते नशीबवान आहेत.

I went through the Forbes top 300 richest people in the world,

फोर्ब्सची जगातल्या पहिल्या ३०० अतिश्रीमंत लोकांची मी यादी बघितली

and it's interesting to see

आणि गंमत अशी कि

the most undesirable two animals, the Goat and Tiger,

अत्यंत नावडती दोन चिन्हं, बकरी आणि वाघ,

are at the top of the chart,

यादीच्या अग्रक्रमी आहेत,

even higher than the Dragon.

अगदी ड्रॅगनच्याही वर.

So maybe we should consider,

म्हणून आपण याचा विचार करायला हवा,

maybe it's much better to have less competition.

कदाचित कमी स्पर्धा असणं अधिक चांगलं ठरेल.

One last but interesting point:

एक शेवटचा पण मजेशीर मुद्दा:

many Chinese people make their investment decisions

अनेक चिनी लोकं त्यांच्या आर्थिक गुंतवणुकीचे निर्णय

based on the zodiac sign index.

राशिचक्राच्या निर्देशांकावरून करतात.

Although the belief and tradition of the zodiac sign

जरी राशीचिन्हांवर विश्वास आणि वापरण्याची पद्धती

has been over thousands of years,

हजारो वर्षांपासून असली

the trend of using it in making major decisions

तरी ते वापरून महत्वाचे निर्णय घेण्याकडे कल

did not really happen until the past few decades.

गेल्या काही दशकांपासूनचाच आहे.

Our ancestors were very busy surviving poverty, drought,

आमचे पूर्वज गरिबी, दुष्काळ, दंगे , रोगराई आणि नागरी युद्धाच्या

famine, riot, disease and civil war.

परिस्थितीशी झुंजण्यात मग्न होते.

And finally, Chinese people have the time, wealth and technology

आणि आता चिनी लोकांकडे वेळ, संपत्ती आणि तंत्रज्ञान आहे

to create an ideal life they've always wanted.

जे वापरून ते नेहमी हवं असलेलं एक आदर्श जीवन निर्माण करू शकतात

The collective decision made by 1.3 billion people

१३० कोटी लोकांच्या एकत्रित निर्णयाने

has caused the fluctuation in economics and demand on everything,

आर्थिक उलाढाल झाली आणि प्रत्येक गोष्टीची मागणी वाढली,

from health care and education to property and consumer goods.

आरोग्यसेवा आणि शिक्षणापासून ते मालमत्ता आणि रोजच्या वापरातल्या वस्तूंपर्यंत.

As China plays such an important role in the global economy and geopolitics,

जागतिक अर्थव्यवस्था आणि राजकारणातल्या चीनच्या महत्वाच्या भूमिकेमुळे

the decisions made based on the zodiac and other Chinese traditions

राशीचक्र आणि चिनी संस्कृतीच्या आधारे घेतलेले निर्णय

end up impacting everyone around the world.

जगातल्या प्रत्येकावर परिणाम करतात.

Are there any Monkeys here?

इथे कोणी माकड चिन्ह असलेलं आहे का?

2016 is the Year of the Monkey.

२०१६ हे वर्ष माकड या चिन्हाचं आहे.

Monkeys are clever, curious, creative and mischievous.

माकडं हि हुशार, उत्सुक, सर्जनशील आणि खट्याळ असतात.

Thank you.

धन्यवाद.

(Applause)

(टाळ्या)