The mind behind Tesla, SpaceX, SolarCity ... | Elon Musk

Elon Musk: Tesla, SpaceX, SolarCity... arkasındaki beyin

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Çeviri: mehmet can YILDIRIM Gözden geçirme: Yusuf Paşa ÖZDEDE

Chris Anderson: Elon, what kind of crazy dream

Chris Anderson: Elon, nasıl çılgın bir hayal

would persuade you to think of trying

seni otomobil sanayisine girmeye ve

to take on the auto industry and build an all-electric car?

elektrikli araba üretmeyi düşünmeye ikna etti?

Elon Musk: Well, it goes back to when I was in university.

Elon Musk: Aslında hikaye üniversite dönemime kadar uzanıyor.

I thought about, what are the problems that are most likely

Dünyanın geleceğini ya da insanlığın geleceğini

to affect the future of the world or the future of humanity?

en çok etkileyebilecek problemler nelerdir diye düşündüm.

I think it's extremely important that we have sustainable transport

Bence sürdürülebilir taşımacılık ve sürdürülebilir

and sustainable energy production.

enerji üretimi son derece önemli.

That sort of overall sustainable energy problem

Genel sürdürülebilir enerji sorunu bu yüzyıl

is the biggest problem that we have to solve this century,

içinde çevre sorunlarından bağımsız olarak

independent of environmental concerns.

çözmemiz gereken en büyük problem.

In fact, even if producing CO2 was good for the environment,

İşin aslı, CO2 üretimi çevre için iyi bile olsa,

given that we're going to run out of hydrocarbons,

hidrokarbonlarımız tükenecek,

we need to find some sustainable means of operating.

sürdürülebilir çalışma olanakları bulmalıyız.

CA: Most of American electricity comes from

CA: Amerikan elektriğinin büyük bir bölümü

burning fossil fuels.

fosil yakıtların yanmasından geliyor.

How can an electric car that plugs into that electricity help?

Böyle üretilen elektriğin prizine takılan bir araba nasıl yardımcı olabilir?

EM: Right. There's two elements to that answer.

EM: Doğru. Bunun cevabının iki ana elemanı var.

One is that, even if you take the same source fuel

Biri, aynı yakıt kaynağını kullanarak

and produce power at the power plant

enerji santralinizde enerji üretseniz

and use it to charge electric cars, you're still better off.

ve onun elektrikli arabanızı şarj etseniz de, hala daha iyi durumdasınız.

So if you take, say, natural gas,

Mesela diyelim doğal gaz

which is the most prevalent hydrocarbon source fuel,

ki en yaygın hidrokarbon yakıt kaynağı,

if you burn that in a modern

eğer onu modern General Elektrik

General Electric natural gas turbine,

doğal gaz türbününde yakarsanız,

you'll get about 60 percent efficiency.

neredeyse %60 verim elde edersiniz.

If you put that same fuel in an internal combustion engine car,

Eğer aynı yakıtı içten yanmalı bir motora koyarsanız,

you get about 20 percent efficiency.

%20 verim elde edersiniz.

And the reason is, in the stationary power plant,

Bunun gerekçesi ise, sabit enerji santralinde,

you can afford to have something that weighs a lot more,

daha ağır, daha büyük hacimli bir şeyi

is voluminous,

çalıştırabiliyorsunuz,

and you can take the waste heat

ayrıca atık ısıyı alıp

and run a steam turbine and generate

buhar türbinine verirseniz

a secondary power source.

ikinci bir şekilde enerji elde edebilirsiniz.

So in effect, even after you've taken transmission loss into account and everything,

Sonuç olarak, aktarım kaybını ve her şeyi hesaba kattığınızda dahi,

even using the same source fuel, you're at least twice as better off

aynı yakıt kaynağını kullanarak enerji santralinde onu yakıp

charging an electric car, then burning it at the power plant.

elektrikli arabanızı şarj ederek en az iki kat daha iyi durumdasınız.

CA: That scale delivers efficiency.

CA: Boyut verimlilik sağlıyor.

EM: Yes, it does.

EM: Evet, sağlıyor.

And then the other point is, we have to have sustainable means

Başka bir nokta ise, sürdürülebilir enerji

of power generation anyway, electricity generation.

üretimini başarabilmeliyiz, elektrik üretimini.

So given that we have to solve sustainable electricity generation,

Sürdürülebilir elektrik üretimi sorununu çözersek

then it makes sense for us to have electric cars

ulaşım biçimi olarak elektrikli araba kullanmak

as the mode of transport.

daha mantıklı olacak.

CA: So we've got some video here

CA: Burada bir videomuz var

of the Tesla being assembled,

Tesla'nın monte edilmesi,

which, if we could play that first video --

eğer o videyoyu oynatabilirsek--

So what is innovative about this process in this vehicle?

Peki aracın bu sürecinde yaratıcı ne var?

EM: Sure. So, in order to accelerate the advent of electric transport,

EM:Tabi. Elektrikli taşımacılığının gelişini hızlandırmak

and I should say that I think, actually,

ve bunu söylemeliyim bence, gerçekten,

all modes of transport will become fully electric

bütün ulaşım biçimleri tamamen elektrikli olacak

with the ironic exception of rockets.

ironik bir şekilde roketler hariç.

There's just no way around Newton's third law.

Newton'ın üçüncü kuralının dışına çıkamayız.

The question is how do you accelerate

Soru şu ki elektrikli taşımacılığın gelişini

the advent of electric transport?

nasıl ivmelendirebiliriz?

And in order to do that for cars, you have to come up with

Bunu arabalar için yapmak için

a really energy efficient car,

gerçekten verimli bir araba yaratmalısınız,

so that means making it incredibly light,

bunun anlamı aşırı derece hafif olmalı

and so what you're seeing here

ve sizin burada gördüğünüz

is the only all-aluminum body and chassis car

Kuzey Amerika'da tüm gövde ve şasisi alüminyumdan

made in North America.

üretilen tek araba.

In fact, we applied a lot of rocket design techniques

İşin asli, büyük bir aküsü olmasına rağmen hafif olabilmesi için

to make the car light despite having a very large battery pack.

roket tasarımı teknikleri kullandık.

And then it also has the lowest drag coefficient

Ayrıca kendi büyüklüğündeki arabalar arasında en düşük

of any car of its size.

sürtünme katsayısına sahip

So as a result, the energy usage is very low,

Sonuç olarak, enerji kullanımı çok az

and it has the most advanced battery pack,

ve en gelişmiş aküye sahip,

and that's what gives it the range that's competitive,

ona bu kadar uzun menzili veren de bu.

so you can actually have on the order of a 250-mile range.

Yani yaklaşık 400km'lik bir menziliniz var.

CA: I mean, those battery packs are incredibly heavy,

CA: Yani, bu aküler oldukça ağır,

but you think the math can still work out intelligently --

fakat sence matematik hâlâ akıllıca çalışıyor--

by combining light body, heavy battery,

hafif gövde ile ağır batarya birleştirerek,

you can still gain spectacular efficiency.

hâlâ muhteşem bir verimlilik sağlayabiliyorsun.

EM: Exactly. The rest of the car has to be very light

EM: Kesinlikle. Arabanın geri kalanı akünün ağırlığını

to offset the mass of the pack,

dengelemek için çok hafif olmalı,

and then you have to have a low drag coefficient so that you have good highway range.

sonra düşük bir sürtünme katsayınız olmalı böylelikle iyi bir otoyol menziliniz olur.

And in fact, customers of the Model S

hatta, Model S müşterileri

are sort of competing with each other

en yüksek menzile ulaşabilmek için

to try to get the highest possible range.

aralarında bir nevi yarışıyorlar.

I think somebody recently got 420 miles out of a single charge.

Sanırım birisi yakınlarda tek şarjla 675km yaptı.

CA: Bruno Bowden, who's here, did that,

CA: Bruno Bowden, kendisi burada,

broke the world record.EM: Congratulations.

dünya rekorunu kırdı. EM: Tebrikler.

CA: That was the good news. The bad news was that

CA: Bu güzel haberdi. Kötü haber ise

to do it, he had to drive at 18 miles an hour constant speed

bu yapabilmek için, saatte 30km sabit hıza kullanması gerekti

and got pulled over by the cops. (Laughter)

ve polis tarafından çevrildi. (Kahkahalar)

EM: I mean, you can certainly drive --

EM: Yani, kesinlikle sürersiniz--

if you drive it 65 miles an hour,

eğer saatte 105km ile

under normal conditions,

normal şartlarda sürerseniz,

250 miles is a reasonable number.

400km makul bir sayı.

CA: Let's show that second video

CA: Haydi ikinci videoyu gösterelim

showing the Tesla in action on ice.

Tesla'yı buzun üzerinde görüyoruz.

Not at all a dig at The New York Times, this, by the way.

New York Times'a gönderme yapmıyoruz bu arada.

What is the most surprising thing about the experience

Arabayı sürme deneyiminin

of driving the car?

en şaşırtıcı yani ne?

EM: In creating an electric car,

EM: Elektrikli bir arabanın tasarımında,

the responsiveness of the car is really incredible.

arabanın tepkisi gerçekten önemlidir.

So we wanted really to have people feel as though

Biz istedik ki insanlar arabayla akıllarının

they've almost got to mind meld with the car,

birleştiğini hissetsinler,

so you just feel like you and the car are kind of one,

yani arabayla siz sanki birmişsiniz gibi hissediyorsunuz,

and as you corner and accelerate, it just happens,

ivmelenirken bir anda

like the car has ESP.

arabanın altıncı hissi varmış gibi oluyor.

You can do that with an electric car because of its responsiveness.

Tepkisi sayesinde bunu elektrikli bir araba ile yapabilirsiniz.

You can't do that with a gasoline car.

Benzinli bir arabayla yapamazsınız..

I think that's really a profound difference,

Bence bu gerçekten en derin fark

and people only experience that when they have a test drive.

ve insanlar bunu test sürüşünde dahi deneyimliyorlar.

CA: I mean, this is a beautiful but expensive car.

CA: Yani, bu güzel ancak pahalı bir araba.

Is there a road map where this becomes

Bunun bütün markete hitap eden bir araç olması

a mass-market vehicle?

için bir yol haritası var mı?

EM: Yeah. The goal of Tesla has always been

EM: Evet. Tesla'nın amacı her zaman üç basamaklı

to have a sort of three-step process,

bir işlem basamağının olmasıydı,

where version one was an expensive car at low volume,

birinci sürüm az üretilen pahalı bir arabaydı,

version two is medium priced and medium volume,

ikinci sürüm orta ücretli ve orta derecede üretilen

and then version three would be low price, high volume.

ve sonunda üçüncü sürüm düşük ücretli çok üretilen olacak.

So we're at step two at this point.

Biz şu an ikinci aşamadayız.

So we had a $100,000 sports car, which was the Roadster.

100.000 dolarlık Roadster spor arabamız vardı.

Then we've got the Model S, which starts at around 50,000 dollars.

Ardından S Model'imiz oldu 50.000 dolar civarında başlayarak.

And our third generation car, which should hopefully

Ve bizim üçüncü nesil aracımız, ki kendisi

be out in about three or four years

üç ya da dört yıl içinde çıkmış olacak,

will be a $30,000 car.

30.000 dolarlık bir araba olacak.

But whenever you've got really new technology,

Ama ne zaman yeni bir teknoloji çıksa,

it generally takes about three major versions

genellikle geniş pazarlara ulaşmasi

in order to make it a compelling mass-market product.

üç ana sürümde olur.

And so I think we're making progress in that direction,

Yani bence bi de bu yönde ilerliyoruz

and I feel confident that we'll get there.

ve oraya ulaşacağımıza inanıyorum.

CA: I mean, right now, if you've got a short commute,

CA: Yani şimdi, eğer evle iş arasında kısa bir yolculuk yaparsan

you can drive, you can get back, you can charge it at home.

sürersin, geri gelirsin, evde şarj edersin.

There isn't a huge nationwide network of charging stations now that are fast.

O kadar hızlı şarj edebilen ülke çapı büyük şarj ağları yok

Do you see that coming, really, truly,

Bu gerçekten geldiğini görüyor musun

or just on a few key routes?

ya da sadece birkaç küçük rotada mı olacak?

EM: There actually are far more charging stations

EM: Aslında insanların fark ettiğinden çok daha fazla şarj

than people realize,

istasyonu var

and at Tesla we developed something

ve Tesla'da Süperşarj Teknolojisi adında

called a Supercharging technology,

bir şey geliştirdik

and we're offering that if you buy a Model S

ve eğer Model S satın alırsanız sonsuza kadar

for free, forever.

ücretsiz sunuyoruz.

And so this is something that maybe a lot of people don't realize.

Bu çoğu kişinin farkına varmadığı bir şey.

We actually have California and Nevada covered,

Biz gerçekten Kaliforniya ve Nevada'yı kapsadık

and we've got the Eastern seaboard

ve Boston'dan Washington'a kadar kadar

from Boston to D.C. covered.

sahil şeridini de.

By the end of this year, you'll be able to drive

Bu yıl sonunda, Los Angeles'tan New York'a

from L.A. to New York

herhangi bir şeyden beş kat hızlı şarj eden

just using the Supercharger network,

Süperşarj ağını kullanarak

which charges at five times the rate of anything else.

gidebiliyor olacaksınız,.

And the key thing is to have a ratio of drive to stop,

Anahtar konu ise sürüş ve bekleme oranının

to stop time, of about six or seven.

6 ya da 7 olması.

So if you drive for three hours,

Diyelim üç saat araba sürdünüz

you want to stop for 20 or 30 minutes,

20, 30 dakikalığına durmak istersiniz,

because that's normally what people will stop for.

çünkü insanlar normalde bu kadar durur.

So if you start a trip at 9 a.m.,

Eğer seyahate sabah 9 gibi başladıysanız

by noon you want to stop to have a bite to eat,

öğlen bir şeyler atıştırmak, tuvalete gitmek, kahve içmek

hit the restroom, coffee, and keep going.

için mola vereceksiniz.

CA: So your proposition to consumers is, for the full charge, it could take an hour.

CA: Yani tüketiciye önerin şu tam dolum bir saat alabilir.

So it's common -- don't expect to be out of here in 10 minutes.

Yani bu sıradan -- 10 dakikada hazır olmasını beklemeyin.

Wait for an hour, but the good news is,

Bir saat kadar bekle, fakat iyi haber ise,

you're helping save the planet,

gezegenin kurtulmasına yardım ediyorsun,

and by the way, the electricity is free. You don't pay anything.

ayrıca elektrik bedava. Hiçbir şey ödemiyorsun.

EM: Actually, what we're expecting is for people

EM: Aslında insanlar için istediğimiz

to stop for about 20 to 30 minutes, not for an hour.

20 30 dakika kadar durmaları, bir saat değil.

It's actually better to drive for about maybe 160, 170 miles

Açıkçası 250, 270 km kadar sürüp ardından

and then stop for half an hour

yarım saat durmak ve tekrar

and then keep going.

devam etmek daha iyi.

That's the natural cadence of a trip.

Bu seyahatin doğal ritmi.

CA: All right. So this is only one string to your energy bow.

CA: Pekala. Bu senin enerji yayındaki ilk telin idi.

You've been working on this solar company SolarCity.

Bir süredir SolarCity(GüneşŞehir) güneş enerjisi şirketinde çalışıyorsun .

What's unusual about that?

Bunun hakkında sıradan olmayan ne?

EM: Well, as I mentioned earlier,

EM: Önceden de bahsettiğim gibi,

we have to have sustainable electricity production

sürdürülebilir elektrik üretimimiz olmalı,

as well as consumption,

tüketim ile birlikte,

so I'm quite confident that the primary means

enerji neslinin önceliğinin güneş enerjisi olacağı

of power generation will be solar.

konusunda oldukça eminim.

I mean, it's really indirect fusion, is what it is.

Yani dolaylı füzyon, demek istediğim bu.

We've got this giant fusion generator in the sky called the sun,

Güneş dediğimiz kocaman bir füzyon jeneratörüne sahibiz

and we just need to tap a little bit of that energy

ve sadece o enerjini çok küçük bir kısmını

for purposes of human civilization.

insan medeniyetinin amaçları için kullanabiliriz.

What most people know but don't realize they know

Birçok insanın bildiği ama bildiğini farketmediği şey

is that the world is almost entirely solar-powered already.

dünyanın hali hazırda tamamen güneş enerjisiyle desteklendiği.

If the sun wasn't there, we'd be a frozen ice ball

Eğer güneş orada olmasaydı, üç Kelvin de donmuş bir

at three degrees Kelvin,

buz topu olurduk

and the sun powers the entire system of precipitation.

ve güneş bütün yağış sistemimizi oluşturur.

The whole ecosystem is solar-powered.

Bütün ekosistem güneş destekli.

CA: But in a gallon of gasoline, you have,

CA: Ama bir galon benzinde, etkin biçimde

effectively, thousands of years of sun power

kullanılabilicek, binlerce yıllık güneş enerjisi

compressed into a small space,

küçük bir boşluğa sıkıştırılmış durumda,

so it's hard to make the numbers work right now on solar,

bu nedenle sayıların güneş enerjisi için çalışması

and to remotely compete with, for example, natural gas,

ve örneğin doğal gazla uzaktan yarışması

fracked natural gas. How are you going to build a business here?

şu anda zor. Buradan nasıl bir iş çıkaracaksın?

EM: Well actually, I'm confident that solar

EM: Aslında, ben güneş enerjisinin doğal gaz dahil

will beat everything, hands down, including natural gas.

her şeyi parmağını kıpırdatmadan yeneceğine eminim.

(Applause)CA: How?

(Alkışlar) CA: Nasıl?

EM: It must, actually. If it doesn't, we're in deep trouble.

EM: Yenmeli. Aksi takdirde büyük bir sorunumuz olacak.

CA: But you're not selling solar panels to consumers.

CA: Fakat sen güneş panellerini tüketiciye satmıyorsun.

What are you doing?

N'apıyorsun?

EM: No, we actually are. You can buy a solar system

EM: Hayır, aslında satıyoruz. Güneş sistemlerini satın alabilirsin

or you can lease a solar system.

ya da kiralayabilirsin.

Most people choose to lease.

Birçok insan kiralamayı seçiyor.

And the thing about solar power is that

Ve güneş enerjisinin güzel yani

it doesn't have any feed stock or operational costs,

stok beslemesi veya işletme masrafı yok,

so once it's installed, it's just there.

bir kere kurulduğunda, sadece orada kalıyor.

It works for decades. It'll work for probably a century.

On yıllarca çalışıyor. Büyük ihtimalle bir yüzyıl kadar da çalışacak.

So therefore, the key thing to do is to get the cost

Bu yüzden, anahtar olarak yapılması gereken

of that initial installation low,

kurulum masrafını

and then get the cost of the financing low,

ve ardından finansal masrafları düşük tutmak,

because that interest -- those are the two factors that drive the cost of solar.

bunlar güneş enerjisinin masraflarını etkileyen iki etmen.

And we've made huge progress in that direction,

Biz bu yönde büyük ilerleme kaydettik,

and that's why I'm confident we'll actually beat natural gas.

bu yüzden doğal gazı geçeceğimiz konusunda eminim.

CA: So your current proposition to consumers is,

CA: Tüketicilere şimdiki önermen

don't pay so much up front.

önden çok fazla ödemeyin.

EM: Zero.CA: Pay zero up front.

EM: Sıfır. CA: Önden sıfır ödeyin.

We will install panels on your roof.

Çatınıza panelleri biz yerleştireceğiz.

You will then pay, how long is a typical lease?

Siz sonra ödeyin, tipik bir kira ne kadar sürelik?

EM: Typical leases are 20 years,

EM: Tipik kira 20 yıllık

but the value proposition is, as you're sort of alluding to, quite straightforward.

ama değer teklifi oldukça açık.

It's no money down, and your utility bill decreases.

Baştan ödemek yok ve elektrik faturaların düşecek.

Pretty good deal.

Bayağı iyi bir anlaşma.

CA: So that seems like a win for the consumer.

CA: Tüketici için bir kazanç gibi görünüyor.

No risk, you'll pay less than you're paying now.

Risksiz, şu an ödediğinden daha az ödeyeceksin.

For you, the dream here then is that --

Senin için, hayal burada ama sonra --

I mean, who owns the electricity from those panels for the longer term?

Yani, panellerden üretilen elektriği uzun vadede kim sahiplenecek?

I mean, how do you, the company, benefit?

Yani, sen, şirketin nasıl faydalanacaksınız?

EM: Well, essentially,

EM: Aslında,

SolarCity raises a chunk of capital

SolarCity bir bankaya veya şirketten

from say, a company or a bank.

yığınla anapara biriktiriyor.

Google is one of our big partners here.

Google buradaki büyük ortaklarımızdan biri,

And they have an expected return on that capital.

onların bu anaparadan bekledikleri bir geri dönüş var.

With that capital, SolarCity purchases and installs the panel on the roof

Bu anapara ile SolarCity panelleri alıp çatılara takıyor

and then charges the homeowner or business owner

ve ardından ev sahibine veya işyerine ücretlendiriyor.

a monthly lease payment, which is less than the utility bill.

Aylık bir kira ücreti, ki bu faturalardan daha düşük.

CA: But you yourself get a long-term commercial benefit from that power.

CA: Fakat sen kendin uzun vadede ticari bir yarar sağlıyorsun.

You're kind of building a new type of distributed utility.

Yeni tür bir elektrik sistemi inşa ediyorsun.

EM: Exactly. What it amounts to

EM: Aynen. Sonunda elimize geçecek

is a giant distributed utility.

devasa bir elektrik dağıtım ağı.

I think it's a good thing, because utilities

Bence bu iyi bir şey, çünkü elektrik dağıtımı tekelleşmişti

have been this monopoly, and people haven't had any choice.

ve insanların herhangi bir seçenekleri yoktu.

So effectively it's the first time

Etkin biçimde ilk defa

there's been competition for this monopoly,

bu tekelle bir mücadele var,

because the utilities have been the only ones

çünkü dagitim hatlarina sahip olanlar sadece

that owned those power distribution lines, but now it's on your roof.

elektrik şirketleriydi, ancak şimdi sizin çatınızın üzerinde.

So I think it's actually very empowering

Bence bu ev sahipleri ve iş yerleri

for homeowners and businesses.

için güçlendirici bir şey.

CA: And you really picture a future

CA: Sen Amerika'da gücün çoğunluğunun

where a majority of power in America,

önümüzdeki on yirmi yılda ya da senin hayatın civarında

within a decade or two, or within your lifetime, it goes solar?

güneşten elde edileceği bir gelecek mi hayal ediyorsun?

EM: I'm extremely confident that solar will be at least a plurality of power,

EM: Ben oldukça eminim güneş enerjisi en azından çokluk

and most likely a majority,

muhtemelen çoğunluk olacak

and I predict it will be a plurality in less than 20 years.

ve öngörüyorum ki 20 seneden az bir sürede çokluk olacak.

I made that bet with someone —CA: Definition of plurality is?

Biriye bunun bahsine girdim -- CA: Çokluğun anlamı?

EM: More from solar than any other source.

EM: Diğer bütün kaynaklardan daha fazla güneş.

CA: Ah. Who did you make the bet with?

CA: Kiminle girdin bu iddiaya?

EM: With a friend who will remain nameless.

EM: Adsız kalacak bir arkadaşla.

CA: Just between us. (Laughter)

CA: Sadece aramızda (Kahkalar)

EM: I made that bet, I think, two or three years ago,

EM: O bahse sanırım iki ya da üç yıl önce girdim

so in roughly 18 years,

yuvarlarsak 18 yıl içinde

I think we'll see more power from solar than any other source.

güneşten diğer bütün kaynaklardan daha çok enerji göreceğiz.

CA: All right, so let's go back to another bet that you made

CA: Peki, peki o zaman geri gidelim ve kendinle yaptığın

with yourself, I guess, a kind of crazy bet.

başka bir bahse, sanırım bir tür çılgın bahis.

You'd made some money from the sale of PayPal.

PayPal'ın satışından biraz para kazandın.

You decided to build a space company.

Bir uzay şirketi kurmaya karar verdin.

Why on Earth would someone do that?

Neden biri böyle bir şey yapar?

(Laughter)

(Kahkahalar)

EM: I got that question a lot, that's true.

EM: Daha önce de soruldu, evet doğru.

People would say, "Did you hear the joke about the guy

İnsanlar "Uzay sanayinde küçük bir servet yapmış

who made a small fortune in the space industry?"

adam hakkındaki espriyi duydun mu?" diyecekler

Obviously, "He started with a large one," is the punchline.

Can alıcı noktası "Büyük bir tane ile başlamış" olacak.

And so I tell people, well, I was trying to figure out

Sonuçta ben insanlara şunu söylüyorum

the fastest way to turn a large fortune into a small one.

büyük bir serveti küçültmenin en hızlı yolunu arıyorum.

And they'd look at me, like, "Is he serious?"

Bana şöyle bakıyorlar "O ciddi mi?"

CA: And strangely, you were. So what happened?

CA: Enteresan bir şekilde ciddiydin. Sonunda ne oldu?

EM: It was a close call. Things almost didn't work out.

EM: Yanından geçtik. Neredeyse olmuyordu.

We came very close to failure,

Başarısızlığa çok yaklaşmıştık,

but we managed to get through that point in 2008.

fakat o noktayı 2008'de geçmeyi başardık.

The goal of SpaceX is to try to advance rocket technology,

SpaceX'in amacı roket teknolojisini ilerletmek

and in particular to try to crack a problem

ve bence hayatı bir sorunu

that I think is vital

çözmek.

for humanity to become a space-faring civilization,

Hızla ve yeniden kullanılabilen bir roketle

which is to have a rapidly and fully reusable rocket.

insanlığı uzaya ulaşan bir uygarlığa çevirmek.

CA: Would humanity become a space-faring civilization?

CA: İnsalık uzay uçuşu yapabilecek bir uygarlık olabilecek mi?

So that was a dream of yours, in a way, from a young age?

Yani senin çocukluktan kalan bir hayalin miydi?

You've dreamed of Mars and beyond?

Mars'ı ve ötesini düşledin mi?

EM: I did build rockets when I was a kid,

EM: Çocukken roketler yaptım,

but I didn't think I'd be involved in this.

ama bu işe girişeceğimi düşünmemiştim.

It was really more from the standpoint of

Geleceğin daha heyecan ve ilham verici

what are the things that need to happen in order for

olabilmesi için nelerin

the future to be an exciting and inspiring one?

yapılması gerektiğini düşünüyordum.

And I really think there's a fundamental difference,

Eğer bir şekilde geleceğe bakarsanız bence

if you sort of look into the future,

gerçekten uzaya ulaşabilen

between a humanity that is a space-faring civilization,

yıldızları ve birçok gezegeni

that's out there exploring the stars, on multiple planets,

keşfeden bir uygarlıkla,

and I think that's really exciting,

sonsuza dek Dünya'ya sıkışmış

compared with one where we are forever confined to Earth

bir medeniyet arasında

until some eventual extinction event.

oldukça büyük bir fark var.

CA: So you've somehow slashed the cost of building

CA: Yani hesaba bağlı olarak, bir şekilde roketin

a rocket by 75 percent, depending on how you calculate it.

üretim maliyetini %75 aşağı çektiniz.

How on Earth have you done that?

Nasıl böyle bir şeyi yaptın?

NASA has been doing this for years. How have you done this?

NASA bunu senelerdir yapıyor. Sen nasıl yaptın bunu?

EM: Well, we've made significant advances

EM: Birçok belirgin gelişme kaydettik,

in the technology of the airframe, the engines,

aracın gövdesinde, motorlarda, elektronik ve

the electronics and the launch operation.

fırlat operasyonu teknolojilerinde.

There's a long list of innovations

Yaptığımız yeniliklerle ilgili

that we've come up with there

uzun bir liste var

that are a little difficult to communicate in this talk, but --

bu konuşmamızda bildirmemiz biraz zor, ama --

CA: Not least because you could still get copied, right?

CA: Sizden çalmalarından korktuğundan değil, öyle değil mi?

You haven't patented this stuff. It's really interesting to me.

Bunların patentini hâlâ almadınız. Bence bu çok enteresan.

EM: No, we don't patent.CA: You didn't patent because you think it's

EM: Patentini almadık. CA: Patentini almadınız çünkü

more dangerous to patent than not to patent.

patentini almak, almamaktan daha tehlikeli diye düşünüyorsunuz.

EM: Since our primary competitors are national governments,

EM: Bizim temel rakibimiz devlet olduğu için

the enforceability of patents is questionable.(Laughter) (Applause)

patentin uygulanabilirliği şüpheli. (Kahkahalar) (Alkışlar)

CA: That's really, really interesting.

CA: Bu gerçekten enteresan.

But the big innovation is still ahead,

Fakat büyük ilerleme hâlâ ileride ve siz

and you're working on it now. Tell us about this.

hâlâ üzerinde çalışıyorsunuz. Bize biraz bunu anlat.

EM: Right, so the big innovation—

EM: Doğru, büyük yenilik--

CA: In fact, let's roll that video and you can talk us through it, what's happening here.

CA: Aslında, hadi şu videoyu gösterelim ve sen de bunun hakkında konuşabilirsin, burada neler oluyor?

EM: Absolutely. So the thing about rockets is that

EM: Kesinlikle. Roketler hakkındaki anahtar nokta

they're all expendable.

bir seferlik olmaları.

All rockets that fly today are fully expendable.

Şu an uçan bütün roketler bir seferlik.

The space shuttle was an attempt at a reusable rocket,

Uzay mekiği tekrar kullanılabilir roketler konusunda bir denemeydi,

but even the main tank of the space shuttle was thrown away every time,

uzay mekiğinin ana yakıt tankı bile her seferinde atılıyordu

and the parts that were reusable

ve tekrar kullanılabilir parçaların uçuş

took a 10,000-person group nine months to refurbish for flight.

için yenilenmesi 10000 kişilik bir ekibin 9 ayını alıyordu.

So the space shuttle ended up costing a billion dollars per flight.

Uzay mekiği her uçuş için bir milyar dolara mal oluyordu.

Obviously that doesn't work very well for —

Açıkçası bu pek de iyi bir model değil --

CA: What just happened there? We just saw something land?

CA: Orada tam olarak ne oldu? Biraz önce neyin indiğini gördük?

EM: That's right. So it's important that the rocket stages

EM: Doğru. Roket aşamalarında roketin

be able to come back, to be able to return to the launch site

fırlatma alanına geri dönebilmesi

and be ready to launch again within a matter of hours.

ve saatler içinde fırlatmaya hazır olması çok önemli.

CA: Wow. Reusable rockets.EM: Yes. (Applause)

CA: Tekrar kullanılabilir roketler. EM: Evet (Alkışlar)

And so what a lot of people don't realize is,

Çoğu kimsenin fark etmediği itiş için gerekli yakıtın

the cost of the fuel, of the propellant, is very small.

masrafı oldukça düşük.

It's much like on a jet.

Birçok uçağınki kadar.

So the cost of the propellant is about .3 percent

İtiş gücünün maliyeti roketin maliyetinin

of the cost of the rocket.

0.3 kadar.

So it's possible to achieve, let's say,

Yani diyelim ki,

roughly 100-fold improvement in the cost of spaceflight

aktif bir şekilde tekrar roketi kullanabilirseniz

if you can effectively reuse the rocket.

yuvarlarsak uzay uçuşunda 100 kat iyileşme sağlayabilirsiniz.

That's why it's so important.

Bu nedenle çok önemli.

Every mode of transport that we use,

Kullandığımız her tür ulaşım aracı

whether it's planes, trains, automobiles, bikes, horses,

ne olursa uçaklar, trenler, arabalar, motosikletler, atlar

is reusable, but not rockets.

tekrar kullanılabilir, ama roketler değil.

So we must solve this problem in order to become a space-faring civilization.

Uzaya ulaşabilen bir medeniyet olmak için bu sorunu çözmeliyiz.

CA: You asked me the question earlier

CA: Daha öncesinde bana

of how popular traveling on cruises would be

eğer gemileri sonunda yaksaydık

if you had to burn your ships afterward.EM: Certain cruises are apparently highly problematic.

tekne seyahatlerinin ne kadar popüler olacağını sormuştun. EM: Bazı turlar son derece sorunlu.

CA: Definitely more expensive.

CA: Kesinlikle daha pahalı.

So that's potentially absolutely disruptive technology,

Yani bu potansiyel olarak kesinlikle yıkıcı bir teknoloji ve

and, I guess, paves the way for your dream to actually take,

bence hayallerini gerçekleştirmen için sana yol açıyor,

at some point, to take humanity to Mars at scale.

bir noktada insanlık Mars'a taşınacak.

You'd like to see a colony on Mars.

Mars'da bir koloni olmasını istiyordun.

EM: Yeah, exactly. SpaceX, or some combination

EM: Evet kesinlikle. SpaceX ya da şirketler

of companies and governments, needs to make progress

ve devletler çoklu gezegenlerde hayat

in the direction of making life multi-planetary,

oluşturmas ve diğer gezegenlerde,

of establishing a base on another planet,

-en gercekci olarak Mars'ta -

on Mars -- being the only realistic option --

üsler oluşturmak için birleşmeliler

and then building that base up

ve biz gerçekten çok-gezegenli

until we're a true multi-planet species.

bir tür olana dek o üsü kurmalılar.

CA: So progress on this "let's make it reusable,"

CA: Bundaki ilerleme, "haydi bunu tekrar kullanılabilir yapalım,"

how is that going? That was just a simulation video we saw.

bu nasıl gidiyor? Bu sadece gördüğümüz bir simülasyondu.

How's it going?

Nasıl gidiyor?

EM: We're actually, we've been making some good progress recently

EM: Biz aslında aynı iyi ilerlemeyi Çekirge Test Projesi dediğimiz

with something we call the Grasshopper Test Project,

bir çalışmada yakınlarda yaptık,

where we're testing the vertical landing portion of the flight,

uçuşun son derece zor olan

the sort of terminal portion which is quite tricky.

dikey iniş kısmını deniyoruz.

And we've had some good tests.

Birkaç olumlu test yaptık.

CA: Can we see that?EM: Yeah.

CA: Görebilir miyiz? EM: Evet.

So that's just to give a sense of scale.

Bu sadece ölçük duygusunu verebilmek için.

We dressed a cowboy as Johnny Cash

Bir tane kovboyu Johnny Cash gibi giydirdik

and bolted the mannequin to the rocket. (Laughter)

ve mankeni rokete bağladık.(Kahkahalar)

CA: All right, let's see that video then,

CA: Peki, görelim o zaman şu videoyu,

because this is actually amazing when you think about it.

çünkü düşündüğünde bayağı ilgi çekici.

You've never seen this before. A rocket blasting off and then --

Bunu daha önce hiç görmediniz. Bir roket ateşleniyor ve ardından--

EM: Yeah, so that rocket is about the size

EM: Evet, roket yaklaşık 12 katlı bir

of a 12-story building.

bina yüksekliğinde.

(Rocket launch)

(Roket Fırlatılması)

So now it's hovering at about 40 meters,

Şu an yaklaşık 40 metrede uçuyor

and it's constantly adjusting

ve ana motorların

the angle, the pitch and yaw of the main engine,

açısını, eğimini ve yalpasını sabitliyor

and maintaining roll with cold gas thrusters.

ve katı yakıt iticileri ile dengeliyor.

CA: How cool is that? (Applause)

CA: Ne kadar harika?(Alkışlar)

Elon, how have you done this?

Elon, bunları nasıl gerçekleştirdin?

These projects are so -- Paypal, SolarCity,

Bu projeler -- PayPal, SolarCity,

Tesla, SpaceX, they're so spectacularly different,

Tesla, SpaceX, tamamen farklılar,

they're such ambitious projects at scale.

bunlar gerçekten boyut itibari ile hırslı projeler.

How on Earth has one person

Bir insan bunların hepsini

been able to innovate in this way?

nasıl geliştirebilir?

What is it about you?

Bu seninle mi alakalı?

EM: I don't know, actually.

EM: Açıkçası bilmiyorum.

I don't have a good answer for you.

Bunun için güzel bir cevabım yok.

I work a lot. I mean, a lot.

Çok çalışırım. Yani gerçekten çok.

CA: Well, I have a theory.EM: Okay. All right.

CA: Peki, benim bir teorim var. EM: Peki, tamam.

CA: My theory is that you

CA: Benim teorime göre

have an ability to think at a system level of design

senin sistem düzeyinde bir tasarım kabiliyetin var

that pulls together design, technology and business,

tasarımı, teknoloji ve işletmeyi bir araya getiren,

so if TED was TBD, design, technology and business,

eğer TED TBD olsaydı Tasarım, Teknoloji ve işletme,

into one package,

in paketin içinde

synthesize it in a way that very few people can and --

bunları sadece birkaç insanın yapabileceği şekilde sentezlemişsin --

and this is the critical thing -- feel so damn confident

ve bu kritik nokta -- son derece emin bir şekilde

in that clicked-together package that you take crazy risks.

bu paket çılgınca riskler alıyorsun.

You bet your fortune on it, and you seem to have done that multiple times.

Servetini buna yatırıyorsun ve bunu birçok kez yapmış görünüyorsun.

I mean, almost no one can do that.

Neredeyse bunu kimse yapamaz.

Is that -- could we have some of that secret sauce?

Bu -- gizli tariften biraz alabilir miyiz?

Can we put it into our education system? Can someone learn from you?

Bunu eğitim sistemimizin içine koyabilir miyiz? Bunu biri senden öğrenebilir mi?

It is truly amazing what you've done.

Bu yaptıkların gerçekten harika.

EM: Well, thanks. Thank you.

EM: Sağ olun. Teşekkür ederim.

Well, I do think there's a good framework for thinking.

Şey, bence tasavvur etmenin güzel bir iskeleti var.

It is physics. You know, the sort of first principles reasoning.

Fizik. Bilirsiniz, mantıklı düşünmenin ilk basamağı.

Generally I think there are -- what I mean by that is,

Genellikle bence -- bu söylerken amacım;

boil things down to their fundamental truths

bir şeylerin temel gerçeğini özümsemek

and reason up from there,

ve oradan bir sonuç çıkarmak,

as opposed to reasoning by analogy.

kıyasla sonuç çıkarmanın aksine.

Through most of our life, we get through life

Hayatımız boyunca kıyaslama yaparak

by reasoning by analogy,

hayatımızı devam ettririz,

which essentially means copying what other people do with slight variations.

aslında bunun anlamı başka insanları yaptıklarını küçük farklarla kopyalamaktır.

And you have to do that.

Bunu yapmak zorundasınız.

Otherwise, mentally, you wouldn't be able to get through the day.

Aksi takdirde, zihinsel olarak, günü geçirmeye elverişli olmazsınız.

But when you want to do something new,

Fakat yeni bir şey yapmak istediğinizde,

you have to apply the physics approach.

fiziksel yaklaşımı uygulamalısınız.

Physics is really figuring out how to discover

Fizik sezgilere aykırı olan şeyler nasıl açıklayacağını

new things that are counterintuitive, like quantum mechanics.

gerçekten anlamıştır, kuantum mekaniği gibi.

It's really counterintuitive.

Bu gerçekten sezgilere aykırıdır.

So I think that's an important thing to do,

Yani bence bu gerçekten yapılması gereken bir şey

and then also to really pay attention to negative feedback,

ve ayrıca negatif geri bildirimlere gerçekten dikkat edilmeli

and solicit it, particularly from friends.

ve istenmeli, özellikle arkadaşlardan.

This may sound like simple advice,

Bu basit bir tavsiye gibi gelebilir,

but hardly anyone does that,

fakat bu gerçekleştiren herkes için

and it's incredibly helpful.

gerçekten yararlı.

CA: Boys and girls watching, study physics.

CA: Bu izleyen gençler, fizik çalışın.

Learn from this man.

Bu adamdan öğrenin.

Elon Musk, I wish we had all day, but thank you so much for coming to TED.

Elon Musk, keşke bütün bir günümüz olsa, TED'e geldiğin için çok teşekkürler.

EM: Thank you. CA: That was awesome. That was really, really cool.

EM: Teşekkür ederim. CA: Muhteşemdi. Gerçekten çok güzeldi.

Look at that. (Applause)

Şuna bakın(Alkışlar)

Just take a bow. That was fantastic.

Sadece tebriklerimi kabul edin. Harikaydı.

Thank you so much.

Çok teşekkür ederim