Janet Echelman: Taking imagination seriously

Janet Echelman: Hayalgücünü Ciddiye Almak

Çeviri: Gunperi Sisman Gözden geçirme: Sancak Gülgen

This story

Bu hikaye

is about taking imagination seriously.

hayalgücünü ciddiye almakla ilgili.

Fourteen years ago,

14 yıl önce,

I first encountered this ordinary material, fishnet,

yüzyıllardır aynı şekilde kullanılmakta olan

used the same way for centuries.

sıradan bir materyal olan balık ağıyla tanıştım.

Today, I'm using it to create

Bugün, bunu,

permanent, billowing, voluptuous forms

dünyanın çeşitli şehirlerinde,

the scale of hard-edged buildings

kalıcı, dalgalanan, şehvetli yükselenler boyunda

in cities around the world.

şekiller yaratmak için kullanıyorum.

I was an unlikely person to be doing this.

Bunu yapacak en son kişi bendim.

I never studied sculpture,

Hiç heykelcilik,

engineering or architecture.

mühendislik veya mimarlık okumadım.

In fact, after college

Doğrusu, üniversiteden sonra

I applied to seven art schools

yedi sanat okuluna başvurdum,

and was rejected by all seven.

ve tümünden de reddedildim.

I went off on my own to become an artist,

Kendi kendime sanatçı olmaya karar verdim,

and I painted for 10 years,

ve 10 yıl boyunca resim yaptım,

when I was offered a Fulbright to India.

sonra da Hindistan'a gitmek için Fulbright Bursu aldım.

Promising to give exhibitions of paintings,

Sergilerde resimler göstermek için söz verip

I shipped my paints and arrived in Mahabalipuram.

resimlerimi gemiye yükledim, ve Mahabalipuram'a vardılar.

The deadline for the show arrived --

Sergi günü gelip çatmış,

my paints didn't.

ama resimlerim gelmemişti.

I had to do something.

Bişeyler yapmalıydım.

This fishing village was famous for sculpture.

Balıkçı köyü heykelleriyle ünlüydü.

So I tried bronze casting.

Ve ben de Bronz dökümlemeyi denedim.

But to make large forms was too heavy and expensive.

Ama büyük şekiller yapmak çok ağır ve pahalıydı.

I went for a walk on the beach,

Sahilde yürüyüşe çıktım,

watching the fishermen

balıkçıların kumların üstünde

bundle their nets into mounds on the sand.

ağlarını tümseklere bağlamalırını izledim.

I'd seen it every day,

Bunu hergün görüyordum,

but this time I saw it differently --

ama bu sefer olanları farklı gördüm ---

a new approach to sculpture,

heykelciliğe farklı bir yaklaşım,

a way to make volumetric form

dolgun şekilleri katı maddeler kullanmadan

without heavy solid materials.

yeni şekiller yapabilmenin bir yol.

My first satisfying sculpture

Benim ilk tatmin edici heykelimi,

was made in collaboration with these fishermen.

bu balıkçılarla ortak çalışarak yaptım.

It's a self-portrait

Bu bir kişisel portre

titled "Wide Hips."

adı da '' Geniş Kalçalar''

(Laughter)

(Alkışlar)

We hoisted them on poles to photograph.

Direklerin üstüne fotoğraflarını çekmek için astık.

I discovered

Ben keşfettim ki

their soft surfaces

yumuşak yüzeyleri

revealed every ripple of wind

rüzgarın her esintisini

in constantly changing patterns.

farklı şekillere girerek ortaya çıkarttı.

I was mesmerized.

Hipnoz olmuştum.

I continued studying craft traditions

El işleri geleneklerini çalışmaya,

and collaborating with artisans,

ve zanaatkarlarla ortak çalışmaya

next in Lithuania with lace makers.

Litvanya,da dantel yapanlarla devam ettim.

I liked the fine detail

İşlerime kattıkları ince detayları

it gave my work,

sevdim,

but I wanted to make them larger --

ama onları daha büyük yapmak istedim ---

to shift from being an object you look at

ki sadece baktığınız bir objeden

to something you could get lost in.

baktığınızda kaybolabileceğiniz bir hale getirmek için.

Returning to India to work with those fishermen,

Hindistan'a balıkçılarla çalışmak için tekrar döndüğümde

we made a net

bir buçuk milyon elde örülmüş düğümden oluşan

of a million and a half hand-tied knots --

bir ağ yaptık ---

installed briefly in Madrid.

kısa bir süreliğine Madrid'te sergilendi.

Thousands of people saw it,

Binlerce kişi gördü

and one of them was the urbanist

ve aralarında

Manual Sola-Morales

Portekiz'de Porto limanını yeniden dizayn eden

who was redesigning the waterfront

şehir-planlamacı

in Porto, Portugal.

Manuel Sola-Morales de vardı.

He asked if I could build this

Bana bunu

as a permanent piece for the city.

şehir için kalıcı bir eser olarak yapabileceğimi sordu,

I didn't know if I could do that

Bunu yapıp

and preserve my art.

eserimi kalıcı yapıp yapamayacağımı bilmiyordum.

Durable, engineered, permanent --

Sağlam inşa edilmiş, kalıcı --

those are in opposition

bunlar tamamen

to idiosyncratic, delicate and ephemeral.

kendine özgü, nazik ve geçiciydiler.

For two years, I searched for a fiber

Tam iki yıl boyunca, ultra viole ışınlarına

that could survive ultraviolet rays,

kirliliğe dayanikli

salt, air, pollution,

Ve aynı zamanda ruzgarda

and at the same time remain soft enough

Akıcı bir sekilde hareket edebilecek

to move fluidly in the wind.

derecede yumuşak bir fiber aradım.

We needed something to hold the net up

Ağı trafik çemberiinin tam ortasında

out there in the middle of the traffic circle.

havada tutmak için bişeye ihtiyacımız vardı.

So we raised this 45,000-pound steel ring.

Sonunda 20,000 kiloluk çelik bir çemberi kaldırdık.

We had to engineer it

Öyle bir dizayn etmeliydik ki,

to move gracefully in an average breeze

ortalama bir esintide bile zerafetle haraket edebilip,

and survive in hurricane winds.

kasırgalara dayanıklı olsun.

But there was no engineering software

Ama böyle hareket edebilen gözenekli

to model something porous and moving.

bir şeyi dizayn edebilecek bir mühendis programı yoktu.

I found a brilliant aeronautical engineer

Amerika'nın yat yarışlarına yelken hazırlayan

who designs sails for America's Cup racing yachts

Peter Heppel diye

named Peter Heppel.

bir hava mühendisi buldum.

He helped me tackle the twin challenges

Bana sorunum olan iki şeyi çözmemi sağladı:

of precise shape

kesin şekil

and gentle movement.

ve nazik hareket.

I couldn't build this the way I knew

Bunu kendi bildiğim şekilde inşa edemiyordum,

because hand-tied knots

çünkü el yapımı düğümler

weren't going to withstand a hurricane.

kasırgalara dayanıklı olmayacaktı.

So I developed a relationship

Böylelikle, bir balık ağı yapan

with an industrial fishnet factory,

endüstriyel bir fabrikayla

learned the variables of their machines,

ilişkilerimi geliştirdim ve makinelerinin

and figured out a way

özelliklerini öğrenip onlarla dantel yapmanın

to make lace with them.

bir yolunu buldum.

There was no language

Bu eski, kendine özgü el işini

to translate this ancient, idiosyncratic handcraft

makinelerin yapabileceği bir şekle sokabilmenin

into something machine operators could produce.

dilimize tercüme etmek mümkün değil.

So we had to create one.

Bu yüzden yeni bir dil yarattık.

Three years and two children later,

Üç yıl ve iki çocuğumdan sonra,

we raised this 50,000-square-foot lace net.

15,240 metre karelik dantel bir net hazırladık.

It was hard to believe

Hayal ettiğimin

that what I had imagined

şimdi gerçek ve kalıcı olduğunu

was now built, permanent

ve hayalimden farksız olduğuna

and had lost nothing in translation.

inanmak çok zordu.

(Applause)

(Alkışlar)

This intersection had been bland and anonymous.

Bu kesişim mülayim ve anonim bir şekilde oldu.

Now it had a sense of place.

Şimdi bir yere aitti.

I walked underneath it

Altından ilk defa

for the first time.

yürüdüm

As I watched the wind's choreography unfold,

Rüzgarın kareografisini izlerken,

I felt sheltered

kendimi hem korunaklı

and, at the same time,

hem de

connected to limitless sky.

limitsiz gökyüzüyle bağlantılı hisettim.

My life was not going to be the same.

Hayatım asla aynı olmayacaktı.

I want to create these oases of sculpture

Bu vaha'i heykelleri

in spaces of cities around the world.

dünyadaki her şehirlere yapmak istiyorum.

I'm going to share two directions

Yapıtlarımda yeni olan iki yönü

that are new in my work.

sizinle paylaşacağım.

Historic Philadelphia City Hall:

Tarihi Philedelphia Şehir Merkezi:

its plaza, I felt, needed a material for sculpture

Plazanın balık ağından daha

that was lighter than netting.

hafif olan bir materyalden bir heykele ihtiyacı var diye hissettim.

So we experimented

Böylece

with tiny atomized water particles

küçük atomize su parçacıklarıyla

to create a dry mist

kuru bir sis yaratıp

that is shaped by the wind

rüzgarın şekil vermesini sağladık.

and in testing, discovered

Test ederken keşfettik ki

that it can be shaped by people

şekil insanlar tafından da

who can interact and move through it without getting wet.

içinde hareket ederek ve ıslanmadan da verilebiliyordu.

I'm using this sculpture material

Bu heykel materyalini

to trace the paths of subway trains above ground

yer üstünde, metro trenlerinin gerçek zamanlı

in real time --

yollarını çizmek için kullanıyorum --

like an X-ray of the city's circulatory system unfolding.

yani şehirin kan dolaşımının röntgenini çeker gibi.

Next challenge,

Sonraki zorlu aşama,

the Biennial of the Americas in Denver

Denver'deki Americas Biennial'de

asked, could I represent

Batı yarım küredeki 35 milletin

the 35 nations of the Western hemisphere and their interconnectedness

bağlılığını simgeleyen bir

in a sculpture?

heykel yapıp yapamacağım soruldu.

(Laughter)

(kahkahalar)

I didn't know where to begin,

Nerden başlayacağımı bilemedim,

but I said yes.

ama evet dedim.

I read about the recent earthquake in Chile

Şili'deki depremi okudum

and the tsunami that rippled across

ve tüm Pasifik okyanusunu etkileyen tsunami

the entire Pacific Ocean.

dalgaları hakkında okudum.

It shifted the Earth's tectonic plates,

Bu deprem Dünya'nın tektonik hatlarını değiştirdi

sped up the planet's rotation

ve gezegenimizin kendi ekseni etrafında

and literally shortened the length of the day.

dönüşünğ hızlandırıp, günlerimizi kısalttı.

So I contacted NOAA,

Ve böylelikle NOAA'ya başvurdum,

and I asked if they'd share their data on the tsunami,

ve tsunami hakkındaki verilerini benimle paylaşablirler mi diye sordum.

and translated it into this.

Sonunda bu ortaya çıktı.

Its title: "1.26"

Adı: '' 1.26''

refers to the number of microseconds

bu, dünyada bir günün

that the Earth's day was shortened.

mikrosaniye olarak ne kadar kısaldığını gösteriyor.

I couldn't build this with a steel ring, the way I knew.

Bunu bildiğim demir bir çemberle inşa edemedim.

Its shape was too complex now.

Şekli çok karışıktı.

So I replaced the metal armature

Ve metal armatürü

with a soft, fine mesh

yumuşak, ince ağlı

of a fiber 15 times stronger than steel.

çelikten 15 kat daha sağlam bir fiber kabloyla değiştim.

The sculpture could now be entirely soft,

Heykel şimdi tamamıyle yumuşak oldu

which made it so light

bu da onu çok hafif yaptı.

it could tie in to existing buildings --

Varolan binalarla iç içe geçebiliyor

literally becoming part of the fabric of the city.

ve tamamen şehrin bir parçası olabiliyor.

There was no software

Hiç bir bilgisayar programı

that could extrude these complex net forms

böyle karmaşık ağ formlarını

and model them with gravity.

yer çekimiyle birlikte dizayn edemezdi.

So we had to create it.

Yani, bunu kendimiz yaratmak zorundaydık.

Then I got a call from New York City

Sonra, New York City'den bir telefon aldım

asking if I could adapt these concepts

Times meydanında veya

to Times Square

Highline'a bazı konseptleri adapte

or the High Line.

edip edemeyeceğimi sordular.

This new soft structural method

Bu yeni yumuşak yapı metodu

enables me to model these

benim bu heykelleri dizayn etmemi

and build these sculptures

ve yükselenler boyunda

at the scale of skyscrapers.

inşa etmemi sağlıyor.

They don't have funding yet,

Henüz bir finansmanları yok

but I dream now

ama bunları dünyanın her yerindeki

of bringing these to cities around the world

ihtiyacı olan şehirlere

where they're most needed.

götürmeyi hayal ediyorum.

Fourteen years ago,

14 yıl önce

I searched for beauty

geleneklerde ve

in the traditional things,

el işlerinde güzelliği

in craft forms.

aradım.

Now I combine them with hi-tech materials and engineering

Şimdi her ikisini de yüksek teknolojili materyal ve mühendislikle

to create voluptuous, billowing forms

dolgun, ve şehvetle dalgalanan

the scale of buildings.

yükselenler boyunda formlar yaratmak için kullanıyorum.

My artistic horizons continue to grow.

Artistik ufkum genişlemeye devam ediyor.

I'll leave you with this story.

Sizi bu hikayeyle bırakacağım.

I got a call from a friend in Phoenix.

Phoenix'deki bir arkadaşımdan bir telefon geldi.

An attorney in the office

Ofisindeki bir avukat

who'd never been interested in art,

sanata hiç igisi olmayan

never visited the local art museum,

hiç sanat müzesine gitmemiş birisi,

dragged everyone she could from the building

binadaki herkesi toplamış

and got them outside to lie down underneath the sculpture.

ve dışardaki heykelin altında uzanmalarını söylemiş.

There they were in their business suits,

İş kıyafetleri içinde,

laying in the grass,

çimenlerin üstüne uzanıp,

noticing the changing patterns of wind

rüzgarın değişen şekillerini fark edip

beside people they didn't know,

hiç tanımadıkları kişilerin yanında,

sharing the rediscovery of wonder.

hayal etmeyi yeniden keşf ettiler.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)

Thank you. Thank you.

Teşekkürler. Teşekkürler.

Thank you.

Teşekkürler.

Thank you. Thank you.

Teşekkürler. Teşekkürler.

(Applause)

(Alkışlar)