How equal do we want the world to be? You'd be surprised | Dan Ariely

Translator: Raweeon Rithiruang Reviewer: Rawee Ma

It would be nice to be objective in life,

มันคงจะดีนะ ถ้าชีวิตไม่มีความลำเอียง

in many ways.

ในหลายๆ ทาง

The problem is that we have these color-tinted glasses

ปัญหาก็คือ เราต่างก็มีแว่นหลากสี

as we look at all kinds of situations.

ที่เราใส่เมื่อมองดูเหตุการณ์ต่างๆ กัน

For example, think about something as simple as beer.

ยกตัวอย่างเรื่องธรรมดาๆ เช่น เรื่องเบียร์

If I gave you a few beers to taste

ถ้าผมเอาเบียร์ให้คุณชิมซัก 3-4 ยี่ห้อ

and I asked you to rate them on intensity and bitterness,

แล้วให้คุณจัดลำดับตามความเข้มข้นและความขม

different beers would occupy different space.

เบียร์ต่างยี่ห้อ ก็จะถูกจัดลำดับต่างกันไป

But what if we tried to be objective about it?

แต่ถ้าเราพยายามที่จะพิจารณาอย่างยุติธรรม

In the case of beer, it would be very simple.

ในกรณีของเบียร์ ก็คงทำได้ง่ายๆ

What if we did a blind taste?

แต่ถ้าเราให้ทดสอบรสชาติแบบปิดตาล่ะ

Well, if we did the same thing, you tasted the same beer,

เราทำเหมือนเดิม ชิมเบียร์กลุ่มเดิม

now in the blind taste, things would look slightly different.

ทีนี้การปิดตา ผลลัพธ์อาจต่างออกไปเล็กน้อย

Most of the beers will go into one place.

เบียร์ส่วนใหญ่ ถูกจัดไปรวมอยู่ในกลุ่มเดียว

You will basically not be able to distinguish them,

คุณจะไม่สามารถแยกแยะมันพวกออกจากกันได้

and the exception, of course, will be Guinness.

และข้อยกเว้นคือ แน่ล่ะ คงเป็นเบียร์กินเนส

(Laughter)

(เสียงหัวเราะ)

Similarly, we can think about physiology.

เช่นกัน เราลองคิดถึงเรื่องทางสรีระศาสตร์

What happens when people expect something from their physiology?

จะเป็นอย่างไรถ้าคนคาดหวังกับ เรื่องทางกายภาพของเขา

For example, we sold people pain medications.

ตัวอย่างเช่น เมื่อเราขายยาแก้ปวดให้กับคน

Some people, we told them the medications were expensive.

แล้วบอกกับบางคนว่า ยานั้นมีราคาแพง

Some people, we told them it was cheap.

แต่บางคน เราก็บอกว่ามันเป็นของราคาถูก

And the expensive pain medication worked better.

ปรากฎว่ายากลุ่มที่บอกราคาแพงให้ผลดีกว่า

It relieved more pain from people,

มันช่วยแก้ปวดได้ดีกว่า

because expectations do change our physiology.

เพราะความคาดหวังนั้น ส่งผลต่อการเปลี่ยนทางกายภาพได้

And of course, we all know that in sports,

และแน่นอน พวกเรารู้กันว่าในเรื่องกีฬา

if you are a fan of a particular team,

ถ้าคุณเป็นแฟนของทีมใดทีมหนึ่ง

you can't help but see the game

มันช่วยไม่ได้ที่คุณเห็นการที่

develop from the perspective of your team.

เกมพัฒนาไป โดยมุมมองของทีมที่คุณชอบ

So all of those are cases in which our preconceived notions

ซึ่งในกรณีทั้งหมดนั้น เป็นเรื่องที่เราอุปาทานขึ้น

and our expectations color our world.

และความคาดหวังของเราก็ระบายสีสันให้กับโลก

But what happened in more important questions?

แต่จะเกิดอะไรขึ้นกับคำถามที่สำคัญยิ่งกว่า

What happened with questions that had to do with social justice?

เกิดอะไรขึ้นกับคำถามที่มีผล ต่อความยุติธรรมในสังคม

So we wanted to think about what is the blind tasting version

ดังนั้นเราจึงอยากจะลองคิดถึง วิธีการทดสอบแบบปิดตา

for thinking about inequality?

ในเรื่องของความไม่เท่าเทียมกันดูบ้าง

So we started looking at inequality,

เราเริ่มต้นโดยมองไปที่ ความไม่เท่าเทียมกัน

and we did some large-scale surveys

และเราก็ทำการสำรวจขนาดใหญ่

around the U.S. and other countries.

ทั่วทั้งสหรัฐและประเทศอื่นๆ

So we asked two questions:

เราตั้งคำถาม 2 ข้อว่า

Do people know what kind of level of inequality we have?

ผู้คนทราบหรือไม่ว่า เรามีระดับ ความไม่เท่าเทียมกันแบบไหนบ้าง

And then, what level of inequality do we want to have?

แล้วค่อยถามต่อว่า เราอยากให้มีความไม่เท่าเทียมกันที่ระดับไหน

So let's think about the first question.

มาลองคิดถึงคำถามแรกกันก่อน

Imagine I took all the people in the U.S.

จินตนาการดูว่าผมนำประชาชนทั้งหมดในสหรัฐฯ

and I sorted them from the poorest on the right

มาแบ่งประเภทเรียงกัน จากคนที่ยากจนที่สุดให้อยู่ทางขวา

to the richest on the left,

คนที่รวยที่สุดให้อยู่ทางซ้าย

and then I divided them into five buckets:

จากนั้นจึงแบ่งคนทั้งหมดออกเป็น 5 กลุ่ม

the poorest 20 percent, the next 20 percent,

เริ่มจากคนจนที่สุด 20 % ถัดมาอีก 20%

the next, the next, and the richest 20 percent.

และถัดกันมาเรื่อยๆ จนถึง กลุ่มคนที่รวยที่สุด 20%

And then I asked you to tell me how much wealth do you think

และผมค่อยถามคุณว่า ความมั่งคั่งแค่ไหนที่คุณคิดว่า

is concentrated in each of those buckets.

รวมกันอยู่ในคนกลุ่มต่างๆ

So to make it simpler, imagine I ask you to tell me,

เพื่อทำให้มันง่ายมากขึ้น ลองจินตนาการว่าผมถามคุณว่า

how much wealth do you think is concentrated

ความมั่งคั่งแค่ไหนที่รวมกันอยู่

in the bottom two buckets,

ใน 2 กลุ่มคนที่อยู่ล่างสุด

the bottom 40 percent?

รวมเป็นคนกลุ่มล่าง 40%

Take a second. Think about it and have a number.

ลองใช้เวลาสักครู่ คิดถึงเรื่องนี้ และนึกถึงตัวเลขไว้

Usually we don't think.

โดยทั่วไปเราไม่ทันคิด

Think for a second, have a real number in your mind.

ลองคิดซักนิด แล้วเก็บตัวเลขไว้ในใจ

You have it?

ได้หรือยังครับ

Okay, here's what lots of Americans tell us.

โอเคและนี่คือสิ่งที่ คนอเมริกันจำนวนมากบอกเรา

They think that the bottom 20 percent

พวกเขาคิดว่ากลุ่มล่างสุด 20%

has about 2.9 percent of the wealth,

มีความมั่งคั่งประมาณ 2.9%

the next group has 6.4,

กลุ่มถัดมา 6.4%

so together it's slightly more than nine.

รวมกันก็เกิน 9% มานิดหน่อย

The next group, they say, has 12 percent,

กลุ่มต่อมา พวกเขาบอกว่ามี 12%

20 percent,

20%

and the richest 20 percent, people think has 58 percent of the wealth.

และกลุ่มคนที่รวยที่สุด 20% นั้น ผู้คนคิดว่าเขามั่งคั่งถึง 58 %

You can see how this relates to what you thought.

คุณคงเห็นได้ว่ามันสอดคล้องกับ สิ่งที่คุณเคยคิดอย่างไร

Now, what's reality?

ทีนี้มาดูความเป็นจริงกันบ้าง

Reality is slightly different.

ความจริงนั้นต่างออกไปเล็กน้อย

The bottom 20 percent has 0.1 percent of the wealth.

20% ของกลุ่มล่างสุด มีความมั่งคั่งเพียง 0.1%

The next 20 percent has 0.2 percent of the wealth.

อีก20% ถัดมามีความมั่งคั่งที่ 0.2%

Together, it's 0.3.

รวมกันเป็น 0.3%

The next group has 3.9,

กลุ่มถัดมามี 3.9%

11.3,

รวมเป็น 11.3

and the richest group has 84-85 percent of the wealth.

และกลุ่มคนที่รวยที่สุด มีความมั่งคั่งรวมกันถึง 84-85%

So what we actually have and what we think we have

จะเห็นว่า สิ่งที่เรามีจริงๆ กับสิ่งที่เราคิดว่าเรามี

are very different.

นั้นช่างแตกต่างกัน

What about what we want?

แล้วสิ่งที่เราต้องการล่ะ

How do we even figure this out?

เราจะรู้ได้อย่างไร

So to look at this,

ลองดูนี่

to look at what we really want,

เพื่อหาสิ่งที่เราต้องการจริงๆ

we thought about the philosopher John Rawls.

เราคิดถึงนักปรัชญาชื่อ จอห์น รอลส์

If you remember John Rawls,

ถ้าคุณจำ จอห์น รอลส์ ได้

he had this notion of what's a just society.

เขาให้เหตุผลว่า สังคมที่เป็นธรรมเป็นอย่างไร

He said a just society

เขาบอกว่าสังคมที่เป็นธรรม

is a society that if you knew everything about it,

ก็คือสังคมที่ หากว่าคุณ รู้ทุกสิ่งทุกอย่างเกี่ยวกับมัน

you would be willing to enter it in a random place.

คุณก็จะยินดีที่จะก้าวเข้ามาในที่ใดก็ได้

And it's a beautiful definition,

และมันก็เป็นคำจำกัดความที่สวยงาม

because if you're wealthy, you might want the wealthy

เพราะหากว่าคุณเป็นคนร่ำรวย คุณก็อาจต้องการให้คนร่ำรวย

to have more money, the poor to have less.

มีเงินมากกว่า ให้คนจนมีน้อยกว่า

If you're poor, you might want more equality.

ถ้าคุณเป็นคนจน คงต้องการ ความเท่าเทียมมากขึ้น

But if you're going to go into that society

แต่ถ้าคุณจะเข้าไปในสังคมนั้น

in every possible situation, and you don't know,

ในทุกสถานการณ์ที่อาจเป็นไปได้ ซึ่งคุณไม่รู้

you have to consider all the aspects.

คุณก็ต้องพิจารณาในทุกแง่มุม

It's a little bit like blind tasting in which you don't know

ก็คล้ายๆ กับการทดสอบแบบปิดตา ซึ่งคุณไม่รู้

what the outcome will be when you make a decision,

ว่าผลจะเป็นอย่างไร เมื่อคุณตัดสินใจไป

and Rawls called this the "veil of ignorance."

และรอลส์เรียกสิ่งนี้ว่า "ผ้าคลุมหน้าของความไม่รู้"

So, we took another group, a large group of Americans,

เรามาดูกลุ่มอื่นดู กลุ่มใหญ่ของชาวอเมริกัน

and we asked them the question in the veil of ignorance.

แล้วเราถามคำถามพวกเค้าเรื่องของ ผ้าคลุมหน้าของความไม่รู้

What are the characteristics of a country that would make you want to join it,

อะไรคือคุณลักษณะของประเทศ ที่คุณอยากจะไปอยู่

knowing that you could end randomly at any place?

โดยรู้ว่าคุณไปอยู่ที่ไหนก็ได้

And here is what we got.

และนี่ก็คือคำตอบที่เราได้

What did people want to give to the first group,

อะไรคือสิ่งที่ผู้คนอยากให้ ในกลุ่มแรก

the bottom 20 percent?

กลุ่มที่เป็น 20% สุดท้าย

They wanted to give them about 10 percent of the wealth.

พวกเขาอยากให้มีความมั่งคั่งที่ 10%

The next group, 14 percent of the wealth,

กลุ่มถัดไปที่ 14% ของความมั่งคั่ง

21, 22 and 32.

21, 22 และ 32

Now, nobody in our sample wanted full equality.

ทีนี้ ไม่มีใครเลยในกลุ่มตัวอย่างที่อยากให้ กลายเป็นความเท่าเทียมเต็มๆ

Nobody thought that socialism is a fantastic idea in our sample.

ไม่มีใครคิดเลยว่า ระบบสังคมนิยม คือความคิดอันสุดวิเศษในกลุ่มตัวอย่างของเรา

But what does it mean?

แต่ มันหมายความว่าอย่างไร

It means that we have this knowledge gap

มันหมายความว่า เรามีช่องว่างของความรู้อยู่

between what we have and what we think we have,

ระหว่างสิ่งที่เรามี กับสิ่งที่เราคิดว่าเรามี

but we have at least as big a gap between what we think is right

แต่อย่างน้อยก็มีช่องว่างขนาดใหญ่ ระหว่างสิ่งที่เราคิดว่าถูก

to what we think we have.

กับสิ่งที่เราคิดว่าเรามีอยู่

Now, we can ask these questions, by the way, not just about wealth.

ทีนี้ เราสามารถถามคำถามเหล่านี้ ไม่เพียงแต่เรื่องความมั่งคั่ง

We can ask it about other things as well.

เราสามารถถามเกี่ยวกับเรื่องอื่นๆได้ด้วย

So for example, we asked people from different parts of the world

ยกตัวอย่างเช่น เราถามผู้คน ที่มาจากที่ต่างๆของโลก

about this question,

เกี่ยวกับคำถามนี้

people who are liberals and conservatives,

คนที่เป็นพวกเสรีนิยม และ อนุรักษ์นิยม

and they gave us basically the same answer.

แล้วพวกเขาให้คำตอบเหมือนๆกัน

We asked rich and poor, they gave us the same answer,

เราถามกลุ่มคนรวยและจน แล้วเขาให้คำตอบที่เหมือนกัน

men and women,

ชายและหญิง

NPR listeners and Forbes readers.

กลุ่มคนที่ฟังเอ็นพีอาร์ (NPR) และคนที่อ่านฟอร์ปส์ (Forbes)

We asked people in England, Australia, the U.S. --

เราถามคนที่อังกฤษ ออสเตรเลีย และสหรัฐฯ

very similar answers.

คำตอบที่ได้คล้ายๆ กัน

We even asked different departments of a university.

เราถามแม้กระทั่งคนจากต่างคณะในมหาวิทยาลัย

We went to Harvard and we checked almost every department,

เราไปที่ฮาวาร์ด และเข้าไปเช็คเกือบทุกคณะ

and in fact, from Harvard Business School,

อันที่จริง จากโรงเรียนธุรกิจฮาวาร์ด

where a few people wanted the wealthy to have more and the [poor] to have less,

ที่ๆซึ่งมีไม่กี่คนที่ต้องการให้มีความมั่งคั่งมากขึ้น แล้วคนรวยมีน้อยลง

the similarity was astonishing.

เป็นความคล้ายคลึงกันที่น่าทึ่ง

I know some of you went to Harvard Business School.

ผมรู้ว่าพวกคุณบางคนที่นี่เคยเรียนที่นั่น

We also asked this question about something else.

เรายังถามคำถามเกี่ยวกับเรื่องอื่นด้วย

We asked, what about the ratio of CEO pay to unskilled workers?

เราถามถึงสัดส่วน ที่ผู้บริหารจ่ายให้กับแรงงานไร้ฝีมือ

So you can see what people think is the ratio,

ดังนั้นคุณจะได้เห็นสิ่งที่ ผู้คนคิดเป็นอัตราส่วน

and then we can ask the question, what do they think should be the ratio?

แล้วเราจะถามคำถามว่า คุณคิดว่าอัตราส่วนจะเป็นเท่าไหร่

And then we can ask, what is reality?

เสร็จแล้วเราถึงจะถามได้ว่า แล้วความจริงเป็นอย่างไร

What is reality? And you could say, well, it's not that bad, right?

อะไรคือความจริง แล้วคุณพูดได้ว่า อืม มันก็ไม่ได้แย่ขนาดนั้น ใช่มั้ย

The red and the yellow are not that different.

สีแดง และสีเหลือง มันก็ไม่ได้ต่างกันมาก

But the fact is, it's because I didn't draw them on the same scale.

แต่ข้อเท็จจริงคือ เป็นเพราะว่า ผมไม่ได้วาดมันลงไปโดยใช้สเกลเดียวกัน

It's hard to see, there's yellow and blue in there.

มันยากที่จะเห็นว่า มีสีเหลืองและสีฟ้า อยู่ในนั้น

So what about other outcomes of wealth?

แล้วผลลัพธ์อื่นๆ ในเรื่องความมั่งคั่งล่ะ

Wealth is not just about wealth.

ความมั่งคั่ง ไม่ใช่แค่นี้อย่างเดียว

We asked, what about things like health?

เราถามว่า แล้วเรื่องของสุขภาพล่ะ

What about availability of prescription medication?

แล้วเรื่องการหาใบสั่งยามาได้ล่ะ

What about life expectancy?

แล้วเรื่องของอายุขัย

What about life expectancy of infants?

เรื่องอายุขัยของเด็กทารก

How do we want this to be distributed?

เราอยากให้เรื่องนี้ กระจายไปอย่างไร

What about education for young people?

แล้วเรื่องการศึกษาของเด็กๆ

And for older people?

และผู้สูงอายุ

And across all of those things, what we learned was that people

และจากสิ่งเหล่านี้ทั้งหมด สิ่งที่เราเรียนรู้นั่นคือ

don't like inequality of wealth,

ผู้คนไม่ชอบเรื่องความไม่เท่าเทียม ในเรื่องความมั่งคั่ง

but there's other things where inequality, which is an outcome of wealth,

แต่มันมีอย่างอื่น ที่ความไม่เท่าเทียม ซึ่งเป็นผลลัพธ์ของความมั่งคั่ง

is even more aversive to them:

ซึ่งยิ่งสร้างความไม่ชอบใจต่อพวกเขา

for example, inequality in health or education.

ตัวอย่างเช่น ความไม่เท่าเทียมในเรื่อง สุขภาพและการศึกษา

We also learned that people are particularly open

เราเรียนรู้มาว่าผู้คนจะเปิดเผย

to changes in equality when it comes to people

ที่จะเปลี่ยนแปลง ความเท่าเทียม เวลาที่มันมาถึงพวกเขา

who have less agency --

เรามีตัวแทนน้อยลง

basically, young kids and babies,

โดยพื้นฐานแล้วคือ ลูกๆ ของคุณ

because we don't think of them as responsible for their situation.

เพราะเราไม่ได้คิดว่าพวกเขาต้องรับผิดชอบ กับสถานการณ์ของเขา

So what are some lessons from this?

แล้วบทเรียนที่ได้ในเรื่องนี้คืออะไร

We have two gaps:

เรามีช่องว่าง 2 แบบ

We have a knowledge gap and we have a desirability gap

และช่องว่างทางความรู้ และ ช่องว่างของความพึงพอใจ

And the knowledge gap is something that we think about,

และช่องว่างทางความรู้ เป็นบางสิ่งที่เราคิดไว้

how do we educate people?

เราให้ความรู้กับผู้คนอย่างไร

How do we get people to think differently about inequality

เราทำให้เขาคิดต่าง อย่างไร ในเรื่องความไม่เท่าเทียม

and the consequences of inequality in terms of health, education,

แล้วผลที่ได้จากความไม่เท่าเทียม ในเรื่องของสุขภาพและการศึกษา

jealousy, crime rate, and so on?

ความริษยา อัตราการเกิดอาชญากรรม และเรื่องอื่นๆ

Then we have the desirability gap.

แล้วเราก็มีช่วงว่างของความพึงพอใจ

How do we get people to think differently about what we really want?

เราทำให้คนอื่นๆ คิดต่างอย่างไร ในเรื่องของสิ่งที่เราต้องการ จริงๆ

You see, the Rawls definition, the Rawls way of looking at the world,

คุณเห็นมั้ย คำจำกับความของ รอลส์ และสิ่งที่ รอลส์ มองโลกนี้

the blind tasting approach,

การทดสอบแบบปิดตา

takes our selfish motivation out of the picture.

จะดึงเอาสิ่งเร้าที่เห็นแก่ตัวของเราออกมา

How do we implement that to a higher degree

เราจะนำสิ่งนั้นไปใช้อย่างไรในทางที่สูงขึ้น

on a more extensive scale?

หรือในสเกลที่ขยายเพิ่มขึ้น

And finally, we also have an action gap.

และท้ายสุด เราก็ยังคงมีช่องว่างของการกระทำ

How do we take these things and actually do something about it?

เราจะทำอย่างไรกับสิ่งนี้จริงๆ ดี

I think part of the answer is to think about people

ผมคิดว่า ส่วนหนึ่งของคำตอบก็คือ การคิดถึงผู้คน

like young kids and babies that don't have much agency,

เช่นเด็กๆ และทารก ที่ไม่ได้มีหน้าที่อะไรมาก

because people seem to be more willing to do this.

เพราะคนเราดูเหมือนจะยอมทำสิ่งนี้

To summarize, I would say, next time you go to drink beer or wine,

โดยสรุปแล้ว ผมอยากบอกว่า คราวหน้า ตอนที่คุณดื่มเบียร์ หรือไวน์

first of all, think about, what is it in your experience that is real,

ก่อนอื่นให้คิดว่า โดยประสบการณ์ ของคุณแล้ว อะไรเป็นของจริง

and what is it in your experience that is a placebo effect

แล้วอะไรที่เป็นประสบการณ์ของคุณ ที่มันเป็น ปรากฎการณ์ยาหลอก

coming from expectations?

ที่มาจากความคาดหวัง

And then think about what it also means for other decisions in your life,

และคิดไปถึงว่า มันไปมีผลต่อ การตัดสินใจอื่นๆ ในชีวิตคุณอย่างไร

and hopefully also for policy questions

แล้วหวังว่าจะมีผลต่อคำถามเรื่องนโยบาย

that affect all of us.

ที่ส่งผลกระทบต่อเราทุกคน

Thanks a lot.

ขอบคุณมากครับ

(Applause)

(เสียงปรบมือ)