Rethinking infidelity ... a talk for anyone who has ever loved | Esther Perel | TED

15,516,845 views ・ 2015-05-21

TED


Ju lutemi, klikoni dy herë mbi titrat në anglisht më poshtë për të luajtur videon.

Translator: Albana Telhai Reviewer: fexhrie thaqi
00:12
Why do we cheat?
0
12928
1421
Pse tradhëtojmë?
00:16
And why do happy people cheat?
1
16420
2508
Dhe pse njerëzit e lumtur tradhëtojnë?
00:20
And when we say "infidelity," what exactly do we mean?
2
20641
4806
Dhe kur themi “pabesi”, çfarë nënkuptojmë saktësisht?
00:26
Is it a hookup, a love story, paid sex, a chat room,
3
26207
6379
Nënkupton një bashkim, histori dashurie, seks me pagesë, një dhomë chat-i,
00:32
a massage with a happy ending?
4
32586
2039
një masazh me fund të lumtur?
00:36
Why do we think that men cheat out of boredom and fear of intimacy,
5
36356
5138
Pse mendojmë se burrat mashtrojnë nga mërzija dhe frika e intimitetit,
00:41
but women cheat out of loneliness and hunger for intimacy?
6
41494
4762
por gratë mashtrojnë nga vetmia dhe etja për intimitet?
00:47
And is an affair always the end of a relationship?
7
47769
4230
Dhe a përbën një aferë gjithmonë fundin e një marrëdhënie?
00:53
For the past 10 years, I have traveled the globe
8
53294
3196
Përgjatë 10 viteve të fundit, kam udhëtuar nëpër botë
00:56
and worked extensively with hundreds of couples
9
56490
3045
dhe kam punuar gjerësisht me qindra çifte
00:59
who have been shattered by infidelity.
10
59535
2187
të cilët kanë qënë shpartalluar nga tradhëtia.
01:02
There is one simple act of transgression
11
62999
3603
Është një akt i thjeshtë shkelje
01:06
that can rob a couple of their relationship,
12
66641
4349
i cili mund t’i vjedhë një çifti marrëdhënien e tyre,
01:11
their happiness and their very identity: an affair.
13
71015
4230
lumturinë dhe thelbin e identitetit të tyre: një aferë.
01:15
And yet, this extremely common act is so poorly understood.
14
75903
5214
E megjithatë, ky akt ekstremisht i zakonshëm është kaq pak i kuptuar.
01:22
So this talk is for anyone who has ever loved.
15
82593
4631
Pra, ky diskutim është për cilindo që ka dashuruar ndonjeherë.
01:29
Adultery has existed since marriage was invented,
16
89681
3844
Tradhtia bashkëshortore ka ekzistuar që kur u shpik martesa,
01:33
and so, too, the taboo against it.
17
93525
2545
po kështu dhe tabu-ja, kundër saj.
01:37
In fact, infidelity has a tenacity that marriage can only envy,
18
97094
5733
Në fakt, tradhëtia ka një këmbëngulje që martesa mund vetëm ta ketë zili,
01:42
so much so, that this is the only commandment
19
102827
3458
aq e vërtetë është kjo saqë, kjo është urdhëresa e vetme
01:46
that is repeated twice in the Bible:
20
106289
3932
që përsëritet dy herë në Bibël
01:50
once for doing it, and once just for thinking about it.
21
110221
4104
një herë për kryerjen dhe herën tjetër vetëm për të menduarit.
01:54
(Laughter)
22
114349
2246
(Të qeshura)
01:56
So how do we reconcile what is universally forbidden,
23
116619
4303
Pra, si mund ta pajtojmë atë që ndalohet universalisht,
02:00
yet universally practiced?
24
120922
2445
dhe po universalisht praktikohet?
02:05
Now, throughout history, men practically had a license to cheat
25
125058
4978
Përgjatë historisë, burrat praktikisht kishin licensë për të tradhetuar
02:10
with little consequence,
26
130036
2295
me pasoja minimale,
02:12
and supported by a host of biological and evolutionary theories
27
132331
4408
dhe të mbështetur nga një mori teorish biologjike dhe evolucionare
02:16
that justified their need to roam,
28
136739
2576
që justifikonin nevojën e tyre për të bredhur,
02:19
so the double standard is as old as adultery itself.
29
139315
3977
kështu që standardi i dyfishtë është aq i vjetër sa dhe vetë adulteria.
02:24
But who knows what's really going on under the sheets there, right?
30
144403
5313
Por kush e di se çfarë ndodh në të vërtetë atje nën ҫarҫafë, apo jo?
02:29
Because when it comes to sex,
31
149920
1832
Sepse kur vjen fjala te seksi,
02:31
the pressure for men is to boast and to exaggerate,
32
151776
4163
presioni për burrat është që të mburren dhe ta egzagjerojnë,
02:35
but the pressure for women is to hide, minimize and deny,
33
155939
5545
por presioni për gratë është ta fshehin, minimizojnë dhe mohojnë,
02:41
which isn't surprising when you consider that there are still nine countries
34
161484
4226
ҫka nuk është e habitshme kur kujton se ka ende nëntë shtete
02:45
where women can be killed for straying.
35
165710
2524
ku gratë mund të vriten për shmangje nga e duhura.
02:49
Now, monogamy used to be one person for life.
36
169825
4595
Tani, monogamia nënkuptonte një person për gjithë jetën.
02:54
Today, monogamy is one person at a time.
37
174912
2603
Sot, monogamia nënkupton një person në një kohë.
02:58
(Laughter)
38
178268
1865
(Të qeshura)
03:00
(Applause)
39
180158
1865
(Duartrokitje)
03:04
I mean, many of you probably have said,
40
184364
1936
Them se, shumë prej jush mund keni thënë
03:06
"I am monogamous in all my relationships."
41
186300
2588
"Unë jam monogam në të gjitha marrëdhëniet e mia."
03:09
(Laughter)
42
189460
2403
(Të qeshura)
03:12
We used to marry,
43
192617
1643
Dikur, në fillim martoheshim,
03:14
and had sex for the first time.
44
194260
1909
dhe bënim seks për herë të parë.
03:16
But now we marry,
45
196614
1462
Por tani ne martohemi,
03:18
and we stop having sex with others.
46
198076
1927
dhe ndalojmë së kryeri seks me të tjerët.
03:21
The fact is that monogamy had nothing to do with love.
47
201455
4222
Fakti është se monogamia nuk kishte të bënte fare me dashurinë.
03:26
Men relied on women's fidelity
48
206332
2563
Burrat mbështeteshin në besnikërinë e grave
03:28
in order to know whose children these are,
49
208919
3040
në mënyrë që të dinin se kujt i përkisnin fëmijët,
03:31
and who gets the cows when I die.
50
211959
2341
dhe kush do ta marrë lopën kur të vdes unë.
03:36
Now, everyone wants to know
51
216205
2450
Tani, të gjithë duan të dinë
03:38
what percentage of people cheat.
52
218655
1748
sa përqind e njerëzve tradhëtojnë.
03:40
I've been asked that question since I arrived at this conference.
53
220403
3231
Ma kanë bërë këtë pyetje që kur kam ardhur në këtë konferencë.
03:43
(Laughter)
54
223658
2578
(Të qeshura)
03:46
It applies to you.
55
226260
1380
Kjo vlen edhe për ju.
03:48
But the definition of infidelity keeps on expanding:
56
228466
4493
Por përcaktimi i tradhëtisë vazhdon të zgjerohet
03:52
sexting, watching porn, staying secretly active on dating apps.
57
232959
5062
sekstimi, të parit porno, qëndrimi aktiv fshehurazi në aplikacionet e takimeve.
03:58
So because there is no universally agreed-upon definition
58
238332
4485
Pra, duke qënë se nuk ka një përkufizim të rënë dakord universalisht
04:02
of what even constitutes an infidelity,
59
242817
3139
mbi atë ҫka përbën tradhëti,
04:05
estimates vary widely, from 26 percent to 75 percent.
60
245956
5630
vlerësimet ndryshojnë shumë, nga 26 deri në 75 përqind.
04:12
But on top of it, we are walking contradictions.
61
252728
3231
Por mbi të gjitha, ne jemi kontradikta vetë.
04:16
So 95 percent of us will say that it is terribly wrong
62
256173
3619
Pra, 95 përqind prej nesh thonë se është tmerrësisht e gabuar
04:19
for our partner to lie about having an affair,
63
259792
3177
që partneri jonë të gënjejë në lidhje me pasjen e një afere,
04:22
but just about the same amount of us will say
64
262969
2221
por po i njëjti numër prej nesh do të thonë
04:25
that that's exactly what we would do if we were having one.
65
265214
3134
se kjo është ekzakt ajo që do bënim po të kishim vetë një aferë.
04:28
(Laughter)
66
268372
2436
(Të qeshura)
04:31
Now, I like this definition of an affair --
67
271872
3705
Tani, më pëlqen ky përkufizim për aferat –
04:35
it brings together the three key elements:
68
275577
3749
sespe i bashkon të tre elementet kryesore
04:39
a secretive relationship, which is the core structure of an affair;
69
279326
5706
një marrëdhënie e fshehtë, e cila është struktura kryesore e një afere;
04:45
an emotional connection to one degree or another;
70
285032
4794
një lidhje emocionale në një farë mase;
04:49
and a sexual alchemy.
71
289826
1640
dhe një alkimi seksuale.
04:52
And alchemy is the key word here,
72
292355
2982
Dhe alkimi është fjala kyçe këtu,
04:55
because the erotic frisson is such that the kiss that you only imagine giving,
73
295337
6928
sepse frisoni erotik është i tillë që puthja që vetëm e imagjinon të japësh,
05:02
can be as powerful and as enchanting
74
302265
3084
mund të jetë aq e fuqishme dhe aq e këndshme
05:05
as hours of actual lovemaking.
75
305349
2490
sa orë të tëra aktuale duke bërë dashuri.
05:09
As Marcel Proust said,
76
309759
1556
Siç ka thënë dhe Marcel Proust,
05:11
it's our imagination that is responsible for love, not the other person.
77
311340
5300
është imagjinata jonë që është përgjegjëse për dashurinë, dhe jo personi tjetër.
05:17
So it's never been easier to cheat,
78
317902
3856
Pra, kurrë nuk ka qenë më e lehtë të tradhëtohet,
05:21
and it's never been more difficult to keep a secret.
79
321762
3473
dhe kurrë nuk ka qenë më e vështirë për të ruajtur një sekret.
05:25
And never has infidelity exacted such a psychological toll.
80
325999
4460
Dhe pabesia nuk ka kërkuar një taksë të tillë psikologjike.
05:31
When marriage was an economic enterprise,
81
331975
3367
Kur martesa ishte një ndërmarrje ekonomike,
05:35
infidelity threatened our economic security.
82
335342
2966
pabesia kërcënonte sigurinë tonë ekonomike.
05:39
But now that marriage is a romantic arrangement,
83
339083
2876
Por tani që martesa është një marrëveshje romantike,
05:41
infidelity threatens our emotional security.
84
341959
3820
pabesia kërcënon sigurinë tonë emocionale.
05:45
Ironically, we used to turn to adultery --
85
345779
4261
Ironikisht, ne i jemi drejtuar tradhëtisë-
05:50
that was the space where we sought pure love.
86
350040
3229
si hapësirë për të kërkuar dashurinë e pastër.
05:53
But now that we seek love in marriage,
87
353293
2189
Por tani që ne kërkojmë dashuri në martesë,
05:55
adultery destroys it.
88
355482
1660
tradhëtia e shkatërron.
05:58
Now, there are three ways that I think infidelity hurts differently today.
89
358943
4404
Tani, ka tre mënyra me të cilat unë mendoj se pabesia lëndon ndryshe sot.
06:05
We have a romantic ideal in which we turn to one person
90
365800
5813
Ne kemi një ideal romantik në bazë të të cilit i drejtohemi një personi
06:11
to fulfill an endless list of needs:
91
371613
3197
për të na përmbushur një listë të pafund nevojash:
06:14
to be my greatest lover, my best friend,
92
374810
3600
të jetë dashuria ime më e madhe, miku im më i mirë,
06:18
the best parent, my trusted confidant,
93
378410
3153
prindi më i mirë, i besuari im,
06:21
my emotional companion, my intellectual equal.
94
381563
3094
miku im emocional, i barabarti im intelektual.
06:25
And I am it: I'm chosen, I'm unique,
95
385625
4304
Dhe unë jam me AI/AJO: unë jam i zgjedhuri, unë jam i veçantë,
06:29
I'm indispensable, I'm irreplaceable,
96
389929
3316
unë jam i domosdoshëm, unë jam i pazëvendësueshëm,
06:33
I'm the one.
97
393245
1190
unë jam i duhuri.
06:35
And infidelity tells me I'm not.
98
395356
3158
Dhe tradhëtia më tregon se nuk jam.
06:39
It is the ultimate betrayal.
99
399308
1889
Kjo është tradhëtia e vërtetë.
06:41
Infidelity shatters the grand ambition of love.
100
401999
3126
Tradhëtia na trondit ambicien e madhe të dashurisë.
06:46
But if throughout history, infidelity has always been painful,
101
406680
4881
Por nëse gjatë gjithë historisë, tradhëtia ka qenë gjithmonë e dhimbshme,
06:51
today it is often traumatic,
102
411561
2358
sot ajo është shpesh traumatike,
06:53
because it threatens our sense of self.
103
413919
2801
sepse kërcënon imazhin e vetes tonë.
06:57
So my patient Fernando, he's plagued.
104
417054
2769
Pacienti im Fernando, është i rrënuar.
06:59
He goes on: "I thought I knew my life.
105
419847
2748
Ai vazhdon e thotë: "Mendoja se e njihja jetën time.
07:02
I thought I knew who you were, who we were as a couple, who I was.
106
422595
4206
Mendoja se e dija se kush ishe ti, se kush ishim ne si çift, kush isha unë.
07:06
Now, I question everything."
107
426801
2221
Tani, dyshoj për çdo gjë."
07:09
Infidelity -- a violation of trust, a crisis of identity.
108
429632
5187
Tradhëtia - një shkelje besimi, një krizë identiteti.
07:14
"Can I ever trust you again?" he asks.
109
434819
2305
"A do të mund të besoj sërisht tek ty?" pyet ai.
07:17
"Can I ever trust anyone again?"
110
437148
2302
"A do të mund të besoj dikë tjetër përsëri?"
07:20
And this is also what my patient Heather is telling me,
111
440824
3081
Dhe kjo është ajo ҫka më thotë dhe pacientja ime Heather,
07:23
when she's talking to me about her story with Nick.
112
443905
2627
kur është duke më folur për historinë e saj me Nick.
07:26
Married, two kids.
113
446532
1450
E martuar, me dy fëmijë.
07:27
Nick just left on a business trip,
114
447982
2677
Nick sapo është larguar në një udhëtim pune,
07:30
and Heather is playing on his iPad with the boys,
115
450659
3531
dhe Heather është duke luajtur në iPad e tij me djemtë,
07:34
when she sees a message appear on the screen:
116
454190
2937
kur ajo e sheh një mesazh që shfaqet në ekran:
07:37
"Can't wait to see you."
117
457127
1538
"Mezi po pres të të shoh."
07:39
Strange, she thinks, we just saw each other.
118
459625
2429
E çuditshme, mendon ajo, ne sapo u pamë.
07:42
And then another message:
119
462863
1516
Dhe pastaj një mesazh tjetër:
07:44
"Can't wait to hold you in my arms."
120
464903
2237
"Mezi po pres të të mbaj në krahët e mi."
07:47
And Heather realizes
121
467999
2244
Dhe Heather e kupton
07:50
these are not for her.
122
470243
1368
këto mesazhe s'janë për të.
07:52
She also tells me that her father had affairs,
123
472435
3373
Ajo gjithashtu më tregon se babai i saj kishte afera,
07:55
but her mother, she found one little receipt in the pocket,
124
475812
3941
por nëna e saj kish gjetur një faturë të vogël në xhep,
07:59
and a little bit of lipstick on the collar.
125
479777
2158
dhe pak buzëkuq në jakë.
08:03
Heather, she goes digging,
126
483221
3389
Heather, fillon gërmimin,
08:06
and she finds hundreds of messages,
127
486610
3063
dhe gjen me qindra mesazhe,
08:09
and photos exchanged and desires expressed.
128
489673
3413
foto të shkëmbyera dhe dëshira të shprehura.
08:13
The vivid details of Nick's two-year affair
129
493420
2698
Detajet e gjalla të një afere dy-vjeçare të Nick
08:16
unfold in front of her in real time,
130
496118
3182
shpalosen përballë saj në kohë reale.
08:19
And it made me think:
131
499999
1273
Dhe kjo më bëri të mendoj:
08:21
Affairs in the digital age are death by a thousand cuts.
132
501272
5046
Aferat në epokën dixhitale janë vdekje prej një mijë thikash.
08:27
But then we have another paradox that we're dealing with these days.
133
507854
3259
Por ne kemi një tjetër paradoks me të cilin përballemi këto kohë.
08:31
Because of this romantic ideal,
134
511113
2304
Për shkak të këtij ideali romantik,
08:33
we are relying on our partner's fidelity with a unique fervor.
135
513417
5058
ne mbështetemi në besnikërinë e partnerit me një entuziazëm të veçantë.
08:38
But we also have never been more inclined to stray,
136
518999
3545
Por gjithashtu ne kurrë nuk kemi qenë më të prirur se tani për të devijuar,
08:42
and not because we have new desires today,
137
522544
2711
dhe jo sepse kemi dëshira të reja sot,
08:45
but because we live in an era
138
525255
1746
por sepse jetojmë në një epokë
08:47
where we feel that we are entitled to pursue our desires,
139
527001
3681
ku ndjejmë se është e drejta jonë të ndjekim dëshirat tona,
08:50
because this is the culture where I deserve to be happy.
140
530682
3456
sepse kjo është kultura ku unë e meritoj të jem i/e lumtur.
08:55
And if we used to divorce because we were unhappy,
141
535268
3763
Dhe nëse dikur kemi jemi divorcuar, sepse ishim të palumtur,
08:59
today we divorce because we could be happier.
142
539035
2829
sot divorcohemi, sepse mund të jemi edhe më të lumtur.
09:03
And if divorce carried all the shame,
143
543562
3285
Dhe nëse divorci përmbante gjithë turpin,
09:06
today, choosing to stay when you can leave
144
546847
3891
sot, të zgjedhësh të qëndrosh, kur mund të ikësh
09:10
is the new shame.
145
550738
1364
është turpi i ri.
09:12
So Heather, she can't talk to her friends
146
552657
2511
Pra Heather, nuk mund të flasë me miqtë e saj,
09:15
because she's afraid that they will judge her for still loving Nick,
147
555168
3261
sepse ka frikë se do ta gjykojnë se pse e dashuron ende Nick,
09:18
and everywhere she turns, she gets the same advice:
148
558429
3548
dhe ngado që kthehet, merr të njëjtën këshillë:
09:21
Leave him. Throw the dog on the curb.
149
561977
2625
Lëre atë. Hidhe në rrugë qenin.
09:25
And if the situation were reversed, Nick would be in the same situation.
150
565744
4993
Dhe nëse situata do ishte e anasjelltë, Nick do të ish në të njëjtën situatë.
09:31
Staying is the new shame.
151
571070
2294
Të qëndruarit është turpi i ri.
09:35
So if we can divorce,
152
575395
2964
Pra, nëse ne mund të divorcohemi,
09:38
why do we still have affairs?
153
578359
2096
pse kemi ende afera?
09:41
Now, the typical assumption is that if someone cheats,
154
581999
4564
Tani, supozimi tipik është se në qoftë se dikush mashtron,
09:46
either there's something wrong in your relationship or wrong with you.
155
586563
3845
ka diçka që nuk shkon ose me marrëdhënien tuaj ose me ty.
09:51
But millions of people can't all be pathological.
156
591440
3246
Por miliona njerëz nuk mund të jenë të gjithë patologjikë.
09:56
The logic goes like this: If you have everything you need at home,
157
596383
3908
Logjika është kjo: Nëse ke gjithçka që të duhet në shtëpi,
10:00
then there is no need to go looking elsewhere,
158
600291
3424
atëherë nuk ke nevojë të kërkosh diku tjetër,
10:03
assuming that there is such a thing as a perfect marriage
159
603715
3467
supozimi se ekziston diҫka e tillë si martesa perfekte
10:07
that will inoculate us against wanderlust.
160
607187
2851
na injekton kundër dëshirës së shfrenuar për bredhje.
10:11
But what if passion has a finite shelf life?
161
611165
3334
Por, po sikur pasioni të ketë një jetëzgjatje të limituar?
10:15
What if there are things that even a good relationship
162
615624
3714
Po sikur të ketë gjëra që as edhe një marrëdhënie e mirë
10:19
can never provide?
163
619338
1405
nuk mund t’i sigurojë kurrë?
10:22
If even happy people cheat,
164
622187
3015
Nëse edhe njerëzit e lumtur tradhëtojnë,
10:25
what is it about?
165
625202
1596
si është puna?
10:28
The vast majority of people that I actually work with
166
628765
2876
Shumica dërrmuese e njerëzve me të cilët punoj
10:31
are not at all chronic philanderers.
167
631641
2784
nuk janë aspak bredhës kronike.
10:34
They are often people who are deeply monogamous in their beliefs,
168
634429
4046
Ata janë shpesh njerëz thellësisht monogame në besimet e tyre,
10:38
and at least for their partner.
169
638475
1573
ose të paktën për partnerët e tyre.
10:40
But they find themselves in a conflict
170
640865
2636
Por e gjejnë veten në konflikt
10:43
between their values and their behavior.
171
643501
3039
ndërmjet vlerave dhe sjelljes së tyre.
10:47
They often are people who have actually been faithful for decades,
172
647572
4363
Shpesh janë njerëz të cilët kanë qëndruar besnik për dekada të tëra,
10:51
but one day they cross a line
173
651935
2639
por një ditë kapërcejnë një kufi
10:54
that they never thought they would cross,
174
654574
2473
që kurrë nuk mendonin se do ta kapërcenin,
10:57
and at the risk of losing everything.
175
657047
2747
dhe me rriskun e humbjes së gjithçkaje.
11:00
But for a glimmer of what?
176
660730
1905
Por, në shpërblim të çfarë?
11:03
Affairs are an act of betrayal,
177
663969
2640
Aferat janë një akt tradhëtie,
11:06
and they are also an expression of longing and loss.
178
666609
3096
dhe gjithashtu janë një shprehje e mallit dhe humbjes.
11:10
At the heart of an affair, you will often find
179
670610
3918
Në zemër të një afere, shpesh gjen
11:14
a longing and a yearning for an emotional connection,
180
674528
4261
një dëshirë dhe një shtysë të zjarrtë për një lidhje emocionale,
11:18
for novelty, for freedom, for autonomy, for sexual intensity,
181
678789
5770
për risi, për liri, për autonomi, për intensitet seksual,
11:24
a wish to recapture lost parts of ourselves
182
684559
3667
një dëshirë për të rimarrë pjesë të humbura të vetvetes
11:28
or an attempt to bring back vitality in the face of loss and tragedy.
183
688226
5314
ose një përpjekje për të risjellë vitalitet përballë humbjes e tragjedisë.
11:34
I'm thinking about another patient of mine, Priya,
184
694849
2917
Po mendoj për një paciente tjetër timen, Priya,
11:37
who is blissfully married,
185
697766
2616
e cila është lumturisht e martuar,
11:40
loves her husband,
186
700382
1465
e do burrin e saj,
11:41
and would never want to hurt the man.
187
701847
2383
dhe nuk do të donte kurrë që ta lëndonte.
11:44
But she also tells me
188
704713
2118
Por ajo gjithashtu më tregon
11:46
that she's always done what was expected of her:
189
706831
3174
se ka bërë gjithmonë atë që pritej prej saj:
11:50
good girl, good wife, good mother,
190
710005
3680
vajzë e mirë, grua e mirë, nënë e mirë,
11:53
taking care of her immigrant parents.
191
713685
2992
kujdesej për prindërit e saj emigrantë.
11:56
Priya, she fell for the arborist who removed the tree from her yard
192
716677
4512
Priya, u dashurua me pemëtarin që hoqi pemën nga oborri i saj,
12:01
after Hurricane Sandy.
193
721214
1461
pas uraganit Sandy.
12:03
And with his truck and his tattoos, he's quite the opposite of her.
194
723524
4563
Me kamionin dhe tatuazhet e tij, ai është krejt e kundërta e saj.
12:09
But at 47, Priya's affair is about the adolescence that she never had.
195
729547
5222
Por në moshën 47 vjeҫ afera e Priya lidhet me adoleshencën që ajo s'e pati kurrë.
12:15
And her story highlights for me that when we seek the gaze of another,
196
735753
5277
Dhe historia e saj më përforcon idenë se kur kërkojmë vështrimin e një tjetri,
12:21
it isn't always our partner that we are turning away from,
197
741030
4718
nuk kërkojmë gjithmonë largimin nga partneri jonë,
12:25
but the person that we have ourselves become.
198
745748
2837
por largimin nga personi që jemi bërë.
12:29
And it isn't so much that we're looking for another person,
199
749728
3546
Dhe nuk ka shumë të bëjë me atë që jemi duke kërkuar për një person tjetër,
12:33
as much as we are looking for another self.
200
753274
3542
sesa me atë që jemi duke kërkuar për një vete tjetër.
12:39
Now, all over the world,
201
759045
1557
Tani, në të gjithë botën,
12:40
there is one word that people who have affairs always tell me.
202
760602
3856
ekziston një fjalë të cilën njerëzit që kanë afera ma thonë gjithmonë.
12:45
They feel alive.
203
765030
1881
Ata ndjehen gjallë.
12:48
And they often will tell me stories of recent losses --
204
768046
4240
Shpesh më tregojnë histori të humbjeve të fundit -
12:52
of a parent who died,
205
772286
1855
të një prindi që ka vdekur,
12:54
and a friend that went too soon,
206
774141
2200
të një miku që iku shumë shpejt,
12:56
and bad news at the doctor.
207
776341
1800
dhe një lajm i keq nga mjeku.
12:59
Death and mortality often live in the shadow of an affair,
208
779482
4656
Vdekja dhe vdekshmëria shpesh jetojnë nën hijen e një afere,
13:04
because they raise these questions.
209
784138
2470
sepse ngrenë këto pyetje.
13:06
Is this it? Is there more?
210
786632
2904
A është kjo e gjitha? A ka më tepër?
13:09
Am I going on for another 25 years like this?
211
789901
3056
Do të vazhdoj kështu edhe për 25 vjet të tjera?
13:13
Will I ever feel that thing again?
212
793870
2492
A do ta ndjej ndonjëherë atë gjë përsëri?
13:18
And it has led me to think that perhaps these questions
213
798377
4411
Dhe kjo ka bërë të mendoj se ndoshta këto janë pyetjet
13:22
are the ones that propel people to cross the line,
214
802788
3159
që i shtyjnë njerëzit të kalojnë kufirin,
13:25
and that some affairs are an attempt to beat back deadness,
215
805947
3992
dhe disa afera janë një përpjekje për të mposhtur asgjësinë,
13:29
in an antidote to death.
216
809939
1796
në një antidot për vdekjen.
13:33
And contrary to what you may think,
217
813999
2868
Dhe në kundërshtim me atë që mund të mendoni,
13:36
affairs are way less about sex, and a lot more about desire:
218
816867
5036
aferat kanë të bëjnë më pak me seksin, dhe shumë më tepër me dëshirën:
13:41
desire for attention, desire to feel special,
219
821903
3489
dëshirë për vëmendje, dëshirë për t'u ndjerë i veçantë,
13:45
desire to feel important.
220
825392
1916
dëshirën për t'u ndjerë i rëndësishëm.
13:48
And the very structure of an affair,
221
828237
3010
Dhe vetë struktura e një afere,
13:51
the fact that you can never have your lover,
222
831247
2252
fakti se nuk mund ta kesh dashnorin tend,
13:53
keeps you wanting.
223
833503
1435
ju bën të doni.
13:54
That in itself is a desire machine,
224
834938
3021
Kjo në vetvete është një makineri dëshirë,
13:57
because the incompleteness, the ambiguity,
225
837959
2788
sepse paplotshmëria, ambiguiteti,
14:00
keeps you wanting that which you can't have.
226
840747
2775
ju shtyn të doni atë që nuk mund ta keni.
14:05
Now some of you probably think
227
845641
1536
Disa prej jush ndoshta mendojnë
14:07
that affairs don't happen in open relationships,
228
847177
3630
se aferat nuk ndodhin në marrëdhëniet e hapura,
14:10
but they do.
229
850807
1191
por ja që ndodhin.
14:12
First of all, the conversation about monogamy is not the same
230
852432
3130
Pikë së pari, biseda rreth monogamisë nuk është e njëjtë
14:15
as the conversation about infidelity.
231
855562
2181
me bisedën rreth tradhtisë.
14:18
But the fact is that it seems that even when we have
232
858468
3491
Por fakti është se edhe kur kemi
14:21
the freedom to have other sexual partners,
233
861959
2673
lirinë për të patur partnerë të tjerë seksualë,
14:24
we still seem to be lured by the power of the forbidden,
234
864632
4088
përsëri duket se joshemi nga fuqia e së ndaluarës,
14:28
that if we do that which we are not supposed to do,
235
868720
3487
se nëse bëjmë atë që nuk duhet ta bëjmë,
14:32
then we feel like we are really doing what we want to.
236
872207
2799
atëherë ndjehemi sikur jemi duke bërë atë që duam.
14:37
And I've also told quite a few of my patients
237
877331
3604
dhe, shumë prej pacientëve të mi, ju kam thënë
14:40
that if they could bring into their relationships
238
880935
4601
se nëse ata sjellin në marrëdhëniet e tyre
14:45
one tenth of the boldness, the imagination and the verve
239
885536
3631
një të dhjetën e guximit, imagjinatën dhe entuziazmin
14:49
that they put into their affairs,
240
889167
1712
që vendosin në aferat e tyre,
14:50
they probably would never need to see me.
241
890879
2245
ndoshta kurrë nuk do t'ju duhej të më takonin.
14:53
(Laughter)
242
893148
2000
(Të qeshura)
14:56
So how do we heal from an affair?
243
896362
2285
Pra si mund të shërohemi nga një aferë?
15:00
Desire runs deep.
244
900428
1919
Dëshira shkon thellë.
15:02
Betrayal runs deep.
245
902371
1871
Tradhëtia shkon thellë.
15:05
But it can be healed.
246
905266
1555
Por ajo mund të shërohet.
15:07
And some affairs are death knells
247
907999
2921
Dhe disa afera janë këmbana vdekje
15:10
for relationships that were already dying on the vine.
248
910944
2738
për marrëdhënie të cilat kanë qenë duke vdekur.
15:14
But others will jolt us into new possibilities.
249
914753
3016
Por disa të tjera do të na hedhin në mundësi të reja.
15:17
The fact is, the majority of couples
250
917953
1983
Fakti është se, shumica e çifteve
15:19
who have experienced affairs stay together.
251
919936
2214
që kanë përjetuar një aferë qëndrojnë bashkë.
15:22
But some of them will merely survive,
252
922766
2633
Por disa prej tyre thjesht do të mbijetojnë,
15:25
and others will actually be able to turn a crisis into an opportunity.
253
925399
4704
ndërsa të tjerët do të jenë në gjendje ta kthejnë krizën në oportunitet.
15:30
They'll be able to turn this into a generative experience.
254
930817
3643
Ata do të jenë në gjendje ta kthejnë këtë në një përvojë rigjeneruese.
15:34
And I'm actually thinking even more so for the deceived partner,
255
934484
3714
Dhe për me tepër mendoj këtë për partnerin e mashtruar,
15:38
who will often say,
256
938222
1336
i cili shpesh thotë,
15:39
"You think I didn't want more?
257
939558
1807
"Mendon se dhe unë nuk doja më tepër?
15:41
But I'm not the one who did it."
258
941365
1842
Por s'isha unë që e bëra atë gjë."
15:43
But now that the affair is exposed,
259
943968
2142
Por tani që afera u zbulua,
15:46
they, too, get to claim more,
260
946110
2134
ata gjithashtu fillojnë të kërkojnë më tepër,
15:48
and they no longer have to uphold the status quo
261
948244
2642
dhe nuk u duhet më të mbështesin status quo-në
15:50
that may not have been working for them that well, either.
262
950886
2914
që mund të mos ketë funksionuar dhe aq mirë as për ta.
15:56
I've noticed that a lot of couples,
263
956221
2889
Kam vënë re se shumë çifte,
15:59
in the immediate aftermath of an affair,
264
959110
2141
në vorbullën e menjëhershme pas një afere,
16:01
because of this new disorder that may actually lead to a new order,
265
961251
4336
për shkak të këtij çrregullimi të ri, që në fakt mund të sjellë një rend të ri,
16:05
will have depths of conversations with honesty and openness
266
965587
3582
do të kenë thellësi bisedash të hapura dhe të ndershme
16:09
that they haven't had in decades.
267
969169
1655
siҫ nuk kanë patur në dekada.
16:11
And, partners who were sexually indifferent
268
971743
2937
Dhe, partnerët që kanë qenë indiferent seksualisht
16:14
find themselves suddenly so lustfully voracious,
269
974680
2599
e gjejnë veten papritmas kaq të pangopur në epsht,
16:17
they don't know where it's coming from.
270
977279
2535
sa nuk e kuptojnë nga po u vjen.
16:20
Something about the fear of loss will rekindle desire,
271
980568
3953
Ka diçka në frikën e humbjes që e rindez dëshirën,
16:24
and make way for an entirely new kind of truth.
272
984521
3319
dhe hap rrugën për një lloj krejt të ri të vërtete.
16:30
So when an affair is exposed,
273
990133
2871
Pra, kur ekspozohet një aferë,
16:33
what are some of the specific things that couples can do?
274
993004
3161
cilat janë disa gjëra specifike që mund të bëjnë çiftet?
16:38
We know from trauma that healing begins
275
998133
4071
Ne e dimë nga trauma që shërimi fillon
16:42
when the perpetrator acknowledges their wrongdoing.
276
1002204
3992
kur fajtori e pranon gabimin.
16:47
So for the partner who had the affair,
277
1007339
3711
Kështu, për partnerin që ka patur aferën,
16:51
for Nick,
278
1011050
1532
për Nick,
16:52
one thing is to end the affair,
279
1012582
1805
një gjë është t'i japë fund aferës,
16:54
but the other is the essential, important act of expressing
280
1014387
4722
por tjetër është akti, thelbësor dhe i rëndësishëm i shprehjes
16:59
guilt and remorse for hurting his wife.
281
1019109
3206
së fajit dhe keqardhjes për lëndimin gruas së tij.
17:02
But the truth is
282
1022889
1375
Por e vërteta është
17:04
that I have noticed that quite a lot of people who have affairs
283
1024264
3101
se unë kam vënë re se shumë njerëz që kanë afera
17:07
may feel terribly guilty for hurting their partner,
284
1027365
3098
mund të ndjehen tmerrësisht fajtorë që kanë lënduar partnerin,
17:10
but they don't feel guilty for the experience of the affair itself.
285
1030463
3213
por ata nuk ndjehen fajtorë për përjetimin e aferës në vetvete.
17:14
And that distinction is important.
286
1034135
1841
Dhe ky dallim është i rëndësishëm.
17:17
And Nick, he needs to hold vigil for the relationship.
287
1037230
3626
Dhe Nick, ai ka nevojë ta mbajë të mbrojtur marrëdhënien.
17:21
He needs to become, for a while, the protector of the boundaries.
288
1041253
3073
Ai ka nevojë që për një periudhë të bëhet, mbrojtës i kufijve.
17:24
It's his responsibility to bring it up,
289
1044326
2623
Është përgjegjësia e tij të kujdeset për të,
17:26
because if he thinks about it,
290
1046949
1980
sepse nëse mendon për të,
17:28
he can relieve Heather from the obsession,
291
1048929
3010
ai mund ta lehtësojë Heather nga obsesioni,
17:31
and from having to make sure that the affair isn't forgotten,
292
1051939
3210
dhe nga detyrimi për t’i siguruar që afera ende nuk është harruar,
17:35
and that in itself begins to restore trust.
293
1055149
3183
dhe kjo në vetvete fillon të rivendosë besimin.
17:39
But for Heather,
294
1059570
1859
Por, për Heather,
17:41
or deceived partners,
295
1061429
1745
ose partnrët e mashtruar,
17:43
it is essential to do things that bring back a sense of self-worth,
296
1063174
5338
është thelbësore të bëjë gjëra që sjellin përsëri një ndjenjë vetë-vlerësimi,
17:48
to surround oneself with love and with friends and activities
297
1068512
3733
ta rrethojnë veten me dashuri, me miq dhe aktivitete
17:52
that give back joy and meaning and identity.
298
1072249
3403
që ju japin gëzim, kuptim dhe identitet.
17:55
But even more important,
299
1075936
1933
Por akoma më e rëndësishme,
17:57
is to curb the curiosity to mine for the sordid details --
300
1077869
4903
është të frenojnë kureshtjen për të gërmuar në detajet e pista -
18:02
Where were you? Where did you do it?
301
1082772
2197
Ku ishe? Ku e ke bërë?
18:04
How often? Is she better than me in bed? --
302
1084969
3022
Sa shpesh e keni bërë? A është më mirë se unë në shtrat?-
18:07
questions that only inflict more pain,
303
1087991
2484
pyetje që vetëm të shkaktojnë më shumë dhimbje,
18:10
and keep you awake at night.
304
1090475
1484
dhe të mbajnë zgjuar natën.
18:12
And instead, switch to what I call the investigative questions,
305
1092674
4676
Dhe në vend të kësaj, të kalojnë në ato që unë i quaj pyetje hetimore,
18:17
the ones that mine the meaning and the motives --
306
1097350
3300
të cilat gërmojnë për kuptimin dhe motivet -
18:20
What did this affair mean for you?
307
1100654
2473
Çfarë do të thotë kjo afere për ty?
18:23
What were you able to express or experience there
308
1103127
2772
Çfarë ishe në gjendje të shprehje ose përjetoje atje
18:25
that you could no longer do with me?
309
1105899
2255
që nuk mund ta bëje dot me mua?
18:28
What was it like for you when you came home?
310
1108154
3032
Si ishte për ty kur ktheheshe në shtëpi?
18:31
What is it about us that you value?
311
1111186
3399
Cila është ajo gjë që vlerëson në lidhjen tonë?
18:34
Are you pleased this is over?
312
1114585
2152
A je i kënaqur që kjo mori fund?
18:38
Every affair will redefine a relationship,
313
1118404
4321
Çdo aferë e ripërcakton një marrëdhënie,
18:42
and every couple will determine
314
1122725
2882
dhe çdo çift do të përcaktojë
18:45
what the legacy of the affair will be.
315
1125607
2535
se cila do të jetë vazhdimësia e aferës.
18:49
But affairs are here to stay, and they're not going away.
316
1129649
3762
Por aferat kanë ardhur të qëndrojnë, dhe nuk kanë për të ikur.
18:54
And the dilemmas of love and desire,
317
1134316
2643
Dhe dilemat e dashurisë dhe dëshirës,
18:56
they don't yield just simple answers of black and white and good and bad,
318
1136959
5970
nuk japin përgjigje të thjeshta bardh ose zi, të mira ose të këqija,
19:02
and victim and perpetrator.
319
1142929
1974
viktime ose dhunuesi.
19:06
Betrayal in a relationship comes in many forms.
320
1146221
4075
Tradhëtia në një marrëdhënie vjen në disa forma.
19:10
There are many ways that we betray our partner:
321
1150296
2354
Ka shumë mënyra si ne e tradhtojmë partnerin:
19:12
with contempt, with neglect,
322
1152650
2169
me përbuzje, me mospërfillje,
19:14
with indifference, with violence.
323
1154819
2473
me indiferencë, me dhunë.
19:17
Sexual betrayal is only one way to hurt a partner.
324
1157999
3438
Tradhtia seksuale është vetëm një mënyrë e të lënduarit të një partneri.
19:21
In other words, the victim of an affair
325
1161437
2604
Me fjalë të tjera, viktima e një afere
19:24
is not always the victim of the marriage.
326
1164041
2942
nuk është gjithmonë viktima e martesës.
19:29
Now, you've listened to me,
327
1169840
2208
Tani që më dëgjuat mua,
19:32
and I know what you're thinking:
328
1172048
2375
e di se çfarë jeni duke menduar:
19:34
She has a French accent, she must be pro-affair.
329
1174423
3774
Ajo ka një theks francez, ajo duhet të jetë pro-aferave.
19:38
(Laughter)
330
1178697
3302
(Të qeshura)
19:43
So, you're wrong.
331
1183761
1504
Por, gaboheni.
19:45
I am not French.
332
1185619
1555
Unë nuk jam Franceze.
19:47
(Laughter)
333
1187666
2453
(Të qeshura)
19:50
(Applause)
334
1190143
2880
(Duartrokitje)
19:53
And I'm not pro-affair.
335
1193602
1667
Dhe unë nuk jam pro-aferave.
19:56
But because I think that good can come out of an affair,
336
1196674
4384
Por nga që mendoj se mund të vijnë të mira nga një aferë,
20:01
I have often been asked this very strange question:
337
1201058
3331
shpesh më kanë bërë këtë pyetje shumë të çuditshme:
20:04
Would I ever recommend it?
338
1204413
1737
A do ta rekomandoja ndonjëherë atë?
20:07
Now, I would no more recommend you have an affair
339
1207514
2991
Tani, do ta rekomandoja një aferë
20:10
than I would recommend you have cancer,
340
1210505
2544
po aq sa do të rekomandoja që të kishit një kancer,
20:13
and yet we know that people who have been ill
341
1213049
2703
megjithatë ne e dimë se njerëzit që kanë qenë sëmurë
20:15
often talk about how their illness has yielded them a new perspective.
342
1215752
4198
shpesh flasin për mënyrën se si sëmundja u ka dhënë një perspektivë të re.
20:20
The main question that I've been asked since I arrived at this conference
343
1220569
3337
Pyetja kryesore që më kanë bërë që kur kam ardhur në këtë konferencë,
20:23
when I said I would talk about infidelity is, for or against?
344
1223906
3511
kur thashë se do të flas për tradhëtinë, ishte: pro apo kundër?
20:28
I said, "Yes."
345
1228488
1261
Unë thashë, "Po."
20:30
(Laughter)
346
1230162
2421
(Të qeshura)
20:33
I look at affairs from a dual perspective:
347
1233868
3637
Unë i shoh aferat nga një perspektivë e dyfishtë:
20:37
hurt and betrayal on one side,
348
1237505
3648
lëndimi dhe tradhtia nga njëra anë,
20:41
growth and self-discovery on the other --
349
1241153
3356
dhe rritja dhe vetë-zbulimi nga ana tjetër –
20:44
what it did to you, and what it meant for me.
350
1244509
3096
ҫfarë të shkaktoi ty, dhe çfarë kuptimi kish për mua.
20:48
And so when a couple comes to me in the aftermath of an affair
351
1248621
4668
Dhe kështu, kur një çift vjen tek unë, në periudhën pasi një aferë
20:53
that has been revealed,
352
1253289
1803
është zbuluar,
20:55
I will often tell them this:
353
1255092
2328
unë shpesh ju tregoj këtë atyre:
20:57
Today in the West,
354
1257420
2405
Sot në Perëndim,
20:59
most of us are going to have two or three relationships
355
1259825
4879
shumica prej nesh do të kenë dy ose tre marrëdhënie
21:04
or marriages,
356
1264704
1699
ose martesa,
21:06
and some of us are going to do it with the same person.
357
1266403
3135
dhe disa prej nesh do ta bëjnë këtë me të njëjtin person.
21:10
Your first marriage is over.
358
1270666
2245
Martesa juaj e parë ka marrë fund.
21:13
Would you like to create a second one together?
359
1273633
2841
Do të ju pëlqente të krijonit një të dytë së bashku?
21:17
Thank you.
360
1277164
1431
Faleminderit.
21:18
(Applause)
361
1278619
6634
(Duartrokitje)
Rreth kësaj faqe interneti

Kjo faqe do t'ju prezantojë me videot e YouTube që janë të dobishme për të mësuar anglisht. Do të shihni mësime angleze të mësuara nga mësues të nivelit më të lartë nga e gjithë bota. Klikoni dy herë mbi titrat në anglisht të shfaqura në secilën faqe të videos për të luajtur videon prej andej. Titrat lëvizin në sinkron me riprodhimin e videos. Nëse keni ndonjë koment ose kërkesë, ju lutemi na kontaktoni duke përdorur këtë formular kontakti.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7