Dianna Cohen: Tough truths about plastic pollution

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung

I'm a visual artist,

ကျွန်မက အမြင်ပိုင်း အနုပညာရှင်ဖြစ်ပြီး

and I'm also one of the co-founders of the Plastic Pollution Coalition.

Plastic Pollution Coalition ရဲ့ ပူးတွဲ တည်ထောင်သူလည်းဖြစ်ပါတယ်။

I've been working with plastic bags,

ကျွန်မရဲ့အနုပညာလက်ရာအတွက် ပဓာန ကုန်ကြမ်းအဖြစ်

which I cut up and sew back together as my primary material for my artwork

ပလပ်စတစ်အိတ်တွေကို ဖြတ်တောက်ကာ စပ်ချုပ်ပြီးလုပ်ကိုင်နေတာ

for the last 20 years.

အနည်းဆုံး နှစ် ၂၀ ရှိနေပါပြီ။

I turn them into two and three-dimensional pieces

ဒါတွေကို သုံးဘက်မြင်လက်ရုတွေ၊ ပန်းပုတွေနဲ့

and sculptures and installations.

ဖန်တီးမှုအနုပညာတွေအဖြစ် ပြောင်းလဲပါတယ်။

Upon working with the plastic, after about the first eight years,

ပလပ်စတစ်တွေနဲ့လုပ်ကိုင်ပြီး ပထမ ရှစ်နှစ်အကြာမှာ

some of my work started to fissure

ကျွန်မရဲ့လက်ရာတစ်ချို့ဟာ ပပ်ကြားအက်လာပြီး

and break down into smaller little bits of plastic.

ပလပ်စတစ် အပိုင်းလေးတွေအဖြစ် ပြိုပျက်လာတယ်။

And I thought, "Great.

ကျွန်မတွေးမိတာက "ကောင်းလိုက်တာ၊

It's ephemeral just like us."

ငါတို့လိုပဲ ခဏပန်းပဲ"လို့ပေါ့။

Upon educating myself a little further about plastics,

ပလပ်စတစ်အကြောင်း နည်းနည်း ထပ်ပြီး ကိုယ့်ဘာသာ သင်ယူအပြီးမှာ

I actually realized this was a bad thing.

ဆိုးဝါးတဲ့အရာတစ်ခုလို့ သဘောပေါက်ခဲ့တယ်။

It's a bad thing that plastic breaks down into smaller little bits,

အစိတ်အပိုင်းလေးတွေအဖြစ် ပြိုပျက်တဲ့ ပလပ်စတစ်က အမြဲတမ်း

because it's always still plastic.

ပလပ်စတစ် ဖြစ်နေတာကြောင့် ဆိုးဝါးတဲ့အရာပါ။

And what we're finding

ကျွန်မတို့တွေ့ရှိနေတာက

is that a lot of it is in the marine environment.

ဒါအများစုက ပင်လယ်ဝန်းကျင်ထဲမှာဆိုတာပါ။

I then, in the last few years,

ဒါနဲ့ ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်က

learned about the Pacific garbage patch and the gyre.

ပစိဖိတ် အမှိုက်ကွက်နဲ့ ဝဲ အကြောင်း သိလာခဲ့တယ်။

And my initial reaction --

ကျွန်မရဲ့ ကနဦးတုံ့ပြန်မှုက

and I think this is a lot of people's first reaction

ဒီအကြောင်းသိရတဲအခါ လူအတော်များများရဲ့

to learning about it --

ပထမဆုံး တုံးပြန်မှုလို့ထင်တယ်၊

is, "Oh my God!

"အလိုလေး၊

We've got to go out there and clean this thing up."

ငါတို့သွားရှင်းလင်းဖို့လိုတယ်"ပေါ့။

So I actually developed a proposal

ဒါနဲ့ ကုန်သင်္ဘောတစ်စီး၊

to go out with a cargo ship

လုပ်ငန်းကနေ နာထားတဲ့ ဆွဲသင်္ဘောနှစ်စီး၊

and two decommissioned fishing trawlers,

ကရိန်းတစ်ခု၊ ခုတ်စက်တစ်ခု၊

a crane, a chipping machine

အအေး ပုံလောင်းစက်တစ်ခုနဲ့သွားဖို့​

and a cold-molding machine.

အဆိုတစ်ခု ဖန်တီးခဲ့တယ်။

And my intention was to go out to the gyre,

ကျွန်မရဲ့ ရည်ရွယ်ချက်က ဝဲဆီသွားပြီး

raise awareness about this issue

ဒီပြဿနာကို အသိပေးပြီး

and begin to pick up the plastic,

ပလပ်စတစ်ကို စကောက်၊

chip it into little bits and cold mold it into bricks

အပိုင်းလေးတွေစိတ်ပြီး မဖွံ့ဖြိုးသေးတဲ့ လူမှုရပ်ရွာတွေက

that could potentially be used as building materials

ဆောက်လုပ်ရေး ကုန်းကြမ်းတွေအဖြစ် သုံးဖို့ အလားအလာရှိတဲ့

in underdeveloped communities.

အုတ်ခဲတွေမှာအအေးခံ ပုံသွင်းဖို့ပါ။

I began talking with people

ဒီဝဲကတော့ကို ရောက်ဖူးပြီး

who actually had been out to the gyre

ပင်လယ်ဝန်းကျင်မှာ ပလပ်စတစ်ပြဿနာကို

and were studying the plastic problem in the marine environment

လေ့လာနေသူတွေနဲ့ စတင် ဆွေးနွေးတယ်၊

and upon doing so,

ဒီလိုလုပ်အပြီးမှာ

I realized actually that cleaning it up

ကမ္ဘာတစ်လွှားက နေစဉ်ထုတ်လုပ်တဲ့ ပမာဏနဲ့ဆို

would be a very small drop in the bucket

ရှင်းလင်းခြင်းဟာ

relative to how much is being generated

ဆင့်ပါးစပ် နှမ်းပက်လိုဖြစ်နေမယ်ဆိုတာနဲ့

every day around the world,

နောက်ဆုတ်ပြီး ပိုကြီးမားတဲ့ ပုံရိပ်ကို

and that actually I needed to back up and look at the bigger picture.

ကြည့်ဖို့လိုတာ သဘောပေါက်လိုက်တယ်။

And the bigger picture is:

ပိုကြီးမားတဲ့ပုံရိပ်က

we need to find a way to turn off the faucet.

ဘုံပိုင်ခေါင်းကို ပိတ်ဖို့ ၊ နည်းလမ်းရှာဖို့လိုတာပါ။

We need to cut the spigot

တစ်ခါသုံး ပလပ်စတစ်ရဲ့ အဆို့ကို

of single-use and disposable plastics,

ဖြတ်ပစ်ဖို့လိုတာပါ၊

which are entering the marine environment every day

ဒါတွေက ပင်လယ်ဝန်းကျင်ကို တစ်ကမ္ဘာလုံးအတိုင်းအတာနဲ့

on a global scale.

နေ့တိုင်းဝင်နေတာလေ။

So in looking at that, I also realized that I was really angry.

ဒိတော့ ဒါကိုကြည့်ရင်း ကျွန်မ တကယ် စိတ်တိုနေတာလည်း သိလိုက်တယ်။

I wasn't just concerned about plastic

ပစိဖိတ် သမုဒ္ဒရာအလယ်မှာ သင်စိတ်ကူး ကြည့်ဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့

that you're trying to imagine out in the middle of the Pacific Ocean --

ပလပ်စတစ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ကျွန်မ မပူပန်တာကိုပါ၊

of which I have learned there are now

ဒီအထဲက ကျွန်မသိထားတာတွေက

11 gyres, potentially, of plastic

ကမ္ဘာ့ အဓိက သမုဒ္ဒရာ ငါးခုမှာ

in five major oceans in the world.

ရှိလာနိုင်တဲ့ပလပ်စတစ် ဝဲ ၁၁ ခု၊

It's not just that gyre of plastic that I'm concerned about --

ကျွန်မ ပူပန်မိတာက ဒီပလပ်စတစ် ဝဲပဲမဟုတ်ဘဲ၊

it's the gyre of plastic in the supermarket.

ကုန်ပဒေသာတိုက်ထဲက ပလပ်စတစ် ဝဲပါ။

I'd go to the supermarket and all of my food is packaged in plastic.

ကုန်ပဒေသာတိုက်ကိုသွားတော့ စားစရာအားလုံးပလပ်စတစ်နဲ့ထုတ်ထားတယ်။

All of my beverages are packaged in plastic,

သောက်စရာတွေအားလုံး ပလပ်စတစ်နဲ့ထုတ်ထားတယ်။

even at the health food market.

ကျန်းမာရေး အစားအသောက်စျေးမှာတောင်ပါ။

I'm also concerned about the plastic in the refrigerator,

ရေခဲသေတ္တာထဲက ပလပ်စတစ်ကိုလည်း ပူပန်မိပြီး

and I'm concerned about the plastic and the toxins that leach from plastic

ပလပ်စတစ်ကနေ ကျွန်မတို့ကို၊ ကျွန်မတို့ကိုယ်တွေထဲကို

into us and into our bodies.

ပျော်ဝင်တဲ့ အဆိပ်အတောက်တွေကို ပူပန်မိတယ်။

So I came together with a group of other people

ဒီတော့ ဒီပြဿနာကိုပဲ ကြည့်နေတဲ့

who were all looking at this issue,

အခြားလူတစ်စုနဲ့ အတူစုပြီး

and we created the Plastic Pollution Coalition.

Plastic Pollution Coalition ကို ဖန်တီးခဲ့တယ်။

We have many initiatives that we're working on,

လုပ်တဲ့ ပဏာမခြေလှမ်းတွေ အများကြီးရှိပေမဲ့

but some of them are very basic.

တစ်ချို့ကတော့ သိပ်ပြီး အခြေခံကျပါတယ်။

One is: if 80 to 90 percent

တစ်က သမုဒ္ဒရာထဲမှာ ကျွန်မတို့တွေ့နေတဲ့

of what we're finding in the ocean --

၈၀ ကနေ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းဟာ

of the marine debris that we're finding in the ocean -- is plastic,

သမုဒ္ဒရာထဲက ပင်လယ် အမှိုက်က ပလပ်စတစ်ဆိုဂင်

then why don't we call it what it is.

ဒါကို အရှိအတိုင်းခေါ်ရအောင်လေ။

It's plastic pollution.

ဒါက ပလပ်စတစ် ညစ်ညမ်းမှုပါ။

Recycling -- everybody kind of ends their books

ပြန်သုံးခြင်းဟာ၊ လူတိုင်းဟာ စာအုပ်တွေနဲ့ အဆုံးသတ်တာမျိုးပါ၊

about being sustainable and greening with the idea of recycling.

ပြန်သုံးခြင်းရဲ့စိတ်ကူးပါတဲ့ တာရှည်ခံခြင်းနဲ့ စိမ်းလန်းခြင်းပါ။

You put something in a bin and you don't have to think about it again.

အမှိုက်ပုံးထ တစ်ခုခုထည့်ပြီး ဒီအကြောင်း ထပ်တွေးစရာမလိုတော့ဘူး။

What is the reality of that?

ဒါရဲ့အစစ်အမှန်က ဘာလဲ။

In the United States, less than seven percent of our plastics are recycled.

အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုမှာ ပလပ်စတစ် ၇ % မရှိတရှိဘဲ ပြန်သုံးတယ်။

And if you really look into it,

တကယ် စစ်ဆေးကြည့်ရင်

particularly when it comes to plastic bottles,

အထူးသဖြင့် ပလ်စတစ်ပုလင်းဆိုတဲ့အခါမှာ

most of it is only down-cycled,

အများစုက တစ်ဆင့်နိမ့် ပြန်သုံးတဲ့၊

or incinerated, or shipped to China.

(သို့) ပြာချထားတဲ့(သို့) တရုတ်ကို ပို့တာတွေပါ။

It is down-cycled and turned into lesser things,

တစ်ဆင့်နိမ့်ပြန်သုံးတဲ့ (သို့) သိပ်မဆိုးတဲ့ အရာတွေဆိုပေမဲ့

while a glass bottle can be a glass bottle again

ဖန်ပုလင်းဟာ ဖန်ပုလင်းပြန်ဖြစ်ပြီး

or can be used again --

ထပ်သုံးနိုင်ပါတယ်၊

a plastic bottle can never be a plastic bottle again.

ပလပ်စတစ်ပုလင်းကတော့ ပလပ်စတစ်ပုလင်း ဘယ်တော့မှ ပြန်မဖြစ်နိုင်ဘူး။

So this is a big issue for us.

ဒါက ကျွန်မတို့အတွက် ပ​ြဿနာက​ြီးတစ်ခုပါ။

Another thing that we're looking at and asking people to think about

ကျွန်မတို့ ကြည့်နေပြီး လူတွေကို စဉ်းစားခိုင်းတဲ့ နောက်တစ်ခုက

is we've added a fourth R

Reduce, Reuse, Recycle" ဆိုတဲ့

onto the front

R သုံးလုံးရှေ့မှာ

of the "Reduce, Reuse, Recycle," three R's,

စတုတ္ထ R ကို ထည့်လိုက်တာပါ။

and that is refuse.

ဒါက refuse ပါ။

Whenever possible, refuse single-use and disposable plastics.

အခွင့်သင့်တိုင်း တစ်ခါသုံး ပလပ်စတစ်တွေကိုပြန်သုံးပါ။

Alternatives exist;

အခြားရွေးစရာတွေ ရှိပါတယ်။

some of them are very old-school.

တစ်ချို့ဟာ အင်မတန် ရှေးဆန်ပါတယ်။

I myself am now collecting these cool Pyrex containers

အခု ကျွန်မကိုယ်တိုင် Pyrex ဘူးတွေ ကောက်နေပြီး

and using those instead of Glad and Tupperware containers

Glad နဲ့ Tupperware ဘူးတွေအစား အစားအစာတွေ

to store food in.

သိမ်းဖို့ သုံးနေပါတယ်။

And I know that I am doing a service

ကျွန်မဟာ ကိုယ်တိုင်နဲ့ မိသားစုအတွက်

to myself and my family.

လုပ်ပေးနေတယ်ဆိုတာ သိပါတယ်။

It's very easy to pick up a stainless-steel bottle

သံမဏိ ပုလင်း(သို့) ဖန်ပုလင်းကို

or a glass bottle,

ရွေးဖို့ သိပ်လွယ်ပါတယ်။၊

if you're traveling and you've forgotten to bring your stainless-steel bottle

သင်ဟာ ခရီးထွက်နေပြီး ရေ (သို့) စစ်ထားတဲ့

and fill that up with water or filtered water,

ရေဖြည့်ထားတဲ့ သံမဏိ ပုလင်းကို ယူလာဖို့မေ့ခဲ့ပြီး

versus purchasing plastic bottled water.

ပလပ်စတစ် ရေပုလင်း ဝယ်တာအစားပေါ့။

I guess what I want to say to everybody here --

ကျွန်မ အထင် ဒီက လူတိုင်းကို ပြောချင်တာက

and I know that you guys know a lot about this issue --

ဒီပြဿနာအကြောင်း သင်တို့ အများကြီးသိတာသိပါတယ်၊

is that this is a huge problem in the oceans,

သမုဒ္ဒရာတွေထဲကက ဧရာမ ပြဿနာတစ်ခုဆိုပေမဲ့

but this is a problem that we've created as consumers

ဒါက ကျွန်မတို့ စားသုံးသူတွေအဖြစ်နဲ့ ဖန်တီးခဲ့တဲ့ ပြဿနာဖြစ်ပြီး

and we can solve.

ကျွန်မတို့ ဖြေရှင်းနိုင်ပါတယ်။

We can solve this by raising awareness of the issue

ဒီပြသနာကို အသိပေးခြင်း၊ လူတွေကို အခြားရွေးစရာတွေ ရွေးဖို့

and teaching people to choose alternatives.

ပညာပေးခြင်းနဲ့ ဖြေရှင်းနိုင်ပါတယ်။

So whenever possible, to choose alternatives

ဒီတော့ အခါသင့်တိုင်း တစ်ခါသုံး ပလပ်စတစ်ထက်

to single-use plastics.

အခြားရွေးစရာတွေကို ရွေးဖို့ပါ။

We can cut the stem -- tide the stem of this

ပင်စည်ကို ဖြတ်နိုင်ပါတယ်၊ ဒါရဲ​့ပင်စည်ကို

into our oceans

သမုဒ္ဒရာတွေထဲကို မျှောဖို့ပါ၊

and in doing so,

ဒီလိုလုပ်ခြင်းနဲ့

save our oceans, save our planet, save ourselves.

သမုဒ္ဒရာတွေ၊ ကျွန်မတို့ကမ္ဘာနဲ့ မိမိကိုယ်ကိုယ် ကယ်တင်ပါ။

Thank you. (Applause)

ကျေးဇူးတင်ပါတယ် (လက်ခုပ်သံများ)