Falling in love is the easy part | Mandy Len Catron

747,797 views ・ 2015-10-08

TED


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

Translator: sann tint Reviewer: Myo Aung
00:12
I published this article
0
12960
1456
ဒီဆောင်းပါးကို New York Time
00:14
in the New York Times Modern Love column in January of this year.
1
14440
4376
Modern Love ပင်တိုင်ဆောင်းပါးမှာ ဒီနှစ် ဇန်နဝါရီက ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့တယ်။
00:18
"To Fall in Love With Anyone, Do This."
2
18840
2336
"တစ်ယောက်ယောက်နဲ့ချစ်ကြိုက်ဖို့၊ ဒါလုပ်လိုက်ပါ"
00:21
And the article is about a psychological study
3
21200
2296
ဆောင်းပါးက လက်တွေ့ခန်းမှာ စိတ်ကူးယဉ်အချစ်ကို
00:23
designed to create romantic love in the laboratory,
4
23520
3416
ဖန်တီးဖို့ ပုံစံထုတ်ထားတဲ့ စိတ်ပညာ ဆိုင်ရာ လေ့လာမှု အကြောင်းနဲ့
00:26
and my own experience trying the study myself
5
26960
2736
ပြီးခဲ့တဲ့ နွေဦးတစ်ညက ကိုယ်တိုင် လေ့လာမှုကို စမ်းသပ်တဲ့
00:29
one night last summer.
6
29720
1856
ကျွန်မရဲ့ ကိုယ်ပိုင် အတွေ့အကြုံပါ။
00:31
So the procedure is fairly simple:
7
31600
2736
ဒီတော့ လုပ်နည်းစနစ်က အတော် ရိုးရှင်းပါတယ်။
00:34
two strangers take turns asking each other 36 increasingly personal questions
8
34360
6856
သူစိမ်း ၂ယောက်ဟာ တစ်ဦးကို တစ်ဦး ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ သဘော
00:41
and then they stare into each other's eyes
9
41240
2896
တိုးတိုးလာဆန်လာတဲ့မေးခွန်း ၃၆ ခုကို တစ်လှည်စီမေးရင်း
00:44
without speaking for four minutes.
10
44159
2561
စကားမပြောပဲ တစ်ဦးကိုတစ်ဦး စိုက်ကြည့်တာပါ။
00:47
So here are a couple of sample questions.
11
47360
3376
ဟောဒီမှာ နမူနာမေးခွန်း တစ်ချို့ပါ။
00:50
Number 12: If you could wake up tomorrow having gained any one quality or ability,
12
50760
5256
နံပါတ် ၁၂၊ မနက်ဖြန်နိုးလို့ အရည်အသွေး (သို့) အရည်အချင်း တစ်ခုရမယ်ဆို
00:56
what would it be?
13
56040
1200
အဲဒါ ဘာဖြစ်လိမ့်မလဲ။
00:58
Number 28: When did you last cry in front of another person?
14
58240
4696
နံပါတ် ၂၈၊ အခြားသူ တစ်ယောက်ရဲ့ရှေ့မှာ နောက်ဆုံးငိုခဲ့တာက ဘယ်တုန်းကလဲ။
01:02
By yourself?
15
62960
1216
ကိုယ်တစ်ယောက်ထည်းပဲလား။
01:04
As you can see, they really do get more personal as they go along.
16
64200
4256
မြင်တဲ့အတိုင်းပဲ ဆက်သွားလေ မေးခွန်းတွေက ပုဂ္ဂိုံလ်ရေး ပိုဆန်လာပါတယ်။
01:08
Number 30, I really like this one:
17
68480
2376
နံပါတ် ၃၀၊ ဒါတော့ တော်တော်လေး ကြိုက်တယ်။
01:10
Tell your partner what you like about them;
18
70880
2856
ကိုယ့် အဖော်ကို သူတို့နဲ့ပတ်သက်ပြီး ဘာကြိုက်တယ်ဆိုတာ ပြောပါ။
01:13
be very honest this time,
19
73760
1856
ဒီတစ်ခါ ရိုသားရမယ်နော်။
01:15
saying things you might not say to someone you just met.
20
75640
4360
အခုမှတွေ့တဲ့ သူတစ်ယောက်ကို ပြောချင်မှပြောမယ့်ဟာတွေ ပြောရင်းပေါ့
01:20
So when I first came across this study a few years earlier,
21
80840
4536
ဒီတော့ အစောပိုင်း နှစ်အနည်းငယ်က ဒီလေ့လာမှုကို ပထမဆုံး တွေ့မိတော့
01:25
one detail really stuck out to me,
22
85400
2096
အသေးစိတ်တစ်ခု ကျွန်မကို တကယ်ပဲ ထိုးနှက်ခဲ့တာက
01:27
and that was the rumor that two of the participants
23
87520
3056
ဖြေဆိုသူတွေထဲက ၂ ယောက်ဟာ ၆ လကြာပြီး နောက်မှာ
01:30
had gotten married six months later,
24
90600
2496
လက်ထပ်သွားတယ်ဆိုတဲ့ ကောလာဟလပါ။
01:33
and they'd invited the entire lab to the ceremony.
25
93120
4176
လက်တွေ့ခန်းတစ်ဖွဲ့လုံးကို အခမ်းအနားကို ဖိတ်ခဲ့တယ်။
01:37
So I was of course very skeptical
26
97320
2856
ဒီတော့ ကျွန်မ စိတ်ကူးယဉ်အချစ် ထုတ်လုပ်တဲ့
01:40
about this process of just manufacturing romantic love,
27
100200
3656
ဖြစ်စဉ်ကို တကယ်ပဲ အယုံအကြည် ကင်းမဲ့ခဲ့တာပေါ့။
01:43
but of course I was intrigued.
28
103880
2856
ဒါပေမယ့် တကယ်တော့လည်း စိတ်ဝင်စားခဲ့မိတယ်။
01:46
And when I got the chance to try this study myself,
29
106760
3416
ပြီတော့ ဒါလေ့လာမှုကို ကိုယ်တိုင် စမ်းသပ်ခွင့်ရတဲ့အခါ
01:50
with someone I knew but not particularly well,
30
110200
3136
ကိုယ်နဲ့ ကောင်းကောင်း မသိကျွမ်းတဲ့ လူတစ်ယောက်နဲ့ပါ၊
01:53
I wasn't expecting to fall in love.
31
113360
3136
ချစ်မိသွားလိမ့်မယ်လို့ ထင်မထားမိခဲ့ဘူး။
01:56
But then we did, and --
32
116520
2696
ဒါပေမဲ့ ကျွန်မတို့ ချစ်ခဲ့ကြတယ်၊ ပြီး.....
01:59
(Laughter)
33
119240
1896
(ရယ်သံများ)
02:01
And I thought it made a good story, so I sent it to the Modern Love column
34
121160
4376
ဒါက ဇာတ်လမ်းကောင်း တစ်ပုဒ်ဖြစ်တယ် ထင်လို့ Modern Love ဆောင်းပါးကဏ္ဍကို
02:05
a few months later.
35
125560
1816
လအတန်ကြာမှာ ပို့လိုက်တယ်။
02:07
Now, this was published in January,
36
127400
3720
ကဲ ဒါကို ဇန်နဝါရီမှာ ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့ပြီး
02:11
and now it is August,
37
131880
1696
အခု ဩဂုတ်လပါ၊
02:13
so I'm guessing that some of you are probably wondering,
38
133600
3616
ဒီတော့ မှန်းဆနေမိတာက ရှင်တို့ထဲက တစ်ချို့ဟာ ကျွန်မတို့ အတူတူ
02:17
are we still together?
39
137240
2376
ရှိတုန်းပဲလား ဆိုတာ သိချင်နေမလားပဲပေါ့။
02:19
And the reason I think you might be wondering this
40
139640
2375
ဒါကို ရှင်တို့သိချင်နေမလားလို့ ကျွန်မထင်မိတဲ့
02:22
is because I have been asked this question
41
142039
2657
အကြောင်းက ဒီမေးခွန်းကို လွန်ခဲ့တဲ့ ၇ လလုံးလုံး
02:24
again and again and again for the past seven months.
42
144720
3936
အထပ်ထပ်ကို အမေးခံထားရလို့ပါ။
02:28
And this question is really what I want to talk about today.
43
148680
3696
ဒီမေးခွန်းက ကျွန်မ ဒီနေ့ တကယ်ကို ပြောချင်တဲ့ အကြောင်းပါ။
02:32
But let's come back to it.
44
152400
1456
ဒါပေမဲ့ နောက်မှ ပြန်ပြောရအောင်
02:33
(Laughter)
45
153880
2976
(ရယ်သံများ)
02:36
So the week before the article came out,
46
156880
1976
ဒါနဲ့ ဆောင်းပါးမထွက်ခင် သီတင်းပတ်က
02:38
I was very nervous.
47
158880
2696
ရင်ထိတ်နေခဲ့တာပေါ့။
02:41
I had been working on a book about love stories
48
161600
2576
လွန်ခဲ့တဲ့ အနည်းငယ်လုံးလုံး အချစ်ဝတ္ထုတွေ အကြောင်း
02:44
for the past few years,
49
164200
1816
စာအုပ်တစ်အုပ် ရေးနေခဲ့တာလေ။
02:46
so I had gotten used to writing about my own experiences
50
166040
2816
ဒီတော့ ကျွန်မရဲ့ ဘလောဂ်မှာ စိတ်ကူးယဉ်အချစ်နဲ့ ပတ်သက်တဲ့
02:48
with romantic love on my blog.
51
168880
3016
ကိုယ်ပိုင်အတွေ့အကြုံတွေ ရေးတာ အသားကျနေခဲ့တာပေါ့။
02:51
But a blog post might get a couple hundred views at the most,
52
171920
4576
ဒါပေမဲ့ ဘလော့ဂ်တစ်ခုက အများဆုံး တစ်ရာ၊ နှစ်ရာလောက်ပဲ ကြည့်မှာဖြစ်ပြီး
02:56
and those were usually just my Facebook friends,
53
176520
3096
ဒီလူတွေဟာ အများအားဖြင့်တော့ Facebook က သူငယ်ချင်းတွေပါပဲ။
02:59
and I figured my article in the New York Times
54
179640
2576
တွက်ဆမိတာက New York Times က ကျွန်မ ဆောင်းပါးဟာ
03:02
would probably get a few thousand views.
55
182240
2800
ကြည့်သူ ထောင် အနည်းငယ် လောက်တော့ ရှိလောက်မယ်ပေါ့။
03:06
And that felt like a lot of attention
56
186080
2776
တော်တော်လေး အသစ်ဖြစ်တဲ့ ချစ်သံယောဇဉ်တစ်ခု အပေါ်
03:08
on a relatively new relationship.
57
188880
3176
အာရုံစိုက်မှုအများကြီး ရသလိုမျိုးပေါ့။
03:12
But as it turned out, I had no idea.
58
192080
3280
ဒါပေမဲ့ ဖြစ်သွားတာက ကျွန်မ မသိခဲ့ဘူး။
03:16
So the article was published online
59
196240
1896
ဒီလိုနဲ့ ဆောင်းပါးကို သောကြာနေ့ ညနေခင်း
03:18
on a Friday evening,
60
198160
2056
အွန်လိုင်းမှာ တင်လိုက်ပြီး
03:20
and by Saturday, this had happened to the traffic on my blog.
61
200240
6136
စနေနေ့ မတိုင်ခင် ကျွန်မရဲ့ ဘလော့ဂ်မှာ သတင်းရောက်နေပြီလေ။
03:26
And by Sunday, both the Today Show and Good Morning America had called.
62
206400
4880
ပြီးတော့ စနေနေ့မတိုင်ခင် Today Show နဲ့ Good Morning America က ဖုန်းခေါ်ပြီးပြီ။
03:32
Within a month, the article would receive over 8 million views,
63
212720
4536
တစ်လအအတွင်းမှာ ဆောင်းပါးကို ကြည့်ရှုမှုဟာ ၈ သန်းကျော်ခဲ့ပြီး
03:37
and I was, to say the least,
64
217280
2296
ပြောရမယ်ဆိုရင် ဒီလိုမျိုး အာရုံစိုက်မှုအတွက်
03:39
underprepared for this sort of attention.
65
219600
3896
အဆင်သင့် မဖြစ်ခဲ့ဘူးပေါ့။
03:43
It's one thing to work up the confidence to write honestly
66
223520
2976
ဒါက အချစ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ကိုယ့်အတွေ့ အကြုံတွေကို အမှန်အတိုင်း
03:46
about your experiences with love,
67
226520
2096
ရေးဖို့ ယုံကြည်မှုကို မီးထိုးပေးရတာလေ။
03:48
but it is another thing to discover
68
228640
2456
ဒါပေမဲ့ နောက်တစ်ခု တွေ့ရှိရတာက
03:51
that your love life has made international news --
69
231120
2976
ကိုယ့်ဘဝဟာ နိုင်ငံတကာ သတင်းဖြစ်သွားပြီ
03:54
(Laughter)
70
234120
1216
(ရယ်သံများ)
03:55
and to realize that people across the world
71
235360
3816
ကမ္ဘာတလွှားက လူတွေဟာ ကိုယ့်ရဲ့ သံယောဇာဉ် အသစ်ရဲ့ အခြေအနေကို
03:59
are genuinely invested in the status of your new relationship.
72
239200
4976
တကယ်ကိုပဲ စိတ်ဝင်စားကြတာကို သိလိုက်ရတာပဲပေါ့။
04:04
(Laughter)
73
244200
2176
(ရယ်သံများ)
04:06
And when people called or emailed, which they did every day for weeks,
74
246400
4816
လူတွေက ဖုန်းဆက်၊ မေးလ်ပို့တော့၊ ဒါက နေ့တိုင်းချီပြီး နေ့တိုင်းလုပ်ကြတာလေ၊
04:11
they always asked the same question first:
75
251240
3336
အရင်ဆုံး ဒီမေးခွန်းကိုပဲ အမြဲမေးကြတယ်။
04:14
are you guys still together?
76
254600
2656
"မင်းတို့ အတူတူရှိတုန်းလား"
04:17
In fact, as I was preparing this talk,
77
257280
2336
တကယ်တော့ ဒီဟောပြောချက်ကို ပြင်ဆင်နေတုန်းမှာ
04:19
I did a quick search of my email inbox
78
259640
2256
အီးမေးလ်တွေထဲ "မင်းတို့ အတူတူရှိတုန်းလား"
04:21
for the phrase "Are you still together?"
79
261920
1936
ဆိုတဲ့ စကားစုကို ပြေးအလွှားရှာခဲ့ပြီး
04:23
and several messages popped up immediately.
80
263880
2696
စာတိုတွေအများကြီး ချက်ချင်းပဲ ပေါ်လာခဲ့တယ်။
04:26
They were from students and journalists
81
266600
2655
ဒါတွေဟာ ကျောင်းသားတွေ၊ သတင်းစာဆရာတွေ နဲ့
04:29
and friendly strangers like this one.
82
269279
3017
ဒီလိုမျိုး ရင်းနှီးတဲ့ သူစိမ်းတွေဆီကပါ။
04:32
I did radio interviews and they asked.
83
272320
2456
ရေဒီယိုတွေ့ဆုံခန်းတွေလုပ်တော့ သူတို့မေးကြတယ်။
04:34
I even gave a talk, and one woman shouted up to the stage,
84
274800
3936
​ဟောပြောပွဲ တစ်ခုတောင်လုပ်ခဲ့တာ အမျိုးသမီး တစ်ယောက်က စင်ပေါ်ကို အော်ပြောတာက
04:38
"Hey Mandy, where's your boyfriend?"
85
278760
3336
"ဟေး Mandy နင့်ရည်းစားက ဘယ်မှာလဲ"တဲ့
04:42
And I promptly turned bright red.
86
282120
3296
ဒီတော့ ကျွန်မ ချက်ချင်းကြီး မွှန်ထူသွားတာပေါ့။
04:45
I understand that this is part of the deal.
87
285440
2816
ဒါဟာ အပေးအယူရဲ့ အပိုင်းဆိုတာ နားလည်လိုက်တယ်။
04:48
If you write about your relationship in an international newspaper,
88
288280
3536
ကိုယ့်ရဲ့ ချစ်သံယောဇဉ်အကြောင်း နိုင်ငံတကာ သတင်းစာမှာ ရေးရင်
04:51
you should expect people to feel comfortable asking about it.
89
291840
3656
ဒီအကြောင်း လူတွေမေးရင် သက်တောင့် သက်သာဖြစ်ဖို့ မျှော်လင့်သင့်တာပေါ့။
04:55
But I just wasn't prepared for the scope of the response.
90
295520
4936
ဒါပေမဲ့ အဖြေရဲ့ အတိုင်းအတာအတွက် အဆင်သင့်မှ မဖြစ်ခဲ့တာ။
05:00
The 36 questions seem to have taken on a life of their own.
91
300480
3856
မေးခွန်း ၃၆ ခွန်းက သူတို့ကိုယ်ပိုင် ဘဝလို့မှတ်ယူပုံရတယ်။
05:04
In fact, the New York Times published a follow-up article
92
304360
3416
တကယ်က New York Times ဟာ Valentine နေ့အတွက် နောက်ဆက်တဲ့
05:07
for Valentine's Day,
93
307800
1216
ဆောင်းပါး ထုတ်ခဲ့တယ်။
05:09
which featured readers' experiences of trying the study themselves,
94
309040
4496
ဒီမှာ စာဖတ်သူတွေကိုယ်တိုင် လေ့လာမှုကို စမ်းကြည့်တာရဲ့ အတွေ့အကြုံတွေကို
05:13
with varying degrees of success.
95
313560
2280
အောင်မြင်မှု အဆင့်ဆင့်နဲ့ အသားပေးထားတယ်။
05:16
So my first impulse in the face of all of this attention
96
316960
4216
ဒီတော့ ဒီအာရုံစိုက်မှု အားလုံးကို ရင်ဆိုင်တဲ့ ကျွန်မရဲ့ ပထမဆုံး စေ့ဆော်မှုက
05:21
was to become very protective of my own relationship.
97
321200
3440
ကျွန်မရဲ့ ကိုယ်ပိုင် ဆက်ဆံမှုကို အရမ်း ကာကွယ်လိုက်တာ ဖြစ်ဖို့ပါ။
05:25
I said no to every request for the two of us
98
325920
3016
ကျွန်မတို့ ၂ ဦးအတွက် အတူတကွ မီဒီယာမှာ ထုတ်လွင့်တာလုပ်ဖို့
05:28
to do a media appearance together.
99
328960
2336
ပန်ကြားချက်တိုင်းကို ငြင်းခဲ့ပါတယ်။
05:31
I turned down TV interviews,
100
331320
1696
တီဗီ တွေ့ဆုံခန်းတွေကို ပယ်ချခဲ့ပြီး
05:33
and I said no to every request for photos of the two us.
101
333040
4136
ကျွန်မတို့ ၂ဦးရဲ့ ဓါတ်ပုံတွေကို တောင်းခံတာတိုင်းကို ငြင်းခဲ့တယ်။
05:37
I think I was afraid that we would become
102
337200
2576
ချစ်ကြိုက်ခြင်းရဲ့ ဖြစ်စဉ်အတွက် ကျွန်မတို့တွေ မတော်တဆ
05:39
inadvertent icons for the process of falling in love,
103
339800
4136
အမွှမ်းတင်ခံရသူဖြစ်လာမှာ ကြောက်လို့ ထင်ပါတယ်။
05:43
a position I did not at all feel qualified for.
104
343960
3720
သင့်တော်တယ်လို့ ကျွန်မလုံးဝခံစားလို့ မရတဲ့ နေရာပါ။
05:48
And I get it:
105
348760
2456
ပြီး ဒါကိုရခဲ့တယ်။
05:51
people didn't just want to know if the study worked,
106
351240
2776
လူတွေက လေ့လာမှုက အလုပ်ဖြစ်၊ မဖြစ် သိချင်တာပဲ မဟုတ်ဘူး၊
05:54
they wanted to know if it really worked:
107
354040
2936
ဒါက အလုပ်ဖြစ်ခဲ့လားဆိုတာ သိချင်ခဲ့တာလေ။
05:57
that is, if it was capable of producing love that would last,
108
357000
4696
ဆိုလိုတာက ဒါက ရည်ရှည်တဲ့ အချစ်ကို ထုတ်ပေး နိုင်စွမ်းရှိရဲ့လား၊
06:01
not just a fling, but real love, sustainable love.
109
361720
5376
ခဏပန်း မဟုတ်ပဲ တည်တံ့တဲ့ အချစ်စစ်် ဆိုတာပေါ့။
06:07
But this was a question I didn't feel capable of answering.
110
367120
4096
ဒါပေမဲ့ ဒါက ကျွန်မ ဖြေနိုင်စွမ်းရှိတယ်လို့ မခံစားမိသေးတဲ့ မေးခွန်းပါ။
06:11
My own relationship was only a few months old,
111
371240
2696
ကျွန်မကိုယ်ပိုင် ဆက်ဆံရေးက လအနည်းငယ်ပဲ ကြာခဲ့ပြီး
06:13
and I felt like people were asking the wrong question in the first place.
112
373960
4760
လူတွေဟာ မေးခွန်းမှားကို ဦးစားပေး မေးနေတယ်လို့ ခံစားမိတယ်။
06:20
What would knowing whether or not we were still together really tell them?
113
380040
4136
ကျွန်မတို့ အတူတူရှိတုန်းလား ဆိုတာကို သူတို့ကိုပြောဖို့ ဘာကသိမှာတုန်း။
06:24
If the answer was no,
114
384200
1656
အဖြေက မဟုတ်ဘူး ဆိုရင်
06:25
would it make the experience of doing these 36 questions
115
385880
3976
ဒါက ဒီမေးခွန်း ၃၆ ခွန်း လုပ်တာရဲ့ အတွေ့အကြုံကို
06:29
any less worthwhile?
116
389880
2200
အကျိုးနည်း စေတော့မှာလား။
06:32
Dr. Arthur Aron first wrote about these questions
117
392800
2776
Dr. Arthur Aron က ဒီမေးခွန်းတွေကို ၁၉၉၇ က သူ့လေ့လာမှုမှာ
06:35
in this study here in 1997,
118
395600
4376
ပထမဆုံးရေးခဲ့တာပါ။
06:40
and here, the researcher's goal was not to produce romantic love.
119
400000
4736
ဒီမှာ သုသေသီရဲ့ ရည်မှန်းချက်ကစိတ်ကူး ယဉ်အချစ် ထုတ်ဖော်ဖို့ မဟုတ်ဘူး။
06:44
Instead, they wanted to foster
120
404760
1936
အဲဒါအစား ကောလိပ် ကျောင်းသားတွေ ကြားက
06:46
interpersonal closeness among college students,
121
406720
3456
လူလူချင်းဆက်ဆံရေး ရင်းနှီးမှုကို မြှင့်တင်ဖို့ပါ။
06:50
by using what Aron called
122
410200
2736
Aron ရဲ့ အခေါ် "တည်တံ့၊ မြင့်တက်၊
06:52
"sustained, escalating, reciprocal, personalistic self-disclosure."
123
412960
4896
တုံ့လှယ်၊ ပုဂ္ဂိုံလ်ရေး ကိုယ်တိုင် ဖွင့်ဟချက်" သုံးပြီးတော့ပေါ့။
06:57
Sounds romantic, doesn't it?
124
417880
2480
စိတ်ကူးယဉ်ဆန်ပုံပေါက်တယ် မဟုတ်လား။
07:01
But the study did work.
125
421600
1656
ဒါပေမဲ့ လေ့လာမှုက အလုပ်မဖြစ်ခဲ့ဘူး
07:03
The participants did feel closer after doing it,
126
423280
3056
ပါဝင်သူတွေဟာ ဒါလုပ်ပြီးတဲ့နောက် နီးစပ်တယ်လို့ တကယ်ပဲ ခံစားရပြီး
07:06
and several subsequent studies have also used Aron's fast friends protocol
127
426360
5296
နောက်ပိုင်း လေ့လာမှု အများအပြားမှာ Aron ရဲ့ အမြန်မိတ်ဆွေ လုပ်ထုံး ပါသေးတယ်
07:11
as a way to quickly create trust and intimacy between strangers.
128
431680
4136
သူစိမ်း ၂ဦးကြား ယုံကြည်မှုနဲ့ ရင်းနှီးမှု မြန်မြန်ဖန်တီးဖို့ နည်းတစ်နည်း အဖြစ်ပါ။
07:15
They've used it between members of the police and members of community,
129
435840
3429
ဒါကို ရဲအဖွဲ့ဝင်တွေကြား နဲ့ လူအဖွဲ့ကြားမှာ သုံးပြီး
07:19
and they've used it between people of opposing political ideologies.
130
439293
3560
နိုင်ငံရေး သဘောထားအမြင် ဆန့်ကျင်ဘက် ရှိသူတွေကြားမှာ သုံးတယ်။
07:23
The original version of the story,
131
443800
1776
ဇာတ်လမ်းရဲ့ မူလအဆို
07:25
the one that I tried last summer,
132
445600
2496
ကျွန်မ မနှစ်က နွေမှာ စမ်းခဲ့တဲ့
07:28
that pairs the personal questions with four minutes of eye contact,
133
448120
4216
၄ မိိနစ် မျက်လုံးခြင်းဆုံတာနဲ့ ကိုယ်ရေး ကိုယ်တာ မေးခွန်းတွေ တွဲထားတာက
07:32
was referenced in this article,
134
452360
2096
ဒီဆောင်းပါးမှာ ရည်ညွှန်းခဲ့ပါတယ်၊
07:34
but unfortunately it was never published.
135
454480
2600
ဒါပေမဲ့ ကံဆိုးစွာပဲ ဒါက ဘယ်တုန်းကမှ မထုတ်ဝေဖြစ်ခဲ့ဘူး။
07:38
So a few months ago, I was giving a talk
136
458640
3016
ဒီတော့ လွန်ခဲ့တဲ့ လအနည်းငယ်က လွတ်လပ်သော အနုပညာကောလိပ်မှာ
07:41
at a small liberal arts college,
137
461680
2296
ဟောပြောပွဲတစ်ခု လုပ်နေခဲ့တုန်း
07:44
and a student came up to me afterwards
138
464000
2696
ဒါပြီးတော့ ကျောင်းသားတစ်ယောက် ပေါက်ချလာပြီး
07:46
and he said, kind of shyly,
139
466720
1920
ရှက်တဲ့ ပုံစံမျိုးနဲ့ ပြောတာက
07:49
"So, I tried your study, and it didn't work."
140
469360
5016
" ဒီလိုဗျ၊ ခင်ဗျားရဲ့ လေ့လာမှုကို စမ်းကြည့်တယ်၊ အလုပ်မဖြစ်ဘူးဗျ"တဲ့။
07:54
He seemed a little mystified by this.
141
474400
3256
သူဟာ ဒါနဲ့ပတ်သက်ပြီး နဝေတိမ်တောင် ဖြစ်နေပုံပါ။
07:57
"You mean, you didn't fall in love with the person you did it with?" I asked.
142
477680
4776
"မင်း ဆိုလိုတာက မင်းနဲ့ စမ်းခဲ့တဲ့သူနဲ့ မချစ်မိဘူးပေါ့" လို့ မေးလိုက်တယ်။
08:02
"Well..." He paused.
143
482480
2416
အင်း ...သူက ခဏရပ်လိုက်ပြီး
08:04
"I think she just wants to be friends."
144
484920
2480
"သူက မိတ်ဆွေပဲဖြစ်ချင်တာလို့ ကျွန်တော်ထင်တယ်"
08:09
"But did you become better friends?" I asked.
145
489480
3736
"ဒါပေမဲ့ မင်းတို့ ပိုကောင်းတဲ့မိတ်ဆွေတွေ ဖြစ်ခဲ့တယ်မို့လား" ကျွန်မ မေးလိုက်တယ်။
08:13
"Did you feel like you got to really know each other after doing the study?"
146
493240
3656
"မင်းတို့ တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက် အရမ်းသိလာတယ်လို့ ခံစားမိတယ်မို့လား။"
08:16
He nodded.
147
496920
1296
သူခေါင်းညိတ်တယ်။
08:18
"So, then it worked," I said.
148
498240
2936
"ဒါဆို အလုပ်ဖြစ်တာပေါ့ကွ" လို့ ပြောလိုက်တယ်။
08:21
I don't think this is the answer he was looking for.
149
501200
4216
သူရှာနေတဲ့ အဖြေက ဒါမဟုတ်ဘူးထင်တယ်၊
08:25
In fact, I don't think this is the answer that any of us are looking for
150
505440
4336
တကယ်က အချစ်ဆိုတာ ဖြစ်လာရင် ဒါဟာ ကျွန်မတို့တွေ
08:29
when it comes to love.
151
509800
2256
ရှာနေတဲ့ အဖြေမဟုတ်ဘူးထင်တာပဲ။
08:32
I first came across this study
152
512080
1736
ဒီလေ့လာမှုကို ကျွန်မ ၂၉ နှစ်မှာ
08:33
when I was 29
153
513840
1456
သိရှိလိုက်တာ ဖြစ်ပြီး
08:35
and I was going through a really difficult breakup.
154
515320
3416
တကယ်ကို ခက်ခဲတဲ့ ပြိုကွဲခြင်း တစ်ခုကို ကျော်ဖြတ်နေတုန်းပါ။
08:38
I had been in the relationship since I was 20,
155
518760
2616
အသက် ၂၀ တည်းက ချစ်သံယောဇဉ် ထားတာဖြစိပြီး
08:41
which was basically my entire adult life,
156
521400
2776
ဒါဟာ အဓိကအားဖြင့် ကျွန်မရဲ့ လူကြီးဘဝ တစ်ခုလုံးဖြစ်ပြီး
08:44
and he was my first real love,
157
524200
2096
သူက ကျွန်မရဲ့ တကယ့် အချစ်ဦးပါ။
08:46
and I had no idea how or if I could make a life without him.
158
526320
5096
သူမပါပဲ ဘဝကို ဘယ်ပုံ၊ဘယ်နည်း ဖန်တီးရမလဲ ဆိုတာ မသိခဲ့ပါဘူး။
08:51
So I turned to science.
159
531440
2376
ဒီတော့ သိပ္ပံပညာဘက်ကို ဦးလှည့်လိုက်တယ်။
08:53
I researched everything I could find about the science of romantic love,
160
533840
4576
စိတ်ကူးယဉ် အချစ်ရဲ့သိပ္ပံနဲ့ဆိုင်တဲ့ ရှာရနိုင်သမျှကို သုသေသနပြုခဲ့တယ်၊
08:58
and I think I was hoping that it might somehow inoculate me from heartache.
161
538440
5096
ဒါက တနည်းနည်းနဲ့ ပူဆွေးတာကနေ ကာကွယ် ပေးနိုင်လိမ့်မယ်ပေါ့လေ။
09:03
I don't know if I realized this at the time --
162
543560
2640
အဲဒီတုန်းက ကိုယ်ဒါကို သိခဲ့မှန်း မသိပါဘူး။
09:07
I thought I was just doing research for this book I was writing --
163
547120
3296
ကိုယ်ရေးနေတဲ့ ဒီစာအုပ်အတွက် သုသေသန လုပ်နေတယ်ပဲ ထင်မိတာ။
09:10
but it seems really obvious in retrospect.
164
550440
3416
ဒါပေမဲ့ ပြန်ပြောင်းကြည့်တော့ အရမ်းသိသာနေပုံပါ။
09:13
I hoped that if I armed myself with the knowledge of romantic love,
165
553880
4416
မျှော်လင့်ခဲ့တာက ကိုယ့်ကိုယ်ကို စိတ်ကူး ယဉ်အချစ် အသိပညာနဲ့တပ်ဆင်ထားရင်
09:18
I might never have to feel as terrible and lonely as I did then.
166
558320
4640
အဲဒီအချိန်ကလို ဆိုးရွား၊ အထီးကျန်တာမျိုး ဘယ်တော့မှ ဖြစ်တော့မှာ မဟုတ်ဘူးပေါ့။
09:24
And all this knowledge has been useful in some ways.
167
564320
4296
ဒီအသိပညာ အားလုံးဟာတစ်ချို့ အနေအထားတွေမှာ အသုံးဝင်ပါတယ်။
09:28
I am more patient with love. I am more relaxed.
168
568640
3296
အချစ်မှာ ပိုပြီး သည်းခံပါတယ်၊ ပိုပြီး စိတ်ပြေလျှော့ပါတယ်။
09:31
I am more confident about asking for what I want.
169
571960
3576
လိုချင်တာမေးဖို့ ပိုပြီး ယုံကြည်မှုရှိပါတယ်။
09:35
But I can also see myself more clearly,
170
575560
3736
ဒါပေမဲ့ ကိုယ့်ကိုယ်ကို ပိုပြီး ကြည်ကြည် လင်လင်လည်း မြင်တတ်ပြီး
09:39
and I can see that what I want is sometimes more
171
579320
4256
တစ်ခါတစ်ရံမှာ ကိုယ်လိုချင်တာက အတောင်း ခံရနိုင်တာထက်
09:43
than can reasonably be asked for.
172
583600
3056
တော်တော်ပိုတယ်ဆိုတာ တွေ့နိုင်တာပေါ့။
09:46
What I want from love is a guarantee,
173
586680
3456
အချစ်ကနေ ကိုယ်လိုချင်တာက အာမခံချက် တစ်ခုပါ။
09:50
not just that I am loved today
174
590160
2216
ဒီနေ့ မှာ ကိုယ်အချစ်ခံရတာနဲ့
09:52
and that I will be loved tomorrow,
175
592400
2416
မနက်ဖြန် ကိုယ်အချစ်ခံရတာ ပဲမဟုတ်ပါ။
09:54
but that I will continue to be loved by the person I love indefinitely.
176
594840
5200
ဒါပေမဲ့ အကန့်အသတ်မရှိ ကိုယ်ချစ်တဲ့သူ ရဲ့ ဆက်ပြီးအချစ်ခံမှာပါ။
10:01
Maybe it's this possibility of a guarantee
177
601240
3496
ဒါဟာ အာမခံချက် တစ်ခုရဲ့ ဖြစ်နိုင်ခြေ ဖြစ်ချင်ဖြစ်မှာပေါ့။
10:04
that people were really asking about
178
604760
1976
လူတွေ တကယ်ကို မေးနေတဲ့ ကျွန်မတို့တွေ
10:06
when they wanted to know if we were still together.
179
606760
2720
သိချင်လို့ မေးတဲ့အခါနဲ့ ပတ်သက်လို့ပေါ့။
10:10
So the story that the media told about the 36 questions
180
610800
3936
ဒီတော့ မီဒီယာတွေပြောတဲ့ မေးခွန်း ၃၆ ခွန်း နဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဇာတ်လမ်းက
10:14
was that there might be a shortcut to falling in love.
181
614760
3296
ချစ်ကြိုက်သွားဖို့ ဖြတ်လမ်းတစ်ခု ဖြစ်ချင်ဖြစ်လိမ့်မပေါ့။
10:18
There might be a way to somehow mitigate some of the risk involved,
182
618080
3736
စွှန့်စားမှုပါဝင်တာကို လျော့ပါးစေတဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခု ဖြစ်ချင်ဖြစ်မယ်၊
10:21
and this is a very appealing story,
183
621840
2616
ဒါဟာ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတဲ့ ဇာတ်လမ်းတစ်ခုပါ။
10:24
because falling in love feels amazing,
184
624480
3176
ဘာလို့ဆို ချစ်ကြိုက်ခြင်းက အံ့အားသင့်ခြင်း ကိုခံစားရပြီး
10:27
but it's also terrifying.
185
627680
2736
ထိတ်လန့်စရာလည်း ကောင်းတာကိုး။
10:30
The moment you admit to loving someone,
186
630440
2576
တစ်စုံတစ်ယောက်ကို ချစ်နေတာ ဝန်ခံလိုက်တဲ့ အခိုက်အတန့်ဟာ
10:33
you admit to having a lot to lose,
187
633040
2640
ဆုံးရှုံးစရာ အများကြီးရှိတယ်ဆိုတာ ဝန်ခံလိုက်တာဖြစ်ပြီး
10:36
and it's true that these questions do provide a mechanism
188
636640
4216
ဒီမေးခွန်းတွေက လူတစ်ယောက်ကို အမြန်သိကျွမ်းစေဖို့
10:40
for getting to know someone quickly,
189
640880
2296
အထောက်အပံ့ပြုတဲ့ ယန္တရားတစ်ခုဖြစ်ပြီး
10:43
which is also a mechanism for being known,
190
643200
2536
ကိုယ့်ကိုသိကျွမ်းစေတဲ့ ယန္တရားဆိုတာလည်း အမှန်ပါပဲ။
10:45
and I think this is the thing that most of us really want from love:
191
645760
4456
ဒါက ချစ်ခြင်းကနေ ကျွန်မတို့အားလုံးနီးပါး လိုချင်တဲ့ဟာလို့ ကျွန်မထင်တယ်။
10:50
to be known, to be seen, to be understood.
192
650240
4080
သိစေဖို့၊ မြင်စေဖို့၊ နားလည်စေဖို့လေ။
10:55
But I think when it comes to love,
193
655200
1936
ဒါပေမဲ့ အချစ်ဆိုတာ ဖြစ်လာရင်
10:57
we are too willing to accept the short version of the story.
194
657160
4496
ကျွန်မတို့ဟာ ဇာတ်လမ်းရဲ့ အတိုချုပ်အဆိုကို လက်ခံဖို့ အရမ်း လိုလားကြပါတယ်။
11:01
The version of the story that asks, "Are you still together?"
195
661680
3576
ဒီဇာတ်လမ်းရဲ့ အဆိုမှာမေးတာက "မင်းတို့ အတူတူရှိတုန်းလား" ဖြစိပြီး
11:05
and is content with a yes or no answer.
196
665280
3120
ဒါက "ဟုတ်တယ်"၊ "မဟုတ်ဘူး" အဖြေနဲ့ လုံလောက်ပါတယ်။
11:09
So rather than that question,
197
669560
1936
ဒီတော့ ဒီမေးခွန်း ဆိုတာထက်
11:11
I would propose we ask some more difficult questions,
198
671520
3656
ပိုခက်တဲ့ မေးခွန်းတွေမေးတာကို အဆိုပြုချင်ပါတယ်။
11:15
questions like:
199
675200
1200
မေးခွန်းတွေက ဒီလိုပါ။
11:17
How do you decide who deserves your love
200
677080
3016
ကိုယ့်အချစ်နဲ့ ထိုက်တန်သူ နဲ့ မထို်က်တန်သူ
11:20
and who does not?
201
680120
1240
ဆိုတာ ဘယ်လိုဆုံးဖြတ်လဲ။
11:22
How do you stay in love when things get difficult,
202
682840
3256
အခက်အခဲတွေ့လာချိန်မှာ ဘယ်လိုဆက်ပြီး အချစ်မြဲ နေကြလဲ၊
11:26
and how do you know when to just cut and run?
203
686120
2520
ဘယ်အချိန် ဖြတ်ပြီး၊ ပြေးဖို့ ဘယ်လိုသိမလဲ၊
11:29
How do you live with the doubt
204
689880
1896
ဆက်ဆံမှုတိုင်းမှာ မလွှဲမရှောင်သာ
11:31
that inevitably creeps into every relationship,
205
691800
3016
ချွတ်နင်းဝင်လာတဲ့ သံသယနဲ့ ဘယ်လိုနေထိုင်မလဲ၊
11:34
or even harder,
206
694840
1616
ဒါမှမဟုတ် ပိုပြီးခက်တာက
11:36
how do you live with your partner's doubt?
207
696480
2360
ကိုယ့်အဖော်ရဲ့ သံသယနဲ့ ဘယ်လိုနေထိုင်မလဲ။
11:39
I don't necessarily know the answers to these questions,
208
699800
3616
ဒီမေးခွန်းတွေရဲ့ အဖြေတွေကို သေချာပေါက် ကျွန်မ မသိပါဘူး။
11:43
but I think they're an important start at having a more thoughtful conversation
209
703440
5136
ဒါပေမဲ့ ဒါတွေဟာ တစ်စုံတစ်ယောက်ကို ချစ်ဖို့ ရည်ရွယ်တဲ့အကြောင်း ပိုပြီး အလေးအနက်
11:48
about what it means to love someone.
210
708600
2160
ပြောဆိုရာမှာတော့ အရေးပါ တဲ့ အစပျိုးမှုတွေပါ။
11:52
So, if you want it,
211
712080
2336
ဒီတော့ ရှင်တို့လိုချင်ရင်
11:54
the short version of the story of my relationship is this:
212
714440
4296
ကျွန်မရဲ့ဆက်ဆံရေး ဇာတ်လမ်းရဲ့ အတိုချုပ်မူကတော့ ဒါပါပဲ။
11:58
a year ago, an acquaintance and I did a study
213
718760
3096
လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်က ကျွန်မနဲ့ အသိအကျွမ်း တစ်ယောက် စိတ်ကူးယဉ်အချစ်
12:01
designed to create romantic love,
214
721880
2696
ဖန်တီးဖို့ ရေးဆွဲထားတဲ့ လေ့လာမှု တစ်ခုလုပ်ခဲ့တယ်၊
12:04
and we fell in love,
215
724600
1696
ပြီးတော့ ကျွန်မတို့ ချစ်သွားကြပြီး
12:06
and we are still together,
216
726320
1856
ကျွန်မတို့ အတူတူရှိတုန်းပါ၊
12:08
and I am so glad.
217
728200
2160
ကျွန်မ အရမ်းပျော်ပါတယ်။
12:11
But falling in love is not the same thing as staying in love.
218
731040
4760
ဒါပေမဲ့ ချစ်ကြိုက်ခြင်းဟာ ဆက်ချစ်နေခြင်း နဲ့တော့ မတူပါဘူး။
12:16
Falling in love is the easy part.
219
736440
2400
ချစ်ကြိုက်ခြင်းဟာ လွယ်ကူတဲ့အပိုင်းပါ။
12:20
So at the end of my article, I wrote, "Love didn't happen to us.
220
740360
4376
ဒီတော့ ဆောင်းပါးအဆုံးမှာ ရေးခဲ့တာက "အချစ်ဟာ ကိုယ်တို့အတွက် ဖြစ်မလာခဲ့ဘူး၊
12:24
We're in love because we each made the choice to be."
221
744760
3296
ကိုယ်တို့ ချစ်ခဲ့တာက တစ်ဦးချင်းစီက ဒီလိုဖြစ်ဖို့ ရွေးခဲ့လို့ပါ"
12:28
And I cringe a little when I read that now,
222
748080
4176
အခု ကျွန်မဒါကိုဖတ်မိတော့ နည်းနည်း တွန့်နေမိတယ်၊
12:32
not because it isn't true,
223
752280
2296
ဒါက မမှန်လို့တော့ မဟုတ်ပါဘူး၊
12:34
but because at the time, I really hadn't considered
224
754600
3216
ဒါပေမဲ့ အဲဒီအချိန်က အဲဒီ ရွေးချယ်မှု ထဲမှာပါတာတိုင်းကို
12:37
everything that was contained in that choice.
225
757840
3616
တကယ်ကို ထည့်သွင်းမစဉ်းစားခဲ့လို့ပါ။
12:41
I didn't consider how many times we would each have to make that choice,
226
761480
5216
ဒီရွေးချယ်မှုကို ကိုယ်စီ ဘယ်နှစ်ခါ လုပ်ဖို့လိုမလဲ
12:46
and how many times I will continue to have to make that choice
227
766720
3576
သူ ကျွန်မကို အမြဲရွေးမလား၊ မရွေးဘူးလား ဆိုတာကို မသိရဘဲ
12:50
without knowing whether or not he will always choose me.
228
770320
3816
ဒီရွေးချယ်မှုကို ဘယ်နှစ်ခါ ဆက်လုပ်ဖို့ လိုမယ်ဆိုတာ မစဉ်းစားမိခဲ့ဘူး၊
12:54
I want it to be enough to have asked and answered 36 questions,
229
774160
5496
မေးခွန်း ၃၆ခွန်း မေးပြီး၊ဖြေပြီး ဖို့လောက်နဲ့ ကျေနပ်ချင်ခဲ့ပြီး
12:59
and to have chosen to love someone so generous and kind and fun
230
779680
5216
ရက်ရော၊ ကြင်နာပြီး ပျော်စရာကောင်း တဲ့တစ်ယောက်ကို ချစ်ဖို့ ရွေးရဖို့နဲ့
13:04
and to have broadcast that choice in the biggest newspaper in America.
231
784920
5000
ဒီရွေးချယ်မှုကို အမေရိကားက အကြီးဆုံး သတင်းစာမှာ ထုတ်လွှင့်ဖို့ ဆိုရုံပါပဲ။
13:10
But what I have done instead is turn my relationship
232
790880
3096
ဒါပေမဲ့ ကျွန်မလုပ်ခဲ့တာက အဲဒါအစား ကျွန်မ ဆက်ဆံရေးက
13:14
into the kind of myth I don't quite believe in.
233
794000
4176
ကျွန်မ လုံးဝကို မယုံနိုင်တဲ့ ဒဏ္ဍာရီ တစ်ခုလို ပြောင်းသွားခဲ့တယ်။
13:18
And what I want, what perhaps I will spend my life wanting,
234
798200
4256
ဒီတော့ ကျွန်မဖြစ်ချင်တာက ၊ကျွန်မဘဝမှာ တောင့်တရင်း ကုန်ဆုံးဖြစ်မှာက
13:22
is for that myth to be true.
235
802480
2696
ဒီဒဏ္ဍာရီကို တကယ်ဖြစ်ဖို့ အတွက်ဖြစ်ချင်ဖြစ်မှာပါ။
13:25
I want the happy ending implied by the title to my article,
236
805200
4776
ကျွန်မ ဆောင်းပါး ခေါင်းစဉ်နဲ့ သွယ်ဝိုက် ပြောတဲ့ ပျော်စရာအဆုံးသတ် လိုချင်တယ်။
13:30
which is, incidentally,
237
810000
1496
ဒါက အမှတ်မထင်ပါ။
13:31
the only part of the article that I didn't actually write.
238
811520
3656
ကျွန်မ တကယ် မရေးခဲ့တဲ့ ဆောင်းပါးရဲ့ အပိုင်းပါပဲ။
13:35
(Laughter)
239
815200
3296
(ရယ်သံများ)
13:38
But what I have instead is the chance to make the choice to love someone,
240
818520
4696
ဒါပေမဲ့ အဲ့ဒါအစား ကျွန်မမှာရှိတာက တစ်စုံတစ်ယောက်ကို ချစ်ဖို့ ရွေးချယ်ခွင့်
13:43
and the hope that he will choose to love me back,
241
823240
3456
ပြီးတော့ သူက ကိုယ်ကို ပြန်ချစ်ဖို့ရွေး လိမ့်မယ်ဆိုတဲ့ မျှော်လင့်ချက်ပါ။
13:46
and it is terrifying,
242
826720
2696
ဒါက လန့်စရာကောင်းပေမည့်လည်း
13:49
but that's the deal with love.
243
829440
1736
အချစ်နဲ့ ပတ်သက်နေတယ်လေ။
13:51
Thank you.
244
831200
1240
ကျေးဇူးတင်ပါတယ် ရှင်။
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7