Why domestic violence victims don't leave | Leslie Morgan Steiner | TED

4,609,004 views ・ 2013-01-25

TED


Видеог тоглуулахын тулд доорх англи хадмал дээр давхар товшино уу.

00:00
Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast
0
0
7000
Translator: Khaliuna Tse Reviewer: Marla Munkh-Achit
00:15
I'm here today to talk about a disturbing question,
1
15941
3288
Би өнөөдөр сэтгэл зовоосон асуулт,
00:19
which has an equally disturbing answer.
2
19229
3698
эн тэнцүү төвөгтэй хариултын талаар ярья.
00:22
My topic is the secrets of domestic violence,
3
22927
3602
Энэ бол гэр бүлийн хүчирхийллийн нууц.
00:26
and the question I'm going to tackle
4
26529
2334
Хүн бүрийн байнга асуудаг асуултад
00:28
is the one question everyone always asks:
5
28863
4081
хариулахыг би оролдоод үзье.
00:32
Why does she stay?
6
32944
1612
Эмэгтэйчүүд яагаад тэсдэг вэ?
00:34
Why would anyone stay with a man who beats her?
7
34556
3996
Өөрийг нь зоддог эрийг яагаад орхидоггүй вэ?
00:38
I'm not a psychiatrist, a social worker
8
38552
2977
Би сэтгэл засалч, нийгмийн ажилтан,
00:41
or an expert in domestic violence.
9
41529
2335
гэр бүлийн хүчирхийллийн мэргэжилтэн биш.
00:43
I'm just one woman with a story to tell.
10
43864
3199
Би өөрийн гэсэн түүхтэй, жирийн эмэгтэй.
00:47
I was 22. I had just graduated from Harvard College.
11
47063
4513
Би 22 настай, Харвардыг дөнгөж төгсчихсөн.
00:51
I had moved to New York City for my first job
12
51576
2472
Анхны ажлаар Нью-Йорк хот руу нүүж
00:54
as a writer and editor at Seventeen magazine.
13
54048
3296
"17" сэтгүүлийн сэтгүүлч, редактор боллоо.
00:57
I had my first apartment,
14
57344
2240
Анхны байр,
00:59
my first little green American Express card,
15
59584
3200
нов ногоохон, анхны зээлийн карт,
01:02
and I had a very big secret.
16
62784
3028
бас маш том нууцтай боллоо.
01:05
My secret was that I had this gun
17
65812
3699
Тэр нь задардаг сумаар цэнэглэсэн буу байв.
01:09
loaded with hollow-point bullets pointed at my head
18
69511
3438
Насны хань минь гэж бодсон залуу
01:12
by the man who I thought was my soulmate,
19
72949
2563
тэр бууг өчнөөн удаа толгойд минь тулгаж,
01:15
many, many times.
20
75512
3485
чичлэн сүрдүүлдэг байв.
01:18
The man who I loved more than anybody on Earth
21
78997
3560
Ертөнцөд хэнээс ч илүү хайрладаг хүн минь
01:22
held a gun to my head and threatened to kill me
22
82557
4079
толгойд буу тулган, тоолохын аргагүй олон удаа
01:26
more times than I can even remember.
23
86636
3185
намайг ална хэмээн заналхийлдэг байв.
01:29
I'm here to tell you the story of crazy love,
24
89821
2743
Би та нарт галзуу дурлалын тухай,
01:32
a psychological trap disguised as love,
25
92564
3184
хайраар халхалсан сэтгэлзүйн хавхны тухай яръя.
01:35
one that millions of women and even a few men
26
95748
2852
Ийм хавханд хэдэн сая эмэгтэй, эрчүүд ч мөн
01:38
fall into every year.
27
98600
2381
жил бүр орсоор байна.
01:40
It may even be your story.
28
100981
2749
Энэ таны ч түүх байж магад.
01:43
I don't look like a typical domestic violence survivor.
29
103730
3043
Би гэр бүлийн хүчирхийллийн хохирогч шиг харагддаггүй.
01:46
I have a B.A. in English from Harvard College,
30
106773
2306
Би Харвардын англи хэлний бакалавр,
01:49
an MBA in marketing from Wharton Business School.
31
109079
2362
Вартоны магистр зэрэгтэй.
01:51
I've spent most of my career working for Fortune 500 companies
32
111441
3292
Fortune 500 компаниуд болох Жонсон Жонсон,
01:54
including Johnson & Johnson, Leo Burnett and The Washington Post.
33
114733
4272
Лео Бөрнетт, Вашингтон Пост сонинд ажилласан.
01:59
I've been married for almost 20 years to my second husband
34
119005
3796
Хоёр дахь нөхөртэйгээ 20 гаруй жил амьдарч,
02:02
and we have three kids together.
35
122801
2789
гурван хүүхдийн аав, ээж болсон.
02:05
My dog is a black lab, and I drive a Honda Odyssey minivan.
36
125590
4229
Би хар лабрадор нохой, Хонда унадаг.
02:09
(Laughter)
37
129819
2480
(Инээд)
02:12
So my first message for you is that domestic violence
38
132299
2719
Нэгдүгээрт, гэр бүлийн хүчирхийлэл
02:15
happens to everyone --
39
135018
2368
шашин, орлого, боловсролын түвшингээс үл хамааран
02:17
all races, all religions, all income and education levels.
40
137386
4176
бүх хүнд тохиолдож болно.
02:21
It's everywhere.
41
141562
1939
Эргэн тойронд чинь, хаа сайгүй байна.
02:23
And my second message is that everyone thinks
42
143501
2520
Хоёрдугаарт, хүмүүс гэр бүлийн хүчирхийллийн
02:26
domestic violence happens to women,
43
146021
2118
хохирогчид нь эмэгтэйчүүд учраас
02:28
that it's a women's issue.
44
148139
2268
энэ бол эмэгтэйчүүдийн асуудал гэж боддог.
02:30
Not exactly.
45
150407
2219
Үнэндээ тийм биш.
02:32
Over 85 percent of abusers are men, and domestic abuse
46
152626
4112
Хүчирхийлэгчдийн 85-аас илүү хувь нь эрчүүд ба
02:36
happens only in intimate, interdependent, long-term relationships,
47
156738
5918
хүчирхийлэл урт хугацааны, дотно харилцаанд үүсдэг.
02:42
in other words, in families,
48
162656
2169
Өөрөөр хэлбэл, гэр бүлийн нандин орчинд,
02:44
the last place we would want or expect to find violence,
49
164825
3865
хамгийн ээлтэй, энэрэнгүй байх тэр орчинд
02:48
which is one reason domestic abuse is so confusing.
50
168690
4278
хүчирхийлэл бий болдог нь хүмүүсийг төөрөгдүүлдэг.
02:52
I would have told you myself that I was the last person on Earth
51
172968
3551
Намайг зоддог эрийг тэвчих хүн би биш гэж
02:56
who would stay with a man who beats me,
52
176519
2572
өөртөө ч, та нарт ч хэлмээр байвч
02:59
but in fact I was a very typical victim because of my age.
53
179091
3407
би залуу хохирогчийн нийтлэг дүр байсан юм.
03:02
I was 22, and in the United States,
54
182498
3285
Би 22-той байсан. АНУ-д 16-24 насны эмэгтэйчүүд
03:05
women ages 16 to 24 are three times as likely
55
185783
3849
гэр бүлийн хүчирхийлэлд өртөх эрсдэл нь
03:09
to be domestic violence victims
56
189632
2761
бусад насныхантай харьцуулбал
03:12
as women of other ages,
57
192393
2815
гурав дахин их байдаг.
03:15
and over 500 women and girls this age
58
195208
3303
16-24 насны 500 гаруй охид бүсгүйчүүд
03:18
are killed every year by abusive partners,
59
198511
3571
жил бүр хамтран амьдрагч, найз залуу,
03:22
boyfriends, and husbands in the United States.
60
202082
4633
нөхрийнхөө гарт амь үрэгддэг.
03:26
I was also a very typical victim because I knew nothing
61
206715
3060
Би хүчирхийллийн шинж тэмдэг, дохионы талаар
03:29
about domestic violence, its warning signs or its patterns.
62
209775
4585
ямар ч мэдлэггүй, нийтлэг хохирогч байв.
03:34
I met Conor on a cold, rainy January night.
63
214360
5065
Би Конортой 1 сарын бороотой жихүүн үдэш танилцсан.
03:39
He sat next to me on the New York City subway,
64
219425
2963
Нью Йоркийн метронд дэргэд минь сууж,
03:42
and he started chatting me up.
65
222388
2139
яриа өдөж эхэллээ.
03:44
He told me two things.
66
224527
1868
Надад хоёр зүйл хэлсэн юм.
03:46
One was that he, too, had just graduated from an Ivy League school,
67
226395
3802
Нэгт, надтай адил Ivy League сургууль төгссөн
03:50
and that he worked at a very impressive Wall Street bank.
68
230197
4355
мөн Wall Street дэх мундаг банкинд ажилладаг.
03:54
But what made the biggest impression on me that first meeting
69
234552
3660
Анхны уулзалтаар тэр ухаалаг, хөгжилтэй,
03:58
was that he was smart and funny
70
238212
3288
жирийн фермийн хүү шиг харагдаж,
гүнзгий сэтгэгдэл үлдээсэн юм.
04:01
and he looked like a farm boy.
71
241500
1400
04:02
He had these big cheeks, these big apple cheeks
72
242900
2347
Тэр алим шиг, том булцгар хацартай,
04:05
and this wheat-blond hair,
73
245247
1685
цайвар шаргал үстэй,
04:06
and he seemed so sweet.
74
246932
3287
үнэхээр эелдэг залуу байв.
04:10
One of the smartest things Conor did, from the very beginning,
75
250219
3784
Конорын анхнаасаа зохиосон заль нь
04:14
was to create the illusion that I was the dominant partner in the relationship.
76
254003
5574
намайг илүү хүчтэй хамтрагч гэж төөрөгдүүлэх байв.
04:19
He did this especially at the beginning
77
259577
2201
Эхэн үедээ намайг тахин шүтэх байдлаар
04:21
by idolizing me.
78
261778
2866
үүнийгээ илэрхийлж байв.
04:24
We started dating, and he loved everything about me,
79
264644
3286
Болзож эхлэхэд миний талаарх бүхнийг биширдэг байв.
04:27
that I was smart, that I'd gone to Harvard,
80
267930
1684
Харвард төгссөн, өсвөр насны охидыг дэмждэг,
04:29
that I was passionate about helping teenage girls, and my job.
81
269614
3030
ажилдаа дуртайг минь тэр биширнэ.
04:32
He wanted to know everything about my family
82
272644
2531
Миний гэр бүл, бага нас, мөрөөдлийн тухай
04:35
and my childhood and my hopes and dreams.
83
275175
2616
бүхнийг мэдэхийг хүсч байлаа.
04:37
Conor believed in me, as a writer and a woman,
84
277791
3634
Конор эмэгтэй хүн, сэтгүүлчийн минь хувьд,
04:41
in a way that no one else ever had.
85
281425
3679
хэн ч итгэж байгаагүйгээр надад итгэсэн.
04:45
And he also created a magical atmosphere of trust between us
86
285104
4325
Тэр нууцаа надтай илэн далангүй хуваалцаж,
04:49
by confessing his secret,
87
289429
2520
бидний хооронд ид шидийн мэт орчин үүсгэлээ.
04:51
which was that, as a very young boy starting at age four,
88
291949
4480
Дөрвөн настайгаасаа эхлэн хойд аавдаа
04:56
he had been savagely and repeatedly physically abused
89
296429
2911
зодуулж, эцэст нь хүчирхийллийг тэвчилгүй,
04:59
by his stepfather,
90
299340
1686
8 дугаар ангиасаа сургуулиа хаяж,
05:01
and the abuse had gotten so bad that he had had to drop out of school in eighth grade,
91
301026
3940
хэдий хичээлдээ сайн байсан ч
05:04
even though he was very smart,
92
304966
2619
20 гаруй жилийн турш хөлөө олох гэж
05:07
and he'd spent almost 20 years rebuilding his life.
93
307585
3256
хэрхэн зүтгэснээ надад ярьсан юм.
05:10
Which is why that Ivy League degree
94
310841
3156
Ийм ч учраас Ivy League диплом,
05:13
and the Wall Street job and his bright shiny future
95
313997
2813
Wall Street-ийн ажил, гэрэлтсэн ирээдүй нь
05:16
meant so much to him.
96
316810
2571
түүнд маш үнэ цэнэтэй байсан юм.
05:19
If you had told me
97
319381
2144
Энэ ухаалаг, хошин, мэдрэмтгий залуу
05:21
that this smart, funny, sensitive man who adored me
98
321525
5364
нэг л өдөр намайг нүүрээ будах үгүйг,
05:26
would one day dictate whether or not I wore makeup,
99
326889
4383
даашинзны урт, богиныг шүүмжилж,
хаана амьдрах, ямар ажил хийх, хэнтэй найзлах,
05:31
how short my skirts were,
100
331272
2050
05:33
where I lived, what jobs I took,
101
333322
1930
баярыг хэрхэн өнгөрүүлэхийг зааварчилна
05:35
who my friends were and where I spent Christmas,
102
335252
3364
гэдгийг хэн нэгэн надад хэлсэн бол
05:38
I would have laughed at you,
103
338616
1948
миний хөх инээд хүрэх байлаа.
05:40
because there was not a hint of violence or control
104
340564
3048
Учир нь хүчирхийлэл, уур хилэн, хяналтын
05:43
or anger in Conor at the beginning.
105
343612
3484
өчүүхэн хэлтэрхий ч түүнээс илрээгүй юм.
05:47
I didn't know that the first stage
106
347096
3125
Гэр бүлийн хүчирхийллийн эхэн үед
05:50
in any domestic violence relationship
107
350221
2375
хохирогчийг өөртөө татах, урхидах нь чухал гэдгийг
05:52
is to seduce and charm the victim.
108
352596
3652
би огтхон ч мэдээгүй.
05:56
I also didn't know that the second step is to isolate the victim.
109
356248
4760
Дараагийн шатанд түүнийг ганцаардуулдаг.
06:01
Now, Conor did not come home one day and announce,
110
361008
4154
Гэхдээ Конор нэгэн өдөр гэнэт л
"Энэ Ромео, Жульетта хэсэг маань сайхан байлаа.
06:05
"You know, hey, all this Romeo and Juliet stuff has been great,
111
365162
3134
06:08
but I need to move into the next phase
112
368296
2005
Одоо дараагийн шатандаа оръё, би чамайг
06:10
where I isolate you and I abuse you" — (Laughter) —
113
370301
4179
шахаж хавчиж, хүчирхийлье" - (Инээд)
06:14
"so I need to get you out of this apartment
114
374480
1355
"Тиймээс одоо эндээс нүүж,
06:15
where the neighbors can hear you scream
115
375835
1641
чамайг зодоход хөршүүд сонсохгүй,
06:17
and out of this city where you have friends and family
116
377476
2473
гэр бүл, найзууд чинь хөхөрсөн ул мөрийг харахгүй
06:19
and coworkers who can see the bruises."
117
379949
3306
хол газар нүүе" гэж хэлээгүй.
06:23
Instead, Conor came home one Friday evening
118
383255
4221
Оронд нь, Конор нэг Баасан гарагийн орой
06:27
and he told me that he had quit his job that day,
119
387476
2731
мөрөөдлийн ажлаасаа гарсан тухай,
06:30
his dream job,
120
390207
2465
надаас болоод ажлаасаа гарахаар шийдсэн,
06:32
and he said that he had quit his job because of me,
121
392672
4141
надаас хичнээн их хайр, аюулгүй байдлыг мэдэрдэг,
06:36
because I had made him feel so safe and loved
122
396813
3178
Wall Street-д өөрийгөө батлан харуулах шаардлагагүй,
06:39
that he didn't need to prove himself on Wall Street anymore,
123
399991
3123
харин ч хөл хөдөлгөөн ихтэй хотоос,
06:43
and he just wanted to get out of the city
124
403114
2515
хүчирхийлэлд автсан гэр бүлээсээ холдож,
06:45
and away from his abusive, dysfunctional family,
125
405629
2978
Нью Ингланд мужийн бяцхан хот руу нүүж,
06:48
and move to a tiny town in New England
126
408607
3122
амьдралаа цоо шинээр эхлэн, надтай хамт
06:51
where he could start his life over with me by his side.
127
411729
3573
амар амгалан амьдрах хүсэлтэйгээ хэлэв.
06:55
Now, the last thing I wanted to do was leave New York,
128
415302
3866
Нью Йоркоос нүүж, дуртай ажлаа солих нь
06:59
and my dream job,
129
419168
3607
огт төлөвлөөгүй, хүсээгүй зүйл байсан ч,
07:02
but I thought you made sacrifices for your soulmate,
130
422775
2583
ханийнхаа төлөө золиос гаргах ёстой гээд
07:05
so I agreed, and I quit my job,
131
425358
3464
би ажлаасаа гарч, Конор бид хоёр
07:08
and Conor and I left Manhattan together.
132
428822
2631
Манхаттенаас нүүсэн билээ.
07:11
I had no idea I was falling into crazy love,
133
431453
4366
Би "галзуу" дурлалд автаж, хянамгай бэлдсэн,
07:15
that I was walking headfirst into a carefully laid
134
435819
3632
бие, санхүү, сэтгэл зүйн хавханд
07:19
physical, financial and psychological trap.
135
439451
4980
эргэлт буцалтгүй орсноо мэдээгүй юм.
07:24
The next step in the domestic violence pattern
136
444431
2320
Гэр бүлийн хүчирхийллийн дараагийн алхам бол,
07:26
is to introduce the threat of violence
137
446751
4282
хүчирхийллийн аюулыг мэдрүүлж,
07:31
and see how she reacts.
138
451033
2199
хохирогчийн хариу үйлдлийг турших байдаг.
07:33
And here's where those guns come in.
139
453232
2709
Энэ үед л буу амьдралд минь орж ирсэн.
07:35
As soon as we moved to New England -- you know,
140
455941
2918
Чухам аюулгүй гээд байсан
07:38
that place where Connor was supposed to feel so safe --
141
458859
2738
Нью Ингландад нүүж ирэнгүүтээ
07:41
he bought three guns.
142
461597
2416
Конор гурван буу худалдаж авлаа.
07:44
He kept one in the glove compartment of our car.
143
464013
3440
Нэгийг нь машины урд тасалгаанд,
07:47
He kept one under the pillows on our bed,
144
467453
2656
хоёр дахийг орон дотроо, дэрэн доор,
07:50
and the third one he kept in his pocket at all times.
145
470109
3162
гурав дахийг халаасандаа байнга авч явна.
07:53
And he said that he needed those guns
146
473271
2318
Бага насандаа үзсэн хүчирхийллийн улмаас
07:55
because of the trauma he'd experienced as a young boy.
147
475589
2796
буутай болохыг хүссэн гэж тэр тайлбарлав.
07:58
He needed them to feel protected.
148
478385
2484
Аюулгүй байдлыг мэдрэхэд буу хэрэгтэй гэв.
08:00
But those guns were really a message for me,
149
480869
2912
Хэдийгээр тэр надад гар хүрээгүй ч,
08:03
and even though he hadn't raised a hand to me,
150
483781
2694
мөч бүрт амь насанд минь заналхийлж буйг
08:06
my life was already in grave danger every minute of every day.
151
486475
5806
тэр буунууд сануулж байлаа.
08:12
Conor first physically attacked me
152
492281
3573
Конор анх удаа миний биед халдсан нь
08:15
five days before our wedding.
153
495854
2825
хуримаас таван хоногийн өмнө байв.
08:18
It was 7 a.m. I still had on my nightgown.
154
498679
4192
Өглөөний 7 цагт би унтлагын хувцастайгаа,
08:22
I was working on my computer trying to finish a freelance writing assignment,
155
502871
4240
компьютер дээрээ ажиллаж суув.
08:27
and I got frustrated,
156
507111
1814
Би цагтай уралдаж, бачимдуу байлаа.
08:28
and Conor used my anger as an excuse
157
508925
3087
Конор байдлыг ашиглаж, хоёр гараараа
08:32
to put both of his hands around my neck
158
512012
3151
хоолойг минь чанга боож хашгирах бүү хэл,
08:35
and to squeeze so tightly that I could not breathe or scream,
159
515163
3820
амьсгалахад хэцүү болгоод зогсохгүй
08:38
and he used the chokehold
160
518983
1824
хоолойг боосон барьцаараа толгойгоор минь
08:40
to hit my head repeatedly against the wall.
161
520807
4426
хана балбасан юм.
08:45
Five days later, the ten bruises on my neck had just faded,
162
525233
5318
Үүнээс таван өдрийн дараа, хүзүүн дээрх
08:50
and I put on my mother's wedding dress,
163
530551
2475
гарын ормоор хөхөрсөн нь арилав уу үгүй юу
ээжийнхээ хуримын даашинзыг өмсөөд түүнтэй гэрлэлээ.
08:53
and I married him.
164
533026
2317
08:55
Despite what had happened,
165
535343
2281
Ийм зүйл тохиолдсон ч,
08:57
I was sure we were going to live happily ever after,
166
537624
3519
бид бие биедээ дэндүү хайртай учраас
09:01
because I loved him, and he loved me so much.
167
541143
4081
аз жаргалтай амьдарна гэж итгэсээр байлаа.
09:05
And he was very, very sorry.
168
545224
3372
Тэр үнэхээр харамсч, олонтаа уучлалт гуйсан.
09:08
He had just been really stressed out by the wedding
169
548596
3173
Хуримлана, надтай гэр бүл босгоно гэдэг
09:11
and by becoming a family with me.
170
551769
2197
түүнд их цочрол өгч, сандаргасан гэв.
09:13
It was an isolated incident,
171
553966
1721
Энэ бол ганц удаагийн тохиолдол,
09:15
and he was never going to hurt me again.
172
555687
3596
дахиж надад хэзээ ч гар хүрэхгүй гэлээ.
09:19
It happened twice more on the honeymoon.
173
559283
2580
Бал сарын үеэр дахиад 2 тохиолдол гарлаа.
09:21
The first time, I was driving to find a secret beach
174
561863
3087
Эхний удаад, далайн нууцхан эрэг хайн
09:24
and I got lost,
175
564950
2702
машин жолоодож явахдаа би төөрч,
09:27
and he punched me in the side of my head so hard
176
567652
2970
Конор толгой руу хүчтэй цохисноос
09:30
that the other side of my head repeatedly hit
177
570622
2144
жолоочийн талын цонхыг би
09:32
the driver's side window.
178
572766
2407
хэдэнтээ мөргөж билээ.
09:35
And then a few days later, driving home from our honeymoon,
179
575173
3366
Ингээд бал сарын аяллаас буцахад
09:38
he got frustrated by traffic,
180
578539
2283
замын түгжрэлд бачуурсан тэр
09:40
and he threw a cold Big Mac in my face.
181
580822
3432
нүүр рүү минь хүйтэн бургер шидсэн.
09:44
Conor proceeded to beat me once or twice a week
182
584254
2608
Конортой гэрлэсэн 2 жил хагасын туршид
09:46
for the next two and a half years of our marriage.
183
586862
3417
би 7 хоногт 1-2 удаа зодуулдаг байв.
09:50
I was mistaken in thinking that I was unique
184
590279
3125
Надад л ийм зүйл таарсан,
09:53
and alone in this situation.
185
593404
2643
ганцаараа ийм байна гэж бодсон нь эндүүрэл байв.
09:56
One in three American women
186
596047
2191
Америк эмэгтэйчүүдийн 1/3 нь амьдралынхаа аль нэг үед
09:58
experiences domestic violence or stalking at some point in her life,
187
598238
4152
гэр бүлийн хүчирхийлэлд өртдөг аж.
10:02
and the CDC reports that 15 million children
188
602390
3641
АНУ-д жил бүр 15 сая хүүхэд хүчирхийлэлд өртдөг
10:06
are abused every year, 15 million.
189
606031
3410
хэмээн тайлагнажээ. 15 сая шүү дээ.
10:09
So actually, I was in very good company.
190
609441
4373
Тэгэхээр үнэндээ би ганцаар биш байж.
10:13
Back to my question:
191
613814
2416
Эргээд асуултаа санацгаая.
10:16
Why did I stay?
192
616230
2495
Би яагаад тэссээр байв?
10:18
The answer is easy.
193
618725
2738
Хариулт нь маш энгийн.
10:21
I didn't know he was abusing me.
194
621463
2688
Би хүчирхийлэлд өртөж буйгаа мэдээгүй.
10:24
Even though he held those loaded guns to my head,
195
624151
3848
Тэр толгойд минь буу тулгаж,
10:27
pushed me down stairs,
196
627999
2223
шатны уруу намайг түлхэж,
10:30
threatened to kill our dog,
197
630222
1381
нохойгоо егүүтгэхээр сүрдүүлж,
10:31
pulled the key out of the car ignition as I drove down the highway,
198
631603
3923
хурдны зам дээр машины түлхүүрийг сугалахад ч,
10:35
poured coffee grinds on my head
199
635526
2517
ажлын ярилцлагад явахаар бэлдэж байхад
10:38
as I dressed for a job interview,
200
638043
2316
буталсан кофений үр толгой дээр асгахад ч
10:40
I never once thought of myself as a battered wife.
201
640359
4370
хүчирхийллийн хохирогч болсон гэж огт бодоогүй.
10:44
Instead, I was a very strong woman
202
644729
3577
Харин ч би маш хүчирхэг эмэгтэй,
10:48
in love with a deeply troubled man,
203
648306
2252
ийм зовлон, шаналалтай эрийг хайрлан,
10:50
and I was the only person on Earth
204
650558
2057
Конорыг зөв замд нь залах
10:52
who could help Conor face his demons.
205
652615
3440
цорын ганц хүн гэж бүрэн итгэсэн байв.
10:56
The other question everybody asks is,
206
656055
3711
Бүх хүний асуудаг дараагийн асуулт бол
10:59
why doesn't she just leave?
207
659766
2417
зүгээр л орхиод явчихгүй яав аа?
11:02
Why didn't I walk out? I could have left any time.
208
662183
3951
Би яагаад яваагүй вэ? Боломж үргэлж байсан.
11:06
To me, this is the saddest and most painful question that people ask,
209
666134
4712
Хамгийн гунигтай, хэцүү асуулт.
11:10
because we victims know something you usually don't:
210
670846
3091
Хохирогчийн сайн мэддэг ч бусдад хэлдэггүй зүйл бол
11:13
It's incredibly dangerous to leave an abuser.
211
673937
4393
хүчирхийлэгчийг орхиж явах маш аюултай.
11:18
Because the final step in the domestic violence pattern
212
678330
3319
Гэр бүлийн хүчирхийллийн эцсийн алхам бол,
11:21
is kill her.
213
681649
2895
хохирогчийг хөнөөх байдаг.
11:24
Over 70 percent of domestic violence murders
214
684544
2541
Гэр бүлийн хүчирхийллийн аллагын 70% нь
11:27
happen after the victim has ended the relationship,
215
687085
4068
хохирогч харилцаагаа зогсоож,
хүчирхийлэгчийг орхиж явсны дараа гардаг.
11:31
after she's gotten out,
216
691153
1893
11:33
because then the abuser has nothing left to lose.
217
693046
3251
Хүчирхийлэгчид алдах зүйл үлдээгүй учраас.
11:36
Other outcomes include long-term stalking,
218
696297
3091
Бусад тохиолдолд хүчирхийлэгч дахин гэрлэсэн ч
11:39
even after the abuser remarries;
219
699388
2952
хохирогчийг урт хугацаанд даган мөшгөх,
11:42
denial of financial resources;
220
702340
2155
санхүүгийн туслалцаа үзүүлэхээс татгалзах,
11:44
and manipulation of the family court system
221
704495
2389
гэр бүлийн шүүхийн тогтолцоог буруугаар ашиглаж,
11:46
to terrify the victim and her children,
222
706884
2823
ээжийг нь зоддог эртэй хөндлөнгийн ажиглагчгүйгээр,
11:49
who are regularly forced by family court judges
223
709707
4926
заавал, тогтмол уулзах шийдвэр гаргуулан
11:54
to spend unsupervised time
224
714633
1969
хүүхдүүдийг, хохирогчийг айлгаж,
11:56
with the man who beat their mother.
225
716602
3671
зовоосоор байдаг.
12:00
And still we ask, why doesn't she just leave?
226
720273
4175
Гэтэл бид хохирогч яагаад тэсдэг вэ гэж асуусаар л.
12:04
I was able to leave,
227
724448
1754
Сүүлийн удаагийн аймшигтай зодуурын дараа
12:06
because of one final, sadistic beating
228
726202
2902
миний үгүйсгэл нуран унаж,
12:09
that broke through my denial.
229
729104
3159
түүнийг орхих тэнхээтэй болсон юм.
12:12
I realized that the man who I loved so much
230
732263
3170
Дуугаа хураасаар байвал хайртай эр минь
12:15
was going to kill me if I let him.
231
735433
2910
намайг алахад ч бэлэн гэдгийг ойлгосон.
12:18
So I broke the silence.
232
738343
2515
Тэгээд л би нам гүм байдлыг эвдсэн юм.
12:20
I told everyone:
233
740858
2830
Би бүх хүнд, цагдаа, хөршүүддээ,
12:23
the police, my neighbors,
234
743688
3785
найзууд, гэр бүлийнхэн,
12:27
my friends and family, total strangers,
235
747473
3840
танихгүй хүмүүст ч хэлсэн.
12:31
and I'm here today because you all helped me.
236
751313
6854
Та нар бүгд тусалсан учир би энд байна.
12:38
We tend to stereotype victims
237
758167
2538
Бид хохирогчдыг хайрцаглах хандлагатай,
12:40
as grisly headlines,
238
760705
3062
"өөрийгөө зовоогч," "гэмтсэн бараа" гэх
12:43
self-destructive women, damaged goods.
239
763767
3296
тааламжгүй нэр, цол өгдөг.
12:47
The question, "Why does she stay?"
240
767063
3003
"Яагаад тэсээд байв?" гэх асуулт ч заримдаа
12:50
is code for some people for, "It's her fault for staying,"
241
770066
5636
"Тэсээд байсан нь түүний буруу" гэсэнтэй адил.
12:55
as if victims intentionally choose to fall in love with men
242
775702
3324
Хохирогчид өөрийг нь егүүтгэх эрчүүдийг л
12:59
intent upon destroying us.
243
779026
2632
албаар сонгож, дурласан мэт хандана.
13:01
But since publishing "Crazy Love,"
244
781658
2504
"Галзуу дурлал" номыг гаргасны дараа
13:04
I have heard hundreds of stories from men and women
245
784162
3523
хэдэн зуун эрчүүд, эмэгтэйчүүд надад хандаж,
13:07
who also got out,
246
787685
2445
хүчирхийлэгчээс харилцаагаа таслан,
13:10
who learned an invaluable life lesson from what happened,
247
790130
4380
ямар үнэлж баршгүй сургамж авснаа,
13:14
and who rebuilt lives -- joyous, happy lives --
248
794510
4213
одоо баяр баясгалан, хайр дүүрэн амьдарч,
13:18
as employees, wives and mothers,
249
798723
2334
аз жаргалтай ээж, эхнэр болсноо ярьсан.
13:21
lives completely free of violence, like me.
250
801057
4681
Тэд надтай адил хүчирхийлэлгүй амьдарч байна.
13:25
Because it turns out that I'm actually a very typical domestic violence victim
251
805738
4031
Хүчирхийллийн нийтлэг хохирогч байсан шигээ
13:29
and a typical domestic violence survivor.
252
809769
3444
давж чадсан нийтлэг дүр би мөн байлаа.
13:33
I remarried a kind and gentle man,
253
813213
4025
Би сайхан сэтгэлтэй, эелдэг эртэй гэрлэж,
13:37
and we have those three kids.
254
817238
2336
бид гурван хүүхэдтэй болсон.
13:39
I have that black lab, and I have that minivan.
255
819574
3401
Би хар лабрадор нохой, Хонда мини машинтай.
13:42
What I will never have again,
256
822975
3466
Харин миний амьдралд
13:46
ever,
257
826441
2958
юунд дахиад орон зай байхгүй гээч.
13:49
is a loaded gun held to my head
258
829399
2125
Надад хайртай гэж амладаг хүний
13:51
by someone who says that he loves me.
259
831524
3643
толгойд минь чичлэх, дүүрэн сумтай буу.
13:55
Right now, maybe you're thinking,
260
835167
2631
Яг одоо, та "Ямар хачирхалтай юм бэ?"
13:57
"Wow, this is fascinating,"
261
837798
1907
"Ямар гэнэн юм бэ?" гэж бодож магадгүй.
13:59
or, "Wow, how stupid was she,"
262
839705
3128
Гэхдээ энэ хугацааны туршид
14:02
but this whole time, I've actually been talking about you.
263
842833
6003
би таны л тухай яриад байсан юм.
14:08
I promise you there are several people
264
848836
3517
Намайг яг одоо сонсож буй
14:12
listening to me right now
265
852353
1742
хэд хэдэн хүн
14:14
who are currently being abused
266
854095
3012
одоо хүчирхийлэл дор амьдарч,
14:17
or who were abused as children
267
857107
2515
хүүхэд насандаа хохирогч байсан,
14:19
or who are abusers themselves.
268
859622
3370
эсвэл өөрөө хүчирхийлэгч байгаа.
14:22
Abuse could be affecting your daughter,
269
862992
1937
Таны охин, эгч дүү, эсвэл найз чинь
14:24
your sister, your best friend right now.
270
864929
5293
хүчирхийлэлд өртөж байж ч магад.
14:30
I was able to end my own crazy love story
271
870222
3444
Өөрийн галзуу дурлалын түүхийг би
14:33
by breaking the silence.
272
873666
2201
нам гүм байдлыг зогсоож төгсгөсөн.
14:35
I'm still breaking the silence today.
273
875867
2515
Нам гүмийг одоо ч таслахыг хичээж байна.
14:38
It's my way of helping other victims,
274
878382
3816
Үүгээрээ би бусад хохирогчид тусална.
14:42
and it's my final request of you.
275
882198
3368
Та бүхнийг ч туслахыг хүсч байна.
14:45
Talk about what you heard here.
276
885566
2832
Энд дуулсан зүйлийн тухай ярилцаарай.
14:48
Abuse thrives only in silence.
277
888398
3328
Хүчирхийлэл нам гүмд л хүчээ авдаг.
14:51
You have the power to end domestic violence
278
891726
3703
Гэр бүлийн хүчирхийллийг гэрэлд гаргаж,
14:55
simply by shining a spotlight on it.
279
895429
3509
зогсоох хүч танд бий.
14:58
We victims need everyone.
280
898938
3074
Хохирогч бидэнд бүх хүний тусламж хэрэгтэй.
15:02
We need every one of you to understand
281
902012
4073
Гэр бүлийн хүчирхийллийн нууцыг
15:06
the secrets of domestic violence.
282
906085
3778
бүх хүн таньж мэдэх хэрэгтэй.
15:09
Show abuse the light of day by talking about it
283
909863
2984
Хүчирхийллийн тухай хүүхэдтэйгээ,
15:12
with your children, your coworkers,
284
912847
2127
хамт олон, найзууд, гэрийнхэнтэйгээ ярьж,
15:14
your friends and family.
285
914974
1937
нууц байх боломжийг зогсоо.
15:16
Recast survivors as wonderful, lovable people
286
916911
3446
Хохирогчдыг гайхалтай, хайрламаар, ирээдүйтэй
15:20
with full futures.
287
920357
2815
хүмүүс гэж бусдад харуул, итгүүл.
15:23
Recognize the early signs of violence
288
923172
3481
Хүчирхийллийн эхний дохиог таньж мэд.
15:26
and conscientiously intervene,
289
926653
2833
Ухамсартайгаар таслан зогсоо.
15:29
deescalate it, show victims a safe way out.
290
929486
4162
Хүчирхийллийг дараагийн шатанд бүү оруул.
15:33
Together we can make our beds,
291
933648
3995
Бид хамтдаа гэр бүлийн орчин,
15:37
our dinner tables and our families
292
937643
3617
унтах ор, хоолны өрөөгөө
15:41
the safe and peaceful oases they should be.
293
941260
3257
аюулгүй, амар амгалан газар байлгаж чадна.
15:44
Thank you.
294
944517
1972
Баярлалаа.
15:46
(Applause)
295
946489
7708
(Алга ташилт)
Энэ вэбсайтын тухай

Энэ сайт нь танд англи хэл сурахад хэрэгтэй YouTube-ийн видеонуудыг танилцуулах болно. Та дэлхийн өнцөг булан бүрээс шилдэг багш нарын заадаг англи хэлний хичээлүүдийг үзэх болно. Видеоны хуудас бүр дээр гарч буй англи хадмал дээр давхар товшиж, тэндээс видеог тоглуул. Хадмал орчуулга нь видеог тоглуулахтай синхрон гүйлгэдэг. Хэрэв танд санал хүсэлт, санал хүсэлт байвал энэ холбоо барих маягтыг ашиглан бидэнтэй холбоо барина уу.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7