Carolyn Porco: This is Saturn

Translator: Biljana Dijanisieva Reviewer: Natasha Jancheva

In the next 18 minutes, I'm going to take you on a journey.

Во следните 18 минути ќе ве понесам на едно патување.

And it's a journey that you and I have been on for many years now,

Ова патување трае веќе со години,

and it began some 50 years ago, when humans first stepped off our planet.

а започна пред околу 50 години, кога човекот за прв пат ја напушти Земјата.

And in those 50 years, not only did we literally, physically set foot on the moon,

Во тие 50 години, не само што буквално физички стапнавме на Месечината,

but we have dispatched robotic spacecraft to all the planets -- all eight of them --

туку испративме и роботизирани вселенски летала до сите планети,

and we have landed on asteroids, we have rendezvoused with comets,

- осум на број - се спуштивме на астероиди, пресретнавме комети,

and, at this point in time, we have a spacecraft on its way to Pluto,

а во моментов имаме и вселенско летало на пат кон Плутон

the body formerly known as a planet.

- објектот кој порано го нарекувавме планета.

And all of these robotic missions are part of a bigger human journey:

Сите овие роботизирани мисии се дел од една поголема одисеја на човекот,

a voyage to understand something, to get a sense of our cosmic place,

стремеж да се одгатне нешто, да го откриеме нашето место во Универзумот,

to understand something of our origins, and how Earth, our planet,

да го разбереме нашето потекло и тоа како Земјата, нашата планета,

and we, living on it, came to be.

и ние, како живи суштества на неа, сме создадени.

And of all the places in the solar system that we might go to

Едно од местата во Сончевиот систем каде би можеле

and search for answers to questions like this,

да одиме во потрага по одговор на овие прашања е Сатурн.

there's Saturn. And we have been to Saturn before --

И порано сме биле на Сатурн,

we visited Saturn in the early 1980s --

го посетивме во почетокот на 80-тите,

but our investigations of Saturn have become far more in-depth in detail

но нашите истражувања таму станаа потемелни и подетални

since the Cassini spacecraft, traveling across interplanetary space

откако леталото Касини, патувајќи низ меѓупланетарниот простор

for seven years, glided into orbit around Saturn in the summer of 2004,

цели седум години, се постави во орбита околу Сатурн летото 2004-та,

and became at that point the farthest robotic outpost

и стана, во тој момент, најдалечната роботизирана станица

that humanity had ever established around the Sun.

која човекот ја поставил во орбита околу Сонцето.

Now, the Saturn system is a rich planetary system.

Сатурновиот систем е еден богат планетарен систем.

It offers mystery, scientific insight and obviously splendor beyond compare,

Нуди мистерија, можности за научни откритија и, секако, прекрасен поглед.

and the investigation of this system has enormous cosmic reach.

Истражувањето на овој систем има огромно космичко значење.

In fact, just studying the rings alone, we stand to learn a lot

Всушност, проучувајќи ги само прстените можеме да научиме многу

about the discs of stars and gas that we call the spiral galaxies.

за дисковите од ѕвезди и гасови кои ги нарекуваме спирални галаксии.

And here's a beautiful picture of the Andromeda Nebula,

Еве една убава фотографија на Андромеда,

which is our closest, largest spiral galaxy to the Milky Way.

најголемата спирална галаксија во близина на Млечниот Пат.

And then, here's a beautiful composite of the Whirlpool Galaxy,

Еве еден прекрасен мозаик од галаксијата Вртлог (Whirlpool),

taken by the Hubble Space Telescope.

направен од вселенскиот телескоп Хабл.

So the journey back to Saturn is really part of and is also a metaphor

Значи, патувањето кон Сатурн е дел од, но воедно и метафора за,

for a much larger human voyage

многу поголемата човекова одисеја

to understand the interconnectedness of everything around us,

да разбере како нештата околу нас се меѓусебно поврзани

and also how humans fit into that picture.

и како луѓето се вклопуваат во таа слика.

And it pains me that I can't tell you all that we have learned with Cassini.

И навистина ми е жал што не можам да ви раскажам сè што научивме преку Касини

I can't show you all the beautiful pictures that we've taken

и не можам да ви ги покажам сите прекрасни фотографии

in the last two and a half years, because I simply don't have the time.

од последниве две ипол години, затоа што немам доволно време.

So I'm going to concentrate on two of the most exciting stories

Затоа, ќе се фокусирам само на две од највозбудливите откритија

that have emerged out of this major exploratory expedition

кои произлегоа од оваа голема истражувачка експедиција

that we are conducting around Saturn,

која ја спроведуваме околу Сатурн

and have been for the past two and a half years.

веќе две ипол години.

Saturn is accompanied by a very large and diverse collection of moons.

Сатурн го опкружува една голема и шаренолика група месечини.

They range in size from a few kilometers across to as big across as the U.S.

Големи се од само неколку па до повеќе стотици километри во пречник.

Most of the beautiful pictures we've taken of Saturn, in fact,

Всушност, на најубавите слики кои ги имаме од Сатурн

show Saturn in accompaniment with some of its moons. Here's Saturn with Dione,

се гледа планетата во друштво со некоја од месечините. Ова се Сатурн и Диона,

and then, here's Saturn showing the rings edge-on,

потоа Сатурн со прстените, кои се во рамнина нормална на самата слика,

showing you just how vertically thin they are, with the moon Enceladus.

па може да се види колку се тенки, и месечината Енцелад.

Now, two of the 47 moons that Saturn has are standouts.

Две од 47-те месечини на Сатурн се посебни.

And those are Titan and Enceladus. Titan is Saturn's largest moon,

Тоа се Титан и Енцелад. Титан е најголемата месечина на Сатурн,

and, until Cassini had arrived there,

и до пред мисијата Касини,

was the largest single expanse of unexplored terrain

беше најголемиот објект со неистражен терен

that we had remaining in our solar system.

во Сончевиот систем.

And it is a body that has long intrigued people who've watched the planets.

Овој објект долго време претставуваше мистерија за научниците.

It has a very large, thick atmosphere,

Има масивна, дебела атмосфера,

and in fact, its surface environment was believed to be

па се верува дека условите на неговата површина

more like the environment we have here on the Earth,

се многу слични со условите кои владееле

or at least had in the past, than any other body in the solar system.

на нашата планета во минатото.

Its atmosphere is largely molecular nitrogen, like you are breathing here in this room,

Атмосферата претежно му е составена од молекуларен азот, каков што дишеме и ние,

except that its atmosphere is suffused with

со таа разлика што во неговата атмосфера има

simple organic materials like methane and propane and ethane.

и прости органски соединенија, како метан, пропан и етан.

And these molecules high up in the atmosphere of Titan

Нивните молекули се разградуваат во горните слоеви на атмосферата на Титан

get broken down, and their products join together to make haze particles.

а добиените продукти се соединуваат и ги создаваат честичките на маглата.

This haze is ubiquitous. It's completely global and enveloping Titan.

Маглата е распространета насекаде и целосно го препокрива Титан.

And that's why you cannot see down to the surface

Затоа и не може да се види неговата површина

with our eyes in the visible region of the spectrum.

во оптичкиот дел на спектарот.

But these haze particles, it was surmised,

Уште пред да го испратиме Касини

before we got there with Cassini, over billions and billions of years,

се претпоставуваше дека во текот на милијарди години

gently drifted down to the surface and coated the surface

честичките од маглата се таложеле на површината, препокривајќи ја со

in a thick organic sludge.

дебела органска тиња.

So like the equivalent, the Titan equivalent, of tar, or oil, or what -- we didn't know what.

Како катранот или нафтата на Земјата. Не знаевме што точно е тоа, но такви беа

But this is what we suspected. And these molecules,

нашите претпоставки. Овие соединенија, особено метанот и етанот,

especially methane and ethane, can be liquids at the surface temperatures of Titan.

може да бидат во течна состојба при температурите кои владеат на површината.

And so it turns out that methane is to Titan what water is to the Earth.

Па, така, метанот за Титан е исто што и водата за Земјата.

It's a condensable in the atmosphere,

Може да се кондензира во атмосферата.

and so recognizing this circumstance brought to the fore

Доколку се прифати оваа споредба, може да се разгледуваат

a whole world of bizarre possibilities. You can have methane clouds, OK,

секакви бизарни можности. Таму може да има облаци од метан.

and above those clouds, you have this hundreds of kilometers of haze,

Над нив се протега оваа магла,

which prevent any sunlight from getting to the surface.

која не дозволува светлината да допре до површината.

The temperature at the surface is some 350 degrees below zero Fahrenheit.

Па, температурата на површината е околу -210° С.

But despite that cold, you could have rain falling down on the surface of Titan.

Но, и покрај ниските температури, можно е на Титан на врне.

And doing on Titan what rain does on the Earth: it carves gullies; it forms rivers

Па, дождот таму го прави истото што и дождот на Земјата - создава канали,

and cataracts; it can create canyons; it can pool in large basins and craters.

реки и водопади. Може да создаде кањони, течноста да се собере во басени и кратери.

It can wash the sludge off high mountain peaks and hills,

Може да ја смие тињата од планините и ридовите

down into the lowlands. So stop and think for a minute.

кон долините. Па, да размислиме малку.

Try to imagine what the surface of Titan might look like.

Замислете си како можеби изгледа површината на Титан.

It's dark. High noon on Titan is as dark as deep earth twilight on the Earth.

Темно е. На пладне на Титан е темно како самрак на Земјата.

It's cold, it's eerie, it's misty,

Студено е, морничаво и магливо.

it might be raining, and you might be standing

Можеби врне, а вие стоите на брегот

on the shores of Lake Michigan brimming with paint thinner. (Laughter)

на езерото Мичиген кое како да е преплавено со разредувач.

That is the view that we had of the surface of Titan before we got there with Cassini,

Така ја замислувавме површината на Титан пред Касини.

and I can tell you that what we have found on Titan, though it is not the same in detail,

Она што го најдовме на Титан можеби не е баш како во претпоставките,

is every bit as fascinating as that story is.

но сепак е фасцинантно.

And for us, it has been like -- the Cassini people --

За нас, Касини луѓето,

it has been like a Jules Verne adventure come true.

ова е како исполнување на некоја од авантурите на Жил Верн.

As I said, it has a thick, extensive atmosphere.

Значи, Титан има дебела, пространа атмосфера.

This is a picture of Titan, backlit by the Sun, with the rings as a beautiful backdrop.

Ова е Титан осветлен од Сонцето, со прстените во позадина.

And yet another moon there --

Тука се гледа уште една месечина.

I don't even know which one it is. It's a very extensive atmosphere.

Не ни знам која. Атмосферата е пространа.

We have instruments on Cassini which can see down to the surface

На Касини имаме инструменти кои може да продрат до површината,

through this atmosphere, and my camera system is one of them.

низ атмосферата. Таков инструмент е мојата камера.

And we have taken pictures like this.

Имаме направено фотографии како оваа.

And what you see is bright and dark regions, and that's about as far as it got for us.

Гледате само светли и темни региони. И ние не знаевме што друго да кажеме.

It was so mystifying: we couldn't make out what we were seeing on Titan.

Толку беше неверојатно, што ни сами не знаевме што гледаме на Титан.

When you look closer at this region, you start to see things

Ако зумираме на овој регион, може да се видат

like sinuous channels -- we didn't know. You see a few round things.

кривулести канали. Се гледаат и заоблени форми.

This, we later found out, is, in fact, a crater,

Подоцна откривме дека се работи за кратер.

but there are very few craters on the surface of Titan,

Но, на површината на Титан има многу малку кратери,

meaning it's a very young surface.

што значи дека неговата површина е доста млада.

And there are features that look tectonic.

Има и формации со тектонски карактеристики,

They look like they've been pulled apart.

кои изгледаат како да се растргнати.

Whenever you see anything linear on a planet,

Кога ќе видите линеарни формации на некоја планета,

it means there's been a fracture, like a fault.

тоа е знак на фрактури на почвата,

And so it's been tectonically altered.

кои имаат тектонско потекло.

But we couldn't make sense of our images,

Но, сликите можевме да ги објасниме

until, six months after we got into orbit,

дури шест месеци по поставувањето во орбита,

an event occurred that many have regarded

кога се случи настан кој за многумина претставува

as the highlight of Cassini's investigation of Titan.

врв во истражувањата на Касини на Титан.

And that was the deployment of the Huygens probe,

А, тоа е спуштањето на сондата Хајгенс,

the European-built Huygens probe that Cassini had carried

изградена во Европа, која Касини ја носеше

for seven years across the solar system. We deployed it to the atmosphere of Titan,

со себе цели седум години. Ја спуштивме во атмосферата на Титан.

it took two and a half hours to descend, and it landed on the surface.

Беа потребни два ипол часа за да дојде до површината.

And I just want to emphasize how significant an event this is.

Мора да потенцирам колку е важен овој настан.

This is a device of human making,

Се работи за машина направена од човекот, која за прв пат

and it landed in the outer solar system for the first time in human history.

во историјата слета на тело од надворешниот дел на Сончевиот систем.

It is so significant that, in my mind,

Ова е толку важно, што ако ме прашате мене,

this was an event that should have been celebrated

требаше да се слави со огномети

with ticker tape parades in every city across the U.S. and Europe,

во секој град во Америка и Европа,

and sadly, that wasn't the case.

што, за жал, не се случи.

(Laughter).

(смеа)

It was significant for another reason. This is an international mission,

Настанот беше важен и од друга причина. Ова е меѓународна мисија,

and this event was celebrated in Europe, in Germany,

а за самиот настан се прослави во Европа, во Германија.

and the celebratory presentations were given in English accents,

Се држеа говори на британски акцент,

and American accents, and German accents, and French and Italian and Dutch accents.

американски, германски, француски, италијански и холандски акцент.

It was a moving demonstration of what the words

Тоа беше инспиративен пример за тоа што навистина

"united nations" are supposed to mean:

треба да значи фразата „Обединети Нации“

a true union of nations joined together in a colossal effort for good.

- вистинска заедница на нации, здружени во своите напори кон нешто подобро.

And, in this case, it was a massive undertaking to explore a planet,

Во овој случај, тоа беше масивниот зафат да се истражи една планета

and to come to understand a planetary system

и да се разбере еден планетарен систем

that, for all of human history, had been unreachable,

кој секогаш бил далеку од дофат,

and now humans had actually touched it.

и сега за прв пат луѓето допираат до него.

So it was -- I mean, I'm getting goose bumps just talking about it.

Се наежувам дури и кога зборувам за ова.

It was a tremendously emotional event,

Тоа беше неверојатно емотивен настан и

and it's something that I will personally never forget, and you shouldn't either.

нешто што јас лично никогаш нема да го заборавам. А, не треба ни вие.

(Applause).

(аплауз)

But anyway, the probe took measurements of the atmosphere on the way down,

Сондата правеше мерења на атмосферата додека се спушташе,

and it also took panoramic pictures.

а направи и неколку панорамски фотографии.

And I can't tell you what it was like to see the first pictures

Не можам ни да ви објаснам како беше да се видат првите слики

of Titan's surface from the probe. And this is what we saw.

од површината на Титан направени со сондата. Еве што видовме.

And it was a shocker, because it was everything we wanted

Ова ни дојде како шок, затоа што токму тоа сакавме

those other pictures taken from orbit to be.

да го видиме и на сликите направени од орбита.

It was an unambiguous pattern, a geological pattern.

Видовме јасен геолошки модел.

It's a dendritic drainage pattern that can be formed only by the flow of liquids.

Разгранет дренажен систем, кој може да се создаде само при движење на течности.

And you can follow these channels

Може да ги следите каналите

and you can see how they all converge.

и да видите како се соединуваат

And they converge into this channel here, which drains into this region.

во поголем канал, кој се влева во овој регион.

You are looking at a shoreline.

Гледате крајбрежен релјеф.

Was this a shoreline of fluids? We didn't know.

Дали басенот е исполнет со течност? Не знаевме.

But this is somewhat of a shoreline.

Но, ова сепак е крајбрежје.

This picture is taken at 16 kilometers.

Фотографијава е направена на висина од 16 километри.

This is the picture taken at eight kilometers, OK? Again, the shoreline.

Оваа е на осум километри. И повторно, крајбрежје.

Okay, now, 16 kilometers, eight kilometers -- this is roughly an airline altitude.

Значи, од 8 до 16 километри - тоа е висина на која летаат авионите.

If you were going to take an airplane trip across the U.S.,

Ако летате со авион над Америка,

you would be flying at these altitudes.

би летале на таа висина.

So, this is the picture you would have at the window of Titanian Airlines

Значи, ова би бил погледот од авион доколку летате

as you fly across the surface of Titan. (Laughter)

над површината на Титан. (смеа)

And then finally, the probe came to rest on the surface,

И, на крајот, сондата се спушти на површината.

and I'm going to show you, ladies and gentlemen,

Дами и господа, сега ќе ви ја покажам првата фотографија

the first picture ever taken from the surface of a moon in the outer solar system.

од површината на месечина од надворешниот дел на Сончевиот систем.

And here is the horizon, OK?

Ене го и хоризонтот.

These are probably water ice pebbles, yes?

Ова најверојатно се коцки мраз...

(Applause).

(аплауз)

And obviously, it landed in one of these flat, dark regions

Сондата очигледно се спуштила на рамен и темен регион,

and it didn't sink out of sight. So it wasn't fluid that we landed in.

и затоа не потона. Значи, не слетавме врз нешто течно.

What the probe came down in was basically

Сондата практично се спушти

the Titan equivalent of a mud flat.

врз нешто слично на кал.

This is an unconsolidated ground that is suffused with liquid methane.

Се работи за неисушена почва, натопена со течен метан.

And it's probably the case that this material

Овој материјал, најверојатно, бил смиен

has washed off the highlands of Titan

од ридовите на Титан

through these channels that we saw,

во каналите кои ги видовме

and has drained over billions of years to fill in low-lying basins.

и со текот на милијарди години се слевал во долинските басени.

And that is what the Huygens probe landed in.

И тука слета сондата Хајгенс.

But still, there was no sign in our images,

Сепак, ниту на нашите слики, ниту на тие од Хајгенс

or even in the Huygens' images, of any large, open bodies of fluids.

немаше ни трага од големи басени исполнети со течност.

Where were they? It got even more puzzling when we found dunes.

Па, каде се? Работите станаа уште позбунувачки кога најдовме дини.

OK, so this is our movie of the equatorial region of Titan,

Ова е снимка од екваторскиот регион на Титан,

showing these dunes. These are dunes that are 100 meters tall,

на која се гледаат дини. Тие се високи и по 100 метри,

separated by a few kilometers,

одделени се по неколку километри,

and they go on for miles and miles and miles.

а се протегаат со километри и километри.

There's hundreds, up to a 1,000 or 1,200 miles of dunes.

Стотици, па дури и илјадници километри се покриени со дини.

This is the Saharan desert of Titan.

Ова е пустината Сахара на Титан.

It's obviously a place which is very dry, or you wouldn't get dunes.

Очигледно се работи за многу сув регион, инаку би немало дини.

So again, it got puzzling that there were no bodies of fluid,

И пак нè збуни тоа што немаше големи басени со течност,

until finally, we saw lakes in the polar regions.

додека конечно не најдовме езера во поларните региони.

And there is a lake scene in the south polar region of Titan.

Ова е езеро во јужниот поларен регион на Титан.

It's about the size of Lake Ontario.

Големо е колку и езерото Онтарио.

And then, only a week and a half ago,

Пред околу десеттина дена

we flew over the north pole of Titan and found, again,

прелетавме преку северниот пол на Титан,

we found a feature here the size of the Caspian Sea.

каде повторно најдовме формација со големина на Каспијското езеро.

So it seems that the liquids, for some reason we don't understand,

Изгледа дека течноста, заради некоја непозната причина,

or during at least this season, are apparently at the poles of Titan.

барем во овој период, се собира на половите.

And I think you would agree that we have found Titan

Мислам дека ќе се согласите дека Титан е

is a remarkable, mystical place. It's exotic, it's alien, but yet strangely Earth-like,

извонредно, мистично место. Егзотичен е, непознат, но сепак сличен на Земјата,

and having Earth-like geological formations

со земјолики геолошки формации

and a tremendous geographical diversity,

и голема географска шареноликост.

and is a fascinating world whose only rival in the solar system

Тоа е неверојатен свет на кој во Сончевиот систем

for complexity and richness is the Earth itself.

може да му парира само Земјата.

And so now we go onto Enceladus. Enceladus is a small moon,

Сега одиме на Енцелад. Тој е мала месечина.

it's about a tenth the size of Titan. And you can see it here next to England,

Скоро десет пати е помал од Титан, а овде го гледате во споредба со Англија.

just to show you the size. This is not meant to be a threat.

Ова е само за споредба. Не сфаќајте го како закана.

(Laughter).

(смеа)

And Enceladus is very white, it's very bright,

Енцелад е бел и сјаен,

and its surface is obviously wrecked with fractures.

а неговата површина е прекриена со пукнатини.

It is a very geologically active body.

Се работи за геолошки многу активно тело.

But the mother lode of discoveries on Enceladus

Најголем дел од откритијата направени на Енцелад

was found at the south pole -- and we're looking at the south pole here --

беа најдени на јужниот пол - може да го видите овде -

where we found this system of fractures.

каде го најдовме овој систем од пукнатини.

And they're a different color because they're a different composition.

Тие се со различна боја затоа што имаат различен состав.

They are coated. These fractures are coated with organic materials.

Овие пукнатини се прекриени со органски материјал.

Moreover, this whole, entire region, the south polar region,

Згора на тоа, целиот јужен поларен регион

has elevated temperatures. It's the hottest place on the planet, on the body.

има повисока температура. Тој е најжешкото место на оваа месечина.

That's as bizarre as finding that the Antarctic on the Earth is hotter than the tropics.

Тоа би било исто како Антарктикот на Земјата да е потопол од тропските региони.

And then, when we took additional pictures, we discovered

Кога направивме дополнителни слики откривме дека

that from these fractures are issuing jets of fine, icy particles

од овие пукнатини излегуваат млазеви од ледени честички,

extending hundreds of miles into space.

кои се протегаат со стотици километри во вселената.

And when we color-code this image, to bring out the faint light levels,

Кога сликата ја маркиравме со боја, за да се истакнат бледите региони,

we see that these jets feed a plume

видовме дека млазевите се шират во облак,

that, in fact, we see, in other images, goes thousands of miles

кој се протега со илјадници километри

into the space above Enceladus.

во просторот над Енцелад.

My team and I have examined images like this,

Јас и мојот тим ги анализиравме сликите како оваа,

and like this one, and have thought about the other results from Cassini.

и оваа, ги разгледавме другите резултати од Касини,

And we have arrived at the conclusion

и дојдовме до заклучок

that these jets may be erupting from pockets

дека е можно овие млазеви да потекнуваат

of liquid water under the surface of Enceladus.

од џепови со течна вода под површината на Енцелад.

So we have, possibly, liquid water, organic materials and excess heat.

Значи, можно е да имаме течна вода, органски материјал и топлина.

In other words, we have possibly stumbled upon

Со други зборови, можно е да го најдовме

the holy grail of modern day planetary exploration,

светиот грал на денешните планетарни истражувања,

or in other words, an environment that is potentially suitable for living organisms.

а тоа е средина која би можела да биде погодна за живи организми.

And I don't think I need to tell you that the discovery of life

Не мора да ви кажувам дека откритието на живот

elsewhere in our solar system,

на друго место во Сончевиот систем,

whether it be on Enceladus or elsewhere,

без разлика дали е на Енцелад или на некое друго место,

would have enormous cultural and scientific implications.

би имало огромни културолошки и научни импликации,

Because if we could demonstrate that genesis had occurred

затоа што кога би можеле да докажеме дека животот бил создаден

not once, but twice, independently, in our solar system,

не еднаш, туку два пати, на две различни места во Сончевиот систем,

then that means, by inference, it has occurred a staggering number of times

тоа би значело дека можел да биде создаден безброј пати

throughout the universe and its 13.7 billion year history.

во текот на овие 13,7 милијарди години колку што е стар Универзумот.

Right now, Earth is the only planet still that we know is teeming with life.

За сега, Земјата е единствената планета на која знаеме дека има живот.

It is precious, it is unique,

Скапоцена е и уникатна.

it is still, so far, the only home we've ever known.

За сега, таа е нашиот единствен дом.

And if any of you were alert and coherent during the 1960s --

Доколку некој од вас внимавал што се случуваше во 60-тите,

and we'd forgive you, if you weren't, OK --

не дека ќе ви се лутиме ако не сте внимавале,

you would remember this very famous picture

тогаш сигурно се сеќавате на оваа славна фотографија,

taken by the Apollo 8 astronauts in 1968.

која ја направија астронаутите на Аполо 8 во 1968-ма.

It was the first time that Earth was imaged from space,

Ова е првата фотографија на Земјата направена од вселената

and it had an enormous impact on our sense of place in the universe,

и имаше огромно влијание врз нашата слика за тоа каде припаѓаме,

and our sense of responsibility for the protection of our own planet.

и за нашето чувство за одговорност и заштита на нашата планета.

Well, we on Cassini have taken an equivalent first,

Ние со Касини направивме една слична фотографија,

a picture that no human eye has ever seen before.

на призор кој дотогаш не беше виден од човекот.

It is a total eclipse of the Sun, seen from the other side of Saturn.

Се работи за целосно затемнување на Сонцето, видено од зад Сатурн.

And in this impossibly beautiful picture,

На оваа неверојатно прекрасна фотографија

you see the main rings backlit by the Sun,

ги гледате прстените осветлени од Сонцето,

you see the refracted image of the Sun

го гледате отсјајот на Сонцето,

and you see this ring created, in fact,

и овој прстен кој, всушност,

by the exhalations of Enceladus.

е создаден од исфрлениот материјал од Енцелад.

But as if that weren't brilliant enough, we can spot, in this beautiful image,

И како сето тоа да не е доволно, на оваа прекрасна фотографија

sight of our own planet,

може да ја видиме и нашата планета,

cradled in the arms of Saturn's rings.

гушната од прстените на Сатурн.

Now, there is something deeply moving

Има нешто трогателно во тоа

about seeing ourselves from afar,

кога ќе се видиме оддалеку,

and capturing the sight of our little, blue-ocean planet

кога ќе ја видиме нашата мала сина планета

in the skies of other worlds.

на небото на некој друг свет.

And that, and the perspective of ourselves that we gain from that,

Токму тоа, како и новите гледишта кои од тоа ги добиваме,

may be, in the end, the finest reward that we earn

на крајот на краиштата се и најголемата награда

from this journey of discovery that started half a century ago.

која ја добиваме од истражувањето што го започнавме пред половина век.

And thank you very much.

Ви благодарам.

(Applause)

(аплауз)