Nizar Ibrahim: How we unearthed the spinosaurus

Translator: Elena Shajnoska Reviewer: Aleksandar Mitevski

Овие змејови од минатото се неверојатни суштества.

Тие се бизарни,

прекрасни,

These dragons from deep time are incredible creatures.

и за нив знаеме многу малку.

Овие мисли ми се вртеа низ глава

They're bizzarre,

кога ги прелистував страните од мојата прва книга за диносауруси.

they're beautiful,

and there's very little we know about them.

Имав околу пет години

These thoughts were going through my head

и тогаш одлучив

when I looked at the pages of my first dinosaur book.

дека ќе станам палеонтолог.

Со палеонтологијата ги споив мојата љубов спрема животните и

I was about five years old at the time,

мојата желба да патувам до секое ќоше на светот.

and I decided there and then

that I would become a paleontologist.

Paleontology allowed me to combine my love for animals

Сега, после неколку години, имам предводено неколку експедиции

до крајното ќоше на планетава, Сахара.

with my desire to travel to far-flung corners of the world.

And now, a few years later, I've led several expeditions

Работев во Сахара бидејќи сум на мисија

to the ultimate far-flung corner on this planet, the Sahara.

да откријам нови остатоци од бизарни, џиновски диносауруси предатори

I've worked in the Sahara because I've been on a quest

наречени спиносаурус.

Најдени се неколку коски од ова животно

to uncover new remains of a bizarre, giant predatory dinosaur

во пустините на Египет

кои се опишани пред околу 100 години од страна на германски палеонтолог.

called Spinosaurus.

A few bones of this animal have been found

За жал сите негови коски од спиносаурус биле уништени во Втората Светска Војна.

in the deserts of Egypt

and were described about 100 years ago by a German paleontologist.

Се што ни е останато се неколку цртежи и забелешки.

Unfortunately, all his Spinosaurus bones were destroyed in World War II.

Од овие цртежи,

знаме дека ова суштество, кое живеело пред 100 милиони години,

So all we're left with are just a few drawings and notes.

било многу големо,

на грбот имало долги боцки, кои формирале величествено „едро“,

From these drawings,

и имало долги, тенки вилици, слични на крокодил,

we know that this creature, which lived about 100 million years ago,

was very big,

it had tall spines on its back, forming a magnificent sail,

со конусни заби,

and it had long, slender jaws, a bit like a crocodile,

кои можеби служеле за фаќање на лизгав плен, како риби.

Но тоа е скоро се што знаевме

with conical teeth,

за ова животно во наредните 100 години.

that may have been used to catch slippery prey, like fish.

But that was pretty much all we knew

about this animal for the next 100 years.

Мојата работа на терен ме однесе до граничниот регион помеѓу Мароко и Алжир,

место наречено Кем Кем,

Тоа е тешко место за работа.

My fieldwork took me to the border region between Morocco and Algeria,

Има песочни бури, змии и скорпии,

a place called the Kem Kem.

и таму е тешко да се најде добар фосил.

It's a difficult place to work in.

Но нашата напорна работа вредеше.

You have to deal with sandstorms and snakes and scorpions,

Откривме многу неверојатни примероци.

and it's very difficult to find good fossils there.

Најголемата коска од диносаурус

некогаш најдена во овој дел од Сахара.

But our hard work paid off.

Најдовме остатоци од џиновски диносауруси предатори

We discovered many incredible specimens.

There's the largest dinosaur bone

средни диносауруси предатори,

that had ever been found in this part of the Sahara.

и седум или осум разни видови ловци слични на крокодили.

We found remains of giant predatory dinosaurs,

medium-sized predatory dinosaurs,

Овие фосили беа пронајдени речен систем.

and seven or eight different kinds of crocodile-like hunters.

Речниот систем бил дом и на џиновски целакант со големина на кола,

монструозна риба сабјарка,

These fossils were deposited in a river system.

а небото над речниот систем било полно со птеросауруси,

The river system was also home to a giant, car-sized coelacanth,

летечки рептил.

a monster sawfish,

Бил опасно место,

каде не би сакале да патувате ако имате временска машина.

and the skies over the river system were filled with pterosaurs,

flying reptiles.

Ги пронаоѓаме сите овие неверојатни фосили од животни

It was a pretty dangerous place,

кои живееле заедно со спиносаурус,

not the kind of place where you'd want to travel to if you had a time machine.

но самиот спиносаурус се покажа како недофатлив.

So we're finding all these incredible fossils of animals

Наоѓавме само парчиња и делови

и се надевав дека во одреден момент ќе најдеме делумен скелет.

that lived alongside Spinosaurus,

but Spinosaurus itself proved to be very elusive.

Конечно, ептен неодамна,

We were just finding bits and pieces

успеавме да најдеме ископина

and I was hoping that we'd find a partial skeleton at some point.

каде локален ловец на фосили има пронајдено неколку коски од спиносаурус

Finally, very recently,

Се вратиме на локацијата и собравме повеќе коски.

we were able to track down a dig site

После 100 години конечно имавме уште еден делумен скелет

where a local fossil hunter found several bones of Spinosaurus.

од ова бизарно суштество.

We returned to the site, we collected more bones.

И успеавме да го реконструираме.

Сега знаеме дека спиносаурус има глава

And so after 100 years we finally had another partial skeleton

слична на крокодил,

различна од други диносауруси предатори,

of this bizarre creature.

многу различна од Т-рекс.

And we were able to reconstruct it.

We now know that Spinosaurus had a head

Но најинтересните информации дојдоа од остатокот од скелетот.

a little bit like a crocodile,

very different from other predatory dinosaurs,

Имавме долги боцки,

very different from the T. rex.

боцки кои го формираат големото „едро“.

But the really interesting information came from the rest of the skeleton.

Имавме коски од нозе, коски од череп

имавме стапала во облик на лопатка, широки стапала --

We had long spines,

необично, ниту еден друг диносаурус нема вакви стапала --

the spines forming the big sail.

We had leg bones, we had skull bones,

и мислиме дека служеле за одење по мек седимент,

we had paddle-shaped feet, wide feet --

или можеби за пливање во вода.

again, very unusual, no other dinosaur has feet like this --

Ја разгледавме и ситната микроструктура на коската,

and we think they may have been used to walk on soft sediment,

внатрешната структура на коските,

и испадна дека тие се многу густи и компактни.

or maybe for paddling in the water.

We also looked at the fine microstructure of the bone,

Ова го гледаме кај животни кои поминуваат многу време во вода,

the inside structure of Spinosaurus bones,

корисно е за контрола на пловноста во вода.

and it turns out that they're very dense and compact.

Извршивме КТ скен на сите коски и изградивме дигитален спиносаурус скелет.

Again, this is something we see in animals that spend a lot of time in the water,

it's useful for buoyancy control in the water.

Кога го погледнавме дигиталниот скелет,

сфативме дека овој диносаурус е различен од сите останати.

We C.T.-scanned all of our bones and built a digital Spinosaurus skeleton.

Поголем е од Т-рекс,

And when we looked at the digital skeleton,

и да, главата е создадена за јадење риби,

we realized that yes, this was a dinosaur unlike any other.

но всушност целиот скелет е наменет за во вода --

It's bigger than a T. rex,

густи коски, стапала во форма на лопатка, и задни екстремитети кои се намалени,

and yes, the head has "fish-eating" written all over it,

but really the entire skeleton has "water-loving" written all over it --

што уште еднаш, го среќаваме кај животни кои поминуваат значително време во вода.

dense bone, paddle-like feet, and the hind limbs are reduced in size,

Како што го формиравме нашиот спиносаурус

and again, this is something we see in animals

гледаме поврзување на мускулите и го обвиваме нашиот диносаурус со кожа

that spend a substantial amount of time in the water.

сфаќаме дека си имаме работа со речно чудовиште,

So, as we fleshed out our Spinosaurus --

диносаурус предатор, поголем од Т-рекс,

I'm looking at muscle attachments and wrapping our dinosaur in skin --

владетел на античките реки полни со џинови

we realize that we're dealing with a river monster,

кој се храни со многуте водни животни кои ви ги покажав пред малку.

a predatory dinosaur, bigger than T. rex,

Поради сето тоа, ова откритие е навистина неверојатно.

the ruler of this ancient river of giants,

Диносаурус различен од другите.

Некои луѓе ми рекоа, „Вакво откритие се прави само еднаш во животот.

feeding on the many aquatic animals I showed you earlier on.

Во светот нема многу работи останати да се откријат.“

So that's really what makes this an incredible discovery.

It's a dinosaur like no other.

And some people told me, "Wow, this is a once-in-a-lifetime discovery.

Мислам дека тоа е далеку од вистината.

Мислам дека Сахара е полна со богатства,

There are not many things left to discover in the world."

и кога ми кажуваат дека нема останато места за истражување

Well, I think nothing could be further from the truth.

сакам да го цитирам познатиот ловец на диносауруси, Рој Чепмен Ендрус,

I think the Sahara's still full of treasures,

кој рекол „Секогаш има авантура зад секој ќош,

and when people tell me there are no places left to explore,

I like to quote a famous dinosaur hunter, Roy Chapman Andrews,

а светот е полн со ќошиња.“

and he said, "Always, there has been an adventure just around the corner --

Тоа беше вистина пред многу декади

кога Рој Чепмен Ендрус го кажал тоа.

Вистина е и денес.

and the world is still full of corners."

Ви благодарам. (Аплауз)

That was true many decades ago

when Roy Chapman Andrews wrote these lines.

And it is still true today.

Thank you.

(Applause)