Nizar Ibrahim: How we unearthed the spinosaurus

Nizar İbrahim: Spinosaurus'u nasıl ortaya çıkardık

119,835 views ・ 2015-04-24

TED


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Mustafa Altıntaş Gözden geçirme: Ramazan Şen
00:12
These dragons from deep time are incredible creatures.
0
12988
4713
Kadim zamanlarda yaşamış ejderhalar müthiş yaratıklar.
00:17
They're bizzarre,
1
17701
1445
İlginçler,
00:19
they're beautiful,
2
19146
1710
güzeller
00:20
and there's very little we know about them.
3
20856
2985
ve onlar hakkında çok az şey biliyoruz.
00:23
These thoughts were going through my head
4
23841
2290
Dinozorlar hakkındaki ilk kitabıma bakarken
00:26
when I looked at the pages of my first dinosaur book.
5
26131
4443
aklımdan bu düşünceler geçiyordu.
00:30
I was about five years old at the time,
6
30574
2504
Tabii o zamanlar yaklaşık 5 yaşındaydım.
00:33
and I decided there and then
7
33078
1953
Ve o zamandan bir fosilbilimci
00:35
that I would become a paleontologist.
8
35031
2845
olmaya karar vermiştim.
00:37
Paleontology allowed me to combine my love for animals
9
37876
3337
Fosilbilim, dünyanın her köşesine gitme isteğim ile
00:41
with my desire to travel to far-flung corners of the world.
10
41213
4728
hayvanlara olan sevgimi bir araya getirebilmemi sağladı.
00:45
And now, a few years later, I've led several expeditions
11
45941
3023
Ve şimdi, birkaç yıl sonra, bu gezegendeki
00:48
to the ultimate far-flung corner on this planet, the Sahara.
12
48964
5182
ücra yerlerden birine, Sahra Çölü'ne seyahat ettim.
00:54
I've worked in the Sahara because I've been on a quest
13
54146
4049
Sahra'da çalıştım, çünkü Spinosaurus adlı
00:58
to uncover new remains of a bizarre, giant predatory dinosaur
14
58195
5105
ilginç, dev bir yırtıcı dinozorun kalıntılarını
01:03
called Spinosaurus.
15
63300
3151
ortaya çıkarmak niyetindeydim.
01:06
A few bones of this animal have been found
16
66451
3353
Spinosaurus'un birkaç iskeleti
01:09
in the deserts of Egypt
17
69804
1380
Mısır çöllerinde bulundu
01:11
and were described about 100 years ago by a German paleontologist.
18
71184
5353
ve bir Alman fosilbilimci tarafından yaklaşık 100 yıl önce tanımlanmıştı.
01:16
Unfortunately, all his Spinosaurus bones were destroyed in World War II.
19
76537
4948
Ne yazık ki, Spinosaurus'un tüm kalıntıları 2. Dünya Savaşında yok oldu.
01:21
So all we're left with are just a few drawings and notes.
20
81485
4304
Bu nedenle, bize kalan yalnızca birkaç çizim ve birkaç not.
01:25
From these drawings,
21
85789
1261
Bu çizimlerden anlıyoruz ki bu yaratık,
01:27
we know that this creature, which lived about 100 million years ago,
22
87050
3411
yaklaşık 100 milyon yıl evvel yaşamış.
01:30
was very big,
23
90461
1551
Çok büyüktü,
01:32
it had tall spines on its back, forming a magnificent sail,
24
92012
3413
arkasında, kusursuz süzülme sağlayan yüksek bir omurgası,
01:35
and it had long, slender jaws, a bit like a crocodile,
25
95425
4747
uzun ve ince, timsahınki gibi,
01:41
with conical teeth,
26
101542
2218
konik dişli bir ağzı vardı
01:43
that may have been used to catch slippery prey, like fish.
27
103760
4887
Ki bu dişler, kaygan avları yakalamak için kullanılmış olabilir.
01:48
But that was pretty much all we knew
28
108647
2057
100 yıldır, Spinosaurus hakkında
01:50
about this animal for the next 100 years.
29
110704
3599
bildiklerimiz hemen hemen bu kadardı.
01:58
My fieldwork took me to the border region between Morocco and Algeria,
30
118563
4802
Alan araştırmam beni Fas ve Cezayir sınır bölgesinde yer alan
02:03
a place called the Kem Kem.
31
123365
2573
Kem Kem isimli bir yere götürdü
02:05
It's a difficult place to work in.
32
125938
2313
Çalışması zor bir yer.
02:08
You have to deal with sandstorms and snakes and scorpions,
33
128251
3689
Kum fırtınaları, sinekler ve akreplerle baş etmek zorundasınız
02:11
and it's very difficult to find good fossils there.
34
131940
3144
ve orada işe yarar kalıntılar bulmak da zor.
02:15
But our hard work paid off.
35
135084
2816
Ama çok çalışmamıza değdi.
02:17
We discovered many incredible specimens.
36
137900
2215
Birçok şaşırtıcı nümune keşfettik.
02:20
There's the largest dinosaur bone
37
140115
1752
Daha önce Sahra'nın bu bölümünde rastlanmamış
02:21
that had ever been found in this part of the Sahara.
38
141867
2508
en büyük dinozor kemiğini keşfettik.
02:25
We found remains of giant predatory dinosaurs,
39
145475
3494
Dev yırtıcı dinozorların,
02:28
medium-sized predatory dinosaurs,
40
148969
2663
orta boy yırtıcı dinozorların kalıntılarıyla birlikte
02:31
and seven or eight different kinds of crocodile-like hunters.
41
151632
5599
7 - 8 farklı çeşit timsaha benzer avcı kalıntısı bulduk.
02:37
These fossils were deposited in a river system.
42
157231
3002
Bu kalıntılar nehir sistemi içinde tortulaşmıştı.
02:40
The river system was also home to a giant, car-sized coelacanth,
43
160233
4170
Ayrıca nehir sistemi kocaman, araba boyutlarında bir
02:44
a monster sawfish,
44
164403
3460
testere balığına ev sahipliği yapıyordu.
02:47
and the skies over the river system were filled with pterosaurs,
45
167863
3700
O zamanlar nehrin üzeri pterosaurlarla,
02:51
flying reptiles.
46
171563
2028
uçan sürüngenlerle doluydu.
02:53
It was a pretty dangerous place,
47
173591
1619
Oldukça tehlikeli bir yerdi.
02:55
not the kind of place where you'd want to travel to if you had a time machine.
48
175210
3719
Zaman makineniz olsa gitmek isteyeceğiniz bir yer değildi yani.
03:00
So we're finding all these incredible fossils of animals
49
180159
2920
Böylece Spinosaurus'larla yaşamış
03:03
that lived alongside Spinosaurus,
50
183079
2690
bu şaşırtıcı hayvan fosillerine ulaştık
03:05
but Spinosaurus itself proved to be very elusive.
51
185769
2769
ama Spinosaurus'lar bulunması zor olduklarını kanıtladı.
03:08
We were just finding bits and pieces
52
188538
1747
Sadece ufak tefek parçalar buluyorduk
03:10
and I was hoping that we'd find a partial skeleton at some point.
53
190285
4415
ama ben iskeletin bir kısmını bulacağımızı umuyordum.
03:15
Finally, very recently,
54
195640
1717
Fakat yakın zamanda,
03:17
we were able to track down a dig site
55
197357
3110
yerel fosil avcılarının bulduğu
03:20
where a local fossil hunter found several bones of Spinosaurus.
56
200467
4964
birkaç Spinosaurus kemiğine sahip bir kazı alanının izini bulabildik.
03:25
We returned to the site, we collected more bones.
57
205431
2860
Oraya gittik ve daha fazla kemik topladık.
03:28
And so after 100 years we finally had another partial skeleton
58
208291
4073
Böylece, tam 100 yıl sonra, bu tuhaf canlının iskeletinin
03:32
of this bizarre creature.
59
212364
2161
bir kısmını elde etmiş olduk.
03:34
And we were able to reconstruct it.
60
214525
1671
Ve iskeleti tekrardan birleştirebildik.
03:36
We now know that Spinosaurus had a head
61
216196
1894
Artık Spinosaurus'un timsaha benzer
03:38
a little bit like a crocodile,
62
218090
1796
bir kafası olduğunu biliyoruz.
03:39
very different from other predatory dinosaurs,
63
219886
2195
Diğer yırtıcı dinozorlardan
03:42
very different from the T. rex.
64
222081
2737
ve T. rex'ten çok daha farklı.
03:44
But the really interesting information came from the rest of the skeleton.
65
224818
4853
Ama asıl ilginç şeyi iskeletin geri kalanından edindik.
03:49
We had long spines,
66
229671
1333
Büyük omurgalarımız vardı,
03:51
the spines forming the big sail.
67
231004
2628
keskin hareketler yapmayı sağlayan omurgalar.
03:53
We had leg bones, we had skull bones,
68
233632
2245
Bacak ve kafa kemiklerimiz vardı,
03:55
we had paddle-shaped feet, wide feet --
69
235877
3448
küreğimsi ayaklarımız vardı, geniş ayaklarımız --
03:59
again, very unusual, no other dinosaur has feet like this --
70
239325
2815
sıra dışı, diğer dinozorların sahip olmadığı türden ayaklar.
04:02
and we think they may have been used to walk on soft sediment,
71
242140
3111
Bu ayakların yumuşak tortularda yürüyebilmek için ya da
04:05
or maybe for paddling in the water.
72
245251
2692
suda yüzebilmek için kullanılmış olabileceğini düşünüyoruz.
04:07
We also looked at the fine microstructure of the bone,
73
247943
3438
Ayrıca kemiklerin mikroyapısına da baktık.
04:11
the inside structure of Spinosaurus bones,
74
251381
1996
Burada Spinosaurus kemiklerinin iç yapısının çok sıkı
04:13
and it turns out that they're very dense and compact.
75
253377
2759
ve aralıksız olduğu ortaya çıktı.
04:16
Again, this is something we see in animals that spend a lot of time in the water,
76
256136
3858
Biz bu yapıyı, suyla çok fazla temas eden hayvanlarda görüyoruz ki bu
04:19
it's useful for buoyancy control in the water.
77
259994
3192
suda yüzüş kontrolü için çok önemli bir şey.
04:23
We C.T.-scanned all of our bones and built a digital Spinosaurus skeleton.
78
263186
5373
Tüm kemiklerini bilgisayarlı tomografiden geçirdik ve Spinosaurus'un dijital iskeletini oluşturduk.
04:28
And when we looked at the digital skeleton,
79
268559
2211
Dijital iskelete baktığımızda anladık ki
04:30
we realized that yes, this was a dinosaur unlike any other.
80
270770
4436
evet, bu, diğerlerine kesinlikle benzemeyen bir dinozordu.
04:35
It's bigger than a T. rex,
81
275206
1599
T. rex'ten daha büyük.
04:36
and yes, the head has "fish-eating" written all over it,
82
276805
2725
Kafa kısmından bir balıkçıl olduğu belli.
04:39
but really the entire skeleton has "water-loving" written all over it --
83
279530
4099
Aslında iskeletin tamamından su sever olduğu anlaşılıyor.
04:43
dense bone, paddle-like feet, and the hind limbs are reduced in size,
84
283629
4835
Sıkı kemikler, küreğimsi ayaklar ve küçük boyutlu arka organlar...
04:48
and again, this is something we see in animals
85
288464
2208
Bunları biz yine zamanının büyük çoğunluğunu
04:50
that spend a substantial amount of time in the water.
86
290672
2879
suda geçiren hayvanlarda görürüz.
04:54
So, as we fleshed out our Spinosaurus --
87
294711
3393
Dolayısıyla, Spinosaurus'u canlandırdığımızda
04:58
I'm looking at muscle attachments and wrapping our dinosaur in skin --
88
298104
4164
yani, dinozorumuzu kasla ve deriyle kapladığımızda,
05:02
we realize that we're dealing with a river monster,
89
302268
3880
suda yaşayan hayvanlarla beslenen,
05:06
a predatory dinosaur, bigger than T. rex,
90
306148
2329
devlerin yaşadığı antik nehrin hükümdarı,
05:08
the ruler of this ancient river of giants,
91
308477
2776
T. rex'ten daha büyük
05:11
feeding on the many aquatic animals I showed you earlier on.
92
311253
3250
bir nehir canavarıyla ilgilendiğimizi anladık.
05:14
So that's really what makes this an incredible discovery.
93
314503
2866
Bunu inanılmaz bir keşif yapan şey işte bu.
05:17
It's a dinosaur like no other.
94
317369
1505
O, başka benzeri olmayan bir dinozor.
05:18
And some people told me, "Wow, this is a once-in-a-lifetime discovery.
95
318874
3567
Bazıları bana " Vay, bu, hayatta bir kez olabilecek bir keşif.
05:22
There are not many things left to discover in the world."
96
322441
3262
Dünyada keşfedilecek pek bir şey kalmadı." diye söyledi.
05:26
Well, I think nothing could be further from the truth.
97
326803
3172
Açıkçası, bence hakikatten öte bir şey olamaz.
05:29
I think the Sahara's still full of treasures,
98
329975
2271
Bana kalırsa Sahra hâlâ hazinelerle dolu ve
05:32
and when people tell me there are no places left to explore,
99
332246
3185
insanlar bana araştırılacak bir yer kalmadığını söylediğinde,
05:35
I like to quote a famous dinosaur hunter, Roy Chapman Andrews,
100
335431
4037
ünlü dinozor avcısı Roy Chapman Andrews'den bir alıntı yapmak isterim.
05:39
and he said, "Always, there has been an adventure just around the corner --
101
339468
5616
Dedi ki: "Şimdiye kadar ıssız yerlerde daima bir serüven vardı ve
05:45
and the world is still full of corners."
102
345084
2812
dünya hâlâ ıssız yerlerle dolu."
05:47
That was true many decades ago
103
347896
1919
Bu, Roy Chapman Andrews'un bu satırları
05:49
when Roy Chapman Andrews wrote these lines.
104
349815
2042
yıllar evvel yazdığı dönemde geçerliydi.
05:51
And it is still true today.
105
351857
1982
Ve bugün de hâlâ geçerli.
05:53
Thank you.
106
353839
888
Teşekkürler.
05:54
(Applause)
107
354727
2694
(Alkışlar)
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7