Peter Doolittle: How your "working memory" makes sense of the world

725,539 views ・ 2013-11-22

TED


Ве молиме кликнете двапати на англискиот титл подолу за да го репродуцирате видеото.

Translator: ALEKSANDAR MITEVSKI Reviewer: Charlie Psy
00:12
So yesterday, I was out in the street
0
12231
2380
Вчера бев на улицата
00:14
in front of this building,
1
14611
2676
пред оваа зграда,
00:17
and I was walking down the sidewalk,
2
17287
3036
и заедно со едни луѓе одевме
00:20
and I had company, several of us,
3
20323
1860
по тротоарот,
00:22
and we were all abiding by the rules
4
22183
1498
се придржувавме до правилото
00:23
of walking down sidewalks.
5
23681
2387
да одиме по тротоарот.
00:26
We're not talking each other. We're facing forward.
6
26068
2442
Не зборувавме меѓу себе. Гледавме напред.
00:28
We're moving.
7
28510
1423
Се движевме.
00:29
When the person in front of me slows down.
8
29933
3263
Наеднаш човекот пред мене почна да успорува.
00:33
And so I'm watching him, and he slows down,
9
33196
1990
Го гледам како успорува,
00:35
and finally he stops.
10
35186
1597
и најпосле застана.
00:36
Well, that wasn't fast enough for me,
11
36783
2085
Тоа не беше доволно брзо за мене,
00:38
so I put on my turn signal, and I walked around him,
12
38868
3679
па затоа вклучив жмигавец и го претекнав,
00:42
and as I walked, I looked to see what he was doing,
13
42547
2733
и додека одев, ѕирнав да видам што прави,
00:45
and he was doing this.
14
45280
2563
и еве што правеше.
00:47
He was texting,
15
47848
1944
Пишуваше порака.
00:49
and he couldn't text and walk at the same time.
16
49792
2022
Не можеше да пишува и да оди во исто време.
00:51
Now we could approach this
17
51814
1809
На ова можеме да му пристапиме
00:53
from a working memory perspective
18
53623
1892
или од перспектива на работна меморија
00:55
or from a multitasking perspective.
19
55515
1985
или од перспектива на мултитаскинг.
00:57
We're going to do working memory today.
20
57500
2529
Денес ќе зборуваме за работната меморија.
01:00
Now, working memory
21
60029
2140
Работната меморија
01:02
is that part of our consciousness that we are
22
62169
3148
е оној дел од нашата психа за кој сме
01:05
aware of at any given time of day.
23
65317
2454
постојано свесни.
01:07
You're going it right now.
24
67771
1642
Она за што сте свесни во моментов.
01:09
It's not something we can turn off.
25
69413
1654
Не можете да ја исклучите.
01:11
If you turn it off, that's called a coma, okay?
26
71067
3451
Ако ја исклучите, тоа се вика кома, океј?
01:14
So right now, you're doing just fine.
27
74518
3103
Во моментов ви оди добро.
01:17
Now working memory has four basic components.
28
77621
2356
Работната меморија има четири основни компоненти.
01:19
It allows us to store some immediate experiences
29
79977
2597
Ни овозможува да го складираме непосредното искуство,
01:22
and a little bit of knowledge.
30
82574
1616
но и одредена количина на знаење.
01:24
It allows us to reach back into our long-term memory
31
84190
3369
Ни овозможува да посегнеме во долго-трајната меморија
01:27
and pull some of that in as we need it,
32
87559
1850
и да извлечеме информации што ни требаат,
01:29
mixes it, processes it
33
89409
2200
да ги измиксаме и процесираме
01:31
in light of whatever our current goal is.
34
91609
2294
во согласност со нашата моментална цел.
01:33
Now the current goal isn't something like,
35
93903
1514
Е сега, моменталната цел не е
01:35
I want to be president or the best surfer in the world.
36
95417
2282
да бидам претседател или најдобриот сурфер на светот.
01:37
It's more mundane. I'd like that cookie,
37
97699
2803
Туку нешто посекојдневно. Го сакам она колаче,
01:40
or I need to figure out how to get into my hotel room.
38
100502
2602
или како да влезам во хотелската соба.
01:43
Now working memory capacity
39
103104
2180
Капацитетот на работната меморија
01:45
is our ability to leverage that,
40
105284
2606
е нашата способност да се повикаме
01:47
our ability to take what we know
41
107890
2795
на што повеќе информации, да ги држиме
01:50
and what we can hang onto
42
110685
1276
во свесноста и
01:51
and leverage it in ways that allow us to satisfy
43
111961
3599
да ги употребиме на начин кој ќе ни овозможи да ја постигнеме нашата
01:55
our current goal.
44
115560
1750
моментална цел.
01:57
Now working memory capacity
45
117310
1784
Капацитетот на работната меморија
01:59
has a fairly long history,
46
119094
2053
има прилично долго минато,
02:01
and it's associated with a lot of positive effects.
47
121147
2199
и е поврзан со многу позитивни ефекти.
02:03
People with high working memory capacity
48
123346
2388
Луѓето чијашто работна меморија има голем капацитет
02:05
tend to be good storytellers.
49
125734
2244
се добри раскажувачи на приказни.
02:07
They tend to solve and do well on standardized tests,
50
127978
3977
Лесно ги решаваат тестовите,
02:11
however important that is.
51
131955
2345
без оглед на нивната важност.
02:14
They're able to have high levels of writing ability.
52
134300
3783
Способностите за пишување им се на високо ниво.
02:18
They're also able to reason at high levels.
53
138083
2874
Можат да резонираат на високо ниво.
02:20
So what we're going to do here is play a little bit with some of that.
54
140957
2918
Па затоа сега овде ќе си играме малку со тоа.
02:23
So I'm going to ask you to perform a couple tasks,
55
143875
2550
Од вас ќе побарам да извршите неколку задачи,
02:26
and we're going to take your working memory out for a ride.
56
146425
3079
и малку ќе ја тестираме вашата работна меморија.
02:29
You up for that? Okay.
57
149504
2597
Сте за тоа? Океј.
02:32
I'm going to give you five words,
58
152101
2198
Ќе ви дадам пет зборови,
02:34
and I just want you to hang on to them.
59
154299
1793
и сакам да ги држите во умот.
02:36
Don't write them down. Just hang on to them.
60
156092
1868
Не ги запишувајте. Само мислете на нив.
02:37
Five words.
61
157960
1412
Пет зборови.
02:39
While you're hanging on to them, I'm going to ask you to answer three questions.
62
159372
3203
Додека мислите на нив, ќе побарам да одговорите на три прашања.
02:42
I want to see what happens with those words.
63
162575
1905
Сакам да видам што ќе се случи со зборовите.
02:44
So here's the words:
64
164480
1847
Еве ги зборовите:
02:46
tree,
65
166327
3288
дрво,
02:49
highway,
66
169615
2935
автопат,
02:52
mirror,
67
172550
2378
огледало,
02:54
Saturn
68
174928
2132
Сатурн
02:57
and electrode.
69
177060
2419
и електрода.
02:59
So far so good?
70
179479
1584
Добро е до сега?
03:01
Okay. What I want you to do
71
181063
1854
Океј. Сега сакам
03:02
is I want you to tell me what the answer is
72
182917
3347
да ми кажете колку е 23 помножено
03:06
to 23 times eight.
73
186264
2322
со осум.
03:08
Just shout it out.
74
188586
2714
Само викнете.
03:12
(Mumbling) (Laughter)
75
192766
3702
(Мрморење) (Смеа)
03:16
In fact it's -- (Mumbling) -- exactly. (Laughter)
76
196468
2421
Всушност е -- (Мрморење) -- точно. (Смеа)
03:18
All right. I want you to take out your left hand
77
198889
3227
Во ред. Сакам да ја извадите левата рака
03:22
and I want you to go, "One, two, three, four, five,
78
202116
2680
и да направите вака, "Еден, два, три, четири, пет,
03:24
six, seven, eight, nine, 10."
79
204796
2203
шест, седум, осум, девет, 10."
03:26
It's a neurological test, just in case you were wondering.
80
206999
2696
Невролошки тест е ова, ако ве интересира.
03:29
All right, now what I want you to do
81
209695
1865
Во ред, сега сакам да ги изрецитирате
03:31
is to recite the last five letters
82
211560
2225
последните пет букви
03:33
of the English alphabet backwards.
83
213785
2869
од англиската азбука наназад.
03:38
You should have started with Z.
84
218637
1902
Требаше да почнете со Z.
03:40
(Laughter)
85
220539
3291
(Смеа)
03:43
All right. How many people here are still pretty sure
86
223830
2087
Во ред. Колку одовде сте сигурни дека сè уште
03:45
you've got all five words?
87
225917
2451
ги знаете сите пет зборови?
03:48
Okay. Typically we end up with about less than half,
88
228368
3181
Океј. Вообичаено завршуваме со помалку од половина,
03:51
right, which is normal. There will be a range.
89
231549
2075
што е нормално. Има опсег.
03:53
Some people can hang on to five.
90
233624
1556
Некои луѓе можат да држат 5,
03:55
Some people can hang on to 10.
91
235180
1284
а некои 10 зборови.
03:56
Some will be down to two or three.
92
236464
2305
Некои пак само два или три.
03:58
What we know is this is really important to the way we function, right?
93
238769
3404
Знаеме дека ова е многу важно за начинот на кој функционираме, така?
04:02
And it's going to be really important here at TED
94
242173
1948
И ќе биде многу важно овде на TED оти ќе
04:04
because you're going to be exposed to so many different ideas.
95
244121
3036
бидете изложени на многу различни идеи.
04:07
Now the problem that we have
96
247157
2207
Е сега проблемот е во тоа што
04:09
is that life comes at us,
97
249364
1712
животот тече со огромна
04:11
and it comes at us very quickly,
98
251076
2117
брзина, и тоа бесформно
04:13
and what we need to do is to take that amorphous
99
253193
3913
течение ние треба, на некој начин,
04:17
flow of experience and somehow
100
257106
1778
да го осмислиме, а тоа
04:18
extract meaning from it
101
258884
1507
го правиме со помош
04:20
with a working memory
102
260391
1299
на работна меморија
04:21
that's about the size of a pea.
103
261690
2269
која има големина на грашок.
04:23
Now don't get me wrong, working memory is awesome.
104
263959
2547
Не ме сфаќајте погрешно, работната меморија е неверојатна.
04:26
Working memory allows us
105
266506
2115
Работната меморија ни овозможува
04:28
to investigate our current experience
106
268621
2372
да го истражиме моменталното доживување
04:30
as we move forward.
107
270993
1495
движејќи се напред.
04:32
It allows us to make sense of the world around us.
108
272488
3168
Ни овозможува да го сфатиме светот околу нас.
04:35
But it does have certain limits.
109
275656
1919
Но има одредени ограничувања.
04:37
Now working memory is great for allowing us to communicate.
110
277575
3843
Работната меморија е супер бидејќи ни овозможува да комуницираме.
04:41
We can have a conversation,
111
281418
1472
Можеме да муабетиме,
04:42
and I can build a narrative around that
112
282890
2687
можам да изградам цел наратив бидејќи
04:45
so I know where we've been and where we're going
113
285577
1730
знам каде сме биле, каде одиме и знам како
04:47
and how to contribute to this conversation.
114
287307
2088
да се вклопам во муабетот.
04:49
It allows us to problem-solve, critical think.
115
289395
2237
Ни овозможува да решаваме проблеми, да мислиме критички.
04:51
We can be in the middle of a meeting,
116
291632
1804
Доколку сме на состанок, можеме да
04:53
listen to somebody's presentation, evaluate it,
117
293436
2503
ја слушаме презентацијата, да ја оценуваме,
04:55
decide whether or not we like it,
118
295939
1642
да одлучиме дали ни се допаѓа или не,
04:57
ask follow-up questions.
119
297581
1258
да поставуваме прашања.
04:58
All of that occurs within working memory.
120
298839
3370
Сето тоа се случува во работната меморија.
05:02
It also allows us to go to the store
121
302209
1847
Ни овозможува да одиме до продавница
05:04
and allows us to get milk and eggs and cheese
122
304056
3654
за да земеме млеко, јајца и сирење, а притоа
05:07
when what we're really looking for
123
307710
1771
не ни текнува дека всушност бараме
05:09
is Red Bull and bacon. (Laughter)
124
309481
2837
"Ред Бул" и сланина. (Смеа)
05:12
Gotta make sure we're getting what we're looking for.
125
312318
2722
Мора да дојдеме до она што го бараме.
05:15
Now, a central issue with working memory
126
315040
3337
Е сега, основниот проблем на работната меморија
05:18
is that it's limited.
127
318377
1397
е тоа што е ограничена.
05:19
It's limited in capacity, limited in duration,
128
319774
2196
Има ограничен капацитет, ограничено траење,
05:21
limited in focus.
129
321970
1610
ограничен фокус.
05:23
We tend to remember about four things.
130
323580
2735
Можеме да запомниме околу четири работи.
05:26
Okay? It used to be seven,
131
326315
1897
Океј? Порано беа седум,
05:28
but with functional MRIs, apparently it's four,
132
328212
2024
но магнетната резонанца
05:30
and we were overachieving.
133
330236
2543
вели дека се четири.
05:32
Now we can remember those four things
134
332779
1973
Тие четири работи можеме да ги помтиме
05:34
for about 10 to 20 seconds
135
334752
1863
околу 10 до 20 секунди
05:36
unless we do something with it,
136
336615
1727
освен ако не направиме нешто со нив,
05:38
unless we process it, unless we apply it to something,
137
338342
2513
ако не ги процесираме, ако не ги примениме на нешто,
05:40
unless we talk to somebody about it.
138
340855
3645
или ако не зборуваме со некој за нив.
05:44
When we think about working memory,
139
344500
3242
Кога сме кај работната меморија,
05:47
we have to realize that this limited capacity
140
347742
3304
треба да сфатиме дека ограничениот капацитет
05:51
has lots of different impacts on us.
141
351046
2495
влијае врз нас на разни начини.
05:53
Have you ever walked from one room to another
142
353541
3025
Ви се случило да отидете во другата соба и
05:56
and then forgotten why you're there?
143
356566
3011
да не можете да се сетите зошто сте таму?
05:59
You do know the solution to that, right?
144
359577
2169
Го знаете решението за тоа, така?
06:01
You go back to that original room. (Laughter)
145
361746
2346
Се враќате во првата соба. (Смеа)
06:04
Have you ever forgotten your keys?
146
364092
3937
Сте ги заборавиле некогаш клучевите?
06:08
You ever forgotten your car?
147
368029
2529
Сте ја заборавиле некогаш колата?
06:10
You ever forgotten your kids?
148
370558
2971
Сте ги заборавиле некогаш децата?
06:13
Have you ever been involved in a conversation,
149
373529
2189
А ситуација кога водите разговор со некого
06:15
and you realize that the conversation to your left
150
375718
1944
и наеднаш сфаќате дека разговорот
06:17
is actually more interesting? (Laughter)
151
377662
2834
од лево всушност е поинтересен? (Смеа)
06:20
So you're nodding and you're smiling,
152
380496
1624
Климате со глава и се смешкате,
06:22
but you're really paying attention to this one over here,
153
382120
2388
но вниманието ви е насочено кон другиот разговор,
06:24
until you hear that last word go up,
154
384508
2300
сè додека не го слушнете последниот збор,
06:26
and you realize,
155
386808
1660
и сфаќате
06:28
you've been asked a question. (Laughter)
156
388468
2954
дека ви поставиле прашање. (Смеа)
06:31
And you're really hoping the answer is no,
157
391422
1947
И се надевате дека одговорот е не,
06:33
because that's what you're about to say.
158
393369
3219
оти токму тоа ќе го изустите.
06:36
All of that talks about working memory,
159
396588
2476
Сето ова зборува за работната меморија,
06:39
what we can do and what we can't do.
160
399064
2258
што можеме да направиме и што не можеме да направиме.
06:41
We need to realize that working memory
161
401322
1537
Треба да сфатиме дека работната меморија
06:42
has a limited capacity,
162
402859
1399
има ограничен капацитет,
06:44
and that working memory capacity itself is how we negotiate that.
163
404258
3519
и дека токму преку капацитетот на работната меморија треба да го надминеме тоа.
06:47
We negotiate that through strategies.
164
407777
2171
Ограниченоста ја надминуваме преку стратегии.
06:49
So what I want to do is talk a little bit about a couple of strategies here,
165
409948
2321
Сега сакам да зборувам за неколку стратегии,
06:52
and these will be really important
166
412269
1275
кои ќе ви бидат од корист
06:53
because you are now in an information target-rich environment
167
413544
3755
оти следните неколку дена ќе бидете во оваа средина
06:57
for the next several days.
168
417299
2120
богата со информации.
06:59
Now the first part of this that we need to think about
169
419419
2904
Првиот дел е дека треба да размислуваме и да го
07:02
and we need to process our existence, our life,
170
422323
2767
процесираме нашето постоење, нашиот живот,
07:05
immediately and repeatedly.
171
425090
1715
веднаш и постојано.
07:06
We need to process what's going on
172
426805
2441
Работите треба да ги процесираме уште
07:09
the moment it happens, not 10 minutes later,
173
429246
2914
во моментот кога ќе се случат, не 10 минути подоцна,
07:12
not a week later, at the moment.
174
432160
2269
не недела подоцна, туку во моментот.
07:14
So we need to think about, well, do I agree with him?
175
434429
3733
И затоа треба да размислиме, дали се сложувам со него?
07:18
What's missing? What would I like to know?
176
438162
2780
Што недостасува? Што би сакал да знам?
07:20
Do I agree with the assumptions?
177
440942
2222
Дали се согласувам со претпоставките?
07:23
How can I apply this in my life?
178
443164
1810
Како можам да го применам ова во мојот живот?
07:24
It's a way of processing what's going on
179
444974
1980
Треба да го процесираме искуството така
07:26
so that we can use it later.
180
446954
1767
што ќе можеме да го користиме подоцна.
07:28
Now we also need to repeat it. We need to practice.
181
448721
2960
Но треба и да повторуваме. Треба да вежбаме.
07:31
So we need to think about it here.
182
451681
2412
Треба да размислуваме овде.
07:34
In between, we want to talk to people about it.
183
454093
2795
На паузите, треба да зборуваме со луѓето.
07:36
We're going to write it down, and when you get home,
184
456888
2223
Запишувајте и кога ќе дојдете дома,
07:39
pull out those notes and think about them
185
459111
1960
извадете ги белешките, размислувајте за нив
07:41
and end up practicing over time.
186
461071
2389
и вежбајте.
07:43
Practice for some reason became a very negative thing.
187
463460
2551
Вежбањето, заради некоја причина, стана многу негативна работа.
07:46
It's very positive.
188
466011
1452
Но тоа е многу позитивна работа.
07:47
The next thing is, we need to think elaboratively
189
467463
3050
Потоа, треба да размислуваме детално
07:50
and we need to think illustratively.
190
470513
2340
и илустративно.
07:52
Oftentimes, we think that we have to relate new knowledge to prior knowledge.
191
472853
3454
Честопати, мислиме дека новото знаење треба да го поврземе со претходното знаење.
07:56
What we want to do is spin that around.
192
476307
1930
Но всушност треба обратно да направиме.
07:58
We want to take all of our existence
193
478237
1757
Да го земеме целото наше искуство
07:59
and wrap it around that new knowledge
194
479994
1753
и да го замотаме околу новото знаење,
08:01
and make all of these connections and it becomes more meaningful.
195
481747
3448
да создадеме нови асоцијации и да ја зајакнеме логичката кохерентност.
08:05
We also want to use imagery. We are built for images.
196
485195
3794
Треба да бидеме сликовити. Ние сме создадени за слики.
08:08
We need to take advantage of that.
197
488989
1858
Треба да го искористиме тоа.
08:10
Think about things in images,
198
490847
1510
Размислувајте за работите во слики,
08:12
write things down that way.
199
492357
2349
запишувајте ги на тој начин.
08:14
If you read a book, pull things up.
200
494706
1562
Ако читате книга, користете ја имагинацијата.
08:16
I just got through reading "The Great Gatsby,"
201
496268
2053
Тукушто ја прочитав "Големиот Гетсби,"
08:18
and I have a perfect idea of what he looks like
202
498321
3099
и сега имам многу јасна претстава за неговиот
08:21
in my head, so my own version.
203
501420
2998
изглед, една моја верзија.
08:24
The last one is organization and support.
204
504418
2003
Последното е организација и поддршка.
08:26
We are meaning-making machines. It's what we do.
205
506421
2569
Ние сме машини кои постојано бараат смисла.
08:28
We try to make meaning out of everything that happens to us.
206
508990
3141
Ја бараме смислата на сè што се случува околу нас.
08:32
Organization helps, so we need to structure
207
512131
2290
Организацијата помага, па затоа треба
08:34
what we're doing in ways that make sense.
208
514421
1579
да ги структурираме работите.
08:36
If we are providing knowledge and experience,
209
516000
2586
Ако пренесуваме знаење и искуство, тогаш тоа
08:38
we need to structure that.
210
518586
1485
треба да биде структурирано.
08:40
And the last one is support.
211
520071
2499
И последното е поддршка.
08:42
We all started as novices.
212
522570
1722
Сите сме почнале како новајлии.
08:44
Everything we do is an approximation of sophistication.
213
524292
3041
Сè што правиме е апроксимација на совршенството.
08:47
We should expect it to change over time. We have to support that.
214
527333
2937
Треба да очекуваме промена со текот на времето. Мораме да го поддржиме тоа.
08:50
The support may come in asking people questions,
215
530270
2656
Може да биде во вид на прашања
08:52
giving them a sheet of paper that has an organizational chart on it
216
532926
3498
или лист хартија на кој има организациска табела
08:56
or has some guiding images,
217
536429
2548
или некакви помошни слики,
08:58
but we need to support it.
218
538977
1900
барем некаква поддршка.
09:00
Now, the final piece of this, the take-home message
219
540877
5291
За крај, од перспектива на работната меморија,
09:06
from a working memory capacity standpoint is this:
220
546168
2926
треба да ја извлечете следнава поука:
09:09
what we process, we learn.
221
549094
2931
она што го процесираме, го учиме.
09:12
If we're not processing life, we're not living it.
222
552025
4801
Ако не го процесираме животот, тогаш не го живееме.
09:16
Live life. Thank you.
223
556826
1892
Живејте го животот. Ви благодарам.
09:18
(Applause)
224
558718
4185
(Аплауз)
About this website

Оваа страница ќе ве запознае со видеата на YouTube кои се корисни за учење англиски јазик. Ќе гледате часови по англиски јазик кои ги учат врвни наставници од целиот свет. Кликнете двапати на англиските преводи прикажани на секоја видео страница за да го репродуцирате видеото од таму. Преводите се движат синхронизирано со репродукцијата на видеото. Ако имате какви било коментари или барања, ве молиме контактирајте не користејќи ја оваа контакт форма.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7